Historia S. Huberti, principis Aquitani, vltimi Tungrensis, & primi Leodiensis episcopi, eiusdemque vrbis conditoris Arduennæ apostoli; magni thaumaturgi. conscripta a Iohanne Roberti, Arduennate andaino, Societ. Iesu sacerdote, ..

391쪽

HvBERTINAE. 34 ' ne lectori coniecturae probabili. In Notis meis reperies, I. 33. narrante Happari, non Amagmonasterio Andrino, vesigia adhuc apparere diruti celli, eo loco , ubi S. H v B E R T v spoenas a seipso septennium exegit. Quid ni credam , ad placandum Numen, cum ipsum locum elegisse , quo Numinis ipsius primam

vocem, & vocationem, administro Ceruo, at

diuerat Z Ac sic prope ipsum Monasterium selicem illam Venationein institutam fuisse crodibile mihi sit, qua Venator ipse tanto suo bono captus est. Iuuatur haec coniectura ex eo, quὁd&Ha' pari, Cantatorium diserte testantur , H B E R T v M familiarem, amicum fuisse Beregis, primo Andaini Archimandritae. Quibus e iam DEus hoc beneficu suauiter concesserit, ut eorum corpora eodem loco, post mortem uiescerent, quo animis & colloquus sanctis. mis, adeo vivi adhuc, coniuncti fuerant. Et quanquam duo illi Authores de eo potissimum tempore loqui videantur, quo H v B ER-τvs Episcopatus iam habessas moderabatur: nihil tamen obstat, etiam de eo intelligi, quo, seculo adhuc implicitus,Venationes, &id g nus oblectamenta sectabatur. Monet me hic locus, ut postremo etiam de tempore loquar , quo in prodigiosum hunc Ceruum HvBERT vs incidit. Significaui in Notis a. . no videri id accidisse,cum Xx a cla

392쪽

3 8. IzsTIONE cia Sequanorum adhuc degeret, Ebroini Tyrai ni iugo obnoxius: sed potius cum ad Pipinum propinquum suum iam profugi siet in An ira stam. Nam, praeterquam, quod MSS. Codices id passim tradunt, rectius etiam cum eo cohaered, quod ad S. Lamberluin instruendus mittitur: qui utique apud Austrasios agebat,procula Sequanis. Desino i de hac Venatura , si unum hoc addidero. Dixi, HvBERTVM a DEo fuisse captum: sied & hoc verum est, D EvM vicissim ab ipso captum fuisse. Iuuat audare Macedonium, e vetustis Patribus unum , de quo grauis Author Theodoretiis Cypri Episeopus i narrari

cap. IJ. Ducem militum venationi intentum interrogabat GMacedonius, quid in montem v nisset ' Venaturus,inquit. Tum Macedonius: Et Ggo meum venor D E v M,heum capere cupio,

contemplari de dero. Nec ab hac pulcra cessabo Eadem tibi, mihi sic mens, mi L

ctor.

VTRVM S. HVBERTI Sad rui occursum, Gentilis fuerit: an pridem Christianus v FsTIO Ni huic occasionem praebuerunt ex Authoribus nonnulli Codex

393쪽

HvBERTINAE. 3 9 Gobliscen : In Christum adhuc non credebat. Et mox: Lamberam eum baptizauit, in uxit in fide cathobia My Incredulum vocat. ct Idololatram non ego cregulus illis. Plures,ci meliores,nihil tale agnoscunt. Ostendamus

primum , mox a suo ortu fuisse Baptismo, Christo renatum, & a pueritia Christiana , de Catholica fide inibiatum: deinde , qui factum

sit, ut in contrariam sententiam, quidam abi

renta

I. Principio igitur, satis constat, iam inde

ab anno Christi 96. vet,iuxta alios, q99. non modo Regem Chlo oueum, S. Remisti j opera, ad Christianam Religionem conuersum, d sacro

fonte ablutum; verum etiam, eius exemplo, α psius . laboribus cultam et niuersam ancorum Gentem, eadem sacra suscepisse. Digna sunt, quae hic describantur Gregor, Turon. vesba, Degesis Francor. lib. 2. cap. 31. quibus, quam breuiter, tam diserte , rem istam cXpOnit: Regina Clot dis, Christiana mulier, hi idouei coniunx ) accers i clam S. Remigium Ahemens s urbis Q opum, iubet, deprecans, ut Aegi ve bum salutis in inu recinem Sacerdos a cer tum secretius, carpit insigare, ut Da v M, v mmo ctorem caeli, o terrae, crederet, Idola neglia geret, quae nequesbi, neque aliis proris possunt. ille ait: Libenter te, Sanctissime Pater , a

394쪽

Qv AEsT ION Esquisur, non patitur relinquere deos 2os. Sed viis, o loquoreis iuxta verbum tuum. Conueniens autem cum suis, prisciquam ille loqueretur , pr currente potentia DEI , omnispopuluspariter acclamauit: Mortales deos abidicimus, pie Rex eLI EVM,queum Remigiuspraedicat, immortalemi qui parati sumus. Nec aliter fecerunt, ac dix runt. Testantur tum alij, tum Ponti sex Rom.

Hormi da, in Epistola , quam ad ipsum S. Ee-migium gratulaDundus dςdit quam legere liscet in eius vita apud Sur. is Ianuar. Vicarium illum suum, per Francorum Regnum consti- ruens; .em s Ludovicum cum gente int gra, conuertis , sacri Mno baptismatis con crasti, dic. gathias nobilis scriptor Graecus, non ita multo post hanc Conuersionem scribens , hoc breuς elogium de Francis reliquit: Sunt Franci OMNEsCHRi Ti Ar i, ore δε - ma intγ caeterat, e DEO, epinionis. Ita ille,lib. i. Histor. Addamus in eandem sententiam, P Salicae Proloquium, quo sibi Fxanci grat Iuttur, maxime de recta Religione: Gens Fran- icorum inclyta, authore DEO condita, fortis in armis, s r pacis dere, munda consilio, corpore nobilis, incolumis: cs ore, o forma gregia; audo, velox, ct assera: nisper ad CATHOLic AM FiDEM conuersa, IMMVNis Aa

I I. NE ε statim restixit, sed magis, m sisque incaluit hic Religionis Catholicae se

395쪽

Hvar RτINAE. 3sruor, ut apud citatos Authore legere licet , Aer in apud Baronium. De Childeberio,Chlo- douei filio, illud pietatis Christianae illustre te- stimonium est, quod, Edicto proposito, Maera metuit Chrisia is misceri a die Iouis sancto, vsque ad fetiam secundam post Pascha. Memoria & illa digna, quod bellum contra Arianos Gothos in Hispania, mouit: quod Reliquias Sanctorum, inde aduectas, prae victorius , &spoli)s opimis, caras habuit, & honore affecit: quod plures Ecclesias aedificauit,&c. Quod si propius ad S. HusERTi nostri tempora accedendum est, an o Christi ad Brunt iidem Francorum Reginam, de ipse Franciae Regno, ita scribit S. Gregor. Is nusPapa, neque vanus, neq'e adulator testis lib. q. Epist. F. Ind. I . immerito contigit, ut cuncta Gentium Regna praecesieret : quine e rumdem Gentium Creatorem , se pure colit, ct meraciter confitetur. Item Epist. 6. Esse Regem,

quia sunt o aldi, non mirum es sed esse Catho-bcum, quod Hy non merentur, hoc satis es. Si cur enim magnae lampadis Plendor, in tetrae noctis ob uritate, luminis sui claritate fulgescit , ita

fidei ve a claritas, inter aliarum Gentium obscuram per diam , rutilat , ct coruscat. Porro . anno 6s r. id est, quadriennio dumtaxat ante Diui nostri ortum , Sigeberius Auserasiae Rex, plurima bona largitus est S.Remacis Episcopo,

α Abbati, pro Monasterijs Stabulam, or Ma

396쪽

nynsTIONE PMundaris. Chapeauisius tom. I. paS. 9ς gero , in Vita S. Remacli. Denique cisi nono innes Francorum Reges , & Principes , pari sanctitate floruerunt; de Haereticu ramen hac

tempestate nihil,nihil ille Gentilibus lNes. Quis

igitur credat, HvBERTUM tot Principum, Regumque stirpeat, ita neglectum fuisse, ut supra viginti annos, in Pagant ii sordibus haereret III. Mi Nus etiam id credibile videatur consideranti, Tempora illa, quibus vel natus noster sanctus, vel adoleuit, fuisse aetatem, ut sic dixerim , Sanctorum: idque potissimum in

ancorum Regum ditionibus, quas ea tempestate, constat Belgium quoque nostrum con

plexas. Conuce obiter oculos in illius tempesitatis Historias. Statim leges Colonie

scopum Cunibertum ; Tun ensis , Ioannem c gnum , Amandum , Remaclum , Theodardum, Lambertum : Nouiomensim, ct Tornacensem mistium e Ter nensem Aurimarum. Leges &Leod garium , Au oenum, Phitibertum, V amriegplum, Ansbertum, nudonem , V Alibro . dum, Vinicianam, inum, Muronium, Sunbertum, Insmarum, o alios. Et in altero sexu, Gretrudem, ut , Ricbudem, Aldegundem, AL detrudem, VI Adetrudem, SUM , Odam, Hibertam, pluresque alias.

IlII. bio, quod horum Sanctorum non pauci,& item alij Sancto HVBER T o vel popu- Lares fuerunt, vel sanguine coniuncti t Certu

397쪽

Misitani fileriint SS. mor, Amandus, se actas, Had inus, Goar, Saluius. Sanctum autem. HvBERTUM sanguine conterrunt tot.Sancti, quot dissiculter credat, qui non legerit. Ab-- unde id ostendimus in Tabulis Genealogicis, quas, si placet, consule Sed hoc loco,ininime mihi tacenda S.OD A,quam eorum scriptorum nemo tacuit,qui horum temporii Ecclesiastic Historiam attigerunt. M laus Canonic. Leod. in Vita S. Lamberti, cap. i3. ista scribit, sane luculenter : Amita eiuου H V B E R T I OD A, venerabilis murona , doctrinam S. Ponti scis Lamberti gratanter expetebar; depos to secularis gloriae ambitu, humiliter sedens sectu peris eius, audiebat assidue ab γ, verba casitatis, cr rietatis: quae ιν orde suo, amquam in Mnam terra men, recondens ι se in his He ac nocte meditans, retulit in tempore suo, DEo acceptum sanctae mi itatis fructum sex semum. Addit de eius insigni nauia incentiam in pauperes, &DEi seruos: quae etiam leges apud Ga lanum, in Natalibus S S. Belg. die 23. Oct. Suebertus anno 7ii. ait, Sanctam ODAM anctitate cla

i scentis. De hac igitur ODA , cum & in SHvBERTi vita cap. i.) N passim alibi, lega gamus S. H v B E R T D nepoti, quas mirem indiuidua adhos st: quid dubitemus, eam. 0-mni ope,& contentione id egisse, ut Regh Iuuenis animum ad omma Christianae pietatis Y V ossicia,

398쪽

3s AEsTIONE sossicia, sedulo, constanterque in maret , Ne . dum, ut in tenebris infidelitati , cum iacetitem, ad id usque aetatis, negligeret. Imo crediabile omnino mihi cogitanti videri solet, ideo grauissimam Matronam,posthabita sua quiete, Nepotem comitatam , ne in illo aetatis flexu per aulicas blanditias, & licentiam , longius 1 virtutis, & sanctimoniae tramite abduceretur.

Accedit,qubd ex Molano discimus, Sanctissim huic Viduae Sacessanum fuisse , praecipua dilo

ctione carum, & venerabilem , Beatum PoM PEIvM Presbyterum; vita moribus proba

tissimum. Neque de talis viri Eruditione dubitandum. Est hic sepultus eodem, quo S. O-D A, loco, id est Amania. Ex quo recte colliga- mus, Usum quoque constanter adhaesisse ODAE, & H v B E R T O , cum ijs ex Aquit nia demigrasse. Credamusite igitur, talem viarum, Christianam institutionem, panum Hv-v E R T o Principi deesset stimulante maxiniri cincta matertera. Nesas id quidem sit. Satis de

V. Boccis vero uterque, alter H V B E R et I auus paternus ; alter auunculus cuide No rus hum. 2 s. quomodo carissimum Nepotem neglexerint, qui Catholicae Religi mis zelo cti, Heraesto Imperatori, in Persas mouentias erint: atque etiam pro tam pia causa, sanguinem,uitamque fuderint, multis Martyribus, eo nomine utique aequandit

399쪽

accedamus. Repetamus animo quae dixi do. co adhuc adolescontulo , in Propagatione Culius, Patris uertilegium, a male' o carmc erigatum P erbo luisse. Nunquam ne dixeri-mus, id Gentili homini a DEo tributum,quod ne nostiis' quidem sanctis scimus suisse con cessum. Porro, quod Ebroinum iugit, non modo Chrisianum ibisse arguit: sed & pietatis no tum iam tum sectatorem. Nam neque Ebroinus alios insevabatur: S HUJIER Tvs, 4m ph illius actus tus, Franciam Sequanorum

deseruisse iser ibit in At enim, in i is, in portentoso illo Cenii

Uccursu, rubetur a Dominum. Fateor

Sed quid inde confici vis r Non sitisse Chrisianum, itane Fero Z At ego ex eo ipso loco , inulto rectius colligo Chrosianummisse. Nam Conuerti quidem iubetur, sed per sanctae vitae repositam , nulla Optismi facta

mentione , qui prinao loco nominandus erat, si Baptismi adhuc expers eras . Idem clarius etiam euadit, ex eo , quod as Lamberto institutus, dicitur mutatus, ct -

. testis patriae de derio succens , ascribi oluisse diuinis obsiqvs, id est, Clericum profiteri. An

non erat praemittendus Bapti im Z at neque de eo, ac nede Catechi mo quidem, ibi verbum villam. Atque ita tenethus, si v B E T v M , non modo non fuisse eatenus Gentium: sed ne-Yγ'Σ que

400쪽

ii ii Z iste harii num id est, Religione quidei & i ila cluisti ina imbutum , sed necdum per Bapti nium, Christo renatum. Neque id cuni aliqua probabilitate fingi pote st, qui ope cuni ca tetripecta te moris fuerit; ut etiam Regiae pro les, non ita ii ulto post natiuitaten, salutari illo fonte tinferentur. Testis est Si pertus, Di goberti Regis filius , qui viginti annis in te S. H v B I p. ae v dis natus, dum ara Aman . Tui

mensi Epist dro quadragesimo ab ortu suo,

dii I bai'; iratur circuitillan bus minus atten dentibus, clara voce responclit, A en, ut, pra . . ter alios scribit Vari erras iii Amand , cap. q. R E s T A4 ,-vrrationem reddant , ob iam nonnulli Chras num tam se o facturi velint. Eam, dum s)dulo quaero, viricaminii

nio, eamque Oppido euem, ex viri ocul an

riuat, ac si a Genti lilino Conuersio fuisset cum intestigendum estet, a lar ore , ac liberiore vitiendi ratione, arctio aena, icthaioremque se se conuer m. Tenue sine argumentum, M. quod nimis quam arcte cius vocis notionem astringit. Atqui tantum abest, ut hoc luna sit Cynaecii , ut Diuina Scriptura frequentissime hoc Verbi .dhibeat, ad ii, quod antefactitaris, aut tractaueris ades viaque ad matiam iit Noe is , atque ad bonum. Unicum exem pium nunc ponam cae Ples. 77. v. qi. ubi Pro-