장음표시 사용
141쪽
aduersus dei praeeepta rixantes et u0luptatum carnalium 80rdibus dediti erubescere c0gerentur, conclusumque ita, ut uiderent, quam e88 et nefarium intra ecclesiae parietes id agere110mine religi0nis, qu0d in suis d0mibus Si agere perseuerarent, o sanct0 et margaritis ecclesiastissis e0s arceri 0p0rteret. 3 Sed haec quamuis grate accepta fuerint, tamen quia pauci c0nuenerant, n0n erat satisfactum tant0 neg0ti0. iste autem Serm0 cum ab eis, qui aderant, pr0 cuiusque facultate ac studi0 laris uentilaretur, mult0s habuit c0ntradiet0res. 90stea 10 uer0 quam dies quadragesimae inluxisset et frequens multitud0 ad h0ram traetati0nis 0ecurrit, lectum est illud in euangeli0, ubi d0minus de templ0 expulsis uendit0ribus animalium et eversis mensis nummulari0rum dixit d0mum patris sui pr0 d01110 0rati0num speluncam latr0num esse factam. qu0d 15 capitulum, cum e0s intent08 pr0p0sita uinulentiae quaesti0ne fessi, et ip8e qu0que recitaui adiunxique disputati0nem, qua ostenderem, quant0 comm0tius et uehementius dominus n0sterebri08a 00nuiuia, quae ubique sunt turpia, de templ0 expelleret, unde sic expulit c0ncessa c0mmercia, cum ea uend020 rentur, quae sacrificiis ill0 temp0re licitis essent necessaria, quaerens ab eis, quibus simili0rem putarent speluneam latr0num nece 88aria uendentibus an inm0derate bibentibus. 4 Et qu0niam mihi praeparatast lecti0nes suggerendae tenebantur, adiunxi deinde ipsum adhuc carnalem p0pulum Iu-25 d900rum in illo templ0, ubi n0ndum c0rpus et sanguis d0mini
offerebatur, n011 80lum uinulenta sed nee 80bria quidem Umquam celebrasse e0nuiuia nec eos publice religi0nis n0mine
inebriat0s inueniri in hist0ria, nisi cum festa fabricato id0l00X0luerent. quae cum dicerem, c0dicem etiam accepi et recitauiso t0tum illum l0 eum. addidi etiam cum d0l0re, qu0 p0tui, qu0niam ap08t0lus ait ad discernendum p0pulum christianum
11 Matth. 21, 12 13 28 Ex. 32, 6 31 II Cor. 3, 34 perseueraret X 5 a sancto m 7 tantum X 11 istud m13 d.onium X 15 cum in X 22 uiuentibus X 25 temp0re X28 dolo X et cod. Maurinorum; idol0 m 30 addit X
142쪽
S. Aureli Augustinia duritia Iudae0rum epistulam suam n0n in tabulis lapideis seriptam sed in tabulis c0rdis carnalibus, cum M0yses famulus dei pr0pter ill0s principes binas lapideas tabulas c0nfregi88et, qu0 m0d0 110n p088emus ist0rum c0rdac0nfringere, qui h0mines n0ui testamenti sanet0rum diebus celebrandis ea uultent 80llemniter exhibere, quae p0pulus ueteris testamenti et semel et id0l0 celebrauit. 5 Tunc reddit0 ex0di c0dice crimen ebrietatis, quantum templis Sinebat, exaggerans sump8i ap08t0lum Paulum et, inter quae peccata p08ita esset 08tendi legens illum l0cum: Si quis
frater nominetur aut f0rnicat 0r aut id0lis seruiens aut avarus aut maledicus aut ebri0sus aut rapa X, cum ei HS m0 di nec cibum Sumere, ingemescend0 adm0nens, cum quant0 pericul0 c0nuiuaremur cum eiS, qui uel in d0mibus inebriarentur. legi etiam illud, qu0d 110n l0ng0 interuall0 sequitur: Ν0 lite errare; neque fornicat 0res neque id0lis seruientes neque adulteri neque m0lles neque masculorum c0ncubit 0res neque fures neque auari neque ebri0 si neque maledici neque
rapt0res regnum dei p08sidebunt. et haec quidem fuistis, sed abluti estis, sed iustificati estis in nomine d0mini Iesu Christi et spiritu dei n0stri. quibus testiis dixi, ut c0nsiderarent, qu0 m0d0 p0ssent fideles audire: sed abluti estis, qui adhuc talis c0neupis dentiae
80rde8, c0ntra quas clauditur regnum cael0rum, in c0rde SU0,
id est in interi0re dei templ0 esse patiuntur. inde uentum e Stad illud capitulum: C0nuenientibus erg0 u0bis in
unum n0n est d0minicam cenam celebrare, unuS- quisque enim pr0 priam cenam praesumit in manducand0 et alius quidem esurit, alius ebrius e St. 3 Ex. 32, 19 10 I Cor. 5, 11 16 I C0r. 6, 9-11 27 I C0r. 11, 20 221 duritie m 3 bini X 8 .eddito X 15 lege X 23 considerarent fra S. v. m. I) X 26 in om. X 30 est numquid domos n0n habetis ad om. et est m. I S. v. add. X
143쪽
numquid d0mos n0n habetis ad manducandum et bibondum 3 an ecclesiam dei c0ntemnitis 3 qu0 reeitat0 diligentius commendaui, ne h0nesta quidem et s0briae0 uiuia debere in ecclesia celebrari, quando quidem ap08t0lus 5 n0n dixerit: 'numquid d0m0s non habetis ad inebriand0s u0s ut quasi tantum m0do inebriari in ecclesia n0n liceret, sed ad manducandum et bibendum', qu0d p 0test h0neste seri sed praeter ecclesiam ab eis, qui d0mos habent, ubi alimentis necessariis resci p08sint. et tamen n0s ad has angustias 10 e0rrupt0rum temp0rum et dissuentium m0rum esse perductos, uti n0ndum m0desta c0nuiuia sed saltem d0mesticum regnum obrietatis optemUS.
6 C0mmem0raui etiam euangelii capitulum, qu0d pridie tractaueram, ubi de pseud0pr0phetis dictum est: Ex fructibus
fruetus e0 l0e0 n0n appellat0s nisi 0pera. tum quaesiui, interqu08 fruetus Π0minata esset ebrietas, et recitaui illud ad Galatas: Manifesta autem sunt 0pera carni S, quae sunt f 0rnicati0nes, inmunditiae, luxuriae, id0l020 rum Seruitus, ueneficia. inimicitiae, contenti0nes, aemulati0nes, anim0sitates, dissensiones, haere-Ses, inuidiae, ebrietates, c0 missationes et his similia; quae praedic0 u0bis, sicut praedixi, qu0niam. qui talia agunt, regnum dei non p08Sidebunt. 25 p0Si quae uerba interr0gaui, quo m0d0 de fruetu ebrietatis agn0Seeremur christiani, qu0s de si uetibus agn0sei d0minus iussit. adiunxi etiam legendum, qu0d sequitur: Fructus autem spiritus est caritas, gaudium, paX l0nganimitas, benignitas, b0nitas, fides, mansuetud0, 00Bas tinentia, egique, ut e0nsiderarent, quam esset pudendum atque plangendum, qu0d de illis Ductibus carnis n0n 80lum
14 Matth. 7, 16 17 Gal. 5, 19-21 27 Gal. 5, 22-23. 2 reeita.t0 to in ras , fuit do) X 9 ad as, m. 2 ad has X 11 ut iis Π0ndum in 15 cognoscitis X 16 appellatos eae appellatus X quaesiuit quae sibi X 17 essent X 26 fluetibus X 27 legendum legem de X
144쪽
priuatim uiuere, Sed etiam h0B0rem ecclesiae deferre cuperent et, si p0testas daretur, t0tum tam magnae basilicae spatium turbis epulantium ebri0rumque c0mplerent; de spiritalibus aut0m fructibus, ad qu08 et diuinarum scripturarum auct0ritate et n0stris gemitibus inuitarentur, 110lunt adferre d00 munera et his p0tissimum celebrare festa Sanct0rum. 7 Quibus peractis c0 dicem reddidi et imperata 0rati0ne, quantum ualui et quantum me ipsum periculum urguebat et uires stib- ministrare d0minus dignabatur, c0nstitui eis ante 00ul08 00mmune periculum et ip80rum, qui n0bis c0mmissi essent, et n0strum, qui de illis rati0nem reddituri essemus past0rum principi, per cuius humilitatem, insignes e0ntumelias, alapas et sputus in faciem et palmas et spineam c0r0nam et erucemae Sanguinem 0bsecraui, ut, si se ipsi aliquid 01landissent, vel 110stri misererentur et c0gitarent uenerabilis senis Valerii circa me ineffabilem caritatem, qui mihi tractandi uerba ueritatis tam pericul0sum 0nus 110n dubitarit pr0pter 008 inp0nere ei Sque saepe dixerit, qu0d 0rati0110s eius exauditae essent den0Str0 aduentu, qu08 110n utique ad 00mmunem 1110rtem uel spectaculum m0rtis ill0rum sed ad c0mmunem e0natum in aeternam uitam ad se uenisse laetatus est. 908trem00tiam dixi certum esse me et fidere in eum, qui mentiri neScit, qui per 08 pr0phetae sui p0llicitus est de d0mi 0n0str0 Iesu Christ0 dicens: Si r0 liquerint filii eius legem
meam et in praeceptis meis n0n ambulauerint, si iustificati0nes meas pr0fanauerint, uisitab0 in uirga facin0ra 00rum et in flag0llis delicta 00rum;
miseric0rdiam autem meam n0n auferam, in eum
erg0 me fidere, qu0d, si haec tanta, quae sibi essentieeta et dicta, c0ntemnerent, uisitaturus esset in uirga et in flagell0 nec e is permissurus cum h00 mundo damnari. in qua c0nquesti0ne sic actum, ut pr0 neg0tii atque
4 auctoritate om. X 8 administrare m 12 alapas om. X 13 et e X putus, m. 2 sputus X sputa m 17 0nus om. X dubitaris X 23 suae X 27 facinore X 28 auferum X
145쪽
perieuli magnitudine tut0r et gubernat0r 110ster anim0s saeuitatemque praebebat. Π0n eg0 ill0rum lacrimas meis lacrimis m0ui, sed cum talia dicerentur, fate0r, e0rum fletu praeuentus meum abstinere n0n p0tui. et cum iam pariter fleuissemus, si plenissima spe c0rrecti0nis ill0rum finis sermonis mei laetus est. 8 P0 stridi se uer0 cum inluxisset dies, cui s0l0bant laudes
uentresque Se parare, nuntiatur mihi n0nnull08 00rum etiam, qui serm0ni aderant, n0ndum a murmurati0ne ce8838 Se tantumque in eis ualere uim pessimae c0nsuetudinis, ut eius 10 tantum 110ce uterentur et dicerent: 'Quare m0d03 n0n enim antea, qui hae0 110n pr0hibuerunt, christiani 110n erant'. qu0 audito quas sicut mai0res c0mm0uendi e08 machina S praepararem, 0mnin0 nesciebam; disp0nebam tamen, Si perSeuerandum putarent,
lect0 ill0 J000 de pr0pheta Egechisele: 'Expl0rat0r abs0luitur, Si 15 periculum denuntiauerit, etiam si illi, quibus denuntiatur, cauere110luerint' uestimenta mea excutere atque discedere. tum uer0d0minus ostendit, qu0d Π08 n0n deserat et quibus m0dis, in se ut praesumamu8, h0rtetur; namque ante h0ram, qua eX-hedram ascenderemus, ingressi Sunt ad me idem ipsi, qu0820 audieram de 0ppugnati0 ne uetustae c0nsuetudinis fuisse c0nque8t08. qu08 blande accept0s paustis uerbis in sententiam sanam transtuli. atque ubi uentum est ad tempus disputati-0ni 8, 0mi8Sa lecti0ne, quam praeparaueram, quia neceSSaria iam n0n uid0batur, de hac ipsa quae Sti0ne pauca disserui,
qui dicunt: 'Quare m0d03' nisi et n0s dicamus: 'Vel m0d0'. 9 Verum tamen ne illi, qui ante n0s tam manifesta inperitae multitudinis crimina uel permiserunt uel pr0hibere n0n ausi
3 Inoui -- praeuentus meum abstinere non potui l fateor e0rum fletu praeuentus meum abstinere n0n p0tui et cum iam sin ras. fuisse uidetur sed; m. 2 in mamine add. sed cum talia dicerentur fateor eorum fletu) XT separare X 10 modum X 11 auditu X 12 quasic mai0res X quas mai0res m 13 putaren illo loc0, m. 2 in lacuna t lecto X14 egeelitae 10eo X 15 illis X 17 quod quae X 18 qua sa in rus m. 2) X 20 audierim, m. 2 audieram X
146쪽
sunt, aliqua a n0bis affici c0ntumelia uiderentur, exp08ui ei8, qua necessitate ista in ecclesia uiderentur ex0rta. Scilicet p08t persequii 0nes tam multas tamque uehementes eum facta pace turbae gentilium in christianum 110men uenire cupientes h00 impedirentur, qu0d dies fest08 cum id0lis suis 80lerent in abundantia epularum et ebrietate e0nsumere nec facile ab his pernici0sissimis sed tamen uetustissimis u0luptatibus sep 088ent abstinere, uisum fuisse mai0ribus 1108tris, ut huic infirmitatis parti interim parceretur diesque fe8t08 p0St 008, qu08 relinquebant, ali08 in h0n0rem Sanct0rum martyrum uel
Π0n simili saerilegi0 quamuis simili luxu celebrarent; iam Christi n0mine c0nligatis et tantae auet0ritatis iug0 subditis Salutaria s0brietatis praecepta traderentur, quibus iam pr0pter
praecipientis h0n0rem ad tim0rem resistere n0n Valerent. qH0 circa iam tempus esse, ut, qui 110n Se audent negare chri8tia 110s, 80eundum Christi u0luntatem uiuere indipiant, ut ea, quae, ut 088ent christiani, c0ncessa Sunt, eum christiani
10 Deinde h0rtatus sum, ut transmarinarum eccle8iarum, in quibus partim ista recepta numquam Sunt, partim iam perb0Π08 rect0res p0pul0 0btemperante c0rreeta, imitatores eSSeuellemu8. et qu0 iam de basilica beati ap0st0li Petri c0tidianae uinulentiae pr0serebantur exempla, dixi prim0 audi 880 Π08Saepe e88e pr0hibitum, sed qu0d rem0tus sit l0eus ab epi-800pi c0nuersati0ne et in tanta ciuitate magna sit carnalium multitud0 peregrinis praesertim, qui 110ui subinde ueniunt, tant0 ut 0lentius quant0 inscitius illam e0nsuetudinem retinentibus, tam immanem pestem 110ndum e0mpesci Sedarique p0-
debere praecepta eius audire et mult0 deu0tius epistulam, in
emendaui; celebrarentur X m 13 salutari X 17 cum qui Maurinorum codeae 20 ista nec cepta.. sunt X 28 c0mpescis edarique X
147쪽
qua u0luntas eius apparet, quam ba Silicam, in qua n0n apparet, intueri; statimque aecept0 c0dice recitaui, ubi ait: Christ0 enim pa880 pr0 nobis per carnem et 1108 eadem c0gitati0 ne armamini, quia, qui paSSUS e St carne. 5 desiit a carne, ut iam n0n h0minum desideriis sedu0luntate dei reliquum tempus in carne uiuat. sufficit enim u0bis praeteritum tempus u0luntate h0minum perfecisse ambulantes in libidinibus desideriis, ebrietate, c0 missati0nibus et nefandis 16 id 0l0rum seruitutibus. quibus gestis cum omnes un0 anim0 in b0nam u0luntatem ire c0ntempta mala c0nsuetudine cernerem, h0rtatus sum, ut meridiano temp0re diuinis lecti-0nibus et psalmis interessent; ita illum diem mult0 mundius atque Sincerius placere celebrandum et certe de multitudine 15 c0nuenientium facile p088e apparere, qui mentem et qui uentrem sequeretur. ita lectis 0mnibus Serm0 terminatus est. 1 Ρ0meridian0 autem die mai0r quam ante meridiem adfuit multitud0 et usque ad h0ram, qua cum epi80090 egrederemur, legebatur alternatim et psallebatur; n0bisque egres Sis du0Ψo psalmi lecti sunt. deinde me inuitum, qui iam cupiebam peractum esse tam pericul08um diem, iussum c0mpulit SeneX, ut aliquid eis l0querer. habui breuem Serm0nem, qU0 gratia Sagerem de0, et qu0niam in haeretic0rum basilica audiebamus ab eis 80lita c0nuiuia celebrata, cum adhuc etiam e0 ip 80 25 temp0re, qu0 a n0bis ista gerebantur, illi in p0culis perdurarent, dixi diei pulehritudinem n0ctis c0mparati0ne dec0rari et c0l0rem candidum nigri uicinitate graii0rem. ita n0strum spiritalis celebrati0nis c0nuentum minus Drtasse futurum fuisse iueundum, nisi ex alia parte carnalis ingurgitati0 c0nso ferretur, h0rtatusque sum, ut tales epulas instanter appeterent, Si gu8ta 88ent, quam suauis est d0minus; illis autem e880
148쪽
metuendum, qui tamquam primum Sectantur, qu0d aliquand0 destruetur, cum quisque c0m08 efficiatur eius rei, quam c0lit, insultaritqu0 ap0st0lus talibus dicens: Qu0rum deus uenter, eum idem ali0 J000 dixerit: Esca uentri et uenter escis; deus autem et hunc et illas eia acu abit. 110s pr0inde 50p0rtere id sequi, qu0d 110n euacuatur, qu0d rem0tissimum a carnis assectu spiritus sanctificati0ne retinetur. atque in hanc sententiam pr0 temp0re cum ea, quae d0minuS SUggerere dignatus est, dicta essent, aeta Sunt uespertina, quae c0tidie 80lent, n0bisque cum epi800p0 recedentibus fratres e0dem 10J0 0 hymn0s dixerunt 110n parua multitudine utriusque S usad 0bseuratum diem manente atque pSallente.
12 Digessi u0bis, quantum breuiter p0tui, qu0d 1108 audire desiderasse quis dubitauerit 3 0rate, ut a c0natibus 1108tris
0mnia scandala et 0mnia taedia deus dignetur auertere. 15 magna Sane eX parte U0biscum requiescimus cum alacritate feru0ri8, quia Spiritalis ecclesiae Tagastensium tam crebra 110bis d0na nuntiantur. nauis cum fratribus 110ndum uenit.
apud Asnam, ubi est presbyter frater Argentius, Circumcelli0nes inuadentes basilicam 110stram altare e0mminuerunt. 20 causa nunc agitur, quae ut pacate agatur et ut 00clesiam cath0licam decet ad 0pprimendas linguas haeres008 inpastatae, multum 1108 petimus, ut 0retis. epistulam Asiarchae misimus. beatissimi perseueretis in d0mino memoreS I10Stri. amen. 3 Phil. 3, 19 4 I Cor. 6, 135 euacuavit X T adque X s quae cotidieJ quetidie su s. v. m. I) X11 hymnus X hymnum m; scripsi hymnos sexus addidi e coniectura Maurinorum 1 2 adque X 19 asnam X et codeae Maurinorum;
149쪽
XXX. DOMINO FRATRI SANCTO ET UNANIMO AUGUSTINO PAULINUS ET THERASIA PECCATORES. Iam dudum, frater in Christ0 d0mi 0 mi unanime, ut te insanetis et piis lab0ribus tuis nescientem agn0ui absentemque uidi, t0ta mente complexus ali 0 qui0 qu0que familiari atque
fratern0 per litteras adire pr0peraui. et cred0 in manu et ingratia d0mini serm0nem meum ad te fuisse perlatum; Sed m0rante adhuc puer0, quem ad te ali0sque dilect0s aeque de08alutand0s a te hiemem miseramus, n0n p0tuimus ultra et 0sseium 110strum suspendere et d0siderium serm0nis tui cupidissimum temperare. Scripsimus itaque iterat0 nunc, Si pri0reSad te litterae n0stra se peruenire meruerunt, aut prim0, 8i illis in manus tuas perueniendi felicitas n0n fuit. Sed tu, frater spiritalis 0mnia iudieans, am0rem in ten08trum n0 pendas 0mei 0 80l0 aut temp0re litterarum. d0- minus enim testis est, qui unus atque idem 0peratur in suis ubique caritatem suam, iam abinde n0bi8, ex qH0 te
benefici0 uenerabilium episc0p0rum Aurelii et Alypii per tua
u eras.) RK edd. propaui, corr. m. I properaui M immanv K et gratia E 9 aliusque dilectus E 10 miseramur, m. 2 miseramuS EmiSeratus, m. 2 miseramus C et m. 2 s. v. K 11 copidissimo EI3 lutere K mel runt, m. a meruerunt M aut a eae corr. m. β) P14 facilitas K 15 diiudicans E 16 ne pendas rependas E 17 unius A19 aureli, m. 2 aurelii M lypii, corr. m. I alypii M
150쪽
S. Aureli Augustini in Manicha00s 0pera c0gn0uimus, ita inditam dilecti0nem tuam, ut n0bis 110n n0uam aliquam amicitiam sumere. Sed quasi ueterem caritatem resumere uideremur. denique nunc etsi Serm0ne, n0n tamen tamquam et assectu rudes scribimus teque uicissim in spiritu per interi0rem h0minem quasi rec0gn0Scimus. nec mirum Si et absentes adsumus n0bis et ign0ti 1108met n0uimus, cum unius c0rp0riS membra Simus, unum habeamus caput, una perfundamur gratia, Un0 pane UiuamUS, una lueedamus uia, eadem habitemus d0m0. denique in 0mne,
qu0d Sumus, t0ta Spe ac fide, qua stamus in praesenti, nitimur in futurum, tam in spiritu quam in c0rp0re d0mini unum Sumus, ne Simus nihil, si ab un0 exeidamus. 3 Quantulum erg0 est, qu0d absentia e0rp0ralis 110bis inuidetn08tri, nisi sane fructum istum, qu0 pa Scuntur oculi temp0ralium expectatores 3 quamuis ne e0rp0ralis quidem gratia temp0ralis in spiritalibus dici debeat, quibus etiam c0rp0rum aeternitatem resurrecti0 largietur, ut audebimus in uirtute Christi di b0nitatis dei patris uel indigni praesumere. quare utinam h00 qu0que 110bis munus adnueret gratia dei per d0minum 1108trum Iesum Christum, ut etiam in carne faciem tuam uideremus i n0n 80lum desideriis 1108tris magnum c0nferretur gaudium, Sed etiam mentibus lumen aderesceret et ex tua c0pia l0cupletaretur in0pia n0stra. qu0d quidem et absentibus largiri p0tes hac praesertim 0ccasi0ne, qua filii
7 R0m. 12, 4-5; Ι Cor. 12, 12; 10, 17 7-9 ep. XXXI, 3 med. 2 non nunc n0uam R 3 uetera M 4 serm0ne. P r0des m. 2rudes) scribimus P ru deseripsimus E rudes scripsimus A 5 uicis- Sem, corr. m. I fl) uicissim E in om. R m in spiritu bis, alterum m. 2 del. M intertiorem K 7 nosmet nos et E sumus AC8 habemus E perfundimus, m. 2 perfundimur E 10 et nitimur E12 ne simus nescimus M c del. m. 2) nihil om. m. 2 αnte Simus redd.) excitamus, corr. m. I excidamus K 13 n bis, m. 2nobis M 14 fractum M 15 expectatores, m. a spectatores P Specta-t0res E nec edd. 16 spa i C IT largiretur C audemus ERedd. Hartet. 18 b0nitate EN edd. indignum P 24 largire, m. 2 largiri E potest MA postr. I. erasa)51015 20