장음표시 사용
521쪽
davit quae vero placuere , una cum suis A veto tibiis laudavi, & in Ad- vcriariis, scriniisque meis ad utum reposui. Quin si qui innotuere bonae mentis Viri, aut in nostra Urbe, aut in exteris regionibus , non omisi blanditiis,& famae immortalis promissione ad qitarendum, & inve-oiendum incitare. Neque enim unquam ita credidi persectam Artem nostram , ut innumeris non scateat erroribus, & in quam plurimis non laboret inopia plurima. Hac meis thodo accidit ut identidem praeconci ptis erroribus expurgaverim meam, novisque doctrinis animum imbuerim, quibus non mediocriter illustiatum ingenium persentio, 3c longe magis quam in aetate virili, ne dicam juventute, cujus tamen imbecillitas essiciebat, ut crederem Ionge plura scire, quam nunc. In
hoc ergo Tu , & Ego longissime
dissidemus. Tu finem novitatibus . desideras: ego nil avidius cupio. Tu ex illis Artem suldeque dari, existimas i Ego in melius proficere. Et si quidem tuam in quo videris
totam argumenti tui sumniam statuere hodiernam praxin examines, S cum ea , quam exercebas viginti reelo annis . compares, non dicam cum praxi eorum, quos laudasti. in tanta novito inventarum da
pium copia adhuc herbis 8c glandibus vescentes, magis fortasse comperies differre, quam piimb putaveras. Ni que velim id prudentiae,
Qu e per aetatem acquiritur, & consummatur. potius tribuas. quam meliori , de purgatiori do. tinae , quaei pariter procedentis aetatis, δe Remis
poris filia est. Id liquidS consta-
bit , si insigniorum virorum elapsi
proxime saeculiopeia cum operibus pariter insigniorum Autorum , qui ante elapso floruere , invicem conferas ἔ videbis enim , quantum illa his praestent. Confer etiam ejusdem aetatis scriptores melioris famae, &constabit eos, qui prae manibus ad usum habuere mathematicas , nili reliquis ad suum institutum necessariis caruerint, feliciori admodum pede progredi, recti utque ad suam metam properare. Ego siquidem siquid valeo , debeo mathematicisitudiis, ni totum , saltem aliquam partem ι neque tamen ex iis tum, in quos cadit tua, & aliorum censura, nempe novitati, & iiudio aliis non familiari affictantes sinis gularitatem; scilicet cum possiam , vulgaribus utor & vocabulis , Sphras , tum in loquendo , tum inscribendo , nec ideo tamen alia, quam mathematica via iter facere
praelurno in quippe exemplis, &
militudinibus mechanici, cuique cognitis pro demonstrationibus usus, invidiam S calumniam declino. Sed cum id non sim per liceat, nec in quacumque materia termini alii prostent quam mathematici, nec rati nes alius genetis, quam Geometricae , aut Mechanicae, his uti co gor,& ob id apud vos audio mathematicus. Nec ideo tamen aut piger,
aut pudet, sed doleo qubd aliis similis esse non possim . Vel igitur
ex meo exemplo discas Anaximander non Thrasonicam quandam iam ctantiam, non gloriolae inanis cupiditatem, non pariliam, aut novi' latis studium . sed i gitimum desiderium excolendi amulum, Artem que
522쪽
que sitam, si non omnes, caltem
cordatiores recentiores , eosque in
erimis, a quibus prima inventionis temina prodiere, adigere, ut omnia tentent, a quibus adiumentum sperare possunt, inter quae cum sine mathematicae disciplinae, nec tibi nec alii cuique mirandum est in medicina intrusas fuisse; quo seccessu docebunt te alii, docebitque nostros posteros aetas sera. Quod si tibi non videris in usu Arti, pro secilse per tot recentiorum inventa , sanὸ id rursus repeto in causa propita judicaturus non cognoscis, aut m
destὸ dissimulas ; sed novere alii, novimusque nos , qui primum inter omnes honorem tibi lubentes tribuimus in Artis exercitio. Si ve- tb alii vere non profecerint . id ignaviae sitae imputent, & uuxculabili socordiae. Procul dubio s subjunxit Anaxia mander in quod rationibus aegre p.
test, aulica tua arbanitate superas; quandoquidem Eutem me ex I ceu tiorum doctrina aptiorem cogitas
medicum redde qtαὶ rationem dicti cujusdam iam per omniam ora vagantis optimus Anatomicus pessimus Practicus, quod pariter ad
Intellexi utique s respina dit Cleobulus λ iiij.itiosum , & falli stimum
dicterium, inventum ab iis, ut puro , qui extra actuale, ne dicam servile exercitium Arris, nullam censent esse Medicinam; & quoniam puto ex Medicis prim b prodiisse, neque Anatomicis, neque Mathematicis, non aliam eius redindi rationem polle reor, nisi quod cauda mutilatae vulpes eam in relub. Gulielmini Oper. Tom. II.
MEDICA. . Set I quis improbant, & ad lectionem
persuadere nituntur; fallitatem etiam aperite facillimum ι & ut Anatomicos intactos relinquam, satis enim ad sese ab imposturis liberandos valere, suo malo non Ira priadem didicit, qui impune eos vilipendi posse centuit; non alios adnumerabo. quam Mathematicos, Fracastorium . Fcrnelium , Carda innum, Plemptum hos quatuor ut
caeteros petaeteream, assumo ut cois
gnitos universe literariae Reipublicae quis i gabit medendi Arte claruis. se , I ta lyen Mathematica scientia. quam scriptis suis multa cum laude illustrarunt, claruere. Non ergo mathesis suopte veluti ingenio medicinae adversatur, sed quemadmodum & commilitones hi mei pluribus hucusque demonstinuere , potius favet. Ego quidem inquit Anaximania det ) tuis dictis iubscribens, ut urisbanitati & humanitati tuae vices rependam, censeo maligum esse dictum a nebulonibus nescio quibus inventam, a Croque disciplinarum cognitionem si non favere, quod que adhuc credo. saltem nihil
habere repugnans cum praxi medica ; aliter qui Galenum mathema ticum praecellentem volunt, Op teret ut tanquam praxeos inopem
spernerent. Nec aliter de Hippocrate , quin de Paracelso dicendum foret, inter cujus libros , non unus est titulus de lubiecto mathematiis co , et si lorge alia res esse vide tur ab ea, quam tractant mathem
lici vestri. Sed his omissis velim, Cleobule , specimen aliquod saltem eradas propagatae per mathesim me V u u dicinae
523쪽
dicinae non Theoreticae quidem, scio enim te plura polle in medium adducere) sed practicae, &quantum spectat mutationem remediorum , aut methodi curativae ἔhoc etenim, parce ignaviae meae,
maximum illud est . quo collimant omnium vota , adco ut qui minus aequὸ . quam ego , de quaestione nostra loquuntur , per iocum interpellent juvenes vestrae addictos opinioni, & sedulam s vestro ut arbitror monito disciplinis operam navantes , an cogitent aliquando Emeticum aliquod ex triangulis, quadratilque parare, aut morbos pervectes , aut trocleas e corporibus ex. trahere posse.
subjecti sunt , qui cum desipientibus nolunt despere , nempe ut ab iis vertantur ludibrio. Sed nihil exinde commotos, aut a proposito vel leviter abstractos fuisse scio adolescentes istos, quos memoras. quinimmo eorum unum respondisse ca villanti, non triangula, de quadrata , sed pyramides, Ac cubos dicendos esse, cum de solidis sermo est, talesque pro vomitoriis exhibere , qui Gillam , aut sal vitrioli, pro deiectoriis vero, qui muriam, aut aquam Tetucinam propinant , &addidisse. In eodem remedio concordamus uterque, sed tu quid facias ignorans, ego perspiciens. Tu praescripti pharmaci vim novisti, non agendi modum , ego utrumque, &a modo agendi occasionem utendi,
qua cognitione tu cares. Acriorem respontionem alter aetare major ul- tutus iuventutem exprobravit,& pra--ateias carcutiam. sed vivax juvenis.
de iratus senex ita acres responsio. nes utrinque ingeminarunt, ut re tandem in scommata praecipitarit. Ego quidem adolescentem unum ex
meis, ubi rescivi, non laudavi, sed potius monitu asperiore calugavi , sed neque plaudere potui impiudentiae, & impudentiae lenioris, e cuius dignitate non erat adolescentu-io insultare circa ea praecipue inuibus illum longe se ipso
octio tem noverat. Iam vero vel
ex hac ipsa responsione discipuli I. vides Anaximander , quam utilitatem praxit afferat notitia matheseos. Modus agendi remediorum cognitus non modicum est ad ea seligenda, & cuique casui aptanda Prmidium ; Hoc autem docet Mathesis, cum actio in motu, ut ajunt esscienter , instrumentaliter vero in figura consistat. Sed exemplum sortasse tibi non displiciturum postulas, illud haberi potest
a muscis, telis aranearum, culicibus, versicoloribus striis dee. ob oculos volitare, & suspendi visis, quas Graeci marmarigmata, Galenus vero Idola aut phantasmata, ct alii Imagines vocant. Hae ab antiquis putatae sunt ab aquei humoris impulitatibus ; hinc methodus curativa per ea quae humores clarificant,& ab impulitatibus liberant, proc debat, ideoque ali erantibus, va cuantibus , revellentibus, & intercipientibus utebantur. At verδ ex optico principio ostendit Pitcarnus, non aliud esse, quam leves quasdam filamentorum retinae paratu ses; ide que peculiares earundem ambiiopias, sive amauroses , indigentes idcirco methodo curativa paraly-
524쪽
sion . & remedi antiparalytica, ea- di im ineamus oportet. Non vidique pro causarum diversitate varia quam innuisti Pitcarni demonstra- exigentes. An tibi videntur indica- tionem o audivi tamen a Viris intiones, Ae remedia malsae sangui- hoc genere doctrinae spectatae au-neae, de humorum ex ea prognat ctoritatis , Virum hunc , caeteroquin rum impuritates respicientia coin- doctissimum, nonnullas jactare decidere possie cum iis , quae respiciunt monstrationes , quae ab aliis non nervea filamenta aut obstructa, aut admittuntur ; praecipuὸ vero , sit fatre siccata, aut flacida &c. Concor- memini, ubi contra Poris las me dabis igitur mecum in hoc saltem chanicos inuchitur, quorum de po- casia mathesm ollendisse mutandam ris glandularum , ct carnium diver- praxim; neque enim is es. qui cre- simode figuratis hypothesim condas Theophrasti, de Hel montii Al- vellete nititur. Si igitur in his aut
kaest, aut Chymicorum Panaceam labitur, aut cogitata mera pro dein sero lactis, & paucarum herba- monstrationibu adducit, cui etiam rurn refrigerantium succis statuen- non potuit in adducenta causa ima-dam , aut in sectione venae. Se pur- ginum errare λ Deinde ex tuo ser-gantibus, quibus nonnulli singulos mone colligo . eum supponere re- morbos adoriuntur. Et quoniam linam pro organo visus, quam ex
de sectione venae sermo Incidit, vi- auctoratam intelligo ab Auctoribus disti procul dubio . que de ejus esse- quibusdam Gallis per nescio quodctibus demonstrata sunt a Laurentio experimentum. & ejus loco choroi- Bellino de Medicina Mechanica prae dem substitutam. Et quoniam de caeteris optime merito. Si vidisti, hypothesibus sermo incidit 3 an tibi ut reor, pro certo habeo, te non videtur Cleobule hypothesis, quae amplius pro legitimis missionis fan- nihil aliud sunt, quam arbitrariae guinis indicantibus admittere indi- quaedam suppositiones , eadem faciacantia Hippocratica 4. de rat. νia litate negandae , qua statuuntur. Pos- in aeui. memorara , scilicet magni- se sit tarma fundamenta praeberetudinem morbi, aetatem florentem, demonstrationibus, quas pro apo-& vires validas. At mutatis indi- dicticis in dies nobis obtruditis. Non cantibus mi tari indicationes. 8e re. esse hujusmodi modum procedendi
media, quysque vel ex sola Galeni- in Geometria intelligo ex vobis ip-cae medendi methodi peritia potest sis, qui evidentia principia geome-judicare. Plura addam si exposcis, sed trica fatemini, non ex arbitrio stipis pra dicta loco quaesiti speciminis esse polita. Cum igitur non minus apollunt. veritate recedere possit, qui princi-Pauca quidem haec sunt subiun- piis certis innixus laxa methodoxit Anaximander ) si amplitudinis suas probat theses, quam qui falsis
Artis medicae ratio habeatur ; exci- strictam adhibet probandi rati Iio tamen ut specimina eorum, quae nem . 'vos ipsi videritis, quam ceris Mathesi sperari possunt; aptea ta- titudinem promittere possitis de meta in facto, ut unt, concor- monstrationibus vestris, si insertu-V u u 2 nio
525쪽
nio doctrinae vestrae deplorando sal, nete retinam; sive hane sive chisae sint, quas assumitis, hypothe- roidem statuas pro organo visus de- ωS. mon atrationi Pitcarni perinde est;
Multd plura una conjunxisti Ana- quae enim dicitur ab ipso paralysis ximander ait Cleobulus) quam quae fibrarum retinae , diceretur fibrarum
una responsione dilui ponant; co- choroidis, nuulla facta mutationenabor tamen quam potero breviter in his, quae spectant ad opus me- cuncta exequi, ne Asse flatibus no- diciam. Haec de mutata curationis stris. quorum provinciam /elle vi- methodo in marmarignratibus , deris administrare, tempus subtra- sive Idolis oculorum. Quae verohatur imposita ipsis a Lycogene mu- ais de hypothesibus, quas adhibent nia obeundi; Quod igitur ais Pit- Medici mathematici, aliquantb lon- carnum aliquando in demonstratis glorem expostulant disputationem. sitis falsuin futile ι id neque assiima- Novus non est, quem Ris , hypore, nequens gare audeo, id quidem theseon usus, non in Medicis mo- confidenter postin asserere , requi- db, sed etiam in Phusicis , quinti non vulgaris doctrinae, & subti- immδ & in Mathesi mixta, cujus litatis virum , qui paralogismos rei fidem facere inter alias potest ostendat; neque tamen ipsi dedeco- Astronomia. Hypotheses sane hu-ri imputarem , si quandoque fuerit manae imbecillitatis subsidium lunt; lapsus: hominibus enim id insitum ubi enim de te ipsa non constat,
est, ut lint erroribus subjecti. Quod hypothesim substituimus, sed illam
vero attinet demonstrationem a me nequaquam ex arbitrio; requiruntur
citatam , constanter assirmo nullam enim in hypothesibus, tum possibili- in ea labem esse, aut eodem ego , tas , tum simplicitas , tum in primis quo ille, adhuc teneor paralogismo. cohaerentia non modb ad phaeno-Neque tamen ob id postulo, ut eam mena quaecumque vel minima, sed mihi fidem adhibeas, quam illi de- etiam ad reliquam rerum universita- rogas. sed tantum ut eosdem illos tem, qua cum quo potior est coortuos Amicos, qui de salsis Pitcar- dinatio , aut harmonia , eb commen
ni demonstrationibus de docuere, dabilior hypothesis redditur. Hojuleonsulas ; & si etiam te hae asse- modi legibus emctae hvpotheses pau-ruerint , scias oportet , eos iuxta lominus valent . quam veritates, in mathematicorum morem teneri , iis praecipue scientiis, quarum finis aut errorem indicare . aut opposi- est actio. qualem esse Medicinam tu in legitima demonstratione evin- confitebere. Et ne mirum tibi vicere. Cave ss tamen , ne errorem deatur, fictum in ordine ad opns ponant in mutato a Gallis organo vero aequiparati posse, scias finem viliis ; etenim praeterquam quod non Astronomiae ultra scientiam munda-
saris hucusque suum propositum ni systematis squantum spectat res osteiidere , quin , & adhuc inter coel stes) esse determinationem po- ipsos disceptariu de vi experi. situs cujuscumque syderis, aut stel- metui ad excludendam a suo mu- lae ad quodlibet datum tempus ,
526쪽
& respectu cujuslibet horizontis. Ut hoc fine potirentur Astronomi, certam quandam dispositionem sy-derum inter se imaginati hant, certa sique lineas , quas unguli Planetae motibus describerent ι observatae deinde sunt motuum periodi, an maliae , distantiae, diametri, aliaque, quaein aum finem opportuna creis didere. Vocata in subsidium Geometria , Arithmetica, Optica , I rigonometria, aliaeque famulantes scientiae. His omnibus factum est, ut finis Astronomiae fuerit obtentus, dc licet non ad ultimam usque limam . fallem ea subtilitate, qua vel rigidus quisque censor potest acquiescere. Hinc absolutissimae Ephemerides habentur, non modo
ad usus humanos. verum etiam ad Astronomicam universitatem abunde facientes. Hoc opus fundamentum habet in fictis hypothesibus, non una quidem sed diverss. Immbcontrariis, sibi tamen aequipollentibus. Si quis autem Astronomiae certitudinem causa fictae hypothesis criminaretur, nullum haberet plati- sum apud cordatos viros, quorum quilibet non ignorat hypothesim quidem dubiam esse 1 consequentia tamen ad ipsam & vera, ct certa. Id applica medicinae nostrae hypothesibus , in quibus , si quid habes non
respondens , aut adversans Phaenomenis. quod objicias, hire sacies; at vero si ancipitem tantum hypothesium veritatem , omnino injuria. Quid enim refert si hypothesis anceps sit, dummodo, quie ad ipsam consequerentur, re ipsa vera esse dignoscantur ; dummodo enim me ad opus deducat , ca ratione , qua faceret vera , di demonstrata , pcrinde est. Λdde quod hypotheses Me dicae ex phaenomenis deducuntur; ideoqtie quemadmodum phaenomena quid certum sunt, ex observatione, vel experimento cognitum, si stricte procedas in arguendo ex notis ad ignota , & in distinguendis, quae teipia distincta sunt, erunt tot demonstrata , ut ajunt, a posteri
ri , quae pro hypothesibus ponuntur, quia a priori non habent demonstrationem , qua evincantur.
Hujusmodi igitur uti principiis an non tibi melius videtur, quam arbitrario quodam sistemate , quale Galenicum est, in plurimis deficiens , in aliis apertὸ salsum, quodque non alio , quam caecae auctoritatis fundamento nititur 3 Ego sanὸ hypothrses nostras illis aliisque si mi libus antefero ; praesertim cum unusquisque nostium paratus sit antiquis novas substituere, si dein tu Dficientia, Ac falsitate constiterit, sique emergant purgatiores. Neque dubitandum . quin mechanici meis
dici id factuti sint i cum inter se In hypothetibus stabiliendis aliquando dii cordes, aque suas stabilire, quam
alienas examinare conentur , cujus
exemplum in Pitcarno non ita pridem retulisti. Quod aut cm spem auget di m succestu te reporis non mi nias juxta vota nostra, quam iuxta indigcntiam Ariis ccisuram . illud est , quod mechanici eadcm methodo progressi, ct iisdem principiis mnixi, habent quo tandem suas hypothesis rectificent, ct scientiam expurgent ab iis, quae perperam intrusa iunt. & vel salsitatis, vel nullius usus per demonstrationem convicta.
527쪽
Interea percipiens Viri Iganes Cleobulum hypothesium sitarum desen- soni finem facere, epulasque Iaminoriciose mensam occupare. Quan
amoeni sermones ita vos in extatim rapuere , ut dapes sordescant, ne i pedimento sint, servi auferant. Pla
dentibus igitur singulis sublatς nain pae, & allata ab ephcbis pollubra
cum guttis , quibus insula est accubito uni manibus suavcolcns aqua non ad munditiem minas, quam delitias olfactus. Inde reposita in quolibet cςnaculi angulo lenissima, Segratissima thymiamata , quibus aer potius liberarctur nidore serculorum, quam gravi aliquo odore compler tur. Et postremo tota mensa tribus
magnis pateris, quibus cyathi ins se The, Caphe, Ze. Cocholata, gravi insdebant, aliisque duabus, quibus plures spiritus vini sacharo , &odoribus cicurati ampullae cum sitis caliculis continebantur, reserta cst ;& quod reliquum erat spatii, totum spirulis bellai iis omnis seneris, alii sique gulae faturitatem fastidientis irritamentis occupatum est.
Universio hoc appararu rite dispo sito, iamque recedentibus qui cidas
ministraverant Prosechb inquit Lycogenesin b Vos, quibus jam onus
Incumbit disterendi , orationes Vestras habeatis oportet omnibu& num tis absolutas. si illis Virriganis magnificentia tam nobile praeponit exordium. En unde vires , ii quando contingat fatiscere , recreetis : En unde alacritatem confirmetis : En unde disputationum acriorem quand que impetum mulceatis. Tum Olo
odemus Ego sinquit ex tot appositis nil aliud, quam The insesum
ait imam, ut sumantis Bacchi vapo
Et The , ct Caphe poteris ebibere subdidit Virtigines) cujus granum ex Egypto habui, postrcmis diebus,
recentillimum ab abaci mei curatore in illis regionibus diu versato, ad justam mensuram ustulatum, & decoctum.
Non dubito creposuit Olocidemus quin persectissima omnia snt, quae in usum Vittiganis seliguntur, sed absit ut diis inferis dicta pocula si
Cur potum Caphe subjecit VIGtiga nesὶ inferis dicatum visὶ crederem id hausille ex prisco aliquo Egyptiorum in sacrificiis ritu , eoque
vclare velle tuam pr*dilectionem e ga solium The, quod tamen scis ad nostras regiones raro deserri praetcrquam carie consectum, aut impo stolum decoctionibus sua tinctura exhaustum. Tale autem non censeo sinquit Olo emus in quod in repolitoriis Virriganis admittitur; Sed ut quaestioni tuae satisfaciam. Qualem censes, si tamen apud inferos bibitur, horridae regionis illius incolarum cs. se debere potum, nili scivelitissimum, nigerrimum, supra toxica marissimum, & semicombustos carbones olentem. Tale elle decoctum Caphe non negabis; E contra vero inspice amicis oculis infusum The, illudque languidiusculo auri colore tinctum: olfac, suavi odore fragrans; liba, & amico visceribus nostris calore, non minus ac sapore gratissimo
prςditum comperi.is, ita ut ex contrariis assectionibus, illud Inserorum, hoc
528쪽
hoc Superorum nectari comparandum existimem. Sua sit cuique voluptas tridens reposuit Virtiganes) sngutis singula apposita sunt; pro lubitu quisque utatur suo, Fortasse ex sementia Olo demi indagabimus, quis inseris, quis superis diis addictior. Ego vero, nc studio partium laborare videar , pinculum Cocholarae ingurgitabo , etsi articulis meis infensum ; puto enim illud hominibus magiS convenir , quam diis. Sorbillationibus factus pene suerat finis , cum Lycogenes Rem net sinquit in ut jam diutius agitata quaestio ad umbilicum perducatur, et
ex utriusque comparati i naturis deducantur argumenta ad Uercndum,
vel negandum mathematum usum in Arte medica, & ne obtentu officii,& urbanitaris exordium differatur,
Aggredere, si placet, Eristenes, Thooricam partem Medicinae mathem licam esse oportere ostensurus.
Tum Eristenes Nescio inquit in
quantum id mihi juxta vota cessurum sit. Cum enim finis sit id, a quo
Artium natura definitur, & finis M dicinae sanitas, media autem ad sanitatem pharmaca, & generalius, auxilia ; auxiliorum veto , cuilibet aegro proportionatorum inventionem alii tri ant uni observationi, & cxperiamento ; alii vero a morborum Ethi logiis, & quae ad has plurimiim com ferunt theoreticis comtemplationibus , deducant, plane non video quis orationis meae futurus sit exitus nisi Practici prius de commercio imter Praxim, S Theoricam necessario aut ostenderint, aut concordaverint ; praecipue cum nostra hac aet
te non desnt Viii eluditissimi, qui
ut curiositatcs, quCd ajunt medicas
ab et lentialibus Artis segregent, de Physicam & Analcmiam subtili lcm, & si quae alia lunt Theoricae
aut ornamenta, aut fulcra, ideoque & disciplinas Mathematicas, longe ab ejus confinio remotas esse sustineant.
Id nequaquam subjecit Lycogenos) apud nos controversum esse debet, qui in ulli Theoriae ad praximasserendo nequaquam discoracs sumus ; notam emi ni eniin vestrum aliaqucm in consultationibus , quibus Intersui, morbi theoriam omisit e , aut inquistionem caularum , aut in dicationum constitutioncm , de alia similia, quae ob evidentiam ostc dunt indit Iolubilcm nexum inter partem medicinae Theoticam, & Practicam ; ct si quis est, aut ex nostris, aut ex alienigenis , qui oppostem
tueatur sentcntiam, is aut natutam Artis standitur ut opus cst, non attingit , aut ex animo non loquitur,
sed ad di statum intcntionis non adeo insontis, cujus rei evidciatissmum indicium est novi enim quos volu ris innuere in quod cmnes iux probationes aut ex consarcinatis divers rum Auctorum dictis, saepius extrarem, & aliquando non sine mutit tione allatis, aut ex et mnvm d rante praxem imbecillitate, scujus testimonium, quam incertum sit non
ita pridem ostendisti in aut ex imposisbilitate revelandi ea , quae ignota sunt, ea fiducia, asserta, ut non m jori , qui aut a secretis naturς suerit, aut sutura prophetica inente praeviderit, loqui poster; aut dii uriis, literato homine indignis, & familia i
529쪽
illo argumento; Guare mirandum est. 3c sororia responsione. Quidquid tu adversum conatus sit dec. conficiunt. E contra vero vidi sic potes demonstrationes oppositae Thelis,& censuras, & apologias jam cvulgatas ; & ut audio, non desunt, qui novas, & radicitus controversiam serituras parent, quibus omnibus si
quor de jam evulgatis in dici pollet in
integrum restituta Theorica Medica,
si aliquam palla fuit set stula autem est nullamὶ primaevi sui nonoris labem. Non est ergo ut aliquem ex nobis corruptum dubites docti ina virorum , quin scimus non aliis ad medicinam faciendam neccilariis i ltrumentis praeditos, quam plurima libronian , cujusvis ordinis, ctiam
longe ab instituto medico cujus rei non raro inanis, de fastu plena pompa fit in lectione, qua ob divensitatem, dc materiarum, de sententi rum, nisi accedat acri judicio initans examen, corrumpi potius ingenia, quam expoliri, quotidie execrimur. Dimista igitur hac controversia, qa. Imannuentes accubitores singuli dimittendam elle concordant, perge. Scopus tuum, nisi aliud obstat, exe
datis, Theoricam medicam medium utile existere ad remediorum inve tionem, Paucis reliqua me absci reposse conlido , ct quidem tanto facialius,quab nragis agnoico me non ten ri extedere utam Matheseos ad sing laria quaelibet, sed sufficere,at iis comstat oratio mea, qtiae magis principales partes respiciunt. Inter has primum locum tribuo Physiologiae, Uiqiicuti oblectum, ut Munt, consider rionis, in istatu naturali, libi examinandum alluniit, Corpus videlicet humanum , ita oportet ut ejus singulas actiones dii quirat, recenseat inclailes, distinguat in parto. Hoc
opus obtrivationi, maximam partem, conccditur. Mox inquirenda sunt actionum instrumenta, Quae aut partes organicae sunt, aut riuidae. Pei
lum hoc assignatur dissectioni cad verum , id est Anatomis, cujus par tes lunt non modo majora viscera in conspectum ponere, sed eorum minimas quasque particulas, & earum diversitatem rimari. Hac ansam dedit & Chymiae, Se Mathesi se se imgerendi in doctrinam Physiologicam; Cum enim constiterii diversis achi nibus diversas partes destinari proin- stram is ; his quidem partes solidas, illis fluidas ; de aliquas ex uir
rumque concutiis componi, examinandae fuerant partes lolidae in lita natura initiumentaria, quo ad num rum , figuram , molem , connexi nem, de similia, ut constaret quid singulae particu lae ad actionem totius instrumenti conserrent; Cum autem non alia, ex scientiis humano intellectui cognitis, ad hoc munus aptior
videatur, quam Mathclis ; hanc sya tam sibi assumptit adornandam. Patres vero suidae, quoniam prosectioni non subjicium ur, Chimiae assignarae iunt, ut analyses suas ad elementorio usque producticinem, Se ad modum mixtionis mani sestandum in quolibet hinnani corporis fluido, institueret.
Iam intelligitis, quid ad Physiol giam utiles sint Se Ars Chymica, δρMailresis; sed quoniam huius longElatius diffunditur potestas, quam illius , supponatis oportet, humorum
530쪽
actionem, non deduci a solis compo nentibus principiis , sed & ab horum ab invicem proportione, varia que mobilitate; quin & 1 manifesti tibus motibus in solo vivente corpore exercitis, ut circulativis, de uno in alium locum translativis &c. qui certo velocitatis gradu relato ad quantitatem recepti impetus, & ad amplitudinem spatii, quod fluendo implent, ne dixerim ad proporti nem , quam habent ad vas continens, debent constare. Hinc absoluta Metione Chymica, alia de fluidis manifestanda lupersunt, cui operi rursus
mathelim advorare oportet, ut Iazec in omnia animadvertat, & alia plura, quae brevitatis causa reticeo, fundamento iacto, si opus est , in iis, quae Chymica posuit in aperto. Potro videtis in solidis , & fluidis
Humani corporis partibus jus habere , ni dominium , Mathesim ; atque illi ministras adeste, hinc Anatomem,
illinc Chymiam , quς suppositiones
suggerunt, ex quibus, et Geometriacis, staticisque puncipiis, et demonstratis , demonstrationes eorum, quae in humano corpore ad praescriptum naturς fiunt, componantur, id est revelentur modi , & leges actionum
quatumlibet, sive simplicium , sive compositarum, sive a quidis tantum, sive a solidis conjunctis proficiscantur. Atque hic locus cst, quo se se ingerunt hypotheses, de quibus tanta sie-dulitate Cleobulus, tantaque gravitate Anaximander paulo ante dili eruere. Nimirum quoties per obser
vationem non ita constat anatomicum factum , aut per Chymicas op rationes, non 'adeo singula ex iis sperata , prodita sunt, quemadmo-D. Gulielmini oper. Tom. II. dum opus est, ad eam explicandam; cogitur Mathematicus pcr hyp
thesim defectium supplere, ut praestitum vidistis . Botello, dum fibrillam motriccm, aut ut alii volunt,
villum, qaomboicis lpatiis per lo gum excavatum suppotuit, quod dein de oculat i observatione firmavit Antonius Heide ; aut quemadmodum fecere alii, qui ad explicandam gla
dularum secretionem, poros diversimode configuratos comminiscuntur, quos audivistis a Pitcarno uno ex
Coriph in nostris impugnari , sed
minus tirma demonstratione; Et sic de aliis bene multis , quae tamen ne-ccliviae non uunt, quando, quod satis est, suggeritur aut ab Analome, aut ii Chinata, quarum ideo labor adhuc multo cum hi uctu continuantur ad revelandas, si fieri potest, occultas adhuc veritates. Constar ergo& Physiologiam non tantum pati, quantum exigere ministerium Math : eos, & hanc ella proportionatum instrumentum ad illud eruendum, quo
praecipue Physca scientia de Homine indiget ad usum Medici rar. Idem proportionali ratione dicendum est de Higieine , pricipue vcrb quod
spectat aerem, cujus natura, assecti nes, & proprietates occultiores non
alia via in lucem prodiere, quam Chymica , & Mathematica. De
Gymnastica non loquor, & Exerciatatoria; cuilibet enim notum est, e rum essectus in corporibus nostris ad Staticam, & Mechanicam reserendos
elle. Idipsum de Semiotica, cujus specimen habere millim in doctrinaput litum , quq rota Mathematica est; sive naturam pullus spectemus', quae procul dubio in motu consistit, sive