Sancti Aureli Augustini Opera

161쪽

epistularum XXXI.

antes sine m0lestia pa88i sumu8. Videte enim, quae S0 HOS,

quibus quatiebamur assectibus . tant , utique dimittendi orant 0 eius, quant0 110bis inpen8iu8 0b0edire cupiebant; sed qua t0 id eupisebant magis, tant0 u08 Π0bis praesentius exhibebant; 5 00 quippe indicabant, quam cara ut Scera uestra essent; tanto 00s minus igitur dimittere u0lebamu8, quant0 iustitis, iit

dimitterentur, instabant. 0 rem n0n ferendam, nisi a n0bis ista diseessi0110 110n discederemus, ni Si 'unius e S80mUS U0Γ-p0ris membra, Unum haberemus caput, una perfunderemUrid gratia, Un0 pane Uideremus, Una incederemu8 uia. eadem habitaremus d0m0 cur enim n0n etiam isdem uerbis uteremur 3 agn0scitis enim, credo, haec esse eX epi Stula Uestra. sed qui p0tius hae e uestra sint uerba quam mea, quae Utique quam uera Sunt, tam n0bis ab eiusdem capitis c0mmuni0n0

neque a c0rde ad linguam meam uerba transire sinerent,d0nee tant0 puri0ra, quant0 SNnt He8tra, pr0 cederent. Sancti

uiscera edd. 6 igitur e0s minus MACI kΓK edd. 7 o rem moram Pyserentes Pi a om. R 8 discediremus P discederimus E 10 una habitaremus Om. in marg. m. 2 ad i. K eadem habitaremus d0m0J una eademque habitaremus in d0m0 PE; cf. m. XXX p. I24, 9 1l isdem etiam MACK hisdem . etiam sa eras.) Pi eisdem etiam Γ edd. 12 agn0seis MA IBK edd. praeter Mign. h0c K ex om. A 13 quam mea om. K 0 mea C 14 quam Om. uera Dra C Sint, corr. m. I sunt M ad A eisdem E 15 pr0prium o m. A habent MACPyΓK edd. 16 pecu.t0ris sca eras.) M mei m. 2 S. v. K17 transiere, m. 2 transire M sinerent, m. 2 l sinerem M desiderent A

162쪽

S. Aureli Augustini

4 Vellem tamqn scire, utrum hanc absentiam c0rp0ralem 110Spatientius quam n0s facilius t0leretis. Si ita est, fate0r, n0na1110 istam lartitudinem uestram, nisi Drte quia n08 tales Sumus, ut minus a uobis desiderari quam u0s desiderare deb09mus. in me certe si esset patientia uestrae absentiae perferendae, displiceret mihi; segniter enim agerem, ut 1108 uiderem; quid autem absurdius quam Drtitudine fieri segni0rem 3 sed qua ecclesiae cura tenear, ex h00 uestra caritas 0p0rtet adtendat, qu0d beatissimus pater Valerius, qui u08n0biscum quantum salutet quantumque sitiat, audietis ex fratribus, nec presbyterum me e88e Suum pa88US e8t, ni Si mai0rem mihi c00pis e0patus sarcinam inp0neret. qu0d quidem quia tanta eius caritate tant0que p0puli studi0 d0minum id uelle ei edidi, n0nnullis iam exemplis praecedentibus, quibus mihi 0mnis excusati0 claudebatur, uehementer timui excuSare.

Sed quamquam iugum Christi per se ipsum lene sit ot

Sarcina leuis, tamen pr0pter n08tram asperitatem atque infrinitatem, si quid me m0rdet h00 uinculum atque urgeth 00 0nus, ineffabiliter mihi aliquant0 uestrae praesentiae s0lati0 t0l0rabilius et p0rtabilius redderetur. u08 autem audi0 curis eius m0di expediti0res liberi0resque uiuere. qua re B0Πeg0 inpudenter r0g0 1108 et p0stul0 et sagit0, ut in Afri eam 16 Matth. 11, 80

163쪽

epistularum XXXI.

mai0r0 talium h0minum siti quam siceitatis n0bilitato lab0rantem u0nire dignemini. 5 Seit deus, quam 110n 80lum pr0pter desiderium meum neque 80lum pr0pter e08, qui Uel per n08 uestrum pr090situm 5 usti undecumque fama praedistante dididerunt, sed etiam pr0pter ceter08, qui partim n0n audiunt, partim audita n0 credunt, tamen p08Sunt e0mperta diligere, u08 istis terris etiam c0rp0raliter adesse cupiamus. quamuis enim sedul0 atque miseric0rditer id agatis, tamqn setium e0ram h0minibus 10 regi0num 110Strarum luceat 0pera uestra, ut uid0ant b0na facta uestra set gl0rificent patrem uestrum, qui in caelis est. piseat0r08 1100ante d0 min0, qu0d nauieulas et retia dimiserunt, 0mnia se dimisisse et d0minum secut0s esse etiam e0mmem0rand0 laetati sunt. et re u 0ra15 0mnia c0ntemnit, qui 110n 80lum . quantum p 0tuit, sed etiam, quantum u0luit habere, e0ntemnit. Sed in 00, qu0d stupiebatur, 0 euli dei testes sunt, in e0, quod habebatur, et h0 mi num. BeSci0 qH0 autem m0d0, eum superflua terrena diliguntur. artiu8 adepta quam e0ncupita q0nstringunt. nam unde tristis 20 illse discessit, qui c0nsilium c0nsequendae uitae aeternae quaerebat a d0 min0 cum audisset uendenda esse 0mnia Sila

et distribu0nda pauperibus et habendum thesaurum in cael0, si uellet esse perfectus, nisi quia magnas, ut euangelium

10 Matth. 5, 16 12 Matth. 19, 27; Luc. 18, 28 19 Matth. 19.21-22; Luc. 18, 22-23

l4 re om. A 15 qui contemnit om. , m. I in marg. add. M 16 u0luit maluit C eontenit A 18 scio E superflua et terrena edd. diriguntur C 19 cupita L 20 uitae aeternae c0nsequendae edd. 21 omnia p08tea add. vid. m. I P 22 abendum C 23 que, m. 2 quia Κ

164쪽

S. Aureli Augustini

J0quitur, habebat diuitias 3 aliud est enim iam n0lle ine0rp0- Iare, quae de Sunt, aliud iam inc0rp0rata diu0llore: illi usiluteibi r0pudiantur, illa uelut membra praeciduntur. qtiant0 igitur et quantum mirabili gaudi0 n0stris temp0ribus Christiana caritas c0nspicit p0r d0mini euang0lium eum la0titia fieri, qu0d 0re d0 mihi eum tristitia diues audiuiti

6 Quamquam nullis uerbis explissem e0ndepti0nem ac partUriti0nem c0rdis mei, tamen quia prudenter et pie intellegitis n0n esse istam 1108tram, h0c est humanam, sed in u0bis d0miui gl0riam - nam et inimicum cautissime intuemini d0u0ti 88imeque agitis, ut tamquam diseipuli Christi humiles e0rde et mites sitis; utilius enim terrena 0pulentia tenetur humiliter, quam Superbe relinquitur - quia erg0 recte intell0gitis n0n esse hanc uestram sed d0mini gl0riam, uidebitis, quam parua et exigua dixerim. dixi enim d0 laudibus Christi quibus Sunt linguae inpares angel0rum . hanc erg0 Christi

gl0riam etiam 00ulis n08ti 0rum h0minum cupimus adm0ueri, in un0 00niugi 0 pr0p0sita utrique sexui caldandae superbiae et n0n desperandae perseeti0nis exempla. nesci0 Si quicquam miserie0rdius agitis, quam si tantum n0litis latere, qu0d tales estis, quantum tales e880 110luj8ti8. 7 Vetustinum, impiis qu0que miserabilem puerum, HeStrae benignitati caritatique e0mmend0. Hausas calamitatis et peregrinati0nis eius audi0tis ex ips0. nam et pr0p08itum eiu8,

1015 20

165쪽

epistularum XXXI.

qu0 Seruiturum 80 08Se p0lliuetur de0, tempus pr0lixius et aetas r0busti0r et transuetus tim0r certius indieabunt. tres libr0s atque utinam tam grandis quaesti0nis ita explicat0res ut grand0s tant0 minus metuens in te lab0rem legendi, quant0s ard0rem perspici 0 diligendi, misi sanetitati et caritati tuae; nam quaesti0 00rum est de liber0 arbitri0. h0s aut 110u habet 09ut 0mnes n0n habere fratrem R0manianum Sci0, per quem pr0pe 0mnia, quae quibu8libet auribus acc01 1110 data scribere p0tui, studi0 in n08 tu0 110n adp0rtanda dedi, sed legendato indicaui. habebat enim ille iZm 0mnia secumque ge8tabat;

per eum alitem prima rescripta transmisi. cred0 iam expertam

sanctitatem tuam sagastitate spiritali, quam tibi d0minus tribuit, quid ille uir b0ni anim0 gerat et quae in ill0 infirmitate pars claudicet. unde humanitati et caritati tua si tam is ipsum quam filium eius legisti, ut sper0, qua 80llicitudin0c0mmendauerim et quanta mihi necessitudine c0pulati sint. 90discet 00s per te d0minus. qu0d ab ill0 magis petendum est; nam id tu quam Helis, n0ui. 8 Aduersus pagan0s te scribere didici ex fratribus. si quid 20 de tu0 pect0re meremur, indisserenter mitte, ut legamus; nam pectus tuum tale d0mini 0raeulum est, ut 0X 00 n0bis tantum placita et aduersus l0 quaeissimas quaesti0nes 0xplicatissima datum iri resp0nsa praesumam. libr0s beatissimi papae

10 iudieaut E indicauit t e 4 P; iam ille MACPiRK edd secum quae CR gest)bat, corr. m. I gestabat E 12 sanctitatem tuam m. 2super ras. 9 L K signa citate A 13 gerebat C 14 claudieat Chumanitate E 16 sunt Pi 21 tam inplaeita MPiK tam inplacito Ctam implicate E tam inplieita AR placita c0ntra implicita aes tam placita Irm; scripsi tantum placita 22 et om. E l0 quaeissim0s o corr. m. I l0quaeis mas) A CP ΓΚ quaestionis PyK questionis Ec 23 dat uiri se daturi MA i daturum I dari edd. ; scripsi datum iri

praesumamus CPiK edd. beatissime, corr. m. I beatissimi M

166쪽

quam u0s diligunt; et tam diligunt, quam estis b0ni. panis, quem misimus. uberi0r b0 edidit0 set dile eti0110 aeeipientis uestrae benignitatis. cust0diat u0s d0 minus ab ista generati0ne in aeternum, d 0mini dilectissimi et sine erissimi, uere benigni et abundantissima d0mini gratia praestantissimi fratres.

XXXII.

DOMINO MERITO PRAEDICABILI ET HONORANDO FRATRI ROMANIANO PAULINUS ET THERASIA.l Pridie, quam has daremus, reuersis ex Africa fratribus B 08tri S, qu0rum expectati0ne n08 pendere uidisti 0ptatissime

mus, id est Aurelii, Alypii, Augustini, fr0 suturi, Seueri, iam

oni. A 14 gratia gratia et E

Paulini Nol. opera ed. Hartelius L p. 42-5 16 praeeabili, m. 2 praestahili P 17 paulus A et theresia, corr. Ut therasia A etherasia C

167쪽

epistularum XXXI. XXXII.

0mnium pariter epi8e0p0rum. erg0 tot sanet0rum talium recentissimis Serm0nibus gratulantes pr0perauimus ad to 6stram referre laetitiam, ut tibi qu0que eXpeetatum in per0grinati0 0 80llieita gaudium festiuis 8imis c0nferremus indiciis., si rarte eadem do uenerabilibus et amantissimis uiris per aliarum aduentu8 nauium c0mperi8ti, per n08 etiam r0petita accip0 et quasi ren0uata hilaritate rursus exulta. qu0d si

primus hie a n0bis tibi nuntius ueniet; gratulare tantam h 6bis in tua patria caritatem Chri8t0 d0nante partam, ut, io quidquid illic diuina pr0uidentia gerat mirabilis semper ut seriptum e8t, in sanctis suis, uel primi uel eum primis sciam HS.

N0n aut0m tantum h00 8eribimus gratulandum, quud epi-800patum Augustinus acceperit, Sed qu0d hane dei curam 15 meruerint Africanae ecclesiae, ut uerba eaelestia Augustini 0re perdiperent, qui ad mai0rem d0minici muneris gratiam

3 laetitiam. Aliter. Ut tibi qu0que expectatum in peregrinatione sollieita gaudium festinissimis c0nferremus indiciis ut ibi quoque expectatum in peregrinati0ne s0llicita gaudium festiuissimus indiciis. si rarte ReXpectum, corr. m. I expectatum M 4 conferamus P inditiis eaeiuditiis P 5 amatissimis, corr. m. I amantissimis M 6 naui uiri, m. 2nauium C 8 tanta K 9 partem, m. 2 partam M paratam PR 10 quid

MAL qu0d K 11 suis in sanctis sed punctis corr. M 13 scripsimus C 14 augustinus m. 2 s. v. K qu0d om. P h0c qu0d C15 meruit A africana M corr. m. I africanae) A adcelesia Aeaelestis, ad quod al. m. ad i. regni K 16 0ra, corr. 0re M perciperint M 18 hipponensis A edd. 19 ecclesiae episcopo coepi800pu Sedd. praeter m 20 pu,rissit nam P ulla numquam M libentis M

168쪽

S. Aureli Augustini

antequam 50ret 8 sed in h00 qu0que omnip0tentis 0p0r0 diei qua golidum illud p 0test: Η0minibus hae e ardua; apud deum autem 0mnia p0ssibilia. exultemus itaque set laetemur in 00, qui facit mirabilia s0lus et qui faeit unanimes habitare in d0m0, qu0niam ip8e respexit humilitat0m 0stram et uisitauit in b0n0 plebem suam, qui er0xit e0rnu in d0m0 Dauid pueri sui et nunc

3 Utinam haec nunc d0mini tuba, qua per Aligu8tiniam int0nat, filii n0stri Licentii pulset auditus, s0d ut illa audiat aure, qua Christus ingreditur, de qua n0n rapit dei sem0n inimissust tune u 0r0 sibi summus Christi p0ntis0x Augustinus uidebitur, quia tune se et exauditum sentiet ab exe0l80, Si,

quem tibi dignum g0nuit in litt0ris, hune di sibi digne filium

pariat in Christo. nam set nunc, velim credas, flagrantis Sima de ips0 n0bis 80llieitudine scripsit. cr0dimus in omnip0tente Christ0, qu0d adulescentis n0stri u0tis carnalibus spiritalia Augustini u0ta pra qualeant. uindetur u0l inuitus, mihi crede; uine etur piissimi parentis sile, ne mala ui et0ria uincat, Si

maluerit in pernielem suam uindere quam pr0 Salute Superari. 2 Matth. 19 26; Mare. 10, 27; Luc. 18, 27 4 Ps. Tl, 18. Ps. 6i, T. 5 Deus. 26, 7 6 Lue. 7, 16 7 Luc. 1, 69 8 Ps. 74, 1l13 Matth. 13, 4 et 19: Marc. 4, 4 et 15; Luc. 8, 5 et 121 antequam an umquam A fier, m. 2 seret C 3 et laetemur edetemur, m. 2 et laetemur K 5 habere A domin0, m. I supra ld0m0 R 6 n0stram om. R uisitabit K 8 inlectis, m. 2 in electis K eorona M 9 per m. 2 s. v. K spondit MA sp 0p0ndit K 1l quae C 12 licentii postr. i m. 2 adcl. uid.) K pulset plus et m. 2 coniunctum) M audiat om. K 13 Semen-augustinus Om., m. I in muro. add. M 14 p0ntifex eliristi, m. 2 christi p0nii sex K 15 se tunc edd. senti et sm. 2 coniunctum) M 16 sibi I r 18 in 0mni-p0tentem christum CP edd. 20 u0ta Augustini edd. inuictus P credellilli ras. I-2 l.) M crede uincetur uincetur crede C 22 maluerit al eae ras. et corr. m. 2; fuisse uid. vla P

169쪽

epistularum XXXII.

ne uaeuum fraternae humanitatis offieium uideretur de bue cellat0 Christianae expediti0nis, in cuius pr0cine u e0tidi 0 ad frugalitatis ann0nam militamus, panes quinque tibi pariter et fili0 110sti 0 Lidenti0 misimus; n0n enim p0tuimus a bene die-5 ti0ne secernere, quem cupimus eadem n0bis gratia penitus adnectere . paucis tamen et ad ipsum loquamur, n0 n0get sibi seriptum, qu0d de Se tibi seriptum est. Α08ehi 0 enim dicitur qu0d audit Midi0. sed quid de alienis l0quar, cum de pr0pri0 cuneta p08simus et aliena l0 qui n0n s0leat ess0 sani capitis 3 10 qu0 dei gratia sali 0 et salu0 8umus, quibus caput Christus est. ine0lumem te aetate quam plurima et beatum Semper eum t0ta d01110 tua, ut cupimus, hab0amus in Christ0, d0mine frater m0rit0 h0 0randissime et desiderantissime.

4 Audi erg0 fili, legem patris tui, id est fidem Au-

15 gustini et n0li repellere e0nsilia matris tuae, qu0daeque n0men in tu Augustini pietas iure sibi uindicat, qui te tantillum sinu gestauit su0 et a paruulis prim0 laete Sapientiae 890cularis inbutum nunc etiam spiritalibus laetare et enutrire d0min0 gestit uberibus, qu0niam te adultum aetate 20 00rp0rea in spiritalibus adhue cunabulis uagientem Uidet, adhuc infantem uerb0 dei, uixdum in Christ0 primis pa88ibu S

170쪽

S. Aureli Augustini

et u0stigi0 titubante repentem, si tamen Augustini d0ctrinatamquam manus matris et ulna nutricis instabilem r0gat paruultim. quem Si audias et Sequaris, ut rur8um te Serm0ne Sal0m0uis alliciam, fili 00r0 nam accipies gratiarum tu0 uertici. et tunc uere eris ille n0n phantasmate 80mniatus s0d ab ipsa ueritate Drmatus e0nsul et p0ntilax uaquas imagines salsi 0peris implente Christ0 s0lidis sua0 0perati0nis es laetibus. uere enim p0ntifex et uere c0nsul Licentius erit,

si Augustini uestigiis pr0pheticis et ap0st0lidis disciplinis

5 Sat h00 m0ntiis et h0rtatui; m0 dic0 enim serm0ne et lab0re te arbitr0r, mi Lidenti, ad Christum p 0880 inditari iam a pueris ad studia ueritatis et sapientiae, qu0d utrumque uere Christus est et 0mnis b0ni summum b0num, uenerabilis Augustini spiritu et 0r0 1lammatum . qui si parum apud te pr0 tu ualuit, quid eg0 tant0 int0ruall0 p0steri0r et 0mnium illius 0pum pauper efficiam 3 sed quia et illius facultatis p0tentia et tui ingenii humanitate e0 fisus pleni0ra atque

hiseero dupli et gratia. ut et illi uir0 debita caritate c0mpararer in s0llieitudine tui et inter 008, qui salutem tuam dili