장음표시 사용
571쪽
integro exercitu statim adventasset , Calletam undequaque obsidere jussit. Erat de fortitudine Callet summa per orbem
opinio, ita ut videretur inVasione ejusdem ad magna se o. suisse , remque intentasse, Plenam periculi, dubiique successus , pro ut certo erat , habebat enim castrum munitissimum, eratque cinctum terram Versus aluartis , vallisque
fortissimis fossaque magna a copiosa aqua plena , fuitque multorum judicium , quod nullo modo capi potuisset, nisi praecessisset occupatio illa Sclusae , ac Risbandi, quo solo ob neglectam per Gallos mare versum similem fortitudinis erectionem, Albertus locum , ad cujus occupationem, aliter non suffuturus fuisset integer annus, novem dierum spatio in suam potestatem vi ac deditione redegit. Ut primum Burgum, qui ad mare, ac in ipso portu est, post aliquam ea in parte , bellicorum tormentorum quassationem, ac defluxo mari virilem Hispanorum invasionem. Civitatem postea, deditione, quam intra eam existentes promiserunt, si spatio dierum octo non fuissent subventi. Ultimo, vi castrum , in cujus invasione post multam tormentorum bellicorum quassationem, passi invasores Hispani, a Malloni prima vice repulsam, secunda ad invasionem reversi, adjuti quassatione binorum tormentorum bellicorum, opportuno in loco positorum sequibus Regii a tergo feriebant defensores , ita
strenue oppugnavere , ut quamVis subventi quadringentis militibus , quos Dominus de Camponali , Boloniae Gubernator, quatuor diebus antea per adum mari defluxo, eis attulerat , Castrum occupaverint. Caesa fuit ex defensoribus
maxima pars inter quos Castri ipse Praefretus Dominus deIVidosam ' aliqui capti inter quos Dominus de Camponata qui postea, ut unusquisque potuit melius, pecuniae pretio se
redimerunt. Caeterum in castro optima inUenta praeda, qua multi ex victoribus abundanter labores assedi , periculumque invasonis sublevavere. Fuitque tantae annonae copia
ut sufficere potuis et ad decennii assedium, quae prout juris in Regis ' usum cessit. XXXIII. Erat non longe a Calleto , viciniusque Flandriae, aliud Gallorum non multae capacitatis , sed munitissimum propugnaculum , Ardea s dictum, quo non capto, non ita utilis fuis et Callet occupatio, propter infestationes, a mo-
Cain pagnosse. u. De Uidosan. Nonne legas es victoris usum C.
572쪽
1396. destias, quibus Galli, inde euntia, ac redeuntia Caleto Flandriam versus, dissicilia quotidie ac periculosa reddere potuissent, quod prudenter considerans Albertus , quam primum de ea expugnanda agere coepit. Festinans itaque in componendo Caleto, in iis quae ad securitatem erant necessaria tandem relidio ibi in supremum Praesedium banne de Rivas Hispano insigni, ac Prudenti milite, exercitum Ardeam transtulit, eamque obsidione in Sit Habebant, qui intus erant munitum Vallo, ac fossa, praesidioque lassicienti Burgum ad portam vulgo dictam quem capere erat necesse, antequam de ulteriore oppugnatione agi secure posset quamobrem jusso plus semel lustrari per diversos, aditum die tum Burgi cum intellexisset tentari posse cum spe boni successus invasionem ejusdem una nocte Simoni Anthonis Lusitan insigni militi commisit, ut cum sua , aliisque aliquibus Hispanicis
cohortibus, eandem V tentaret, quod ita fortiter ab isto actum , ut quamVis in ipso introitu scio peto in calcaneo ictus caderet , caeteri viriliter prosequentes Burgum occupaverint. XXXIV. Vergebat am tunc iterum Fera annonae penuria ad deditionis necessitatem , metuebaturque merit . ne tradita Henrico daretur ei tempus accurrendi Ardeam versus , ad eam succurrendam. Qua propter Albertus omni qua potuit fieri diligentia, de adducendis, ac collocandis instrumentis bellicis in ipso fossae urbis margine, Unde Opportune Uateretur, agere caepit. Exequere rem viriliter , illi quorum hoc erat curae, postaque fuere multa; omniaque, quae ad quassationem erant
necessaria allata. Quod cum vidis en obsessi, de deditione
Cogitare, ac demum agere cepere. Erat summus Praefectus Ardea Dominus de Belin Gallus, hic ruinam metuens, tandem cum Alberto transegit, se tandem dediturum locum , si daretur militibus venia abeundi vexillis extensis , armis indutis, suoque cum suppedestile . secumque ducendi trina tormenta bellica, nec non incolis omnia manerent salva in vita, ac bonis, quod etiamsi esset multum, concessit tamen pru-
3 dente Albertus, ut voto statim absque sanguine lactio in . u, bello maxime laudabilj potiretur , Periculoque , quod ab lib. 33 Henrico jam tunc ab assedi Ferenens libero imminere vide- sol aue batur, liberaretur Abiere obsessi di nihilque
eis a reditioae ad silo iudigne a tuta, omnibusque lene
573쪽
fides servata. Hocque tam stelici secundo successu , Alberto IS96. absque dubio undequaque insignis est acquisita gloria, cumque jam eo in districtu nihil amplius posset tentari relicto
Ardeae lassicienti praesidio, inque supremum Praefectum . . ..... Xercitum ad proprium solum reduxit, ipseque ΓΔ- marru se contulit, tractaturus ibi, quid ulterius esset agen Audodum supererat enim adhuc non incommodum aliquod bel- marum.
ligerandi tempus Atque sic missi Admiratio Arragonens ut
caperet Monfulineum, quod erat aliud in illis confinibus Gallorum parvulum, sed bene munitum propugnaculum , quod ille fortiter fecit. Ad solum Gandavens jusso ire exercitu, ipse urbem intravit, eo fine, ut invaderetur civitas Hus, in insula ita nominata sita, quam Rebelles occupatam tenebant, si post exactam ejus lustrationem videretur factibile. XXXV. Erat res summae dissicultatis, nulla enim intrandi in insulam erat via, nisi per canalem maritimum magnae latitudinis , qui crescente mari integre aqua tegebatur, defluxo Vero , quamVis aqua carens, ita limosum habebat solum, ut dissicillimum per eum esset iter, non ita parvus canalis in medio plenus aqua permaneret, quem superare erat necesse. Manebat propterea alia dissicultas multo major habebat enim dictus magnus canalis in suo littore insulam versus, ac ea in parte , Per quam patebat aliquo modo aditus, constructa tria propugnacula, duo magna ad latera, tertium in medio mediocre, multo milite, multisque tormentis bellicis munita, ita ut judicaretur a multis res temeraria, in Vasionem tentare. Interim vicit valor militum. Bl rhtius ' ' enim de quo supra . . Licum sua legione Wallonorum , cumque eo de latice insignis orlotte. Miles, nec non Disselingili ' cum sua Germanica legione , t esse una nocte defluxo mari, adesse commiserunt, superatoque ling. canali illo parvulo, qui in via erat, salvi insulam attigere, ea Di parte, ubi erat propugnaculum mediocre, cujus Praefectus,
cum sentiret rumorem adventantium, exiens cum aliquot militibus ut perlust raret, quid sibi vellet rumor ille, tirlotiustam inopinate eum invasit, ut cogeretur fuga ad propugnaculum reVerti, ita trepid , atque a Regiis circumVentus, ut una cum illo licuerit, cillis intrare, occisisque defensoribus, eundem occupare. Actio fortis, d memorabilis, qua,
quod antea videbatur fieri non posJe, redditum est factibile. Bb bis Erat.
574쪽
1596. Erat in civitate summus Praesectus Comes de Zoim Germanus, habebatque secum copiosum militem, iste, quam primum dein vatione scivisset, civitate exiit, Regiosque viriliter invasiit, pugnavitque diu, ac strenue sed illi, qui sciebant nullum
cis ad suos patere reditum, necesseque esse, aut incere, aut perire, ita fortiter contra Comitem sese gessere, ut tandem fuerit coactus ad civitatem reverti, Regiisque locum , quem tam viriliter occupaverant liberum relinquerc. Cecidere hinc
inde multi, ex Regiis Disbelingius , Vir fortis,in egregius. Albertus vero tam Delicis successus accepto nuntio . illico primo Rhonium, postea constructo ponte super canale illo
parvulo, integrum Xercitum , nec Ivin tormenta multa bellica cum suo apparat , a omnia , quae ad oppugnationes ulteriores essent necessaria, in insulam transsire, ac transferri
curavit. Ipse vero in pago Divi Nicolai, quem vocant , uerubina miliaria ab insula distat, cum aula sua in praesentiarum
consedit. Fuit civitas unde quaque, quantum situs ejus permittebat obsessa, non tamen ita, quin maneret obses s liber introitus , ac Xitus per canalem, Per quem navigabatur ad
mare ibi vicinum, ad cujus canalis securitatem, habebant super eundem propugnaculum extra civitatem , milite, ac tormentis bellicis bene munitum , sed eo non obstante perrexere Regii ad suum finem fuitque, quod primum tentarunt, Occupare X Propugnaculis magnis illis, quae in primo introitu insulae invenissent, illud, quod civitati erat propinquius, quo non habito non poterat libere invadi civitas. Quamobrem collocatis loco opportuno tormentis bellicis, ut quateretur, occupataque Via qua ex illa ibatur ad civitatem, tandem eo coegere defensores ut se dediderint, ct exinde per cuniculos civitati appropinquantes , ad Rebellinum , quod erat ante portam piscinam Ventum, ubi per multos dies, hinc inde occisis quam plurimis, fortiter pugnatum est clam tunc ex dicto Nicola pago, ad munitionem unam, quam Regii constructam tenuerant, ante assedium , in littore proprio, vento Affert qui tandem ut civitas invasiones passultum vulgo vocant invaderetur decrevit. Habebat ante se vallum civitatis fossam aqua plenam latitudine quadraginta Pedum, Per quam erat necesse, ante invasionem construi via satis
lata , Per qua Posseat invasore sicco pede murum civitatis
575쪽
attingere , opus arduum, quod uno die erat necesse ita IS96. perfici . ut superesset tempus invadendi ante noetem. Res Ludovico ii P elasco cum sua legione commissa, laboraVitque ille in opere omni studio , a vigilantia, sed cum non potuisset integre perfici , ne miles periculo objiceretur, citra apparentiam boni successus, Albertus a saltum in sappam convertens Ludodico commissi per noctem, faceret, ut bis seni ex militibus superata parte ilὲa imperfecta, quoquo modo possent infra muros civitatis, factis cuniculis, se ita collocarent,
ut non posset hostis, jam fasto die illos inde dejicere, iretque exinde fortificando cum aliis illos primos, unaque omnes sapp ad muri civitatis summitatem tenderent. Quod ita Ortiter actum, ut tandem hostis videns, ibi ea via imminere certam ruinam, de deditione agere caeperit, petens ut Comes de Sore, ad id intraret civitatem, mittens ad ejusdem securitatem Comitem de Naisam ad exercitum. Tra ractatum fuit per paucos dies, .ultimo transactum , irent, nestum. quo Vellent defensores civitatis, cum armis, vexillis, suoque si
suppellectile , civibusque nihil mali fieret Quod plene ser '' vatum, atque sic reducta in Alberti potestatem integra iussita propugnaculum enim illud aliud, quod in introitu insulae
ad dexteram stare diximus, non multum post occupationem alterius , a defensoribus desertum Regiis cesserat perlustrans eum undiquaque, ordinansque ea quae ad securitatem ejus erant necessaria. Nec non relicto in supremum Praefectum
civitatis , insulaeque supradictum Labicae , ad pagum Divi t Ly colai rediit, ac inde nivei pia in se contulit, ubi per aliquot '' ς
dies moratus, post missum exercitum ad hyberna, praecipue ad finitima Picardia loca, tandem triumphans Bruxellam intravit mense dicti anni 97. XXXVI. Erat tunc temporis Doriani Gubernator Rrdinandus Telles de Portucarrero Hispanus , vir genere armis Praecipuus, cum moris sit bonis militibus in sua statione
lemper Vigilanter Vi vere, praecipue dum agunt in limitibus hostium , hic per quendam civem Ambianensem exulem , informatus, ac persuasus posse civitatem illam non amplius quinque miliaribus oriano disi antem occupari stratagemate, Communicata re Um Alberto , ejusdemque super eo habito
mandato secit, ut ex diversis praesidiis circumiciuis, veni-
576쪽
13 6 rent mille sexcenti pedites Hispani, Germani, malloni,
nec non quadringenti equites, ita secrete ut unus non sciret de altero, ad pagum Orse ae vulgo dictum , non lira medio 1597 miliari a Doriano distantem , de cilia a Marti anni i 97. Venere omnes, sed tardius aliquantulum, quam debuissent. Illuces- cerat enim ante omnium adventum die Lbsequenti, quae erat undecima, ita ut dubitaret cilius posie exsequi , quod in animo habebat, sed dicente cive exul , quod sic tandem declarata militibus mente, elegit X eis quatuordecim Viros, fortes, ac strenuos , quos Vestiri fecit habitu eodem, quontuntur eo in districtu rustici , quorum moris erat summo mane venire ad civitatem cum suis Vehiculis, aliisque sarcinis ad alendam eam , et ea invehenda , quae incolis essent necessaria. Ad quorum introitum solitum erat aperire portam tempestive, solis illis r esentibus, qui per noctem ibi egerant excubias, qui erant pauci. Curaverat Tellius habere ipse vehiculum, simile aliis lignis onustum, desuper stramine coopertum , deditque curam ejusdem illis quatuordecim militibus, quos transformatos in rusticos ante dixi, ut intrarent per portam cum aliis. Hi ita dextre figuram suam egere,
ut praeter omnem suspicionem fuerint, ipsi intromissi; cum pervenissent ad locum illum portae, qui super se habet Ra tellum quod vocant, quo delapso, etiam sine ipsa porta
Clauditur ejus introitus, manere fecere vehiculum, quod adduxerant, ita ibi fixum, ut non potuerit Raselium suo uti ossicio, atque illico armis, quibus occulte erant muniti, ita viriliter in militem excubiarum irruere, ut occisis aliquibus, multos ad fugam coegerint, .cum maXima Velocitate adfuissentin alii quadringenti, quos elim in loco opportuno
Prope civitatem collocaVerat, Ut primis illis praesto essent, ω nec ulla interposita mora advolassent, ct reliqui pedites,ac equites, quos convocatos a Pellio ad pagum Orcelia supra narravimus unaque Omnes civitatem intrassent, eandem amplam, opulentam, civibusque plenam, adhuc somnolentam admirabili Delicitate Tellius occupavit, atque pauca civiUm Caede, nec non satis optima militum praeda pro Alberis magna sua cum laude , ac gloria quiete stare fecit. XXXVII. Diu antea, quam hoc accideret Clemens cladus Pontifex maximus, paterno suo affectu miseratus calamitatum,
577쪽
quibus premebantur amborum Regum subditi, prudenterque I97. considerans, posse inde facile oriri, etiam periculo Religionis totius Reipublicae Christianae, incendium, usus erat diversis ossiciis erga ambos, ut moderarent animos irato , C de aliqua reconciliatione agi permitterent, in quo tandem ita Profecerat, ut etiamsi nil in armis ab utraque parte negligeretur, inclinarent tamen pollulatis communis Patris, ac sic
miserat ille Parisios ad Henrisum laxandrum de Medicis
Florentiae Archiepiscopum, a Sanctae Ecclesiae Romanae Cardinalem, pro ea parte rem ad actum deduceret M ad idem Albertum versus Fratrem Bonadenturam allatagironerurn
a totius ordinis Divi Francisci Generalem. XXXVIII. Successus vero Ambianenses, quanta laetitia
Albertum , tanto maerore Henricum affecerat, qui interim non deficiens animo, quam primum de recuperanda civitate amissa agere caepit, is nullo alio milite posset fortificari Te lius per Albertum , quam eo , quem secum adduXerat misit illico Mureschalium de Biron cum mille equitibus , ictingentis peditibus, qui posuit se non ultra sequimiliari ab Avibiano , in via Dorianens, impediturus inde, quantum posset, ne aliquis missus ab Alberto civitatem intraret. Et non multum postea, nempe 7. Aprilis, adducto Regio Xercitu , appra- tuque omni bellico, quo Opus illi erat, civitatem obsidione cingit,in diligenter per cuniculos, tormentorumque bellicorum quassationes, aliosque modos, stringere cepit. XXXIX. Rebelles de omnibus his plene informati, mature considerantes binis his Alberti bellicis occupationibus, occasionem egregiam sibi praeberi, res suas contra illum bene gerendi, ad id forsitan etiam ab Henrico amico persuasi, cui nihil utilius evenire poterat, quam dum ipse Ambianum recuperare studet, habere Albertum interne Occupatum . quominus salvatione Tellii vacare posset, curam dedere Mauriri cons ruendi eZercitum, quo posset Albertus offendi. Qui
etiam 1 Dictus, Cardinalis, Arentinus. Hic anno I6OI. Pontifex electus, assumpto nomine Leonis XI. vix mensem unum praefuit.
578쪽
is97. etiam sciens, binos sibi esse vincendos hostes, voluisset satis virium comparare, quibus unum, S alterum superaret: Sed cum hoc ob operis magnitudinem plene fieri non posset, coactius unum eligere, quem invaderet, de solum defendere se ab altero diu cum suis disputavit, si integro regio exemcitu iret contra Henricum ad salvandum et ilιm, civitatemque, quam tam viriliter occupaverat missis aliquibus cmpiis Comiti an de Berghe, Geliariae ac illius dii tristus per quem aliquam invasionem tentare posset Mauritilιs, summus Prae ictus, ut cum illis, melioribus quibus posset modis, nihil perdendo hoc procuraret, prout videbatur aliquo modo posse, an si vice versa Mauritum integro exercitu quaereret, quando non cederet, aut aliquid magni contra illum ageret, saltem loca propria conservando, cum dedecore retrocedere cogeret S illis ipsis copiis ad defensionem dedicatis uteretur Ambianum versus, ad corroborandos obsesssorum animos, ut non ita cito de deditione cogitarent, de lacessendum aliquomodo Henricum, ut cogeretur lente in obsidione procedere, ac in ea diu se detinere, ita ut illo anno, quando tandem civitatem ad deditionem cogeret, nil ulierius contra Albertum intentare pos et Fuere consiliariorum diversae sententiae, multae Mauritium versus inclinatae , Volebant anteponi propria
appellativis. Alii dicebant , quamplurimum interesse, nil de eis, quae in Gallia posJdebantur amittere, praecipue unus, qui persuadebat sibi , si iberto maneret Ambianum, non futurum dissicile in tractatu pacis, de quo
etiam tunc calide agebatur, obtinere, ut relinqueretur berto Caletum, saltem ad aliquot annos; quod summopere faciebat ad summam rei propter portus commoditatem , Unde bello maritimo Rebelles invadere commode potulisset, nec
non omnino debellare videbatur factibile. Quibus ille auditis ad salvationem Ambiani animum Vertit. XL. Erat jam tunc siclope ito ab hostibus occisus Tettius, de in ejus locum a militibus derogatus ' Marchio de Montenegro, Neapolitanus ex Charaphe t illustri Familia, ipse insignis miles, omnisque, qui ibi erat equitatus summus Praesectus. Familiae Albertus vero missis Comiti de an den Berghe copiis de sensioni destinatis, sub fine Junii Xercitum ad fines Arthoroe una
esse jussit, tandemque duodecima Septembris Galliam intravit,
579쪽
vit, ac decima quinta ante prandium cum omni exercitu ad 4397. partem illam civitatis , quae Piquemam spectat, prope propugnacula hostium faeliciter pervenit, multumque illo die, quid ulterius esset agendum, cum consiliariis egit. Erat casus summae dissicultatis, habebat enim Henricus castra sua munitissimis vallis cincta, copiosis tormentis bellicis munita, atque necesse id omne superare eundemque inde ejicere, antequam salvari posset civitas. caeterum fuit judicium aliquorum in re bellica peritorum, quod si aliquo modo hoc obtineri potuisset, debuisse Albertum nullo dato hostibus spatio respirandi, in ipso adventu dum sui adhuc ignari , quantum
periculi agebatur, alacres ac pugnam desiderantes adventaverant , I hostis , etiamsi valla ante se habens , verissimile non ita erat laetus, ac intrepidus, quin essent inter eos multi, qui sibi timentes, magis ad fugi habebant inclinatum animum, quam ad pugnam, invasionem justis e , ac fortunam tentasse, qua forma visae fuere aliquando superari in bello res admodum arduae, ac periculo plenae, prout fuere post eae hostibus aliqui, qui asserant, quod si Albertus hoc fecisci, procul dubio fuisse potitum voto . Henricum enim plus tunc de fuga, quam de defensione cogitasse sed videns, quod in ipsa occasione vela dejecisset, illico ad constantiam se vertis ei sed de his effectibus futuri judicatur Caeco, atque sic credendum, quod etiamsi eo erat , ea mente, Ut praelio salvationem civitatis tentaret . invenis i tamen eo modo res dispositas, ut absque ruina totius Xercitus tentari erat insactibile , atque sic prudentiam temeritatis loco amplexus, multorum Praesectorum votis summo mane quae
fuit decima sexta Martii ad reditum se accinxit Exiit Henricus e suis propugnaculis copioso equitatu, visuris Alberti reditum; sed nihil contra eum tentavit, risi e ea ipsa nocte
in eodem ago, in quo venien egerat, Cum integro Xer-
.citu incolumis consedit, ac inde in his thesis tandem
XLI. Henricus vero sciens, quantum dici solent obse forum animi in simili occasione , misit illico, qui eos ad pactionem aliquam persuaderent. Scripsit etiam via occulta Albertus Marchioni, nolens militem, quem salvare non OtUerat, infamiae periculo subjectum relinquere, ut quando esset Tom. II. Pars g. cc c ne-
580쪽
4 necesse dederet se melioribus conditionibus , quibus posset, atque id brevi inter obsidentes, ac obsessos tractari de deditione incaeptum, ac conclusum conditionibus honorificis, exiitque Marchio civitate cum suis vigesima quinta Septembris, secureque ad suos reversus est. XLII. Annus hic procul dubio Alberto funestus exstitit. Mauritius enim illico, cum scivisset Albertum Galliam versus se conferre , Rhγmbergam , quam Vulgo Vocant, civitatem parvam, in ipsa Rheni ripa sitam, ditionis Archiepiscopatus Colonienses, a Regiis possessam invasit, ac in suam potesta-tem redegit, ac inde Phrigiam versus se conserens aliqua loca, quae adhuc in eo dist rictu possidebant Regii, peculiariter Linghen, ubi agebat Comes Fredericus de an den Ber-gbe , supremus Regius Praesectus, ad deditionem cogens, faeliciter Provinciam ab hoste securam reddidit. is a. XLIII. Erat jam tunc in foribus annus IS98. atque detractatione pacis eo usque progrestim, ut hinc inde fuerint deputati aliqui , qui praesente , Vel potius prcessi dente dicto Cardinali tanquam Legato Pontificio , praesentibusq*e Epis copo Mantuano 2 tunc temporis senes Henricum Nuntio ordinario, fratreque Bonacentur Calatragironi, ad id per suam Sanctitatem authorigatis, una convenientes in Urbicula, verum 3 Gallici soli, sed Hannoniae finibus omnino vicina, ut rei tam arduae, atque utili munitis suis debitis, ac solitis in simili occasione scriptis, darent principium. Fuere isti κparte Henrici Pomponius de Belliezre, Dominus de Grilli, Nicolaus de Brutari, Dominus de Silieri, ambo togati equitesque aurati, ac ejusdem Regis rerum Status Consiliam , nec non iste Praeses in Partamento Parisiens de ex parte Alberti, Iannes de ichardoti Dominus de Bariar, togatus, equesque auratus, ac primus Praeses Consilii privati, cierum Status
Regius Consiliarius, Myoannes Baptista de T ss, eques Ordinis Divi Pacobi de PE pada Commendator de los Sanctos D. Ma3mona ipse rerum Status, Bessique Consiliarius Regius quibus fuit ad unctus Ludovicus errochen eques auratus,
1 Florentino, id est Alexandro de Medicis et isi, FranciscusGongaga ordinis Minorum. a Lege Vervino. ervim,