Epinicia Musarum, eminentissimo cardinali duci de Richelieu

221쪽

Coniectare nefas salutis autor, Exorata piis manus querelis, Et secura fuit medela morbi, Qua toti sepiens medetur orbi, Quae lamenta tuis dedisset umbris LUDOV ICVS, amor tuumquel us Quantum Gallia funerata laesae Fleuisset patriae bonum parentem 'Toto talis eram pauente RSno, ualis Cimba suam secuta nauim : ut iuncta perit furente ponto, Et pro parte suas receptat undas, Maioraque Fubest minor labori Muratur facies flatusque rerum, Et saluo duce, saluus omnis extat Albo dignus erit dies lapillo , Et nullis sacer exolescet annis, ut tantum eripuit neci Miniorum, Et regno columen decurique reddit.

Idem.

PRO EMI NENTISSIMI

CARDINALIS RICHELII

VALETUDINE.

ALM A parens, quam Virgineo seb pectore summi

222쪽

ED INICIA uae nostris medicina malis, gratumque leuamen EF folii , si quid Francae te cura corona Franc enum si vota mouent, hanc astice vitam , Qua Regni subnixa sius m vita potentis r. Ri CHELiv M strua incolumem cis Virgo proborum i se licem , quorum tollit se ad bdera viri in . .

Putaque sacratis infertur mictimaflammis. . Scis nobis oe ab axe datum, quo Francica coelo Gloria st tollat, totumque triumphet in auum. Hoc igitur nostrae decus immortale coronae Hoc donum aethereum fruar procul exulet omnis Te mandante dolor, sacros nihil exedat artus , Nil mentem ingentem, nilfortia pectora tentet. Iucundi niteant Ρles, nocturna soporem Tempora dent placidum, vitae det saecula Numen , . Cunctάque Plissaei succedant congrua voto. Nos tibi pro Regno fruato gona feremus Acceptamque tibi referent haec sceptra salutem.

Haec cecinit Musa Ensinentissimo C Ahoi NALi addictissima.

DE ADMIRABILI PRUDENTIA, ET incomparabili eloquentia eminentissimi i

CR E Da vi ERλτ fecisse in te miracula Pallas

Ret CHEL I, oesummas hominum Sudentia miras meruisse: sed ecce pari Electandus honore

Mercurius certamen initi lincetne tamen laus AEtherea mentis ,sacro qua maxima torquet

223쪽

M V s A R V M. Consilio imperia, oe rerum sic tractat habenas,

Ut felix toto celebretur Francia mando, Nec patriam indona, externus nec terreat ho tis. An sibi blandiloquo mictor petet ore coronam Mercurius Ple saee tuus' Prudentia vivum

v concessa tibi , pariter facundia Diuum, Nec si alio Aligeri prodant sermone loquentes , . Nec de alia posthac mundus f Pallade iactet.

Non ea quae quondam cerebro Iouis orta , triumphos obtinuisse pares, monumentaque talia fertur.

Haud imili ac superas fatur Cillenius ore, uippe hunc dicendo superas, sapiendo Mineruam.

uis tua non nouit toto miracula Regno s

sesteriae cecidit tumor, tu frus uero; Consilio micisti omnes, teque auspice nostri

Nunc Alpes, nunc Tellinae loca frigida matris Lustrauere Duces ; necnon victricibus armis Rupestam impleuere metu, domuere rebelles. Tota aliud tacite loquitur, quondίmque loquetur Altius e magno cernens se Francia luctu Arte tua ereptam, oe maesti discrimine belli. Nunc eadem excipiens sacratae oracula Non hominum ex numero, sed te putat esse beatorum Vnum aliquem, oe populis diuinas reddere voces. Obstupuit Rex ipse potens, cum dulcia nuper Verba dares ,stupuere omnes, coepitque fateri Lecta cohors mentem esse sacram , diuinaque tanti Verba viri. non si alio sermone moneret Rex diuum populos, alio non ore Suada Diceret, aut tantis leniret vocibus aures.

224쪽

Σοι EPINICIA At te Caelicolae fruent, quo sospite Regna, Regis amor, populi studium , et ' pia iura vigebunt. auem virtus, quem Restigio, MUeque parentem nouere suum, oe cuius succumbere fato Publica pax debet, Phoebusque decusque fororum.

Eadem

Fragmentum ex Poemate cui titulus:

PRO SOPO POEA MEGA THYMI,

Fortunae insultus virtute superantis, An no I 63o. mense Nouemb.

Fulminάque, oe iustas commisit Iuppiter iras , Cum noua Rupigenae mouerunt bella Gigantes , Et patrio auulsit se tota Britannia Ponto , Auxilium obstes is longo meditata paratu; Flammifer que ciens vasta in molimina Puppes Ignibus armatis, Vulcanique arte magi lia, Sed fatuas glomerans in bruta Tonitrua flammas Per tot ubique Hostes, per Tigna infesta Carinit, .

Daedaleosique dolos, ab mque sub aequore fassem ,

Totque nouos subita surgentes arte Caphareos, Miratisque recens luctant fuctibus I mum , Heroum armatam dextris ac mindice ferro, Frustra aperire vias, oe in invia nisa recessit. Attollentem undas, aestuque tiaque tumentem Indignata rapi Neptunum in vincla, novoque. Aggere dilectis arceri Nerea terris ei

225쪽

M v S A R V M. Los Vix oculis quaesita fides, cum territa mi se Obstupuit et in is quae fugit ab aequore Cles d. Mox fera Rupellae potuerunt claustra , fluumque Mox aequanda solo Virilarem moenia Regem Excepere sinu, m quema omauere Corona Seruati post longa famis distri na ciues, Ac dilata diu confert quae gaudia Uectis Splendidior nulli mictoria isbita ferro. Hinc cita transcendit montes fortuna, sesque Alpibus Alcain similem, monstrisque minanti, nnibalemque Aper ventos meme Eque volantem

Allobrogum videre Duces; ne saxa, nec alta Attonitos iuuere niues; nec profuit quam

unitis haesisse locis, 'es irrita valli Cessit, oe armatis scopuli tremuere procellis:

Nec vanae tonuere minae, tremit ipse Sabaudo

Iundius Iber, prest que pudor mox de ferit urbem, Pace fugam condens oe amici foedere Parili

Perfidus, ac fato in felix rediturus eodem. Inde nouo mi Brix clementia GVarte feroces Exarmat populos, oe dedita moenia pandunt

Te cito fugae sola domiti mirtute Rebelles.

Mirat Esique fidem fidei sub imagine falsae

Poenituit rupisse fidem, pepulitque timorem Qui Regis fucosit amor; praestentia praepes Advolat, coecae distellit nubila turbae, Perque oculos arsere pio suffusa pudore

Corda virum, Cr captas tenuit victoria mentes, .

Civilique egit tot pediora fida triumpho. Quot prius infandum stirabant perfida Martem.

226쪽

156 EPINICIA I esai Mons-Albanus victoris adorat Imperium, fascesque nouos, ignotάque iura

Amplexus mediis Pacem miratur in armis:

Et dum talis ago, dum sic iubeoque , vetόque, Obsequium meruise putat tam iusta iubentem, Ac disicitparere lubens , eum bella vetanti Bellantes parere videt; me fassus in etno

Arte sagi Themidem populis fulsisse togatam ;

Palladis aut Numen, fled ne terreret Amantes,

iis proiecta, oe laua, qua saeuit, inermi Horrificae posuisse minas ac colla Medusae.

VBue adeo virtute potens fortuna, nec illi Aut maria, aut montes, aut duri pectora vulse Inuias ter felix si non violanda pateret Inuidiae, caecaeque vagis rumoribus Aulae. O Procerum tabest ὁ iusto innata fauori Et numquam sanata luest ὀ testis honorum, Semper in alta potens, nimiumque inimica potenti Fata venenatis achiis, calumnia, linguissTota caput, tota os, feralique undique rictu Bellua, sponte ferox, percessa ferocior, atque More renascentis rediuiua sub ictibus Hudrae , Cur tuus infandas dens rodere Sceptra per artes Tentat, m exesis euertere Regna Columnis 'Ille potens rerum, ut tanti seb Principe rector Imperj, sensi latrantis atrocia monstri Vulneraque, oe morsius, m acutae verbera linguae Per famam, ac stolidi mendacia murmura vulgi avonec σ hic magni matrem Iouis abstulit error,

Et quae me ad tanta tulerat sestigia sortis

227쪽

M v s A R V M. vetulit ipsa reum, atque odio damnauit acerbo Jn sintem, charumque prius blando illa fuserrasiliscit in absentem, natique ad Principis aures Et tota me matre petens , malo se querelas Arcano fert ore Iῖas. Quis talia fando Expediat, quantaque animis caelestibus iras

Et reticere decet, nec amat victoria dici,

Dis' licuit quaecumque Deae :pars laeta laborum Mortales superassa fuit; sed ubique remansi

Ausoniae campis, Dominique in pectore mi Ar, Inuidiam virtute premens, pestemque, famemque, Et quicquid bello se tristius extulit ipse. Mox quasi ius violans iustis mis crederet armis Adi erficecidere Duces ,σ funere trino Herculis vltrices etluus ne flentiat iras Geson triplici distersit membra Aepulchro. Hunc , Germane, gemes ; illum plorastis , Iberi; Allobroges luxere suum; tria de tribus τmbris Lilia tres ducunt fatorum lege triumphos, Et trini pretium trino tres fenore fluunt, Dum lauros L o D o r C E tuas palm que recentes Conssiliis exculta meis comitatur oliua, Seruatisique redit facies te vindice terris Pulchrior, atque acie pax hosti extorta propinqua Sic iuuat egregium lingua dextraque fui sse Mercurium , Martemque Iovi; sc pace reduecta Auertisse nefas, dignoque Atlante ruentem

Italiam fulcisse, suis quae libera monstris, Nec iam aquilas ,seussique Tagi pastura leones

igitur,verumqμe agnoscit corde parentem s

228쪽

1os EPINICIA Praeteritiqsse memor, praesaga potensique fumri, Adflua purpureos inuitans mota Quirites, Et modo pacata concordia Numina terrae , Pro Iructu tanti iusta mercede laboris Spes animo ai ustas oe sede ostendit in alta: Vt meriti laudisque suae mihi conscia virtus, Nec donis capienda tuis, nec, Francia, Regnis , Praemia fatorum Tarpeia expectet ab arce; min, busque oe fama ingens , ingentior actis,

Gallica tota licet matri non extera Roma, Iamque omnes emense gradus, ad culmen honorum, Iudiciis mundi, coelique fauoribus aequis,

Surgat oe Ausoniae fastigia celsa Tarae.

Excerptum e poemate cui nomen

Idque omne unius monitis, genio, atque instinctu RICHELII DvCIs, aeternas qui peritore curas mense, Superumque fouens arcana Deorum,

uantis Galli, qua rerum pondere fessus Restirat, seseque oneri furatur iniquo

Par fuit Herculea munus ceruice subire, Liligeraeque Ratis per tempestatis acerbae Civiles motus, Europaea que procellas dique iactatae clauum foeticibus usque Austiciis moderatus vi miracula nostrae Exhibuit, nunquam fero credenda nepoti.

229쪽

M V S A R V M. Qui pede caro g, adiens por lubrica Sortis, Casu que ancipites, ac prona pericula Rerum, Dum s ibi quirique timens Tutelas ambit Orbis Imperium fustendit adhuc fatalis Enyo

Inter discordes , Terrarum numina , Diuos,

Haud inquam illius , fuerit licet ipsa Cybele fater, vel Ioue sit satus ipse , haud ullius unquam

Numenete agnouit, neu rem restexit anus,

uam Regis , Dominsque sui. Qui munia Pacis, Ac Belu quocunque stata sibi credita Rerum Gnauiter, atque animose obiens, ibique fidelis In flexa Ministeri, etsi a fruant, Deste diis odiis , t reto liuore , salute Neglerita , mi soque omni post publica voto, Gallica diuisis quae et tribus undique cassa Reppererat, laceroque palam deformia multu Regna fuis non tantum opibus , decor que priori Restituit ,sed antiquae plus limite toto fellidos , ac meris Rheni confinibus auxit. Qui Titulis maior, Trabeis augustior, ostro

Sanctior, euentu conatus , vota potitis, Famam re superans , mirtutis flemmata Gallae, Francorumque potens tantum decus extulit Orbi,

Quantum pars erare minus fuit, inde perennes, Quos sibi munifico Fub Principe nae lus Honores Dignior, mi minuit meritis , ita gratibus auxit, Clarauit gestis. αui denique natus in AEui Solamen , Clersque decus , Regn que salutem, Quanquam perpetuis obnoxius inde Potentum Inuidiis , cunctaeque odio , tensique petitus

230쪽

tamen

grueio quo praua.eyua nostrum cuilue I , Mortales supereminet omnes

Sio Sibi , sic Rebus passiim prostexit , VAque sui, Patriaeque

ritibus , Hispanum omnes es erit , technis , ac viribus Humanumque opus egressus calestibus tum consilio, virtute pericula

Inuidiamque sui tandem consumpsit

Incopus FAVEREAV, in suprema. Vectigalium Curia Senator.

EXCERPTA E

. s. de Vias, de Rupellie excidio.

Nil armis obstare suis , non impia moles

Encelassi, non unda potesto cui Iuppiter ignes Franatos, Nereus voluit cui tradere fluctus RICHELE Ique animos plenam numine mentem . Adiungit Regni curis , non fortius alter

Augustum sustentat ontis , fidoque labore Constat , er humanos propior Ioue dirigit a ius. Vrbs infra la malis dum pro bera fata sinebant, . Magna mari terraque , oe dedignata ruinas Ilion est , nomenque f. e memorabile cladis Maius eri quam fortis erat , damnoque spes Incutiet populis hoc Principe victa timores; iSternetur Civile nefas , Batau que Danique Hac erans pereunte Aquilas bella remitti