장음표시 사용
21쪽
facti steriem animo concipiatis. Quidsi bona haec dea
Natura, omnium mater se parens,ex angulo tum alia quo nemoris in duorum inimicorum Principum exercitu contemptat uili, homines tot armatos, tosagittarios, tot leuioris armaturae equites, to editu cohortes ex Gallis, Histanis, Italis, milites tot caligatos,tot He uetiositolite equites loricato eu cataphractos,toscu- petarios,bombardarios, lancearios:armaturas issorum
deinde micantes acies pallidas oestemianimes,incessensuribundos, oculos ardetes scintissantes: Impanum postea audiuisse sonare,classicum cani, tubasignum dari, unoque demiι impetu terrificum illud fulgur emachinis aeneis, scivetis oe bombarda dis lodi moxque praeliantium conflictus, hastarum constaritiones, licearum eossiones: deinde horribiles sitis vulneratorum clam res, cadentium gemitus miserabiles terram denique totam sanguine constensam, coopera que corporibus in furoris concursu inte ectorum,ubi nec occisus nec occi- st unquam antea uiderant, tantum abest a ter ut alterum uel unico uerbo offenderit. Ecquid didiu
ra fuisset bac bona mater triste eiusmodi stectaculum fuisset contemplata ' via ne fuisset tu istimo iure bi ce
., uerbis aut ilibus' Quae monstra, quaeste ira, quos' is rentes ita rabiosos ad mutuo se conficiendos uideo - Credibile ne e l quia ni homines is, quos ipsa forma-- u educaui, enutrivi,adio solum uistinuicem ama ia rent, diligerent, iuuarent Q, malus genius ipsos adeo dementauit,furiosos plane mente captos esserit S De
22쪽
- quonam infimi baratro haec tam insistis belli pessis eis rupit, quapulaberrimum meum opus misere adeo fami, Lui corrupit ac des avit' saga creaturarum
is harum animos in tantum incantauit,ut inter omnes ter ., rae be lias ne unam consticer, quae minus hominis nomeis mereatur, si ad ι ios conferatur' Vtinam bellatores fu-- ris in steculo contemplari uos, una cum rebus uestris ., gestis,totoque habitupo stetis. At in quem usum uobis o--, culi proderunt ingenium uobis desit Considerate, uos , rogo, quantu hac in parte, comitate nimirum oe beni-- gnitate erae uobis bestiaepraesent. Neque enim magno, congregari istas unquam uideas, ut mutuo se con-- friant, suam in uniuersum steriem deleant, quem-- admodum uo ucitis. Ab quomodo in animum unquais inducerepotuisse, uestras ut manus eius sanguine cruenm taretis, qui nunquam uos, ne in minimo quidem,re uelis verbis, ostenderat ' Eia,eia,pergite igitur in uestro furois re, quoad libuerit ,po leaque conqueramini, nimis bre- is ue me uobis uiiadedisse: uos,inquam, qui tot homicidiis in tantaquesuuinis effusione, in hoc praecipue incumbi in iis, quatum in uobis est, uitam uobis quam dedi, ut ab- ,, breuiet: is, finem dierum uitae constitutum crudeliis horribili morte acceleretis. Vsa fuisset proculdubio sapies ac prudens rerum archite bis Natura hisce n. libus ue comminationibus, ut omnibus planum faceret,st non esse, quae bellum hominibus suadeat, quin potius omnibus modis illudi sprohibeat, uelutpe lem,atque
operum suorumpulcherrimorum internecionem irrecu
23쪽
ORΑΤ Ioperabilem, necnon creaturarum, quas caeteris illa pulti Aores praestantiore que in hoc mundo produxerat,ue nenum pestilentissimum. Sic elementa ordinauit, ut quanuis qualitatibus inter se maxime dissideant, rem tam nihilominus inter se harmoniam teneant , ut una pulcherrimam hanc mundi machinam in integro βιο construensatur quemadmodum aqua licet igni sit co- rearia ter Prauita3 aeris leuitati uni tame certae pacis leges inter ipsi constitutae, quassideliter obstrua, ut nullum quid aduersus aliudpraesumat, aut tentet. Idem consticitur in caeli lium corporum motibus, quorum quae tam suos babent motuου ab oriente in occasem, alia econtrario ab occidente feruntur in orientem, cum alio quoia motu,puta,trepidationis, quem ultimo matbematici obseruarunt, ita ut in contrariis bisse itineri bus nussum committatur bestum, nulla dissensio, quin omnes caelorum er planetarum stbarae suum accurate obstruent ordinem leges, quas aprincipio illis Natura flatuit ignaui nulla illarum neglecta uel in
terrupta. V ueadeo poscita sudiosa fuit rerum
natura, quo omnia,perpetua quadam pacis obseruatio ne, quam ab initio creationis illis indiderat, concinna quadam barmonia integra permaneret. Porrosi bellum hominibus Natura prohibet, Deus t. Max. pacem saeuerius mandat ac praecipit, id quod uel ex eo plana siquod ipsemessium fluum unigenitum saluatorem em redemptorem nostrum Isum Chrissum, in mu- dum huc mittere uoluerit, cum pax iam esset uniuersa
24쪽
D E P Α C E. lis per totum mundum, O non eo tempore, quo Graeci,
Romani, Persis, Parint,m alia nationes, belli tumulti bus grassabantur, modo illi ex Europa, modo hi ex Asucr ubrica. Argumento praeterea nobis erit, quantopere pax Deo grato quod sacrosanctum suum Euangelium in pace ab hominibus recipi uoluerit, non armoru , coactione uel ui, cum crudeles bestorum motus dulcis Ε-uangelii praedicatissubsecutasit. Adde quod nihil diuina lege mas nobistraecipiatur, quamproximi Amor, aritas, Concordia,atque alteri ne quid alis acta-mm,quam ab eo nobis fieri uolumus. -madmodum igitur m uerbum Dei sacrosanctum,necnon opera Dei uniuersi, nihil nobis tam praecipiunt, quam pacem: ita homini Christiano nihil contrarium mast quam bellu.
Verum quia hic locu Reges Christiani nil catholie ab ipsis Theolo uobis commodius explicetur,pau ca solum ad ea quae dixi, adiiciam, hoc ea ut a ue bis Maiestatibus petam,animo apud se concipiant, Villa-gagnonem in Gassia Antaenica hirsutum stubistidum aliquem ex terrae illius Divicolis nutrivisse, quipostquamagno diligenti sudio labore infide Chri Banauicunque esset infitutus,deque mutua dilectione,patietia m aliis uirtutibus homini Christiano competentibu plurima audiuisset, missus tandem herat in uestra
proxime ad Amianu castra, ubi maiores,adeoque unirauersae propemodum C ristianitatis uires sub uestrisfgnis collis L erant,necnon utriusque exercitus non longis quam ad quinque uel sex miliaria ab inuicem di- ia
25쪽
ORATIO labat. si, inquam,occurisset matutino tempore,uitam
Christianorum cognostendi cupidus circuriosus bicolvicola , duobus illis exercitibus ea rabie oe furore congredientibus, quo antea ad Rantinum sunt congressi, cogitandum uobis relinquo,num nouus Christianus hic. luitati,interbomines vix dum uersari adsuetus, d
que suamenon usqueadeo adhuc confirmatus iuncin. modum ne secum fuisset locutus, imo plena uoce in pu - . ., blicum exclamasseti Isne Clari hani sunt,de quibus - Vill agno tanta cum laude in saltibus meae patriae lo-- cutus estes Haeccine Charitas ista, quam tantopere mihi is commendaui qua eruare illos uiderimultost crude-- lius inuicem interficientes, qua erociora in nostris mα- tibus ulla animalia' Habentprofecto,si Diuplace per . A bestam reprehende di nos occasionem, quod homines ex-- traneos interdum nos deuoremus,cum illimetseipsos in is queadeo dilanient,ut a canibus comis postea deuo-- rentur. Nobis contionantur de Deo caeli conditore ,
- a furiis infernalibus se interita a tari permittunt. - Nos ad uitam aeteream consequendam sedulo hortan-- tuni tamen interea temporis nihil nisi mortem steli is tur stirant. Aiunt totam in Deo fiduciam habereis nos oportere, ipsis nihilominus in hominibus suam ha-- bere stem collicatam animaduerto. Chrsum ad rut-suo ipsis pretiosesanguine ab aeterna morte redemisse , - sanguinem illi nihilominus auda ter eius essundunt, - quem Christus sui sanguinis usione redemit. Deum
--- communem omnibus patrem nomina ni,'tame adeo
26쪽
ii praediti stat animo,ulse fratres mutuo horribiliter interficiant. Crucem in redemptionis suae mbolum gestant, eandemque insignis uexisti erunt, quibus admiserandas Christianorum caedes perpetrandas cuntur. Deum precantur ut panem illis det quotidianum,interim i oe agros segetes incendio uassant ac deperdui. A Deo precibus sagitan peccata sibi co- donari, quemadmodum aliis in se commissa ipsi remi tunt,eodem ipse tamen temporis puncto nulli rei magis inuigilant, quam ut alium ossentant,saucien trucident. Esse am me Hercule operam praestitio Vill
gagno,cum in naues me tui Reis imponeres,ut ex locis
tam remotis ad videnda haec pulchra flecta'la uenirem. Quanuisputo te uerius huc me ad tuos Christianos duxisse,mihi utile iaculo orent , quam ut bonurii aliquod apud illos exemplum uiderem. Equidem plures arbitror,uera eum dixisse, postquam bisse uerbis aut ilibus1 Licolafuisset usus,atque eapropter man laudandi m quam ob mendacium aliquodrepre sione dignum, tacite apud se assimaturos. Ad me irrerin quod attine Reges clementissimi, integre assecutus sem , quod initio miltproposui ,si Maiestatibus uestris persuasumsit,Deum nullo parito bominibus ut bella moueant, quae ipsa prohibuit Natur permittere. Nscamplius nihil supervi , nisi ut breuiter commemorem , an aliquaesiuscientes causae inueniantur, quibus Christiani, ut 'stumsibi mutuo faciant, niti queant deinde anullae ne mitiores rationes ad dissidia componenda haberi
27쪽
queant, ubi mul obiter , quid commodi exsuis di P.
Aonibus Chri Eanitas receperit, uidebimus. Prima autem,necnon magis occulta bellorum causa ea Ambitio, caeca regnandi imperanssilue cupiditas, qui inordinati affectus cum diuersimode ab ipsisprincipibus tegatur m occultentur,saepe illos ad subditorum quietem
turbandam,atque i ampub. tranquillitatem in horribilem confusionem,plenam miseriarum oe incertitudinis,permutandam exuscitant. Aeproinde ingenues teor me nescire, quona 'iritu agitentur,strantur,rapiantur, quandoquidem parum adeo Dei recordentur, homine que tantopere ni bili faciant. Namsianimo co-
tarent, bri lianam legem nequaquam illispermis tere sti nomen Chrisianum ad hocsibi usurpent quosultae suae cupiditati aliorum Chri lianorumsanguianis effusione satisfaciant , tesuasem apud me habeo, potius quieturos illos, quam inissum aliquod bessummoturos. Deindesii a lex Dei reprimere ipsorum ambitionem nequeat, liciant altem aliorum potentiam uires.Neque enim ullagenses hac nostra tempesta te, quae, quantum bonum sit libertas, ' e contrario quam eria struitutis, ignoret. Nullus praeterea sui iuris princeps tam exiguae potentiae est,nec ulla riuitas adeo parua, quaesuam non conetur libertatem defendere, regionis fines accurate munie ,'alios in faedus ad iascendo, ordinem denique in rebus administrandis a primes ando,nec ultis occasiones, quibus bent con Arutru Rel flatus in suo uigore retineri, atque ini a
28쪽
mimicorum inuasio commode repessi queat, negligendo. Perpendite, vos rogo, Chrylianissimi Reges, quomodo omnia mundi regna etiam debiliora , minores item in mundo respubata besto assueuerint, nihil ut fugere illorumstientiam oe prudentiam possit, adeo ut nullus fere sit, qui non promptior paratior inueniatur ad alterius bona inuadenda oe occupanda, quam ut suo contentus uiuat,nedumfacile ferat, ut qui 'iam desiuis temrae dominiis quid usturpet. Imo uosi met, Reges inunctissim postquam beatum uobis uestri paretes quasi seu
res ione quatim haereditaria reliquerunt, abundepraeteritis hste anni experientia didicistis, quam raro u strae uoluntati consiliorum exitus restonderint. Siqui dem ut loria non minus in una e partem, quam in alterum inclinans,euidenti documento uobis fuerat , ma- vos Regum conatus saepe perquam exiguum esseritum sortiri. Contenti igitur rebus praesentibus e lote, ἱnque 111emoriam quotidie uobis res ueniantpraeteritae, necnon dies nodie que illorum apud uos exempla meditamini,.qui,eo quod implendae insatiabilis cupiditatisi e regi sepa sunt, nihil unquam minus quam suarum cupiuitatu finem adeptiseunt, quin incerta ste maiora a quia rendi duriti, diuitiassisas certis G firmas in discrimen adduxerint, atque ita tande coactist pares illa in pace
exhibere, quos belusuperare, nequiuerant. Hic etiam sciens ac prudens multorum principum historias omi to, qui cum noua dominiamiaequirere conati nitu
propria amiserunt, illorumsupe fudit mancipia, quori;
29쪽
domini esse uoluerunt, atque eapropter maiorem uitae partem in miserabili quadam seruituteperegem quὸd honesta libertate contenti uiuere noluerint. Proinde si animo nonprorsus otiose quis secum haec cogitet, nimiruquantopere Deus Opi. max. imprimis ambitionis uitisi Odioprosequatur: deinde quam idem hominibussit omnnsum detestabile: denique quod rerum euetus nusquam minus,prout nos uolumus, quam in belu, quod
iniusta ut plurimum dominandi cupiditate suscipitur,
procedat ortesso in posterum quantumuis audax comtentus erit , aliorum ut bonis auare minus inhiet. Et
ut finem huic de ambitione materiae faciam, experientia ρaepenumero compertum est,hodie admodum dissi-cile es,principem aliquem, quantumuis potentia orritribus inferiorem, eo quod reliquam mox mundi par tem ad iustum sibi erenia auxilia couocet, uisubigere: difficilius adhuc, eque potentemseu parem uincerer multoquepericulosius , aduersus spotentiorem betam
aliquo uscipere. Est porro er aliud quo am bellige
nus,quod ad uindicta lummodo exercersiet, Diam, que proprie competit, quo interdum permiserat Deus,
ut principes, qui primo leuem aliquam iniuriam ulcissi uoluerunt,postea coassi sint aliam ferre longe grauiore, atque ita plussibi mali per hoc instrentes, qua uisp
rauissent inimicis. Et quanquam iniuria interdum adeo magna cor atrox spepositi, ad uim ut eius ulci eragratia recurrere necessum sit, prudenter tamen prosti ciendum m cauendum erit, ne a morum jurare istam
30쪽
ulciscentes,complures alias iniurias sita inferamus, qui prioris non fuerant confiij, nedum authores. Siquidem Uusaepissime uenit, ut maiora belli incommoda in eos
cadant, qui minuS ea promeruerunt, ut sunt Uricolae, illorum uxores, infantes, m caeteri eiusdem farinae homines, qui cum pacis tempore non admodum commode uitam agunt,uli betam uiget, extrema quaequepatiu-tur. -d uero ex bello commodum prouenire conseve-uit,hoc est,praeda, pinae,latrocinia, in illorum recidui ingluuiem,qui adpraedatam sun aratiores, 4tque ad excursiones oe latrocinia exercenda exercitati mam, quique beltam constulto adere, promercalem militiam potius quaesui , quam decori, habere didicerant: propterea tuod non meliorem habituros se conditionem
sterent, quam ubi rempuboeditionibus turbatam, ne
non fortunam instabilem, tris que naufragio praesens imminere periculum , uideant. Ipsi deinde Principes,
atque alii imperium in reliquos exercetes, ut plurimum postprincipia manente Oamsub retoriis usitatam magnificentiam ostentan in eos miseriarum cr calamita
tum onus furitie reiicietes, qui se 'sis opponere nequeut, nec ullam belli occasionem praebuerunt. Sed obiiciet his serte aliqui non decere principem Hirum, ut ad uicini, cognati,ue derri alicuius principis iniuriolas, quantumuis leues, niveat. A Deum immortalem, quantuus: demittat ac abiiciat opus est, cum aliorum auxilia inuocare bimo precibus impetrare, aut ad minimum turbam quandam barbarorum,hominum perditorum,