장음표시 사용
181쪽
s quando autem non omniis o , sed ut quidem eat id uiti frigidum,ut autem frigidum ealidum, ainiri quae miscentur eorἀ-punt excellentias ad inuice, et tune neq; materia erit, neq;
diuino I 2 non ita vero, ut materia, sed secundum praedictu modum
potentia matris calidum qua frigidum, vel e contra, secundum hane rationem duplo calidum potentia, aut frigidum, vel triplo, vel secundum alium tale modum. Io Erunt autem mixta alia ex contrarijs, aut ex elementis, Ii S elementa ex illis potentia quodammodo exilientiis ubere e
tionem, cum alterum elementum simipliciter actu alterum autem potentia extiterit, sed tum solum, cum descati, dum elamentum alteratum aliquos fri
gidi gradus admisit, refractum friagidum calidi gradus aliquos recepit.
6 Sic enim ob mutuam pugnam pro prias elementa actualitates amittunt, qu somnium graduum integritatem requirunt. Vnde fit, ut neq; sola remaneat materia, neq, utrumq; elemento
rum simpliciter actu praedominans existat, sed medium quid seu mixtum resultet ex ipsit elementorum entitatu
bus,quae cum materiae capacitatem e X-pleant,n Ouam, ac tertiam quandam susceperunt actualitatem. Et quidem ut in hoc elementorum conuentuentitatis plus inest calidi,quam frigidi, aut plus frigidi, quam calidi,' sic etiam genitum mixtum in eadem proportione dupla,aut tripla aut alia qua uis frigidum,aut calidum existit. Quamobremixta ex oppositis miscibilibus, seu potius elementis fiunt, atque cx mixtis educuntur elementa, quatenus ijs secundum propria entitates, ac potentialitates in existunt, quae cum amissas recuperauerint actualitates, prodeunt. Neque enim ex mixtis, ut ex materia
gignuntur elementa, quae simpliciter ad ea in potentia existat, sed eo, quo di
182쪽
mus modo, exeuntibus propter mi κ- torum resolutionem elementis. H Atq; vera sic accidit mixtio, illo vero modo generatio fit, qua cimateria simplici ter existente in potentia elementorum eductio contingit. Mupniam vero mutuo agunt, patiuntur contraria, ut prius determinatum est, u cum actu calidum potentia frigidum, lactu frigidum potentia calidum existat, si elementa miscibilia, quae has affectiones obtinent,determinata inter se haud proportionem habuerint sed unum ex iis alterum magno superauerit excessu, minime quidem elem entorum mixtio, sed mutua eorundem permutatio accidet. 7 Idem vero, de alijs oppossitis elementis intelligendum est Qu*d si aequales fuerint virtutes activa certa quadam sese proportione respicientes, earumq; nulla nimium excesserit alias, e mutua actione proprijs corruptis elementorum actualitatibus efficietur mixtum, eX eorum in existentibus entitatibus noua supperaddita actualitate coalescens. Hoc autem certo quodam ordine contingit; δὴ Nam primo transmutantur ad inuicem elementa, ac refranguntur,m deinde vero ex his carnes, ossa, aliaque huiusmodi prodeunt, quatinus tum calidi tum fri- .gidi elementientitate alterua, eorum
a P i . vltimae it Et est Ita quidem nixtio,
illo ero acido materia, quod generatur. r Quoniam auteri patiuntur contrariis se cuduna eam, quae in primis, deteriItina tionem si est enim actu ealidum potentia frigidum, Mactu itigidum potentia caridum: i Quapropter si non coxisquentur, mutantur in se in
t similiter autem ,& in alijs contrariis i Et primo quidem eletne
rs ex his autem carnes, Stosissa, quae talia, calido quidem facto frigido, trigido autem calido, quando ad medium veniunt.
183쪽
ionie enim neutrum,media autem multa,&-n iociuia , similitis, em laeum, . iuum sum talia talia simi
quaecumque circa medii locum sunt ex omnabus conse
positasunt simplicibus. Terra enim inest omnibus, me, miluim in proprio Aqua autem, quia indigent
ia terminari spis composita, Asain autem esse hin pliein m. iis termirabilem aqua
manentibus minatibus ob nouam si peruenientem actualitatem emitur mixtum , quod media cuiusdam nat rete est,&omnia miscibilium naturas redolet. 0 Cum vero in hoc medio nutilum simpliciter excedat elementum, haud unam, ac determinatam miscibialium proponionem obtinet, sed multiplicem, eorum, quae ad iactionem veniunt, multiplici existente ratione.
Atq; eode modo siccum,&humidum, aliaque huiusmodi miscibilia ad certa mediocritate, ac temperiem ductinem, os, aliaque similia ficiunt. 3 Uerumve mixtorumnatura,qivini adhuc explicauimus molesta magis, omnia mixta corpor ,qua in terris degunt, ea omnibus elementis consare demonstrandum est. Etenim terram omnibus inesse mixtis id clare ostendit, quod eorum unumquodq; praecipue in
terra, ut in proprio, naturali quiescae loco Certum autem est illius id maxime participare naturam, in quo, ut in proprio inest loco. 3 Praeterea, &aqua in quocumque reperitur mixto Nam
substantiale mixtum terminari, alg rari debet,adsolaaqua ex omnibus sim
plisibus corporibus pium undiq; pe
184쪽
scipere queat, ergo aquam omnia continent mixta. Deinde absque humido terra consistere nequit, hoc enim eam coniungit,4 quasi conglutinat, atq; si ex ea detrahatur humidum in puluere
utique dilabitur, ac decidit, cum igitur in mixto insit terra, ipsam quoq; inesse aquam oportet. s Atque has ob
causas in mixtis corporibus terram , aquam reperiri necesse est . Ex his ve-IO, aerem quoq; atque ignem mixta continere corpora demonstrari potest. Nam aer, ignis terrae , dc aquae Opponuntur, siquidem aeri terra, igni vero aqua opposita est, ea ratione, qua inter substantias ob affectiones quas habent oppositio esse potest. Nu9niam igitur ex contrariis mutationes omnes prodeunt, atque oppositorum alia, nempe terra ,4 aqua in mi X tis r fracta ob proprias deperditas actualitates insunt, δε alia quoque opposita inesse, ut aerem, ignem oportet. QQuapropter manifestum est in uno quoia
que mixto perfecto omnia simplicia ele
menta esse . Sed mixtorum ex elementis compositionem testari maxime videtur alimentum, quo mixta quaecumque alli, nutriri solent. Etenim ex ijs unum quodque nutritur, ex quibus constat, .ga Omnia midia ecomnibuS nutriuntur Z elemen-4 Amplius autem, aerea sane humido non potest con fissere,sed hoc est, quod continet; si enim auferatur ea ipsa omnino humidum decidet utiq;.s Terra igitur, laqua pro pter lias iuexistunt inutis. Aer autem,etesignis, quoniacotraria sunt terrae, aquaesterra enim aeri, aqua ver igni contraria est,ut continis git sit bstantiam esse contrariam substantiae. s. Trimas. . .
nes ex contrarijsiunt. inexistunt autem altera ex trema contrariorum,s necesse est Maltera inesse. Io Quapropter in omni composito.omnia simplicia inerunt.
Testifieari autem videtur. 8 nutrimulum uniusculi L 3mnia eniA nturidntur tilis ex quibus antlo ista vet
185쪽
Etenim quaecums; viderentur uno solo nut iri, ut aqua plantae, inultas nutriuntur; imixta est enim aqua terrae, ideo agricolae tentant, cuminiscuerint irrigare. Quoniam antem est nutri4 mentum quidem materiae, a quod autem nutritur tomis praehensum cum materia lor. 3na,ε species, rationabile iam solum simplicium corporum nutriri
. gnem omnium ex se inuicem Retieratorum, quemadmodum, hortores aicunt. Solu enim est, ε mame ipsius sorinae ignis
esementis, ergo,& ex omnibus constat. Patet maior, quandoquidem alimentuin eius quod alitur substantiam vi caloris transmutatur Probatur minor, o quia plantae naturam maxime terream nactae, quae unicum pro alimento poscere tantummodo elementum, Vt a quam videtur, ex omnibus nutriuntur elementis Etenim aqua admixta temrae aluntur plantae, easq; proinde cole tes agricolae quis irrigare terras, 4imo aspergere solent, in quo quidem alimento cum duo in sint elamenta, terra , aqua, reliqua ctiam duo aerem, ignem inesse oportet. Quamobrem si ex omnibus elementis aluntur plantae,&id omnibus quoque mixtis competere manifestum est Ex his qu niam alimentum eius, quod alitur m teria est , ex qua transmutata depe dita reparatur substantia, si id vero, quod suscipit alimentum, ut forma, ac species in materia existens se habet, ad quam velut ad propriam finem mutatio, ac nutritio tendit, rationi comsentaneum est solum ignem ex omnibus corporibus simplicibus,qus mutua
generatione oriuntur, quemadmodum,
veteres aiunt Phalosophi, nutriri, de ali. Etenim solus igni formae ratic nem maxime subit, aliaq; elearenta, ut propriam respicit materiam , quae
186쪽
tur in ignem desinit mutatio nutritioianis dumtaxat nomine digna est, si large, improprie sumatur nutritio pro quacumque mutatione, qua ens perfectius, ac formae rationem habens gignitur. Antecedens probatur, ' nam ignis suapte natura sursum euolat,&ad terminum fertur, nempe ad concauum caelestis orbis,qui simplicia omnia,& sublunaria continet, ac regit corpora , φ numquodque enim ad propriam maxime regionem interna sic impellente natura mouetur at id, quod termi- t. circumscribit formae, ac speciei rationem obtinet, vaga enim in indefinita existens materia ab ipsa regitur, ac terminatur forma ergo ignis cum ad simplicium corporum formam, ac terminum feratur, formae,ac speciei raetionem ad hae qui& ipse continet corpora habebit. Ex his igitur omnia corpora mixta ex omnibus esse constituta elementis perspicuum est. i Iam ortus, ac interitus nomen, materialem explicauimus causam. Nuceorundem esticientem inuestigare cau
sam oportet. Quod quidem facilius praestabimus, si quae de communibus generationis principijs alibi dicta sunt
Quoniam igitur quaedam corpora ortui, interituiq; obnoxia sunt, ut plan-Z tae,
IOVnumquodq; autem Maest ad suam ipsius serrigionem I II forma autem , & specier omnium in torminis .
a ili Quod igitur omnia eorp ra ex omnibus constituta sui simplicibus dictum-.
I Quia vero sunt quaedam generabilia, Meorruptibilia, Disjtiae b Corale
187쪽
generatio exist tria eo, quies circa medium Ioco,dicendum de omni generatione similiter quot di quaena eius
considerabimus, quando de uniuersalibus acceperimus primum sunt igitur,&numem aequa -lia,&genere eadem, quae, dc
in senipiternis, & in primis: Hillud enim ut materia est,
Oportet autem, tertium adhue adesse: non enim lassicientia sunt ad generandum duo, quem admodum neque inprimis.
, Ut materia igitur generabilibus causa esl,quod possi bile sit,de non sit. Haec enim ex necessitate
sunt, ut aeterna, laete autem non sunt ex necessitate.
tar, animalia, caeteraq; mixta, atque eoῖrum circa terram potissimum generatio contingit, consentaneum est, ut antes
quam de ijs, eorumque generationibus particulatim disseramus', communia ipsorum principia, causas pertracteismus Sic enim facilius singularia cuiusque generationis principia contemplabimur,si comunes prius, Muniuersales causas acceperimus 3 Necesse a tem est tot numero principia esse, inprimis,ac sempiternis corporibus,& in ijs, quae ortum, ac interitum subeunt, eademque genere quodam analogo i ter se conuenire ' Atque horum aliud quidem ut materia est, aliud vero ut forma. quibus, irincipium adhuc tertium addere oportet si Neque enim ad rerum generationem esiciendam materia,& forma sufficiunt, sed ipsum quoq; essiciens requiritur, quemadmodum nec in coelestibus corporibus ad causandum motum ipsius orbis magni
tudo suffcit, qua suscipiat motum, sed
effciens etiam principium necessarium est,quod caeleste corpus aeterno circumagat motu. 7 Materia igitur, quae in corporibus Ortui, ac interitui obnoxijs inest, praecipua videtur causa ob quam esse, non esse queunt corpora. η Et enim quaedam ex necessitate sunt, ut corpora celestia,quaedam ex necessitate Diuitia ' Cooste
188쪽
te non sunt, ut chimera, ramilia sAtque horum illa quidem impossibile est non esse, haec autem impostibile est
esse, quoniam ea,quae necessaria sunt, aliter se habere nequeunt Quaedam vero esse, mon esse possunt, quemadmodum ea , quae ortum, ac interitum patiuntur, interdum enim haec sunt, in. terdum vero non sunt Quamobrem
necessaritim est ea gigni, ac interire apta esse, quae ad esse,in non esse potentiam habent. 3 Materia ergo est, ob quam esse,& non esse corpora queunt.' At forma, species id est, cuius gratia genta ratio fit,ob quam substantia unaqusque propriam rationem,& quid ditatem habet, forma enim, dinis solo respectu,&consideratione disterunt. 3 Necesse autem est,& tertium adesse principium, nempe generationis efficiens, quod omnes somniarunt Veteres, nullus tamen suffcienter expressit.
Quidam igitur statuunt res effetab deis, nempe a substantijs quibusda
materiae expertibus, quemadmodum in Phaedone Socrates. Etenim ubi ille Laeteros tamquam nihil loquutos redarguit, eorum, quae sunt quaedam esse formas, ideas, quaedam quae ideas formasque participent,d unumquodque actu esse, propriamque ob nactam formam sortiri denominationem, susceptione
Horum autem haee quideto impossibile est non esse, Io quia non leontingie ei tnecessarium aliter se haberecri Quaedam vero esse,s noti esse possibilia,quod est generabile,& corruptibile,quanis doq; enim est ho quando. que autem non est. I Quapropter neeessariu est generationem esse eire e ruptionem esse eire possibilia esse,& non esse. I Ideoq; ut materia quidem, naec est causa senerabilibus, 4 ut autem curus gratia forma, species:haec autem est ratio uniuscuiusque submatit Is oportet aute adesse,& ter tium quod omnes quidem somniant, dicit autLnullus. . ex riar sed hie quidem sussieientε
existimauerunt causam esse ad generandum formarii naturam, quemadmodum in Pliaedone Socrates. Etenim ille increpansaIio ,
ut nihil dicentes, supponitruod sunt entium, haec qui
em formae haec autem participatiua formarum,4 quod esse quidem numquodque dieitur laeundum formam, generari a uicin secudum susceptionem, & corrumpi secundum abiectionem.
189쪽
formas existimat ex necessistate causas esse, & generationi , corruptionis. 4 Ili autem ipsam materiam ab hac enim esse motum. Neutri autem dicunt bene. Si etaim sunt causae formae.
quare non semper generant continu sed quandoq; quι- clem, cuandoq; autern non, existentibus, di formis semper participatiuisi i
ptione autem oriri,& abiectione Intersere supponit. Arbitratur enim eximmaterialium impressione formaru imprias uniuscuiusque rei formas , quasi adum . bratas quasdam earum similitudines,&imagines in materiae sinum defluere, itaque dum impressio illa perseuerar,res genitas subsistere, cum evanescit interire. Quamobrem si vera haec sunt
immateriales formas rerum ortus ac interitus causas esse necessario putat. Ali, vero essiciente generationis cau- sam intrinsecam esse opinantur, nem-
pe materiam e qua bene disposita, de
accidentium apparatu instructa prodeunt omnia , in lucem efferuntur. Sed neutra opinio vera est si Nam quoad primam spectat, si separatae formae, ridear efficientes generationis causa sunt, quam ob causam perpetua,&continuam haud rerum generatione
essiciunt, sed interdum quidem agunt, linterdum vero quiescut, cum perpetuo existant, eisque nihil desit, quominus
operentur,& materia semper in prom, ptu sit ad excipiendas formai Etenim idem eodem modo se habens semper facit idem, at aeterna illa rerum exemplaria,cum nulli sint mutationi obnoxia,eodem pacto semper se habeat necesse est, nunquam ergo cessabunt ab inferendis formis in eandem materiam . Quoniam vero
190쪽
vero materiam haud alias, alias per i Petuo formas induere, sed unam,& ean lcem tempore atquando retinere vide imus,separatas deas eis cientes genera lisonis causas non esse fateri cogimur. J Praeterea in ijs, qua arte fiunt, praeter apsas immateriales formas, primum aliquod principium mouens necessarium esse experimur. Etenim Medicus sanitatem facit, magister scientiam in se. nerat, etsi sanitatis,4 scientiae species, atq; deae sint, eaq; prorsus existat, quae sanitatem,& scientiam recipere eue lant. Idem vero,&inalsis continuit,
. quae ex arte operantur. Quamobrein si ars aemula, imitatrixq; natura est, in arte e ter formam, cideam eniciens reperitur, in natura etiam praeter forma alia concedenda clusa erit,quae genera tronem efficere apta sit.
.ec aspositiouer generare dicunt. ii pro itides magis ad naturam conuenim ter loquuntur, quam qui priorem tuentur sententiam. Nam id,quod alterat,&transmutat in rebus naturalibus,senerationis causa magis est, quam id, quod labsque motu se ipsum communicans eunerat,' atqi in omnibua, tam in iis,quae; natura, irain quaearae fiunt, id esse es
sciens assertinus,quod alterat,ac transmutat. Qui autem uateriam este causam
cam conten, alantur caua causam esse.
8 sanitatem enim meditas iacit, ' scientiani scien . existente,5 sanitate ipsa, &Mie participati uuas similiter autem,&m alii so
dii autem materiam olim in- quia generare propter nua tum naturalius utique dices rei ita dicentibus. Alteransennili trans risnaan magis causa est eneis
omnibus consitheuinius ic ire essiciens: simili-
term in iis,qua natura, in ijs, quae ab arte sitiit, quod utique ni otivum.