장음표시 사용
41쪽
33 . ον uianes quae in nos per qu tuordecim annos ingrue
Quae ad Rempublieam pertinent, dc bellum quod instat, de provincias de quibus agitur , dixisse satis est . illa longa oratio . nec ad vos pertinens sit , si quemadmodum Q. Fabius meas res gestas in Hispania elevavit, sic & ego contra gloriam ejus eludere , & meam verbis extollere velim . Neutrum faciam, P. C. &, si ulla alia re, modestia certe sdi temperando linguae, adolescens senem vicero . Ita de vixi de res gessi , ut tacitus ea opinione , quam vestra sponte Iconceptam animis haberetis , facile contentus essem.
Carlbaginienses eum moνam pamporis quarem l 1 dum annibal in Africam trajiceret , Legatoε alios ad Scipionem , ut indue as facerent , at os. Romam ad pacem petendam miserant . Inducia . conces quas ramen , posequam Annibal a/-- ventabat, ruperunt e ranatis navibus qua commeatus in eastra Romana advehebant : Legatos
quoque AE Scipione Carthaginem missos , qui de hac injuria quare rentur, propa violaverunt. Nihilominus Annibal ratus , si integer , quam si victus paterat 'eam , a quioru impetrari posse ,ί colloruium eum Scipione expetit , hisque vorbis . eum ad pacem hortatur.
SI hoe ita fato datum erat, ut qui primus bellum intuli Populo Romano, quique toties prope in manibus victoriani habui, is ultro ad pacem Petendam venirem; laetor te mihi sarte potissimum d tum, a quo peterem . Tibi quoque inter multa
42쪽
e L ἰυk exrarma: Isegregia non in ultimis laudum hoc fueri e , Ann balem, cui de tot Romanis Duc iis victoriam Dis dedissent, tibi cessisse i teque huic bello , vestrio prius quam nostris cladibus i insigni , sinent, impo fuisse. Hoc quoque ludibrium casus ediderit fortuis
na , ut cum patre tuo Consule ceperim arma ocum eodem primam Romano Imperat Ore signascon
tulerim; ad filium ejus inermis ad pacem petendam veniam.
Optimum quidem suerat , eam patribus nostris mentem datam ab Diis esse, ut Zc vos Italiae , dc nos Asricae Imperio contenti estemus. Neque enim ne vobis quidem Sicilia atque Sardinia satis digna pretia sunt pro tot classibus, tot exercitibus , . toniam egregiis amissis Ducibus. Sed praeterita magis reprehendi possint, quam corrigi . Ita aliena appetivimus , ut de noliris dimicaremus, nec in Italia solum vobis bellum, nobis in Africa esset : sed di vos in portis vestris prope ae moenibus signa armaque hostium vidistis s de nos ab Cartilagine
fremitum castroruin Romanorum exaudimus . Quod igitur nos maxime abominaremur, vos ante Omnia
optaretis; in meliore vestra fortuna de pace agitur . Agimus ii , quorum di maxime interest pacem esse , dc qui quodcunque egerimus , -ratum ei vitates nostrae habiturae sint. Animo tantum nobis opus est non abhorrente . a quietis consiliis. Quod ad me attinet , jam aetas senem in patriam revertentem unde puer prosect sum , jam secundae , jam adversae res ita erudierunt , ut rationem sequi , quam fortunam malim . Tuam de adolescentiam, dc perpetuam felicitatem , ferociora utraque quam quietis opus est consiliis , metuo .
Non temere incerta casuum reputat, quem sertuna
nunquam decepit . Quod ego sui ad Thrasymenum, ad Cannas, id tu hodie es. Vix dum milit ri aetate imperio accepto , omnia audacissime inciapientcm n. dam sesellit , Utuna . Patris & patrui
43쪽
o orationes persectitus mortem, ab calamitate vestrae domus de
cus insigne virtutis pietati de eximiae cepisti ea missas Hispanias recuperasti , qua tubr inde Punicis exercitibus pulsis: Consul cremus, quum caeteris ad tutandam Italiam parum animi esset , transgressus ut Africam, duobus hie exercitibus caesis, binis ea dem hora captis sim id incensisque castris', Syphaos potentissimo Rege capto, tot urbibus Regni ejus, tot nostri Imperii ereptis , me , sextum decimum iam annum , haerentem in possessione Italiae detraxisti. Potest victoriam malle, quam pacem , animus. Novi vobis spiritus magnos magis quam utilest de mihi talis aliquando fortuna agulsit . Quod si in secundis rebus bonam quoque mentem darent Dii, non ea solum quae eveni sient , sed etiam ea
quae evenire possent , reputaremus . Uta omnium
obliviscaris aliorum, satis ego documenti in omnes casus sum . Quem modo castris inter Anienem a que urbem vestram positis: ac jam prope scandentem moenia Romana videras : hic cernis , duobus
sertissimis viris fratribus, clarissimis Imperatoribus
orbatum , ante moenia prope obsessae patriae , quibus terrui vestram urbem , ea pro mea deprecana
Maximae cuique sortunae minime credendum est. In bonis tuis rebus, nostris distriis , tibi ampla ac speciosa danti est pax a nobis petentibus magis necessaria quam honesta . Melior tutiorque est certa pax , quam sperata victoria ; haec in tua , illa in
Deorum manu est. Ne tot annorum felicitatem in unius horae dederis discinnen . Cum tuas Vires , tum vim fortunae, Martemque belli eommunem pro pone animo. Utrinque ferrum, eorpora humana erunt. Nusquam minus quam in bello eventus renPondent. Non tantum ad id quod data pace jim habere potes, si praelio vincas , gloriae adjeceris ;quantum aden eris, si quid adversi eveniat. Simul Parta ac sperata decora sinius horae: fortuna everte
44쪽
e Ziv;o exeo 'M . ' 4 3 re potest . omnia in pare jungenda tuae potestatiscunt , P. Corneli: tunc ea habenda, forruna erit , quam Dii dederint. Inter pauca felicitatis virtutinque exempla M. Atilius quondam inἰ hac eadem terra fuisset, si vietor pacem petentibus dedisset patribus nostria: sed non statuendo tandem felicitati
modum , nee eohibendo esterentem fortunam quanto altius eIatus erat, eo stedius corruit.
Ei1 quidem ejut, qui dat, non qui petit , comditiones die ere e eis: sed forsitan non indigni simus , qui nobismetipsis mulctam irrogemus . Non recusamus, quin omnia propter quae bellum initum est, vestra sint; Sicilia, Sardinia , Hispania , quicquid insularum toto inter Asricam Italiamque conistinetur mari. Carthaginienses inclusi Atacae littoribus, vos t quando ita Diis placuit aexterna etiam terra marique videamus regentes Imperis . Haud nega Verim, propter non nimis sincere petitam aut exspectatam nuper preem , suspeetam esse vobis Punicam fidem. Μultum per quos petita sit, ad fidem tuendae pacis pertinet, Scipio. Vestri quoque at audio ὶ patres non nihil etiam ob hoc , quia Pacruin dignitatis in legatione erat , neg1Verum Pa eem . Annibal peto pacem e qui neque peterem nisi
utilem crederem , & propter eandem utilitatem tue, bor eam, propter quam petii . Et quemadmodum . quia a me bellum coeptum est, ne quem ejus p
45쪽
ΝΟ n me fallebat, Annibal , adventus tui spe
Carthaginienses di praesentem induetarum fidem, de spem pacis turbaste: neque tu id sane dita simulas, qui de conditionibus superioribus pacis omnia subtrahas , praeter ea , quae jam pridem in nostra potestate sunt. Caeterum, sicut tibi curae est , sentire cives tuos, quanto per te onere leventur sie mihi laborandum est, ne quae tunc Pepigerunt shodie subtracta ex conditionibus pacis, praemia perfidiae habeant. Indigni, quibus eadem pateat condiatio, ut etiam prosit vobis fraus, petitis. Neque patres nostri priores de Sicilia, neque nos de Hispania secimus bellum, Et tunc Mamertinorum foeto rum periculum, & nunc Sagunti excidium.nobis pia ac justa induerunt arma. Vos lacessisse , & tu ipse t ateris , & Dii testes sunt: qui Ed illius belli exitum Deundus jus fasque dederunt, & hujus dant ac da- Ibunt . Quod ad me attinet, & humanae infirmitatis lmemini, de vim fortunae reputo, & omnia quaecun- lque agimus, subjecta esse mille casibus scio. Caete- lrum . quemadmodum superbe de violenter me sate.
rer facere, si priusquam in Africam trajecissem , te ltua voluntate cedentem Italia, dc imposito in naves exercitu ipsum venientem ad pacem petendam as- lpernarer ; si nunc, quum prope manu conserta reia lstitantem ac tergiversantem in Africam attraxerim, lnulla sum tibi verecundia obstrictus. Proinde si quid lad ea, in quae tum pax conventura videbatur, c quae lsint, nosti mulctae navium cum commeatu perinis ducias expugnatarum, Legatorumque violatorum,adji- lcitur 3 est quod reseram ad Consilium . Sin illa quo xque gravia videntur . bellum parate , quoniam pa- lcem pati non potuistis .
46쪽
ORATIO XVII. M. PORCII CATONIS CONSULIs. PRO LEGE OPPIA .
C. Oppius Tribunus H, dum Punicum belIum debat, legem ttiterat contra Mulierum luxum is Eo confecto M. Fundanius , ch Valerius Trivibuni Pl. da kae lege abroganda ad plebam ferribant. Matrona uias urbis , adit qua in forum obsidabant , roganter , ut sibi pristinus ornatus
redderetur. At M. Poreius Cato contra Tribunor
SI in sua quisque nostrum matre familiae , Qui
rites, jus δι majestatem viri retinere institius set , minus cum universis sceminis negotii haberemus . Nunc domi victa libertas nostra impotenti muliebri , hic quoque in iato obteritur dc cauatur: quia singulas sustinere non potuimus , universas horremus. Equidem fabulam & fictam rem ducebam, virorum omne genus in aliqua insula conjura vi ne muliebri ab stirpe sublatum esse. Ab nullo genere non aeque lanimum periculum est , si coetus μconsilia, de secretas consultationes esse sinas. Atque ego vix statuere apud animum meum pos, sum , utrum pejor ipsa res, an pejore. exemplo aga . tur. Quorum alterum ad nos Consules , reliquosque Magistratus, alterum ad vos, . Quirites , magis pertinet. Nam ut tum e Republica sit, necne , id quod ad vos fertur, vestra existimatio est , qui in suia fragium ituri estis . Haec consternatio, muliebris, sive sua sponte , sive auctoribus vobis, M. Fundani.,
di L. Valeri, iacta est, haud dubie ad culpam Maiagistratuum pertinens, nescio vobis , Tribuni , . an Consulibus magis sit desermis: vobis , si sceminas ad concitandas tributucias seditiones jam adduxistis:
47쪽
nobis, si ut plebis quondam, site nunc mulierum secessione leges accipiendae sunt . Equidem non sine rubore quodam paulo ante per medium agmen mulierum in sortim perveni. Quod nisi me verecundia singularum magis inajestatis pudoris, quam universarum tenuisset, ne compellatae a Consule viderentur, dixissem: Qui hie mos ,, est in publicum procurrendi , de obsidendi vias , & viros alienos appellandi Istud ipsum suos quae ἀ,, que domo rogare non potuistis An blandiores, , in publico quam in privato, & alienis, quam ve- , , stris estis Quanquam n domi quidem vos , si
,, sui juris finibus matronas contineret pudor, quae; , leges hic rogarentur abrogarenturve , curare de-
Majores nostri, nullam ne privatam quidem rem agere stein inas sine auctore voluerunt; in manu esse parentum, fratrum, virorum. Nos si Diis placet jam etiam Rein publicam capessere eas patimur , foro quoque, & concionibus, de eomtuli tam misceri. Quid enim nunc si iud per vias de compita liciunt, quam quod aliae rogationes Tribunorum plebis suadent, aliae legem abrogandam censent λ Date fraenos impotenti naturae, & indomito animali; de sperate ipsas modum licentiae facturas, nisi vos faciatis. Minimum hoc eorum est, quae iniquo animoseis'minae sibi aut moribus aut legibus injuncta patiuntur. Omnium rerum libertatem, immo licentiam csi'
vera dicere volumus in desiderant . Quid enim , si
hoc expugnaverint , non tentabunt Recensere omnia muliebri a jura , quibus licentiam earum alligaverint majores nostri, per quaeque subjecerint viris: quibus omnibus constrictas vix tamen continere potestis . Quid si carpere singuIa & extorquere,& exaequari ad extremum viris patiemini: t Hlerabiles vobis eas fore creditis Z Extemplo , simul pares
esse coeperint, superiores erunt. 'At, Hercule, ne quid novum in eas rogetur, re
48쪽
usant di non jus, si d injuriam deprec2ntur. . Immo, , ut , quam aecepistis , jussistis sustragiis vestris te,
gem. , quam usu tot annorum & experiendo coui.
probastis, hanc ut abrogetis r id est , ut unam totis Iendo legem , caeteras infirmetis - Nulla lex satis commoda omnibus est : id modo quaeritur , si m jori parti, de in summam prodest is Si , quod cuia quam privatim ossici et jus, id iuestruet ac demolietur , quid attinebit universos rogare leges , quas mox abrogare, in quos latae sunt, possint 2 Volo tamen audire quid sit , propraer quod ma tronae consternatae procurrant in publicum , ac vi Tforo se & concione abstineant. Ut captivi ab An- .nibale redimamur , parentes, viri , liberi , fratret earum y Procul abest , absitque semper talis fortuna Reipublieae. Sed tamen quum fuit, negastis hoc piis precibus earum. At nou pietas, nec sollicitudo pro suis, sed religio congregavit eas . Matrem Idaeam a Pessinunte ex Phrygia venientem accepturae sunt.
Quid honestum dictu satiem seditioni praetenditur muliebri Ui auro & purpura fulgeomus, inquit et , , ut carpentis , festis profestisque djebus , ν elut δε triumphantes de lege victa & abrogata, di captis
3c ereptis su stragiis vestris, per urbem vectemur: ne ullus modus sumptibus, ne luxuriae sit. Sepe me querentem de foeminarum, saepe virorum, nec de privatorum modo , sed etiam Μι-gistratu Um sumptibus audistis ; diversisque duobiis
vitiis, avaritia 6e luxuria civitatem laborgre : quM pestes omnia magna Imperia exertexunt. Haec em,.qdo melior laetiorque in dies sortuna Reipublicae est , Imperiumque crescit, & jam in . Gryciam Asamque transcendimus, omnibus libidinum illecebris repletas, bc regias etiam ait tectamus gazas: eo plus horreo, ne illae magis res nos ceperint, quam
nos illas. Infesta, mihi credite , signa ab syracusis illata sunt huic urbi . Iam nimis multos audi Luriathi dc Athenusini ornamenta laildantes mi
49쪽
eantesque, α antefixa fictilia Deorum Romanorum ridentes. Ego hos malo propitios Deos; oc itala in saturos, si in suis manere sedibus patiemur.
Patrum nostrorum memoria per Legatum Ciacmeam Pyrrhus, non virorum modo, sed etiam mu lierum animosi donis aentavit . Nondum lex Oppia ad , coercendam luxuriam muliebrem lata erat : tamen nulla accepit. Quam causam suisIe censetis Eadem fuit, quae majoribus nostris, nihil de haere lege sanciendi a nulla erat luxuria, quae coerceis retur. S1CUT ante morbos necesse est. cognitos esse, quam remedia eorum et sic cupiditates prius natae
sunt quam leges, quae iis modum facerent . Quid legem Liciniam excitavit de quingentis jugeribum, nisi ingens cupido agros continuandi λ Quid legem cinciam de donis de muneribus , nisi quia vectigailis jam M. stipendiaria plebs esse Senatui coeperat λItaque minime mirum est, nec Oppiam, nec aliam ullam tum legem desideratam esse , quae modum sumptibus mulierum faceret: quum aurum Zc purpuram data de oblata ultro non accipiebant . Si nune cum illis donis Cineas urbem circumiret istantes in publico invenisset quae acciperent. Atque ego nonnullarum cupiditatum ne causam,quidem aut rationem inire possim . Nam ut quod alii liceat, tibi non licere , aliquid sortasse naturaiadis aut pudoris , aut indignationis habeat: sic aequatato omnium cultu , quid unaquaeque vestrum vereia aut ne in se conspiciatur λ Pessimus quidem pudor vel parcimoniae, vel paupertatis: sed utrumque Iex vobis demit , quum id quod habere non licet, non habetis. Hanc , inquit , ipsam exaequati ri nem non sero, illa loeuples . Cur non insignis , auro & purpura conspicior cur -paupertas aliarum sub hac legis specie latet , ut quod habere non possunt, habiturae, si liceret, fuisse videan- ,, turr is Vultis hoc certa.ane a uxoribu vestris in-
lixere , Ruitates, ut divitis id habere Velint, quod
50쪽
nuIla alia possit , pauperes , ne ob hoc ipsum contemnantur, si supra vires se extendant i Nae, sin ut pudere, quod non oportet, coeperit quod oportet, non pudebit. de suo poterit , parabit equae non poterit, virum rogabit . Miserum illum virum.& qui exoratus, & qui non exoratus ieritiquum quod ipse non dederit , datum ab alio videbit. Nunc vulgo alienos viros roglint , de , quod majus est, legem & suffragia roga cito & a, quibusdam impetrant, adversus te & rem tuam de liberos tuos inexorabiles. Simul Iex modum sumptibus uxoris tuae sacere desierit, tu nunquam facies . Nolite eodem, loco existimare , Quirites, suturam rem, quo fuit antequam lex de hoc servetur . Et hominem improbum non accusari tutius est , quam absolvi a& luxuria non mota tolerabilior esset , quam erit nunc, ipsis vinculis, sicut stra bestia , irritata , deinde emissa. Ego nullo modo. abrogandam legem Oppiam censeo: vos quod facitis, Deos omnes sor