M. Vitruvii Pollionis Architectura textu ex recensione codicum emendato cum exercitationibus notisque novissimis Joannis Poleni et commentariis variorum additis nunc primum studiis Simonis Stratico 1.2

발행: 1826년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

tiam parietes, cum in his tectoria secta suerint,

remittentes salsuginem earum, dissolvuntur. uo. Fossiti ne vero celeriter in structuris si cescunt , et tectoria permanent, et Concamer

tiones patiuntur; sed hae, quae Sunt de arenariis recentes. Si enim exemptae diutius ju

ceant, ab Sole et Luna et pruina concoctae resolvuntur , et si unt terrosae. I tu cum in structuram conjiciuntur, non POSsunt Continere Cnementa, Sed ea ruunt et labuntur, oneraque Parietes non possunt sustinere. Recentes autem fossiliae cuin in structuris tantas habeant vir-

neque tibi sub on rari se continent rparies m uiar; ast conditio illa, tibi sit, sententiam perturbatam otiscuramisque reddebat : ideo verba, tibi sit, dempsimus consentientibus veteribus libris. POt.. remitunt s satirminem earum , dis

batur remittentos salsuginem ea di soluunt. Po T. ao. sed ha , quae sunt de arrerariis recenses Terra eretosa arenae commixta mortarii vim maxime monuit. Si proinde ab arenariis reduetae in aperisto sint, aquarum in ipsa fluxu terrae paries invehuntur, quae cirea arenae grana adhaerent, aut in massulas rorierescunt asperat, et arenae partibus atmiles, quae arenae ipsius persecti nem laedunt. Non enim ex arenae imdole est, ut ab sole , luna , pruina

concoelae , resolvantur ae terrosast sant.

Becentes vero fossitiae in ieetoriis uistiles non sunt , quia vehementius inarescendo eum calce rimas esseiunt. Addit Vitruvius mi a commixta. Scilieet ut i mortarium pro tectorio parandum est , ut rimae praeeaveantur , fit dubium sit, palpae tritae , aut lanium

Dagmenta comminuta sunt cum moria

lario miseenda. quae fibrarum instar. teetorii substantiam conneetant. Vid. Alia

mittere nescirem. Non mutatur enim saxum arenosum in terram. An siceatae nimis arenae cum ealee mixtae attrahuntur immodice, et minorem cum

lateribus attractionem exercent γ Addit enim quod nequeunt continere eaementa . nimirum quod iisdem debilius

adhaerescant. STRAT.

252쪽

tutos, eae in tectoriis ideo non sunt utiles, quod pinguitudini ejus calx, palea commixta, propter

vehementiam non potest sine rimis inarescere:

fluviatica xero propter macritatem uti signinum

quod pingitastidini eitis calx, Palea

commixta, promer Dehementiam non potest sine rimis inaresceret Extremum esse oportet inhaerescere . Nempe non poteat eius pinguitudini adhae

rere eala. PONT.

pinguitudini Oissi Pinguem arenams sitiam vocat . quae recenter effossa, humore nativo abundat, ae calee commixta vehementer attrahitur a lapidibus et lateribus , eum quibus eoniungitur: maeram fluviaticam, quae promptius ex-sieeatur, lota suminis continenti cursu, humoris nativi nihil retinens. STRAT.titi signinum , Signinum opus stex testis tusis addita caleo, testimonio Plinii Lib. XXXV. e. ra. Aliter etiam seri ipse Vitru ius d et ad silem Lib. V1il. Galli eimentara voeamus. Nam caementum quid esset, supra Lib. I. diximus. Pui L. signinum i Barbarus auperiorem Vitruvii loeum; propter macrisolem l tilisi intimi, de latina in itali in linguam vertit ita; per D magre a sua, me r Astraco; Barbaro autem duee verbum, Astraeo, in Italiam inferre non dubitarem. In Venetis lusee regio. nibus , et alibi, legulis in pulverem re-daetis . et ea leo compositis sit, quae dieitur tormero . et usui est etiam pro pavimentis Iuritim ei iam dieitur italice e mero, facile ob pauimentum ea

compositione stratum. Perratillius eundem illom loeum in gallicam linguam sic transtulit; motas pus s des meme e te ciment i, unde apparet, Perrauitium ita eonstituisse disserenitam inter ciment et mortier. Desnitionem autem si mi, tradam ex Plinio, quis Lib. XXXV. cap. ia. in Quid, ait ,

non excogit uti no p fractis etiam tristis titencio sic til firmitis durent , finis calao ad tua, qtivise ν iam signina. Mentionem signini seeisse vidi

Palladium i de B. H. Lib. I. I ii. 37. I. et Lib. eodem. Τii. 4o. g. 4. lColumellam lite R. B. Lib. l. cap. s.

s. iv. , et Lib. Vlli. cap. i5. S. 3. , et Lib. eod. eap. I7. S. I., et Lib. IX. cap. I. g. a. Cassiodorum i Vari Lib. V. Ep. 38. l. Non lamen ab ultilo ex his signini operis eompositionem doeeri inveni. Pol signinum i opue in fundo elatere

rum , lacuum artiseio paratorum, receptaculorum aquae , aequeductuum , balneorum. Ex mixtione calcis , arenae vel pulveris puteolani , laterum conlusorum in pulverem, et in mai ra fragmenta. Variis stratis haec male. xies indueebatur . eo discrimine, quod strata inferiora maioribus fragmentis consternebantur: superiore iisdem comminutis , in quibus etiam loco arenae aut pulveris puteolani , pulvis ex marinmore luso adhibebatur. Haec , accur ta analrsi , observasse Cl. Ortir asserit in aquaeductibus , et receptaculis aquarum ei rea Bomam. Plinius Lib. XXXV. e. ra. et Vitruv. Lib. VIlI. cap. ultimo, signinum opus describit, quo utebantur in pavimentis domorum, in ambulaeris, hortis. quod vero dieit stiti si intim l Iliaculorum stib acti Ahus recipit soliditurem bene quadrat

253쪽

xM DE ARCHITECTURAliaculorum subactionibus in tectorio recipit soliditatem.

De calce et unde coquatur νιλα ui. DE arenae copiis cum habeatur explicatum, tum etiam de calce adhibenda est diligen-

eum praxi in opere signitio, quod levigatione plurima eompleri debet. STRAT.

deest hoe verbum, ut et praecedens: non enim legitur macrius m s titi signinum Ilia Drtim stibactionibus . sed legitur macritutem stilactionibus.

Primus filii Ioeundus, qui edidit. --erituum s uti signi m l buciliorem

hactionibus: eum hae autem Ioeundi editione , omnes aliae posteriores consensere. Qui vero pro Meil ortim restilis endum esse lia krtim docuerit.

nebant , ait Salmasius ., primo calce,, ut arena parietes , deinde industium, , tectorium hieabant . ae auhipoliaut se liaculis, quae instrumenta suere le- , vi nilo iam indueto teetorio, quod is Gnaeci Λιαi,eis dicunt. Indo liaeu.,, Ium λεια rηρ exponitur in glossia. Id is vocabulum iam supra i pat. lrestituisse mem ni quodam Vii xii ,, loco s nempe Lib. VII. eap. 3. ubi

,, pro buculartim restituendum esse ,, Iiacularum, ratione et membrana- , , rum auctoritate, ostendit i. Nune e- , , t iam altero reponendum, qui est Lib.,, ll. e. 4. l nimirum is est, in eu-

ius consideratione nune versor . Considerans ego haee a Salmasio allata, et inveniens pro praesente loco legi in Ma. Eio. ιticolarum, et in Mas. Est. Sag. laculorum in ΜM. Pil. Ilim. Ita lamna, tum vero in eo loco I ih.

VII. pro Metilorum legi in Mas Piti

Sag. Oxs Bim. liacia iam non dubi- taxi loeum hune, et etiam illum septimi libri esse emendandos, et utrinhique liuetitorum esse. Pota a I. is calce adfinendia est δligentia , ii de alas suis, μι sit e coquat- l Cato Censorius eap. 38. de re rustica, lapidem quam durissimum, et quam minime varium in fornaeem indendum seripsit. Lege de ealce reliqua apud Plinium Lis. XXXVI eap.

a 3., et Palladium Lib. I. c. Io. Quamquam omnia pene hauserunt de vii vio. Sed illud tamen ex Palladia visum est addere , in eorum duntaxat gratiam . quibus non semper eopia libhrorum suppetit; alioquin hie et aliis locis poteramus esse contenti nuda auctorum laudatione. calcem quoque . inquit ex albo saxo δε- , o I tuti tino, avi eotaratim stiriasiti e -- mur, aue rutro aura voragia, avi mar

254쪽

tia, uti de albo saxo, aut Silice coquatur: et quae erit ex spisso ct duriore, erit utilis in structura: quae autem ex fistuloso, in tectoriis. Cum ea erit

more. Postremo quae erit ex Uisso et duro sareo si cruris conoenu : ex sis Uoso ore , avi molliori lapida, i ctoris adhibetur titilius. Quod autem ad silicem attinet, tria Romae vidimus genera, athum, nigrum sive suacum, et rubrum. Et ex eo quidem seri calcem , sed eatenua, si statim quam ex lapicidina exemptus est, coquatur. Re peritur et rutilus . cornei coloris, einereus, caeruleus, iecoris colore. Illud quoque ad rem fuerit, lapidem ad

calcem non minus horis sexaginta percoqui ad opsum vero horis non plus viginti. Nec illud taeendum, postquam coclus fuerit lapis, inlus Oeeultum continere ignem, aquis incendi, quibus solet ignis extingui, oleo extingui quo solet ignis aeeondi. Pitii

de caleo diligentia i Palladius i de B. B. Lib. I. Tit. to. g. 3.ὶ calaem

mus , aut rufro, aut spongia animarmore , Postremo quae erit ex spi m et saxo, structuris commis.

Haee verba non habet Vitruvius . et leguntur iamen in Epitome illius cap. 9. , ubi Μs. ita habet. Cata ira e albo suo, pel tutis tino, aut cindimbino stiolatilique coqua ν , aut rabro , aras simia. Unde sua Palladio resiliuimus. Videant autem Viri

docti. an non Vitruvio eadem sint re- stiluenda , quod aliqua ex parte cogno- seere videtur Philander. Tiburtintis lapis est, qui iuxta This oppidum omeurrit. Corumbintis Isidoro teste, Orig. 39, Io, a colore aris ratin Pattis, narraria olei aut gram, et mollitie si-mstimus volatilis si x . ait idem . semper oesuti ma ens est. Latinua do

pis stiriatilis eromaticus dicitur. La pis ti mistis caestitis dieitur. Lapis auus sitieiriotis , si mrasius fuerit, Iliensis νvinciam ras . Seboeligenius. Loeus a Sehoetigenio ex epitome i hoe est Archilee . Compend. t tu nostr. E. xerc. Vilr. II. Pota uia sitieel intelligendum de saxo duriore, non de silice proprie dicio, qui

vehementi igno in vitrum mutatur. ST Mutilis in fretiemra J Legehatur utilior. Nam in structura ealx ex duro saxo tantum probatur Vitruvio. PONT. quae autem ex fumiloso, in toclinriis in Veleres Areh;leeii seeundo lo- eo probant ealcem eam, quae sitia ex lapide altaquin non levi et pu- , , tri sed sslutoso. Hanc enim esse ad , , opus lectorium omnium praeeipuam. et eaeteris duelibiliorem, et reddere se opera splendidiora , eensent Al- heri. de B. A dis Lib. II. e. s. in quo

Cum ea es id extinet Non docet lite Vitruvius intervallum temporis ab extinctione ealeis ad eiusdem unum in aedisetis. Aueior Compendii in operihus signinis praecipit, tit proximo ex. lineta adhibeatur, quod quidem eonstruit cum iis, quae Vitruvius monet Lib. VIII. Pro opere tectorio , ut si

extincta multo tempore antea quam adhibeatur. Falluntur vero qui putant . ealeem diu antea extitietam adhiberi consuevisse solam in leel oriis absque arena aut marmore trito, aut alia materia . ex qua mortarium subigeretur Pro ea vero, quae in strueturis adhi-

heri debet , neque Vitruvius , neque

255쪽

i4; DE ARCHITECTURA extincta, tunc materiae ita mi Secatur, ut si rii fossitia, tres arenae, et una calcis confundun

Plinius, aut Palladius, aut Compendi Auctor tempus indiearunt , quia illud

ab antiquioribus traditum non invenerunt. Calcem esse in usum adducendam arbitratur Cl Ortir , cum aqua penitus satiata fuerit, ei perseele du-eillis ae traetabilis est , neque sitiat , Deque redundet humore t id vero nomae nune de m dierum mora obtineri . quandoque quinque solebant etiamoniiqui in laeti lecto eam servare, netiolis ardore. et evat orationo inde omia , debilior seret. Nidium vero habetur indieiuna, quod cum mortario calcem xivam in pulverem tusam commi-ticuerint, Di nova et immodiala es iam vescentia in aetu ipso eandem adhibbendi, eam prodigiosam semitalem aequireret, quas in vetustis aedisetis observatur. Putatii id invenisse Lorioius atque exposuit in Dissertatione , quam comunieavit eum Aeademia Arevilecturae Parisiensi anno 3763 , ac publiei iuris seiunctim feeit anno a 774. Quod quidem inuenium utilissimum esse pol rat , alque suo Λuctori gloriosiam. Diab experimoniti ab ipso relatis iudicandum fuisset: verum eidem auciliori- laluin conciliare ex Vitruvio . aut Plinio, dum inventionis meritum aufert , parum praeterea aueihorem ipsum in actitono illorum pro eisse demonstrat.

Assumit Lorioius in tota Plinii Lib.

NXXVI. e. 23 , vocem crimentia indieare mortarium, quod cum genera. t in salsum sit. multo magis tale est in loco iudicalo. Ponit ferrumpta esse ee tum ae peculiarem vigorem, quem di-elum mortarium aequirit ob ealeum vivam , quae commiscetur: quao itinienvox apud Plinium nihil tale signis eat,

neque refertur ad voeem caecis, sed ad vocem caementa. Demum institu esse adiectivum calcis, ut si diceret curae intrita quod interpretatur catarioa in pti uerom redacta: cum introta sit vox Aulislanii a apud Dinnes Gram- malicos, ut ex Varrone, Plinici, aliis.

que eolligitur. Et aulem fides asseriis fiat, loeus Plinii est asserendus. IIui-

narum Hrbis ea maxima causa, quod surio ealeis, sine ferrumi e suo cae- munia componuntur tum quoad te

cloria vi intrita quoque, quo velu5tior ea, , melior Iline addit: ,, in antiqua- rum aedium legibus inueuitur, ne re , , centiore trima itrium annorum r , , demptor uteretur : ideo nulla leelo- , , ria eorum rimae ne lavere M. Demum si laus aliqua huic invento esset

tribuenda . nee illa quidem ad Loriolum pertineret, aed ad Crapaldum qui in libro de parillius Tatuin male Interpretando Plinium, mixtionem illam

indieavit s Lib. I. c. i. t ia in albariis

Dro tectorio praesertur malitia, quae

Plinio auitiore t Lib. XXXVI. e. 24. l

ia si e ealee reeenti et intrita, quae in moriariis, hoe est lacunia et conce- piaculis maeeratur et servienteseit: eo madido statim utuntur, quoniamia celerrime coit, ae siccatum dure. scit M. STRAT.ui si oris fossitia , tres arenaes , ceritia calcis cons donItir j Deest profecto Paries, Nempe fres arenaa Parotos , et tina calcis. Id quidem et tres ρι titia requirit, ei loeus ipse suo iure poscit. Auctor compendit: in commixtione ad dia is piarios rarenae tina cavis milititur. Palladius Lib. I. T. Io. in duultis a renuo mrtibus calcis una

256쪽

tur. Si autem fluviatica aut marina duae arenae in unam calcis conjiciantur: ita enim erit justa ratio mixtionis temperaturae. Etiam in fluviatica

aut marina, si quis testam tunsam et succretam

ex tertia parte adjecerit, efficiet materiae temperaturam ad usum meliorem. 22. Quare autem, cum recipit aquam et arenam calx, tunc Confirmat structuram, haec esse

causa videtur, quod e principiis uti caetera corpo-

miscendia. Plinius Lib. XXXVI. eap. mor. Mor. doliis grum evola dei T-a3. Arenae tria genera. Fossilia, mi pio Vaticario s. io 3. t rei meae eon. quarta pars ealcis adui debet, stiria- dueere plurimum Cel. Viri Petri Mu,tica arat marinis, mi terris. Caeterum selient,roechii do trinam, tune existimaeum mixtura ait dissimilis, nam Vb vi, nuneque doctrinam eamdem conis truvius tres arenae partes miscet. Corn- dueere Vitruvianae rei plana arbitror. pendii auctor et Palladius duas , se- Eam subministraverum Musa he romquendum Plinium ad confirmandum Aii Dissertationes Phys. Experim. i p. vii vii loeum opinor. Pom. 463. ὶ in quibus , . quaeri, ait ille, hic

si quis testum lusum et sticeret poMet, cur ealx sicea, et in subti- Id est erit ratam. Nam sumernere, in- , , lem pulverem redueta, interpositae emere , et excernere Vitruvio dieun- inter duos lapides e aerentiam eam-tur pro eribrare. Ille et Lib. VII. cap. . , dem non efficiat, quam calx prius x. et 6. Undo ineernieulum pro eH- aqua permixta , et deinde exste-hro usurpatur. Pu L. - lay Quod si , quia ealeia e tri- si quis festum transam l Legebatur ia tne partes sunt aviis crassae , as-msam, quod novicium est. vetustum , , perrimaeque supersciet , vix se at- et probum tunsum quod Virgilii aucto- tingentes, et ideo vix enhaerentes diritale viget. risum autem ab Apuleio , , sed simul ae aqua ealei assundituri

tantum usurpatum videmus. PONT. ,, esservescenita quaedam si, altenuari.

22.Quare auram, cum reci l iaqtiami , , tur paries calcis, supersesea partium quae nquo hoe loco de ealee a Vi- , , terrearum implent , hoc modo eas truvio proseruntur, verissima sunt: sed , , quasi laevigando, unde paritum te inde Vitruvius minime eolligit, eur sal, . , restrium sibi ineumbentium augetur et quomodo eveniat, ut lapis, qui du- , , conlaetus et attraelio : insuper duritiem suam in igne amiserit, reeυγ- , , bito, an quidem Oirmis aqua avoletret duritiem ipsam dum miscetur eum , , ex pasta , et an non notabilis eius arena, iuva linque ah aqua. Perraullius ,, copia, valide attraeta a Mithus cali Annot. r. qui multus est in hae , , cis . semper in ea haereat, quae Pro duritiei ealeis restitutione, phrsieis ra- , , inde asperitates omnium partium optionibus, doclis quidem eruditisque ex- plet . et magnes intermedius interplicanda. Ego vero, qui de ealee egi , , terrosires partes existit 3 . POL.

257쪽

146 DE ARCHITECTURAra, ita et saxa sunt temperata: et quae plus habent aeris, Sunt tenera: quae aquae, lenta sunt ab humore: quae terrae, dura, quae ignis, fragiliora.

Itaque ex his saxa si, antequam coquantur, Contusa minute mixtaque arenae conjiciantur in structuram, nec Solidescunt, nec eam poterunt continere: cum vero conjecta in sornacem, ignis vehementi servore correpta amiserint pristinae soliditatis virtutem, tunc exustis atque exhauStis eorum viribus, relinquuntur patentibus soraminibus et inanibus. Ergo liquor, qui est in ejus lapidis corpore, et aer cum exustus et ereptus su rit, habueritque in se residuum calorem latentem, intinctus in aqua priusquam ex igni vim recipit, et humore penetrante in soraminum raritates conservescit, et ita refrigeratus rejicit ex calcis corpore servorem. Ideo autem quo pondere Sa-

II. in Mettia reeipit. D. hoe loeo ala Schneidem . Pessima et ineptias me Ioeundus e. . mendars e natus lat. quae hene habent. aed aiiovo loco Milo ia. Restitui igitur in loeum. suum; idest, priviqiaam M uni λ- recipiat instactas in aq- eis

a Vitruvio preposta duplex est, Et Dimiliae disseilia. Quaeritur enim primo eur ealx eum arena commixta duritiem aequiral; secundo eur simeturam ipsam eonfirmet. et lateres colliget. Quae ex Physica scientia asserri possunt. addueta a nobis sunt in Exereit. III. Sisar. et aer cum exustias et ereptus heril Legebatur et exh-stus. Quod improbant Codicea et primae Editi ea , in quibus est exustus, quoil ad liquorem refertur at erepitis ad aerem: nam exhaustus et erepetis idem sera signi-seant. Po T. inlinertis in aqua priusquam ex

igni rim reeipi Sie ex antiquis libris restitui, eum legeretur intinc tis in aqua mitis quiam Meae ignis Oim rec*it. Po T. in elias in In editione Ioeundi . et in aliis post eum legitur ristinctus in aquia priusquam exeae ignis. Sed verbum Meal in libria irpia aeneis, aut manu descriptis ante Ioiacundi editionem, non inveni. Editio P. liabet priusquam eximi rim. E. F. et MM. Pil. Ox . priusqtiam ex igni iam. E. V. et Maa. Eio. Bim. priusqurim ex ignis Oi MM. EA . Sag. priusquam ex ignis inm. Leetionem ego E. h. et Mas. Pit. Oxs Neepi r namque ut humor penetret, necessarium plane est, ut ab

258쪽

xa coniiciuntur in sornacem , cum eximuntur, non possunt ad id respondere: sed cum expenduntur, eadem magnitudine permanente , eXCOcto

liquore circiter tertia parte ponderis imminuta

esse inveniuntur. Igitur cum patent soramina e rum et raritates, arenae mixtionem in se corripiunt, et ita cohaerescunt, SicceScendoque mementis coeunt, et efficiunt structurarum soliditatem

igne non repellatur: Itaque penetrare debet priusquam ex igni Qpellentem recipial , seu reciρὰ: ni iam enim est, particulam privi'utim eum indieativo aeque, ae eum coniunctivo usurpari. POL axe eo listiore circiter eretia more pomueris i Saxa , ex quibus ealx paratur, calearia proprie dicuntur ab eo usu . et distinguuntur ab iis, quae eadem ignis violentia excocta mutan tue in vilium. Lapides ealearia solvuntur ab aeidis . atque eum iis essedi

veseunt et ea nota omnes eomprehen

duntur. Ut plurimum saxa istiusmodi ex montium stratis estidiuntur. Fit etiam ealx ex fluviaticis saxis, et madimore. Apud Indos seri ealem ex Coneli liis ei Madreporis sertur. Τωphus . glarea , pumex , saxa areno. aa et smilia ad mleem parandam inepta sunt. Ignis actione per 6o. horas continuata opus est ad calcem paramdam ex saxis fluviaticis aut montanis rignis vel ligno alitur, vel earbone se siti . quo pinguiorem quoque calcem seri traditur. Quae ex variis saxis Paratur calx . varia etiam virtute praedita est. Iline Vitruvius, quae ex duHs, al-hidis . ponderosis saxis silicibusque si optimam in atruendis pariet os iudieat ; earnque ex levibus et spongiosis lapidibus in tectorio opere et sub dio meliorem prodire. Palladius ex saxis sinviaticis ealeem eatididam et apprima traeiahilem l Alberius lapidibus , qui supra terram aut in locis alaeis taeent. ante habendos eenset qui in humidis. cavis, et umbrosis sunt. Indisia praeum, ex quibus ealcis perlaetio iudieatur, sunt si leuitas ealeia sit ad saxi ex qua parata est pondus in ration subsesquialtera r si dum extinguitur aqua erepitet, et sumum densum atque copiosum emiliat : si multa aqua ad extinctionem opus sit: si extineta adhaeserit fossae parietibus. Quid itaque experientia dederit pro leuitate caseia

ex variis saxis paratae hic eolligendum rium vero quinam essectus nimium aut parum excociae calcia: ae demum al-lendendum est ealcis in opere perse-etionem plurimum dependere, ex eo quod long us a fornace educia quieverit , vel eontinuo suerit aqua extincta Philiberius do i'Orme, monet calcem esse m scissa locandam et arena operiundam . tum aqua extinguendam, ne sumus disperdatur, qui actuosos sales rapit. Resert Plinius lege cautum apud Veteris . ne calx adhiberetur, quae triennio ante exi incla non fuisset. Fodi asso hine iactum ut aedifieia antiqua tantam firmitatem praeseserant. Sed haeestisius traeiare hoe loco noluimus. Comaul. Exere. Nostr. Tertiam. STEAT.

259쪽

CAPUT M.

De Puloeno Puteolano et ejus usu

23. EsT etiam genus pulveris, quod efficit naturaliter res admirandas . Nascitur in regionibus

23. Est etiam gentis pria, oris i Pulvia hie Puteolanus dicitur, quod in

Puteolania collibus nascitur , merεu quo protinus fit lapis, unus inexpugnabilis undis, et sortior quotidie. utique si Cumano misceatur caemento , auetore Plinio Lib. XXXu. e. I 3. Puteolani metitio est apud Senecam, quaestionum naturalium Lib. III. Sidonius Apollinaris diearehaeam arenam appPllathoe versu. numsue in rchrae tran tristis piatiis arenae. Dicaret Ia enim, sive Dicaearebia voeabatur, quae postea

Puteoli, quod ea civitas s inquit Pompeius i quondam iustissime regebatur.

Bomani sossiliam suam arenam . quae in calcem convenit . Porroianam. idest puteolanam appellant. Credo quod ex-oavatis veluti puleis os diatur. Puiti.

Est otium gentisi Versus Sidonii allatu, a Philandro est in paneorieo , quem Sidonius Anthemio dixit s v. 49. .

Ad quem versum firmondus in suis annot. habet: Nos is arannm Dictim cheiam, ides estinam. Pur olorum enim ν tus nomen, Plinio erat , octi

archia, ai-αρχιώ. qti a Poriis est DLen hia , o archis P eronio. Plinii vero loeus est Liti. Ill. eap. s. Dein Ptit Odi, Ionia Dieri archia. Pot Ese etiam gentis piaboris i Vitruvius hune pulverem Baianum et Cumanum vocat. Seneea. Pliniuet et auctor Compendii, puteolanum. Non indieat is tu ius , suis temporibus . puteola num pulverem in aedissetis arenae loeosuisse adhibitum, sed antiqua aedificia , quae tamen post Vitruvii tempora saeta suerunt, ostendunt eomunem suisse eiusdem usum. Passim autem in Agro romano arena similia puteolano pulveri olloditur. Newtonus eam desinit speciem terrae rubrae, sim lem Iateribus lusis, aut tegulis , et ita quidem per oinnia similem, ut ex sua experientia assirmet, in strue uris eosdem habere esseelus ae pol*is Putem lanus habet. Verum ea experimenta

quihus nititur, indiligenter habita sui se assirmare possumus, qui innumera habemus quihus praestantia pulveris puteolani in structuris sub aqua eonfirmatur. Plura de hoc pulvere vid. in nostra Exeret . III. Set T. quod rapeu na tiriali re res admirandus i Non puto ego nocessarium hoc loco asserre , quod do pulvere Puteolano tum Plinius . tum Seneca et alii dieant, totum enim a Vitruvio desum. plum est, et stiles ea, quae Plinio et aliis debetur . non aliunde est, quam a Vitruvio. Ex Barbare. Porro vitri ius quae salis Architecto sacerent mgregie exposuit. Alia ego quaedam, ad naturam illius pulveris attinentia , h, no in lumine colloeare studui; ut vudero ost in ellato mos opere s stim. istoritae etc. S. IO7. I 8. 1 9. 3 7. , sed plura sunt quam hiae transferet

queant, ae id indieaxisse susseieL POL.

260쪽

Baianis et in agris municipiorum, quae sunt ei ca Vesuvium montem, quod commiX tum cum calce et caemento, non modo caeteris aedificiis praestat firmitates, sed etiam moles, quae Construuntur in mari, sub aqua solidescunt. Hoc amtem fieri hac ratione videtur, quod sub his montibus, et terrae sero entes sunt et sontes crebri, qui non essent, si non in imo haberent aut de Sulphure, aut alumine, aut bitumine ardentes maximos ignes. Igitur penitus ignis, et flammae Va-Por per interventu permanans et ardens, efficit le-xem eam terram, et ibi quod nascitur est tophusot in agris misicipiorum i nereu- Ianum et Pompeiam hie a vitruvio indicari putat Casianus. STRAT.ciam caeco et eu eruo Vitruvius pro eaemento hic plane significavit eos

lapides , de quibus supra iam diximusi S. 46. Lib. l. l. Quamobrem recte delatina in gallieam linguam Ioeum hune eonvertit Perraultius i annot. r. sic raoec Ia Maure et les Horres; atque iure reprehendit Martinum, qui propo

situm loeum non ita converterat. POL.

quod mi his montibus , et e reae fomentes sunt et sonus crebri l Μelius aliqui eodices, quod sub his montibus, et terra, ferventes stini fontesere E Pui . quod mi his montibus et torraefervenus sunt ri fontra crebrii Prose-eio recipienda est antiqua e Ieum le-etio a Philandre deprompta montatis et torra fomento. Non enim terrae ,εed finies sunt femorues ; ideo sequitur : qui non essent, si non in imo haherent aut is sti*htire, avi de a. hianisum tini do hi timino. Porre.

in imo j Servius t ad Virg. v. 750.

eramine . ex quo eoni telo aui da bum mine, ita eonveniunt aut de sui rare, avi de adtimino, iam de bitumine.

tophias extigres est in Tophus est

lapis nolus, hiabilis, murimum ponderis in strueturis habens. Est autem e loris disserentia triplex, ruber, Niger, et albus , ut eap. proximo docetur.

lophus erigens Primus Ioeundus edidit exugens , quem alii, et etiam Philander, aeeuti sunt. Nune dilo quae in veteribus libris hahentur. E.

hum extimens restituendum esse cre

didi. Extirgo autem aliquando idem signiscat ae procreor. Seneca lin Medea Se. I. v. 49. mee virgo feci: gravior exurgat dolor. Deinde verbum

SEARCH

MENU NAVIGATION