장음표시 사용
171쪽
EPIT ME. si certo ex nullo factum esse consta cum nec coe j perit,nesi finietur unquam, ut placet Aristoteli, quod tamen ab orthodoxis in nostro dogmate minime recipietur. caeterum eum de creatione uel ternitate mundi humana ratio nil certi,nes perpetui definire queat, fide intelligamuε verbo Dei Heb. u. aptata esse secula. Veruntamen materia mundi
improprie signiscat omnes partes eius taplices vel compositas.Forma autem substantialis mundi Form sub est ipsa perfecti ima essentia mund cum fuis par mundi ''tibus. Haecfensibus non est exposilia,sed imaginuotione animi perceptibilis uerum illa forma est in . animat tametsi Plato coelum animatum fecit, de Anim in dianima mundi pleras distulans. ceterum accidenturia mundi forma est orbiis cularis Crs haerica, quae tanquam perstctifima perfectifimo debetur corpori ut patebit. Esciens autem causa mundi, tametsi apud ri Sssiciens M. ripateticos nulla sit, cum eum aeternum esse η'. μ' μ'
ran attamen scriptura aut bore acMe,Deus est mundi opilex, creator, CT eruator: quod nemo Rom. s. negare potest. Na incursibilia Deca creatura mutidi,per ea quae facta aut consticiuntur.Finis uero Finis munci mundi estgloria Dei, Cr commoditas hominum. Elyctus uero eius, est sinis lationibus ex insuenis tks haec inferiora mouere, vegetare. Et si tumefinitus sit mundo, hoc est initum habeat magnia iudinem, tamen omnia intra best complectitur, L adeo
172쪽
adeo ut extra mundum nil fit prorsus , de quirispo stea abundantiu3. Q V ATUOR LIBRO Rura
eia corporea quatuor elamentorum, tanquam de eius rei mute
ria o Aristoteles: que in quatuor secuit libros,
mia et substa- quorum primo de uniuersi mundi machina genemu i*x disserit, ubi primum mundi integritatem, secundo finitatem,tertio unitatem,quarto perpetuitatem uigilanter disquirere conatur. que nos
sequuti. rum hunc primum sta octobreutfimis propositiones eu themata digesimus.
Corpus re, corpus de ratione continui existensest magni V d. P tudo perficta. Nam omne,totum, CI perficium, idem fiunt sed corpus tota est magnitudo, Cr oma Numerua εhe vis. habet enim tres dimensiones,quae sunt omnes. M UM. Perlae Est igitur magnitudo omniquas persta Secunda. Vniuersus mundus corporeu3 est omniquas perfictus. habet enim tres corporis dimensitones, quae sunt omnes.Complectitur enim omnium cor .ndsieeta pomm perstreiotres. Mundus itaque bis cupituru accepudes pro substantia corporea, complo leui suo ordinectatam
173쪽
rus continentur: sic quoque a coelum capi hoc loco necesse est Est enim corpus simplex,sthaerio cum, perpetuo mobile, actu stedis Cruostru puticherrime munitum,ut dictum est. Tertia. Totum mandum ex quinque corporibus sim plicibus conflatum Ube est necesse. Quonia prae ter quatuor elementa, dictu corpora simplicιa, quae motu recto naturustrantur,est aliud corpus simplex, quod suapte natura circulariter agitaratur. Er id quidem philosophi quintum egentiam uocant:Cr ea profecto omnia,cum Itinplicia extinstant corpora,ex alijs minime coimposita, uniuersa motu simplici moueri necessum est.Sunt itaque tres motus simplices fecundum locum: quoniam omnis motus Isimplex, aut est circularis, er is ficirca medium:qualis est motus primi coeli. Vel tigitur talis est rectus simpliciter. Et id quidem biosarium accidit. Vel enim est a medio,sic est moistus ursium,sicut motus ignis cir deris: uel ad mea dium, Cr sic est motus deorsum, quemadmodum
motus terrae CT aquae. Mixta vers mouentur me
dio modo, iuxta elenitntoram praedominantium
Quam . corium neque graue neque leue existit, neque L a aliqua
ritus munis diis ex ς. cor Porib. stat plicab. costatus. Tres motus simplices soscundum i cum. Miκtorum
174쪽
x64 ARI ST. DE COELO aliqua eius partiu er in hoc ab ρmnibus elemens
tu distans est. Nam coelum nes imιetuousum, neq; deorsum , sed uapte natura torquetur motu circularctanto naturum nobiliore gerens,quana
pus cimpitis μpς mideos.Est igitur comm sempitemum, num,et omni Cr Omnium primum. Neque aliqlia eius partiuntvm P - grauitatem aut leuitatem recipit: quoviam par teis totius natarum comitantur necesse est.
Coelum est ingenitum ex incorruptibile, nomaugmentum, non decrementu ustinens ergo nerisONMPtibi ς que alterarionem aliquam,ut reliqua fieris ilia siuscipiens.Quoniam in eo tot annorum millibus,ut aiunt Astronomi, in nullo uidetur transimulatia,
esse igitur sempiternum, nani um est.
Sexta. Mundus no Mundus est no magnitudinesed duratione in I ἴ'duinio. finitus,s tantummodo Min. Quando corpora medix , i uniuersum mundum constituentis,mouenturna tura ad sua loca propria:ergo alium mundi locu constituere nequeunt. itur mundi infiniti liminero esse non possunt. Quod autem fit tantummoa Mondus tan D unias mundus,putet. Cnonium est tantum πα - μη coeli regularis:ergo erit talitum μ μ mprimum mobile, ex unus mundus. Num s est ne plures mundi, lares quoque ac diuersi motus Ioiscis extra coelum essent : sed id abhorret natura. Septima.
175쪽
Extra coelum non est corpus, locus, vacuum, F coelones tempuS. Quoniam aeterna noctunt uaptena 'φ' tura in laco,nes in tempore, nec illis mensuranis tur uerum extra coclum hoc est extra mitin entiam 3 unt entis,optimam urtum ducentia, Crperbe quidem fuscientifimam, quam toto coma i Iplent aeterno: non senescentia in tempore, in loco non transimula&lis,inulterabilia,impasibilia, ab omni motu mutatione, Quia nequeunt aliquid ι substantia rei ubJcere. Oela ua. Mundus duratione, ut diximus, sempitemus mundus est,ac perpetuitate infinitus. Num omne ingenia 'tum ac incorruptibile sempiternum existit. At munduε ingenitus est,et incorruptibi B:ergo sempiternus existut necesse est. DE COELO ET MUNDO,
Sεcundo libro,de coelo utq; mundo,de univer nauudi corporea, tun g primaria eius paratriqus est corpussimplex,quod quintam essentisum uocantscilicet de proprietatous motu,σμgura totiuε, er partium earundem disserit Arias telis:quae in uniuersum quatuor ac decem The . rimatibus discussuri fumus Thema. LL s coelum
176쪽
Coelum sem- coelum neqi factum est,nech corrumpi contin mortale. git te unum sempιternuta principium est, corna
sumptionem nonsultinens,in se infinitam tempo. ris fieriem colluens. Nam totus mundus sempiteranus est, ergo Cr coelum quae eius pars existit sempiternum est cr immortale, loquendo natuαA iis i, raucr. Eitis locus fur um deorum habitaculum, fiscis. quod non Atlante fultore fustentatur, ne molesia procumbat deorsum,quemadmodum fabulati turpoetae. Thema M.ti risi, si i metsi coriussi moueatur motu sempiterno, gatione& sertur tamen ne fatigatione er poena. Fertur ea P ηδ' tum secundum propriaon suae naturae inclinatioru
num differen nere naturaliter manesum est, quemadmodum Coitum iri, is animatis omnibus. Est enim coelum animatum, malum. cum animae mobilis inclusione. Putet igitur theama.Nam in coelo polus antactilam est fusum,polus uero arcticus est deorsum: Oriens a quo inciapit motus, dextrum. Occidens autem, inistrum: meridies ante eptentrio uero retro. consequens
Qui, polo, igitur est,polum nobis inuisium esse furctum:usum xum insum, autem,deorsum ecundum motum primi mobilis. siti''S' ercto nos sub terra degimus. Secundum relationc d tem
177쪽
APITO ME. t a tem ad motum planetarum, qui primo mobili retrogradio est, polus Arcticuη nobis Iursium est, sic nos supra terram agimus ali),quos Antipodus
Ad saluandas generationes er cor ptioties psu lima esse rirum naturalium, plures circulorum sphaeruprumq; lationes esse opercprcctu st. Nam siectiss- e. 17 ..& plura dum motum primum uc diurnum,uniuersius muti u 20 ὐμηdus aequaliter se habet:non potest ergo siuapte natura esse causa generationis, Cr corruptionis. Quia idem eodem modo be habens semper natum est facere idem. Consiequens igitur est, alium e emotumclui relatione habeat in diuersios e ictus. cris est motus solis in zodiaco circulo, Cratioruplanetarum.coelum igitur mollerι plurius mο diaci. tibus operae precium cst.
Thema V. tum corpus coeli 'esthaericam sibi uendicare figuram necessum est. Nam haec figura er substantia primo coelo conuenientifima est,magi sidonea,er perstctifima, quae perstes fimo debeo tur corpori, quod est coclum .Est igitur thoica figurae. Thema VI. Molus coeli unim est, ex regulari . QVodigi uno motu, Creo quidem regulari proscisis, uis' 'I , cotur est tritur Musici regulari , quemadmodum x L 4 octauo
178쪽
,68 A R I S T. DE c OE L Doctauo P sicae institutionis docuimus. Sequitur Coelum quid itaq;, coelum esse corpus Duplex, aethereum, Cysphaericum,perpetuo mobile, tellu er astris puta cherrime munitum: quod modo singillatim osten furi sumus. . Thema VII. An , ἡό, t δ' g ρμῆς is, de natura suorum orbium iust de natura qRQ rrussilirier non ignea esbe oportet. Est enim' ' Eu, O 'sistrμα oris pars,retinens lumen, quo iis i est siubiecta,nullius elementi naturum fusici
piens. Quoniam inalterabilia sunt uniuersacoropora coelestia, atq; ei partes. Astra autem sunt. caloris ellectrua, communi luminis uirtute: prompria autem ui alios obtinent 4mus. Est enim eorum altera uis siccare, humectare, instigidares.
Inter quaesolem magis culefacere,iussu Dei, naui festum est,tuminis ut reflexione. Thema Um. A sole illu- Omne astrum aliud ia sole lumen suum recem Lait 'se' ' ptat. Quoniam omne astrum, solis collustratione sit luciduis,quam fui natura esse posit. Est quos solstellarum omnium maxime lucidus. Est enim primum eius generis,causas posteriorum. Astra itaq; proprium lumen fiunt habentis, fragile taminemquod luna ecclinutu, experientia videmuε. . iiiiiii 2 4 AE q*qq, βψtillare uidentur, propter nimiis tum a usu distantium: comisq; repraebenture ceranuntur,quas habent nullis. Astra quos, seu Cr
179쪽
EPITO ME. issyellas,hoc libro pro eodem accipi, non ignores: licet dij ferre uideantur. Thema IX. Astra sonum non sunt causantia, quemadmos Astra sorium tam isthagorici opis tisiunt. Nam itari; fonos η ἡ μηκ quam audiri,n', sensus ab illis aliquid pati absonum est. Non igitur edunt sonu σ harmonia. Thema X. Nona sphaera nullum habet ψm,octaga πη sim, ae nio
tinet multitudine eorundem. Sed in septem 'haea merus co ci
rarum Feqsentium stacto est tantum unicum aα strum,in diuersis orbibus distinctum. Id quidem ita esse,ex Astronomica scientia cognitum habeatur. consequens est, nouem elbe corporum coel stium sphaeras Quarum Ar Solples diui Platonis authoritate, olum octo esse commemorat.Prima, primum mobile, firmamentum seu coelum stella. tum ese asserit. Secundum Saturni, tertiam Iovi Mis quartam Martis,quintam soli sextam Veneris, si timum Mercurii , octauam Lunae: Quod autesint in diuersis orbibus distincti,liquet. Nant non habent besemper in aequa distantia ab inui, cem. Alijstatuunt coelum costallineum, alij emanneum. Sed eos cor exisse coelos propter nitamiam a nobis elongatione uidi adhuc neminem. Thema ta LQu trito orbes coelestes sunt upremo orbi uis L s ciniores,
180쪽
De motu eorvorum coele elum stellatum reliquas Orbib. maius
Quanto temPore planeis Particiunt motus suos.
t o ARIs T. DE coELociniores,tanto uelocius struntur motu diurno,σmotu proprio turdias. Motui enim primi mobilis simplissimus er uelocisimus e studeo si haeras instriores uelocius secu rupit, remotiores uero turadius. Huic quos motui omnes inferiores sthaerae contraferuntur,quid unt illi primae lationi uici,niores pluri tempore:qui uero remotiores, minore ex medit, medio modo. Et quia coelum sicliutu propinquius exiliit primo mobili,ideos secunda Astronomos complet circulum suum in a 4. horaris,qui diurnus uocatur. Estque coelum stellatu mais
ius inferioribus orbibus. num in squali tempore mouetur per aequales actum, per consequens est motu diurno uelocius: tardius uero motu proprio,qui completur 49. millιbus annis, quem magnum Platonis annum uocat. Saturnus uero complet motum silium in 3o. annis. Iupiter in ii. Mars in duobus. Sol in 3 6s. diebus, Cr ex horta, annum constituentibus. Venus er Mercurius quoque in uno anno solari circiter. Luna diebus et 8. qui men
sem Iunarem faciunt. Sed de his satis,q nium Ais pronomi est ista exquistisime uestigare. Sequia
tur, quod Saturnus er reliqua errantia sidera seu planetae paeriformiter in r4. horis complent motus suos diurnos, ex hoc quidem motu raptus primi mobilis. Motu autem proprio, qui retroa
gradus coelo existit, complent motas suos, ut diactum est. Thema