장음표시 사용
31쪽
LIBER II. scoelum raut obnoxium corruptioni, vistutices. Et omne rursus quod movetur,ab alio moueatur necesse est, ut ea quae ex intraneis extraneis, principi h moueri percipimus. Quod enim stipasum mouere dicitur, ex duabus partibus compora natur necesse est, materia scilicet quae motu creditur, Cr forma qr moliens existimatur. Quare quum simplici,simus Deus sit, ex nullis constabit partibus, quarum altera moueat, altera moueacitur sed mouebit semper, nullo pacto mouebiatur. Materia uer b,quum omnι careat actione,moueri tantκm,non moliere continget. Quae omnias ita se habent, ne infinita sit fieries mouentiu causarum, unum esse rerum principem, moluum somnium ocientem uteri compellimur. LIBER SEcUNDUS, Vnum est e mundum. τι P a uum uniuersalis motas explicauimus
rationem,nunc iam ad particulurem descenaemuK rerum naturalium disciplinam. Quoniam vero mundo omnia continetitur, a mundo prius duxunus inceptandum. Unum esse mundum huc, quem inhabitamus sequenti ratione concluditur.
Si plures infinitive mundi essent, omnia sim per tumultu uario iactaretur. Nam quum eadem ntelementa , dis libis eiusdem naturae ex appetia B a imis:
32쪽
ao NAn sc IENTIAE tionis:σ ignis is qui in alijs quos mundis erit,er reliqua elementa, locum appetet sibi naturalem:
eo quod tendet indiscrete. Uerum non minim luariae coelum, quod in nostro hoc mundo persticis tur, quam alterius mundi locos ignis optabit.
Quod si ita est, confunduntur omnia est necle Coelum esse finitum. a. coelum uero sinitum esse,quum corpus sit, is cessariu esse arbitramur. Quando praesertim,quia praestantius coelo sit nihil, aequisimum est utRμram habeat rotundam. Quae uero rotunda fiunt, seis terminis concluduntur. Quare non esse poα terit infinitum.
Nihil esse extra coelum nes ui pos
Extra coelum uero quisi nes vllum esse eleomentum posit,nes ex elementis compactum,nia hil erit omnino. Omne enim quod est obnoxium corruptioni,aut elementum est, aut constar ex eo lamentis. Quod si nullum corpus extra coelum esse natura non patitur, neque feri utis poterit. ut in aliquid foras extendatur. Necesse est enim ut ubiuis corpus aliquod fit,ibi corpus esse aliud n turaliter posit. Coelum neq3 elementum esse, ne pex elementis. q. coelum quos nes elementum est neque rurses
33쪽
L. I B E R II. allex elementis. Elementum enim quum contraris
haleat qualitates,colendus ut corruptis in quae aduersantur, Auas ecies propagetur: si elementualiquod coelum esset ua potestate er uiribus ominia insuam natura conuertisset. Ex elementis uraro qui fieri potest ut conste quum omnia quae ex . elementufiunt, minora sint elementus Quaproapter neq; generatum est coelum, nes patens corinruptioni. Ex principijsnams contrariis omnia generantur. Quod si ita est, nes caleficet unqua,nes frigescetines ussu recipiet qualitates. Di iratur autem luna humectationeptena,non quod humectasit luna, sed quod uires habeat humectandi: quemadmodum Saturnus frigefaciendi, ex sol calefaciendi. Coelu esse praeflantissimu corpus. coeli uero praestantiam ex eo elicere possumusquod er in subsimi sit positum, er forma orbiculari illustratum. Cum rei aemulatione,omnia firme clementa, quantum licet ,sese in sphaeram conglobant.Illud quoque nobilitatem coelestis de clarat essentiae, quod quu nihil extrinsecus patia,tur, inferiora tumen haec σβcunda interdum lavet, Cr aduersis aeque rebus oppresset. Vnum fit satis exemplum , praeterea quae quotidiana fiunt: Siseptem errones in piscibus cinunguntur, sequulturam esse terraru immersionem, astrologorum ratione mul experimento comprobatur : uela
34쪽
ax NAT SCIENTIAEro in Geminis, pestilentiam inua uram. Perpetuum esse coeli motum.
coelum uero motu eo qui in orbem est,perpea tuo moueatur est necesse: qui in infatigabile sit, quicquid contrariis caret. Is uero qui coelum in uet,nes movendo laborat,nes aliud quaerit praterquam motu3 sivi a tutem.
Motu coeli neo animale esse, nemnaturalem, neqi uiolentum. T. Motus autem qui in orbem est,quum naturalium rerum fit principiu, Cy fundamentu, quum sneq; ursum nes deorsum tendat,quales fiunt nam turales motus, qui in sine mutationum maiorem cupiunt intentionem,neq; naturalis erit,nes violentus. Quod enim est uiolentum,perpetuum esse non potest. Nes rursus dici poterit animalis,quuntqremittatur unquam,nes intendatur. De rerum motione. S. Quae uero mundo continentur, alia sunt puo risimplicisque naturae,ut coelum Cy elementa:reraliqua uero compositae. Motuum quosviij simplicium sunt, iij compositora. Simplicia rursuε moratu uno proprie uolutantur: mixta vero atq; composita, eo maxime motu peruoluuntur, quo potentiora cogunt elementa.
De orbibus. 9.coeli uero nouem furit orbes: Saturni, Iovis,
35쪽
LIBER II. at Martis,solis, Mercurij,Veneris, Lunae, stellarsi. vltimus. Quorum quilibet diuersi generis fiunt, quum motuue proprios atq; peculiares adminis strent. Sicut er diuersa est siderum astrorumsnatura, ut ex illorum uarijs multiplicibus p. ctis facile est perlicere. De positione coeli. Io. Vt autem hominu er animantium reliquarum diuersi sunt status: ita cr coelum,quum in plures diuidatur portiones,dextras quidem habebit partes quae in oriente fiunt, sinistras in occidente: μα periores in arctico, inferiores in antarctico: una teriores in meridie, posteriores in si tentrione. Et hoc quasi pacto coeli illius extremi partes colaiocuntur. Planetarum vero contrarios quum harubeant motus,cr renuentes, contraria etiam erit
partium positura. De coeli dimensionibus. n.
In coelo item ea longitudo deprehensa est,quae inter polum utrunq; est intercepta. Latitudo ueraro ea est extimula,quae ab ortu est ad occasum.Altitudo quos ea est iudicatu, quae a meridie est in septentrionem. De orbium circuitionibus. Varie autem orbes illi nouem cursus suorum perficiunt circulorum. Num prima quidem sthira post Saturnum, quam απλανα, hoc est non B 4 erraticum
36쪽
. contra Aristotele, Cr caeteros
erraticaminocant,i4. borarum stacto circumuoluta, caeteros orias suo impetu secum rapit.Noa nam thaeram addidere nonnulii, quam innumes rabili annorum serie perrotari comprobauertit, triginta er sex annorum nullibus curse perstcto, hoc est centesimo quos anno,parte lina seu gra*du permeato. Saturnuη uero annis βrme triginta peruoluitur.Iupiter duodecim. Mars duobus. Sol, Venusatq; Mercurius purua tumen intercedendite distantia, tercentum diebus,σ M. Cr horis insuper siex.Luna uero diebus septem er viginti,er horis octo deuoluitur.
Quod coelum in haec inferiora ui
res suas eXerceat. 13. Agunt autem in haec instriora singuli uas potestates. Motu nums ignem er aerem secum trahunt:lumine quoque calefuciunt terras, Cr virtute quadam latenti fima plurimas rerum natura educunt, ut Iapitis cr meta u. Quid quod idemorum diuersas uires habet, et repugnantes prompemodums Luna enim er lamine calefacit, ut in plenilunio experimur tunc enim calor est duciction ex humectat maxime,atq; refrigerat.
De lumine stellarum, oc de perluc,
ditate stellarum. 16. Astra vero omnia ex lumen habent uum,o sole alienum mutuantur. . Perlucere item vivi
37쪽
LIBER II. 2serum astra er . curas, palam est, praeter lanum: . cornquae quam rotunda taliquando,interdum arcui simillima uideatur,maculatas miru in mota παρareat,mani tu est lumini solis non seperata. De solis claritudine. 3s. Astrum autem quodlibet quanto soli est proaptus,tanto sylendescit magis. Eu ratio est,quod luna gulim renovatur,quoniam proxima soli est oliquanto est quam in plenilunio clarior. De solis θc lunae deseetu. rs. Deficit autem sua luna claritate, quum inter solem ex lunam tellus opponitur. Sol quos pati deliquium sole quum lunae obiectu, testus radiorarum curet illustratione. Densa enim quum sit luna, penetrari non patitur solis claritatem. Ceteri uero planetae non obscurantur. Inter eos nams
qui supra solem sunt,nes tellus interponi,nes luna potest. Inter eos quos qui infra sunt collocauti,nullo id pacto contingit.Ex illorum enim perasticuitate facillime penetrare radij possunt.Umbra vero telluris,quam n ociau Graeci puta ad Mercurium usque peruenit, ex non attingit, ut astrologica ratione demonstratur.
De circulis qui in coelo sunt. tr
circulorum uero omnium tria sunt in coela genera: aequantium d est, concentricorum: episociorui obliquora, id est, eorum qui extra cend s trum
38쪽
trum mi reliquoru orbium. Cumlibet caesi priamu1 circulim esse uidetur aequans, ais, concentri cus: planetarum autem finguli obliquum etiam sint assequuti, quo non recta cursu suo, sed oblisque per coelum deferuntur. Epioclum quos p tersiolem planetae omnes habent. Is paruus quiadem orbiculus est cuius centrum, in obliqui fingulorum circuli circumferentia collocauere. Et in summo epiocli apice ,si fuerit planeta constitum. Arcam tus,diceretur nuncupatus, a nobi q, est procul dubio Umotifimus. Og:ῆm uemo oppositum atqinfimum lacum tenet, retrogradus dicitur, estq; nobis proximus. mum autem in lineae illius obis liquae terminis fuerit, quibus utrinq; epiocli diamidia intersecantur attonarius appetitatur. De motibus planetarum. 13. Planetae autem non pares habent motus, sed lathob: i L . y sq*0 praeter tres illos, quos habet sol, duos δ'' Pst iusiuper assequuta: unum scilicet iocli, σμum. Quod ex eo plane percipitur, quod macuati illa nunquam delitescit. Reliqui vero planetae, quatuor tantum motibus perrotantur. Soluero quia curet epioclo, tribus duntaxat volutaturi Primus estis,quem stherae concitifimae impetus facit. Aster est is,quo uus orbis circulertur. Terratius,quo inemet per duodi cim animalia obliquo itinere circumducitur. De terris,
39쪽
De terra, re quod terra sit centrum Sc punctium. ι'.
Hactenus quae ad coetu attinent,nunc de telluare dicendum est.Ea est ex magnitudinis comparatione punctum ac centrum mundi appellata. celstru aute terrae non id est, quod inaequales diuiduportiones, sed in aequa et paria pondera separat. Quod terra quiescat. 2O. Ut autem coelum mouetur iugiter, ita terra quiestat necesse est: ut id in quo tot generata res .recipiuntur,nullo tumultu quatiatur.
Quod terrae pars sit aquis obruta,
pars mari extet . at Pars autem terrae alia est mari obruta,ulla minime, ut rerum compositarum ex elementis habi' iaculum aliquod tutum esse et Iiberum. Et ea qu dem terrae portis quae aquis uidetur extare , coemio propior sit oportet, quam ea qua uniuersa uis abdita delitescit.
Quod terra sit grauissima, & quod terrae gravitudo eiusdem speciei sit
cum ea quae est aquae. 22. Quemadmodum autem ignis leuisimus cst iatu terra gruulfinia:uer autem Cr aqua, quontum intermedia fiunt elementa, intermedius quoq; na cta sent qualitates. Q uamuis autem elementorarum alia grauia sunt, alιa leuia, non tamen ex grauitate
40쪽
as N A T. S cIE N TIAE grauitate er liuitate distinguuntur. Telluris eanim ex aquae grauitas eiusdem fiunt generis. Et ignis et deris leuitas eadem jecie clauduntur. Quare quum etiam intendi remitti, posint,forma esse non poterunt ubstantiales.
Quo pacto composita , grauitudine
terrae utantur,re reliquis qualitatibus. 23. Composita item grauia esse pojun π leuis,mj tensit quo elementa cogunt potentiora. Lapis ueros proiectus usum fertur, non ex natu rufua fertur,sed partim ex illa ui, quae iam est impressa ab eo quod impulit: partim ex aeris iubeaquentis appulsiu.Natura uero motus sunt ij, qui ex formis ubi tantialibus proficiscunturi.Leuit
te autem Cr grauitate velat instrumentis, tam G . limenta quum compacta ex elementis utuntur. LIBER TERTIUS.
De rerum generatione & corruptione, ec quatuor esse elementa. 3.DIximus de corpore incorruptibilifimo.
Nunc de eo, quod obnoxium est gener tioni cr corruptioni, dicemus. Elimenta ex quiabus corruptibilia componuntur,quatuor esse,uet experimento σρη- cognoscimus, ignem, aes rem, aquam, rei larem. Quae ex eis leuiora fiunt,