장음표시 사용
2쪽
dice, &c. Domino sito clemetissimo, Salutem, necnon pro erum ac Delicem iii rebus gere- . dis,atque adeo toto uitae curriculo,successiim, animo quamhumillime precatur.
Ostquam in Gallia ueni, illustris. sme Princeps, & aliqua ex parte eius heus linguam intelligere cc pi,eaq; mihi Graecisermonis ube
.late, Imauitate,& Megaliam qu dammodo redolere uisa est, arbitrabar operae me
pretium facturum, si temporis nonnihil postmeridiant,precipuequὁd grauioribus animi cogit tionibus minus accommodum einet, plenius cognoscendae illi linguae tribuere. Nam etsi no sum nescius,eius mihi usum in patriauel nullum, uel sane perquam exiguum,fore: siquidem perpat ci illic reperiurur, qui eam ita calleant, ut in quotidiano illa sermone, quemadmodum propria,
Latina, uel Germanica, utantur. in tamen . quum
multa praeclare & erudite Gallicae gentis idiona te scripta pasiim reperiantur,quae no absque fiu-etu legi ab eo interdu possint, qui esus dein idi malis no prorsus sit ignarus,ideo uel eam ob caudam eatenus distenda mihi uidebatur, quatenusi ad ea intelligenda,quae scripto comprehensa OL
3쪽
ferantur, usui esse posset. Huc deinde a esst, quod tempus illud submeridianum uix utilius collocari a me posse uidebam, quam si ludicrociuscemodi exercitio animum ad grauiora mox cogitanda praepararem. Cumque eb iam essem
progressus, ut quod Gallice scriptu mihi offerebatur,absque inteiretis opera utcunque intelligerem,periculum faciendum Iutaui, an idem in Latinum sermonem a me trafferri posset, necne:
idque duplici de causa, cum ut ea occasione singula uerba exactius apud me ponderarem, & g nuinam illorum significationem diligentius ii quirerem,eoque exercitio eius mihi linguet testim
citius compararem:tum uerbut simul in Latina me nonnihil exercerem. Iubet enim Cicero,inter
Latinos scriptores facile princeps, ut qui Latinussermonem,uel alium quemvis,reddere sibi cupit familiarem,laborem hunc,ex una in aliam lingua aliquid uertendi,ne refugiat. Porro in manus ii ter alia mihi uenit oratio quςdam de Pace,nuper
Gallice adeo erudite a quodam cors ripta,ut noimmerito digna censeatur,quae multom in manibus uersetur. Habet enim argumenta ad paci
consiliendum grauissima. Eam ipse exercith cat se Latio donaui. Et quavis me non latet, tralati nem magis adhuc rudem esse, quam ut in doctis simorum huius seculi c5spectum prodeat, addi ous sum tamen amicorum quo iidam suasu, ut
4쪽
typis excudendam permiserim. Tuae autem Celtitudini, Princeps ii strissime, cum ideo dicare
eam uisum est, quὁd eius argumentum tale sit,
quod ad magnorum principiim deliberationes prccipue spectat siquidem ad hoc populorum
gubernationem principes viri a Deo sibi comiClam habent, ut pacem in terris procuret, in eaque subditos pie de honeste uitam agere imprimis efficiat ad quod C. T. illustrissimam animo propendere omnes antiquissimi iuxta ac nobilishmi regni Sueciae incolae,sibi non minus gratulantur, quam quod nomen in Anglicana illa legatione, qua sapientissime prudentissilieq; nuper defuncta est, sibi tam celebre comparauerit, nulla ut uetustate id obliterari queat) tum ut cum singu- . lari me clementia & fauore eadem tua Celsitudo illustrissima hactenus semper complexa sit, intelligeret situm fauorςm non insceliciter collocatu, sed in eo repositum esse,cui uitium animi ingrati semper uisum est turpisiimum foedisiimumque. Et quidem cum referendi benesch ratio multiplex sit,grati certe animi significatio pars quaedaremunerationis a prudelisiimis hominibus semper existimata est. Qu'circa,ut cum tuae Celsitudini,tum aliis testatu facerem, beneficia me grata
mente recolere,ob eaque ad omnia praestanda obligatum me reuerenter agnoscere, quae pro mea
qualicunque tenuitate subire possim; laborem
5쪽
hunc,licet in specie tenuem, Celsitudini tuae sit strissimae adscribere uolui, quem ut clemeter a cipiat,bonique consula necnon me,ut hactenus cosueuit, gratia & fauore prosequatur, perquam humillime peto. Datum Lutetiae decimo Oct uo Calendas Augusti, Anno Christi supra millesimum quingentesimum sexagesimo. S. T. C
6쪽
di: Item quia nulla se Oriens caussit, cur nominis
Christiani Principes arma aduersus se mutuo δε- 'manti ad illuseris mos,necnonpotenti mos, Henria cum Philippum, Gadia ae His ania Reges, in ultima belli transectione Gallice conscripta cir habita a G. Auberto Pictaviensiis Curia Partimenti Parisiensis Advocato, in Latinir vero idioma nupera Martino Hepngo tralata. Vitis forte mirum uidebitur gustri mi Reges, quod solus ego ex omnibus supremabuius Curiae Advocatis, incollectum uestrarum Maiestatum nunci prodeam,ut gratias uobu,subditorum
uesti orum nomine,pro Pace, quam eis concessi ,reu
renter agam, eademque opera Iuppliciter a uobis petaquο in ea illos faelicitarepostmodum construeris. Verum enimuerosi quis perpendat, quia antiquitus mei ordinis homines, tam adpersuaAedum, quam ad dissuad D, quoties res aliquagrauior c periculosiorincideret,
per primi surrexerint,sidebor sim is in hocni'
7쪽
hil alienum mihi usurpasse,neque incit limites usique adeo excessse,praeterue ossiciu quid fecisse. Etenim quia teneris annis in priuatis rebns cognostendis ita sese exercuera, ut illarum plena adepti uideatur cognitionem , cum tamen propter malitiam oe dolum evem
sutiam illorum, qui eas tractant, ualde seunt obstu cr intricatae,illi non possunt non esse bene in bructi ad publica negotia inalgenda, quae multosunt Iuciliora, ut pote, quae a Principum di id sproueniant, qui minimὸ consseuerunt domulare, iasive seu iudiciariis siris Io
mulis intricatum reddere, uerum qui eo nitantur,quod
iustum ipsis uideaturis erantes armis illud aequus ba bituros, quodaduersaria illorum pansua issis ponte d re recusat. Deinde si consideretur, quod qui ad negotia publica tractanda adbibentur Venumero professionumeae homines adpriuata flua negotia dissutienda acta sint,plena in omnibus illis fidem attribuentes, nulla amplius supererit causa, ob qua mibi temeritati uertatur, quo postquam plurimos annos publice ad priuatorum commodum oe utilitatem loquedo me exercui, ad publicam etiam commoditatem publice meum nunc oss-cium exhibeam,palamgaudium illud restificiari quod ex communi omnium laetitiapercepi, quaeplurimos sumne usiqueadeo commouerat, ut in uitae periculum non pauci eius causa deuenerint, si fides illis babeatur, qui aiunt,non minuspericulosum esse gaudium uehemen ius, quam dolorem extremum. Imo ipsemet, Reges potentissimi, qui alias tamen adsueui ob res laetas uel
8쪽
aduersas, qui possunt huic uitae mortali obtingere, qua minimum commoueri, ita flum in praesentiarumgaudio ast ius, ut orationem subditorum uestrorum nomiane ad uos babiturus,madam huiusce rei ab illis vis tita expediarim, quanuis certus sum ratum illis quod ago habituros. Deinde in causa adeo ampla, in qua multo facilius estprincipium, quam finem, reperire haud co- modestio unde haec ducatur oratio,'multo adhuc minus qualu exitus sit futurus,nedum quibus argumentis audiendi a uesris Maiestatibus beneuolentiam mihi co-ciliem. Novi enim eiu ori Reobus esse aures qui ob maiestatis siodorem non putantur ex communi illi omdine naturae esse, quo reliquisunt mortales ut unicuique satisfacereperquam sit dissicile,praesertim uero i iis, qui inter nostros magistratus educati, perpetua quadam cum libertate , quodpropositae causae commodum oe aptum, e τ' non quod auditoribus iucudum uel dele
luis uideatur, licere consseuerunt. Expertus es aut
Rex Christianissime aris, Wconi iura auguror, quod Galliarum Rege nihil dignius sit, neque Gallis aptius, quorum ob idpatria,m Galgicum nome olidam qua tam stina libertate, quo senes liberi π ingenui, ut non tam flectetur quid auditu gratum, quam qui a diu sit utile ac necessarium. Nam etsi non raro malamineant gratiam, a sterius reiiciantur, qui mala, quaestu prosticiunt, mature corrigerefluaent, quam qui stret alutaruo lis,ea postmodum committunt: vir tamen cordatus, qui potentiorum fauorem non nisi bola
9쪽
oRΑΤ Iouirtute uenatur,nunquam intermittet, quin sententia, de qua certus est,ubere dicat ola suorum didiorum v ritate aduersus omnium cotrarias opinione acile munitus, potius existimans omnem futuri commodi stem amittere, adeoquestuam ipsius uitampericulo exponere, quam debitum ossicium, quo omnes homines tam Reip. quam propriae famae propumada,tenentur, deserere. Ac prostedio quemadmota bonus medicus ad comporis morbos rite curandos ex oscio tenetur, prout morbi exigit qualitas,acria interdum adbibere,etiamsi minuspatienter eiusmodi curationis modum ferat aegro, tus ita in animi morbosanando,constanter oe libere aegritudinum causu oe occasiones arguere nos oportet,
atque simul osendere,quod non tam fiat ad eum reprehendendum, ad quem nostrum dirigimus 'monem, quam ut sui eum inicii commonefaciamus, isque rectauiam ab eaforte aberrauerit,reducamus. Quaquam nihil minussit, quam ut quidbabeam, quod aliqua nucreprebsone dignum uid eatur, ob quam iis alicuius me odium incursurum uerear, quin potius econtrario in maina costitutussim difficultare,ut sedam,atqueplanumfaciam, quot laudumpraeconiapromeriti sint, qui
nobis hancpacem tantopere expediatam, tantopere δε- siderata procurarunt:deinde, Deo omnium bonorum authori,cr uobis, Reges inuim migratias agam, qui
non grauatim de armorum rigore,ut communi tandem
paci consuleretis,remimis: necno generosis Principiabus ac dominis, qui ad em eam adeo felicem, Deoi e
10쪽
bomlii spergratum,perduxerunt. Verum depare uerbasa iuro mihi obiicere bla quidam uidentur,sermonem instimere me de repropemodum superflua, adeoque nimium vulgari, puta quae nemini non antea satis cognita' issis aliud non restondendum arbitror, quam uniuerseum Christiani orbis circulum in magno futurugaudio i uere haec ab Egis dicantur, sitque depace tra
latio adeo uulgaris trita , nullus ut eam Princeps
ignoret. Suntsane quamplurima, de quibus 1llendide
quis loqui,prolixesermocinari,s uum ostentare ingenium non exigua cum laudepotest quemadmodum non paucos etiam barilanus audiuimus,de bello rite gerendo prolixe satis uerbas spelacis uero, tionisque eius construandae, quoprincipalis orationis nos scopus tendit, superfluos fui e habitos sermones, credo equide neminem e uestris subditis, Reges Abori mi,conquerente uos audiuisse, neque eiuscemodi de pacesermones uestrae aliquod detrimentum Reipu. attulisse, nedum uos ipse metis aliquod uitaepericulum coniecisse, cultumue diuinum diminuisse, aut religioni atum usta in parte
disturbasse. At non usique adeo demiror, depace me uer ba facientem a nonnullis notari ac reprehendi,quam illud iampridemsum admiratus, ut alios omittam,quiabus hoc aeque ab initissatim fuerat admirationi, quod tu,Rex Christianissime,lam magni,tamque foretis r gni uiribussubnixus,tot Hustribusprincipibus comitatus, stipaturique nobilitate adeogenerosa, nationes extraneae, Europae Asa, quem tofusticiunt,uenerantur,