장음표시 사용
181쪽
Astra omniasthaericalibi uendicarefiguram, instar fui orbis in quo cr fecundum quem strunmtur,necesse est. Experientia enim comperimus,so ses. lam atq; lunam orbiculariter eclipsari, ut uocat, uun
seu deficere: quod Mathematicorum problemata liquidius probant. Nam eclipsis lunae est, intera possitio terrae inter solem et Iunam,quod sit in oppositione Eclipsis autem solis est, interpositio Iuns inter a pectum nostru G corpussolare: quod si in coniunctione plerans. Apparet uters figurae circularis, propter reflexionem radior si per corpus cιrculare cilicet terrae,aut lanae. Thema XIII. Terra centrum mnndi existens,in medio ipsi. in cilicet mundi,locatur,illici; quiescens.s quoque sybaricae figurae,et quantitatis paruae. Mouetur namq; terra ad mundi medium, tanquam ad satin locum naturalem,ibis naturaliter quiescit. Eamq; sthaericae figurae esbe, quemadmodum alia elementa,docent oram occultationes ex diueroso terraesitu. Quantitatis uero paruae existit te, Ius,intellige per relationem ad astra reliqua. De quatuor elementorum natura,figura,situ,&Qrdie . ne annotatio.
Ignis est corpMImplax,pergium, supremum Ignis.
182쪽
M72 ARIST. DE COELO elementoru existens,lhaerae lanari proxime uboiectum er conterminum. Estq; omnium clemeristorum leui inrum,cusidistinum quos Cr siccum. Aer. Aer est elementum leue in restectu ad aquam, calidum er humidum, complens omnem locum,no repletum aliquo corpore terrestri, vel aqzeοώλq - Aqua est elementum graue, per relationem ad derem, rigidum Cr humidum,circumquas vaturaliter terram alluens, non cooperiens lytam, propter animantiu salutem. Namsitu3 terrae nomest naturalis ed fatalis iussu Dei ita factus. Tem. Terra est elementum graues pliciter, frigio disimum Cr siccum, fecundum se totum immobia,
Irimundi centrum,ut diximus. Sequitur,et eam Elementa no ta apud nos non esse corpora siimplicia pura, ferioribus mere mixta:ideoq; Curi hic uiolenter restrua Pμx . tur,nes lucet nisi adιectu ei materia externa Aruer uaporibus mscetur, aqua terrestrestate, terra vero humoribus.IEst autem in centro corpua fimo
plex. Autor si haerae mund cui cosimographia ustinis est, hoc loco consulendus erit , qui cunctis de Coela libris intelligere probe uolentibim non pararum utilis est. hic nedum elementorum 'haeras, sed cir planetarum atque primi mobilιs feriem oristendit. quorum exemplar hic brevisime ubiectamus,hoc modo: Sequeos
183쪽
Sequens sphaera aetherea, peruia seu lucida, auariatione omni sua immutabili essentia immuistis existit,motu continuo circulariter incedens.
184쪽
que eo men Aristoteles de corporibws implicibiMinois quam sibi: tμ ορ mobilibu ,qκxsiunt quatuor elemenidaei . uacaneus lutat,quorum motus per gravitatem ex leuitari Pxκx xvμ tem determinatur,quae fiunt illorum corporusint 'plicium internu er uera principia.Et hoc prima secundum antiquorum opinationes, varie de quatuor corporum simplicium natura disceptanti,
quorum fabulii ac nugis putentri fis, ex quarto de coelo
185쪽
Thema I. Elementa partes sunt uniuersi mundi corpo re exqvibus mundus istes enctilis constariquorum moles tametsi sphaericae stiι rotundae figurae sint,
ni diximus , attamen motus eorundem naturalis
non est circularis sed rectus in leui per esursum, in graui qgoque deorsium. Thema II. Duae fiunt grauium atque leuium dicterentie, ex quibIs quatuor elementorum essentiae sumuntur. Nam aliud est graue simpliciter, er aliud ad altera, siue in respecta, seu relatione. Aliud stenteli leue simpliciter, T aliud ad alterum relatum. Graue simpliciter est, quod omnibus substat, ut terra. ue silmpliciter est, quod omnibus superemine ut ignis. Grave autem crleue ad alterum sunt,quae quibusdam supereminent, et quibus rei substant,ut aer Cr aqua. Neutrum enim eoru nupliciter graue est,aut leue. Thema III. Qualitates primae motiuae uni interna φρα rum motuum elementora principis, quoru fiunt quatuor. Nam linum est elementum semper nutu ferri fusum, cr ei contrarium semper nutum est ferri deorsum. π sunt duo, quae Nodo fusum, modo deorsum comparatione sumpta ad alterκ, seruntari
Elemento rura motus. Gratilum acoque leminitduserentiae.
186쪽
tatis et leuitam in reb. naturalibuε.
et ις ARI s T. DE COELoferuntur.Sunt igitur tantum quatuor elementri quoxum qualitates fiunt interna inorum princiis
pia,Cr uirtutes motiuae. Sunt autem elementa vi
lacu proprijs grauia atque leuia habitualiterino actualiter: quoniam no tendunt aut feruntur deis orsum,aut sursum. Loca itaq; grauium ac leuiam sunt causae externae motuum ιpsorum: mouentur
enim ad ua loca,tanquam ad suum finem. Thema m I. Neque Mur vacuum,nes plenum, posunt esse edusae grauitatis aut leuitum in rebus nuturalibus ed locu ipsorum naturalia, Cr ipsa natu . Licet enim corpus dcutae figurae citius descendit per medium,latcueia tardius, id quidem estpua re per accidens. Sed quia vacuam nullum est,nulalius igitur causa esse potest,necgrauitatis, neque leuitatus. De graui itaqxe ex leui, quatenus sunt corporum simplicium disrentiae, Cr qualitates motiuae,dictum sit satis. Num de elementis secura dum quatuor qualitates primas, in librosequenti de Generatione dicturi sumus abundantius. Librorum de coelo ac Mundo Finis. IN
187쪽
tione ec corruptione Praefatiuncula. N tertio Naturalis philosophiae
libro, Aristoteles degenerationeer corruptione, deq natura geonitorum atque corruptorum,o eorundem causis ac proprietatis bus determinu scilicet de corpore naturali,quod
est mobile ad formam aliqua mixti perficti: hoc
inia corporum simplicium , cilicet elementorutransimulatilitate, quomodo ex eis generationes fiant. Num ut uniuerse naturalis philosophiae subiectum est ubstantia corporea,vel corpus mobile, quatenus est motui uel mutationi obnoxia, ut dictum est: se ergo in philosophia naturali, non solum tractatur de rerum naturalium principiν,σ de his quae principijs sunt connexa,atque
quae ex eis oriuntur, sita etiam de mundo qui mouvetur quidem secundum partes, utque alteratur. is coelum quoque est corpus mobile, quod motu locali tantum mouetur Crfertur, non tamen est mutabile fecundum formam σ qualitatem. Et . mentum quoque est corpuε mobile, quoniam φαμ inuicem mutunturriquemadmodum omnia iniis xta π composita ex elementis fiunt corpora mobilia, de quibus hoc libra agitur. Est enim corpus M mobile,
Subsectu fo tius naturalis philosophia Coelum sol secundum tu
188쪽
37s DE GEN. ET CORRUPTCorpus mo- mobile ab luntia corporea, comps sita ex mήtes
ria prima, substantiali forma. quae definitio Gueml Cr coelo Cr mundo, Cr elementis, nedu mi
xtis corporibus:quia tametsi coelum er clements. sint corpora simplicia, hoc est,non compositu ex alijs corporibus ,sunt tamen composita ex mate Materi pri ria prima,id est Chao ex forma, quod uo is Chaos. co explicabimus liquidius. LIBRORUM DUORUM DE
Generatione Zc corruptione Aristotelis, Epit Ome. Litro, eo quidem primo,de Generatione
π corruptione, sim corporum Ampliciunt - irati mutabιlitate, tractabimus quid generatio, quid corruptio,alteratis,augmentatio, diminumtto oci mutatio. Et de his quae requiruntur ad huiusmodi motusscilicet e contactu,actione,paston ais mixtione , unumquodque breuifimefluo ordine explanaturi. Generatio. Generatio Generatio est mutatio materiae a forma subis' 'μ' stantiali pristina, in aliam forma substantiatem,
quae nondum ined sed mox inerit ei materiae. Est enim formae substantialis acquistio, ut cum de notis,. hQmiης gr ratur homo. Est autem duplex gelie'. tan ratio: Propris quasimplicem vocant,ut cum ge
189쪽
Ep IToM E. 37squid, ut qualem uocant. Est enim scidentis ac quisiuio,ut cum albedo gederatur in homine, dat .liud huiuscemodi. Corrupticu corruptio est mutatio er amisio si mae sub* Corruptio
stantialis,quae prius inerat materiae ed nunc non q*id inest eidem. ut in corruptione hominis, forma hominis amittitur,er evanescis,quae inerat materiae :iam uero non in stamplius, quia Ucipit ali am formam,et fit cadaueri quo fit,penerationem Gnerati
unsus esse corruptionem alterius: ut sit genercthr us corruptio pulluε, corrumpitur ossum. In corru pilone auteelementorum mox fit resiolutio in materium priis mam,quae est ingenerabit ιἷ σincorruptibilis. Ue rum in corruptione mixtorum ex elementis fueanimata, siue inanimata fuerint,no fit statim refolatio in materia prima. Materia aute prima,quae omnlugenerabiliu et corruptibilia una, abiectum est generatios et corruptionis. Materia uero proxima,hoc est fiecudaria , alia et alia exilli . , hae Est autem materia prima, sub ea ratione acce interia rimit qua est eus,in pura potentia,denudata et isto δ vi,' statu per intellectum ab omni forma, C μου an tiali,eπaccidentali. Et ideo muteria prιma,cit noen Isimpliciter, et prope nihil est non nisi ιnt lectu perceptibιlis,est chaos informe Materia acro proxima ne sicunda, est materia colliderato sicu Mi erit M.tarehensaper intule du,dilbormae determinutae cune
190쪽
igo ARI s T. DE coELosu'ptionem: er illa non est omnibus transimulationem habentibus una er eadem. Alia enim esse leonis membra,alius bouis nutrivum est. Diseia 442:biu, strant alit in generatio π corruptio. Num genenis ditaretra ratio est motus a non ente actu ,sed potentia ad eiuKactum. corruptio uero est motus ab ente μή ctu,adnonens.
De alteratione. Nie o. Alteratio est mutatio,ω progressus,d qualia tute sensibili ad aliam sensibilem qualitatem conistrarium,aut mediam,ut δε ex albo nigrum,er Διὰ amarum fui: ex incolumi corpore sit aegru. cui se itas escientes fiunt qualitates nuturalis Alterasionis primae atque secundae. Disteri autem alteratio a sol ista gesserat e , er alijs motus leciebus, quia altea ratio est in praedicamento qualitatis, augmenta tio uero ex diminutio inpraedicamento quantita tis,quemadmodum in Pissicis diximus. De augmentatione. Ar Dido. Augmentatio est mutatio, de minore quantia tute ut magnitudinis ad maiorem acquisitio:ut si cubitale crestar in bicubitula. Proprium autem augmentationis est, ut quaelibet pars corporu aucti ipsa quoque augeatur ,si modo incolumis fit.
Cynon laesu. Nam in habente membrum artes ctum,pars illa lasa non augetur.