Tractatus de prohibitione duelli. In quo quicquid a Clem. 8. pontifice max de duello sancitum est, breuiter explicatur. f. Bonauenturæ Colonnensis de Florentia, ord. min. conu. ..

21쪽

gradus, sextis; ac conditibn i, qui quocunq; modo facinoris socii extiterint , vel Elii quomodolibet se

omnes insirper Militiae Praefecti , qui in uisC sris Duellum permiserint co hei,duntur,& incidunt in poenas, licet Duellum, vel prouocatio mi ni me subsequaetur, haec enim.est voluntas Pont. in

iis verbis. E etiam si neq; Suar, aut iam ad pugnam proximus c. bsequius sit. - i . ' - m d i a 3. i lNon excipiuntur deducentes, qui Duellum sunt commissuri, & iis arma,equos, vel quocunque alio modo auxilium dantes, &. notantur in illis verbis . opem praestant Tadis meiasmiimquιissumve mod2s, ct

Nec minus excludit unqui prouocatorium libellum publice amxerast, ut aliquem lacesseret, & intimaret, se cum illo pugnare velle, licet postea aliquo casu non sequatur et tus. Dixi . publice assixerit - nam per quem stetit quominus assigerctur,& in pu blicum prodiret a non incidit in poenas per. Bullam inflictas, Ratre delicitur ex Alex. Ρeregrino, tracta I uideDuello RUL 33. Vt enimin curratur, poena ob aliquod .crimen imposita,requiritur huiusmodi crimen actu consummatum esse. Et sicut qui prouocat ad Duellum verbis,e isi incidit .in Bullam, eIeo quia iam perfectum est opus , ita nisi ei bellus s li cet scriptus , publice assigatur,aut publicetur, nulla ratione opus consummatum esse amrmari potest ;& per consequen s in poenas costitutionis lucidisse. Licet autem dixerim cluperius , Ompraehendi in Bulla

in ι

22쪽

Prs ibitione melli.

Bulla spectatores; non tamen omnes ad Duellum speciadum cxincurrentes, excomna unicationi vinisculum incurrunt, sed tantum qquunt spectatores de indust , exempli gratia, qui spectanti nqRRm laeti testes exitus, vehex com sito, Ut d in QPera, utex eorum praeuentia duellum coimmittentes, vires ad pugnandum sumantia Nam qui casu. , nec ex iu-dustriaesuperueniunt, non inciduntin poenas; licet aliquando mortaliter peccent., ut iuno quiqdsundeum oblectationGuel qui praelisi dirimere possunt, ct illi malo mederi, ediximunt,nec medentur, Vi

Rouocant ad Duellumquaecunque verba, quis l. contra alium proferEcum illius contemptu,i risione, vel iniuria , ex industria;& cum delibera o animo pugnandi, totiesqAeo ipsis incidii in poenas, contra pugnantes in Duello inflictas,quoties eo animo huiusmodi actiones committit, licet non sequatur essestus . Idem re cedi in eo, qui sponte prouocatione accipit ex condicto, vel ex composito, i hoc est , temporis interuallo, & animi deliberatione , nec non constitutionis poenas, quotiescunque hanc suam voluntatem confirmat incurrit etiam si non sequatur pugna, vel actus ad pugnam QNisi ve-

23쪽

Tractatus dae

ro spote prouocationem acceperit,sed coactus pro sui defetisione arma sustepit, pugnamq; commisit, non erit Duellum, isd simplex delansio ut inlarius patebit. Conditiones vero,quae necessariae su 't, ut pugna aliqua duellum proprie dicatur, sunt quatuor. Prima ut sit pugna priuata, & sic excluduntur bella publica in uniuersalia,qus interdum inter populos diuersae nationis sequuntur,ut inter Hispanos,& Gallos, atholicos,& infideles,& similia. Secunda, ut pugna ex utraque parte sit sponte suscepta, per quam conditionem propriae vitae delansio excipitur. Ter tiaret fiat data opera,temporis interuallo, deliber loqi animo pugnandi; alias enim rixa,S non Duerulum esset. Quarta-tandem, ut armis fiat, ad mortemque tendat, vel unguinis effusionem, aut membrorum mutilationem. Quibus conditionibus deficientibus non esset Duellum,tamen ad incurrenda poenam dictae Bullae, sufficit animo deliberato proin care, uel prouocationem accipere, etiam si nulla temporis, armorum, vel loci mentio fiat, cum haec impii cite commhendantur. l

ssuando Duellam fi licitum, nec ne .

AD huiusmodi Missicultatis declarationem nori

tandum eit, Duellum duppliciter v surpari posse. primo modo generaliter Pro Suocunq, cer-

24쪽

tamine armorum inter duos, etiam licito, & iusto, quod legibus non est prohibitum. Secundo modo specialiter pro pugna armorum inter duos ex condicto,ad probationem veritatis,vel criminis purgationem & hoc modo sumptum, est prohibitum le- gibus, di canonibus sacris, & appellatur in iure Duellum,uel Monomachia,a Monos quod est unu,&Machia quod est pugna, hoc est unius cum Vn pugna ex condicto,his sic stantibus quaeruntur duo. Primo an Duellum secundo modo captum nimirum ad probationem veritatis, vel criminis purgationem sit licitum ex parte accipientis illud,quoniam ex parte prouocantis omnes fere auctores cinueniunt esse illicitum,praesertim cum is, qui offert , . aut prouocat est falsi criminis delator, vel calumniator ; ratio dubitandi est,quoniam videtur esse licitum , spem in armis arte, di dexteritate pugnandi ponere . Respondeo esse illicitum S prohibitum,

non solum Iure canon ico,verum etiam ciuili, Diuino, ac naturali, ut recte probant Silu. Tabien. Ang.& communiter omnes doctores. Adsunt etiam Su- morum Ponti . constitutiones, Cum sacro Concit. Trid. nam caussa probandae veritatis, vel purgandi criminis Duellum committere , est tentare Deum, cum sit quoddam sertis di uinatoriae genus,innocentis vitam aliquando morti, aut Mortis periculo APonere, nam contingit aliqv ndo, ut innocens in duello victus succumbat, & occidatur, aut mutit

vir membro . .

Dices non videtur rem duello committere, esse

Deum tentare, quia quisq; spem potest probabiliter

25쪽

Ronere in armis . - Respondeo si non est Deum en-tfire, saltem est vitam innocentis periculo iMortis riponere,sine iusta eaussal f .f Secund6, qtiteritur Ψ an Duellum solum quod est ad probationem veritatis , vel criminis mi gatione sit illicitum, an vero sit etiam illicitum duellum obas um finem. Respondeo,ietiam aliquando, csse illicitum lcbaliol finest. Primo quando Duellum fit, odii, et inimicitis glasili; Secundo,quando fit oste-eationis trium',& Horiae cupiditate , ut victor in Duello laudem sibi comparet. Tertio, quando fit vindi caussa, nimirum quando verbis Contum liosis quis assectus , aut aliquali iniuria lacessuus is Duello se se vindicat. Quarto,quando fit respectaculum,ad spectantium animos oble hados uti pud Gentiles fieri solebat ire gladiatorum 4pectaculis. Cmnia ista mella sunt illicita. l .

poenis contra Duellum . .

Vatuor in praesenti capite sunt aduertenda. o Z Ptimo, in Duello reperii i solere quinqὸgς nera per sdnarum ; nempe, Principes, Iniporatinuβ, Η eges, Vel alios duellum concedeartes, in textis si i ' sis hieliis; Fugnante ., Parr inos evium, eos qui cou sulunt, vel aliquo modo fauent, & spectam ies, qui - ad spectaculum concurruntί . lt Sec do 'eotura Ducitum,huipsi nodi poenas in

flictas

26쪽

flictas esse, scili det omnes praedii hypersona sunt eo

ipso excommunicatae. Domini in terris suis lacuutatem concedentes ad Duellum, priuantur Iurisdictione terrae illius, in qua concedunt huiusmodi facultatem , si eam ab Ecclesia habent; Quod si est laudum, priuantur eo,ita ut redeat laudum ad Dominum directum; Ciuitates vero,terrae, pida,castra, vel loca in quorum territoriis id facinus admissum fuerit,scientibus Dominis aut Magistratibus,ves S

natu, aut populo &.tacite, vel expresse permittenti-.hus, aut testerantibui ; interdicto Ecclesiastico sup ponuntur. Pugnantes, & eorum Patrini notantunanfamia,incurrunt priuationem omnium bonorum,

M poenam homicidii; hoc eri sic debent puniri, ac si inent homicidae,licet Umsit sequuta mors. Si v xo Clerici Seculares, vel regulares Lerim. iustum que ordinis, & instituti; vltra praedictas poenas, pri-uamur dignitatibus officiis, & Benefi*iis, & in posterum redeuntur diliabiles achilla, de alia obti henda ,& morientes id duello priuantur Ecclesiastica

sepultura. Tertio, ex praedictis Poenis excomunicationem incurri ipso facto,cetteras vero poenas incurri debere per sententiam Iudicis.c Quarto tandem praedictas poenas in his casibus habere locum,in quibur Duellum est illicitum. Item

praedictas poenas incurrere Dominos facultate con Cedentes ad Duellum , non aute uando Domini solum impune permittunt.propter peccatλ maiora, aut plura damna evitanda. Sancb. de ρων. decati

27쪽

o si nis at acceptare Duellum.

D Antur aute sex caussae t optime notat Sachez, β propter quas Duellum committi solet ; Prima

est veritatis indagatio, quando scilicet ex pugnantis victoria volumus, vialigulus rei veritas innotescat iaSecunda,litis alicuius ciuilis vel criminalis termin tio. Tertia,sui ipsius defensio. Quarta,defensio provipriae existimationis. Quinta, in publico armorum Certamine virium, ac virtutis osti:ntatio: Ultima domum, Patriae vindicta,ves defenso. Quarum aliae i tam caussam prehent accep-ndi Duelli, aliae vero

j Vellum, quod committitur ad indagandaveritatem, illicitum quidem est, quia in i propria ratione repugnantiam cum recta ratione includit; interdum enim ex virium defectu,vel imbecillitate occiditur innoces, mactatur,deperditur; at dubitari tamen potest ; An Franciscus falso accusatus furti, & iniuste damnatus a Iudice, ut vel pugnet in Duello ad sui ipsius inno-

28쪽

eentiam ostendendam, vel capite plectatur; debeat

acceptare duellum necne . o Quod dubium alii negative re iuunt, ut Host. Roseli. Henric. quodlibe ib. s. q/s. Abulens in primo Regum c. I .quest vis. D. Antonin. 9 p. tit. . ct iana abien. verbo Duellum q. 3. & Arm. num. s. & ratio est, quia Duellum caussa eruende veritatis est intrinsece malum,&insuper Francisto non infert iniuria, qui cum illo pugnaturus est, sed Iudex, &'leo non potest acceptare Duellu, ne aduersarius subeadmorutis discrimen. Alii vero restituunt amrmative, ut

Ang. Verbo Duellum a.Tolet. lib.s cap. s. n. sa, Nauar. IV. ab reois., a.8.dub. I R. in noua edit. --apn &Caiet. a. a. .Ps. an. s. qui resera quosdam hanc opinionem sectantes aqua nec ipse, nec Valent. recedit. 3. a. q. ἔγldis'. s. punctost col. s. vers onum etiam hanc reddens ratione quod licet non inserat Fra11. cisco iniuriam,qui cum illo pugnaturus est sed I dex, videtur tamen in tali cassi Ius quoddam habe. - , & quodammodo cogi contra iniuriam a ludice illatam, per anceps Dubili distrimen mortem effingere, etiam cum aduersarii periculo ', eoque magis, quod propriam vitam alienae proponere tenetur,cuit Ioviatur inquus Iudex tanquam instrumento ad exequendam an parte in iustam sententiam. Quae poctrema opinio probabilior mihi cidetur, & cum Sangtiezaffirmo, Francistum criminis expertem acceptare posse Duellum, animo tantum se defendendi ει certar mortis euitandae, & sic potius defensio,qua Duellum dicetur , no autem eo animo,quo illi offer tura ludice, vel ostendendae suae innocentiae , quia C a duel-

29쪽

as Duellum caussa eruendae veritatis, vel expurgandi

criminis est intrinsece mesum .i π i.

SEcunda caussa Duelli est litis alicuius vel ei uilis,

vel criminalis terminatio;vt exepli gratia,Franciscus,& Martinus litem habentes,propter disserentias Vertentes nequeunt componi, duellu suscipiunt hac conditione , ut victor fauorabilem sententiam intelligatur habere, modo quaeritur, num liceat huiusmodi duellum acceptare. zz Respondeo non posse acceptari nisi in mortis poriculo,' et mutilationis, aut peculiaris amissionis rerum vel honoris; idest quando constat actorem do. Iose,ac iniuste procedere Contra innocetem, o quo illi sententia Iudicis mors vel mutilatio,vel maxima rerum, vel dignitatis amissio contingat , tunc enimnoacciperet Duellum ud Duellum, sed ut existim

tionis,& vitae defensionemVi Sic Bann. a. a. q. 4.anandus... Manuel. Sa p. tomsummai .edit. ca s. nu δ .Ν auar i a. de rest. ca s. in a.' dab. Is. in nora edit uum. ato. is ast o. immo Bann. affirmat in tali casu, innocentem non modo poste acceptare duellum, ob iam dictam rationem, verum etiam quoquo mo

do si tuto possit) actorem occidere, per calumnia

ipsius oppressionem quaerentem; nam haec Occisio est vera defensio & Nauar. loco citato num. asto. ait, innocentem poste duellum renuere, si clam occide-do actorem,rei familiaris, vitae, vel honoris ammiDsionem possit efiugere.

Secunda caussa. Duelli. i

30쪽

Prohibitione melli.

Si vero ut notat Azetor.& sere omnes doctores lis non importaret praedictarum rerum ammissionem, videtur n6 posse acceptare Duellum, nam expon fretur innocentis vita periculo mortis,cum facile vinci,& occidi possit; oppositum tamen est probabile, ut clarius quaestione sexta videndum erit.

Tertia causa Suesi . .

' Ectia caussa solet esse desensio vitae proprii;vx Domitius I itium prouocat,dicitq; se cum illo

Pugnare velle, acceptet Duellii vel ne, quaeritur an Titius tuta conscientia duellum sustipere debeatiam attuerespondeo, dummodo alio quo cunq; modo mortem ipsam euitare nequaqu1 possit,nam tunc mera, puraque delansio esset, non Duellum. Sic Doctores communirer omnes.

I I onoris etiam desensio pIerunq; est in caussa,vel comminatur duellum , prouocatur enim ad Duellum Miles, & nisi acceptet, aliquat honoris illius diminutio fieri videtur, quaeritur an possit accinmare ne ignauus apud homines habeatur. Nonnulli partem affirmativam asserunt,ur reseri Pann. 3.a. q. t o art. I. δώ. R. quia vim vi repellero licet. At communis opinio est in contrarium cum AZetor. quia alia ratio est de occidente inuasore pro tuendo honore suo I & alia de prouocato ad Duellum , qui ex improuiso armis se petitum videt, pr cul