장음표시 사용
551쪽
ponentis quaestionem; hoc enim si concedam, non tollitiit quin injuriosus sit titulus , quin injuriosa thesis, quin injuriosus lyaragraphus 3. ubi ait Stadium Messicum in bi. brillis recticulis, glandulis miliariabus , Cr minutissimis aliis partibus consistere,cum hoc salsiim sit, de crimen studio Medico falso . & non ignoranter assistum . illud in praedictis consistere. Neque injuria vacat , quod ait de Tantali hortis , di quod superius retulimus ex paragrapho penultimo. Ad quod autem insutiae genus haec pertinerat, an ad calumniam , an ad aliud, iudicet aequissimus Monitor ; ab hoc enim abstineo, nὸ horrendum illud onus probationis mihi imponam , de quo Monitor idem ε, cui pariter judicandi arbitrium relinquo, an hucusque habita satis suum probandi pensum absolverint. Satvricum hucusque , & injuriosum Censorem ostendimus esse Sbaraleam erga univcrsos ; nunc tum ex titulo, tum ex probatione assumpti sui, erga Malpighium iniurioltim pariter sitisse probandum est.
Titulus universalis est De recontio-runs studio non extenditur tamen ad antiquos Medicos, ut perperam supponit Monitor , cum recentiores ignium in ius vocentur 9 Ex probatione vero liquot, eos tantum perstringi , quorum unicum studium est circa Anatomen minimorum , plantarum , dc comparatam. Hujusinodi neminem esse ex Medicis diximus : eorum vero , qui in haec studia incubuere, quique ex aequivocatione Sbaraleae pro iis assumuntur, alii quidem Anatomen
minimam circa partes hominis, alii etiam circa Bruta, alii circa plantas exercuere. Inter Recentiores autem nemo praeter Malpighium, tribus simul Anatomiis operam dedit, eum plerique Dendranatomen praetermiserint, exceptis tantum Mal-pighio . dc Grevio , quorum hunc, cum lingua Anglica suum ediderit librum, probabile est, Sbara leamptae oculis non habui isse. Quomodocunque tamen res fuerit, doctriana Monitoris ex Mutio est capite'. num. 2. quod Os in plurri gen ratim nota quapiam dedecoris ed entur , hane ad eam rectius referri oportero , qui rei nauieti modo notatur Astctor, isqve primus fuerit: quae Domina ex identitate rationis ad nostrum etiam casum extenditur. Constat igitur inter Medicos recenti res aut ad Malpighium , aut ad
tam referendam este , quod speetae
plantarum Anatomen. veruntamen
cum Grevius Anatomicis subtilitatibus neque in homine, neque in
Brutis claruerit, utique vcro Mal-pighius, luce clarius est, Disset tationem, quae paucos Medicorum urit, prae ipue tamen , 6c tantum non nominatim, lacessere Malpi-ghium. Hoc stitim a Dissertatione edita ex praedictis manifestis notis novere plurimi, novitque pariter oculatissimus etiam sine Microsco
pio Malpighius, auctoremque vel illicli prodidit Ze intentionem, quod
exinde secuta comprobarunt. Apertissime igitur petitur in Dissertatio ne Malpighius, licet omnes medicos Tituli, Sc Argumenti universi litas videatur respicere ; ebque praesertim s
552쪽
sertim, quod non insolens fuerit Sb raicae , plurali numero efferre qtv pcculiaria Malpioii sunt, uti cum ait
pag. 26. Opus c. I la, quas de-Imbunt nonnulii in plantarum vasculis, quas solus Malpighius descripsit; similiterque ubi spagina a 3.) dixit.
Miror , ct valde miror hujusmodi studium floquitur de Anatome Plantarum ) multos censere ad praxim esse proficuum , ct hanc esse viam adi rinitates domandas. quae opinio cum a nemine prodita sit, quod sciam, sed ab uno Malpitio non scriptis, sed orclenas tantum prolata, dicere aliquando solito, polle aliquam utilitatem pro Medica praxi ex Dendi anatome derivare uti postea ostendit in Responsione seditionis Amste- Iedainensis pag. 363. & seqq. manifestum fit, in Dillertatione, nomine multorum, aliquoram, Medic
rum, unum intelligi Malpighium; &
centuram multos censere Dodrana
tomen esse viam ad domandas Urm rates, cli non minus ac predicta, injuriolam. Quantumvis ergo nomen Malpi-hii nulli bi legatur in Dii sertatis ad Amicum , cx evidentibus tamen argumentis sprqter ea, quς privatim habita sunt) const. it, Malpighium aut unice, aut saltem praecipue impetitum fuisse ; ideoque ad absolvendum injuris crimine Staralem non satis futile Monitori dixisse, nunquam nominatum cile M.tlpighiiun ; opus enim suillet oi tendere etiam, Malpi-ghium ita non csse descriptum, ut quidquid ad eum pcrtinet, pollit una pluribus applicari ι Certe Sbaralea
ex eo solum, quod inter Recenti res non vulgaris notet Scriptor coriu
VO, ut aiunt, caractere, qtiandam in
Dilleitatione, de qua loquimur, co tentam propositioncm a se impugnandam scripserit, sibi ejus tutelam debeti ratus est, ct iniuriolo contemptu transeunter Auchorcm assicere non dubitavit, qui tamen novo Opere evulgato pro responsione iustilliin .im coinpensationem ius existimationi 1 parandae adhibuit , cujus legi rimae comDensationis modum si imitatus
fuistet Sbaralea in vigiliis, melestiam, quam illi crearunt Epistolς Floriam,di Terranovς, suile declinasset. Poth haec cuncta superflua Ent ad ostendendum, in juilol.im suille SM-raleae censuram ; Quod enim prot stationem addiderit in Appendice ad Dissertationes suas pag. a So.) id dupliei de causa nihil prodeth; quam
doquidem , licet etiam nomine pro testationis donanda sint paucula verba obiter, S responsionis causa prol ta, talis protestatio facta non est tem pore debito, scilicet post aliquot tantum annos ab initio controversiae; &deinde tales protestationes in re clara juxta vulgatas iuris regulas non a smittuntur. Quemadmodum nihil re seri , quod titulo Clarissimorum o naverit Auctores trium Anatomi rum; in Viro enim Tituloium nostri temporis luxuriem calamo satyrico perstringente, non nisi ironica habenda est Titulorum irrogatio.
Mirandum est igitur doctissimum
Monitorem praedicta omnia in Dil- sertatione prima Staraleae non aduc tisse, putavisicque in ea agi de opinione tantum scientifica, cum potius de vitio Mcdicorum agatur , tompus ut perhibetur inutilibus terentium ;cum omnes, aut saltem et mi in-- stin
553쪽
, uel DE MORALIBUS CRITICAE REGUL.
simulentur vitio p.rucorum, aut nullius 3, cum nomine multorum unus
Malpighius notetur , cxhibeaturquet inquam ad Medicam praxim non recte dii positus, in quo praecipuus Medici honor laeditur. Haec inquam,miror a Monitore aut animadversa aut diss-mulata fuiste. Miror quoque non animadvertille alium Stares , sin ero homine indignam, ad cludendas , que sibi faciendas csic obicctiones praeviderat fi primo, cum ait Studia Reeentiorum inutilia, mox farum, aut nihil conducere ad praxim , ut videlicet, si quis ostendat in aliquibus usum , pollit parum Alud opponere
tanquam clipeum ; Secundo cum inutilitatem limitat ad Medicum, ut Medicum, ne, si utilitas demonstretur rcmota, ad praxim tamen rei ta , possit respondere metaphysica distinctione, es utilis Medico ut medico , nego ; ut Ph=sco UTQ concedo, quae veri utiς disputantium in circulis propriae sunt hos cavillatores non male quis dicet) non Criticorum,
Ceni brum , graviorumque aliorum I lominum calamum strinsentium ad studiosam iuventutem instituendam,& ad Medicos ad ultioris aetatis in rectam lemitam reducendos. Quibus congenet est responsio data objecti
ni nescio cui perhibenti spem, quς
haberi potest a recentibus itudiis, etiam rei pechu utilitatis in praxi medica ; scilicet quaestionem esse de pra- senti, non de sis, qua accidere possunt successu temporis. Quae Omnia suspicionem praebent, Sbaraleae non in animo suille, aut addiscentium, aut Medicorum studia ad bonam frugem redigere, sed dignitate sua exu
rum Medicorum inventa, in primis vero Malpighima , ad quod
opus, satis esse, creditum est ostendere nullum adhuc fructum perceptile praxim Medicam I cum caeteroquin inutilia Asblute dicenda non rent, si sperare licerct tractu temporis utilia evasura. Quapropter, ex doctrina Monitoris , cum catenus absolvatur SM-ralea eorum, quae contra sanctas Regulas morum, in Vigiliis conjecit in Malpighium, suo illo iure compensationis , quatenus supponitur sine culpa provocator in prima D stertatione ; in Responsone vero Mespi-ghius provocator iniuriosus; palam est ex quo factum e diametro pugia re supeositioni Monitoris demonstrarum sit culpandum cile Sbaraleam tum primo, tum postremo scribe tem, absolvendum verb eodem jure compensationis Malpighium pro sui, suaeque doctrinae desensione respondentem ; proindeque absolvendos etiam a recinenda Palinodia, ad quam
suaviter a Monitore invitantur, Fl rianum, & Terranovam , tanquam vindices injuriae Magistro, Amico, S Viro, cui masnam partem eorum, quae scimus, .lcbcinus omnes, ill tς , cui vindicandae non par erat fato
Caeterum una tantum ad morta re
gendos, dc universilis, coelitusque data regula est. Guod tibi non vis , alteri ne feceris. Alias gloriabatur apud amicos Sbaralea se tui bas exci-tMIe in Malpighii animo frcm loquor omnibus Bononiae incolis notam) nunc dolet se per ea, in quae peccavit, puniri. Verba tion rarticensentur sub tara sepulta, sed i
554쪽
quaces desuper ortae arundines ea , veluti semina, multiplicant , de pro dunt conditorem. Dicacitis dica
ci a te compei satur. contemptus con-
remptu , iniuria injuriis, 3c generaliter omnium vitiorum penas exigunt exprobratores ; frustraque injuria simulata modestia occultatur. Non satis est Vir bonus videri velle , ni bonus sis. Cum autem virtutum usus severus etiam jure dimittitur , abyssus abyssiam invocat, & quaestiones literariae in schomata, dicte. ia, ct contumelias semper magys, & magis praecipitant,etia in si Opiniones tantum , initio carpantui: usque adeo delicata est honoris etiam literatii conserva
' Ad praedictam Regulam si animum convertisset Sbara lea . labo. rem dimisisset increpandi aliorum studia, quae libera esse debent aeque, ac opiniones; increpans modestias se gessi ilat nee lesi set Mal-pighii notam omnibus patientiam, qui propterea si acrimoniam aliquam in respondendo praese tuli absolvendus est, certe excusandus. In -jusiae, ut a j tint , provocasae transeunt in offensas' non injuriosas; quaesitae vero neque ostentae sunt, dein illis excessiis , dummodo non immodicus , legitimus creditur, uti poena provocationis ; Haec, quae non longe ab ludunt a legibus honoris, serio ponderet Monitor i persona inisque dimittens Patroni, Iudicis vero a flumens dignitatem ita se habeat erga Malpighium nostrum, ut non mereatur censuram sui Sbaraleat in Petrum Regis pag. 18o. Opust. Debeb.it ante assensum , or approba tionem eausim cognoscere oec. in quo exeusari non potest. Hisce te volui hucusque Antonine Charissime, quorum si admonueris Florianum, & Terra novam communes Amicos , ut videant, me illis tettium addi dignitatis Malpi-ghii propagnatorem , scias rem pretomnibus gratam faetii r. inlotum causam non attigi. satis enim , superque sibi ipsis esse possunt. Vale
555쪽
Quae in hoc Secundo Volumine continentur. ACidi & aikali in se invi
cem actio inquiritur & e plicatur. P g. 117 Acidum sal quid. I σ364Λcida salia non ut causa, sed ut occasio, in sulphureis decompositis fermentationem suscitant. Acida ad oleorum empyreumatico
Actitorum salium in decomposta sulphurea actio explicatur. OA uvitas corporis alicujus quomodo tollenda. I Λctivitas partium in molem partium sanguinis iandatur. ita Activitas mixtorum a sulphuribus pendere probatur 6
Adustio quid, & ejus causae. δ94 Aetis in sanguinem impressio est
Actis inspirati usus. 2 Aer sanguineae massae junctus roseum colorem ipsi impertitur. ibid. or I Amis tota corporatura respirationi minime conducit. ibid. Acris nitrosae, at summe volatiles particulae sanguini subministran
Aeris bullae in sanguine latitant. ΑΦΑctis calor causam habet partim coelestem partim e terra PIO-silientem. 363. ct 369Αetis sales aesissimi sunt ad effciendam resistentiam quae ad ignis essentiam est necessaria. 398 A et est medium utile ad ignem efficiendum. 329Αet ad flammam conservandam est. necessarius , 8c quo pacto. 4os Aet est flammae inimicus de ami
Aeris elasticitas ab aethere pendet. 44 8 AEthet Mementaris sulphuris comis positionem ingreditur. 186AEthet in intimis telluris visceribus non deest. i AEther non ut materia tantum particulae sulphureae, sed ut agens venit considerandus. LUIAEtheris nomine quid intelligaturint; AEtheris natura investigatur. 434
AEther est substantia fluida non solida. G d.
556쪽
AEtheriis fluiditas unde oriatur, investigatur. Via.
Abilieris fluiditas a partium figura
pendet. BAEtheris partium figura quaenam sit, perpenditur. ibid. Me
AEther est inter omnes particulas mobilissimus. si AEtheris origo investigatur.ib. ct seq. AEtheris motum a solis motu pendere probatur. 4 7. o eq. AEther variis agitur motibus in spatio coelesti. ε I. ct seq. Affectiones materiar aliae sunt essentiales, aliae accidentales , aliaeptimae , aliae secundariae As8. Affectiones primae materiae quaenam sint inquiritur. Alimenta omnis generis homini mi
Athalium salium facultas erga de composita sulphurea. 4 O. orse . Aluminis magis obvia figura. DAluminis figula describitur. IMAn aliud detur sal primigenium,
praeter alumen. nitrum , salmuriaticum de vittiolum quaeritur. SuΑn sulphur elementare , & clemcntum ignis idem sint quaeritur. 176. ct seq. Animi conceptus integri ex plurium
vocum concinna dispositione facilὸ ex uno in alterum transferuntur, & quo pacto. rox Aqua est menstruum universale. ΤΟ Αqua cur certam tantum ejuIdem
speciei salis quantItatem dissolucre possit , inquiritur. ras. 2sq. Aqua deflagrationem prohibet. 4o Aqua cur prohibeat ignis excitationem, perpenditur. Aio Alboris Philosophicae sive Dianae efficiendae procellus. 296 Ars Medica cum Mathesi foedus inire debet. 493Arteriae triplicem habent membra
Arteriatum pulsus in quem finem a natura destinatus Uid. Auricularum cordis verus usus assignatur Ia. Ur sq.
BItuminis generatio quomodo fiat. 37o. ct seq.Boilei experimenta varia , quibus conatur probare Chymicorum
principiorum , ct in specie salis productionem, adducuntur, di refelluntur. 9I, UT
Calor sanguinis unde oriatur, inquiritur. ἰόἰλCalor in genere in quo consistat. 18h. ctseq. Calor quomodo communicetur. 18sCalor est primaria actio elementi sulphurei. 7 I. Caloris definitio. 3 r. ct 3 3Calor & ignis non sunt una eademia
557쪽
Caloris essectus plutes sunt, iique inter se varii. 3ῖ7 Calorem in certo quodam motu conlistere, probatur. 3 ἰ8 Calorificus motus certas requirit conditiones. ibid. oe se . Calor non est actio unius corporis,
sed plurium. 3Α Caloris productio plurimum pendet a particulis sulphurei elemen
Calor idem est ac esiluvium sulphureum. Caloris gradus per Thermometra dignoscuntur. R ASCalor quomodo propagetur, S illius propagationis causae. βω. Caloris enectus possitiat augeri vel minui. Calor variatur ab aucto vel diminuto radiorum solarium momento. 363 Calor & lumen inter se disserunt. Calorem augent vitra caustica , dia
quo pacto id fiat. JICalor est quid univer alius luam
Calor ist essentialis igni. a l a Caput mortuum, oleum , Re spiritus cur inter partes sanguinis integrales non enumerentur. . Sue Cartesii de calore sententia trutinatur, dia repudiatur. 3ὲ Causae fluxus s anguinis continui de interpolati deducuntur. I, ct
Causa cur arteriae in mortuis sanguine vacuae reperiantur. Ita Causae motus sanguinis fermentativi. 3 s. scy. Causa cur Ars Medica persectio nem non sit adepta. CICausie variationis figurae in salium primog. niorum cryliallis. Do. Causa inquiritur . cur sal commune in superficie aquae concrescat. 14sCausa status sanitatis in homine.
Causae fixitatis particularum sulphvrearum in pluribus mixtis inquiruntur. 38 Causae de modus ex solutionis particularum sulphurearum. QQChylificationis praecipium Organum est stomachus. 2
Chylificatio quo pacto fiat. ibid. oesi Chylus triplicem habet substantiam.
Chylus ab osculis venarum lactrarum: absorbetur. Chyli via ab intestinis ad venam subclaviam describitur. AChylus sanguinem non attingit. antequam universi coi potis lymphae si copulatus. ibid. Chylus quo pacto in sanguinem transmutetur. ibid. or seq.Chylus dia lympha sunt sanguinis
Chyli status concurrit ad rectam sanguinis crasim. Chyli moleculae & sanguinis mole-culae interse disterunt. ECibaria omnia per varia organa in principia ex quibus componun
Colores corporum a sulphuribus de
558쪽
deducunt Chymici. 40. ct m. Concretiones sulphureae ad duas itasses, nempe, bituminum, Ssulphurum vulgarium reductun
Conditiones requisitae , ut particulae sulplaureae in telluris gremio
Conditiones in motu calorifico requisitae. σώρ. Cordis syllole non uno fit momen
Corporum particulae alias possidentasse techiones cum solitariae sunt , alias verb cum plures invicem combinantur. IO Corpora sublunaria alia sunt inflammabilia , alia non. 16 Corpora inflammabilia divelsis a ste-ctionibus sunt praedita. ibid. Corporum inflammabilitas in quo consistat, quaeritur. 266. oes Corpora quae calorem semel conceptum diutius fovent , cujus non nature csse debeant, quaeritur. 181 Cortex peruvianus nullius est usus nisi in febribus periodicis. AT Corticis peruviani actione seimcntum febrile peritus non tollitur. ibid. Corticis peruviani operationis πο-dus inquititur. V d. Cortex per uvianus valet solummodo ad versus febrile fermentum.
Cortex peruvianus in febribus continuis locum non habet. ibid. Crystalli cujuscumque salis, quid sint. 8 Crystallisatio salium . quid. In Crystallisatio salium est naturae geometiiZalis opus. ilid. Clytali sationem salium praecedere
debet salinarum ' partIcularum in aliquo fluido solutio. I 43 Crystallitatio salium qua ratione fiat, inquiritur. V dCur quaedain loca aliis sint calidiora , invelligatur. 31 F. Urseq.i DDIstinctio in eausas est effectus
multum conic it ad morborum curationem. a 3 Duo reperiuntur tum in ventriculo
tum in duodena firmenta 11 Ductilitas mixtorum a sulphurum visciditate pendet. 424
Eifcctus salium in mixtis explo
Effectus coirmixtionis salium aikalium cum acidis explorantur.
Efictus ex solutionis particularum sulphurearum. 128 Effect iis & vis pulveais pynii unde oriatur. AN. ct seq. Emuvium igneum, & e filuvium calidum inter se disserunt. 4o2 Effluvium igneum in quo consistat. bid. Emuvium igneum quo pacto ignis fiat. 1bid. π seq. Emuvia ignea ex quibus flamma
componitur sunt radix omnium ejus proprietatum. MIZElasticitas acris ab aethere pendet. 448 Elasticitas plurium mixtorum ab aeris elasticitate oritur. ibid. Elementum sulphureum e terra primum prodit, deinde per a Aaaa em
559쪽
Iem, aquam, plantas ct animalia dispersiim reperitur. VI.
Elementum sulphureum est omnis vitae author , omnis activitatis radix, ct piimus motor.
Elementum sulphvi eum mixtionis principium elle nequit. 42I Elementum sulphureum est principium omnis volatilitatis. ibid. Elementum sulphureum primaS tenet in regno animali 416 Empyreuma quid & ejus causae. l 9 Exemplum quo D. Bandet in conatur ostendere conversionem salis marini in sel nitrosum. NExperientia medica sine ratiocinio nulla est. Experientia medica qua ratione sit comparanda. 65 Experimenta varia adduncuntur tirefelluntur, quibus Cl. Boile probare conatur principiorum Chymicorum & in specie salis productionem. σμ'.
num varietas in partium sanguinis diversitate iundamentum habet. ta Fermentorum, & actionum omnium harmonia in proportione mOlecularum sanguinem compo nentium fundatur. GFermenta duo tum in ventriculo , tum in duodeno ad cibos diti solvendos reperiuntur. UFermenta & functiones omnes corporis 1 seto sanguinis , de ei innatantibus partibus deducuntur. 4
Fermentum sebrile actione eorticia peruviani non omninb tollitur. 4TIFermenti scbrium cum rigore natura inquiritur. 4 2 Fermentationum frigidarum causis. r . - ΗΑFermentativus sanguinIs motus quis, de ejus causae. I . ct seq. Fibrarum sanguinis existentia in dubium revocatur ab Anatomicis quibusdam. 3 Fibrae sanguineae in sanguine usus. o. ct seq. Figura partium sanguinis est admodum necessaria ad rectam maseis sanguineae constitutionem.ITFigurae quae quatuor salium primigeniorum differentias constituunt quaenam sint. 9a Figura cena , & quaedam proportio Pororum requiritur ad salis particulas in matrice retinendas. IogFigura partium aetheris quaenam sit inquiritur. 4Πσθ' Figura, moles, de impenetrabilitas
primarum materiae particula rum sunt Dei dona. 46
Figurarum similitudo, di aequalitas molium in salis particulis reis
quiruntur ad eas in matMce reintinendas. La
Finis propter quem sanguinis su-xus continuus il Natura sit institutus, inquiritur. I FinIs medicinae duplex. Flamma de prunae in quo inter se
differant. 4O Flamma conservatur per continuam productionem. go TFlammae conservatio in quo consistat. 4o8 I lam-
560쪽
Fumorae resolutio triplici de causa fit. ibid. 9seq. Flammat proprietates aliae sunt primitivae, aliae secundatiae. V 2Flamma neque fluida, neque solida accurate dici potest. 418
Flammae variae proprietates eruuntur. 4I'
Fluiditatis sanguinis causa. 1OFluiditas aetheris unde oriatur. M Fluiditas aetheris a partium ejus figura pendere probatur. 4 3Fulgurum & fulminum accensionis causa. 4 Trumus siti sanguinis odore & Ω-pore urinae naturam sapit. 3
Galfendi sententia circa salinarum particularum in aqua solutionem. Ia8. OM. Geometriae studium medicis inculcat Galenus. 499Glandularum generalis descriptio. Glandularum differentiae. 3bid. Glandulae sunt secretoria partium sanguinis ab ejus massa, &qua ratione id fiat inquiritur. ibid. Glandulae lenticulares stomachi. 24.
Globulorum rubrorum existentia in fluido etiam sanguine probatur. 1 Globulorum rubrorum in sanguine usus. 32. O seq. Gravitatem corporum esse aetheris effectum probatur. 6 ICradus quidam subtilitatis requiritur in sanguinis substan
H Ematosis quomodo fiat. 46. ct seq.Haematosis causa est totus sanguis qui fermenti vices gerit. Homberg sententia circa salia fixa
Hypothesis' Physica Cartesii di GaD
sendi fundamento Mathematico innititur. 1 6
Hypotheses imbecillitatis humanae sunt subsidium. I fi
mentum sermonis. χωIdeae clarae S. distinctae non ut de
ceret, Omnibus vocibus coria respondent.
Idearum vitia deteguntur. 2 I. seq. Ideae, aliae sunt simplices, aliae compostae. 2 Os Idearum vulgi rectificatio . tutissima credita est via ad rerum naturam venandam. ibid. Ideae certis significationibus ,& nominibus sunt cocrcendae. 2I4 Idea sanitatis secundum vulgus in quo consistat. 21OIdea sanitatis secundum vulgus quo pacto a suis liberanda vitiis. Ibid. Ideae moiborum patricularium inconstantes di deformes. aD Idea generalis morbi in genere traditur. 2 IS Ignis.