장음표시 사용
21쪽
Scriptura male allegatur a diabolo, di peius a mebris eius .f.
Scriptura quo bene allegatur a fidelibus. . ibidem seruitus triplax, servi Dei sumus
Spiritui Ianctus quo descendere dicitur cum sit immobilis rarSpiritusIanctus in forma colubequo masit super Chastum. argises di fiducia nostra in Deo po
spumas ubi uult spirat duplici.
ter interpretatur. 2GSpus vox quo spualr audii. ibi. spiritimanti generantis tres condictiones. 2 66Spualis ho spui assimilatur. ibi. spirationes spusscti diuerse. ibi. Serpens metu coparai xpo. aroserpens quo diabolo & nomini assimilatur. ibidem Serpentes figura medicinam aierepresentat. ibidem
Spiritum sanctu dare ad mensitam quid sit. 2 Ispiritus dona aliter dantur xpo, aliter hominibus . . ibidem Magoga iudaeoru quid sit. 286Sacra i igere uereat octores. 3or
Sapientes & potentes cur no elegit Christus. 3o Mia pulchra Rede& Amb. 3iosequi xpin quo oes tenetur. 316 stria masna 4 liet terminos 3ro Scandalia discipuloruio. xps d texit. d. Beatus qui dcc. 33ssapientia triplex. ibidem
sapietesdi prudeles et sunt. Mid
Sapietes huius mussi sunt hereti lutherant. -- 3so Sepultura ioan.in Sebaste. 36s De sepulturis nonul Ia notab.36s Sepultura multe nationes abo.
minatur. ibidem Sepultura corporum sit a fideis libus ta ueteris et noui testam Ereseruata. ' ττ*i ra i 3 16 Sepultura parisi ualde comenda v tur in scripturis. ibidem Sepultura triplici de causa inuota est. 36I t I IEnebre la spirituales et cor
L porales triplices. 8Taciturnitas& silentiu Zacha tie signat misterium. is Tacet Deus tribus modis. ibide cere interdum laudabile est multis de causis. is Tacitumitate & silentium apes nos docendi ibidem Timor multiplex,thnentes Deucui sunt. 3sTilm quidμ unde dicitur. yo
Testamentu uetus disserta nouo & cur dicis testamentu.ibidTestamenti duplici uete. Sc uoui exemplum. st Testamentia saninu. ct testamen. tu sui sancti differunt. Testamentu uetus confirmatuin morte Christi. 1s Testiti uetus figura noui. 6i Thamar no fuit meretit,' excusatur a crimine. 73Traducei, qd Fprie signiscatas Templi primi gloria. 133
22쪽
Templum secundu pluries pro- Triplex gen sequentiu x m. ut ' phanatum. ibidem Tactus triplex, corporalis, spm- Templi secudi maior gloria D eualis mixtus 3M y Christi penitentiam . 134 I FErbum aliud creatu aliud plidni honor & si a notaabl. V increatum b-ν Triupli' inocetu di martisu. Verbum intelligibile, imagina- Tetrarchie 4 regniaudeo . I63 bile, sensibile . ibi. Tetare qd, quo generibus Pso Verbu intelligibile quid . , ibi
narum conuenit tentare. et ' Verbum filius dei dicitur, ad sua entat deus, homo,cam,diabo militudine uerbi nostri. Σlus,diuersimode. ror Verbi dei & nri dissilitudo.bibi.
Tetatio diaboli dupla interior Verbum immaginabile ad. ibi
Tetatio diaboli exterim ud.ror sui cir sen. holem & dein ibi. Tetatio di peccatu primotu pa- Vemu quo erat i principio 3
rentu tripliciter cosiderant. tio verbu cur dr fili de no spusinus Tentatio di peccatu Eue de ita P 4. cocurrentia ad filiatione. delitate. ibidem Verbo,quo Oia iacta sunt. . ii6 Tenta .cur diabo di Sathanas, Verbum,quo est vita. i r serpes antiqu',dc draco ma.ria Verbo, oia facta sunt,an i illati, Tenta. I.xpi deiciedulitate. ibi. an i 6.dieb recitat opi Aug. I Tenta.a xpide psump. quo. 2I4 Vita quo erat lux hoium 8 Tenta. Deu curno debemusai verbum tria significat. 23 Tenta.3 Vi de blas. dc idola. 239 Uisitatio Matiae, spiritualiter ex Ietationu singularis utilitas. rat ponitur. 3o Testimo. ioa.dexpo,duplex. 2 a 4 visitatiores G assignatur. 3r Testimo. de xpo, quadrup. ars Veibu ore 2 lingua mat. 49 Tepus nullis prermittedum ad Visitauit nos deus, quo ab exordiuina audienda. 23o dio mudius p ad praesem. NTricliniiiud sit ' unde dr. a 3 verbu triplex in scripturis Io3Teptu corpis xpi quo solu.e. a 3 verbum exponitur pro filio dei I s costructiois i. dc a. repli.ibi. interdum ibidem Templum dei quadruplex. ibi. Vigilia noctis quattuor. πιο Teptu dei di huma.xpi udru.218 Vocati sunt iudei per angelum, Tps circuci.& baptis triplex. 26a gentiles uero per stellam Ira Terrena de quib' christus, si ter verbum christi primum 16 rem dixi vobis,quae sunt. 263 Verbum domini superioa. quo
23쪽
Verbum domini quid sit 164 test intell; . dici
Vox lol. dr multis de causis 166 Ventus cui dicitur spiritur. 26sVallis omnis quo 1plebitur. 16 Voluntos dei duplex, absoluta Vena xps in propria 'quo. III condictiona a 2 6 Uenire dei no iportat motu . ibi. Veritas triplex, doctrinae, uitae, Verbii dei quo caro laetue. 1 2 mstulae . . r. 279Verhu caro cui factu ε cato ibi. Ventra quomodo mani sella Vipere proprietates . detestabi tutin luce ibi. ira notat,iudςis cciuemetes I 8 Veritatem qui facit, quomodo Ventilabrum ud sit quo in ma- uenit in lucem. . ibi. nu domini. I- Vnctus cur est xps in rege, sacer Virtutes quae infunduntur in ua dote piopheta, dii taber. 283 ptismate . t 'bn i ς Vmbra mortis quaesit , dc unde Verbu metat uoca. duplex. ibi. duatur. 2 '
Vox dei quo Christus est. ibi. Vmbra mortis triplex. rsa Verbo dei quilibet uiuere po. Uribu dfii paratur hamo. 3oi test. rix Videre Ut i5oeli misereri. 3o3Veni & uade disserunt inscriptu unitas nauis unitatem ecclesiaeris. 219 significat. 3O Victoriae Christi, sex singularis, Vocauit apostolos Christ' cursime. ari ad mare Galileae. 3o Victorum praemia assignantur i vani, uariis de causis sequuntur scripturis . t x. . p.ibi.' Christum . . 3ro Vinu defecit in nuptiis. 239 Viduis multa documenta damVinum fieri ex aqua optauit uir tur ab apostolo 3rs po Maria. ibi. Viduc fili quo suscitat axi o. u Vinu duplex,terrenu celeste a Achatiae tres sancti, di qui Vinum ex aqua factum est sola , fierut νuoluntate diuina. 243 Zacha. simplex erat sacerdos.IrVinum cur non ex nihilo, sed ex Tacha lias cur turbatur. ibidem
aqua factum est. ibi. Zacharias cur dubitat, & de caVino optimo cur utimur i prin- dubietatis. r cipio mensae. ibi. Zorobabel quo figura.xpm. taVinia ex ait optimu iactu e.ibia Zelus duplex, ct quid sit. assVendere cereos & imagines, a- Zelus dei est sacris tu deo. rsollat i ecclesia intupabile e. ass Zelo det,et sunt a zelantur.ibid. Vendentes de templo, Christus Zelus stultus discipulorum loribis eiecit et 16 Baptistie contra Christunuci idei e regi dei dupliciter po- ipsius baptismum. au
24쪽
Capitulum nimum. N principio erat uerbum, uerbum erat apud deum, dem erat uerbum Hoc erat
in principio apud deum. Principiu multiplex reperitur In scripturis. Vis delicet, magnitudinis: Numeri: Naturae:Temporis: Durationis Origanis. Principium magnitudi
divisibilis,secundum Φ asserunt Mathematici. Ad instar cuius, Deus dicatur principium & finis olum creaturarum: a quo sunt omnes magnitudines & Pri piis numeri,& omnes naturae creatae tam spirituales ut multiplex corporales, uelut a prima efficienti causa. Et licet pater sit principium,& filius principium,pariter αspiritus sanctus, quia opera trinitatis ad extra sunt . indiuisa: non tamen sunt tria principia,sed unia principium,sicut unus Deus,unus dominus,& unus pater. Principium enim Christus se nominat secundunatura diuina,cum dixit. Ego principium qui &l I καquor uobis. Et in Apocalipsi. Ego sum Alpha &,ω, Apoc.ε. principium & sinis.Et infra. Hςc dicit Amen testis nsdelis re verus,qui est principium.& ce. principiti temporis est primu instans ipsius, de quo Moyses. In principio .i. in primo instanti temporis, creauit Deus ccelam ct terra Apostolus quo P. Tu dom, Cereriti ne in principio terra landasti. Principium sternita- Pnia. tis uel duranonis est ipsum tempus sternu, de quo Salomon in persona sapientiae ait. Dominus posse- Pre dit me in initio uiarum suarum, anteis quicui saceret a principio.Ab sterno ordinata sum,&c. Et hic iri , ὁ
25쪽
, DE AETERNA Ioannes. Hoc erat in principio. i.m sternitate apud deum. Principium originis est ipse pater, a quo ensilius, &spiritus sanctus, Ec omnia creata. Et dici tur principium sine principio. Pater. n. principium est omnium rerum sternarum δί temporalium. Der LIM. quo David in Psalmo. Tecum principium in die uirtutis tuae.Et ita capitur hic in proposito cum dicit Euangelista. In principio erat uerbum. Verbum,aliud creatum Sc temporale, aliud sternum Mincreatum.Verbum creatum est triplex: Videlicet, Intelligibile, Immaginabile: Sc Sensibile. e Verbum intelligibile est quo rem ipsam per suam speciem cogitamus,secundu q, homo actu sibi ipsi quod amodo loquitur, intuendo quod latebat inmemoria. Et istud uerbii nihil aliud est Φ coceptus
mentis, qui est quaeda naturalis similitudo &ima-cuuuem gorei uisae Sc cognitae existentis extra anima. Quabum intel imaginem intellectus format, ut in ea possit uidere labile. rem cuius est imago, etiam si talis res non sit psens, quinimo de si nullo modo sit existens in rei u nat Ta.Posito. n. ut quispiam Imperatore sortiter intuea- tur,tunc oritur ab intellectu quaedam notitia. natu . ratisq; similitudo quae est quaeda ipsius Imperato . ris uiua imago ipsum reprςsentans quae extat in ui- . tellectu,per qua intellectius agnoscit Imperatore, iiue abscentem siue prssentem. Haec autem notitia siue coceptus,& uiua imago, naturalis similitudo ipsius Imperatoris,uerbum intelligibile appellatur. Ad cuius similitudinem, filius dei dicitur uerbum. Quia quemadmodum uerbum nostru est ab intellectu, subiacitur in intelleetu: sic filius dei est a pas militudo tre,& est in patre.Ipso attestante qui ait.Emui a paxnter uer- tre.Et alibi. Ego in patre. Secundo uerbii nostrum ιῶ nota. naturaliter reprssemat rem cuius est uerbum, cou-
26쪽
ciaras TI GENERATION r. η eeptus,vel notitia,ita filius dei est imago &simili. tudo patris,iuxta illud Apostoli. Qui cu si spleno dei. dor, α figura substantiae eius. Et alio in loco dixit Christus. Philippe, qui uidet me, uidet Sc patrem Heb.ta
meum. Tertio,omnia opera hominis disponuntur in uerbo. Homo.n. antein aliquid essiciat uel operetur, id prius in mente sua disponit &ordinald dic
uerbo domini coeli firmati sunt.Quarto,uerbu n strum est immateriale ta uerbu dei puru e it de limplex. Differt tame uerbu nostru a uerbo dei in mul . tis. Primo,quia uerbu nostru prius est formabile in oetii dis formatum. Oportet.n .intelligentem phantasniata fretum speculari. Et intellectus ratiocinando discurrit.Ver nosse abii autem dei semper est in actu,alioquin Deus cin nolis deti osceret nouiter quae prius ignorabat. Secundo, Verba diuinum persectissimu est:nostru autem im- Perfectum. Tertio,Verhu nostrum no est eiusdem naturae nobiscum: Diuinu autem eiusdem est naturae in deo,& subsistit in natura diuina. Nam uerbia nostrum est accidens Iud uero substantia. Nostruest multiplex,quia tot sunt coceptus quot lant res cognite. At diuinu uerbia est unum tantu. Nostru , teporale: illud aete mu. Verbii imaginabile est quo baimagi-
speciem uocis proserendae apud nos formamus,cu n.ibile.
quo uerbum diuinum similitudine habet, ut in caserari,prpsisum. Verbum sensibile est id quo uocem ipsam proferimus ad instar cuius,uerhum dei dicis
Item.Verbum creatum adhuc triplex: uidelicet, . rmentale,Vocate,&Scriptum. Verbu mentale est conceptus uel notitia intellectus Ed imago rei connitae de quo supra dictum est. Verbum uocale est . uox significativa ad placitum. Scriptu uero est ipsa verta-scoptura. Ita uerbu Dei triplex. Primu est metale, Memplan
27쪽
quod est filius dei,sapientia patris. Quia quemadmodum ignis prssente obiecto necessario producit calorem,ita intellectus prssente obiecto intelligibili, ne cellario producit notitiam eius. Pater aute in
diuinis qui ab aeterno nouit persecte seipsum neces state quapiam ipsum gignere notitiam siti necesse est. Quae quidem notitia est filius eius, tan in uera imago,similitudo. sapientia patris. Qui ad instar
conceptus Mnotitiae naturaliter patre reprssentat. Vnde aduertendu est q, quatuor sunt quae homi e nuον nem representant,pariter Sc deum. Videlicet,Vesti repraesen- gium,imago,Sigillum,seu imago impressa uel si, tu deum tua,& Conceptus uel notitia,quae est naturalis si vi bomine. militudo rei. Horum autε alterum altero excellen tius reprisentat. Primum est uestigium ut pote corporis,capitis,manus,uel pedis. Id enim confuse Sein c5muni homine re prs sentat. Vestigia autem dei sunt corpora coelestia,elementa,&omnia creata qducunt nos in cognitione dei icet confuse iuxta illud Apostoli. Inuisibilia dei per ea qus facta sunt intellecta conspiciuntur. Sempiterna quoin eius uir Rius Sc diuinitas: Ita ut philosophi sint inexcusabi Ies: usa cu cognouissent deum,no sicut deum glin. rificauerunt,is c. Secundu est imago,hominem clarius re prssentans. Imago aute dei est anima ratio natis. Fecit enim Deus homine ad imagine Ac simulitudinem suam. Tertium est sigillum. seu imago impressa,vel statua,quae adhuc clariori lumine repre Exerit . sentat hominem.Quemadmodu Angelus respei tu .dei,de quo Ezechiel. Tu signaculuna similitudinis dei plenus scientia dc perfecitione decorus, indeli chs paradisi dei suisti.Quartum est coceptus uel notitia hominis, quae est imago re naturalis similitu'do eius. Illaen. clarissimo lumine homine represco'
28쪽
CHOSTI GENERATIONE. 3ratisic filius dei cum fit uera notitia Ad sapientia patris, ipsum patre excellentissime reprssentare opus est.Ita filius, uerbu mentale pulcherrime dicitur. Secundum est uerbu dei, uocale, ut uox ipsius, uel aliquod reuelat una adeo, sicut dicitur inscripturas sepenum uo. Factu est uerbii domini ad talem,uel talem prophetam. Item. Factum est uerbu domini super Ioannem Zachariae filium in deserto. Tertiuest uerbum scriptum, ut diuina scriptura, uetus Scnouu testamentia. De quo dominus in euangelio.
Heati v audiunt uerbii dei Iccustodiunt illud,&c. Luc.Ii ii His prsmissis,uolens Ioannes Euangelista duplicem Christi natura, Diuina uidelicet Ec Humana
exactu lime ostendere,docere,& expiscare: primo de natura diuina ut ipsa omnibus manifestetur contra nonnullos hsreticos tunc teporis ecclesiam dei uastantes, posuit quinq; theoremata, seu specula tiones alitisimas, ut pote ingenij nostri facultatem transcendentes. Primum theorema fuit in minis . Prima spe ervi verbum. Per principium intelligit patrem Et per cuiat uerbum denotat filium. Illa. n. prspositio,in,notat identitatem essentis inter uerbii, Et principi u.i. inter pati em de filium Sc personalem distinctione,ut
sat sensus. In principio erat uerbii. i. filius erat unius substantia: cu eo qui dicitur principium. Et distin citus ab eo personali proprietate,sicut genitus a generante.Et quemadmodum conceptus uel notitia f.,
est in intellectu a quo habet originem, ita filius est . .
in patre a quo habet esse per sternam generatione. De qua Esaias. Generationem eius quis enarrabit εμs Et signanter dicit erat, non fuit,quia uerbia semper ei it Jc tio dicit erit quia uerbis semper fuit a patre.Recite autem dicitur erat quod est pleritum im
Persectum,ad signissianduin diuinam sternitatem.
29쪽
DE AETERNA qua oportet significare per uerba temporalia,licet
sit super omne tempus. Hoc.n. uerbum, sum,eram, eras,teste Augustino, cu de creaturis dicitur,teporales motus designat. Sed de Deo dictum,non nisi esse substantivii dicit sine motibus teporis, qui abiiciant aliquid in prsteritum,& expecitent aliquid insuturii. Et licet Deus dicat,ego sum qui sum, re ad
Moysen,ut dicat,qui est misit me in generatione tame sterna fild, Ioannes utitur hoc uerbo erat, L n5 Cur hoc uerbo fuit,est,uel erit. Quia id quod latum est, Gn. nondum est actu:nec per hoc designatur suisse. Prs teritum autem,designat aliquid extitisse, M iam terminatum esse. Sed prsteritum imperseetu denotat aliquid extitisse, sed terminatu non esse, M adhue remanere. Nam prsteritum imper Rum denotat prsteritum terminatum ad presens,&cosequenter quod nunc ad huc extat, sic mediat inter prςsens G prsteritum. Medium uero natura sapit eretremovi,& ita a presenti habet permanentiam, M a prs, terito immutabilitatem, Sc a serpso ordine.Caeternitatis ad tempus,ideo recte dicitur erat,ad significa, dam sternitate Sc permanentiam diuina es e,quod copetit uerbo dei. Igitur hoc uerbia erat quodamodo tempus p rsteritu ,prssens, Sc futurii pulcherrime complectitur. In hac etiam speculatione consitatur Nestorius Sc Claudius haeretici prsdicantes. Sectaaste Christum,initium habuisse in tempore. Secundum
Dilatis. Theorema, Et uerbum erat apud deum. Haec.n.praepo
sitio apud, quatuor elegatissime significat. Primo, , subsistentiam in recto. Nam ea quae no subsistunt, 'seu subsistentiam no habent,proprie esse apud quopiam,dici minime poli int. Quemadmodii non diacimus albedinem esse apud homine, sed illii apud
alteria homine, quia utercs subsistit. Quid est ergo
30쪽
CII RrsTI GENERATIONE. 4 tradicere,uerbum erat apud deum patrem: nin perso- via, ha filij subsistens eiusde naturs cu patre esse apud il- tuor Agminhim subsistentem. Secundosignificat auctoritatem μα-m obliquo. No enim congruo dicitur,dominus est apud seruu,sed e conuerso. Qiid est ergo dicere uertium erat apud deum,nisi filium elle genitum a patre habente auctoritatem, Sc generandi 5d mitten- i di illum ad nos Tertio,denotat colunc hionem tu societatem quandam, quia iisi solemus dicere, inimicus est apud inimicum suum, sed amicus associatur amico. Quid est ergo dicere,& uerbu erat apud deum, nisi quia filius erat in patie, Sc pater in filio, per innatam societatem dc mutuam dilectionem eQuia est una &eade uoluntas,unus Sc idem amor
patris Se filii. Nam pater diligit filium, Sc diligitur
ab eo. Quarto, haec praepositio apud,proprhisime significat diutinctionem. Quis enim dicere poterit Petrum esse apud seipsum Recte aute dicitur. Iterest apud alteruna. Quid est ergo dicere,uerbii erat erat apud deum patrem,nisi filium esse personaliter distininum a patre quia nihil generat seipsum.
Tertium theorema, Et deus erat uerbum. Pro quo Tertia
animaduertendia est,q, hoc nomen Deus inscriptu istitio. ris sanctis interdum sumitur essentialiter pro tribus personis simul, seu pro essentia personarum. Cu. n. nomina tur Deus in scripturis absolute, non in ordi Dem Done ad alias personas,seu per opera ad extra, semper pliciter hoc nome Deus essentialiter sumitur. Vtibi,In prin puuticipio creauit deus coelum 5c terram. Et alibi. Deus 1n nomine tuo saluta me fac,&c. In his omnib',hoc nomen deus essentialiter conuenit toti trinitati inquantum Deus. Nonnunqν uero hoc nomen Deus personaliter sumitur in scripturis .ppersona patris