Naturalis scientiae totius compendium, ex Aristotele, & alijs philosophis, Hermolao Barbaro ... autore, innumeris, quibus antea scatebat, mendis nunc demum D. Conradi Gesneri ... opera ac studio purgatum. Cui accessit, Hieronymi VVildenbergij Aurimon

발행: 1548년

분량: 316페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

aox ME TE ORORVMeiaculatris a nube leuiter,quae ct fulguratis diei

Pulmen. tur.Fulmen est gnis halitu accenso e nube expulso,corusicatione acrior. Tonitrui itas, coruscarationis er fulminis cause efficientes sunt ol era stra,materia exhalatis,finis exhalationum toxii carum combustio,er salutis animantium confera Milo.Quorum generationes haesunt. Nam cum plurima exhalatio calida er sicca, siublata in auri ras cum uapore humido, ad media usq; aeris portionem, cuius attactu vapores ob Ioci stiguitate perpetuam, congelatae abeunt in nubes: exbaldis' tiones uero aggregates unientess se ad medium nubis,ibis adductae,antiperistasi qgos munit petentes exitum,errantes hinc illincs, motistriunt uiolenter latera nubus,ex qua percusura cau satur sonus, dictus tonitruum. Vbi uero exhalaatio inflammatur,er emittitur a nube largius a , mitius,ac libere,fulguratio dicitur.Si cute concepta famna violenter detrusa eiaculata, fuerit, fulmen est:ubi scilicet micant corusci e nubibus iagnes, fulvis ignistris fulgoribus aetheri sic ibo tur coruscatio,Cr fulguratio, a fulmine perparumlgur 'i' distant. Dicitur enim fulguratio,lux illa, quasi

' uibratio luminis, quae ante cernitur, quam toni truum audiaturiaeum Amul feri certu sit. nec misrum est, quoniam lux sonitu longe est uelatior, Visu, antici- Cruisu siemper anticipat auditu, quod ex ligno, P udax-- rumfectione uideribolet. Fulmen praeterea uaria

recipit

222쪽

recipit iraturam, seu esectum: scindit enim',

dit,Cr urit, animalia , tactu enecat quandos,si uenenosium fuerit, dura adurit, rara penetrat. si uero sine flamma fuerit, uentus uiolentus, tuosis, ac procellosius generatur, qui Emephius Benephlatidicitur,torquem nemora, aedificia deiiciens, Craequora pulsans .Ubi vero una pars ulteram insequendo impellit, hic stiritus laphon appellas Typhum tur,qui est uentus circulari inc. Generatur inasuper nonnunquam lapis in nube, cunetu fulmiα tui rus dictus,tum ex materia uisiosa nubis,quam exhalationisAoquitur enim in nube, quemadmodu . later infornace,qui uiolenter detrusus cindit et

'dit, quicquid tangit. De halone.

Halon est circulus albus,illuminatione uapou Halonis dearissub aliquo astro causatus . circulus, quoniam milique ab eodem ad idem existente nubis quaalitate,aequaliter radius frangitur . cr causa aculum album,qui balon appellatur.

Deiride.

Iris est trium colorum apparitis,in nubero Iridis deserivida soli aut lunae opposita ,stu obiecta, ordine pilo M genquodam in semicirculari figura, cuius generatio haec est. Nam cum ex oppossita parte ad foli,nuabis rorida defluit in guttus pluuiae, quae cadentes reflectunt radios solares ad usum nostrum: Er , ,

quoniam illis guttula paruae sunt, figuram solis

repraesentare

223쪽

ae4 ME TE ORORVM - repraesentare nequont, colorem seu Iucem tun tum esciunt:er quia ita guttula densae fiunt, Iris eum conti parent quasi continus.Cr ideo iris continua, errina & sv non interrupta apparet, quid reflexio fit βαμ . δ' dum naturam corporis reflectentis, er siecunduuarium reflectendi modum. er ideo in iride apa parent diuersi colores. Est autem Femicircularis, seu arcualis figurae, quia omnes lineae ductae ab ilito puncto,quod uocatur centrum iridis,usque ad circumferentium sunt aequales. Sed quia radius procedens a sole pertransit oculum uidentis, ersc sonsiquenter porrigit sese ad umbra: er quia. dirigitur circa supersiciem terrae, tangit centra nubis, sic apparet medij circuli portio.Est ires, pluuit si tμr Mitar laris figurae, er est iris pluuiaesiis snvnu gnum.nam ipsa apparente, actu pluit.'. De uirgis ac paralleliis.

Virin. Virgae s ni rudij solares,diffusi per nubes en

Par bellus uapores humidos,a terra furfum latos.Parabelia generetuti us uero est nubes rorida, densu, continua, ad lunius soliffita,repraesentans eius militudinem,erfgurum.nam nubis soli propinqua,π in aquam 8 uersa n qua sol stacto radio, ob debitam densitar terno continuitatem suam figit ilitudinem, quemadmodum in aere polito ,stuleculo, ad ea ius latus imago apparens, parallelim vocatur. signa incit μηt assim Cr μισα π parabeiij apparentes, plurish diciterιs magis efficacia.

224쪽

. Demineralib. seu metallaribus. Ex exhalatione calida er sicca, in visceribuseerrae introclusa, actione corporum coeli tιugem neruntur mineralia,dicta finibilla,quorum totatiatina est terrestris, magis habens exhalationis siccae: igitur haec fossilia dicuntur. Generantur enim lapides,σ gemmae hoc modo.Nam cum exhalatio est μmosa, er terrestris, non potens dis τumpere terram, condensatur a frigiditate ipsi,us,er illi exhalationi commixto uapore, qui condensatione uersus in lutum decoquitur, tale lutua caliditate exhalationis calidae exsiccae fit lapis. Ex uapore uero seu stiritu calido ex humido,terrestribus partibws commixtis,actione corporum coclestium generantur metallaria. Nam exhalaratio vaporosa multo tempore a frigiditate terrae decocta, conistringitur,er generantur metalla fu bilia. Ex quo patet quae sit causa materialis misneralium omnium,er quae liciens, quae est coroporum coelestium influentia, π praecipue planetarum. nam Saturno attribuitur plumbum, Ioui stannum,Marti ferrum, Soli avram, Veneri cura

prum,Mercurio argentum uiuum,Lunae argenotum de quibus Alchemistae,quoniam lectes rerupermutare non possunt,ardua disputant. De his

autem in genere dictum sit suus,quoniam specuatim de his agere, ad librum de Minerulibus spocta quem temporis iniuria intercidilbe aiunt: ad

Mineralium

seu malallarium genera tio.

Lapidum Adgemmarum generatio. Causae mine ratium.

Liber mineo

vallum.

225쪽

nes qualitatum activarum Cr pomarum in miaxtis existentium praecognostere operaeprecium Meteoso,a Aristotcles in quarto Meteorois libro quid rum libro disseri quem nos his breuitaruu turi ti incumbentes consiulto omisimus, ulsi quia bis

desideraretur,illinc haberi posset. Ad reliqua ν 'tur pergamus propositi. De Meteoris satis dictum sit. Aquitur Iiber de Anima. IN

226쪽

IN ARISTOTELIS DE ANIma libros, Proloquium. ARistoteles summiu omnis Peripateticaveritatis autor princeps, ais acerrismus lude naturae miraculum,auidus uniuerserum rerum naturalium confectator sitim atque

solertigimus indagator: is ut uperioribus naturalis philosophiae libri Grerum principia,uniuersi mundi machina describendo, opul ab opifice conditum, dux et egregia facinus patratus est, multa aggredi ausus quae supra hominu captum assurgunt:itu er nunc in hoc libro, animae natuara inuestigaturus,pro uiribus desertit eius essentiam,potentiM,σ uires, in cunctis etiam animatis existentes.Eosectum est,ut nonnulli admiraritione ducti,hunc diuini ingenij felicisimu homianem ob ingentem naturae contemplatione, cretis secreta liquidi*me rimatra est,fuso daemoniaca fuisse accusarent, eo quod ex daemonitin relatia ne permulta in Meteoris er in omni Uiolasgia naturae abdita percunctatus sit: quae tamen

partim a recepti fimis antiquis morum philosiopiarum assertationibus, partim suopte ingenio quemadmodum c.Plinius fecin adiuuenit ea estium admiratu digna,quae pro rcto ab hominum oculis lange fiuntseposita, quae quoque mortaliam intellectui usu sunt imposibilia. hic enim uisummo

227쪽

tos in LIB. DE ANIMA ut summo studio rerum natum uestigaret, epu' es in die admιratus, rerum naturalium causas' cum librasse Irrtur, ita ut ex nimio literarum studio minus mente compos evaderet. eum s assimi morbum contraxisse ferunt, ex quo non comaα

luerit amplius: hinci causam mortis fuisse emAri . mors. produnt autores celeberrimi. Adeo enim existismabat ,summam hominis beatitudinem uersari in recondita rerum scientia, qua nihil felicius debeatius mortalibus cotingereposse putabat. Quapropter hunc de Anima libram,potifimam Graturalis philosophiae partem, exactiJἰime,luntas diligentia scriptitare conatus est cripsits,ut ex rerum naturalium cognitione fere ad animi imo mortalitatem cognoscendum,diuino quoddam intellectus lumine euectus sit: eums animum post

hanc miserum caducums uitaminos quoq1 aliam multos beatiorem,qu in nunc agimus acturos, 'expectatuross,er eam quidem immortale, nullatisq; incomodn obnoxiam. quem eam ob causam Aristo elem complures in numerum beatorum referre linniranum etsi bea- πι argumenti μου contendunt,propter eximiis

eoru τ ferri. am π probum eius uitam, quam ipsum uixisse testantur egregie: quod nos quos negare nequimus, eo quod de pomo Cr Morte libello, diuino quodam afutus numine, dixissesertur eu enim eius extrema uerba fiasse aiunt O ens entiu missereat te mei: quod miteretur profecto omnium

228쪽

ΕΡΙΥong. ios biselerantium,scriptura teste. ait enitri, conclu om.u. si1be Deum omnia sub incredulitatem, ut omnis Vsis' .

um misereretur.

Finis Proloqvij. TRIVM ARISTOTELIs L tibrorum de Anima Epitome. RES sunt de Anima, Aristotelis libri, in quibus de natura aranimae, potentijs , seu utribus acolycijs eiusdem fecundu quod

communiis est omnibus animariti ingitur. Quorum primo naturam σqualitum

tem seu animae e Ientiam,iuxta antiquorum phialosophorum opinatione enarrat, qui paucis duabus abboluitur partibus. Prima, partes prooem agit:in qua huius scientia nobilitatem,utiliatem, er discultatem, multis persuastionibus ostendit. dignitatem,quoniam est cientia quae omnibus bonorabilis est nobilitatem, ob subiecti eius quod est anima considerationem.difficultatem, ratione essentis,ob potentiarum seu pusionum eius. dem discillimam inuestigationem, quam Aristotelis multis deicultatibus proponitinec immeritato.num genus er Asterentius anserae proprias afferre est imposibile. Nemo itas ausita ectare, seu sterare, se posse substantium animae per imu ginationem, nedum uerbis cocipere. euehit enim

o super

229쪽

aio ARIST. DE ANIMAAnimae de, super hominis capta. Est igitur quaelibet anim ',' '' definitio,iantu quasi nominis expositio,cum re uera essentia atq; forma animae naturalib.ratisanibus nequeamus assequi. A sine ergo cr esectiser accidentis. tanqui a posteriori,licet eam notiscare. accidetia enim adcognobcendu quod quid est,no paru constrre uidetur. Secunda huius primi Iibri parte philosophus, quemadmodu in plis

ficis facere consueuit, itu er hic antiquoru natus rae interpretes de anima opiniones operobe censet confutat p. Multa enim semper controuersia fiat inter eruditos ac praecipuos piis ficos, de sub tantia animae,qua alii in corporea ex separabile, immortalemq; recte dixerunt: alij corporea ac inseparabile,atq; immortale, una cu corpore nasci, er simul interire,ut in plantis et bestijs ardemus, censuerunt. quae cotrouersia videtur orta partim

ex quada dilbentiendi libidine,et preuliari quodasapiendi ambitu:partim ex disimilitudinis utque ambiguitatis modo,dum alius p siccialius medice, ilius metaphorice er figurate loquitur : dum pleris et ii a solis ellectib. substantia animae indi

carunt:dum item alim de sola hominis rationali, alim de animantiu anima, plantis ui abnegans: alius de toto sprritu illo loquitur,qui mouet et ue' getat quodlibet animatu corpus,cuiud animae noν bilfima pars animus dicitur, qua intelligit atq;

digiti quarti opinion si Aristoteles D. pisse prμ

murias

230쪽

EPITO ME. Midinarias testatur. Prima filii Democriti σ Leucippi, Jeuerantiunt anima esse igne Cr calore querudam ex sph ericis atomis constutum, hoc est spiritum insinu utomus.Secunda suit quorunda isthagoricoru,uirtute atomorum esse motrice anima. Tertia Anaxagorae,exissimitu intellectu esse animam. Quarta Empedoclis, volentis animum ex quatuor elementis arte er amicitia coltare. Quinta Platonis,in Timaeo ponetis anima ex numeris ex itiis composita. Sextu Xenocrati qui anima

numerum stinum imouentem esse dixit. Septima Thaletis Milesiliasserentis aliquod motivum esse

animum. Octauu Diogenis, dicentis animam ese aerem. Nona Heracliti, igneum uaporesore unimam. Decima Alcmaeoni ,dicentu anima esse immortalem. Undecima Hipponis,anima esse aqua autumantis.Duodecima critiae, animam anguis

nem esse fientientis quae his uersibus continenturi Sic fiunt ponentes animam primi sipientes,

Ignem Democritus,atomos Leu. Pythagora sponit. A naxagoras intellectum,σ elementa Empedocles,Plato possit numeros Cr idaeus. Et Thales unimuin memorabitur esse moliuanti Aera Diogenes, Heraclitus ese uaporem comparat Alcmaeon hunc immortalibuAHippius Dixit aquam, Critias animuiu delit esse cruore Summus Ari toteles hanc dicit corporis assum,

Libri L fisis. sequitur Generalis anime typus.

SEARCH

MENU NAVIGATION