Epinicia Musarum, eminentissimo cardinali duci de Richelieu

191쪽

M V s A R V M. Quae mictum obsissis , oe tela hostilia , quaeque

Mille nocendi artes Gallorum in damna ferebat, quicquam aθectat sublatis aequora velis, Dum Caurum , m Librae decumanos inuocat aestus, Namque noti fecere moram, dum multa minantem Ors inopina Ducem tam laeto cardine rerum Eripuit: tenuessiostes vanescit in auras:

Da tamen claros Regi paritura triumphos Optatis fruitur, fluitque e littore tandem

Clastis inaudias intentatura ruinas, Sulphureis amatri rogis : non illa rotantes

Malleolos, pice que faces , dprotinus omnem Nauibus aduectat Siculis e pnibus AElnam, uae scopulos iactet ,furidisque per aera humtes: Haest confidunt mastae funismina molis, Aggeris hac obices valido perrumpere nis21 Adueniunt, tutoque locant f tittore puppes Ad lada Rupellae , quae laetior explicat alas, Fulminesque globis venientes urbe salutat romant ' pugnae a rutilantia fulgura ponto

Jngeminant tormenta trauces distisa per undas. Machina multa natat nostras ustura carinas,

Succensaeque micant aestu subeunte Liburnae, Sed labor effusius ; detentae fortibus τncis Ardent innocui tepefacta per aequoraflammis; Dumque volant hinc inde faces, eruntque fauillae, Saltibus oe crepitu spectacula grata dedere. Sic paritura metum , peperere incendia plausum. Ite modo , oe timidab pelago conuertite proras Auxiliatrices non re , sed nomine pinus,

192쪽

Ad patrium littus terraque marique subactae , Turpia dedecoris vestri monumenta referte. Si tamen Euronotus leni per aplustria motu Insiluret febrem animam, quae suppara tendat, . uassat que rates optatu applicet oris. Sed prohibere parat nigrantibus inicus alis,

ut stemitu ciet Omnes tum , nauesique profundo

egere , m infanas redeuntibus apparat etndas

Nam neque Delphini lusus fecere per aequor, Nec gemini antennae superunt comitas i sur . Sola sedens ina summa ad carchesia flamma Dira Helene , Helene , diros nautis praenuntiat a se Re tamen, non iam vestro Rupilla fauore, Non eget auxilio e sed quo diuertere marem M asinis ' reuocat m o Rupella boatur Quid gemis infortis steriem mutabis Obmpi 'Omnia et Aiori succedunt, omnia rident: At contra publapsa retro tibi cuncta feruntur Rebaris fundos m opes struare vetUM; At tu cum fundis fortunas distrabis omnes, Quaque maritali te consiluisse pudori , Credideras , pudor hinc laeseus et qua parte tuendae: Spes fuerat, vita ,facta est ia iura salutis. Denique libertas longo tibi parta Δello Artibus atque armis quibus est quaesita , labascit, Ni sartam ae tectam Diras indulgentia mictis

Restituat , foueatDe reos clementibus alis,

Perdere quos potuit belli si iura manerent.. Sed bene consultum , quod tandem pandere porta

193쪽

Mens fuit oe dominum murorum , admittere muris, auo Jemel ingresso macies, m turpis egestas Egreditur , plenoque venit tibi copia cornu Hoc ino meruisse potes , quod Castra , Nema , Quod Mons Albanus, totque insuper oppida disieni Exemplo parere tuo : iam Dama firmas Suppetias flerare potest , iam Mantua certam Regis opem , disque adeo Rex arbiter orbis. Incipe nunc sanam Rupella inducere mentem Incipe oe o quio prono cognostere Regem, Regem cui tantos dederis perferre labores, Et cui longa decem tulerint fastidia menses: Corripuis e diem poterus , teque inde Iupremo, Subtrahere exitio , si mens non caeca fuisset. o lux Bodoniae gentis cui grandia fatum

Pectora , cui gramdes animos , cr robora fecit,

Cuique frenatam duplici diademate fontem ra beant; ideo fatum , erudeliaque astra Incusere licet, quod per Afrimina mille

Sint tibi quae tua sunt magno repetenda labore Henrici magni fors haec fuit, hocque patemaer Sortis habes, mrbes proprias qui sepe redemit Ut tua iam duplici dicatur Gallia itere. O decus Hereum , s es o fidissima rvii Ten niuis ab , gelidique Iouis , ten frigora brumae Frigora dura pati s decuit quem molliter , omnes Coniugis in D emio belli deponere curas,

Deliciseque frui Luparae , quam castra scutum Nocte sub aeria stillantes figere nimbos ,

in latus horrenti praecingit gausape villo,

194쪽

Dumque rudes ocreae Srarum mollia merint

Tempotaque hirsuto defendis tecta galero , Castrensi recubans strato , somnique cibίquem pariter parcus, sic vita prodigus, oe qui Militis ingenio caput obiectare periclis Non dubitas , putriamque sequi per vulnera laudem. Eia age regali diuum sate sanguine Princeps,

yngredere antiquas , aderit iam tempus , in arces

Quas saepe aggressi , sed qμas exscindere nunquam

Maiores potuere tui , tibi militat ini torum peries , m amico numine fruit. Ingredere : en lata pandunt tibi moenia portas: Praepes honorata praeat victoria pompa, Dum cataphra ius , equo , media inter signa, tuba que, Inter m armatas acies , qua fulgurat umbo. Quaque triumphales nutant e culide palmae , I xcipis eqseses per ovantia murmura plausus

Militis oe populi , cui pacem , oe larga dedisti

Otia , ni faciles turbent haec otia galli. Iam mihi cernuntur pronos subpitterae fasces Hoc motu concu sae urbes quae bella parabant: Iam iuga demitti , iam se diffundere Gallis 'Alpinae , nosti seque viam praebere maniplis. Iam noua sit rerum facies , noua peritore mersant Consilia ambigui reges s Iber , Anglus , omnis Europa spectat quo te victricibus armis

Convertas , mundo-ne zelis imponere leges , Aut duplices aquilas geminis committere sceptris.

Livor edax quid nunc L o D OICi fortia gesta Dente petis , quid Ric HALii sensurique Oimumque ,

195쪽

M V s A R V M. Consilia , oe vigiles damnas in secuti eurus 'αuod non vi solita , nec aperto Marte rebelles Strinxerit, aut crates , pluteosique admouerit urbi,

Quod non ignivomis qua sari moenia telis Iusserit , oe valido insubu transmittere malium , uod non m cIptis subter inuantibus alte fossa tellure , cauae fundamina molis ferit , oesolidas subiecto pulirere turres Extulerit coelo fumantibus undique glebis rHinc tu forte minor confiurgat gloria credis Induperatori es quasi mania ponere circum Moenia , . ingenti Rupestam claudere Dro Nil fuerit , nudusiue labor stanare procellas,

Oceanoque nouam subeunti obtendere malem ;αuam is et que fremens, tumque ferocior ira

Neptunusmuuo potuit perrumpere fluctu. Quid mictu prohibere hostem terraque marique, Subsidioque procul venientem auertere classem At fruasse suos caput est: ea cura laborque Incumbit Regi ex animo et constanter feAR MAN Dus monet, osti, rerumque peritus. o Princeps Romanae aula , cui nobilis ostro Purpura , oe insignis trabeae decus addit honorem, Cai belli, aspiciis Regis , data summa potestas i agne pater patriae , qua tellus Delphica tantas Expediet lauros , qua tot dabit India palmas,

de amaranthaeo vernent tibi tempora ramo. Non tamen arrident omni de fronde coronae,

Gramineam putat esse leuem , Reg;que relinquit 're Triumphalem p Rostratam poscere Fiamuis

196쪽

πε P I N I C I AOscio potuit, non hos tamen ambit honores: Ciuica sola placet: ciuem feruesse nec τnum Sat putat esse sibi qui centum millia struat. Ouica donetur . non quae Iouis arbore lecta, Sed quae Rupellam statiosa indagine cingit, Ornata aggeribus, foss vasisque recincta.

Haec tua sit, si vota valent, atque anea tota Quam capit amplexu , donec tibi Gallia metas Amphet, σ nudo tellus te claudat Rediorem pelagi: lenes dum Iuppiter auras commovit atque aures , re tu felicibus ausis Lilia trans Alpes, m trans iuga celsa P renes Ferre paras, Reoque tuo noua regna , nouo que Exquiris mundos , ac aurea flecta recudis; Pax ubi , cr adma cum lancibus qui Pacatam inueniant alamo tempore pedem.

GRAMMON T. 1N VERSUS EMINENTISSIMIA

AB EO NUPER EDITOS IN GRATlAMcVIUSDAM POETAE GILLI. RIcHELi us si quid dignatur ludere me suo quid Apostineo grandius ore ton l. Non vos Pierides dicta lis carmina , non huic Besterophontaus proluit ora latex. I -

197쪽

M v s Α R V M. IIII e suos fontes , cr habet sua numina Ausiridique sacra sonant, Musa prophana sile. φο procul Deli, maior mihi sergit Apollo,

ut tua te coram doctius arma mouet.

Pollio cr ipse facit versus , gaudete Poetae,

Iam redit ad mestras mitior aura modos. Cernite Romano saturatam murice laenam, murpureos inter micat ille Patres. Ferte hederas, vitta que miro , cui tempora dudum Diues honorato termite laurus obit.

Non quod ab Aonio Musas deduxerit antro Vincat σ Ioariam qua valet arte chelim. Sed quia consiliis , cr auitis te bus orbem Temperat , unde hominum pendet ubique salus. Cuius ope erectis florent mage lilia thyrsis,

Lilia mernili non temeranda manu.

Quo duce nutantis pax σ concordia Regni Gaudet in extremis exeruisse caput. Sustinet hic Regni curas, atque inuida tela, Quo Regem curis inuidiaque leuet. Et quem fata virum tam dextro sidere natum , Humanis aliquid maius habere notant.

Vt si vel redeant . cogantur scula linguis Dicere distaribus non habuisse parem. Di patri, Regem , m Regi fruate Afini unx: Si foret hic nullus, Gallia nulla foret. GRAMMON T.

198쪽

A L Lic v s Alcides dici virtute mereris , I Mercurius dici Gallicus eloquio. Gallica tam firma munis qui littora classe, Neptunus dici Gallicus ecce potes. Sic disiiuncta prius noshro iunguntur in aevo,

Cernimus inque uno numina trina viro. Idem.

EIDEM,

Res maritimas procuranti. IA M meritis coelum, iam terras numine complet; Portio restabat sola regenda maris. Aureatur Aus , ut det quoque iura profundo , Et cum Neptuno diuidat imperium.

Idem.

QVio munire urbes , quid vallo cingere muros, a geribusque iuuat contumulare solum Vnus RICHELI vstro cunctis arcibus , arx est, Cuius praesidio Gallia tuta manet.

Idem

199쪽

M V s A R V M. 17 Admiranda in Eminentissimo

CARDINALI RICHELIO

ICHEL Ius secreta tegit, non audit inanes Blanditias , tradiat plurima , nἱque capit. Posteritas mirare virum qui rexerit orbem Non os , non aures , non habuisse marius.

Eidem, medicatas aquas bibenti. NEMPE haec commissae deerat tibi gloria curae, O pelagi cun iis qui Aominaris aquis, Ut quoque fulphureos regeres ARMANDE liquores, Cui fluit potus debita iura liquor. Eia age ne dubita . quin sit tibi bmpha salutis Credibile est Bromio mina nocere suo 'Redior es undarum , latices facis ipse salubres, A quo virtutem qua medeantur habent. Exterior sic τnda tibi , sic intima feruit: Illa ministrat opes , ista ministrat opem. Idem

Idem

EIDEM,

Super inuentis terra marique longitudinibus. TE M P v s erat cum non ausis credere ponto ,

Radebant nautae littora nota maris.

Sed postquam inuenta est Italis magnesia Dxis

qua Boream versus nautica vergit acus, Oceani immensos decurrit navita tractus,

Et nouit quantum distet ab axe poli

200쪽

1D EPINICIA Non tamen agno fit quantum si motus ab ortu Vel quantum Hessteria sit regione pro . Ars noua nunc pro ὀt flectis incognita pristis, QMa pelago coeptum quisque siquatur iter. Et quaqua versium , vel quo sub cardine cali uiget, haud dubia dicere voce queat. Hanc tibi ta celebrem debebant pecula famam.

Austitiis Veros restituenda tuis. Vt quι utriusque maris dici nunc arbiter optas, Nunc quoque utrique volens des noua iura mari. Sic locus omnis erit notus teriaque marique Sic eris hinc omni notus m ipse loco. Idem

IN N A VERAGIUM DUARUM NAVIVlis

Hispanicarum ad littus Cantabricum, EIDEM Eminentis 2 CARDINALI RICHELIO.

Cui non sorte datus , sed ratione tridens,. Plurima Neptunus famulans fert commoda Gallis, Hostibus oe contra plurima damna parat. Classis Achementos populata Orientis honores Mergitur occiduo naufraga facta mari. Cernitur hesterias Hi nica gara per undas: Hinc piper, hinc tosto cinnama lecta fio..

Plurima bacca perit conchis erepta marinis, Dum repetit notas carula Ness opes.

Ne propera Eoos posthac mercator ad Indos a Mesa est Cantabricis India tota vadis.. Idem