장음표시 사용
11쪽
EPIs TOLA. in his probatus ille docendi modus inesse constititur,tum quia fas aequums iudico,quod haereditario quodam iure omnes a me studiosi repetere possunt d ultro exponere. num eo animo uiri, is optimu3 π ct imus tot interpretationes, tot commentaria edebat, tot sapientiae thesauros comparabat,ut amatoribus literarum copiosa et empla haereditus obueniret, quam ipsi nondum adire potuerunt,quonia edendi testamenti nona dum satis tempus maturasset. Nunc uero quanado dijs iuuantibus industria meu Hermolaι bona publice exponuntur,ut res optime cedat,elogi te
hoc negotium committatur. Non enim penes te
dubium est, quot nec studinis iura intere eurint inter patrem tuum clarifimum Senatorem, Cr Hermolaum. Nec ignotum putrocinium siterarum abs te summa cura susceptum, ut nullus bonorum de forinussus parens optimaru artiaum,par Bembo Cardinali ampli'ιuio er meritissimo hu temporibus cognoscatur.Scio demum eων quo amore, qua pietate mesiemper amplexu f eris. Qisare graue plani ae turpem ingrati Gnimi notam mesubiturum intelligebam, nisi tui unius sidem ex dignitatem caeteras omnιbusprclusissem dem inquam illum sincerum, σinco raptam, quam omnibus m rebus eumulati seme
pristitisti, ac dignuate incredibili confirmasti Aec α
12쪽
EPISTOLA. Accipe igitur compendiosam totius haereditatu summam,tanquam legatum quoddam amoris,et obstruuntiaesignum: caeteri uam quis partem adire postea poterunt. Habes breue totius philossophiae naturalis compendiu,in quo naturae prismordia,coelum ipsum eximium,ut ita dicam,n turae librum,rerum caducarum Cr fluxurum uια ces,animam,CI reliqua, quae pulcherrimum hae uniuersitatem esciunt, uno quasi tabellae unius intuitu cernes. ac indolem nostes historiae nutua ratis, persimilem illi,quam tu de Venetorum gerastis,tanta breuitate ac puritate, ac tum mirabili Amplicitate prudentifime conficis. Plura dicearem, nisi me Hermolaus commoneret, satis lanugam uideri praefutionem extimatione compenaedi . quare compendio dicam, tuus uirtutes er tua merita, sic omnium uirtutes ex merita continerare,ut ius illud quo tibi obstrictu3sium, caetera Maru er debita concludere ac complicti
13쪽
EA qqae est de natura scientia, quum per se
sit earum rerum quae expetuntur, ad animi
mentiis perstctionem ex tranquillitatem facit. Naturae distincto. MNatura uero duplex est: a eorum,quae momuentur,moveris possunt: Altera eorum,quae nemque mouentur, neque moueri possunt. Nouetur autem nihil, nisi corpus sit: quare eius disiciplinae cognitis,quae motui subiacet, circa corpus mobile versatur omnis,atque confiumitur. Principia rerum naturalium. Priticipia uero naturalium rerum atque mobilium,quaecunque generantur Cr corrumpuntur, tria sunt: materia, forma, priuatio. Et materia quidem et forma intrinsecus comparantur unis partes rei compositae capitulas : priuatio uero extrinsecu3. Transimulationum duiem naturum lium,ut generationi ,corruptioniss,tria quidem principis,atque eadem numerantur: sed intrinsieeus singula re uirutur. Necesse est enim,ut quum evita extrema trari matutionum, aut pyrma
14쪽
ἐ NAT. sc IENTIAE sint,aut formarunt priuationes, materia quoque adsit,in qua transmutatio quaelibet fiat, intrariea sint tria illa principia mutationum. Rei uero compositae, er transmutata nulla debet inesse priuattio. Quorum utrunque exemplo subiecto proba, vimus. Proponatur itaque nobis transmutatio ilis labouilli cadaueris in uermes, apiculus. Aperatum est,quum trans nutari res coepit, id,unde caepit,idιαε esse priuationem,in quod transmutatur extremum Q n are et priuatio, Cr formam res. hoc est mutem, in ea transmutatione requirunmtur. Apes uero, quae ex illa productae sunt transis mutatione, materiam quidem, Cr formam intra se tenent priuationem uero,quae principium erat
atque initium transnatationis, extra se habeant est necesse. Idem in corruptione fiet munivius. Si enim ab eo quod est, in id quod non est, incipio at materia transmutari, tria illi inflat illi transis mutationi oportebit. Ultima enim intraneu essener imum est. Quare priuatis , in quam tro' mutatio desinet, intranea sit necessarium erit.
Rei uero corrumpendae quomodo inese priuatio poterit,iquum tum nonsit,quum ultimum trans mutationis adueneriis
Forma uero atq; priuationem no eotruria esse mansitum est. Ex contrarijs enim rem omnium
sunt trans natationes. Sed er quandos contra
15쪽
LIBER I. ,rijs non solum duobus ed pluribus opus est. Qvuenim est caliditas intromittenda ,si ex frigiditate coepta sit transimulatio, duo fuse contraria uia debuntur. Nam o priuatio caliditatis, er ipsa
rigiditas uni cultitati aduersantur. Uerum cum sn eueni ut ex frigiditate cauditas coeperit transmutari. poterat enim fieri, ut a tepiditate incoea , ptum esset. .. De materia. s.
Materia ueia cir forma , principia sunt, σprima in compositione fundamenta, in refot
tione uero ultima: quapropter utraeque naturannncupantur. Sunt enim eae, per quas natur alex
res ab ijs quae non βnt naturales epurantur. Materia uero duplex est,una quidem,qui quum for marum sitsotestate receptrix omnium, nes coi rumpi, nes generari potest: altera, quae 3gum formae naturalia rerum substantiali subqciatur, i prima illa materia,er qualitatibus informatur,
unde quamprimum forma receptu cupituli,composita quidam res generatur. compositu autem transmutationum omnium principium est, ut facile patere perlicientium poti st. materia uero, non omnium , sed earum tantum est principium
transimulationum, quae in formam desinunt subos tantialem aut qualitatem. Illa natis quae interiugendo iunt transmutationescia materia nulla peniant, qum neqge Altam formam aut addere.
16쪽
aut eripere materiae rideantur. De Privatione. Privatio uero est eius formae curentia, quae recipi in materia potest. Eιus autem quae recipi nera quit,nulla estpriuatιo. Ignis enim in materia co lestem admitti non potest: neque rursus corii forama,in materia elementi. Quare neq; in coelo priauatio est elementi,neque in elemento coeli.
De forma materia distinetius .
Fomae uero quae a naturalibus pertractanitur uteriae conditionibus alligantur.Et aliae quidem substantisses sunt,asiae uero μηtuniijs udidiscentes. Anima eniri siubstantiasis estforma: nigritia uero ubstantiis adiacet.Omnes autem formas continet muteris potestate. Nili enim contineret hoc pacto,qui fieri posset, ut eas unquam formureceptaret, quM receptare non quiuisset Nihil enim aliud est potestate continere, quam posse
formis omnibus illustrari. Forma nans, Cy diuimna res est, ex maxime appetenda: Quare muteria quidem ex forma, tametsi natu nuncupens tur,hoc uno tamen disserunt,quὀd materia idciroco dici natura potessiquia res ab ea potestate naruturales efficiantur . forma uero eapropter est natura appel lata, quod non amplius potestate,sita actu,res quaelibet nuturalis fiat. Principia arte factorum. 3. Nonsolam autem natura factorum ,sedarte etiam
17쪽
etiam fabricatorum, tria sunt principia annota tu priuatio eius bormae, atq; eorum lineamentos rum,quae artifex produxerit: materia, in qua ora pus exercebit: forma, quae siurget. Verum in ijs quae natura fucit, prior est forma atque uegetio oriri ijs uero quae arte perficiuntur, e contrario plus potes materia. De cautis rerum naturalium. 9.Quum itaque omnis causa principium si e plicatis Vs quae principia dicebantur, nunc est de causis aggrediendum.Quatuor causae reru natura rata annotantur Materi Forma,Elfcles,rinis.
De causa formali Θc materiali. ro.
De materia atq; forma retro dictum est. nam priuatio tume principium est,non tamen inter causas numeratur. Quamuses autem quiuis causa principiumsi non tamen continuo quodvis principium causa.Materia uero ex forma, principiaer causaesunt,sicut efficiens atq; finis.Veru hoc interest, quod materia quide Cr forma intrinsecta comparantur,efficiens uero erfnis extrinsecus.
De causa efficiente, ec de diuisione
efficientium. N. Esciens igitur est,unde alicuius rei principiisum atque initium capitur.Effcientium uero cauasurum aliquae uniuersales, ut Deus: aliquae partiaculares,lit Romulso. Iterum, aliquae inuicem oris
18쪽
ἀme collocantur,ut Saturnus, Iupiter,Μars,so Venus, Mercurius, Luna: Aliquae non collocans tur, ut pater, Filius, Nepos, Pronepos rem alia quae eiusmodi cause fiunt, ut contrariorum escia entessint. Gubernator idem quum adest, nauius Ieraal:quum abest,perditi De fine. 22. Finis uero emqu) res tendit. Finium alij praeis optati, alij confiequentes. Praeoptati eiu3 generis sunt, ut ualitudo,quae medicamentis π deambulatione comparaturi confiequentes uero etias gerineris fiunt,ut medicatio er deambulatio: primum enim ualitudinem, deinde ea quae ualetudini se ociunt,quaerimus.
Quos quae in res causas habere
possit. 13. Omne aute id quod materia et forma constat. quatuor habeat causas est necesse. Formae vero substantiales ine donatur σοciente duntaxat. Ide etia albequutae sunt formae bublutijs adiaceres. De causis no per se nuncupatiS. 16. Hactenus de ijs disseruimus, quae per sese casese σ principia existimantur. Nunc ea breuiter attingemus, quae cause quidem, sed non per Fest, ppellari confiueuerunt. De cai 8c fortuna. 1s.
με itas σ fortuna quum in ijs reperianu
19쪽
LIBER I. Ttur,quae ruri yime accidui, impropriae cause nuncupantur. Ea enim quaestequenter eueniunt, aut natura sunt, aut mentis agitatione. Qui uerones 'quenter,neq; rarenter Ortunae non bubo iacent potestati: sied inque duntaxat reperiuntur, quae nulli rei obligantur. ut materia quidem ex
sese er calida esse ex stigida potest . si uerb alicui
cause nece fit ut uie addicantur , imposibile est ut utrambiat aeque contingat. Demonstris. r6.
Vt autem cause quaedam impropriae fiunt efficientes:itu quos ei cita reperiuntur, quae dici monstrifca consueuerunt. Et illa quidem tametsi
non ex bententia particularium causarum eueniviant ab uniuersali tamen natura, sine quadam erratione donantur.
De ordine causarum,& effectorum
consecutione ad quatuor causarum genera. 37. Est aute inter causas ordo quida, et quide per quam necessorius. Na forma quide materia cogit subiecta, licies uero forma, finis esciente.Quare finis est inter omnes causis praestanti imus. Idcirco cir illud optime philosophi annotauerunt, quod queadmodu ex pronunciatis Omperasmata dicaturrista ex sine ea quae illuc dirigutur, necesse est concludantur. Sed er nonnulla obstruata
20쪽
sunt,quae nullosne obligari uidenturi.ut mors. Nihil enim est mors:quare neque finem ullum habe; bit. Aliqua upro siunt quae propter materiam ita uenerunt,ut monstra.Ut enim artesectorum tam naturalium quandos necesitas a materia aliquantum pendet. A fine tamen ut dixi ius nuo turae aditones poti imum gubernantur. Idcirco enim compositae res ex elementis, elementoru Ordinem non sequuntur: quoniam a me,non a ma teria regi illaes oportet.Nam er ossa quae grauio*ra fiunt,in capite collocanturrier sanguis pleri παque qui leuior est,in ima parte corporis peruagatur. Natura enim prouist, utasne potius quam a materia compositio quilibet regeretur. Sed ernonnul lusiunt, quae aforma nec itatem mutuantur,ut ea qriae mathematica demonstratione conacluduntur. Quaeda etiam ab esciente dependent:
ut porticus illustratio a soleprouenit illustrante
Quum uero Natura fit motus quieti q: principium, non ante Naturam cognoscemus, quam quid quies cir motus sit, intelligamu .Quicuos
igitur coelo,terra,toto demum orbe continentur,
aut ui partibus permanent, aut elabuntur. Illa constantia, haec fluxa dicuntur. constantia fiunt, ut homo, lapis: Fluxa, ut tempus, motus. Motus autem est eius rei, quae mouetur, fluens atque inachoata persectio. QEscunq; vero mouentur, aut