Scipionis Gentilis ... De coniurationibus libri duo. Ad Christianiss. Henricum 4. Francorum regem. Cum indice locupletissimo

241쪽

. ι D 1 e o N i , R A T 3 o N. dum curare deberet, ne unqua ex animo ipsi secideret. Cogita,quid aut nolueris sub alio Princ re,aut volueris. Tacit. libro t. Histor. Idem fem& Maecenas apud Dioneni suadet Augusto in ei tremo orationis , his urbis: Nulla in relaberis, i. eaj se libenter feceris , quae velles alium facere, si ieius ii herios abiectus esses. Dio libro L ii. . praecepta miro congruunt cum illo nobilissimo x Christi seruatoris nostri, ins 'o TiBi Fi Eo x

NON vas, ALTERI NE FECERI s.

sententiam tanti fecit Alexander Seuerus impe rator,quamuis minime Christian iis, Ut non inresolum eam perpetuo haberet, sed etiam in P se latio, aliisque publicis operibus urbis Roma

icribi iuberet. Laim,rid. in eius vita. Hoc praeciseptum si recte mei Ia teneretur, Pu incipeiq; c biculariis suis man se intratibusiniungerenti ita iis subiicerent Memento, Princeps, qui d Gba Pisonem monuerit. quemadmodum se iiquemdam regis persarunt cubiculari in legimi cum eii sentidem mane diceret Meminisset ea, quae praecepisset ei aliqua nilo Mesoromas se :Plut. lib. i nititur. Principum. Verum enimuerini quoniam nemo esst,qui talia cogitet, & Principi liis proponere oportet res ut vulgo loquimi bene digestas: ad specialia descendan primu admonito plerumque grauius a nobis accipi coiis temptum,quam damnum ita illis dixerim. I. Si liquem incom0do aufic e vultis,ne contemni tamen eum. lion enim aliam ob rem Caligula iii terfeci festa Callio Cheraea, quelmis pro eis:- minato habebat, quam,quia signum inore militi petenti , Priapum data sol b xi: et gentiq; gra t

242쪽

in obsta num modum. Suetonius in vita Calig. demq; caussa Quintilianofuit adversus Ner nem coniurandi: Tacit. lib. xv. teste I. Vbir . media legum in promptu sunt, nolite vi impe nationis uti: nam, nullo fri ictu TIrsn- nomen vobis conciliabitis. III. Q tiri ciui aut militibus vestris promittetis praemia , α re- munerationus, ne dissiciles & tardi in exsoluendo s. nam initium rebellionis contra Imp. Galbasii donatiui toties promissi,nec unquam repra: - tati dilatio. Desperatione delati toties do a - nquit Tacitus lib. i. Histor. IV. Ne iniurias sciditis vestris illatas ab iis , qui apud vos gratia Veserit, facile largiamini. nam cum quis se adfe- . ictum iniuria a priuato videat,a Principe vero c5- . emptui habitum; magis in Pruacipem ira incita xur, quam in priuatu. quae caussa Pausaniam im lolit, ut Philippum regem Macedoniae intersic tet. V. Si quem ostenderitis aliqua in re graui, ne . um vobiscum versari sinite, sic.vt nocere vobisi eat.quod Imp. Lamberto adcidit, qui in vena ne defessiis cum somnum caperet cust ode

ne, cuius patrem Magins edum occiderat, a,

eo est in tanta oportunitate necatus, patrisq; ut 'moni mactatus. ut Luitprand. lib. xvi. refert. VL Ne quem diutius metu crudelitatis vestrae aut i torqueatis: nam unusquisque timens ne id si- si eueniat, quod euenisse aliis vidit, consilia cele- e . ei in vos capit, praeoccupat lue. quod contigit ntonino Caracallae, ut est lib. iv. Herodiani. I. Uxores,liberi, vel serores subditorum vestro

tripudicitiam a nobis inturam & inuiol ta' .

243쪽

iis D a C o N i v K. A et i o seruerit: nullum. n. vitium perniciosius est Prina scipibus. qua de caussa a suis est Oddus Antonius, Vrbini Dux , popularium conspiratione occisus.

Simonetialibi o v ii . cap. v. teste. Quidam Prin- hcipes adeo omnes impudentic limites migrant,ut i e

am i si libidinem suaria exsatiauerunt,

partem praeaα vocet etiam aesica ministeria: tissima quae cauli a fuit exitii Iob. Galeacii Siartiae εχ Ducis Mediolani ut est in pari. sexta Historiaruri et Corii VII. Ne unum alterumue nouos praesertii homines in immensum attollite, caeteris proceis t bus regni quasi a tergo relictis: quoi iam animo, irumpi dolore, atque iracundia, necesse est in alia res magis Henrici Tertii Galliarunt i egis crimaturauit, regnoque maximas clades pes Vestras etiam uxores ipsas ne contur lia adficite ham cum & liberum aditum ad vos de personae vestrae usum habeant, ad hoc cum par

talia regem Longobaruorum: tib ii. Pauli Di

coni. IX. Similiter nec fratres vestros durius , I contumeliosius tractate, quavis non aequali ma o natos. Ob hanc caussam enim Petrus Castiliae . ab Herico fratre eius est & regno & vita spo- tus uti oderic. Epis cap. xv III. commem rat. X. Regna alieno sanguine parare ne conami- hi, tape enim cum proprio sanguine amittuntur . plost Carolus Tertius rex Neapolitanus siti cum regnum Iohanae reginae extorsisses propinquae suae, clam eius iussu strangulatae , paullo best ab H garis in omnium cospectu truci

244쪽

LIBER I L datus. XI. Bonis neminem spolietis, in quibiis

humanae vitae sunt adminicula. Pleriq; enim vi tam iis subsidiis spoliatam prccipites cum perici lis exponunt, ut morte se aerumnis atq; ignomi vitae subtrahant:sicut ille, non ita pridem furiosus, qui interfecit Mehemetum Vistrum ma ala rs gibus potentia comparandum. XII. Si Principes noui estis, fatis habete vim imperii retinere, nec simulachra quaedam inania, vel ostentameta te: id enim conspirationis contra Caesare caus. fuit, quod apud Suetonium legimus. Haec ita inihi in mentem venerunt,quibus praeceptum is ud explicarem Imp. Galbae, Cogita quid aut no fueris sub alio Principe,aut volueris. Sed contra hoc praeceptum, contra 'omnia quae supra monuimus, obiicitur nobis a quibusdam intelliget tibiis viris, Aliud este Principis personam, dua siriuati gerere. eamque ob rem multo , cum ad ominatum peruenissent, sententiam, atque in nium immutauisse. Respondeo,verum id quia .em esse, Aliter Principum res, quam priuatorii incedere; Sed tamen omnes in melius: id est, in quod magis magaanimum est, quod fortius. iustius, quod magnificentius non autem in M,quod deterius est, lirigi oporteret. Non ita sibi necesse est adsentari Principibus, non vltra iustimulare,no ultra indignitates alias ferre.

Hiuatus cum esses, lites immortales reprehende-sas: odio tibi crat aulicorum licentia, displicebat mercatorum rapinae,latrocinia militum ferre nopoteras aequo animo: cur igitur Princeps iam eius non iis remedium adfers, eaque tollis 3 Tibi M priuato molestiam adferebant viae male stratae

245쪽

inunitae tinera intuta,publicanorum impude utit,cauponum velut piratica, aliam plurima, quae ' i liniseros viantes morantur atque adflictant: cur, dominatione parta,cum possis, non ista ad recti ordinem reuocasian quia leuia tibi videntur' at-

rarunt,ut magnificentia cum utili ate certare videretur. Verum est illud Galbae praeceptum: qui lex priuato ad imperium cum venisset, non duri oblitus erat infirmitatis ac vitiorum, quae in alii, Principibus perspexerat; ieeoque Pisonem, ut de meminisset,admonebat. Amplius dico:multi . maiorem habere rationem eorum consiliorum idebes, quibus priuatus utebare. quam eoru , qu Principi facto se recens insinuaverunt. Nam ut illa, cum tu unus e populo elles, ordinata & mo derata erant, ex communi quodam totius popu li consensu,unde non temere dictum est,VOc

populi vocem Dei esse: sic ista quibus velificat dominandi licentia, postquam semel regnandi dulcedinem sensisti contemnereque priores ci bos cepisti, auferunt te per licita atque illicita, velut ebrium, sine ullo freno aut discrimine, tuo cunque libido rapit,atque impellit.

D feritionum, Rebes nonu. Pro- .rionum. qt ab initio mul, ad n ut ma et 2 tempora variis in locis, ciuitatibu2,Dκυ riis ac regnis exortaesunt

246쪽

L r E E RRI N C i P i o, ut fabulae fingunt iii ipso mundi primoritio nondum con- .stitutam fuiste inaiestatem in cinio,

diis minoribus Ioui cedere detrecta tibus, ita veritas sacri nos eloquii do- - postatas angelos, eorumque principem C A M, 'Hae vox Hebraica rebellem&adue sarium significat, diuinae ac siimmae maiestatic dae nolentem,& similem se altissimoiaci antem e Michaele archangelo, ac iustorum angelorum legibus fuisse oppressi in & de coelo deiectu &igni tempiterno destinatum . Ea prima f. it per

duellio rebellioque&animatio hostilis aditerius. Deum, cum hommes nulli duelleiat. Cuius perpetuo conscius ille angelus pr. aeuaricator, homi postea ad consimilem defectione de ruinam solicitare non deititit nec desistit. Hoc unum i ationis suae quaerens praemi im & solatium, si de saetate sua desperarit, omnium hominiam.

si em in dubiam reuocet . ac in praecep, bara demergat, si aurem callidis eius iustum; ' ἰρ bucinit. Nam &ipses primos homines non G iatra nigressionem tantum praecepti, sed etiam ad Milonem, usurpationem male latis diuina .

instigauit, falso praedicens fore ut post transgres licio viverent oculis apertis, d essent sicut dii sentes bonum de malum. Sed mihi consilium

non est varias diutinae maiestatis laeses species enumerare, quas ab hoc crimine maiestatis, iudicii α :i eoae ge nere antea monui discretas. Itaq; ne au' taxillud facinus latius commemorabo, quo tur Erem usq; ad coelium erigere tentarunt primi post

diluuium homines & gigantes, partim nominis

247쪽

gloriae parandae causa, partim etiam muniendi duersus diluuium, si rediretpraesidii. Quam e rebellionem poetae, & tabulae in bellum g

hantum transformarunt. Ouid. I. Metam.

Fecitasse erunt regnum coele gigant*, congestos uxisse ad fissera montes.

omnipotens misy per egit olympum Fulmine, sexcu subiectum Pelion osse. lSed nos veritas ipsa docet nullius fulminis prae 'sidio, sed sola labii id est, linguarum conflauon eos ab incepto fuisserraepeditos.

. CONIVRATION Es aute personarum, quis

in fabulis & tragoediis reseruntur,& quq fabulor. sis temporibus tribuuntur praetermittes, eas per ςurra, tu ab historicis sinceriore fide referuntur. PRi Mus Se stris regis AEgypti frater, ei apud secum uxore,& filiis c nati inlidias parauit. Diod lib. i.parte secunda. a PosTEA Ninus matri Semiramidi, per Eoi . nuchum insidias parauit, quas authore Diodor euasit,sed.T g. contra existimat ob adpetitum filii concubitum,ab eodem ioterfecta. narrat Oiosius lib. i. cap. . eam publico scelere, nefandas

suam libidinem obtexisse,& legem tulisse, qualis ter parentes liberosq; coniugia permittebantu 3 Ap videndum Sardanapalum quod ne mi

ni antpa permissum erat praefectus eius Arbach aegre admistus, cum eum inter scortoriim gregem inuenisset omni scemina molliorem de lasciui rem, indignatus tanto probro cum lociis de bello illi inferendo coniurat. In quo victus Sardanapalus,se cum omni gaza in pyram coniicit,& in eius locum idem ipse Arbaces rexitatuitur. Iustinus li-

248쪽

I B E R. I I . Oros .lib. I . cap. 19. Diodorus lib.2. Astyages meriti, id est,sceleris in Harpa uadmissi, cum in ultionem seruati Cyri nepotis, Ilium suum epulandum dedit, ipsi Harpago suminam belli contra Cyrum committit. qui accepta cillim statim Cyro. per proditionem tradit,.. regis crudelicatem perfidia defectio ire 'i stinus lib. i. Oros libr. I ca. ili. Cyrus etiam,vieto auo regnum abstulit,cumque maximς genti Hir- canorum pr posui nepotem magis quam vici rem se gerens. a. s Uxor Candaulii Lydiae regis,cum Gyge re- sis amico, suo tu e adultero, de in terficiendo in sto coniuravit. ldfui nuptiarum cum Gygessi- - s 'raru pr mium:Nam mariti sanguine dolatasnam viri & tu pariter adul ero tradidit. luit. H

odor. 6 Magus quidem delegatum sibi facinus aCa- sede ipsius fratre Mergide interneiedo, etiarii ambyse mortuo perpetrat, prostratoque Mer- e cui regnum debcbatur, fratrem iuunt ori ' tineamentis per similem subiecit Orop stem, emine subesse dolum arbitrarite, rex Oropasios . . . u pro Mergide creditus fuit. Iustinus lib. i .He-

todotus libr. 3. paulo aliter :quems quicur Euse hius in Chronicis. -

Ea falsi Regis subiectio postea Hostani viro

inter Perias nobili, cognita, eum iri utit ut cuni sex O timatibus coniuraret, eosq; in caedem falsi Regis impulsos, Sacramento religionis obstrin- geret:Quo occiso,de Rese ex ipsoru numero gendo concordare potuerunt, Regnum ad Hispalis filium, unum ex colituratis peruenie

249쪽

Maminarentis,urbe Darii, Regi prodidit. Iustin.

lib. I .inime.

Pi SISTRAT vs victis Megaris, quasi sibi non Patriae vicisset, tyrannidem perdolum occupat: Quippe verberibus voluntariis domi adfectus, la, ' αξ rei c&pore in cocione prodit,vulnera ostedit quae a Principibus simulat accepta,obtiner dcustodiam corporis uisatellitiunt, & eustodiuncohortem, cuius munimento, occupar xannide, annos regnati x x x i v.cuiusduo libis Diocles&Hippias, ille stupratam virginem, fratre virginis interfectus est nicob crudesitatem quaestionis , dc fratre virgini &consciis habita: resno pulsus, ducem se rufioad bellum patriae inferendii obtulit,& eum aduersus patriam con citauit.lusii. b. a. sutaad annum i Tarqui Sup.notat Hipparcum & Hippiam Athenis ty idem exercuisse eo que tandem ab Armodio c Aristogitone interfectos: & I cenam mereti

amicam eorona, cum tormentis cogeretur, ut 1 cios proderet, linguam suam inordacitus amput

xasse. Et paulo post apud Samum tres fratres, P lycratem, Sylum& Pantagnostum Lones, cum essent coloni ab Atheniensibus deducti, in alivilium tamen Regis Xerxis venerunt aduersus thenienses, quos ut rebellantes aduersus condi tores suos Themistocles increpans, perfecit ut ipse praelio pugni se paulatim subtraheren qu rum defeeito caeterorum animos fregit. Iusti. E-

250쪽

L 1 3 E L M. i. eum Graeci audita Xerxis fuga consilium inissent interrumpendi pontis quem ille Abido, velut victor maris fecerat,ut intercluso aditu,aut deler tur, aut ad pacem petendam cogeretur: Themiastocles contra metuens ne desperationem in vi tutem verterent, de iter Quod aliter non pateret serro patefacerent, consilium Graecorum Aeris

dicat: ille perculius nuncio Abidum fugiens, & lutum pontem hibernis tempestatibus offentias, piscatoria scapha traiecit trepidus. Iustinus . E. te Themistocle. PAusANi As dux Lacedaemoniorum in belli, auersus erxem . pro ducatu Regnum Graeciae se has. proditionis praemiu cum Xerxe,nuptias u liuor eius paciscitur. Scribit praeterea Xerxi, quo cunque ad se nuncios imisisset,imerficeret,nercs il loquacitate hominii proderetur. Sed dux Athe lalisium Aristides belli socius electus, collega, natibus obuiam eundo, simul in rem sapienter consilledo,proditionis cosilia discussit. Nec mu post accusatus Pausanias damnatur, non lo gilii iudicis iudicio, sed&proprio:&intem- Ο loquodam est conclusius, ut in eo sub Dino in ret. Probus in Pausania. Iustinus lib. 2 in fine. ARTABANus Xerxis praefectus, cum septem

bustissimis filiis Regiam Xerxis vesperi ingre

eum trucidat: mox etia Artaxerxem puerum

impellit, Darium adolescentem fratrem interia dere,persuadens a Dario patrem Xerxem inter' a. tum: quo perpetrato, veritate rei gestae postea cognita, Artaxerxes se quoque ad necem ultima appeti sciens, δc verens numeriura filiorum Arta ni, exercitu iubet esse paratum, quasi rectam o