장음표시 사용
261쪽
exurgen S Sine liquore. Ergo quum treS res Consimili ratione, ignis vehementia sormatae in mnam pervenerunt mixtionem, repente recepto liquore una cohaerescunt, et celeriter humore duratae solidantur, neque eas fluctus, neque Vis aquae potest dissolvere. u . Ardores autem esse in his locis, etiam haec res potest indicare, quod in montibus Cumanorum, et Bajanis sunt loca si dationibus excavata, in quibus vapor scrvidus ab imo nascens, ignis
Vehementia perforat eum terram, Per eamque manando in his locis oritur, et ita sudationum egregias efficit utilitates. Non minus etiam mem
est apte reposui; ut in E. F. et V. Tum particulam et demere eonstitui, ae demst, non sine duorum Maa. Elo. HL aliquo suffragio. Itaque edidi: et ui quod nisse ΛΥ est tophus exurgens sine liquore: nimirum et id, quod ibi nascitur . est tophus procreatus aino liquore. Ita vitati tum tophi illius ariditatem indieavisae, rationi eonsonum se videtur. POL. Ergo quum eres res e simili ratio. ne i Pulverem Puteolanum , calcem . et tophum intelligit. ΡΗicis rariam pervere ruri et Ita ex EE. et Ma. Sag. Legebatur in unam per
a4. quod in mGnentis Cumanorum, e B amis stine Deia sudationibus ex --M l Ea loea a stieando lite totas apis pellaverunt. Unde in Baiano sinu Campaniae montem . ad euius radices sunt arae calidae. a quibus ad sudationis locum graditius quadraginta tribus mscenditur, tritolam etiam nune nominant , vel a Dieando quasi hietolam . vel a tergendo. utriusque enim usua in eia loeis est necessarius. Sed quid eum montem refero 7 Totus ille sinus praeter antiquitatu molina et pulche rima montinenta. thermis resertissimus est . in quibus et Ciceronianae. M.
rum meminit Pliniu, Lib. XXXI. D.
Baiarum sane aquis et sudationibus e piosius praeter caeteros Dion Romanae
Historiae Lib. XLVIII. scribit, quam
ut his attexere placet. Nostra quoque aetate de mullis balneia iradidit Ioannes Baptista Elisius, quae hodie non invenias, postquam Milicet erupit -- gna illa einerum via. quibus quatuor et viginti horia excitatus est mons illo
memorandus , quem non sine animi stupore eonspeximus. Pni L.
stidiationibus i Sunt quoque nostris temporibus balnea , quae Truoli appellant prope Puteolos. in quibu. aegri non diu morando sudoribus eopiosis dis
262쪽
ratur antiquitus crevisse ardores et abundavisse sub Vesuvio monte, et inde evomuisse Circa agros flammam. Ideoque nunc quae spongia, Sive pumex Ρompejanus vocatur, excocta ex alio genere lapidis, in hanc redacta esse Videtur gen ris qualitatem.
2 5. Id autem genus spongiae, quod inde exi-
crevisse ardores et abundauisse stibVesurio Vesuvius mons Campaniae, hodie Summa dictus, et nobilis praecipuo vino, quod Graecum appellant. Sub Tito arsit auetoribus Suetonio. Papinio in Srtuis. Silio Italico, Μartiale . Dione, Eusebio in Chronicis, Orosio, Sexto Aurelio Vietore, et eaeteta, sed saepius ante tradente Sua-hone et hoe loeo Vitruvio. Verumtamen quod sub Tito fuit ineendium ,
fuit maximum. P l ..ermisse ardores Nihil hoe loeo dieam de incendiis Vesuuii post Vitruvii aetatem, ae praetermittam Cale. ni loeum s do methodo Lib. V. e. I a. lin quem nuper incidit sed lucem a seram Vitruvii verbis exerependo aliqua ex libro, eui titulus stitoria diarine dio dest Vesuuio acendu a n i mera dimnis I 737. scritia per raccademia Gue Selenae di Napolii. Id modo au- ,, dacter, tutoque pronuntiamus, mulis,, to ante Strabonis aetatem, qui seb,. licet sub exitum imperii Augusti , , primordiisque Tiberii floruit, Vesu-
vianarum conflagrationum monumen-
, , ta extitisse. Iloe ipsius Strabonis Lib., , V. hoe Vitruvii Lib. II. cap. 6. au- , , eloritate discimus r quin et Taetii, , Ilist. Lib. I. loeus non aliam com ,, modiorem interpretationem suscipit ,, quam quod ibi Bistoricos .eeentium, , ineendiorum occasione , antiquissima ,, etiam ad memoriam remeaviL Atqui vetustiores illae, quas dicimus, eon. , , flagrationes multo insuper Straboniari aetatem anteverterint necesse est . ,, quandoquidem earum memoriam pe- ,, ne omnem intercissi e vel ex eo in-
,, telligimus, quod is Geographus, qui se de remotioribus iisdemque obscurio,, rihus regionibus tam ae rate seri se psisset , hane admirandam Vesuuii indolem nee lueuientius nee pressiusia laetit perseeutus Ex hoe Sir bonis testimonio, et ex Plinio hi tori.
eo , qui nihil quicquam de ignaria Vmsuvii saeuitate seripserit, vetustiora huius montis ineendia levia nec memoria digna fuisse arbitrantur. POL. Ideo a minc quae Ῥongia, sise ρω more Pompejanus incatur, ea viri ex vitio genere lapiius in hanc redacta esse otinetur generis qualitatem J Ita ex an liquis. Legebatur qui pro quae, eo citis , redaceras. quamuis enim spongia etiam pumex voeetur, lamen ad spongia omnia refert Vitruvius. Propterea sequitur id atium genus Momoae. Por T.
Nongia, siue pumex Pompeiantia lPlinio Lib. III. e. 5. et Senecae Quaestionum naturalium Lib. VI. e. I. Pompei oppidum est Campaniae , a quo pumicem Pompeianum voratum existi
263쪽
initur, non in omnibus locis nascitur, nisi ci cum Tinam, et collibus Mysiae, quae a Graecis nominatur, et si quae ejuscemodi sunt locorum proprietates. Si ergo in his locis aquarum sementes inveniuntur sontes, et in omnibus excavatis calidi apores, ipsaque loca ab antiquis
memorantur pervagantes in agris habuisse ard res, videtur esse certum ab ignis vehementia cxtopho terraquc quemadmodum in fornacibus cia calce ) ita ex his ereptum esse liquorem. Igitur dissimilibus et disparibus rebus correptis, et
us. nisi cireum .Etitiam , et coli tis Mysiae , quiae a Graecis vitreo nominanti. ' i Ex antiquis seribendum nisi circa AE nam et colles ursiae ,
quae a Graecis risera in uινις nomisatur. Phillander eensebat esse se thendum uare umbinam ad MIsiam reserens: Verum antiquum est ore ναυM-έ et Atlasse refertur ad renue. ut sit: qua Ioetis adustus nominatur. PONT.
qui a Graecis rarακεκαυMMei nominatur, aut potius quae a Graecis Urmedita mulis:
nominae r. Ita enim appellari M1siam doeomus I.ib. xiii. e. 3. eum de vino Cataeeoaumentie sermo liabetur. Pu L. et si quis cluseomodi stine locorum
proprierat s l Non sunt primigeniae et
nativa o vires terris illis datae. Obser. vatum est, reserente Catiano. cinerem a Vesuvio eruciatum post diuturnum emptis eonverti in pulverem puteola- Num , pumices in ruillos, ut voeant, cinerem vero eum pumicibus et aqua eommixtum mutari in tophum. STRAT.
Si orgo in his locis . martim fer--nus ino munivir fons s j Do aquarum calore Lib. Vlli. cap. a. scribam Dieam tantum, maximam esse aeatuKginem calidarum aquarum ad I iter. hium, quas Craeea inscriptio marmo rea in Palatii Vilectiensis vestibulo , ut non adeo vetusta . ita nee perinde retens indieat suisse thermas Iasine l-las. In hoe libenter diuerti, quod uiderem a nullo sciaptore eo nomine esse celebratas. Earum lutum eogunt inelaos . et ex oleo inungunt scabiem Thermas, hoe est calidas aquas Italiaasere universas aeriptis prosequutus est Savonarola, et post eum Hieronrmus Cardanus eontradieentium med eorumlthro secundo, tractatu quarto, contradietione tertia. Pul L.
et in omnsitis ex Patis i Constans ost seriptura in antiquis EE. et Mss. Pit. Est. Sag. Eio. Potae. Beg. Oxssim. Vati pro montibus ex viatis quod legebatur ; et recie , εἰ liiidem etiam in campo reperiuntur sontes ealidi, aevapores. ut patet in Agro Palaxino. D et , ii eo vitia in his locis inueniri sontes serventes, sed non in omnibus, ut in omnibus exeavatis ealidi vapores
quemadmodum ... et a calae J Seri-hendum esset ex antiquis et ea calce ἰ
264쪽
in unam potestatem collatis, calida humoris je
junitas, aqua repente Satiata, Communibus Corporibus latenti calore conservescit, et Vehementeressiicit ea coire, celeriterque unam soliditatis percipere irtutem.
26. Relinquetur desiderali O, quoniam ita sunt in Hetruria ex aqua calida crebri sontes: quid ita non etiam ibi nascitur pulvis, e quo eadem
ratione sub aqua structura solidescat Itaque vi
tia proxima melius conteniunt: ex to-ρ- ωrruquae: ex his. PONT. celeriterquo tinam soli intritis percipere Oistitem Ila E. P. F. et Mss. Pii. Sag. Eto. Bim. Legebatur tina sed restitui tinam, idest, eamdem. Caesar de
tino etiam tempor accidit. Locum inane Perrauit Ius expendens i in Annot. 6. lopinatur, diligenter esse inquirendum, num verum sit, quod Vitruvius tradere videtur; nimirum caleem et pulverem Puteolanum , unius eiusdemque esse naturae. Sed ego reor ita I itruvii vor-ha esse interpretanda , ut duntaxat similitudinem quamdam signiscent: quandoquidem dieendum est, calorem tam in calceiu, quam in pulverem Puteolanum egisse ; non tamen ideo statui debet, aetiones ealoris suisse intentionis eiusdem. eosdemque esseeluiam gradus et in saxis calcis, et in Puteolana mater;a peperisse. Addit Perraullius dubitari profecto posse. Num pulvis Puteolanus ab igne sat ; si ered iur Plinio s euius iamen loeum Pe rauli us non indieail qui dieit, pulverem Puteolanum minime ab Nili arena disserre. Haec Perratillius; quem lamen in intellipendo Plinii loeo aliquid humani haud dubie esse passum, locus ipse Plinii operie demonstravit. Locus solummodo unus in Plinii historia eΑt . in quo et pulvis Puteolanus, et Nilus Nominantur; estque in Lib. XXXVI.
c. 9. , , Divus Claudius navem orna ,, tam turribus, ait Plinius, Puteola- ,, no ex pulvere exaediscalis, perdu- clam Ostiam . portus gratia mersii: , alia ex hoc cura navium, quae Ti- , heri subvehani. Quo experimento pa- ,, tuit, non minus aquarum hule amni ,, esse, quam Nilo Itane a Plinio die iuri pulverem Puteolanum minimo
ratim vera causa hie a Vitruvio adduc iur, ob quam non in omnibus locis eaedem materiae inveniantur, nimirum quia eadem actuosa principia ignis et aqua terrae strata permeando substantias pr migenias varie consutidunt et alulerant. Ea vero ratio est, ex qua the riam strueturae Telluris adornarunt Philosophi Neoteriei , Burnelus , Wood-wardus , Bousianus aliique. Non pigebit hoc loco presse referre a gumonia, quae adstrini tur at antiquilatis eonflagrationum Vesu ii montis sonis lentia rotisrmetur. Diodorus Siculus iliat. L. IV. iter Herculis per Italiam describens haee habet Flegretis quoque eampus isse locus nominatur, a colle n;mirum is qui aetnae instar Sieulae magnam vim
265쪽
iSO DE ARCHITECTURA sum est, antequam desideraretur de his rebus, quemadmodum oese videantur, exponere. Omnibus locis et regionibus non eadem genera terrae, nec lapides nascuntur, sed nonnulla sunt terr sa, alia Sabulosa, itemque glareosa, aliis locis arenosa: Nec minus materia aliis diversa, et omni
no dissimili disparique genere, ut in regionum
varietatibus qualitates insunt in terra. 2τ. Maxime autem id licet considerare, quod, qua mons Apenninus regiones Italiae Hetruriaeque circia incingit, prope omnibus locis non desunt fossitia arenaria : trans Apenniniani Vero, quae pars est ad Adriaticum marc, nulla in e-
26. nec mιntia materia aliis dioersa, et omnino. selitie derr non minus miseria, omnino F rore getia Gniam mantis materia est omnino. . Qui qua ratione in t selitiei seri eaetora intol. . ligi voluerit, equidem non expcito η. - ut iri regioniam. Schueid. Omiuit in
ignis eruelabat; nunc Vesuvius nominatur, multa hissammationis pri- si inae vestigia reservans. Cigantes il- li . cognito Herculis adventu , eonis ,, iunctis vir hiis, eum instrueta illi a- rie obviam procedunt, et eommissa , pro viribus et serocia giganti in Pugna vehementi . Hercules Deorum , societale aditiius victoriam oblinitiiutine autem Diodori loeum, olsi ad Vesuvium non pertinere aliqui iudicent. lam n nomen. regio, vestigia, essectus de Vesuvio Historioum scrip isse plane demonstrant. Fodom modo sere scribit Dion,ius Ballearnassensis Lib. I. et Vitruvius, ut selli ei ex Atinae comparat Ono Vesuvium memoret. Locus etiam Sirationis in nota stip. relatus. Et coniectura quam ipse proponit Inullo ant ipsius aetatem eousagravisse ostendit Vm,uxium , a filio eruelata materies loca
Dircumposita oeeupauit. Mart alis Epi . 4-. Lib. IV. de Vesuuio se thens Veloctis, inquit, Her deo nomin c ruserat. Sed argumentum aliud et quidem inagni ponderis es, , quod Pompeianum munieipium pluribus in laeta aedi sola
habuit in Aolo construeia, quod ex ton. ereto vestivii fluore eonstabat . quod quidem hisee etiam temporibus Observari potest. Praeterea ad loeum, qui Mu- , mu a Ir Areo dieitur ocreium Vesuvii satiorem ad allo. podes sis ho-ristonio soli hodierni inveniri observatur, Neque tanta congeries nonnisi long 1imo potuit tempore seri. Set T. nec mintis maloria aliis dioema lia redintegratus locus ex ani quis. Deviderabatur in vultata lectione materia. Por .a7. Mans Apenninum, quNe mrs est ad Adriaticiam mare, nisu inooniuntur,
pennino ad Padum non inveniri ae nam fossitiam testimonio est . quod sal
sum esse hasti CDmprobatum est. PMai.
rans Apenninum Oreol Si quae a
266쪽
niuntur: item Achaja, Asia, omnino trans mare ne nominantur quidem. Igitur non in omnibus locis, quibuS esservent aquae calidae crebri sontes, eaedem opportunitates possunt similiter con-
Vitruvio, hoe et praecedenti artieulo , traduntur, recte considerentur, ab iudipi errore historiae naturalis ipso liberatur, quem eidem Interpretes tribuunt. Lota nonnulla esse terrosa, alia xahulosa, itemque glareosa, alia arenosa sta tuit. Sabulum itaque et glaream ah a-xena distinguit: illas ab aquis, uel fluvialibus , vel marinis adductas , hanc aeta arenam lassitiam, seu quae excavatis se eis passim in Agro romano oc eurril , nee ab aquis convecta est, sed ignis vi praeparata. lloc sensu verum est, quadantentis trans Apenninum, qua parte Adriatieum mare spectat , arenaria fossilia non inveniri, ut passim ea altera parte, qua Apenninus Italiae et Hetruriae regiones ei retinaeingit Dbeo autem quadiantentis , ne observatim Mea praeteream, quibus in sericis mon, tihus pulverem puteolano similem inventum fuisse , traditum est: pro strueturis tamen subaqueis, hactenus puteolanus pulvis ex Campania traduei-
provincia trans mare non inveniri : de qua observatione nihil laneo, quod addere possim ad confirmationem. In eo ero quod sequitur, Polent emendati Nem non reeipio. sed legendum puto ut Philandeo visum est: sed Iamueo genere materiae qualitiem haberi os , imis ris ete. Nam quae sequuntur inpiime eonveniunt. II tie tit in com-mnia extistia tora cinis i xel DLis laridus osseutir, qui proprie arena λω
tem aspertim rella te suae sormae itit lapis. Denique extrema capitis veris ha proer tur id gentis areniae, quod diei r earbunculas manifesto evincunt, arenae fossiliae nomine a Vitruvio intelligi eam, quae ignis vi talis redditur. Non enim hie quaero, num Vbtruviana theoria de iis mutation thus vera sit, de quo in Exeniti III. fusius
disseritur, sed unice eoniendo, per arenam fossitiam ab Auctore indieapi non fluvialem aut marinam, quae insoriora terrae strata constituit, et quae in regionibus alluvione aiielis, passim invenitur, ae sabulum proprie diei dobet , sed eam , quae ex igne subterraisneo praeparatur. Carbunculus vero arenae genus a Vitruvio describitur, ut sit mi sus ejias mollior qtium toρhtis, solidior qtiam torra. Est autem tophus, ex vuleanteis cineribus, cuin variis lapidibus igne assectis, vel non asseetis, aqua iniereedente commixtis, concretio , cujus Etrata prope vulcanicos in nis es ampla occurrunt, ex quibus fragmenta educuntur . quae lapidum instar pro aedissetis struendis adhiboniur. Case Luneultis igitur topho mollior est, Iamque sgurari potest , sed erassioribus quam terra eonstat massulis. quales passim in puteolano pulvere Occurrunt. quaeque similem usuret in mortariis
Achina, Asia, omnino trans mare Pro Achais, Asia, et omino. PONT. Asia, omnino i Ila E. P. F. V. et NM. Sag. Ρoue. Esi. Eio. Oxs Leς batur Asia, et omnino. Sed parite
267쪽
156 DE ARCHITECTURA currere. Sed omnia uti natura rerum constituit,
non ad voluntatem hominum sed sortuito disparata procreantur. Ergo quibus locis non sunt te rosi montes, Sed genere materiae qualitatem habentes, ignis vis per ejus venas egrediens adurit eam, et quod molle est et tenerum, exurit; quod autem asperum, relinquit. Itaque uti in Campa
nia exusta terra cinis, sic in Hetruria excocta materia efficitiar carbunculus. Utraque autem Sunt
egregia in structuris, sed alia in terrenis aedificiis, alia etiam in maritimis molibus habent virtutem. Est autem materiae potestas mollior quam tophus, solidior quam terra: quo penitus ab imos . quati arom A bon es. Se ine l. eum qu busdam eodi1 omittἰt qualitatem hasem si or addit,. Reeio lihel ropud ani harbaram Ioeundi interpretationem . Schneid. et Poletius concordant schneid. legit, sed gono, materias, ignis Mis per ejus oenas. - qtis ... adiaris. Scianeid. eum Pea et node qua . . . adusta.
lam et dempsi , quam multis in libris
deesse, et aliquando eleganter praetermitti cognoveram. POL. quibus locis non sunt terrori montes, sed gen e miseriae . . , ignis Mis Per ejus oenas egredires ad υ it eam j lia I E et 31ss. Pit. Est. Sag. Elo. Ox Vat. Ego vero locum hunc Aie interis pretor: quibus locis non sunt terrosi
montes, εed genere materiae , hoc est ita serente natura materiae , ex qua componuntur montes, ignis subterranei vis per eius materiae venas egrediens adurit eam materiam. Egrediens autem pro grauis is est. POL.
Sed genere materiae . . ignis Pisi i neditione Ioeundi est : sed dis situ materiae quali Λωm habentos, ignis Oiss unde Cae,arianus in Ital eam linguam vertit ita: ma de te disposue materi
harendo tu qtiali ute, Ia forea du δε- eo J Asi verbum dissosito pro verbo
genere , et addita verba qtiaturit m habentes, quae nullis in libris anie Joeundi editionem reperiuntur, perspicue indieant, mulationem et addition m ex arbitrio Ioeundi provenisse. Editiones autem Philan et ei Barbari habent: sed lapideo Mn re materiae quali in m 1abenus , ignis ins s sic Pere litus in gallieam linguam vertit, mala pioines de mehera Io fera pone rant lor orinos in. At aliud est monios esse lapideos , aliud est in montium viseer hos
ignem foveri: qitam rem neque ver bum lapideo congruens videtur. POL extitia terra cinis i Ita in antiqui, omnibus. Legebatur extissa torra ptilois. Equidem quod exusta materia reis
linquitur, proprie cinis appellatur, improprie Ptilois. Pom. Gu auum materiae pol stus 3 1. gebatur est utilem ibi materiae premtias. Dempsimus ibi quo earent ΕΕ.
268쪽
vehementia vaporis adusto, nonnullis locis procreatur id genus arenae, quod dicitur carbun
De La Picidinis caniamque qualitatibus 28. DE calce et arena quibus varietatibus Sint, et quas habeant virtutes dixi, sequitur ordo de
et Mas. Pit. Est. Sag. Eio. Pouc. OxsNon enim ili, si sequitur non itis Deis moerea tim. In L niversum loquitur vitruvius materiam quamdam inveniri , quao in nonnullis lodis carbun-
procream ' id genus arenae , quod diei tir carbunciatis Carbuneulus etiam est terra , Plinio Lib. XVI l. e. 4.Do gemma carbuneulo ignorat nemo , sed pro rubore , sulgoreve atque etiam magnitudine diversa saeta sunt nomina. Nam qui egregio rubent, et valde ardent καr' ἐξοχκυ Craeei Q MM, Latini carbunculos, et cum Ovidio aliqui pr-xopos appellant i quo in loeo puto metallum intelligi ex Plinio Lib. XXXIV.
cap. 8. t vulgus rubinos: purpureum colorom in oculos vibrant, et ut hilar Plinii verbis, quorum exiremus igniculus in amethysti violam exit, amethyalizontes vocantur. Quibus rubor et sul-por sunt dilutiores, eos veteres candi. . s vocabant, nostra aetas, halaios, uti Tubros parvos spinotas, es quos illi ear-ebedonia , nigrioris scilicet aspectus. granatos. Nomen sortitos esse , quodaoli expositi sagrent colore ardentibus
carbonibus smili, vel unus Martiodeus ii, lihhilo de lapidi hus pretiosia auctor esse poterit his versibus:
Ardentes gemmas superat earbunem Ius omnes,
Nam velut ignitus radica iacit nudique earlia. Species eius idem duodeelm esse me morat , Evax undeeim , Plinius Lib. XXXVI l. aliquot. Vide Alberium c gnomento Magnum mineralium libri
secundi, tractatu secundo, cap. 3. et
Bartholomaeum Λullietim Lib. XII.
Noe autem arenae genus fieri in Hetruria ex materia, quae ignihus natura intra montes inclusis perusia ita reddita sit, ut toptio sit mollior, et sol;-dior quam terra non eoeta , ex Vitruvio tradit Leo Baptista. At ille non id dieii , sed ex materia quadam molliorilopho, et terra solidiori, quae ignibus
natura peruritur, seri carbuneulum. Pnu .a8. sequitur ordo do I picidinis omplicare t Quando hoe eapite de lapidibus sermo est; quibus in struetura utendum, sacere non possum , quin doeo reseram , qui est a me mullis lo- eis Bomae visus, quod praestat commoditatem, et antiquorum, quod Miam, nemo meminit. Is grumosus est, ut eredas inultos eoaluisse, colore fulvo. Ut-
269쪽
lapicidinis explicare, de quibus et quadrata saxa , et caementorum ad aedificia eximuntur copiae et Comparantur. Hae autem inveniuntur esse
disparibus et dissimilibus virtutibus. Sunt enim ali ac molles, uti sunt circa urbem Rubrae,
que leuitate tedii toplio, ita eum duritio sicile superat. Veluti spongia aquam bibit. et reddit guttatim. Itaque utuntur huiusmodi pendentibus, alip
eiis 'Dburtini pumicis glebis, ad imaginem specus, et roscidi antri arte reddendam. Oeeuliis en in plumbeis lubulis , erogata superae aqua . extructi eo lapidis genere sontium fornices, perinde , atque si toplio laqueati essent et pumiee vivo, stillas exsudant, magno εpecianlium stupore, et oblectamento. Spronium vulgus nominat, fortasse quod inde stillae aquae tamquam raprimanis lur, vel ab aspe itale, quasi asprotiiurn. xivo asperonium. Est enim propter g mos is lapis scaberi Mirari vero nemo
debet , quod lioe loeo et alibi lapicidinus, dicat , nam et Iapi edinas Iulianus Pandectarum Lib. L. de verbori signis dieit. Uterque melius, quam qui
lapicidinas nulla ratione , aut non felici necessariave meiathesi. scribunt, Pum a lapidibus eaedendis appellataea int . quas jam usurpato latinis voca hulo . Craeci l tomias, et latomos, qui lapides ad aediseia eximunt, nominanLymiari quadratia saxa, et caementorum lVitruvius hoc loco perspicue caementa separat a quadratis saxis. Ex Salmasio p. 268. Pota
tirheni Rubrae. Ma Poue. urbem --hrae , quare videretur, urbem Umbriae
fuisse scriptum; ast inserius de Umbria Vitruvius loquitur. Ego nullus dubito, quin Rubrae, legendum 1it: hoe est ii vium indicaviMe Maa rubra, haecque ceu urbem. Cellarius s Cendi Antiq. Lib. II. e. s. Secti a. ὶ praeter caetera de Salis rubris . haeo habet : ,, Et Hierosol3m. Itinerario,, IX. millibus ab Roma loeantur M.,, Mae subaudi Petrae , ut Martiar
,, nias Meteres , breuesque Rubras M.
picidinae Rubrae Romae prinimae versus Orientem ae septentrionem inter vias Latinam. Flaminiam, et Cassiam.
colore pallido lapides praebent , instar soliorum rosae exsiccatae , qui luto ac commode in aedificiis adhiberi possunt. Ex eo lapIde murus est in quo sepulchrum Nasonum repertum est. Locus primae Poriae antiquitus Suo ru-hra vocabatur : et pagus proximias Ru-
Antoniti. Pii Itiner. alicisque l. aure Cl. Orita animadvertit in Vitruvii Inierprotes, qui intelligere voluerunt circa umbem Imbrae , ut si moria eivitas suisset, vel eo usque delirarunt , ut hae voce indieari proposuerint pagum Bu-hrae in Insula Corsi ea. Cum tamen sensus sit manifestus, et Urbis nomen non aliis etitialibus, quam Bomae Latini irduerint. Callanus praeterit hoc
270쪽
Pallienses, Fidenates, Albanae: aliae temperatae, uti Tyburtinae, Amiterninae, Soractinae, et quae sunt his generibus: nonnullae durae, uti Siliceae. Sunt etiam alia genera plura, uti in Campania
oeo, quid lapidis rubri nomine Vitruvius indieaverit. Sed in Nol. ad Lib.
VIII. c. 7. suspicatur esse marmor rubrum ex lapicidinis Senensibus, quod
tamen eum durissimum esse ipse agnoverit , eonfundi non poterat eum molli, libro lapide Vitruvii. STRAT. Pullienses Populus vel Civitas antiqua in Agro Dinano . cuius situs ignoratur. Forte suere lapiet linae. quae Gabienses deinceps appellatae suere , quas Strabo memorat L. V. eirea B mam , ex quibus lapides molliores educebantur , et quae a Vitruvio non nominantur. Ex Orila. SOAT. Fidentiles j Fidenae, Intinoruin colonia , et urbs Romae aemula VII. M. P. ab hae dissita , cuius nullum superest vesugium. Lapis qui ibidem ens itur solutus est, ne terrae videtur laxa congestio , tum pumicis, et glareae . qui temporis diuturnitalo, vel solidatur, vel deeomponitur. Pumicis iragmenta , quibus constat, alia in pumicem persectum abiisse apparet , ut ignis aetionem tulerint . quamquam notialia indicia viileantea ibidem exlent: alia non item. Ex Ortiet. Set T.
Assonisa Ex Cixitate Albano ad XII. M. P. ab Urbe. Lapis, qui ibi
effoditur, vix discernitur a rubro antea dicio , nisi quod eolore est ex luteo viridi, cie sirias habet albieantes aut nigras, duriores. Voeatur P P rLno vel Pietra .r Amano. Fluxa ac sei bilis eiusdem est materia, Di rubri r sed in aediseiis ex aetate , et maior mole quadratorum firmitalem aequirit.
Nunc max me adhibetur in aediseii,
T, urtinae Tum veteres, iuna recentiores hae lapidis speeie plurimum utuntur in aedifieiis ronstruendis. F.xΤ1suri XV. M. P. ab Urbe adduci. tur, effoditurque circa lacum, in quem Albula fluvius expanditur. Concretio est
petrosa ac tartarea ex aquis sulphureo-
nitrosis. Poris, et cavernulis maioribus abundat , quas replent artisees pei uisliari marmorati compositione, si saetos muri exterior sit. Colore est albido , substantia traelabili, et frina simul. Ex eo lapide habentur vetusta Romae aediseia . Theatrum Mareelli, Amphitheatrum Vespasiani Sepulchrum C. Publieli Bibuli. Templum Fortunae Virilis, substructiones Templi Concordiae. Neptuni: extra Romam Pontes supra Tiberim quinque. Sepulelirum C. Ca elliae Metollao in via Appia . Plauti sepulchrum Trhuri. aliaque vel integra vel labefactata ae diruta. Os r. STRAT. ilo inno i Ex Italicio oppido Inter Vestinos, ex Plinio, ualicarnassen. et Ptolomaeo. Ex Amiterno fluvio dierum. Varr. de L. L. 4. sinAT. Soractinue Soracies, Tusciae Mons Plinio, apud Hirpinos, haud longe a via Flaminia. ad XXll. M. P. ab Γ ho. Hodie Mons dieitur S. 81lvestri.
nor tiliae Δrne , titi siliconel SALeone indieat hoe loco duritiem , non speciem, quae proprie silex dicitur . neque in aedisciorum usus, quadratis lapidibus, adbibetur. Set T.