Oratio de pace de'que eam rationibus retinendi item quod nulla sufficiens causa sit, cur nominis christiani principes arma aduersus se mutuò sumant ... in vltima belli transactione Gallicè conscripta & habita a G. Auberto Pictauiensi ... in Latinum u

발행: 1560년

분량: 51페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

pnedonum arricidarum, homicidarum, depopulat rum,conquirere persuos legatos cogitur' Nam huiusce modi homines,humanum essunderesanguinem adsueti, existimantur satis apti ad faciendas belli executiones. Hac deinde accedit, quod fortis ac strenuus bis inimriarum uindex,in tantum ste demittere non raro cogatur, ut necessarium illi sit talibus terrae faecibus abbiam diri, atque aureorum montium pollicitationes facere, , qua regulariter adulationem comitantur, atque tu m. essectu inm complere, quod adulandi animo promiserat,praecipuam thesaurio pecuniae partem inter eos undendo, quam e pauperumsubditorum sudore con qui eratrachorum denique peregrinoru potestati γgratiast totum committere, non aliter ac si probitas. animi issorsi integritas usiqueadeo hominibus esset probata ac commendata, quemadmodum cognitae stunt illorum depopulationes oe querimoniae, a miseris agricolis deploratae, quibus tamen ut ius fiat principi curae uixerit. En igitur quomodo exiguam ulcisti uolentes iniuriam,plurima indigna pati, eaque iniuria longe grauiora, quae ad bellum ipsos commouit, regulariter ω ἔ-tur. Sumpraeterea adbuc alij, qui potenti tum ostentandae causa, bellasaepe non necessaria mouent. Verum

istos si quis interroget, quidnam agere opituerint, post' quampe pulchrasua consilia inessectum perduxerint, aliud quod restondeant uix babituri sunt, nisi quod ex

uictoria hoc commodisterent,in pace oe tranquistitate' inposterum ut uiuant, oe' quod reliquum est uitae tem-

32쪽

D E P A C E. rrpus cum illis, quos praecipue aman animi recreationem capientes , transigant. O homines inconsideratos t Adquid quase opuspuit tantis periculis niaque innocentissanguinis usione , quietem cor tranquillitate quaerere, quapris quam bestum exorsi sunt uebanturmdquid foris magno cum periculo quaerunt, quod domi ture possideant f Ab nondum quid sit natura Eminentiae reo te intelligere didicerunt,nec quam eam regeresis difficile,ne illis damnum inferatur, quos illa fauore complectitur. Certe si comes illi detur inuidia, ipsa non ab similissidebiturpublicis illis mulierib', quaesidia uenu sariis fucosuum in amorem iuniores, quotam corporis illorum incolumitatem, quam bona, se ipsam denique ingenii tranquillitatem,paulo post deperdant,alliciunt. Ad eum prorsus modumst habet Eminentiae cupiditas, quae nestio qua ima natione plurimis persuadet Principibus,pulchrum esse multis imperare, atque ea per suasione ad hoc eos impellit, quotidie ad altiora ut rent, donecaduersus aliquis ortunae casus, uel diutumnior belli impens negotiorum ue perplexitas, cum uidelicet consiliapraepostere cadun intestigere illis faciat, nullam maiorem es Eminentiam, quam quae Principi data est, uisua corona, O prouinciis, quaru uprema illi adminiserationem Deo placuit attribuere,contentus uiuat. Q circa definite, Principes Christiani, definire Eminetiaegratia multum uos amplius affligere. Etenim si eam intra continentiae er rationis es non continue ritis ,periculum erit neintegrum uniuersorbis dominiu

33쪽

ad explendam animi cupiditatem uobissessiciat. Testis ad hoc nobis idoneus erit magnus ille Monarcha Alexa-der, qui cum plures ei diceretur esse mundos, quam unis, ingemuisse fertur quod nondu bunc integre perdomuisset asparum illisu petunω mundi Monarcham uocari, etiamsi alium non acquisiuisset. Sed omi se hoc de imperiosermone,nsio, Reges magnanimi,an principes aliquando fuerint, qui armasum erint, quod commo dum aliquod inde habituros ste arbitrarentur,ac, ut ita loquar, elusinod ortunae alia,sub eaqueste ,suas disiatias adaugerent, qua mercator quis iam audaculus a quinoctiale duos Tropicosperagra omnes ubricae regiones circumeundo, ut longa oe periculosisima nauigatione uarias e Caliculo aromatu ecies ad resti ias, necnon alias Orientis merces, conquirat. Istu non

aliud a me nunc restosum uolo, quam ualde indignum Principis maiestate uiaerisordidum lari lucrum, i ludque ante oculospositum habere. Veruntamen quan doquidem imitari ipses utilitatis siuaegratia negotiatores delectat, rationem quoque quantum inde lucri perci pere queant, diligenter imprimis ineant rogo. Ad unam igitur partem rationes detrimenti ex besto percipiendi, necnon flumptuum faciendorum, qui erunt immensi: ad alteram uero quod ex belli uictoria commodum sesteret habituro concent factaque collatione tum demum intelligent, quantum rationes dati exuperent rationes a cepti. Nec iam cupio ut molestia illa, quam quolibet in regno ad primos belli rumores uidere licet, calculo hic

34쪽

subducatur, neque quantopere seubditorum in se beneuolentiam Princeps imminuat, cum nouis istos imposiationibus grauare quotidie cogitur, eorumque bona in hoc accipere, ut mox ea barbaris distribuat, qui ua illinit pecunia numerata divendunt ac locant. Verum

istud in suas rationes referat uelim, quantum ipsemet dis statis o posticitudinissustineat summatim deinde complectatur, quanta pecunia exercit primo con Hibendus ueniat item quanta ueteres duces er proe-ctos conuocari oporteat 2beuocatos colligi,imperiUnes muniuri,ciuitates uallo cingi,praesidia duplicari, in ano ubique in regnosignum dari, uarias besti machina tiones ex Ptar tormenta in belli usius fundi, ueterem tormentarium puluerem renouari, glandes apparari, papiliones oe tentoria erigi, evectum instrui, trisemes armari,nauigia adornari,in insidiis semper exercitu ad maresubitarium potentem habere, quibostes, nequam irruptionem in terram faciant, arceat , it di- beati deinde quantum laboris curae subire ipsum ne cessest, utΡcios oe confoederato tam pecunia largitionibus, quam aliis medim,retineat. Item quopacto mili

res mercenarios ex Helvetia oe Germania acciri curet,

Principes extraneos in foedus adsciscat,eos, qui aduersa ris fauent, abalienet, sua que in partes attralat, bosium denique consilia exploret, sua uero istis tegat occultet. Et tamen una cum omnibus bisse laboribus, miseriis prope infiniti nihilosterius in perpetuo uersabi--rmetu,ne aduersus aliquisfortunae caseus interueniat.

35쪽

His itaque rite ponderatis,comperiet nullam es e uictoriam adeo stlendidam,etiam quae a principio fuit certam indubitata, quae uidiori non magno empta pretio co- tineat, quaeque no plus apportet damni quam emolumeti. Nam si ut saepe fit, multos in bello praestantes uiros

pratre Uu ueniat, qui ducatus, quod reginum, quae ciuitates etiam amplifimae, ad remunerandum horum uim turepraestantium Hororum, tam suscere poterunt,ut illorumgenerositati aequivalens copensatio res O quatam ex eo consecutus es laudem, ese memoriam immo talem,praestantissime Imperator Antonine, quod uerbis saepenumero publice testatussis, unius te tuorum ciuiuuitam mal seruare, quam misse e tuis inimicis morti traderet Videte igitur Principes Christianissimi ecquod Holumentum e besso tam munum percipere possitis, quod populi uestri, nobilium c ' propinquitatis gradu proximorum retiosa uitae aequipolleates Etsi quide uobis omnino cordisi uestros homines in aliquo occupare, etiam atque etiam uidete quaese, ne uosmet decipiatis, ac istorum corpora ut animas temere periculo ex ponatis, uobisque in mente ueniat, quod ad periculosam istos obsidionem ducentes,citius minor que cum pericu A, ciuitatem uestro in regno extruere illos feceritis euesro aliqua inimico usurpaveritis. In memoria m id uob is reuocate, , interpraedones,m istos quipraedae no'mine best fiantur,no aliud sit distri ne, extra g quod issiciam quidse urentur ac rapiant, si uero riuitates, adeos inteae 3IVeprouincias, publice cy'palam de

36쪽

populetur ac ua iem. Ita porro etiascitote,si iampridem idnon intellexi lis, quid id ipsum, quod olimgetes

plurimiι laudi tribuebat,puta, nouaS acquirere terra

necnon pulchris ac stlendidis Augusti nominis titulis sese uenditare, eo p sua imperia dilatare amplifica

re luderent:idem hodierno die non alio apud Christianos nomine censeri, quam alterum depraedari, suoque uicino iniuria insterrebitem Deum ipsium, qui omneue buiuscemodi incursiones γ' latrocini euereprobibet, offndere. Hinc cuilibet faciliplana sit, quantopere Chri-Lhanisprincipibus difficile, atque adeo lege ipsoru -- ρ ibile iturumsit,besti negotia eo modo peragere, ut non plus inde damni, quam commodi, percipiant. Ad haec equide precari ipsos inter alia uellem, modo ipsoru Maiestatibus ab historiis exempla sumere non indignuuideretur, meministe no grauarentur, Chri fianos post aliquod a Christipassione tempus,totipropemodu mu-do dominatos fuisse , praecipue autem Asiae, em illi tra diui Apbricae,qui Aerapto proxime accedit. Caeterum

urantibus bellis illorum inresinis, distensionibu Opportunana ius es occasionem sedusior ille Mahomer, late suam falsam doctrinamper Orientem stargendi Quo deindefastum est, ut infideles, ob tristes Christianorum contentiones , paulati rogressint, eoque parecto rationes exacte didicerint, insulas in mari medite raneo, uidelicet Rhodum, Cretam, Cyclades, Moream,

Siciliam, Corsicam, Sardiniam depraedandi. Deinde quoad 'bricam,si aude occupati rei Herculei angu

37쪽

ORATIO

siis,uassareo populari coeperinni regna Granam Arragonia, Ca lilliae,ac totam denique Histaniam. Postea P renaeos montes seper e no absimilem exercu runt urannidem in prouinciu regni Gallia,ut in Tholosatium finibus in Vasionia in Pictavies ditione, atque adeo in tota Aquitania ad Ligeris usquesuuios. No rara etiam ex alispartibus in diuersisportubus erumpentes, peruagat unt totam prouincia ad Auinionemque item Apuliam, Calabriam, em maritimas Italiae prouincia adRomae usique suburbia. In Asia omnes tu-demprouincias sub iugum miserunt, quae a Perside Biat niam v quos extetant: indeque ulterius progressi,Helbflorum se ancti Georgii bracbiumsuperantes, quam plurimaό in Graecia 'ages edidem qua ad Dalmatiam usique euersa,in mare Adriaticum nautam tbsque terram in continentibus Anconae occuparui,sua adeo bene fortuna utentes, occasione quae Chri Eanorum bellis ipsis oblata erat, dextra accommodantes, ut Chri Banos temporisprogressu tota Asiam Apbri ca, potioreyarte Europae dediulerint. Verusihaec ob uetustatepam uos exempla, risianissimi Reges,moueat,adminimuin mente uobis ueniat, quomodo Tum caetraeteritis hisce amis,interea dum uestriparentes toti in hoc incumberent, quo alisbedo alterum conficeret, in istorum prope costerita occuparim insulam Rhodu, Belgradum, Budam,necnon complures alias in Ungaria ciuitates munitiones Christianis ademerint,su que ante Viennam caO a metati sint. In mari item me-

38쪽

DE PACE. Eo

diterraneo quomodo no ra memoria depraedati intinsulas Goatam, Tripolim, nullae magna trepidatione ins2ia Maliae,cr ordinis Equitum diuiIoannis. En

fructus iste, quem e fluis bessis hactenus perceperunt, in posterumpercepturi unt Christiani Principes nimirum,po Tquam mutuose belli tempesaribus diu aseliserint, sua que uires tandiu probarint, donec intestinis illis confictibus prorsu actae , atque in nibilum quasi redactaesint, aderit Turca pro ueteri more , impetummo solum in miseras uictorum reliquias ined in ipsos etiaudiores iam lassos, anteacti belgi labore defatigatos, 'facturus. Nam sepe compertum est, uictorias sine magna sanguinis effusione, etiam a parte uictoris,admodu

raro contingere. resproculdubio occasionem me

tuendi Regi Pirrhopraebuit,cumsecundo aduersu Romanufelici fulset uictoria usis in qua plurimos e suis

desiderabat, nesi tertio superior euaderet eret ut ipse mei tandem succumberet. At obiicient fortassis hic assi qui quod etiams bellum nec regnandi cupiditate, nec ob illatae iniuriae uindictam, nec etiam ullaste sua amplificandi, nedum propter leve aliquod emolumentum consequendum, suseipi debeat . attamen non eo minus dignum esse Principis maiesate inmereo flectare, ut expraeclaris in bello rebvsgestis bonorem gloria constquatur, magnitudini que m fortitudinis memoriam

posse relinquat immortalem. Sed diligenter Lic apud uometipsos cogitetis quaese, Illustrissimi Principes, quod bellum uictis saepius ignominiaepius Cr infamia, quam

39쪽

uictoribusgloria celebritatis, apportare fleat. Siquidem multos in historiis reperimus, qui propter belluaduersum fassi sunt infames,paucos uero ob victoriam celebres claros essectos legimus. Nam ea uix dum acquisita, mox singuli aliquam eius ad separtem trabere incipiunt,undique honorem easibi uendicates. Quippe veterani duces Iiso factum consilio contendent, quod tam μlix besti exitus contigerit: Equites se primos iactabur, qui bo ita turmas CV acies perruperint, rege rini dites lancearum custides sanguinolentos ostentantes, crudelem illam lanienam st peregit affirmabunt: Tormentarii a que machinarum fulgure dubisio' nutantem futurum fuisse concursum gloriabuntur. Itaque uix ulluN ad que annonae structores, oe inmmu ipsum vulgus,reperietur, qui aliqua uidioriae par iem bi non ad ibat: hic quidem quod commeatum in castra apportam,alius quodpecuniam oe sumptus exercitui sustentando necessarios subminintrauerit: ita ut vix pan millesima huius uani bonoris Principi adpribenda ueniat, qui non sit nisiunus in tanto militu numero ad bellum excipiendum,uelalteri inferendum,n cessario. At ponamus p omnia flus effecerit, quodque omnis ad eum ut loriae laus iure reseratur. Nunquid tamen non plus inde gloriae fuisset consecutus, p hominis uitam potius seruasset, quam morti crudelissimae tot tradidisset, quioque Christiani uncacisse: qui Iesum Chrisum, seu um,ut istis,caput a sunt: qui eiu em Chri- si sanguine redempti, quo ille: quipost hac denique uia

40쪽

tam in regno caelorum haeredesstfuturos, quemadmoduisse erant' Considerate, Reges Christianissimi, quod quo benefacta malis issent laudabiliora,eo uobis laudabilius honestius erit,principem aliquem influa r siluere, quam inde eum pestere: in fluo eum satu tueri, quam eo ipsum stoliare: dignitatem illisuam sartam te-ὶ iam relinquere'construare, quam ad inferiore vulgi conditionem eum detrudere:qua res accidat,ad comunem omniumprincipumpudorem redundat. Caeterum co 'tam, serre,principi uiro decoru esse, ciuitatem aliqua ira expugnare, diripere,euertere. Sed quemadmodum longe magnificentius oe Praeclarius es aedificiua liquo lendidum extruere, quam destruere:ira plus laudis uobis comparabitis, itatis asscuius fundamentaponendo,quam duodeci si aequa . Abiicite e . turmissis essemodi laudes, quae in tot miseros oecalamitoses homines recidunt, or uobis interea temporis non tantum adserunt commodi, quantum doloris

commiserationis,cum miserabilis oe i is illius deflationis recordamini. Memoria uobis etiam non excidat,

hominum gloriam ualde caducam e r in labilem, necussam esse,praeterqua lius Dei, aeremam oe perpetuam.Iltadrepraeterea no laeeat, Rex Christianissime, neque Pasibale in historia tua Latina, neque me in Gallica,quam de te,deque tuis maioribus copribere aggredior,altu unde plus ad uos laudis redundet, par tali relinquereposciquam si dicamus, cum au tempus Uudperuenerimus, aeque bac pace tractaturi simus,

SEARCH

MENU NAVIGATION