Reginæ christianissimæ jura in ducatum Brabantiæ, et alios ditionis Hispanicæ principatus. [By Antoine Bilain]

111쪽

fundanaentum sui , id mininae violandum arbitramur. Verum illud chim leve, tum etiam falsum est. Quis enim credat tam praeclarum munus ab iniquissima conventione esse profectum Z Nihil contra est, si vere judicare volumus , quod potentissimi Regnis majorem perniciem afferat, quam illa ordinis a natura constituti perturbatio ; quam legitimi in eo num , vel Principatum succeilbris dejectio. Hinc bellorum in longum a vum sparguntur semina , quibus saepe

magna evertuntur Imperia. Et certe qui

tantam accipit injuriam , meminit, lira se fert dolorem suum, plusque va-ent apud eum jura sanguinis patriae leges , quam ulla conventio , aut

renuntiatio, vel ex auisitis sncata colorius. Hinc adeo bella oriuntur cum ex-rna, tum civilia, quibus, ut dictum est, ermagna plerumque regna quatiuntur. i contra, nihil vehementius pacem , sa-alutemque publicam continet, quam naturalis legitimi ordinis conservatio: qui quidem ordo stare non potest, si violantur jura successionum. Haec enim Divin. providentia, cujus nutu, ut sacra te-lantur oracula, Reges imperant, non iominum ambitione .cupiditate fir-naantur. Neque ea lex, sua maxime de- incta est hominum societas, quaeque araelesti aeterna lege ducitur, sine stim- rerum omnium consulione perrum 1 pitur.

112쪽

Reginae Chrisianissimae pirapitur. Haec quippe est omnis uris pu

latici , omnis aperii fundamentum. Haec prima , .velut sacra est totius iiiiiversi lex , sine qua nec domus, nec civitas , nec Gens ulla stare potest.

Hanc qui negligunt , ipsius Providen

tia munus in muti iam perniciem con a

Vertunt. .

II. Nihil igitur absurdius dici potuit quam i

racem ex injusta conventione , quae imastitutum a Deo perturbat ordinem , flu-axisieci cum Sacrarum Scripturarum au thoritate constet justitiam paci esse con ljunctam maximes atque ut sorores, sic in mutuos amplexus ruereri nec demum unam ab altera posse divelli. Meminerint Hispani nullam in iis mandatis, qua de pace concilianda habuerunt Legati aut futuri matrimonii, aut renuntiationis, aut exclusionis factam cis mentio in nem Jam supra innuimus, quod dei 1 ac componenda mandatum accepit a ldinalis ararinus , id die decimo Mardatum fuisse : cum die vicesima mensi Junii alias subinde literas de ineundo scedere nuptiarum ex Christianissimus a Cardinalem miserit. Ex duibus esscitu pacis connubii duo esse distincta foedera, neque ullo pacto ea confundi oportet quidem ante ineunda fuit inter utiamque gentem concordia, insciis os utrinaque animos prius reconciliat.

113쪽

intueatum Arabantiae, Ere. Italiatos oportuit , quam de nuptiis age

retur.

Domesticum itaque foedus publico ad iunctum est, idque pacis inter Regna con-1stituta effectus suit, non causa atque uti eodem die a Legatis subscripta sint, contignata pacis , 5 nuptiarum Cedera, sunt i mei forma, , instrumentis omni- no discreta. Ea quoque variis sunt tem poribus ab utroque Rege confirmata. Ac demum inrisiurandi sacramentum a Re-

gibus, cum coram adessent, die sexto Junii anni sexcentetimi exasesimi supra millessimum solenni ritu ac hibitum , aquae ad pacem, non quae ad connubium pertinent, complectitur. Ex ovibus existimare possumus nuptiarum cedus nequaquam pacis cedere continerici cum ambori forma, orebus ipsis. personis

omnino separentur Reges quippe ut sui quisque Imperii personam sustinentes, de pace transigunt. Rex vero Christianissj-mus Ludovicus X IV. Seren Maria Tlieres Austriaca bl inter se contrahunt; atque huic contractui Rex Catholicus non alio quam Patris, xlegitimi tutoris nomine intervenit. Utrique etiam foedera diversa est subjecta materia diversi sunt propositi fines. Pax inita grave bellum uiter duo Regna potentissima resti xit. Ut splendor, aut majesta personarum magnam ipsi connubio dignitatem at tu III.

114쪽

3 2 Regmae Chrisiani simae jura attulerit , privatus tamen is contraditis fuit eodem cum caeteris ritu celebratus, iisdem omnino sermulis a jure praescriptis illigatus. Uno quippe Meodem cum reliquis ureri vincul, iisdem legibus casocietas continetur. Intersit inter sum-ynorum atque infimorum dignitatem non alio tamen Sacramento Principes S privati conjunguntur. Sic undique omni ratione concludimus , aliud ne pacis, aliud nuptiarum cedit . Rex Christianissimus cum Rege Catholico pace composita utrique Regno consuluit, sibi duxit uxorem hoc domesticum iri vatum , illud publicum foedus suit hoc inter personas initum, illud inter regna sancitum hoc ad jus civile, illud ad jus Gentium pertinet.

Nec aliud quiddam colligi potest exiit

verbis articuli 3 quae innuunt pacem nuptiarum foedere tamquam sacro pignore roborari, fabiliri. Quem enim faulit tam illustre connubium pacis es ne firmamentum , atque initam inter Regna concordiam his nuptiis velut conglutinari meque id et t.ma quisquam negaverit, privatum hoc foedus ex publico manasse, ejusque si fructum multo uberrimum. Sed dabunt id quoque Hispani illud coniugium ex arctissima individua societate constare, non ex iniqua conventione, aut renuntiatione quae si abfuerit,

115쪽

in Ducatum Arabantiae, Erc. Qῖ

onnubiuna nihilominus erit omni ex arte persectum. Nec quemquam utuum arbitramur , ut illius articuli vera, quae mox attulimus, in alium sen- auctorqueat, eaque non ad matrimo-

--um ipsum, sed magis ad paci referri putet oportere. Quid enim inscitius,

quid iniquius fingi potest, quam RVgem

Catholicum, qui Patris, Regis no- aliae stipulatus est, ea tantum legem-uci potuisse , ut in pacem publicam an sentiret, dum bona, Hortunas filiae suae in se transferret Qui valere posset tam injusta conventiora Ne illud quidem inficiamur, venire interdum posse, ut salutis publicae causa, privatorum bona hostibus tradantur nec justa corum uerela sutura est , si modo illorum in emnitati consulatur. Sed quae afferri causa fatis probabilis, aut idonea possit, tur Rex idem later, specie pacis, aut filiae, aut pupillae , aut aliorum etiam subditorum bona ad se convertat Quid a te terrimo bello aut laeditis, aut acerbius expectari queat Illud itaque ne in mentem quidem ulli sano homini venire iotest, ut ex Hispaniarum sibi ipsi, deiberis, qui ex secundo erant matrimonio procreati, Regina Christianissimae bona Principatus , idque paci consulens retinuerit. Quid enim hoc esset, nisi in leges, justitiam,vi religionem con-umelia

116쪽

i Reginae Chrisianissimae iura

Sed tiocumque modo illud sese habeat, id unum merito contendimus, pacem a nuptiis omnino esse disjunctatri Ea quippe in pacis foedere versantur, quibus bello ante dimicatum fuit. Hude Provinciis, murbibus qua jure bellRex Christianissimus detinebat degundis utriusique Imperii finibus trans. actum aliae itidem quae interutramqui

Coronam motae suerant controversiae,

sunt compositae jura sociorum, Prin ciplina, Magnatum eo quoque foedere comprehensa. Instrumenti vero dotalis halia longe ratio est. Quae ad dotis con istitutionem , quae ad solutionis tempora, quae ad doarium pertinent , quaeque a conditionibus pacis sunt remotissima, id complectitur. Nisi si quis velit de Serenissimae Infanti dote collocanda tum in-lter Gallos Hispanosque bello marinis certatum bisse. Id videlicet tum in con-ltentionem veniebat , utrum Serenissimal Hispania Princeps incolumi salva sua retineret jura an Principatu omnes, id spem succedendi abjiceret Qui ergo potuit ad pacis conditiones id pertinere, de quo nullatum erat controversia Pax quidem publica ex usu, ire fueritSe-lieniss . Infantis; sed ea communis genti, r regno univers,suit utilitas nec propterea bonis suis isortunis Principem spoliatam oportuit , aut illi detrimen lto esse, quod ad salutem Hispaniaruna a

117쪽

in Dudatum Arabantiae, e Iepertinebat. An illa pax qua Galliae decora fuit, quae partas ejus victorias ornavit , uni Galliarum Reginae infesta esse potest 3 Quid est cur in illius perniciem cedat, cui imaximo ornamento effeilabet

sed quid ego pluribus' id satis est ar-

lgumenti, Resinae exclusionem a pacis negotio prorsus esse sejunctam , quod in eo foedere sit omnino praetermissa P tuitne res tanta tam negligenter agi, ut nulla ejus mentio fieret incipi foederis instrument, Non adeo leves, Minconsiderati erant Hispanici Consilii Administri, qui rem maximi momenti, Mini qua summa rerum verteretur, silentio praeterirent. Nec ipsis exciderat quid in 1ancito adriti cedere inter Francisia Acum l. Gallia Regem Carolum V. Imperatorem actum esset in quo qui dem non pacis modo ; sed etiam miti in-tte Francis cum I. Eleonoram quoi dam Lusitaniae Reginam Caroli V. sor rem connubii leges, conditiones diligenter perscripta fuerunt. Quid igitur in causa esse potuit cur in ioc itidem foedere illa exclusio, qua pacem maxime contineri volunt, concepta non fuerit, α&cide explicata

Quocirca nobi clula in videntur Hispani rem minime probabilem quasi

118쪽

ios Reginae Chrisian si jura

jure suo arriperes; quae ut vera esset, eosdem tamen rupti foederis reos ageret cum pactro ipso non steterint cum promissam dotem non exsolverint. Itaque si unum cst atque idem pacis, nuptiarum foedus; si pacta dotalia ad pacem publicam pertinent, irritam ab iis pacem faciam suist , dc. violata foedera vel inviti fateantur ne cesse est. Quam igitur afferunt rimam exclusionis causam , haec omnino ii epta est , falsa , iniqua, atque in Hispanos ipsos revolvitur inlud quidem est longe verissimum , hanc a P a ltis initam cis rationem , quo pax ita lbilior foret, ut nuptiarum foedere, tam

ouam in illo oblignaretur. Ne illud qui idem negari potest , Reginam Christia litissimam magno providentia munere ldatam suisse, quae, ut columba olim ramum olivae gerens , reconciliati cum

Deo humani generis omen fuit, sic pacem Gallos ter miseranos initam nuntiaret. Fuerit igitur illud connii bium icti foederis argumentum , pene ut Iris quondam placati numinis indicium fuit , cum effusae diluvii aquae tremearunt. Sed ut aliud est signum .

aliud id quod per signum intelligi

tur mi domesticum sordus a publico , connubium a pace , cujus est e-Qctus est Margumentum , omnino divi-

119쪽

in Ducatum Trabantiae, e e. IorAc de prima quidem causa, quo VIII. elusioni aut renuntiationi praete ixur

satis, ut putamus, diligenter dictum est. M. Nunc de ipsa aequalitate , quam secundo loco posuerunt , strictui breviterque dicendum. Et certe in quo posita sit. ii illa aequalitas, quam summo studio Hispani quaerere videntur , ne conjectura quidem suspicari possumus. Regina quippe Christianis ima , quod scire dicendum est, paternis cogitur bonis renuntiare Castellae Regno sim illa, tum poster excluduntur omni demum successione pellitur , omni Principata ejicitur spes omnes cum fortunis amittit atque huic injuriae, qua major nulla esse potest , falsa aequalitatis species objicitur. Id profecto juris aequabilitauomnino exigebat, ut quam ex Christiani stimus tam potentis late suli imperii essiceret participem, ea vicissim quoddam Imperii genus , si contingeret sin minus , spem alicujus saltem Coronae in dotem afferret. Equum id quoque videbatur , ut liberi qui ex tam

, lustri nascerentur conjugi , ab avitis Reonis penitus non excluderentur.

Quod i enim potuit Regius utrimque

an uis misceri , cur in communes liberos coalescere non possim Imperia Nihil quidem erat huic , quam praese serunt Hispani , aequabilitati magis consentancam , quam ut liberi qui ex o utra

120쪽

it Aeginae Chrisiani sit jura

utraque stirpe genus trahent, in quos Rex Christiatrissimus sceptrum cor nam me transmittet, maternae quoque haereditatis non essent exortes. Cum denique arctissima sit in conjugio, tortunarum.&liberorum societas,id aequuna suit, ut liberis, posteris quam optime consuleretur, 'uibus Rex Galliarum re num suum relinqueret, ad eos altem ju successionum a matre pervenirent. Hanc videlicet juris aequitatem sequi Oportuit. Verum ubi illa est aequalitas, cum Rex potentissimus, praeter caeteros Principes Dei muneribus ornatus iumna quidem genere, Momni laude excellentem ducit uxorem , sed eamdem omni dominio Principatu, ure, omni

denique re familiari per summam inluciam Consilii Hispanici spoliatam major potest esse rerum confusi, Quid minus par, aut aequabiles An non id prodigio simile, Principem cum liberis luis avito Regno expelli , qu alieni in eorum locum succedant' Quid mam ab omni equitate alienum , quam illultri Principi ura eripere, quaeque ex patriis leoibus ad eam pertinent , distrahere P os id talarum ab aequabilitate uris abest , ut nihil magis possit esse con

trarium.

Sed ne illa quidem causa , quae tertio ertiara loco Proposita est, plus habet ponderis; iluitur. quod

tio diluitur