장음표시 사용
281쪽
EPIT ME. 26scute intellectu3. Secundo, fus est uiritu in organo,intellectM uero minime Tertio,intellectus dependet a se,Cr non e contrario.
De ratione seu intellectu humano, de ratione in brutis,de meo moria intellectiva. Cap. V LRatio est intellectus, conferens inter se plures
species intellectis Cr conceptas artibu3 leculatius,uel practιcu:ut cum constro dialecticam cum rhetorιca,uirtutem cum uitio cientiam cum opinion a gelum cum anima, aut quamlibet lecto
em intelligibilem cum qualibet sterie, singulare cum alιo singulari,aut uniuersali suo: uniuersale cum inferiorιbim fuis, aut singularibu , aut cum alio uniuersali, propositionem cum alijs propo sitionibus uerus aut fulys, definitionem cum defonito,partes cum toto, Cr cotra lectem cum proprio,accidentia cum subiecto, π caetera similia. Atqui summa ratio est intillectus, plura simul
concipiens,eas conferens ιnterst,ita ut uel parotem rerum, uel nihil, uel omnia probet, nempe uera aut bona: aut contra improbet, nempe salusa aut mala, Cr plura similia inde uel disimilia
fibi eliciat, ac ratiocinetur. Intellectus ergo unarem uel propositionem concipit, ratio pluressio
282쪽
; 4 ARI ST. DE ANIMA pars est ipsius intellectus,quae docet probare vesrum ast bonum, cr reprobare falbum, aut magium, optima uoluntatps magistra. De nitione Πν brutis pauca disseramus oportet. nam animalia irrationalia, aut bruta, habent mortalem avianium sensitivam,quae Cr negetatiuae oscia praeα stat.haec autem animalia vegetatiua in plantis,uc
sensitiva tu brutis,est quidem substantiu incorporea,id est spiritus cir si iracula uitr,sed una cum
planta , aut animatu corpore nato nascitur, Crmortuo moritur,ut inquit D. Augustinus. triatus omnium animalia irrationalium, tam diu spiritus fiunt,quam diu in corpore uiuunt. Cr animGquae rationis capax diuinitu3fum non est,cu carne fua id est,fui animati corporis incipit ex defuit uiuere.num quamdiu uiuit,tum diu in carne manere poterit: er dum d carne sua si aratur, statim extinguitur. Aliqui ex doctis quos cotemplantes mirabilem bidus lxium,no in magnis tunitumsed et tin tu minutifimis bestijs prae admiratione,quandam rationis particulam irrationalia brus quos tribuere dignati sunt, quae non intelleictused mero ductu instinctu, impetu naturae,
imitatione ex consuetudine uidetur ratiocinari. De memoria duae intellectiva cire coveni contra
munem 4be homini cum bestijs memoria, quum sensiti ιavi retinentem phanta mutasensibilia, et organica appellamus. Sed memoria intellectiva
283쪽
construatrix conceptuum Cr ιmaginum, uel rari
quarum lectes fiunt ab intellectu percepta. Cr haec potentia est non organica cui et intellectus,curus ipsa pars est. Illius aute memoria obiectum est praeteritum, id flectes intentibilis, iamdudum animo cogitatu er inDamemo enim
dicit se mimin Ie 9turi, sed coniecture futura: neq; p sentis meminisse es cogosicere praesens
obiectum. Itus memoria est potetis intellectilia, non sensus,nes coniecturused habitus quida referens species, post aliquantum temporis exactin, ut edstates experiuntur. Duo sunt praeterea memoris oscia, cilicet retinere stecies intelligibis
lassemel intellectui pisibili impressas: er restrare ac renouare quoties libe et opus fuerit. Secundum oscium est,stecies impressas, ac obliuionitumen tradites,quaeq intellectui uel animo semel aut μpius excideret,illus renouare, et quasi mortuas lectes refusicitare: Cr hoc uocatur reminis scher remini centia. Nam remini ccest obliuisoni tradita recordari: quod opportunisime sis 4 circunstunt spe oris,temporis,locherc.
De uoluntate humana seu de in tellecὶiuo,uel rationali apepetitu. Cap. VH. Ex his quae anted retulimus,propala est, duas. B. s ese
284쪽
166 ARI IT DE ANIMA esse hominis partes primarius: intellectu scilicet,
uel rationem,er uoluntate ubi uoluntatem quendam uocauimu3 irrationalῆ, hoc est appetitu benstiuu, quem Fen ualem indocti dicunt, hoc est cube ijs commune, de quo hic tio loquimur. uerum hoc capite agimus de hominum propria uoluntate,quam recte appellamus inreflectiliu erratio, natim appetitu,itu: Voluntas est potentia animae rationalis motiua , qua homo intellecta cupit ut
bona,vel renutut mala. Intellectus ergo,itetraotio docet,et explanat,quid faciendii figiendums .
sit, qitie lictare debet temeritate Cr negligentia. Voluntas autem,id est appetitus hominem huc et illuc rapiens impetu suo debet rationi obtemporare,mhil gere aut uelle, nedum praestare,culiis non posit probabilem causium reddere. Num ratio est metrum er regula actin uoluntarij eteoniis ratio semper deprecatur ad optima,ut dixtismus:cr semper ad optima quaes homine adhoratatur. Obiectum alite uoluntatis,est proprie boonum appetoile, uel malum abominabile, intelleactum,perceptum, dijudicatu a ratione:quemaadmodum de potentia appetitiva, ea quos obister attigimus Sed de his hactenu3. Tempusi enim est canere receptui.
Finit totius PhUicae pro fionis materia su Epi
tome equitur ad Lectorem purgatio.
285쪽
Ad Lectorem. Non mireris ornatisime lector, me in hoo
commentariola persepe aliorum imitam tum esse Mineruam.tiamsi c.Plinio, alijs quos receptifimis autoribus licuit, non solum aliorunt sense, uerumetiam integra capita sibi uendicarer cur mihi non liceat cum 'min omnibus in mera idio scribendi palin m 4be positum γ doctifimoarum cripta imitari, cr philosophis initiatu urmeliorem usium, ordinem ac frugem reponere' Faciat Cr idem censior, er nemo criminabitur ilistum.Quod autem non raro Ibio humiliori in his opusculu in fumus, atq; nonunquam uerborum insolentia,uenia nobis danda erit,quando cuique
pro toni er arti sua phrasis propter obscuritatem cauendam permittenda est,nec eode fera mone omnibus seculis in funt eruditi. Praeterea .
quaelibet cientia s Aristoteli credimus sua propria habet principia,proprios terminos,propri u propUtiones, quistiones, atq; conclusiones. vale bene,Lector optime,ais purga tionem no tram aequo antomo admitte.
286쪽
RERUM ET VERBORUM IN hoc Libro memorabilium index.
unde cognoscatur.36 actiones natur es utim de gubernentur saeus
aer 172 aer receptaculum ominium impreflanum.
aer ad audiendum quoα modo conquilitM.so aeris qualitates quae
aestimatio 1 3 aestimatios in capite Io
appetitionibus quid diffrrant io sasticus s6uens quando patiatur
Alcmaeoni coparatio unimae rigalimentum 222 alteratio asci ulterationis er generationis differetis. 13o Anaxagoras de anima.
anima quid soanima rationalis quid. anima secundum Artastotelem quid aio
animae potetis tres. arranima fentiens ssanima quomodo sit in
anima uegetativa. 22 Lanima cur corporis
animu mundi et si animae virtutes quot.
287쪽
animae fientientis uirium tes qua Sue
imae principulis viratures quot 8Σ animae rationalis prooprietates animae an solii tres. 213 anima uegetatius ope
animantium quot genera 3Σ animal quotupliciter
animalium quorudum oculi niuem quomodo
animus humanus stipasium an cognoscat. 2animus hominis au inostrumento praeditim.
modo contineat. 8saunus magnuK Plato inis 17O
antiperistasis asper 48. antiquorum de rerunt
appetitus rationali aT9 Apheliores cur dictuης Eurus sodqua 172 aqua terrae locus etsex Aqua exhalatio memittatur 49
aquae subterraneae qllo modo fiunt ετ Aquilo ss
288쪽
INDEX.liorem folium reddat iram ist8 8 auditus obiectum quid. Argestes s6 eod. Aristoteles. sa. eius augmentativaporeno
Aristotelem in beatoru augmentatio. Iso. ernumera restrei a mul 41 tu eod. auris se Arithmetica ita auris sensitandi an inisuries operarne eod. strumentum eod.
ussatio quid τε aurora s3 tronomia ira auster qualis uentus. s, astra phaericae figurae. auster aere an pertura et i bet eod. astra sonum non edunt Ct is calidus et humidus quo
astra quando stlendidis modo quis fut 4s
ultra quomodo pelluci tm scida a6 candela 49 astra non esse de nutuo candela exhalatio quora ignis i63 modo effugat eod. astra lanie per se an ba caprae salientes quomobeant α4 do sunt soastra lamen unde mutu casus quid. ε s. a 'rtuentur eod. na quid di frui. 14o Atlantis fabula iss casses er fortuna inqui auditus in bra reperiuntur '
289쪽
INDEX.caurus s6 causis quot quaeque res causa quid iιτ habere pinit scausi naturalis quid. cerebrum humanum 137 nimantiu cerebro an causa esciens quae. ias frigιdius si causa formulis quae. i3 3 chaos 273 causa finalis quae. eod. Orcim ss,causa per accιdes quid. circulus aequans pri, 337 muK. et s. folim rea omnis cause principio cto cursu an feraturi
causa materialis quae. circuli aequantes qMi. as137 circulorum corii quot cause impropria quae . genera eod. circunisu gelocitas uncause non perstuppei deditiosicatur is latae quae s coelestium corpora nuru easse rerum quot s ii rus ac sitim qui . causarum quatuor gem assenera 13 coelestium corporum causarum que conditio quis motus t o. Des σ proprietates. coelum quid. 163. σΣ38 339 causaru quatuor quae coelum an ex elementi prae tantifima to causaru quis ordo.eod. coclum stellatu reliquis causarum ordo an nera orbibul maius et ocessari eod. coelum ingenitκm.1 extru
290쪽
1NDEX. extra coelum nihil agi, coeli circularum quales
unde constet zo cursim asextra coetu an aliquid. coeli quae materia. iso. eod. eiuε significationes. coetu cumsigurae. 167 is'. em quae vis. 3 coelum sempiternum. Cr mom an perpetuet 66 M. 22. orbes an unis
coelum corpussempiter us generis. 23. longisnum,er omnium pri tudo Cr latitudo quomum. 164. an posit modo dimense. 23. extendi. 17. anima , partes quot,et qualis tum 166 23. eius qualis posse extra coelum nihil i ss tio. 23 eoelum an praestantisse coeli quos atmum corpus. 2 i. an in coelo omnes positiori elementum. zo. an num disrentiae. 16ssinitum.ro. an gene colerici qui 4 rutum at color. rai. eimstecies. eoelum in inferiora uia zacres an exerceat. 24 colorum generatio fcoelum mouerisine fati colores ut uideamus, lagatione x66 men cur requiratur. elum nec graue nec se a ruriis3. incorruptim columne is bile. 164. immorta columnae in coelo quorale et66 modo appareant. soeoeli motus an uiolenα cometes 194. tus at cometa incere perroratant.