장음표시 사용
51쪽
tum est, animi mores non solum a stirpe generis, atq; ab ipso
semine diuerse comparari:sed ex his etiam rebus,quae a locis, di vitae consuetudinibus suppeditantur, quibus alimur, & vivimus. Verum quid varia regionum conditio ad mores conserat . uberrime, ut citcra alia, monstrauitHippocrates:fnam. inquit, quicunque regionem montanam, asperam, nudam, Nnon aquosam incolunt, ad laborem, & viriliter agendum na tura praestant: congenitamq; habeat seritatem, di immaniatem, Qui vero loca concaua pratentia, & aestuosa habitant, irilitatem,& tolerantiam laboris non etque a natura habe nr, nisi consuetudo accedat, quae aliter edoceat. Quicunq; vero altam habitant regionem, planam, ventis expositam,& aquo iam , animo sunt mansuetiore. Qui vcro macra, aquis caren tia, & nuda loca tenent, mores eorum rigidi sunt, pertinaces, di contumaces: ubi autem terra pinguis eli,& mollis,N aquo sat aquae autem valde sublimes, di aestate calidae sint,& hyeme
frigidae, ibi homines viplurimum maligni, segnesq;. de ad armies tractandas non acres, aut subtiles nascuntur. bi autem
regio est nuda, natura munita , & aspera: quaeq; N a frigore hy berno preniatur, & a Sole aestiuo exuratur, ibi duros,& robustos, & vigilantes inuenia si quiq; mores habeant pertinaces, di ad iram procliues,& contumacesi magisq; seritate partiui pantes,quam mansuetudine : insuper&ad artes etiam acutiores, & plus solertes, & ad res bellicas aptiores. Atque ideo qui Galliam prouinciam Italiae comparant: quoniam illa sere tota in planitie posita est: Italia autem multis in partibus montuosa, atq; aspera : ideo Itales esse magis bellicosos,ac robustiores assirmant: Gallos mansuetiores, infirmioresq; nisi tamen quos disciplina, ae longus usus aliter efformauit, sed illud etiam satis constat in montuosis, atq; asperis regionibus, plebem, ac secundae sortis homines plurimum inter alios posse, ac praeualere: nec nobilibus primatibusq.
facile concedere: plus enim in his valere corporis vires, quibus vulgares praestant: in planis vero magnates sunt poti res, ac magis dominantur: nain aptior is est imperanti locus.
Praeterea qui aspera incolunt loca,&quae nihil serunt, nisi multa cultura, di magno labore quaestum , quales Ligures a Cicerone t memorantur,duri atq; agrestes sunt. At qui agrorum bonitate,&fi uctuum,magnitudine urbis, ac salubritate, o
52쪽
De Relat. Medicorum. Lib. I. 3ν
εζ rerum copia perfruuntur, ut de Campanis idem afnrmat, semper superbi iunt,atque arrogantes. Sed qui maritima incolunt , in quibus propter portuum opportunitatem, multis variisq; mercatorum , di aduenarum sermonibus coutuntur, fraudulenti viplurimum sunt, di mendaces . di i ludi O quaeitus ad fallendum prompti, cuiusmodi esse Carthaginenses ab eodem memorantur. Quamobrem vi haec animi vitia a sua re publica depelleret Plato, ia a marcituitatem distare uula stadiis Octoginta: nam si proxima mari esset, ac portuosa, & vicinitas, inquit, falsa ellet, atque amara : nam cum mercibus, di pecuni scauponando ciuitas repleatur, doli si animi inii biles, atque infidos mores pariti unde parum. N ipsa ad sei. piam, & ad gentes alias fidem, & amicitiam colit: unde arbitror antiquorum dictum emanat se; insulanos omnes malos esse: Cretenses autem pessimos i quod scilicet in cunctis insulis sed praesertim Cretae ciuitates omnes sere maritimae s nt, ideoq; inconstantes, di fallaces, ac vicinis fluctibus ingenio non absimiles. Ergo verissim uin ell, qutid etiam a Galeno x pluribus de monitratur: diuersas te:rae habitationes ad animi mores, prudentiamq; efficiendam plurimum polic. t
HIs igitur, quae multa hactenus dicta sunt, si proh an,
multi aduerteris, haud difficile fuerit, aptum 1 tum di-Mnoscere , qui condendis urbibus ac domibus cGllocandis Pro valetudine sit. At quoniam scio nonnullos esse, qui dum haec differuntur, de tena petatiore etiam climate notitiam alim, quam tenere de uderent: ne inter musta, quae lo orunItem periem aut L iciunt,aut arguunt. hoc unum sn Urem, Pauc..' hoc ei iam argumentum absoluam. Avicennas a sub aequa ζω a I. re maximi temperatam esse regionem prodidit: erenam re p. 3. π .ctitudo Solis, ut ipse inquit, ibi benigna est, & minus aerem afficit , in i enditq;: pollea vero quae in quarto est climate, quod Dia Rhodon appellatur. Nee alia fuit Galeni b semen- ε 3. b. t tia, qui Gniduin, Coum .ac υicinas regiones . exquii m M- ρο I- - - heret inperiem. ac medias esse in olbe terraium putat- in his eri tui locis, di hyeme , diaetate mediocrem tam perien semper cuc z voret aucem, α audumno multo inagis: in Ha ....
53쪽
etiam regionibus multa esse saluberrima corpora, quae reliquis veluti Polycleti regula sutura sint: & qualia apud GaIIos, Scythas, Aegyptios, atque Arabas, ne per somnium quidem est vidisse. Atque hoc ipsum quartum est clima. Auere L. COR. roes e vero,damnato interim Avicenna, qui cum Galeno sum-ς 'vo. mam quarto climati ten periem tribuit: quintum, ubi Roma sita est, caeteris ante potuit. Cuius etiam sententiae vitiua Lib... c. r. uiusdsuit: itemq; Amatus e Lusitanus. Manardus,f&ipse . ' μ ' ' vir grauis, sextum clima,ubi serraria est, maxime esse icmpes Lib.1. ratum contendit: esse enim in medio terrarum orbe habita- r. bili, ac multis eminere praerogatiuis. Ego vero in ista aut horum controuersia, ut ingenue, meam sententiam exponem. Tria haec climata, in quibus temperiem authores pro se qui Gque collocarunt: quartum, nimirum quintum, & sextum, haud plurimum Solis ratione,qui vel propius, vel longius circumuoluatur, manifesta temperie inter se differunt. Compertum enim est,regiones nonnullas, quae ad meridianas partes magis vergunt, quoniam montosae sunt, paludosae, ac septentrioni conuersae, frigidiores quibusdam alijs existere, quae a sole maiori recedant interuallo, siquidem aut in planitie sint sitae, loco sicciore, aut ad meridiem spectent. Et Angliam , Britanniae regionem, quae maxime est septentrionalis, quoniam in perpetua fere planitie est , ac sine mon ti-
hus, ideo esse temperatissimam , atque amoenissimam affirmant. Fateor enim viciniam Solis, ac radiorum rectitudinem in terris non exiguam esse caloris causam t aio tamen, non ita
omnia in his consistere, ut aliae etiam afferri , ac potentiores non possint. Ergo in eodem climate , eademq; longitudinemon exigua temperiei diuersitas esse solet: quae non a Sole, euius eadem semper est ratio, sed a certis quibusdam alias lo-i Corum naturis proficiscatur: ut propterea ex tribus praedi- ctis climatibus quodnam teinperatius sit, haud facile judicari potest: non enim nos certam dumtaxat Solis distantiam: sed . magis particularem habitationem nostram,ac situm contem a P. TMm. plamur. Quocirca Avicennae sententiam nequaquam impro- ψ ψη-tiam sunt etiam doctissimi quidam h viri, qui intra tropicos foeticissimum, amoenissimumq; esse putent terrarum Or-s p se,.sJ bem:esseq; in eo loco paradisum terrestrem , deliciarum sepemp cap.8. dem: ibiq; etiam amoenissimos illos Iunonis hortos tantorere
54쪽
De Relat. Medicorum. Lib. I. I
re Graecis celebratos perpetuo virescere. Hoc etiam in oris
e Fortunatae insulae, quas modo Canarias dicimus, coeli tem-Perie memorabiles: nonnullaeq; aliae,qtrae nostris temporibus inuentae sunt, magna aeris praerogatiua illustres existere perhibentur. Deprehensumq; est, in his terris uberrimos , ac perennes sontes, latissima atque amplissima flumina. lacus,& pa- Iudes maximos continerit ut iam ideo si uniuersim illum or- - ιbem aestimare velis , potius humidior sit aequo': nam & altissimi, ac plurimi exurgunt montes, & pluuiae decidunt copiosae: Praesertim quo tempore recta Sol radios dimittit. Quod vero ad calorem pertinet, temperatum plane agnoscunt, multisq; in locis etiam frigidiorem : nam & niues, & glacies plurimae alicubi concrescunt. Quamobrem ex tribus illis, quae memorat Oribasius , b omnibus terris tributa esse: quae scilicet a si- b 9.COE . tu Orbis terrae, a proprietate aliqua , di a quibusdam sympto- P 6-matibus deueniunt, verissime depre hensum est, plus ad calorem facere certam loci naturam , ac quae ille vocat sympi mala,quam orbis terrae situm,ac Solis propinquitatem:quam quidem si tantum spectes, fateor cum Manardo , Ferrariam, ec cum ea etiam Uenetias, ac celebres multas Italiae ciuitates in media temperie consisteret sitae enim sunt ad quadragesimumquartum latitudinis gradum: quocirca & Mediolanum temperatius adhuc fuerit, cuius nimirum situs ad quadragesi- , mum quintum statuitur. At quia priuata, ac peculiaris loci natura , & certa dispositio plus omnino habitationibus praestat: ideo frustra arbitror, in uno climate ita exacta temperies perquiretur, ut eadem in pletisq; aliis esse non possit. Sed haec satis de climatum temperie, ac de locorum quoque salubritate. quantum scilicet Medico conueniat, qui de hoc genere suam referre sentem iam debeat.
2 Pe locorum mutatione. 6ap. II.
Scribendi oeeasio: ct quae Deorum mutationes sanis
PROXIMA tractatio est,ut quasdam locorum mutati ones,.quatenus salubres nobis, aut insalubres iud cari debeant, paucis exponem: si quidem iter ingredi is interdum compellitur, qui quorundam temporum intempestiuas m G tatio
55쪽
tationes grauiter serat. Porro huiusmodi mutationes noricodem semper modo considerandae nobis sunt: nam qui sani sunt, ac salubriter degunt, aliter ab illis assiciuntur: aliter vero hi,quos morbosa aliqua male habet dispositio: cum igitur diuersa sit utriusque ratio, seorsum de singulis agendum est. Ergo quantum ad sanos pertinet: hoc uniuersim inter Media 6. Di. 3. cos satis constat: magnas a omnes, ac repentinas mutatio
37- nes semper esse periculosas: quippe quae sanitatem ipsam, quae in media temperie posita est, olendere non mediocriter so leant. Neque enim quidquam est, quo magis nostra seruetur,
ac gaudeat natura, quam rerum omnium temperatio, ac mois
dus. Sed cum caeterae intempestiuae mutationes damnosae ubique sint: plurimum tamen noxias illas esse experimur, quae a locis proficiscuntur. Nam quamquam ab inaequali diuersaq; aeris intemperie rarius, quam a cibis, ac multis rebus alijs a Db 1 rabl. 3. fici videmur, quemadmodum prodidit b Aristoteles sere enim idcm ubique aer, eadem apparet inspiratio attamen siquando assicimur, molestissimas illas alterationes nobis se e D. b. I. tiri, satis compertnm est : & quod Hippocrates e temporum mutationes plurimum morbOS parere assirmauit: Iocorum 3me bu- mutationes,inquit Galenus, ' non secus, ac temporum in rha-mν - ρm i 3 tionem nostris corporibus afferre solent: quod etiam ab Hip-d In medio. pocrate d libello de Octimestri partu scriptiimJaccepimus. e Heradat. in Quamobrem Aegyptios e narrant, post Lybias, omnium v, Emer3α . rorum ideo esse sanissimos, quod scilicet tales habeant temporum constitutiones,quae ibi non variantur. Sed huiusmodi mutationes qua ratione metuendae sint,& quibus potissi. inum temporibus, nunc dicere aggredior. Periculosae illae esse mutationes deprehenduntur, in quibus sic regiones intempestiue, ac repente mutantur,ut non eadem utrobique strue.
tur acris, ac locorum temperies, salubritasq;. Ergo ante alia terrarum notabilis latitudo hoc tibi discrimen ante oculos ponet. Quae cnim a meridie ad septcntrionem vergunt ciuitates : aut si illuc etiam fiat regressus, conspicuas regionum, aerisq; disserentias apportare solent. Sic Aethiopes cum Europam petunt, aut cum nos Aethiopiam, molesta identidem percipitur locorum mutatio: sed tamen illis adhuc magis, quod longe nobis languidiores,ac proinde adserendas mutationes minus habiles sint. Non sic autem , si terrarum longi--oiua tudo
56쪽
NeZetat. Medicorum. Lib. I. 43
tudo varianda est: atque ab oriente in occidentem, vel contra iter est conuertendum: sic enim eadem Solis semper seruatur distantia, eandemq; temperiem, quantum in se est, terris ingenerat. Sed quamquam terrarum latitudo hanc magis differentiam praestare solet: multo tamen cui dentior illa est, quae a propria urbium , ac locorum natura proficiscitur. Magis igitur obseruanda mutatio est, si ex temperata regione, de cuius,verbi gratia, elatior sit si tus,orientiq; exposita,& quam nec palus, nec alieni plane halitus insecerint, ad aliam concesseris,quae humili in loco, ad occidentem conuersa, ac mor boso aere constituta graui is mos etiam lacuum, ac fluminum sentiat exhalationes: aut si ab hac etiam in illam teipsum re- Pente conuertas, quamuis nulla terrarum intercesserit latitudo. Nec minus etiam grauis mutatio est , si ex montuosis , ac
frigidis locis ad calidam planitiem descendas: itemq; si ex
humissis, ac multis aquis irriguis in arida, atque arenosa, aut contra etiam concedas. Sed ignorandum non est, eas muta
tiones , quae ad loca calidiora fiunt, magis omnino esse periculosas , quam quae ad frigidiora: hoc plenissime probat Vitruvius,snam & aestate, inquit, non solum in pestilentibus locis sed etiam in salubribus omnia corpora calore fiunt imbecilla: &per hyemem etiam, quae pestilentissimae sunt regiones, efficiuntur salubres, ideo quod a refrigerationibus solidantur. Et quae a frigidis regionibus corpora traducuntur in calidas, non possunt,inquit, durare: sed dissoluuntur: quae autem ex calidis locis sub septentrionum regiones frigidas non modo non laborant immutatione loci valetudinibus i sed etiam confirmantur. Cum haec ergo diligenter aduertenda sint: illud ignorandum non est, eam etiam damnosam esse mutationem,cum ex prauo atque insalubri loco ad salubrem, ac temperatum veneris: nam, ut verissime Celsus I scripsit, neque ex salubri loco in grauem: neque ex graui in salubrem transitus satis tutus est: in qua quidem sententia nequaquam author quamcunque mutationem in locum salubriorem improbauit: sed rep ertinam tantum: quae,quaecunq; ea sit,se Per naturae aduersari solet: neque enim aeris mutationes, quae a nobis ipsis paulatim fiunt, periculosae sunt,inquit Galenus: h sed tantum magnae,ae repentinae sanitatis ammittendae
Pcriculum inlarunt: quoniam ςnim naturae substantia in ele-
57쪽
mentorum commoderatione consistite non absque ratio commune, quod nimium est, atq; hanc commoderatione dis, soluit, una substantiam animae labefactat. Quod autem ne in salubrem quidem locum mutatio semper salubris sit, non ab ἐ r. Ian.tuen. simile illud est, quod Galenus i aliquando memoriae mand uit nimirum assuetudines ipsas,non semper, quamuis prauae sint, mutandas esse: non quod melior corporis status ubique eligendus non sit: sed quoniam veretur, ne repente facta mutatio noxam corpori inducat. Revera tamen ne pandum non est, longe eas esse deteriores mutationes, quae a salubri loco in grauem fiunt: quandoquidem duo tunc vitia conspirant, I ε. Di. 3. & subitae mutationis, & loci deterioris. Iure igitur Galenus ιε--11. nos monet, ut si quando has aeris mutationes subire cogimur, ut domi nos plurimum contineamus, & nobis contrarium usum sensim adhibeamus: in humidis quidem mutatio nibus corpus siccantes: in siccis linmectantes: eademq; ratione & calefacientes, di refrigerantes, cum utriusque auxilij sese praebuerit occasio.. Qualis locorum mutatis pro temporum varietate
Us oleas. CV m enarratae a nobis mutationes propria quadam loci,
ratione damnosae sint: tunc etiam omnium maxim improbari solent, cum notabilis praeterea a temporibus alter tio accesserit, qualis in quorundam astrorum exortibus, Occasibusq; fieri maxime conliseuit. Etenim verisimile est, magnam eam esse mutationem , in qua terra, di coelum in damnum conspirant. Vt igitur de singulis certior sis, diligenter tibi ea tempora obseruanda sunt, in quibus manifeste aer al.
. - . . terari perturbariq; solet: unde etiam nostra corpora plurim De aere, mum assici necesse est. Hippocrates in cum pharmaca dat
rus erat, aut ventrem urere, aut secare statuerat, cauebat
utrasq; Solis conuersiones solstitia haec etiam appellamus quas in hac re periculosissimas plane vocat:post haec utrumqἰ aequinoctium: sed magis autumnale: item exortum Canis, deinde Areturi, & Pleiadum occasum. Cur vero in his cessationem sibi a validis remedijs indixerit, solas ego temporum mutationes, quae vehementes, dc graues sint, causari possium
58쪽
nssam ob rem non immerito etiam in permutandis lacis e dem periculi ratio esse videri posset. Solstitia ergo,atq; aequis
noctia merito obseruanda sunt, tum propter vehementiam . caloris , &frigoris, quae tum moleste sentiuntur: tum etiam i Q. nouorum temporum aduentu. Experimur enim quotannis
inaestiuo solstitio, quod nostra tempestate in diem vigesi- omum primum mensis Iunio incidit, maximum aestum mortales detinere. Hyberno autem, quod est circa vigesimum primum Decembris, saeuissimum frigus persentiri. in aequinoctiis autem, verno quidem, ex frigore ad calorem manifestam, mut tionem fieri: autumnali vero ex calido ad frigus. Caniculae autem exortu, qui sere incidit in trigesimum diem mensis Iuli j, nemo est, qui, quam grauiter animantia commoueam tur, ignoret: nam & Plinius, ninde accendi, ait, Solis vapores, feruere maria, fluctuare in cellis vina , moueri stagna, ac canes in rabiem agi. Vt nihil etiam mirum, si nobis quoque eo tempore graues sint locorum mutationes. Ex ortu etiam Arcturi, quem decimo die mensis Septembris esse obstru mus, imbres excitari, frigora, tepores: 'ac morbos, & sanationes fieri, testis est Aristoteles.s Occasu autem Pleiadum, qui . r. 'M decim ooctauo Nouembris sere euenit, perspicua temperiei mutatio contingit, ut earum exortu aestas. Sed praeter haec Or- tum , Occasumq; Orionis in permutandis regionibus ipse tram cauet Galenus. , Atque his temporibus quam variae sto aer perturbari soleat, non obscure Aristotelesy memorauit. Oritur autem hoc sidus, occiditq; , eiusdem o testimonio in i . aestatis, hyemisq: variatione e oritur si quidem, dum aestas veri r x.Metbeor. succedit: occidit, dum hyems autumnum sequitur. Sed his etiam haud aliene ea temporum momenta adijcias licet, in quibus Luna cum Sole coit, aut illi ex diametro opponitur: magna enim in terrestrem regionem sunt Lunae opera: &, ut ait Galenus, caeteris planetis, si non potentia, certe vicini ID - critate ea antecellit: ut iam apud peritos quosdam Medicos 'i'. . nefas sit, eo tempore soluentia pharmaca exhiberi. Sed vehementiores mutationes, inaequales, & diuturnae fiunt in ipsis congresIibus: in plenilunijs vero celerrimae.: Ergo, si verum
est,temporum mutationes graues esse, atque insalubres: sne . ad . .: dubio hae sidera studiose obseruanda sunt, qnae certis momentis aerem diuerse immutant, agitantq;. Neq; enim alia A de
59쪽
de causa astra obseruauit Hippocrates, ac veteres alis, nisi vectatas variorum temporum notas, ac mutationes illis nomiae cono. t. p. Nibus adnotarent. I deoque dictum est a nonnullis, sortus de robL3. occasus siderum non esse causam permurationis aeris: sed
potius signum. Sed de siderum obseruatione hactenus di- . Lib. i. e. 3. ctum sit. 1llud tamen etiam est aduertendum, quod a Celso ἀscriptum est: nimirum,ut si quando ex salubri loco in graue iri transeundum nobis est, id prima hyeme faciamus: si vero ex graui in eum, qui salubris sit,prima aestate. Cuius quidem praecepti ratio omnis in hoc plane versatur, ut ne multa fiat in no his permutatio: nam cum e salubri loco non longe ab autumnali tempore hoc enim sibi vult, cum ait prima hyeme
ad grauem discedimus, fit ut tempus cum loco congruatmatri cum autumnus, ac vicina constitutio inaequalis sit, ac minus Iaudati temperamenti: non absimili etiam qualitate donatu gest locus, qui grauis sit: quamobrem ea ratione nulla repentina mutatio fiet. At vero cum ex graui in salubrem transitus sit, prima aestate is esse salubrior solet , hoc est prope tempus vernum: ita enim non adeo multa continget mutatio: si qui--ξ,' dem in tempore salubri nimirum verno ad salubrem locum ipsi nos conser us. Verum non ignoro, nonnullos esse . qui praecepta haec quamquam a magnis authoribus tradita, pIane contemnant: putentq; , si vera haec sunt,ijsdem semper in locis perpetuo nobis manendum ellat nec unquam sine periculo iter ingredi nos licere. Quibus egor non omnibus istae temporum varietates aeque obseruandae , timendaeque sunte, nam qui continuis peregrinationibus assueti, ac mu ltis laboribus obfirmatum corpus, durun ius, habent, nihil equidem sibi ab huiusmodi mutatione timere debent. Illis tantum negotium facessit, qui certo regionis temperamento assueuerunt: quique molliter delicioseq; vitam traducunt, aut core pore sunt imbecillo, atque insalubrit non enim, inquit Aue . 4. ce roes, x propter aeris mutationem omnis homo aegrotat: sedc p. Α, qui tantum apti ad hoc sunt. Hi enim diuersorum locorum, ut & caeterarnm quoque rerum iniurijs maxime obiecti suntea φν.bL1 nam plerique etiam sunt, qui a quocunque tempore austrum 6.probi. 44. spiret, grauiores, atque inualidiores fiant, unius scilicet venti halitu dumtaxat: non adhuc autem sideris, aut mutatae r
60쪽
De Retit. 4medicorum. Lib. I. H
suod hestram mutatio aliquando ex aquarum, aut aliarum re
rum intempestiuo υμ, non ut ratione in Libris t. CVm multa, ac salubria mutandorum locorum praeesti
hactenus proposita sint: illud etiam ignorandum nouest, fieri aliquando , ut cum alienam regionem adieris, grauiter quidem talem mutationem seras attamen nulla in aerem, ac loci naturam culpa sit reserenda: sed cum res aliae, tum praesertim aquae, quae potantur, culpari debent ; quarum mutationes non minus, quam aliarum rerum vobis molestissimas esse, & usu saepe comprobatu est, & ab Aristotele b etiam vetissim E edocti sumus. Sed di Lucretius: e
Nonne oldes etiam coeli nouitate, ct aquarum. Tentari, proculdpatria, quicμnq; , domoqi dueniunt. Quocirca diligenter hoc tibi aduertendum est, ut si quis in Peregrinatione aegrotaricrne,quod fortasse ab intempestiuo aquarum usu in illo acceptum est nocumentum, id temere 1 Ioci mutatione accepisse pronunties. Tanti enim momenti est salubris aquae usus, ut plerique euentu edocti, secum in peregrinationibus aquas, quibus diu assueuerint semper es cum ferrent. Et Parthorum reges ex Choaspe , dc Euleo tantum bibunt, ait Plinius, d quorum aquae quamuis in longi d Lib. qua comitantur illos: ac nonnulli Romani Pontifices Tyberis aquam etiam ad longissimas regiones ad proprium usum non raro asportasse legimus. Saepe etiam validae eorporis motiones, aestus, frigus intemperans vivendi genus, in ipsis itineribus,& lassitudines,& morbos pariunt, nulla mutatae regionis iniuria. Nam hoc etiam est, quod in locis permutandis mari iter facere salubrius semper putatur: etenim in naui nullus corporis labor, nulla est defatigatio, nullaq; persertur lassitudo: quae tamen dum terra iter ingredimur, multa esse solet. Quamquam illud etiam verissimum puto, nauigationes quamuis longissimas unisbrme tamen coelum sere ostendere, ut nihil inde immutari homines possint: terrarum vero diue dissimae sunt temperamenti rationes; ut breuibus etiam in ter audis diuersae aeris conditiones succedcre videantur. . . . iacui Loco.