장음표시 사용
451쪽
De sorte que u si quelque tot a tablici actio dii do ubi ou dii quadruple hs ' origine , i saut diremia'on petat si poter e qui ahi paysi par celui qui s etait Lussement persuade que celle tot tui hiat applicabie n.
Mais oti 'es pas cens avo i pay en vertu 'une transaction, dans 'esphce sui vatile u Sede vola a demand si la claus ordina irement in spree datis es rhglemens de comple I , consorinsiment ala luelle les parties 'auron plus auculae contestation emphchel 'actior en ropolition , et ii sipondriu'il ne volt pastae aison qui .en pareit cas, mei te obstacle acla siphtition M.
De mome u elui qui a pay a uti sit de amille ave qui Lavait
452쪽
4 32 LIB. XII. I AN DE TARUM VIT VI tamen te aurum exceptione summovebo , si non reddas de quod
accepisti . l. o. s. de Olut Paul. lib. Io. d. b. XXXIV. Quis autem ignorans , quis sciens intelligitur Dicendum est euin non ideri scientem indebitum solvere , qui scit qui dem se non obligari sed falsa opinione alicujus causae obligationis naturali , quae non Subest, Solvit. Hinc u si quis salso se sortem debere credens, usuras solverit, potest condicere nec videtur sciens I indebitum solvisse . . P. d. t 26. g. 2. Quum ambiguum est an is qui solvit, sciverit an ignoravit inde Litum esse, condictioni locus erit. Nam re in re obscura melius est favere repetitioni quam adventitio lucro n. l. 4 I de reg. ur Ulp. lib. 26. d. l. Quid de eo qui dubitabat merte , si si quis sic solverit ut si apparuisset esse indebitum , vel Falcidia merserit, reddatur, repetitio locu in habebit negotium enim contractum I est in ter EOS D. l. 2. Ulp. lib. 16. d. b. JO XV. Hae distinctiones scientis, ignorantis aut dubitantis, non obtinent quum ex conditione personae solutio est irrita. Hinc Ulpianus u interdum persona locum facit repetitioni, ut puta, si pupillus siue tu loris auctoritate, vel furiosus, vel is cui bonis interdictum est, solverit: nam in his personis generaliter repetitioni locum esse non ambigitur; et, si quidem extant, nummi, vindicabuntur consumptis vero , condictio locum habebit n. l. 29. lib. I. dis .
1 Quamvis sciat se , etsi sortem deberet, non debere civiliter usuras. 2 Qtium suis ignorans indebitum solvit, nullum negotium contrahitur
nec ex contractu, sed quasi ex contracta condictio nascitur. Sed in hac specie negotium contrahitur, quia convcnit ut in certum Mum repetatur.
453쪽
pate renit soti palement nul .
si Quoi iu'il sache que evant te capital, ii ne doli pas civilement les in-
454쪽
in ea Meniat. ARTICULUS I. Cui competat, et ad erraus quem pS. I. cui con etiat.
XXXVI. Hane actionem ei cuius no iniri sol ulum est coniue tere docentii Oct. et Max qui ita rescribunt Si per ignoratilianici acti, non debilam quantitatem pro alio solvisti, et hoc , adito rectore provinciae, fueri probatum, hanc ei cujus nomine soluta est restitui, eo agente providebit, L 6. Od. h. t. Hinc u quum indebitum , impuberis nomine , utor numeravit, impuberis condictio e Sin. l. 7. Papinian lib. . rem. XXXVII. Ipsi autem qui Solvit alterius nomine, non datur.
II nc u Julianus ait: neque tutorem neque procuratorem sol veril P repere ῬOSSe , neque ut 'resbe, Sucina eo in iam au pupilli
vel domini solvantis. l. 6. Paul. lib. 3. ad Stib.
Hoc non accipe de procuratore in rem suam , is enim suo Omme solvit. Unde Scaevola in specie sequenti illus , quum multos creditores haberet, in quibus et Seium, bona sua privatim sacta vim ditione, devio concessu, ut salis creditoribus saceret; sed Maevius solvit pecuniam Seio tanquam debitam , quae jam a Titio uerat soluta. Quaesitum est, quum OStea reperiantur 3pOchae apud Titiua debitorem, partim solutae pecunne, cui magis repetitio pecurii de indebite solutae competit, Titio debitori , an Mievio qui in rem suam procurator factus est ' Respondit, secundum ea quae proponerentur, ei qui postea solvisset 1 his. l. 67. g. . Si zev. lib. 5 dig. Ei qui aliouo nomine solvit, hanc condictionem regulae iter non competere doce etiam Javo lenus. Ita ille qui heredis nomine legata non debita ex nummis ipsius heredis solvit, ipse quidem re petere non potest, Sed Si, ignorante herede, nummos ejus tradidit,
1 h Scili: et Maevio : nam Tiamvis prociarator sit, tam . quum in rem auamsit procurator, Videtur suo nomine solvisse.
455쪽
A qui et contra qui est donne ceti action
S. I. A qui telle actio est donnia.
XXXVII. Cette actionis'estia donia si a celui qui a pay au
C 'est ourquo u Juli ei di que ni u luteu qui a paysi unechos indue a nom de ori pupille, ni un Oud de procuration Mui a payhe aii noni de son constituant, ii 'onti actio donicit 'agit pou la ope ter et qu'il importe peii 'ailleur qu' iis alent paysi deleur denter ou de ceu de leur pupille ou de leur constituant . Ce qui Deri' entendia deri' individ qui est son procureia danssa propre assaire, elui la payant en son propre nom. C 'est Our quo Scaevola di dati l 'esphce vivante Titius yan plus leurs rhancter dumombre des queis tali eius , a vendi lous es biens par ac te privsi a Maevius, en te chargeant de satisfaire totis sescrhanciers. Maevius a pay a Seius une omine que Titius tui avaitdsi j payhe on a deman δή, prsis avo i troiave plusleur quiliances dans es papier dii hbiteti Titius, a qui, de Titius sibile ii ou de Maevius procureu dans a cause, apparten ait Ι'actio en rhpsilitiondera somnie indament paysi et oti a sipondia que dans 'esphcel'acti oti apparten ait , elui qui avait nil te dernier palement 1 n. Javolenus enseigne aus si que sigillihrement cette action 'est pas accordhe , celui qui a pay au noui 'un aut re si Celui dit ii, qui a acquitia ii noni et de denter deci' hsiritier, es leg quin'silaientias diis, ne petitias, i est urat, repsi ter ceriu'il a paysipour 'aequit de ces legὐ mais 'il a paysi h 'insu deri heritior ei de
456쪽
4 36 LIB. XII. AND pCΤARU TIT. Via dominus a L eos rect vindicabit si). Eadem causa rerum cor
poralium est D. l. 46. lib. c. ex Plaut. Idem, etsi ex pecuuia sua quis alietio nomine solverit. Hinc Celsus indebitam pecunia in per errorem promisisti Deam , qui pro te si deiusserat, solvit; ego existimo , si no in in tuo solverit
fidejussor, te sidejussori a stipulatorem tibi obligatum fori 3).
Nec exspectandum est ui ratum habeas , quoniam potes videri id ipsum mandasse ut tuo nomine Solvereturn. re in autem si dejussor suo nomine solverit quod non debebat, ipsum a stipulatore repetere posse , quoniarn indebitam jure gen tius I pe uniam solvit quod minus autem consequi poterit ab eo eui solvit, a te mandati judicio consecuturum si modo per ignorantiam 5 petentem exceptione non Summoverit t. l. 47. Ceis.
De casu quo fideiusso suo nomine solverat, accipiendum est responsum Africain in specie sequenti: H Legati satis accepi et quum si dejussor mihi solvisset, apparuit indebitum fuisse legatum posse eum repetere existimavit n. I. 38. . . lib. . quinSt. XXXVIII. Quod diximus quum quis plieno nomine solvit, non ipsi sed ei cujus nomine solvit condictionem competere, ex Sub illitate juris St. Benigne autem ei qui solvit, utilis actio accommodatur, ut videre est in specie sequenti Dominus testamento servo suo libertatem dedit, si decem 6 det mihi ; servo ignorante id testamentum Ouvalere , data Sunt mihi decem. Quaeritur quis repetere potest Proculus respondit: si ipse servus peculiares iam mos dedit, quum ei domino id permissum non esset, murient nummi domini eosque non per condictionem, sed in rem actione petere debet. Si autem alius rogatu servi suos nummos dedit facti sunt ni ei, eosque dominus servi, cujus nomine dati sunt, per condictionem petere i Quod si ex voluntate heredis tradidit, non vindicabit heres ad si
salso credidit se debcre , aget condictione indebiti. 2 Ex causa mandati. 3 Ex causa condictionis indebiti, quia tuo Domine solutum est. Hoc ipso quo mandasti ei pro te stilet ubere, implicite mandasti ut ex
5 Nam si sciens indebitum solvisset, ipsi imputari posset cur solvisset
457쪽
si Mais si votre garant a paysi en son nomme que uous ne devie Zpas, i aura lui-memeri 'action en opstiti On, yant en esset, Selou
que si l'esclave a pay des denter de Son psicut Salis en avo i requia permission de son malire la Omine resterio uiti urs dans te a irimo in dii mali re qui sera land acla repἡter, non par uti action
3 En vertu dea' action de la hos indament payge, parce 'lu'on a payg
458쪽
3 LIB. XII. 3ΑΝDECTARU Μ ΥΙΤ. VI potest. Sed tam benignius quam utilius est, recta via ipsum qua nummos dedit suum recipere 3 his. l. 53. Procul. lib. 7. Pist. Hoc maxime locum habet, si ei qui sol vit, aliter prospici non possit. Hinc Scaevola in specie sequenti Tutor creditori pupilli sui plus quam debebatur exsolvit, et tutelae judicio pupillo non im- Putavit quaero an repetitionem adversus creditorem haberet mes
pondit, habere n. l. 67. g. I lib. . dig.
Hinc si indebitum solvero ejus nomine qui nec mandaverat, ne Cratam habuit solutionem, cotidictio mihi dabitur. Enimvero re si procurator tuos indebitum solverit, et lia ratum non habeas, pos Serepeti et Labeo, libris posteriorum , Scripsit. u Quod si debitum fuisset, non posse repeti Celsus alty ideo
quoniam, quum qui procuratorem rerum suarum constituit, id quoque mandare videtur ut solvat creditori, neque postea expe
landum sit ut ratum habeat 3 n. l. 6. Paul. lib. . iaci Siab. XXXIX. Interdum ei qui nec ipse sol it, nec cuius nomine O lulum est, haec condicti utilis competit. Nam Divus Hadrianus hirca in ossiciosum et salsum testamen tum chre scripsit, actionem 5 dandam eici mundurn quem de lie reditate judicatum est . . . . I. Ulp. lib. I 6. ab ab.
1 Scilicet per tale in Ora dictionem. 2 Hoc casu utili actione procurator repetet. Alioquin in damno versa retur, tuum a domino qui hanc solutionem ratam non habet, non posset repetere quod elus Omitie solvit, nec enim mandato contineri intelligi iucut id quod indebitum est, solvat. 3 duum igitur , hoc casu , per mandati actionem sibi prospicere posset procurator, non credebat Celsus ei dandam utilem condictionem indebiti; verum haec Celsi ratio allit in hoc casu. Nam etiamsi quis actionem man dii habeat adversus eum cuius inandata solvit, lamen benigne receptum est ex Procul sententia supra l. 3. ut ipsi daretur condicii indebiti pia via adversus eum cui solvit Germana igitur ratio cur cesset indebitie uti dictio quando debitum solvit procurator, non alia quaerenda est quam quod revera debitum et debitoris nomine solutum est.
Ex quo heres in eo seriptus legata solverit. 5 Condictionis inui biti.
459쪽
s urnicies denter , a pri pre de cet es clave, iis on pass dans lepatrimo in de elui qui es a resus, et te malire de les clave autioni diique iis otii lo donia sis , es si potera comme indument payos toti te is il est fgalomen avanta gelix eliquitable 'accorderdire clemen celle aclion a celui qui a paysi 1 n. Ce qui a lieu, furto ut si elui qui a pay ne petat obteni pard aut re vote son rem bovi Sement.
'est ovi quo Scaevola di dati l 'esphce sui vatile luteura pay a uia i dari cier de sola pupille plus ti ille lui lai dii Enreudant compte a son pupille 'a pii faire Iimputation de ce tu i avali pay de troi is e croancier. OD a demando 'il valii 'acti On en opsi tition Outre ce creaucier, et illa et rhpondii a
vant Labeon, t 'action en rophtilion et n. . Mais si a somnieitaitudet lenient due la sipsi titioni'aura pasti eu Celse en donne potir aison que elui qui a constitu ui tando de olivo ir , tant par te ait cens si 'avo i autoris a payer ses rhanciers, iam do it pas attendi e qu'il ait ratisio es pate mens quece solido de potivo ir leur a satis 3 v. XXXIX. Queique sol cette action utile en si psilition 'est ac- corde Di a celui qui 'a a paye lui-mhme, ni a celui ait nomituque te pate mentis oth ait. re Carri 'em pereur Adrien , dans te cas 'uti es tamen in ossici elix
1 C' est , dire , ne action Vide. a Dans e cas te procureur 6 phtera eri Vertu une actio utile ; utrement i sei ait en perte, ne polavant en esset sipsi ter contre e mattre quin' auraitio in ratili te palement ait en son noua , parce qu'ian mandat ne
contientias l' ordie de pa3er e qui ti' est pas u. 3 Le procureia polivari datis e cas selourvo i par l 'acti O du mandat, Celse ne pens ait pas u 'on ut tui accorderci' actiori utile de la hos itidh- metit paysieri imais cette ais oti de Celse 'est a sui sis in te dans 'esphce; cariten qu'on ait 'action du mandat contre celat parri' orare de qui 'on apaysi, it a cependant i admis , 'aprosci' opinion de Proculus i-dessus l. 53 qu'on aurai directe meti l 'acti oti decla hos indument pay e con ire celui qui a resu. La siri table alson Our laquelle uti procureuri' potnil'acti oti de la hos indument paysi quandri a puysi ne hos due est dou qu)il a pay une hos e due u noui de elui qui a dex ait.
460쪽
4 o LIB. XII. ANDECTARU ΤΙΤ. VI. Idem est et si s 6ltitis legatis, nova et inopinata causa heredi latem abstulit beluti nato posthumo, quem heres in utero suis SV ignorabat vel etiam ab hostibus reverso filio, quem pater obisse sal, praesumserat. Nam utiles actiones post humo, vel filio qui hereditatem evicerat, dari oportere in eos qui legatum perceperunt imperator itus Antoninus rescripsit : scilicet quod bonae fidei pos-
Sessor in quantum locupletior actus est, tenetur; nec pericillum
h ajusmodi nominum 1)ad eum qui sine culpa solvit, pertinebit v. l. 3. Papin lib. 28. quinSt. v Idem Divus Hadrianus rescripsit, et si aliud les lamentum proseratur . l. Paul. lib. 3. ad Sab.
Nec novum ut quod alius solverit, alius repetat. am et quum
minor viginti quinque annis inconsulte adita hereditate, solutis te gatis, in integruin restituitur, non ipsi repetitionem Competere,. Sed ei ad quem bon pertinent, Λrrio Titiano rescriptum est . l. 5. Ulp. lib. 16 ad Sab. Consonat quod ait Scaevola uiores pupilli quibus d. in re ditoribus patris ex patrim Oui paterno solverunt : Sedio Stea, Doris ussicientibus bonis, pupillum abstinuerunt. Quoeritur an, quod amplius creditoribus per tutores pupilli solutum est, vel totum. quod acceperunt, restituere debeanti Respondici si nihil dolo fac tum esset, tutori qhidem vel pupillo non deberi Ih; creditoribus autem aliis in id quod amplius sui debiti solutum est, tenerin L 6 I. lib. 5. VCSP.
. s. II. Adoersus quem condicii indebiti competat 2
XL. Mi solis pecunia condicitur , quibus quoquomodo Solutae esto non quibus proficit n. l. 9. Modest. lib. 3. regul. Alicui autem solvisse intelligor, non solum quum ipsi, sed et
quum alteri, ejus jussu, Solvo aut e X promitto.
1 Nomen hic appellat cotidietionem indefiti, quam is cui evicta est hereditas habet adversus eum cui legata hona fide solvit. Haec condictio non debet esse ejus periculon ad nihil aliud tenetur quam ut eam heredi cedat, uui ipse cessa actione ageret Ut autem hic circuitus vitetur, utilis actio he
a Quum pupillus abstinuerit, iam ejus non interest, plus quam quod
deberetur, sol utum esse : Adeoque nihil eo nomine pupillo nec tutori ju debetur. Pupillus igitur et tuto ius condictionem non habebunt--