장음표시 사용
201쪽
t sca Quoniam autem neeesse est esse aliquod movem .s- tusem, ut dictum est prius oportet aliquid semper esse, et si continuus, vix tri . idem, Minimobile, cinalterabiI di ingenerrabile, νε si multi circulares, riis,multa quidem omnia autem quodammodo eta honem e sub uno principio is
3 Continuo autem existente tempore necesse novisti e tinuum esse, siquidem imis
possibile tempus sine motu esses 4 eontinui ioni alicuius nu
so, uemadmodum in his, di in principio ser nonux determinarim est. Continuus autem mom suumn quia id, quod inou tur, coirem in est, an quia id,inritio mouetur, veluti φum vico, aut passionem lxManifestum itaq; quod eo, quod id quod minuetur: 3 Quomodo enim uirimis
passo, nisi quia res cscit continua est l
tu, aliqua breuiter de hoc mouente di ligentius alibi tradita nunc denuor petere congruum videtur . Cum igitur motus iit per tuus,&c6tinuus, quemadmodum in Physicis dictum est,&mouens aliquod es se perpetuum, unum,ulemq;. Ἀ- mobile ab omni alteratione,ac genera, thme renimum oportet. Atque cimi plures circuliares sint motus, o phim quoq; esse mouentia necesse est, quaeabuno tamen , ac primo dependeant mo uente,quod omnis Origo motus existatu Arbitrandum autem est tempore ex stente continuo, ipsum continuum esse motum am tempus sine motu es se, motumque sine tempore impossibiIeest, quo sit,ut rempus aliculus contumii motus mensura sit,nempe circae
ris, ut diximus, ac demonstrauimus in Physicis, ergo fi continuum tempus est, circularis continviis erit motus. Sed dubitari mnest, cum motum esse minuum dicimus, utrum comi nuus dicatur, propterea,quod id quod mouetunconti si sit,an propter ipsus
terminum,ad quem tendit motus , siue Iocus, siue affectio, de qualitas existat. Perspicuum autem est, ideo motum esse continuum quoniam caeleste cor pus, quod mouetur continuum est
Nexi, mim ob affectionem contin uitare sertitur
202쪽
sortitur motus, cum idcirco sit affectio continua, quia in continuo inest subiecto. 4 u'd si motus continuitatem a proprio termino habet, eam a loco dumtaxat habebit, quatenus magnitudinem, de continuitatem habet locus. At omnis haudquaquam motus ad locum perpetuus,d continuus est, sed is
solum, qui in circulum fit, hic enim semper idem, sibi ipsi continuus est.
Quare caelestis motus a corpore,quod ei culari cietur motu,cotinuitatem ha- t, eamque tempus a motu nanciscitur. Quoniam vero in his, quae per Or-
tum , aut alterationem, aut aliam Om. nino mutationem continenter aciem
Petuo mouentur, eum seruari ordinem CXperimur, Ut perennes,ac perpetui rerum ortus, occasus nulla unquam intermissione facta contingant, considerandum est, num eiusmodi series ita procedat, ut priuata alicuius rei generatio necessaria sit,an potius omnes accidentario eueniant, possintque esse , di non esse. Manifestum autem est eorum, quae
generantur quaedam e necessitate non
esse. Nam aliter verbo erit in aliter verbi futurum est isti muri, quandoquidem verbum erio in his, qua necessario post aliqua fiunt usurpamus,
soli loco hoe in est,mani ituis dinem enim quadran habet; sin uilis autem quod ireula sursum continuum . quocirca ipsum sibi senaper conti. nuum est.
continuum motuni,quod circulo fertur corpus, et ipse autem motus tempus. e. 6 3. Quoniam autem in his,quae continue mouentur secun dum generationem aut alterationem,aut omnino transis mutationem, videmus con 'sequenter existens, quod generatur lioc post hoc, ut non deticiat, tonsi erandum vim est aliquid, quod ex necessitate erit,an nihil,sed omnia eon. tingit non facta esse. Tex. 64. Quod enim quaedam mani festi est, boox ipsum erit, , ipsum erat futurum alter a
203쪽
dicere quod fiaturum est,ni-hilprollibet iso factuni esse. amuulaturus enmi quis non ambulabit. i omnino autem quoniam eontingit quaedam entium esse,& non esse manisinum ea quod,& quae gelierantur, itari habebunt, non ex
Vtrui igitur omnia sunt talia, an non 'Tex s. Sed quaedam necesse est mpliciter fieri. Et est quemadmodum in ipsis elle,siae quidem impossibilia non esse, haec autem possibilia, Lita, circa generationem ut facta esse versiones necesse est, Τ non possibile est
Si irritur quod prius necesse es Ladrum esse . a juod posteri u erit, ut si domus iundamentum, si vero hoz, M-tum,nu quid si fundamen. tum factum est, necesse, Scdomum factam est e. an non ampli nisi, illud necesse sit generat a si simplaciter
verbum autem futurum est)in js, qua contingenter accidunt. Cum enim de aliquo a firmamus, quod erit, hoc adsit aliquando necesse est , ut cum dicimus, quod hyeme transacto erit ver. Cum vero de aliquo asserimus, quod futurum est hoc nod fieri nihil prohibet, si enim futumni esse dicamus, ve
quispiam ambulet, contingere potest,
Praeterea omnino contingit quae dam ex recessitate esse, quaedarii non esse,ergo oceorum quoq; generatione,
alliae necessario, aliae contingenter fient. Vtrum igitur omnia eiusmodi sint, ut necessario gignantur, an alia quidem necessariam, alia contingentem Sen rationem habeanta a Respondeo simpliciter' usdam ea necessitate fieri. Nam ueniadmodum entium quaedam non possunt nonestaquaulam vero possunt non esse, sic,de in eorum generatione accidit, ut quaedam exrecessitate fiant, velutior testium conuersones orbium, quae ex
necessitate fiunt verum,&id quaeri pote' visum scut id, quod itu prius est necessario
arguitur ex eo,quod ortu posterius es Lut ex domo fundamentum , ex fundamento lutum, ita retio commeet,& ex
Priora colligatur necessario posterius, hoc
204쪽
hoe est, utrum quibuscumque inest neces arium ex suppositione,lus de simpli. citer necessarium insit ξRespondeo cum posterius necessarium simpliciter est ex priori tum necessario colligi. Atq si hoc pacto necessarium sit, fundamento utiq; genito, ipsam gigni domum necesse erit, sic enim se habet prius ad posterius in his, quae simpliciter necessario fiunt. Ex quo id etiam accidit, ut si posterius existat, ipsum quoq; prius necessario genitum sit. mu'mobrem in his mutuo reciprocare licet,ut si posterius gigni neceste sit, prius etiagigni debeat, i ci prius gigni oporteat, posterius etiam gigni consentaneum sit. Hoc autem posterius non excori quitur quod prius iam factum supponat: sed quia ex propiae conditione naturae futurum necessario est . et κquibus patet in his, quorum posterius necessarium simpliciter est, conuersionem fieri, ut priori genito ex necessitate sit genitum posterius, genito posteriori, prius quoq; necessario genitum sit Quibuscumque igitur necessarium simpliciter inest, ex suppositione etiam necessarium in erit at his quibus necessarium ex suppositione competit, simpliciter quoq; necessarium competere necesse non est.
Simpliciter autem necessarium in
Si autem hoe necesse, M saridamento generato gener tam esiis domum. I sic enim quod prius se Mibebat ad posteriuri4 Quare si illud erit neeest. illud prius generatum esse. 3 Si igitur necesse generatum esse posterius,& quod prius necesse et si quod prius, quod posterius igitur necin
quoniam suppostlim erae ex necessitate futurum. In quibus igitur posteriue necesse est ese in hi coniauemtur,' semper prio igenerat neeeis est generatum esse posterius.
205쪽
ac in se riusinon erit necesse posterius hoc generatum eia
snverenta alterum an Manecesse erit, ideo&il-- necesse generatilinesse.
. piurn infiniti,nem primae. M talictiiod, propter quod ne ecne erit generatum esse. yy Io, neq; in terminumn entibus hoc est dicere ver, quod simplic ter neeesse Ii generatum ess ut domu, quando fundamentum teneratum fueritis cia hoe nim generarii suom niti necisse sempe hoe generari,M'eιdet semper esse contingens non semper esse. Sed oportet generationi iaperesse siexncein tare est
psum enim ex necessitate μι Persimul, quod enim l
quae specle inter se perpetuo differimi Nam aut in infinitum neratione
velut ex igne fiatur, vitae ea qua ex
ratur esse oportebit Etenim'saepe siue generatio simplies et az
suppositione dat, prius aliquid esse
eoque existente posterivi αἱ talnecesse est, at in inlisi oriz de
nutiliati fundamento ten 'peresse, si ex necessitate fiat, o rami
206쪽
stant simul, idque non esse impossibi
le M , quod necessario est. β Quamobrem si quid necessario est, aeternum erit, si quid aeternum est, necessario quoque existet. 9 Quo fit ut si alicuius necessaria generatio sit, aeterna , ac perpetua is si aeterna, ac perpetuast, necessaria utique debeat esse. At absurdum est generationem domus iacto fundamento semper esse, ergon cessaria simpliciter esse nequit. Ex quibus manifestum est circularem dumtaxat generationum progressum abso lute, ac simpliciteri cecssarium esse, atque ex una priori generatione sequi ex necessitate aliam, qua idem secundum speciem redeat, & si non continuationes, regressione tamen perpetuum fiat. Nam vel finem aliquando generationem habere oportet, vel non , si non habet, quoniam aeterna, ac perpetua est, vel recto ordine fiat, vel in orbem recurrat necesse . Cum igitur arterna sit, recto ordine fieri nullo modo potest. 3 Neque enim ullum erit eius piincipium, vel si ad ea, quae deinceps generanda sunt respiciamus, vel si ad ea, quae superiori iam tempore genita fuerunt. At principium esse necesse est, quandoquidem id simpliciter necessarium sit, quod existen
u priori sit . ' Quamobrem si artem
te sempiternum est,ia si sempiternum est, ex nece uitate. Et si generatio,igitur ex ne incessitate sempiterna,in peneratio huius, ii sempi tertia, ex necessitate.
io si igitur alicuius ex neeeta sitate simpliciter generatiost,necesse circuiren re u
tiari Necesse enim est, aut ter minum habere generatione, aut non, si non aut in re-
I Horum auteni,siquid erit sempiterna , non in tectum
possibile est, anquia nequaqua est prine
piuin,neq; si in serius. ut in futuris accipiamus, neq; superius,ut in generatis.
Necesse ante est esse principiuna, non finita existente, Isin sempiternam esse, ideo necesse est circulo esse.
207쪽
Conuerti qum: Meesse Grit, ut si ho ex necessitate est, quod prius ergo, sed si hoc, quod posterius neces sagonerari,.& hoc semper
hoe dissere dicere per duo aut multa. I In eirculari igitur motu,&generatione est,quod ex necesi tale simpliciter,et si cim .eso, fiereste unum quodq; generari,8 generatum est e, et si necesse, horum genera ratio circulo.
a quoniam perpetum ti alibi apparuit circulo motus,&qui et quoniam line ex necessitate generantur,in erui, quot huius motus quot propter hunc. Si rem quod elaeuio m iretini, semper siluit m in necesse est horam ei cularem esse moturn,ut superiori existente latione circuis
pora propter hoe circulo generantur,oca ueItuatur.
nam asseramus generationem . recto haud ordine fieri sed in orbem recumrere fateri cogimur. Necesse igitur est in generatione regressum fieri, ut si hoc necessario sit , ergo prius, si vero hoc . posterius fieri oporteat, atque id pereetuo , neque enim m. fert virum inter duo, an interitu
ra haec reciprocatio fiat. Quam brem in curculari motu is genera. tione absoluta necessitas reperitur, adeo ut si circularis generatio sit, rinumquodque idem specie gigni, ac g nitum esse oporteat, si hoc acci
dat, ex necessitate circi laris fiat geli
Ratiovi vero consentaneum est , ircularem esse generatiomimor gressuino Nam circaearis motus quo caelestia feriimur corpora, mus, ac perpetuus est , ergo ti sublunares omne motus, qui ab eo, tamquam ab effciente caula dependent, in orbem fiunt, aeternique proinde, ac perpetui funt. 3 Si enim corpus in orbem mmtum aliquid mouet, id quoque in orbem moueri oportet , quo fit, 'tsupremi latione corporis circulari exustente, Solis quoque cireularis fiat latio . ' Fniam vero Sol in orbem mouetur , necesse est etiam dies, horae, de reliquae temporis part ri
208쪽
orbem recurrantia mi autena sic mo-, tis generationes quoque omnes. que sublunares motus,qui ab ipsis meniaurantur, ac dependent, in circulum sient. Sed hic dubitatio est, quam ob causam haec quidem circulo generan
nia, quae specie idem fiant, si enim adsit nubes pluat necesse est,in si pluat, adsit nubes oportet, alia vero ut homines, Manimalia, reliquaue indiuidua , nec circulo reuertantur , nec eadem rursus numero contingant.
Neque enim si pater Socrates genitus est, Platonem filium genitum esse, neque si genitus Plato filius est, patrem Socratem genitum esse oportet. 3 Respondeo homines, animalia, caeteraque indiuidua numero eadem reuerti non posse, quoniam eorum generatio haud in circulum redit, sed recta proficiscitur ' Sed rursus cliva'-ri potest, utrum omnia simili reuertantur modo, an non, sed haec quidem eadem numero, haec specie solum redeant 3 Respondeo quae sempiterna sunt, interire nequeunt, cum mouentur, numero eadem redire posse, ut idem Sol ad Aristem ficta conuersione caeli neque enim antecedentem habent motum per quem acceperint es.
Uic entur,ut aqua, Maer cirisculo generari, et si nubes e rit, Oportet, pluere, I pluet oportet,&nube esse,homines vero,&animalia non reuertuntur in seipsa, ut rur. sus generetur idem.
Non enim neeesse si pasee generatus est, te generariam esse,sed si tu,illum. In rectum aute videturere haec generatio. Prineipium autem eonfiderationis rursus hoc.virum:si-Τmiliter omnia reuertuntur. an non,sed haec quidem numero, haec autem specie so- Iuni imitoriimcsiq; igitur in corruptibilis est substantia, quae mouetur, manifestum quod, numero eadem erunt,motus entin sequitur,quod mo
209쪽
s Quommeunq; autem non sed corruptibilis, necesse est specie, numero autem n leueme.
Ideo aqua ex ere aer ex ex aqua specie idem,no numero.
si autem,in haec numero, sed non quorum substantia
eneratur,existens talis, quas potest aua esse.
se. 6 A caduca , interituique obno xia eadem specie dumtaxat, haud numero reuertuntur, quoniam efficiens horum causa per motum perans, tactu causa est ob circumstantiarum defectum , cum quibus ad numericam eia fectus identitatem cocurrit, nec eadem semper manet, nec redire potest ad corruptum idem numero reparandum. Quamobrem nec ex aere aqua, nec
ex aqua idem numero, sed specie solum redit aer. Mu'd si eadem num ro elementa redire dicamus, id nequaquam eorum substantiam corruptibilem supponentes, sed prorsus ingenitam, ac sempiternam esse existimantes enunciabimus.
210쪽
bilium, quae in toto opere continentur.
Ceretio quomo do a generatione, alteratio ne differat.lib. r. lex a &ss. Accretio ex materia separata nodit . Probatur. Accretio ex rateria fit quaea inctu corpus est. Probatur L . Accretionis conditiones, quae
Aecretionis, di alterationis di
Aecretionis efficies causal quae
Aceretio di similaribus parti. hus propter similares compe
Accretio quomodo secundum partes formales,sed non materiales fiat l. I.t. 3 . 36. 37. Recretionem euertens dubit tio soluitur. l. I. t. sAccretionis causa materialis, quaesit. l. I.t. 3T. Accretionis, eg nutritionis dia
Accretiologe cretio cur certutemporibus fiant.l. I.t. 2 Actionem, salsione inter dis. similia fieri non nulli probat. l. I t. q6 Actionem & passionem intersis milia fieri opinatur Democri
Actio is passio inter ea non fiut, quae penitus similia sunt.
Actio,, passio inter ea non fiut,quae penitus similia sunt.
Αctio, te passio quomodo fiant
Agere proprie quid sit. LI.t. sΑgentis,4 mouentis discrime.
Agens duplex est.l. I.t. 3 o. Agens, Be patiens materia simi lia,sorma vero dissimilia suci
Agens cum agit sibi patiens aia similare intendit. Probatur.
Agens duplex est.LI.t. 3 Agens quodnam in agendo rei