Octaviani Gentilii ... De patriciorum origine, varietate, præstantia, et juribus libri quatuor ...

발행: 1736년

분량: 617페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

i 4 DE PATRICII s

obscure conjecto ex Gossa in leg. quoties Cod. ubI Senator. set Claris. in verbo Patricius, quod ita explicat : Et diacitur Patricius, quem sibi in Patrem Imperator elegit: Hanc a me traditam distinctionem , si Iacobus Gutherus, Hosnaan, &Ratu ardus acclarate adhibuissent, Patriciis Constantinianis , non assi xissent, quae Patriciis aliorum Principum congruunt; praesertim quum in ejus rei probationem ipsi reserant epistolas Aurelii Cassi odori, in quibus Patriciatus a Gothorum Regibus collatus legitur . VII. Fateor autem ingenue me diu haesisse in assequendo recto sensit hujus opinionis . Anceps et enim c gitabam; Patricios Patres fuisse Imperatorum: ac proinde eos consito juvare oportuisse; ut rei te observat Iacobus Draco lib. a. cap. q. Splendidum , inquit, habebant Consiliaris o Dium , quod connexum d nitati erat, qui enim Patrieii , ut modo dictum , erant quasi Patres, Tut

resque Imperatorum , ae Reipublicae; neeesse fuit, ut mulonsiliissis Principem , ct Rempublieam juvarent: At

vero alienum non erat a dignitate , ut veluti Patres Imperatorum ad ipsorum privata consilia adhiberentur; quς quidem Augusti Principes non modo non respuebant, quin imo palam allegabant, laudabantque ut liquet Messi hentica ut Iudices titulo 2. Novella S. cap. I. , in qua

Iustinianus Imperator scribens Ioanni Patricio : Haec autem , inquit, apud nos cogitanter, his quoque participem consti umentes eam , quae a Deo data es nobis, Roserendissimam Conjugemo tuae Cei tudini causam com municantes , ct quaedam Giam a tuo iumentes eoninio, ad hane sacram venimus legem : Ex Anastasio item Bibliothecario in Martino , apud quem Constantinus Imperator , ait '. Si autem, quomodo nobis fura si Platon gloriosus Patricius , ct Eupraxius gloriosus, potueritissuadere exemeitui ibidem eon enti : jubemur teneri Martinum , qui hie erat apocrifarius in Regia Urbe: Illud vero contrarium esse novo. Constantiniano Patriciatui crediderim

202쪽

Patricios apud Orientales Imperatores assedisse in Cons storio , uti Primores Senatus more veteri, atque cum illis Caesia res habitare voluisse , quasi in contubernium imperatoriae majestatis adscitis; quod notavit, & Bulen-gerius de Imperat. , di Impre. Roman. lib. S. cap. I. Prae terea , ut a jebam, post Constantini tempora Patricii, creati ab aliis Principibus, hoc munus praecipue obibant, veluti proprium dignitatis ossicium : Quare in Cassi odori epistolis, in quibus legitur Patriciatus collatio facta a Gothorum Regibus , saepenumero hujuta odi Consiliarii munus occurrit, & licet conjicere. Profecto in epis. II. lib. 8. Theodoricus Cyprianum ab se Patricium renunciatum se alloquitur : Consilio quidem plurιmum valer, nec fractus tamen artace cognosceris ; sis enim adeptus essenectutis bona , ux Uur non subires incommoda . Sunt enim benesciis nostii consentanea, is vitae raperna judicia, quod talium Aliorum Pater effectus, natura usa videris esse P iricius : longe clarius id eruitur ex episi. II. Lb. 3. , quam Theodoricus scripsit Argolico Urbis Praesecto , ubi enu elans, ipsium decorasse insigni is Urbanae Praefecturae, ad majora promerenda inflammat, & excitat; Patriciatum vero obtinendum obiiciens haec addit e sude ergo , ut a

meritis tuis exigere possis , quod nor praesitisse cognoscis. Apara fuge, jusa sequere, modesa dilige iracunda contemne . 2uid eris suavius , quam in illa turba Summorum, nobile protulisse judicium , ubi tot Patriciorum corda strovocantur ad gratiam , ubi bonum factum celebretur ore

sapientum tUIII. Hujusmodi autem Patricii duplicis erant generis : alii siquidem Praesentales , alii Codicillaret, sive o Honorarii dicebantur; Quorum unicam divisionem minus recte ad Constantinianum Patriciatum refert Jacobus Draco lib. 2. cap. I. num. 3. Praesentales Patricii illi erant, qui lateri Principis adhaerebant, alioque 'nomine in actu possit dicebantur, ut docet Gutherus lib. 2. cap. I9,, ac sciter

203쪽

1 6 DE PATRICII s

scite, eleganterque explicat memoratus Draco loco paulo ante recitato et Praesentans, inquit ,fuit, eorum , qui ipso actu in consilio Principum versabantur . Hoc genus Patriciatus colligitur ex epis. 9. Aurelii Cassiodori lib. 8., qua Athalaricus Gothorum Rex praesentalem Pa triciatum Tolonico contulit: Te , inquit , eumfavore disino fugesta praesentalis Patriciatus evehimus, ut pro Republica nostra tractantem sedes celsa sublimet: Codicillarer autem Patricii , ii dicebantur, qui Patriciatum in codicillis dumtaxat habebant, & praeter nudum honorem , ac titulum nihil aliud consequebantur, ut Draco ibidem prosequitur. IX. At praeterire minime possum sine animadversione , aliquot Illustrium Scriptorum hallucinationem , , qui decepti similitudine ossicii, quod in Cons storio Principum habuisse Patricios, tanquam ipsorum consiliarios norant, eos cum Comitibus Consistorianis incaute confuderant ; Unde eorum alius error profluxit, quod existimaverint: Patricios , eosdem fuisse , ac Comites Consistorii. Ita sentit Guido Panci rotus in notit. dignit. utri u . Imper. cap. a. de Vluser. Spectabit. Clarissim . ubi scribit : Et ipsi Parrieti Comiter Conei oriani , quam dignitatem a Consantino inventam 'simus autumat e &Jacobus Hosman in Lexico universati perho Patricius : Medicti quoque , ait, quos Consantinus Magnus e publico S natu in Consistorium, ct stri Ium eo suum Principis, Be ut Senatum domesticum cooptavit, Provinciaeque alicujus Praefecturae donavit, alias Comites Cons oriani, eri Consistiria dicti. Harum dignitatum inter se discrimen inde potissimum infero; quod, si Patricii iidem sui Gsent, ac Comites Consistoriani , Patriciatui addita nunquam fuisset comitiva dignitas; quasi accessio , & complementum Omnium dignitatum , ut probe animadvertit Alta serra tom. p. in notis ad Anapassum Bibliothecar. agens de Vigilio . Nemo enim id assequi cupit, quod cumulatum

204쪽

jam habet; neque Imperatores Patricium simul, ac Coinmitem quemquam creassent. Cujus quidem rei exemplum exhibet idem Anastasius in Vigilio , ubi de Iustiniano Augusto , qui Wittgem Gothorum Regem , Patricium, &Comitem creavit: Feeit Patricium , ct Comitem . Ea de caussa utriusque dignitatis titulis complures decorati occurrunt in Codice Theodosiano , quibus Imperatores leges exsequutioni mandandas committebant. Sic legem Iq. tit. l . lib. I S. constat fuisse pro exsequutione directam

Constantio Comiti ct Patricio ; & Novellam Majorani ira titulo a. Recimerio V. I. Comiti , ct Magistro utriussuσMilitiae, atque Patruio . Qua in sententia ob id etiam mihi persistendum esse censeo , quod utramque dignitatem a Constantino Magno institutam videam; ut de Comitiva tradit Eusebius in vita Constantini cap. q. , ex quo pro Pterea in sero : unam, eamdemque dignitatem haberi jure non posse . Postremum operae pretium , ut reor , faciam, si quidquam de Comitibus Consistorianis in medium afferam . Lectissima si quidem eruditionis copia , & nostra , &aliorum studia praeverterunt Antonius Dadinus Alta serra de Comit. Ducibus e . a. , & Jacobus Gutherus de of se. Domus uetus. lib. I. cap. l7. ne quid hac in parte novi lectoribus exhibeamus . Ex operosis igitur utriusque lucubrationibus pauca e multis delibasse sumiet, quo comitiva dignitas his , qui jejunam de illa apud Script res mentionem offenderint, a Patriciatus dignitate omnino Isti nista innotescat .X. Comites Consistoriani, ii dicebantur, qui Principi in Consistorio adsidebant. Consistorium enim erat locus , in quo illi, qui consilio Principi aderant, consistebant, & in quo publicae res, privatorumque negoci odefiniebantur. Differebat vero ab Auditorio Principis, in quo causis solum agitabantur. In utroque vero Comites Consistoriani Principi consilia suggerebant. Triplicis autem generis erat Comitiva dignitas; nempe Primi, Se-

205쪽

1 3 DE PATRICII s

eundi, & Tertii ordinis. Qui primo censebatur ordine,

ceteris erat nobilior: Hac etenim decoratis jus erat ingrediendi Consistorium Principis . Ita legitur in sormula hujus dignitatis relata a Cassi odoro lib. 6. epis. II. Luο- circa provocati moribus tuis comitivam tibi primi ordinis ab illa indictione, majestatis favore largimur ; ut Consi rium nosrum , Acut rogatur ingrederis, ita moribus laudatus exornes . Ea dignitate insigniebantur Jurisperiit , S advocati post expletum per vicennium advocationis ORscium , leg. unica Cod. Theodos ut in Urbe consis. Sidon. is. II. lib. i. Ipsamque itidem meruisse leguntur Archi- atri Sacri Palatii, Mechanici, Architecti, Curatoresque Operum publicorum, quos artis, Operumque praestantia plurimum commendabat. Comites Secundi Ordinis dicebantur agentes Palatini sub Principe Ossicii, ae militantes in sacris scriniis , in quem , Theodoricum Regem Civitatum Iudices praecipue cooptata liquet ex Cassi odoro Iib. 7. epis. 26. Tertii ordinis comitiva deserebatur , De- eurionum Principibus, ac Praepositis Naviculariorum. Atque hi Comites , Minores vocabantur. Plures autem inde erant comitivae dignitates , quas singulas Cassi odorus recenset lib. 6. ct 7. variar. quem ad exactam earumdem comparandam notitiam Lector consulat: Neque senim, quae ab ipsio late, eloquenterque traduntur, hic extra necessitatem repetenda arbitramur.

X. Ad ceteras demum tollendas ambages, quae inveterum Scriptorum testimoniis forsitan occurrere possunt; quoties ipsi mentionem faciunt de Patriciatu Romano ante Caroli Magni aetatem : animadvertendum hic etiam ducimus, Patricios illos , qui a Gothorum Regibus creabantur, aliquando Patricios Romanos appellatos fuisse. Id ex eo potissimum conjicimus , quod ipsi Reges scribebant Romano Senatui, ereatum ab se Patricium nunciantes , eumque ex illorum coetu appellabant, atque Colle gam . Sic Theodoricus de Importuno Patricio ad Roma

206쪽

nae Urbis Senatum scripsit : P. C. illuseri, ct magnifico

Viro Patriciatus culmeu indulsimus, ut veser coetus, sicut

pullulat forte nascendi, ita , ct fascibus possi augeri : uteonsat epis.6. lib. 3. Casmdori. Nec aliter idem Princeps Senatum ipsium est alloquius, postquam Tolonico Patriciatum contulisset: Habetis P. C., unde glorios Principi, gratiam reserre debeatis , quod praecelso Viro Tolonico , Onfra assinitase fulgenti ve i Ordinis contulimus dignitatem c. Hune itaque Cirum bellis exercitatum, felicitate clarum , prudentia comprobatum, quod Deo auspice immsit ad Patriciatus praesentatis culmen eveximus. Favete nune auspiciis Candidati , ct Hiris nosris tibertatis arma reserate : convenit gentem Romuleam Martios Tros habere tollegas. Cassiodorus epis. Io. lib. 8. Idem quoque Rex Athalaricus de Cypriano , renunciato Patricio ad Romanum Senatum scripsit : Favete, inquit, nunc Collegae: Momento , & argumento pari Aurelius Cassiodorus , quia Theodorico Patricius creatus est ex ejus libri primi epis. a. Patricius Romanus appellatur a Pope bl ount ex Po- anne Henrico Ursino lib. . de Stat. Anim. pag. Sqq. De Tertullo item Romano Patricio apud Paulum Diaconum , hujus gesta narrantem legimus: Nomine primo Miles, pos- ea per honorum fascei officia dignitatum excrescens ineulmen Romani Patriciatus evasit; Licet hunc Cassinenses cum Placidi parente confundant, ut assirmat Nicolaus

Alemannus in dissertat. de Lateranen. parietis. cap. II. Verum utroque Patriciatu Romano scilicet, atque Constantinopolitano quandoque nonnullos suisse decoratos, noti stimum est . Id ipsum de Sanctis Martyribus Cyrillo , R Methodio ad veterum Monumentorum sidem statuit Vir Clarissimus Joannes Marangonus mihi amicitia conjunctissimus in Iom. 2. eruditi operis, cui titular: Thesaurus Parochorum num. 68.fol. .

207쪽

De Patriciis PatribuI Imperatorum. CAPUT IU.

I. Patricii in inelam Patrum Imperatorum , ct Imperii eonfinium provecti . II. Eorum auctoritas m LN ratore eligendo . III. Imperatores electi Patriciorum factione , ct depositi . IV. Patricii aliquandiu a e bant Imperium ; alii Imperatores acclamati . U. Imperatorum Aliae Patriciis nuptui traditae , o Patriciorum fluae Imperatoribus. UI. Ritus, ct Pompae hu-Jusmodi Nuptiarum . VII. Imperatores in publicum prodeuntes Patricii comitabantur. VIII. Patricii eum Imperatore vehebantur in Dromonio Imperatorio, Dromonium , quis esset, di a quo inventum. IX. --nera in aula Imperiali conlata Patriciis . X. Similia munia Patruiti, ex aliorum Principum ditione com

missa.

I. Α ista sunt, ut arbitror, superiori capite sundamenta, quibus prosequi nostras exercitationes faciliori or - 'dine pollamus; neque enim digitum ultra recte progredi licuisset, nisi praecipua dissertationis capita constituissem , ad quae multiplex Patriciorum genus referrem :ex iisque, veluti e sontibus certam , atque distinctam sermonis viam derivarem , lateque pro tractandarum rerum discrimine, ac varietate proferrem. Quamobrem non mi nus operosium videtur de universis Patriciorum generibus , quam de sngulorum muneribus, multoque magis de eorumdem juribus , & praestantia dicere. Ac primum quidem illud explicemus , oportet, quod est Patriciorum Ona nium maxime proprium , praesertim vero eorum, qui By

pantii in Imperatoria degebant aula . Reliqui enim , aliis

208쪽

muneribus occupati, ut prae onuimus, alio extra aulam mittebantur, nimirum , ut Ecclesiarum jura tuerentur, ut militiae' praeessent, vel, ut Urbes regerent, atque Provincias . At, quae fuerint eorumdem ossicia , qui honores , qui ritus, nusquana invenio : plenumque periculi, & di μficultatis est , in re tam antiqua , & temporum vetustate obsoleta, exacto cuncti a numero supputare . Nec tamen puto pauca , aut parva illorum suisse decora; propterea quod in ossicium Patrum Imperatorum essent evecti. Quare Iustinianus Imperator Novella 8 I. ad Urbis Senatu in

scriptit : Iamdudum legem scripsimus super gloriosissimil

nosiris Patriens e qua liberos eos dignitatis collatione , sta terna potesate demonsrat; Non enim deeens stulavimus, ut hi, quos nos in officium Patrum provehimus nostrorum , sub aliena sint potestate . Ipsiorum siquidem opera , & au istoritate Imperium tutabatur , perinde, ac si in Augustorum socios, 3c adjutores essent adsciti . Hinc a Procopio Caesariensi lib. I. de bello Persico east. 8. memoriae proditur: Anastasium Imperatorem , Appianum Patricium , quem primo , Castrensi aerario praefecerat, Imperii consortem

publicis literis renunciasse; & apud Ducangium in Comsantinopol. Chrisian. eap. ia. defamil. Heraclii Augusti; Heraclium Patricium Imperii participem semper voluisse legitur; singularis super hoc , est epistola Majorani ad Sein

Natum missa , quo tempore Imperator est renunciatus , quae prostat apud Sigonium lib. I q. de Imper. Occident. Nos, inquit, eum Patre, Patricioque nosro Recimero rei

militaris curam geremus , ct Romanae Reipublieae satum, quem communibus excubiis, ct ab heserno hose, ct a domestea elade liberavimus , Deo bene Iuvante tuebimur, a que auctoritate Principis, ct obsequio Collegae, ut vesrum in me sobis non possit displicere uictum , enitemur . Dissicillimis temporibus, ipsium quoque Reipublicae regimen Patricio Imperator credebat: constat squidem ex S. Nicephoro Patriarcha in historia C. R e graeco sermone in lati-

209쪽

aga DE PATRICII s

latinum eonversa a Dionasio Petavio pag. II. quum sama , ac pestilentia Imperium premeretur , memoratum Heraclium Imperatorem, Sergium Patriarcham cum Magistratibus, &omni populo convocasse , primumque filios siuos illorum fidei commissae, deinde Bonum Patricium rerum administrationi praefecisse. II. Compertum mihi id quoque est ; ab ipsis, uti Patribus Imperatorum , Imperiique consortibus , quos nOrant dignos , aptosque , consilio, suffragio , vel opera ad summum Imperii culmen suisse evectos , quod cum aliis notarunt Marquard. Preher in Origine palatin. lib. I. cap. S., & Joannes Iacobus Draco de Origin. ct jure Patricior. lib. 2. cap. 6. sub num. Io. Cujus rei illud maxime insigne occurrit exemplum, quod Ducangius refert cap. Iq. de familia Nicephori . Quum enim Flavius Stauracius nullos suscepisset liberos, nec ei potiundae diutius augustae dignitatis spes ulla superesset; Patricii perniciosum rati, ad sceminam devolvi administrationem Imperii, Michaeli Rangabe , qui Stauratii sororem , in uxorem habebat, Imperium detulerunt : Nicephorus, inquit, Patriarcha , ct Patricii periti, ne insae minam caderet rerum admini-sratio , Michaeli Rangabe, qui Mauracii sororem in uxorem habebat, Imperium desulerunt; Ita Mauracius potestate exutus , Mono serio relegatus es , o in Monachum attonsus : Quae quum ita snt, facile intelligi potest, irta, Imperatorum electione plurimum Patriciorum valuisse auctoritatena . Hinc Bardanes Patricius , cognomento Turcus , cum Dux esset Orientis , ad Imperatorium fastigium a militibus evectus , ut refert idem Ducangius cap. t q. de familia Nicephori, quum profugus Chrysopolim petiisset, eamque circuillet per dies octo, neque receptus fuisset, mist Nuncium ad Nicephorum impetraturus ab eo, atque Patriciis fidem , qua incolumis servaretur , tutusque , ac sine vitae periculo cum sociis in Imperio degeret , ut colligitur ex Bisoria Vsella lib. 24. apud Muratorium Disitig Cooste

210쪽

torium tom. I. rer. Italicar. Mist ad Nicephorum , ait, Oaecepto verbo inscriptis propriae manus ejus, in quo ct famni mus Tharasius Patriarcha, ct omnes Patricii subscripserunt quod illae fur, ct indemuis eum omnibus , qui eum ipso erant , foret reservanduI. Hac porro auctoritate, qua Patricii imperium alteri deserebant, ne ipsis inconsultis quisquam augusta dignitate exueretur, obstabant; Enimvero Michael idem Rangabe, qui paullo ante Imperio potitus erat ipsiorum suffragio; a Bulgaris victus tantum animi moerorem contraxit, ut reserente Ducangio cap. IS. de

familia ejusdem: Nisi obstitisssent uxor, o Patricii rerum adminis rationem e liset ultro . Tanta freti, & abusi potestate Patricii, quandoque etiam , ut regnantes Principes ad Imperium deponendum adigerent, tyrannidem concitabant . Hanc, turpem in modum exercitam ad ver sus Irenem Augustam, ut regimen in selix exueret, eaque exacta Nicephorus rerum administratione potiretur, ostendit Mistellae historiar auctor lib. 23. tom. I. rer. Datic.

pag. I7 I. cujus haec verba sent: Nicephorus, eum tiset Patricius , ct Logotheta generalis Irrannidem adversus Ir nem piissimam concitavit; Deo quidem infallibilibus ob nos rorum multitudinem precatorum, judiciis, indulgence , operantibus ei Meesa Patricio, ae Domesuo scholarum,

olentiis pleno, ct Nieeta Triphilio . Erant autem,'cum eo Leo Patricius Musulatii, Theoctisus Patricius, Petrus Patricius, ct Lu sor seducentes quosdam a populo, qui erant ex ordinibus ; cumque venusent ad portam, fu

dicta es Chaue , eusodesuesalso , aesubito decepissent, persuaserunt eis , ut crederent, quod ab ipsa fuerint des

nati, quatenus eumdem Nicephorum Imperatorem appellarent , eo quod Elius Patricius sibi vim inferret ad enunciandum fratrem suum Imperatorem. 2ui mendacio Ianto eredentes, Imperatorem pariter pronunciaderunt eum , quι erat PFrannus. Taliter ergo ad magnum palatium iidem

SEARCH

MENU NAVIGATION