장음표시 사용
371쪽
Vrba, Rustias antestabant. Mutata post haec dignatio est, & laudatissimae habitae ingenuorum nimirum,& eorum qui rura possiderent; eueruntque crestente Republica, & triginta dcvna numeratae, cum Urbana libertinorum essent, ac non nisi quattuor.
Alia hic Tribuum ratio. Ita uniuersus populus Tribubus continebatur, Patres, Equites, Plebs tota. hic populum uniuersum in tres classes diL
pertitum inuenio: Senatores, Equites, viso Poortera, Corpora seu Artificum Collegiae, Ambachim. Et Equites quidem in Urbanas Tribtu tredecim, Rusticam unam; illas digniores, hanc minus laudatam: Corpora vero in octo & viginti nobiliora Collegia, quibus sestragio locus est, distributa reperio:quae qui Tribus voluerit, non abnuam .isque quadraginta & unam Tribus in Republica statuet, Equitum XIII. Corporum XXVIII. Propius tamen rem attigisse arbitrabo qui XXVIII. Corpora, Curim dixerit: nam& qui praesunt Decuriones, vulgo Decanos, vocant: has vero Curias tribus contineri Tribulus. Nautica prima est, Mercia secunda, Pannaria siue rigonia tertia;ac prima quidem & tertia nouem Corpora tamquam Curias nouem, secunda decem amplectitur. Comitia, trium maxime olim generum. Curiata a rised in his populus per Curias d uisus sententiam rogabatur; ut quod plures Curia
372쪽
ria statuissent, id iussum populi diceretur. Erant vero Curva triginta,in quas a Romulo populus diuisuS. Centuriata a Centurist dicta: in quibus populus per classium centurias distributus,suffragia ferebat; ut quod plures centuriae censuissent, id demum ratum haberetur. Seruium Tuilium audi rem tradunt, qui Romanum populum pro Opum magnitudine in varias diuisit Classes: singulaΩque in centurias, e quibus iuuentutem ad bella delegit. Tributa: in quibus per suffragia ferebantur. Colligebantur ea viritim, eaque Trisin semientia renuntiabatur, in quam plures conserusissent. Discrimen hiC reperio. neque enim in unam aliqtiam certamque Comitiorum naturam trans.
ire Rempublicam video. Sunt Curia, & Curiatim sententiam dicunt si qua res grauior inte cesserit, quae populi sententiam postulet, & quidem viritim in suis singuli suffragium dicunt: eaque Curia sententia habetur, quam numerosissima suffragia Comprobarunt. quamquam plurimum id quod omni seu Decuriones qui duo in singulas Curias curiatim senserint,
Curia sententia habeatur. Centurias non reperio. varias tamen classes h1Chabeo, in quas populus relatus. Sunt Artificum Aegin,
373쪽
Agia, seu Reipublicae Corpora: sunt qui dignitate praestant, vulgo Poonera; ego C Romana consuetudine, Equi es dixero; atque hi in tredecim urbanos Tisos cliiscreti, quos qui Tribus aut Classes, aut Curias et in dixerit,non aberrauerit. Singulis duo Viso agistri praesunt, qui, si quid incia derit rei grauioris, & quod populi sententiam poscat, conuocatiS in consilium Regionis seu Vitaci fili primoribus, mentem suorum CXplorant, inde in locum consultationibus designatum conueniunt, adsunt Ordinis huius Principes quattuor; Exsenatores etiam quotquot publico munere funguntur; deliberant de re proposita. illaque ordinis huius sententia habetur, quam plures e vI. Rico a stris, Principibus vulgo Host- mannen, di Exsenatoribus, Comprobauerint. Tribus multas enarraui. verum sitffragia per Tributa viritim Comitia, non nisi rarissima, &in rebus ingentibus. Quidquid enim maxima Viso magistrorum pars, quidquid seu
Decanorum, & singulorum Corporum seniorum,quos GH annos vocant, senserit; hoc Triabus omnes sensisse arbitrantur,manetque haec, habeturque rata firmaque Tribuum CAPUT
374쪽
litaria rimum Colligia instituta, hodies t Yseueram.
P Rudenter a maioribus, ne marcesceret otio, arma ciui tradita, arcendo, si quando incutarisset, hosti. quod enim robur adferret, si quis casus posteret, ignaua&illaesa felicitas, quae nullos ante labores, sudores, pericula sensisset ξ quem animum pectus voluptatibus lassiim, lasciuijs fractum, enervatum luxuῖ Vis magnum p admoueduris, praebe sortuitis: aestus, frigora, aspera, mollia, laeta, tristia, certa & dubia, iuxta tolerare doce. ille dehinc, ubi callum per haec duxerit,quam
cumque sertunam toto feret corpore, quem-
Cumque hostem laetus excipiet: & si succiderint genua; de illis pugnabit, nec proῆciet in acie animam nisi per vulnera. latae hae ianuae sunt ad militarem gloriam. Institutae ergo in hanc rem Fraternitates, quas Gibin vocant: duae ballistis utuntur, additumque nomen nouae& veteris, quibus
externus Consili Tribunitia quadam militari potestate praeest: arcu & sagittis duae, pari voteris nouaeque nominis discretione, quibus Consul Inremus pari qua prioribus Consulum alter imperat potestate: sclopis una; sexta gladijs, sed ingentibus di non nisi utraque manu vibrandis; singu-
375쪽
IF4 CAROLI SCRIBANI lis his e nobilitate delectus, eo quo superiores iure praesidet: nec discrimen aliud, quam quod prioribus annuus, posterioribus perpetuus hic magistratus siet: illis cum Consulatu imperium abit, his non nisi Cum vita. Exercent hi se varijs diebus in suo singuli amorum genere, non tam in oblectationem & pompam, quam Reipublicae bono, loco a Senatu in hanc rem designato, aut coempto; nec desunt victori praemia.&olim etiam oppida inter se de peritia certabant, pr. mio, gloria, & remuneratione etiam aliqua. Munus horum varium. Olim Principi in custodia, de
fida lateri manus; chirsare etiam aduentanti, deducere abeuntem, honorario aut tutelari comitatu, sellemne aliquando, & nunc perstat. Si quid occurrat ab hoste grauius minarum aut hellorum, primi ad arma decurrunt, & intutissimo ac inualidissimo cuique loco praesidio sunt. & fere lectissimum ex his ciuium robur, & certa spes
victoriae aut metus . Tenentur supra reliquos
ciues, graui obstricti iureiurando, fidei in Deum, pietatis in patriam, parentiae in Senatum; ut hoC quasi inenodabili vinculo arctius se innectant, quam Vt pauore, aut spe lucri, aliena a Republica Cogitent, dum se sentiunt tam potenti diuini
nominis nexu vinculatos. Duo annis singulis singularum Capita deliguntur, quos Decanos Vincant. Sed & Rege decorantur, quem nulla ingenitae
376쪽
nitae nobilitatis, opum, aut emendicatorum suffragiorum numerus, sed arma statuunt. Qui scopum certius saepiusque percusserit, Rex esto. magnum hoc nomen proritamentum: & armorum acuit decus, dum singuli aemula depugnant lat de. Hinc domesticae natae exercitationes, quibus vireS augent, animos acuunt, peritiam parant.
crestitque ab his ludicris & amica aemulatione, melior illa, qua si eundum in hostem turpe putant vinci, dedecus a Dcio superari. neC res alia magis accendit arma, & victoriam spondet, dum in conspect u Qciorum tota res agitur, qui testes& virtutum aemuli, laudatores aut vituperatores apud reliquos manent, famaeque in posteritatem iturae, secundae aut adueris . nec deliguntur in hunc numerum alij quam ciues, & qui quartum& vicesimum aetatis annum egressi, qui nulla fama laborauerint, quos nulla improbitas maculauerit, nullum maiorum Crimen dehonestaverit. Trecenti vero in singulas has fraternitates aut contubernia olim adlegi, nunc ducenti possunt. Deliguntur vero ex militaribus triginta duabus ciuium cohortibus. & fere optimus quisque, nec
sexagenario maior. & deligendi ius apud Gildas est.
377쪽
ATI TvR de caelo Continens: neCnatant classes; nam & ubi lusere, sorbentur: alibi maria mortem bibunt,eamdemq; littoribuS,montibus, rupibus propinant: immitaruntque regnis integris: ipstimque adeo selum imgluvie sua insatiatum, in se uit acritas, sui depastor; ac tamquam vindice manu, pascua, pecora, laetasque & in prima luxuriantes segetes iuuenta, aut iam maturas falci, una Qbducit hora, tot exisqnctatam selibus rusticam spem sudoremque fallens. quin& multorum saeculorum opera, Caelo inuidiam factura, momentum sternit, aequatquestim ma infimis, dum ad humiles deducit arenas superbos pyramidum vertices. Ita ludimus mom. tales, ludimurque caelo fabula, ac tamquam datariae pilae excutimur in incertum. Quid aeterna
iaculamur perituri votaῖ Vno Tiberi, Principatu duodecim urbibus prostrata iacet ing mitque depasto velut vitis palmite : auulsam G imm Syrnae E eam Boeotiae, Leucosiam Sirenum Promontorio, luget orbis: metiam Aornaniam
378쪽
Ambracio sitnu, Achaiam Corinthio vidimus: sed& perrupit mare Leucada, Antisrhrum, Helbison- Bosphoros duos. iam Pyrrham & Amissam
circa Maotim Pontus abstulit: Elisem& Buram Corinthius sinus,&adhuc in alto vestigia apparent. nec aliud. Aspide ad Pa mam, qua Iordanis amnis finium arbite vastitas ingens,& frustra ager est, & urbes retro, N populi frequentes, &sola iam audit. Sed& hactenus Sodoma & nulla Gomorrha,& cinis omnia. nam & si quae ibi arbo
tactu cinerestunt. Hierapolim sane & Debn &RIodon&Coon insulas multis cum millibus hominum pessum abhsse scimus: memoratque Plato maiorem Asia & Africa partem Atlantico mari ereptam: & mare Corinthium terra:-motus ebibit: Zc vis undarum Lucaniam Italia abscissam in Sicilia nomen relegauit. Quid, quod ex Insula ἁ triginta amplius passuum millia, abrupta terris,ipsaque adeo se condens terra, obolum alti ssimum deuorauit montem cum oppido Cur,u; Plagismi AE thiopiae celsissimum iugum: tamquam non fatis foret, si sela infida grassarentur
maria. NeC ab ignibus tuta Vbique receptacula. ardet Aetna, dc tot Italia montes, tantoque aeuo
ignibus materia sufficit, flagratque in Bactris phanti vertex: totque passim dissiliunt superbissimi montes ignis intrinsecus foeti: & cum
379쪽
I18 CARO LI sCRIBANI dissiliunt, cum deuorantur, numquam tamen finiuntur. Non Volsinios, non Pomptios de sito monte perfudit ignisp Iam bellis quid non licuitρ non quidquid aut non fraudauit mare, aut non subduxit terra, aut non ambussit teXuve caelum, detotondit gladius, & crudeli versura Compensatio facta est Θ quot Regna Regnis compulsata, quot eXterno internoque dilaniata ac viduata ferro vidimusῖ Piget referre haec tristia, & tot miserandas Prouinciarum recensere vices: ita in Unam rerum naturam tot aduersantia, tot ubique pugnantia enata videntur in interitum; ut non im merito Vo Τ A haec voveam D E o R v MMAXIMO, averruncandis malis, adprecandis niS. Averruncatoria Vota.
PMmum. Nullo subsidat aeuo Respublica nec obruat redditis quae alibi hausit hiatus; neque ingluvie se sita terra exsatiet.
men, aueris depauperet cursu, aut peculiari inuidia naturae perruptis deuerrat aggeribus.
380쪽
vo TA PRO REPVB. ANT VER P. I 19
V. Nulla infida immani gurgite, aut immiti numquam satianda Brbeant maria siti, quidquid
hic opuleto terra protrudit sinu. Parcite alii numquam impositura rapinae modum y quamdiu minitabundo luditis vorticet quamdiu blando mentitoque alludentes repercussu, secura, o nimium sui, deflatis littoraῖ hic saltem gradum sistite. nefas hos transilire limites, melioribus Deo sacra
VI. Nulla impietas Deum mereatur Censbrem nulla profanitas ignium depostatimbres,aut lenta caeso fulmina. VII. Semel ferrum pauerit: nec Vltra . Otto- mannicas emedulleo terras, quidquid ab Ibera manu Gallave sevit acrius: satis sit tulisse semeli ac quidquid olim noxae, dilui ste sanguinum flum, ne, nouercali heu nimium luXuriante simngia. VIII. Siqua ostensa Numinis, auerte qui pω 'tes; si qua tamen, intra minora vindex stet DEI manus: patiaturque se vinci IUSTITI A, ab aemulae seroris MISERICORDIAE imbelli dextera. non erit inglorium cecidis te hac manu, olivaque ferrum domitum. quod si perstat, vindicta incentrice, det tantum moram malis properantibus icin excidium inimico volutatu, caeco proruent, bus impetu, donec thura Deo de penetrali cordis, odoratiora Nabathaeo fundat Cinnamo; donec Arabicis suauiolentiores spargat lacrymas, suspi-