장음표시 사용
12쪽
DE PRAECEDENTIA, ET AIORITATE.
E Praecedentia, quae est praelatio, &maioritas
unius supra alium, acturus, abs re non erit exponere significationem,& sensum huius v cabuli, Praecedentia: Componitur autem ex Prae,& verbo, Cedo, quod significat ante ire. Praepositio Pratres sensus habet, primo namq; significat Vr,seu Propter.Gene cap. 32. num. Ia. 6 8 multitudine numerara non poten. i. propter multitudinem, ex quo importat causalitatem,Cicer.ad Atticum .P solicitudine,or Stomacho scribere non possum. i.Causa, cur non possum scribere, est solicit do, & stomachus, Secundo significat excessum in aliqua qua- . litate unius supra alios, Psalm. 44.Speciosus formana sit,sbominum, . i. super filios hominum. Prae . i. supra modum exponit I annes Campensis, glos. v. piaedamnati .i. valde damnati, cap. octaua 6o. 32. q. a. dicit importare augmentum parnae; Prςclarus. i.valde,seu multum clarus.Tertio significat idem,quod ante, Terent. in Andria, Praesequar. i. ibo ante. Prae oculis aliquem habere .i. ante oculos, seu multum diligere. Ex secundo, & tertio sensu deducitur quartus quo ad praesentem materiam Praecedentiae , nam praecedere, & praecedentia importat excessum honoris debiti uni personae supra aliam in certis actibus humanis, cuiusmodi sunt sedere in choro, capitulo, congrega tione,&c. dare suffragium, subscribere, dicere propriam sententiam ,&c. ante alios minus dignos in illo genere negotii. Praepositio igitur, Prae importat pretesibatana prioritatem,seu anterioritatem, atq; 3 excessum honoris unius super alios. Vcibum vero Cedo oppositum significare videtur, nam secundum NiZolium ad hanc dictionem significat concedere, lare locum, retrahere se, abire, &A disce-
13쪽
discedere, ex quo norrvidetur posse coniungi eum dictionerea, & facete praeallegatum sensum, nam si cedo significat dare
locum alteri, iam sic cedens locum suum, non dicetur hab . re praecedentiam supra illum, cui locum cessit. At id non obstat,quia nemo sibi honorem assumere debet, ad Hebr. cap. s. sed est alter, qui alteri honorem cedit, teste Arist. i. AEthic. 6 cap. 3.ubi dicit, honorem computari inter bona externa existenistem in honorante ad honoratum, consequenter ille dicitur praecedere, cui ab alio debitus ceditur honor. Sed ut ordinatim
Quyrres primo, an liceat quςrere praecedentiam super alios, &de hac re mouere quaestionem, seu litem Θ Videtur, quod non, Primo, quia reprobatur cap. Multi fi n. dist. 4o his vel bis. Σ-camq;desederauerit primatum m serra, inueniet confusonem in caelo, nec inter seruos Chram computabitur,qui de primam tractauerit. S cundo ex artimologia , nam praece dei e est ante alios ire, sed talis essectus est ambitionis ex eiusdem vocis sgnificatione, nam ambire significat ire ante alios, unde Cicero ita scribit. Mis rima HI omnino ambitio, honorumq; contentio; quare ab omnibus I huius g ncris altercatio fugienda est. Tertio, hinc est, quod ecclesiastici in processionibus damnantes hoc ambitionis vitium, inuerso ordine procedunt,& non praecedunt , nam minoreS prae- . Cedunt, maiores vero in humilitatis exemplum postcedunt, &vltimum occupant locum in detestationem ambitionis. diuarro,no contendere de primatu maxime decet religiosos Mendicantium praesertim Franciscanos, & de Paula, qui sub titulis humilitatis insigniri voluerunt, praeseserentes sub his nominibus h militatem, & abiectionem, non superbiam, neq; elationem. His tamen non obstantibus. o P. Modeste etiam per viam iuris sibi debitum honorem quaerero licitum est, & nulIa incurritur nota ambitionis. Probatur, Tum quia quaerere proprium honorem non est malum, cum suadeatur ex Sacris literis, Prouerb. cap. s. Ne des alienis hon
rem tuum Ad Roman. cap. I a. Monore inuicem praeuenientes. H I norem meum nemini dabo. Tum quia honor, & vita aequiparantur,l .iusta causa ff. de manum. Et honor est maximum bonorum, gi. v.honore,extrau. Ad conditorem, de verb. signis Arist.4 ibi content
14쪽
eontendere autem de praecedentia sibi debita est agere de iure
honoris, cap. I.de maior. Tum quia apud omnes magno est in
honore, &super ipsa :us dicitur, ergo quisq; in ea laesus i s stare potest, ut sibi ius dicatur super illam. Tum quia loca digniora quaeruntur, non propter ambitum, sed propter finem obseruandi debitum ordinem, quod est laudabile , & iuri eo
sonum, ut alter alteri praesit, L I. cta. C. ut dign. ordoseruetur Bν. I 2.L I3.C.de erogat. mi annon. Menoch. con Ia 6ib. 2.apud Gratian. tom. I. Disceptat. p. 8 s. num. 3. Tum quia praeceden
tia est ius publicum, ut probatur infra q. ergo non tantum pro curanda est pro se,quam pro successoribus, in quorum praei dicium renunciancti non est. Tum quia secundum Baldum eutatum a Lancelloto Corrado in suo templo omnium iudic. lis. 2.cap. s. ille tenetur actione iniuriarum,qui turbat ordinem, cui & p
test de facto resisti, quia nemo debet parui pendere suum honorem, ergo illum totis viribus procurare debet.
Obiectis respondetur,ad illa verba, quae sunt D. isostomi , ibi sermonem esse de Sacerdotibus, qui quaerunt praelaturas ex ambitione, ut praesint subditis, &non ut illis prosint,&sic non f ciunt contra nos. Ad Iecundum, praecedentia fundata in iure, & meritis personae non continet ambitionem. Ad uniam dico illius differentiam non esse causam ambitionis, quamuis radiaees fixerit in humilitate ex honestate ecclesiasticorum, ex quos honoris, & praecedentiae gradum consequuntur,quia in proce sionibus se habent ut ministri, e serui suorum subditorum, tu ta illud Matth. cap. 2 o. sicum; volueris inter vos maior fieri , se vener ministra, ct qui voluerit inter vos primur esse, erit vester semuur. Seruus autem non ipraecedit, sed dominum sequitur, ut illi inseruiat a sic debent facere Praelati uti serui, & pedagogi prosequentes suos subditos, quos ante oculos continue habere debent , ut bonis illorum exemplis informati ad meliora progredia antur. Catalogus gloria mundi pari. q.cδnsderat. 73.dicit ideo minores anteire, & praecedere maiores in processionibus, quia dignior locus censetur ille, qui est proximior Episcopo, consequenter digniores clerici incedere habent ordinatim prope Episcopum, qui in processionibus nobiliorem locum tenet proc dendo medius inter ecclesiasticos,& seculares.Ad quartum,non Α a Oppo-
15쪽
. opponuntur illi tituli praecedentiae iuri, que actus superbiae non est, sed honoris, qui humilitati congruit,dicente Christo: .stus
humiliat exaltabitur honorabitur. Quaeres 2. An praecedentia sit actus honoris I O R. Sic ,ex cap. I . de maior. Ratio est,quia datur ex praecedentibus meritis, virtutibus, seu laboribus, atq;in rememorationem obsequiorum,senectutis, & similium, nam illi gradu alios antecellere debent, quos labor prolixior, &stipendia moliora secerunt anteire,i. Nemo,C. de ossi c. magistr. literati pariter sunt honora adi, , i cap. de multa a 8. de praebend. ubi glosa. Quaeres 3. An prscedentia sit res inagni,aut leuis momentiὸ. M. tib. 7 Aio. 37 num. 68.ex Nauar. consi. 27. de Regul. praecedentiam loci, dandi suffragij, vocat res modici momenti. 'ra R. Praecedentia est res magni momenti. Probatur, Tum quia fundatur in meritis, virtutibus, & laboribus ex Praecedenti quaestione. Tuin quia est actus honoris, ac proinde res pretiosa, cum: honor ab omnib. maximi aestimetur. Tum quia iustam canonia cum, quam ciuile de ipsa tractat, & passim iudices super hac re ius dicunt, quod non fieret, si esset res parui momenti, quia lex minima, neque modica considerat,&, ut aiunt, praetor non curat de minimis. Tum quia eius priuatio est pςna grauis, cap. MandamuS 2.39. q. 3. Tum quia alterius praecedetitiae ius perturbans , propriam perdit, & in ultimum detruditur locum, cap. fin. dist. 9 3. Ira Puteus lib. 2 .decis qq O. lib. I. aeris. 6. Cardis.Seraph.
Quaeres A. An praecedentia sit ius priuatum, an publicumὸ Iusi a publicum est illud,quod communitati alicuius Ciuitatis, Collegi j,professionis, religionis, seu loci conceditur; & coincidit cum fauore, & priuilegio concesso omnibus sub communi ratione unius corporis piaitici speetam. Hac ratione priuilegium Canonis, ut scilicet nullus ecclesiasticus percuti possit sine excom- mΠ nicatione a percutiente contracta ; & fori, quo eximitur, seu potius trahi non potest ad tribunal seculare, dicitur ius publicum , quia est concessum omni b. ecclesiasticis ratione clericalis 34 status, & de hoc caelat continuae axioma, quod nemo iuri publi
16쪽
2υ Praecedentia , m Maioritate. s
p I co renuntiare potest, cap. Si diligenti ra. de sero compet. l. Ius , publicum fῖ de pactis. Ius vero priuatum est illud, quod conceditur singulis ratione sui praeci te,& non ratione alicuius comin ulmunis ad inuicem, siue status, siue collegij, &c. & de hoc fauore dicitur,quod quilibet iuri suo potest renunt are,cap. fin. de crim. fit Rcap. si de terra,6. de priuileg. Cap. Ad Apostolicam I 6. Cap. Statuimus 2 3. de Regul. Fauori igitur priuato quicumq; renuntiare potest, eo, quod ita proprium est priuilegiarij, ut per illius renuntiationem nulli fiat iniuria, & praeiudicium, si enim alicui
preiudicium generaretur, iam ex hoc non esset fauor priuatus,& utilis tantum concessionario, sed alijs etiam, quibus illius reis r 6 nuntiatio preiudicaret. Ex quo dignoscitur clarior differentia inter utrumq; ius, nam publicum dicitur illud,quod est commune alicui coi pori politico,ex cuius renuntiatione secta ab aliquo eius membro sine aliorum consensu, praeiudicatur alijs, s enimius publicum communitati seu orabile est, ita pertractandum est, ut nulli fiat praeiudiciale, aliter non esset in communem utilit . t tem concessum. Ius vero priuatum est illud, quod conceditur priuatis persenis, ideo pii vatis , quia cDmmunionem in aliquo corpore politico ratione proprij seuoris non habent, respectu . cuius priuilegium emanauerit, ideo potest renuntiari, cum nulli
praeiudicet,nisi renuntianti qui ita vult, quia potest sibi praeiudiacare. His praemissis.
II R. Ius praecedentiae est favor publicus. Suadetur, Tum quia in
religionibus cst ordinata ad commune bonum professorum ,- virnusquisq; suo contentus statu non audeat aliorum perturbare
. iura, sed quilibet stet in gradu suo, honore inuicem praeuenien-χ tes, & illa gaudent quatenus sunt membra unius ordinis, & religionis , quod est illorum corpus politicum, sub quo gradatim
honoris praecedentiam habent.1 8 Tum quia praecedentia est ius relativum in ordine disquiparantiae maiorum,& minorum ad inuicem coordinatorum secundum prius, & posterius, per ipsam enim unus alteri successitio ordine praecedit, absq;alicuius exclusione, unde omnes de Couore ra-
tione, Collegio, Religione successive se habent secundum rius,& posterius, ac proinde cum omnes nullo excluso huius iuris participes sint in ratione communitatis, collegij, ordinis, &c. - A 3 necessario
17쪽
necessario id in eis erit ius publicum, & commune emanatum ad . communem utilitatem. Tum quia ius praecedentiae quaedam lex est in omnibus collegijs, congregationibus, &c. a membris' Collegi j seruanda . ne perturbetur ordo in qualibet re aestimania. t dus, ergo computatur praecedentia inter iura publiea. Quaeres ν. An aliquis iuri suo praecedentiae renuntiare posse fauore alterius
I981. Non, quando ali js potest praesudicare. Probatur, Tum quia i iuri publico nullus renuntiare potest ex allegatis praecedentiquaestione , ubi probatum fuit praecedentiam esse ius publicum. Eo Tum quia praecedentia non tantum est fauor, quam statutum, seu lex in bonum commune Collegiorum, religionum qua mediante tribuitur unicuiq; proprius honor debitus de iure, ac, proinde cum sit ius conseruatiuum cone ordiae, & pacis in collegi js,& religionibus,non potest renuntiatione destrui,aut perturbari a quoquam. Tum quia cesso praecedentiae habet speciemar collusionis , cum per eius renuntiationem partes dicantur col- ludere professis intermedio tempore, quibus necessario praeiu- . . : dicatur,ut notum est; gesta autem per collusionem inualida sunt. ia a Ioan . Andr. cum reliquis in cap. fin.de collus deteg.ergo & hu- ,' i iusmodi renuntiatio. Et licet collusio sit de genere malorum, quia e si fraudulenta conuentio pIurium ad dccipiendum tertitium, ut omnes docent in Rubr. de Collus. ac proinde ut delu: Etum probanda sit, quia dclicta non praesum untur, ut firmant
, tecta materia bi ciuiliter agitur, non est necessaria probatio,inquantum agitur de praeiudicio tertii, hoc enim notorium est ex . facto renuntiationis, quae suum incctum sortiri non potest, nisi
peractum notorium ,&manifestum, mutatione. s. loci in sedendo, spondendo, Sc. quae omnia apparent sine probatione.
26 Dixi, quando aliis praeiudicare potem nam aliquando ex ce isone Praecedentiae nulli fit praeiudicium, quando nimirum inter cedentem, &cesItonarium nulla persona intermediat, in eo enim casu, Vnus alteri Iocum cedere poti,st , quia nulli fit iniuria, aut Hanudicium t accidit,quarulo ab; intremedia nr,unde sextus in
ordiae v. g. non potest iura sua cedere octauo in loco inferiori,
18쪽
Da Praecedentis, εν .maioritate. nam hae ratione octauus sederet supra septimum, quod repu.. gnat turibus praecedentiae.
Sed numquid superior debeat cogere cedentem , ut redeat ad iura
a 3 Alfirmative, quando cessio fuit praeiudicialis.Tum quia ceti sonarius iniuste,&illicite possidet in praeiudicium intermedia antium. Tum quia huiusmodi cessio fuit nulla, ergo superior utrumq; cogere debet, ut redeant ad priorem locum. Quando non fuit praeiudicialis. quia nimirum nullus mediat, in eo casu superior non habet debitum cogendi, licet possit praecipere, ni unusquisq; redeat ad priora iura, quibus cesserant sine eius licentia.
Quaeres cl. An quis iuri praecedentiae renuntiare possit in fauore . teri ij auctoritate superioris, licet alii intermedientὸ26 P. Afirmative, quia id non prohibetur in ratione facti, de cuniquis cedere possit alteri iura sua, quando nullus intormediat, a fortiori id fieri poterit etiam auAoritate superioris; immo &quaodo aliquis intermediat habitu tantum, quia .f. abest, alibi habens doinicilium;Verum quidem est,si redeat,huiusmodi cessio non debet illi nocere, sed tunc unusquisq;debet redire ad sua antiqua loca, quia superior in praecedentia nulli sine causa,&culpa debet, nec potest preiudicare. Quςres 7. An qui tertio immediato cessit iura precedentie, p .stea possit ad illa redire Θa R. Non potest, quia remittentibus a ctiones suas non datur amplius regressus ad eas, i. Quaeritur, S. si venditor,ifide aedil.edia . . Quod si cesso fuit mediata, ac proinde preiudicialis, implorato superioris ossicio, redit ad priora iura, quia cessio fuit nulla : &
. . ea regula locum habet in remissione, & cessione tantum valida. Quaeres 8. An consuetudo locorum attendatur in praecedentia Pa 8 D. Alfirmative, quia consuetudini non repugnat habere locum in iure prscedentiar,sicut habet in alijs materijs. Ita Dmnes.quos magno numero citat. Rarbeseaa, cap. r 3. ff. 2 3. Tridemini num.
19쪽
,s Procedit responsio, licet consuetudo repugnet iuri communi, . quod habet, ut dignior praeseratur minus digno, ex iuribus alle- gatis a glosa v. digniores, cap. Cum dilectus 3 a. de elect. unde experimur in eadem Congregatione Abbatem cedere locum simplici Theologo, qui prius ingressus fuit congregationem, seu collegium,ut insta patebit,nam in tali loco se habet consuetudo, ut primo ingrediens locum habeat,licet postea alius,cuiuscumq;. st dignitatis, admittatur; in alio loco forsan attenditur maiorti dignitas, & non tempus ingressus,&sic seruatur ius contra con- i suetudinem seruatam in alio loco. Quod teneat consuetudo licet
ra sunt, ut manu tenendus sit in possessione praecedentiae aquisitae per consuetudinem iuri repugnantem, quando est alicuius temporis considerabilis, ut piscitati doceat , alijs allegatis doctoriabus. Fuse Manriq. q. t 8. Quaeres 9. Numquid consuetudo rationabilis iudicetur in omnibus casibus ξ. i.
3 o R. Negative, quia non Sacerdos non prefertur Sacerdoti, cum id sit irrationabile, & inhonestum, quod maior subsit minori, gl. .eXemplum cap. Cum inferior,de maior. Neque laicus praese .. Ti potest Sacerdoti, cum nulla subsit causa legitima id fac icndi, sed sit contra bonos mores; & hac ratione intelligendi sunt
Pro periecta intelligentia consuetudit is in materia precedentiae tria sunt spectanda, primo, quando duo in omnibus pares contendunt pi ccedentiam, tunc debetur illi, pro quo est consuri do, quia ratione huius aliquid plus dicitur habere, ratione cuius legitime preferendus est. Secundo, quando controuersia est inter maiorem,& minorem, in quo casu, si maior habet pro se consuetudine sine dubio praesertur, quia in omnibus superat alterum, di cum id sit conforme iuri communi, nulla requiritur temporis
Pretscriptio, sed lassicit unus, vel alter actus, quo consuetudo in
20쪽
ete Fraecedentia, ser Maioritate.
choatur,secundum Marescotum lib. I. Var. resol. cap. IO . um.2. '' ct 2 3 . Demum Tertio quando minor contendit contra maiorem, di tunc omnes fere Doctores tenent, consuetudinem non esse,
: scd abusum ,& errorem, ut in exemplis allatis in presenti quς-
stione. Et ira docem Panorm. pari. I .consili. 2I .num. q. Menoch.co pl. I 26.nwm. 32 .Gratian. cap. 298. a num. 8. Intellige, quando autercatio est extra collegium, seu Congregationem, nam in his' communiter attenditur ingressus ex probatissima consuetudine, nullo respectu habito maioritatis, & minoritatis personae, ut dictum fuit, & insta patebit suis locis. Adde, quod in prςcedentis
manulentio danda, & conseruanda est ei, qui probat consuet dinem, etiamsi iuri repugnat, maxime quando est alicuiu4 temporis considerabilis Rota tom. i. Nouissi in . decis. 8s. Quae res i o. Ala magis dignus semper preseratur minus dignom 3 i ta sequentia; primo, quod dignitas,& prςlatura sunt βradus habentes adiunctam administrationem rerum eccle uasticarum cum iurisdictione ordinaria fori externi,vi docent Canonistae in 'cap. Deco nunus, de iudic. Secundo ad constituendum, seu cognoscendum aliquem esse indignitate constitutum tria requiruntur; prinao,ut habeat administrationem rerum ecclesiasticarucum iurisdiictione fori externi, secundo nomen dignitatis cum praerogativa precedentie in choro, & in capitulo; tertio quod ex consuetudine talis reputetur in ecclesia , de qua re plura . Tam-
gnitatis sumitur pri,prijssimo, & coincidit cum Prelatura , que duo includit, administrationem externi fori, de qua doctores in cap. Decernimus, de iud. cap. De multa, de prςbend. Megal. lib. I. de censur.cap. a. num. a. Huius generis dignitatis sunt Episcopi, Abbates nonnulli seculares, omnes Regulares. Item Generatos, Prouinciales, & Supcliores localcs, habent enim officia cum administratione ,& iurisdictione fori externi. Non. 32 solum prelati dicuntur in dignitate constituti, sed etiam alij, qui in choro, & alibi habent prςrogatiuam super alios, qui tali preeminentia non gaudent, ut sunt in religionibus De finitores, Di screti, Culto des, &c. qui aliis preferuntur. Eurum dignitas vocatur personatus, iuxta glosam in cap. I. de consecr.
. D 6. O v. Digvitatibus cap. i. S. sed si pars, de cum in o. Vide