[De quattuor virtutibus cardinalibus, sive De formula honestae vitae]

21쪽

de atem facilis ad credendum.sed debac tubinaliter indocare ratem Ructa illud prospm.Ild pateant faciles minoribus aures.QN nestire iuuat credere minus liceat. T iccosequentar continuando dicita prudens debet prospiceret ea; tutura suntiet iustabor inare negocium suum. Docidem vult constedus in poetii noua.rum diar.ormi momit --Et vires metire tuas.si tortis laude nota.sifragilis humeris impone minora.Que verba nil aliud preetendunt.*. sapiens debet preconfiderareoailis et mente graeus id est illud quod aggrediami .et iusi a vires et brutes ordinare debetTullius auctor est in onidis libro primo.N agni inginti incogitatione preconstituere et ordinare qaer irepossunt.Quia ultima raro correspondentprimis ut alladoctius de disciplina scholans in fine prima licetquandoque salua sibant iudicia.vltima tamen alterius saporis coinquinainenta mane hunt. Infert seneca in te tus prudenti nihil subitum dcbctisse. cuia multa mala coimngunt cosiliovcloci ut dicit Egellii in spinilo stultora. Rem in ambiguis quotlcs fortuna laborat Loin sceps no debet esse nimis.Immus vi memini grauis est male in Histrat.Si male cucta ergo nec ulla bcne. prudoesho insuli ebetiumst prospicere ne in mola sinere inaucriti ne dicate sono putaui hoc coniagere dclviit' nop erad prudentia seu ad prudent Ar prudens no dubitat sed eppectat bonum.non opi natur sed cauet.id est caute agit

cuiuscum causam lacti inquire Si a recit inueneris tus cogitabis.Scito te in qbusbadebere pseuerare ii

incepistioli a vero nec incipedebes inquitu laseucrastre noxium eandi mens tallere no vult nec talli potest. Somestvinetiam inmortan me fallere.Opiniones tue sint iu=bi Maeomazes inutiles.et vanas.velut somnio similas,n5m mentem recipiasquibus si animus tuus obicaa uentrii omniabet edisposueris:--ruastabilis erisma sit siue steretsi

tura nunque readata vero bnita proauctor pom aliud ossicivm prudesse quod re bicit ori

22쪽

ctorquium clauium in dicit nitores mos est varias inquirem

causas et uirgiluis scis,geors odi.felix rui potuit reruto oscere causas Tu i n. ii initia i crui inueneris etc. ponit notabile pquo facit pbus scdo deuia:Justu estola a sine denotare. Loasredua Sibii succeduino prima se ultima spectas Acasu describe diem non solis ab ortu et alibi. p complai nequis patinare caue mem ta. Quicii agas prudeter agas. respice suae. Quia sinis est optima causa. Et cuius finis bonus. ipinquo' nu est SedibiScit urin4bumaetc. Buctor ponit alia osticia pruderisibili ad sei mo=ne.ibi. Sermo quom acndu est q interoia opa agoeda in ossibi ius queda sunt viilia et bona..incipietida sunt et ad sine deducenda. d alia sunt opera vicio'. in cibus no estisciteranduGermo; tuus no sit inaniss auisuadeata ut moneata ut soletur aut pcipiat Lauda parcovinia parcius. Nam si inviter reprensibilis Eratio.illa si eidem adulamoista vero malignitate suspecta enti Testimoniti 'itati no amicicie reddasaeu consideratoe promittas.sed pleniusque promiseris prestas i Ei nec ponit auud officii prudene is respicit sermone prudentis dicens. qu alrtar prudes debet regere sini sermonem dices semino prudentis no debet esse inanis Ues nota sermo vanus et inanis diatunqui profertur sine utilitate proferentis et audiens. de quo hono tenetur reddereroem in die nouimmo.Un puer. t. chii moderat labra sua. hic pruor imus est. cui etia cicordat Lato dicesta irtute piatam ce puto copescere lingua .Qω ibi. Lauda parce etc. Dic ponit tria omcia prudent per ordincm. et vulti prudens bo molaudet alique parcommoderate ut patet in te tu.

S prudes es.animus tuus tri dispelietur talus presen

tia ordinasutura provide plerita recordare.Ham iii nubildepreteritis cogita vitam, ditioni defuturo non medita=tiinfatuus et obliuiosus ellatur. et adola incautus incidit

meponas igitur inuio tuo futura bona imauit illa sumnere possis.et ista moderare

o D cponit aliua officia prud τὰ respiciens quilibetholam volen

23쪽

bominem effecimum petauri prouidum.Scamdo eiusdem modi causam subiungitur ibi. Jam qui inbibet Quantum ad primus vult auctor. qui vult esse prudens ille debet animum suum duum re tribus in enthitemporum.Diet in pum ordinare non solum ad suam relitatem sed enam ad aliorum presentiam. E eam ho cauta cossideratione prouidere debet ea; sunt tuturaTercio cauo note ista in presennbus iraturis. ebet enim memorare et retine=reta que preterita sunt notii recordatio pretentorum valet nobis ad tria, striino propterpresentis vite conseruationem Hecundo stropter presentis vite emendationein. Vt dicit Uanfredus.

Tercio propter presentis vite sagationem et ordinationem:.mam fiteritorum cogitatione utile prebetconsilium in futuris. Tucibi 'reponos hamn Auctor ponit aliam conditionem prudentie per modum conclusionis ex primis habitis volens ur prudens oriri animo suo preponere tam bona' etiam mala Tona ideo. r ipse sapen ermoderare possit.se nonninlium extollcndo mala idcori ea paventer toleraremustr.et se nimium conturbando.quia suturae ut inquit Aristoteles de regimic pisci pii Sipsciatur levius toleratur.

Monsemperina sis interdum animo tuo requiridato. requies illa plena sitsapientie studiis cogitanditibus boni f. Ram prudensnun*ocio marce r abetautem aliti

animum remissulans nunci solutum Pic Seneca ponit aliud officium prudent .volens a non scivifroporter prudentem essem actu.io citin continuis studijset imae 'auonubus.se aliquando animo suo refrigerium prellar porcit pergaudia.solacia. 2 conuiuia modorata non nimia quia omne nitinium emtur in viciam.secundo et bicorum. rideo etiam pbilosoppus quarto emicorum capitulo demtrapella.sic dicit Iridentur autem ludus et requies bonitam vita esse necessaria.propter hoc era

g tanon generant et voluptuosas delectationes. Quare dicit plat

24쪽

tamen prudens in mi habere animum remissum si iam'

solutum quia solutus plenus est pigricia.

Ram tarda accelera plexa expoeita ut a molliti temperataspera.altua exequitur Scitemquinqua via aggri' debeatiua Etsingula cito cognosci recte zdistincte viderio silia peritorum.exapertis obscura cictimat ex parvis magna

ex proximus remota, parribus ora Uri hic cosequerer ponit actus et queo ollato erumn pnng olans quo prudesocianno derividon vimpcedentim sed

da et neglecta festinate impleat.Uimalia expedia .ut paret clare in littera.Et illorii actuum subiungit rouniri iniens liIudeians suoptium cst. sciat quo.et qualiter. - Quod opus aggrediendum est .modo facili .singulana peritorum consilia conliserando ex opertis ignora ominimis ardua. pro 1 mis longinqua.. partibus rota clucidati

te moueatdiciniis auctoritas:nec uisdicat sed ei dicaturatico Roem ut multis:scet, quibusplaceas cogita quere quod inuenire postis. diriuopta quod coram bonis et bonestis optari potvi. Nec te ais

bere in nrophissamonibus et cogitationibus.sumi oriam premedi rationibus.pretentorum recordarionibus. Dic consequentes cce quomodo priidens se habere debet ad aliorum sermones. st in . et credulitatem adhibendo et ponit sex officia in utrera illa prudinris 'primum esta homo pNides nonoedulitatem adhibeat sermoni.principaliter clamositate ipsius loquentis.sed ex veritate sermonis qui profertur Licero ainor Maim ait. Tioncsta edendum considerandum*quod quis loquitur.sed ubi quod quin sentiat. Secundinia M.q prudens inquerere ea quel bcie rest et non illaque non.Unde catoQuod potes id tanta opms revidereirrisus.Succlinabat laboret frustra tentararelinquas. Tullius.

25쪽

est taurum quod potes babere. Tensum est prudens co gitat rolacca aliquibus bonis non multisUnde cunctis qui placeat credo' noli niodo vivat. Quartum eis prudens inuo stigat illa scire que licita sunt ad sciendum.unde Laco III itte emana dei celum perquirere quid sitruum sis mortalis que sunt morta ala cura. Quintum est i prudens bomo debet optare et viilia cibona.Juria dictum Unditelis inde mine principum. Dirige cogitationes bonas tuas in bonum. Sestum. prudens homo non debet se exaltare ultra bonorem quo dignus non est.nec a plicare negocio cui satisfacere non potest ne cum scandalo recedat a digni tate.un Alanus est bar late ramos non si me stat imo cuiamis facili corruit icta noto

Tuncconsilia tibi salubria amota cim tibi alludit huius vite prosperitasTunc te vclut in lubrico retin iis:aut sistion libidabis liberos impetus.sed circumspicias quo eius

insiti vel quousci. Dic in fine busus primi capituli docet Solem quomodo prudens si forta natus sumi deri implorare consilia matura sapietῖtum vasui ipsius.ital peragat cum bona deliberatione. lam fortunaniurabitu et variabilis.in ea nulla prosperitas poncnda est.vr babetur moerio de consolationeae lis est Duidius in libro de tristibus. Rara quidem virtus qua nonfortuna gubemat.passibus sim, biguis fortuna salius erat unde sapiens Ludus fortune varias vir imagis lunecrescit crescit in eodesistere nescit. 'propterea prudis debet vii salubri, costlijs.ut melius vitam ducere possetin existimare se debet liberum et habere liberos impetus.sed semper in psriculo consisterciet timere recessum Eusaei sit quasi ambulans in lusorico id ea in via mala et lutosa cum non verax es.sed semper capit hominem nunc exaltando nunc humiliando Deo subdit in littera 'prudensdebet secti inspicere quo ambulandum sit.id est quomodo et qualiterduc vitam suam in bonis fortuitis cum transitoria sunt:Testis est Alanus cum altim unc adest et abest tusenuistoriaccinctus. Π amplius aduentat.post quasi somnus abit.

elae magnanimitate Zignauimitas vero queet forti ludo diciturigin=summo tuo cum mura sinucia riu liber.

26쪽

alacenet intre laus, Dasium enim hominis domini em

non vacillare sed sibi constare. et finem ibinus ite intrepide

expectare. T oc est stamincipale capim huius libri Senece.volcos possin deterirnauit mastidii de prudelia et de officiis et de conditionibus Gius.seu de proprietatibus.hic conlequeiam facit hoc idciri de inopnansmitateque etiani fortitudo dicituraet hoc diuenimode Dicitem fortitudoqis in tam quis in utero Let in negociis suus fortiter se di ponit.ex ovir nostra noticia procedit a generalibus ad spatalia terctophysicorum.Un Tullius.iiij.ethico ortitudo est conccyno laboris et periculi cum utilitatis rone.et cum commodorum pcnsatione. o magnanimitas dicitur. quia magnum animum habet ad tolerandum ardua.et ad aggrediendum terribilia.Scd ibi me num emac. Dic Seneca declarat quoddam dictum dices. 9 masnudonum est hominem esse magnanimum so sin virtutem vidicitur quarto ethicorii. somortem non remendo. Licet cm mors omnium retribuui in manuiu est ut dicit phus. iii ethicorij. tame ma nanimus timere non debet ex quo mors est de dono nature. ut dicit Seneca in libro de remediis fortune.

Si magnanimus mens nunquMiudicabis tibiconst

ra liam fieri de inimico.dices non nocuit mihi.sed iniinu nocendi babuit. Eicum illum in potestate tua habuens; vindi clam putabis vindicare pomissoscito cin magnum et honotam genus vindicte esse ignoscere

Dic Seneca tangit vitam spe fortitudinis seu magnanimitaresque patientia dicitur. Et pino ponit doctrinam.stbo subiungit causLam illius. ibiScito em c.Vult ergo or homo Me inres no debet reputare columeliam ab inimico sibi illata .nec vindictam starem omerere.sed sumat alicuipomi me nocere.qrsasmmeatu inimicoicerem opus pietatis. 4 aut pcit.clemei iam facit. Quia in Tulliu moremorices. Potientia est honestatis ac utilitatis causa. rerum arduarum et criabiliu voluntana ac diuturna perpcilio.

Reminem susurro a*ctas nemine sulladias pala aggredere palma Roegeras conflictu nisi pus indixeris nam si audes et dolos imbecillam decet habere

27쪽

EJnista et Seneca ponit una, ita spem magnanimitares idia

fiducia seu magnificentia Qt ponit ma documeta.duo negauita et vnu alfirmatiuu.et postremo subiungitrocm predictorii brimum docum tum et magnanimus nemine debet deaste seu circuuenire. Gusurrator aut eli etractor quιm occulto est inimicus et manifeste amicus. Scim documentu est.c magnanimus in suo sermone nodebet rimari secreta alteriuctu ursem ne carpsicris viam excplo simili ne te derideat alter Testis est salutaris poeta cuinquit nullius arcanugii nec amici crimia psdes. Mec ea scruteresqlatuisse decet erati orumcntu M.q magnani nus in sua victoria manifeste debet a parere no in occulto insmicu aggredi.nec debet gerere bella.nisi manifeste indixerit pus insmico:v lepparare possit ad monendu.etio illius adiligit.na illeno magnanimus e qui diit dolos et fraudes.cu illa faciut alique in healle. q.vicia olposita sunt magnanimitare forfitudini Eris magnanimus: sisticulano Neta sit temerarius nec

inmines ut sinimus: nam timaram nil lacitaminuminisi prehensibilia vite coniuentia

huic Eieneca subiugit aliam spem magnanimitatis in fine huius capimii. que dicitur pseuerantia.dices ut in textu.Un bene agere parum prodest si mens labilis Glat Ideo Tullius in pino rhetor.describens pseuerantiam sic ait Peneuerantia est in roelii cosiderata stabilis perpetua*umasio upterea dicit hic Seneca or ille vere irrasnanimus est ino asperet pericula sicut temerarius. sco Gredis eaque a redima sunt.qr ut ait Tullius li.hmo intusculanis questioni, nemo se sine inama spe in morte offert. rio formidet ea quere menda lanimatione subiugit. sta nihil aliud facit mente timidas nisi pseuerantia vitupabilis vitem Item nota ille qui vult dici magnanimus no debet esse nimia audax.nec nimiii umidus sed debet seruare modii qrinis moralis illi sistit medio.vidicit phua scdo ab coae In medio cosintvimas.quare etiam dicu Doratius. Est modus in rebus sunt certi denici fines.on ena memita omni dira adde modum.modus est pulcherrima virtus.

De continentia

C Dimnentia vero si dili

detis tua maim colla M. cosidera tecu3 Qtum natura posita ino Brum cupiditas expetat

Istud est capta tactum et principale huius nactatus in quo Se neci post. determinauit de duabus vinunbustamnabaeso pru

28쪽

remi eranti, Ut Tullius primo rhetorice reterr ni ra= irrct ri debes amare continentiam. Item notavi Pupi rem visuresccxtemam beata incin desideramus: VP strinaendum. Pliud M.quod abat tu sensinuo or/

zraeturam inuntinias voluptates et riterrastri sti uberruiuis et illud est constringendum stm tam

perantie.

Si continens sue vlentussis Ram quin

Impone concupiscentie tue frenum. Omnia xlanmimentaque occulta voluptateanimvmnat uniretice. Specim suturitatem cumsobrietates ibe.vita ebrietatem

id neca ponit quattuo officia ad hominem imperatusssectantia. Quorum prunum Ggmmo conrinens non de bamultum desiderare.sed contentari in hisque natura rimbuit. et que a natura sunt.quianatura modico contant m n dio commoda nature ubi nullo campore desunt inieris conras eo quod

tis est.cum diui status est sed inniret illedium est ui co

ille pauper M.qui patrum baperisco qui plus cupit accundus

29쪽

Hr ipsis enim milbonsolitur.quia Dim nes a sapientia mirabunt uxta illu, Iieronymi Studio institere non pollumus superabudantiam in mente cogitantes. ci cinna. si visi:ci temperanas.noncona decim laturitat .s cum mensura et bibe vi non mirutras. Undec iam Uans udus in poema noua. Quando

sumem reficis dapibus non sis ita plenus Λb:l a poniqueat amiplius. Et subdit ilon tantum quantu3pam coquantum prodes Uniccnanis bilosophus inde secrens secretorum ad Alaxandrusis aic.Sivis esse sanus nunqua3cde ad saturita:cin.necb.be ad o

Obseruas tenem conuiuio vel in qualibet vitecommutauiateimitaberi :qmsdamnare videaris. Rccpresciitibus et durus mi emebis necdesiderabis absentes cimis vi ex facili sit non ad voluptatem:s ad cibum accedo palatu tuum fanam exaltet: non sapores. euoma tua paruor inac. Si ad naturam vias nunquaeris pauper. Si alicui sua tum videntur amplisumassim est Quicum paupertate bene conuenit:dium iudicetur: O ctantumcuraretdebes ut non desinanta ita quasi ad elzemplai diuinum compositus:a corpore ad spiritum querum potes abducere teststina.

I .c Seneca ponitdommenta ad hominem temperatum spectantia primum si vis dici temperatus tunc serua illud in quelibet societate.ne damnes illos quos imitaris.sed potius sit piculiso:ctum catonis. Iudicium populi nunqua contempsti unus me nulli placeas dum vis contemnere multos. et ratio cit quia qui alisvili ditisiqni vitupmum acquirit. Sed quomodo dcber se

patutin istis metus Hae vis sapiens tu sciuiqiunmado

30쪽

ti tu corines no debes inhaerevoluptatibus psentibus nec crea de siderare absentes delectames.qr incon etiam'generant.Scireta in

epistola ad lucilia vicesimacirta inquit. s voluptates in tormentavcrisitur. ille crudelitate asseruliebrietates neruo torpore tremoremq3.libidines.manuu et articulata otia deprauato .do Ualen iis libro.vq.de Aristotele locitur. tulissimu pceptu,* voluptates abeuntes cosideremus. Teiciu docilineum.debes esse modestusqr vi s moderatus honestatem corpis et ale sanitate costruat Iocis modico debetesse victus. Tullius inparadoris. Cum tibi deus Wimater omnium natura dedit omnium.nihil prostantius.nihil ociosius.si recte eo utatur.Turpe ergo insite ira pro ternas ut nihil inter te et pecude esse in paruo. hoc est debes esse contentus in modi .et non nimia curam gerere superim temporales.eo et caduce su ne temporalis et transitotie

e Si conunciati estimes insudare lubriter. qecdnm,clis in misi

no. ii tun asscribasquenon velis.et hoc magis obserua.Necpaupertassitubi minuda decesimonia semina.nec simplicitas neglecta nec leuitas laguida. Et si res e gues ostras nec aliena mireris.

CD auctor ponit alia osti tot inmite ad hominem temperamni

pertinentia tuorum pinum est.*homo continens non Ocbet habere animas habitationes.consuetiere so in posscssione sua I lecesse notus a domo.sed potius domum ab eo. Un Tullius in b.scdo omaoru.Qrnanda utique domus est.vinon ab ipso domo os ita . sed a domino habeatur Scini ossicium est cotinens no debet sibι usurpare que no feceritinec desiderare dignior esse que est.gas ansi edus in poema sua.mo te magnifices nec testist ethera ponas 1 n hoc auri bendit auctor duo vicia.que sunt daestanda. 'etimum emendaciu.co illequiboc secerit mendaciu comittatiqd fugiendio est. Un Eneas ineptis. Nam veritate nihil constantius.mcndacio aut nibu incostantius et instabilius Scitido rephendit nasio riam.cu em inanis est.et trasitoria eam constites fugere debet Tirciu osticium.q ipsa pauptas no debet sibi esse immunda.deus ea di ligit.U'Iuuenalis in satyra. belicesboles pauper quos spus ambir, las nuc ad regnum sublime retrabit auarition una. parsi