장음표시 사용
531쪽
causam , quae non alia est, quam sanguis in fluxu per longum arteriarum,&. in transitu ab his in venas, tempore, quo Cor in systolem agitur, impeditus , & quidem consilio naturae provido assectantis pereunem , 8c aequabilem motum in extremis vasorum finibus, quo loci, & non alibi . actiones immediate a sanguine prodeuntes, celebrantur. Sane ex Theoria pulsuum mechanica , non
paucς pulsuum disserentiς , sive ut perceptu impossibiles, sive ex fallo principio deductς , sive nullius , aut significationis, aut usus a Galeno, licet ex principio Geometrico, deductae , rejiciuntur; & quod maximum, significationes , quas illis applicuere
Antiqui, aliae erroris arguuntur, aliae emendantur, aliς perficiuntur, omnes ad mensuram rediguntur ἔ cum
constet tantum posse signum quodlibet ad significandum, quan um V let ratio, quae signi cum significato connexionem stringit, ideoque uni versalem, & sine exceptione sere sugnificationem , si ratio universalis sit, earticularem si particularis, nullam si nulla. Hoc autem valet non de Diagnosticis tantum, sed etiam
de Prognosticis, quae analys luq se licit Mathematicus, initio ab obse vatione deducto, veluti ab Aphorisimis, Coacis, de Prognosticis Hippocratis , quς licet longe ab universali, qua proponuntur ratione abi dant plerumque , veri tamen aliquid
semper continent, utpote non meditatum', ut ea quq a Galeno, & aliis Auctoribus saepe numero exhibentur, sed observatum ab Auctore suo; idc que sacto saltem in aliquo casu cohaerent, quem Analysis ipsa maniis. Haec universa loqui cogor ; senim minutatim singula legere animus cilat, non modo , quod reliquum est noctis, sed neque hebdom, da integra satis ei set locuturo , ut Omnia complecterer, praesertim si circa Physiologica, quo maiores tetendere Mechanicorum conatus, scr-mo Hret subtilis habendus. Summatim igitur innuam, doctrinam de respiratione totam nostris temporibus este hydrostaticam, excepta utilitate, quam ad Chymicam trahunt nonnulli, alii ad Mechanicam. Neque alia est scientia de sanguinis, aliorumque humorum motu; dc quae ejus coroularium veluti est , de languinis misesone, & de pulsibus. Quaecumque
habentur de motu musculorum a B
rello, de de stimulis a Bellino ad lucernam mechanicam , suppolita pamtium structura, elucubrata sunt. Non loquor de Audita, ct voce; de lumine, coloribus, de visione; tu enim humani corporis actiones jam diu a Mathematicis occupatae sunt , & ρο- culiares de iis disciplinae Musica, Ec metria, Optica in Cursibus Matheiamaticis prostant, quae ex reccim ii
ventis novas quotidie suscipiunt ac cessiones. Et postremb , ne plura vestro cum taedio congeram , doctrina de elementis non ita piidem fieri coepta est Mathematica, praesertim
de Principio salino , in quo, si quo
alio naturae portento, se se produnt Numinis geometrizantis vestigia. H qc ad evincendum propostum meum , quantum patitur Symp siaca oratio , satis elle duco , & si ruidem eandem vim aliorum ingenio, cuti meo, inserant, non dubito, quin apodictice demonstraverim mathesis
532쪽
thesis dominium in Medica provincia , modo concordetis , ut authum, Theoricam potissimum elle medium legitimae inventionis remedio rum ; & quidem si Medicina, etiam, quod 'cctat opus, ex scientis 1 hysicis una est, & Phylicae, in primis speciali, affragatur matheus, quem admodum vel ab ipsis eius Natalibus saltem quantum per Platonis,& Aristotelis monumenta constat . omnibus peripectum fuit ἔ quis taem
excors esse potest, ut neget, aut m
dicinam stare posse absque studio S
eientiae Phylicae, aut nullo egere fulcro mathematum i nisi qui aequali socordia crediderit, posse homines 1ibi necesialiis ad vitam alimentis prospicere , abique agrorum cultura, ct armentorum, gregumque cura, ebquod nonnulli Anacoretae paucis da.ctilis, & aqua, gratuitis naturae d nis vitam suam ad longam aetatem perduxilia legantur. Percipiens Heracleon, Eristen suae orationi finem imposuisse,conversus ad Lycogenem Quam ait in de
nobis mal meruisti, cum nos tanquam allentientes concordiae, ab Eriste ne i ter initia lubdole requii itae circa nexum Theoricae, & Practicae medicinae , siapposui iti; Hoc nisi secilles,
facile tentos ab ipso nobis omnibus laqueos, non evitarem modo, sed veluti sorfice scinderem, concedens vera elle, quae dixit omnia, sed fi miter negans eadem nec millimam opem seire ad inventionem rcmedi rum, & per consequens Arti medicae : faciam tamen nihilominus ni fatiscat inexpectato ingenium ; scio etenim, me iustae cauiς patronum agere, qui ex animo conscius sim,
in felici mea, quam per quadragin
ta annos iam exercui praxi, nunquam ad curationes meas mathematica the remata adhibuis te. Ratio aurem cur non adhibuerim , eadem facile ostendet non adhibenda, non minus ac
Mathesim , & Medicinam scientias esse disparatas , nihilque habentes
commune, ideoque sciuncta adeo tenere imperia; ut non magis ab Hispania Sinensis terra. Atque ego quidem scientias mathematicas conlideravi, ut ab thractas a materia, squ-- admodum audivi inter epulas ce
fuisse etiam Olo ratiocinio utentes pulgarissimo , & principiis evidentibus innixo. Haec tria ita
credidi mathematicis intrinseca, ut quodcunque detraxeris , earum naturam comi pas ;'adeo ut Physica i ter Mathematicas non censeatur, quia hae evidentibus utuntur Ixionibus, illa probabilibus ; quia in larum modus abstractionis diversiis est ab abstractione ph3lica; & quia Mathesis princiria habet lumine n
turς nota; Physica vero nequaquam.
In hisce differt Mathesis a Physica; sed de adhuc disteri a Medicina; itula enim pro fine habet solam cognitionem ; haec vero opus relatum ad recuperationem, vel conservationem
sanitatis ; illa abstractionibus utitur;& ob id ad singularia usque non descendit, de quibus non dari scientiam scimus; sed in universialibus semper
suas impendit animadversiones; Medicinς veto abstrahere non licet; sed tenetur hoc, & illud morbidum corpus in suo concrcto considerare; Et
si quid est, quod speciem aliquam
abstractionis referat; in omissione corum, quae ad intentum finem n pertinent, totum consiliit. Cogita hinc quantum medicina a mathesi dis. X x x 2 1ideat,
533쪽
sideat, cum Physicam habeat mediam utrinque a terminis, multis parasm-gis distantem; sed si proximius libeat
medicinam cum Mathesi conferre, hanc reperies non de causis, neque de effectibus sui objecti sollicitam eς se, sed tantum de mensura, vel si cundum quantitatem, & numerum definitum , vel secundum proporti nem, determinanda; E contra vero Atti medicae satis est gradus aegritudinum, Ae facultatum in medicamentis constituere, & quidem laxitate i
ii , qualem dare potest prudentialis
aestimatio, non mensura aliqua, sed conjectura constans, quorum graduum calculos inire nos docuerunt
medici nostri, in primis vero Alchi diis id libro de Compositarum medicinarum gradibus, adeo ut neque in hoc ad mathematicos cogamur divertere. Caeterum reliqua, Ac maxima sollicitudo medicinς Theoricae esse debet in causarum , & cmectuum connexione revelanda ad usum praxeos, de quod ulterius additur , tantum distat a scopo medi- , quantum sin lupinis. Hujusi modi sunt pleraque quibus Theoreticam medicinae partem a Mathematiacis ditatam fuisse dixisti, hujusimodi quibus ditari imposterum possie augurantur Prophetς tui. Sed dic serio in optica medica, in docti ina de Motibus musculorum, & in aliis qui libet, quas memorasti, quibusves
perbientem adeo Artem sacis, contianetur ne ulla legitima demonstratio, quς cum Euclideis comparari possit Αmens sim, si vel unam potos oste dere. Si igitur demonstratio non est, non ei it certitudo; si non est certitudo , quomodo mathematicam asse ris medicinam Theoricam quando prςsertim Mathesis incerto pede gradiens desnit elle mathesis. Neque enim credo te censere Tractatum aliquem mathematicum fieri , ex eo solum, quod agenda materia disti matur in Theoremata, Problemata, Lemmata, Porisimara , Corollaria,
rubd in suppositis demonstrationibus
tequentes inserantur termini Geometrici , lineae, anguli triangula, quadrata &c. ct quod identidem repetatur geometricum illud, Quod erat faciendum, Quod erat demonstrandum, tantum termino cuiusque
probationis appositu facile , qantum dictu cum veritate dissicile ; nisi simul, quod rei summa est, legitimEconcludentes sint demonstrationes. Ego sane libentius, & verius dixerim mathematicum librum, qui continuato sermone ab initio ad finem rogrediatur, dummodo objectum abeat aptum , principia certa, Se
nunquam nutans ratiocinium, quam
alium aliquem descripta ratione concinnatum. Si igitur objectum, &modus procedendi illa sunt , quae scientias faciunt mathematicas; Iiquid , constare arbitror medicinam, neque Theoricam, nunquam iure fieti mathematicam posse, cum Obiectum ejus formale, sanitas videlicet, nullum quantitatis sit genus , S modus procedendi necessarii, debeat co jecturis inniti, qui ex diametro do monstrativae methodo opponitur; quo fit, ut cum audio Tractatus, alioquinde selecto medico, ab v uibus mathematici alicujus comprehensis; A tis nostrae infelicitatem, quin de i constantiam deplorem, certus ali
quin, mile illum quidem aliena v
534쪽
ste circundatum naturam suam me
tiri , sed non ideo desinere medicum esse, in essentia nihil, sed solum inde
Desierat Heracleon, cum Eriste-nes Ne putetis tinquit in Convivae , me longa responsone Heracle nis orationi velle obviam ire. Unum solum, aut alterum , Iudicum n strorum animadversioni proponam,
quo certias possint judicare. Primum est , nimis exigi a mathesi, ut alias etiam indicatum est, si id ipsum pos se praesumatur in aliena provincia, quam sua. Mathemata pura, & ut aiunt, prima, id habent proprium, quod ab Heracleone 4udivistis. Sed& datur Mathesis mixta, quae ab a liquissimo tempore non nulla ex iis, quiet alio quin Physicae considerari nis sunt , tractandi ius habuit. H jusmodi autem seligit simplicissima,
lumen videlicet, sonum, motum tam in sublunaribus hisce, qu.im in coel stibus. In his demonstrationes non
adeo limpidi; sunt, ut in puris; nihilominus tamen plausia exceptae, &ex cohaerentia phaenomenon confirmatae. Exinde , quoniam extensio potestasis videtur esse ex Natura imsta omnium animis, vires suas experti sunt Mathematici circa aliquat ro compositiora, ut circa Hydrost,
licam , Machinariam, Architectonicam quamlibet, & quidem non im
felici iuccessu; sed in his demonstrationes aliquanto laxiores sunt; non ideo tamen sine certitudine, & pluriama utilitate; quin & fini intento, &Naturet phaenomenis respondentes. Postre , ne singulas accessiones m. nutatim Se per partes accessive cor μ memorem, auxilium ex mathesi qum
svit medicina, nec denegatum cit.
Assiimpia Physiologia, & ne vobis
taedio sim, quaecunquq antea in m
dium protuli, & Mathesis ope quam maxime illultiata prodiere. Quod autem in his subjecti natura non sin
ret, ut adeo evidentes texerentur demonstrationes, quam sinum fuerit ab antiquis Geometris , non tollit laudem, neque gratiam obliterat opis praestitς. Si enim medicina non est rapax demonstrationum perfectissim rum, quq contumaciorum rebellia
ingenia subigant; id ex ejus parte est; sed qualescunque stat , sunt tamen
demonstrationes, quibus aequi bonique omnes, non nisi veritatem c pientes , acquiescunt; & refractarius quisque admittet tae saltem ratiociania, & potioribus innixa fundame ris , ct purgatiora, quam sint aut fuerint, quae a Medicis non math maticis prodire solent, quqque non raro sine stomachi subversione intelligi non possimi. Interim quis ex iis, qui vim demonstratorum potis est, qui neget respirationem fieri ex eadem causa, qua solles inflantur . scilicet ex dilatato thorace, vel elatere aerisse se in pulmones intrudentis, eosque dilatari ad modum lusorii sollis; expirationem vect thoraci testtacta &aere extrulo. Hanc notitiam velitis,
nolitis, debetis mathes, sive antiquum , sue n um inventum sit. N que inutilis est, & sine usu in praximedica; etenim nonne exinde siequitur, potantiam illam, quae Thor cem dilatat, & dilatatum contrahit in angustum, quacumque ratione lς- datur , laesuram esse etiam rc spirationem. At vero potentia illa musculi
sunt, qui de convulsione, di paralrsi X xx 3 astita
535쪽
assici pollunt, & in unoquoque statu, reciprocandae respirationi inidonei fiunt. Spirandi ergo dilhcultas, de a Paralysi, Ac a convulsione , non abs lutis, sed in gradu rem illo, praeter alias plures causas, procedere potest; duplex ergo curatio per oppositas timdicationes, pro casuum diversitate, neces laria est, quam qui non novcrit distinctionem , male rebus sitorum Pgrorum consuler. Haec, & alia pli in his similia debemus mathesi. Alulcrum, quod monendi estis. eo vergit,
ut Mechanicorum nonnullorum cr-rOrci , non omnibus, neque scientiqimputentur ; multam enim vim facere visus est Heracleon in rccensendis vitiis, quibus implicantur nonnulli, quasi ac eadem vitari non pollent, &estent singulis communia. Si crr res Artificum Artibus ossicerent, quot ex iis exulare oporteret & nostra etiam proscribenda foret, ut olima Romanis , ex Urbibus, & Vicis.
Nulla est Ars, in qua apti, & inepti Artifices, nulla secta, in qua & d
ehi, & indocti, non reperiantur. R Iiqua quae habuit Heracleon difficilem siripte natura Artem, quin &languidam ostendunt, sed difficuli rem superare, languoIom vero sim re, quo ad fieri potetit, conabitur m
Interea Virtigines domus Praesecto accersito, nescio quid. illius auribus insusurravit, cumque I lera leon, qui secus sedebat, verbula de sternendis ieetulis audivi licet, jure dubitans, ne longius disputatio procederet, quam sine sympoliastis molestia liceret. M lo Tibi salt) Et istenes cedere, quam amicos, prςl ertim vcro Virriganem nostrum Hunianis limum, diutius responsionibus meis insomnem retinere. praelei tim, cum confidam rationum mearum pondus omnibus este perspectum. Itaque per me licet, progrediantur qui stipersunt in suis muneribus obeundis.
tavit Heracleon; ad multam enim noctem protractos csse sermones nostros , piidem septimae horae lignum
admonuit, ut facile sit praevidere a re nonam, aut decimam cubaturos non cite, praeterquam quod Maec nati nostro garrulis altercationibus somnum subtrallere , injuria est, quam eius valetudini non cogitantes
Immo de me nihil cogitetis rogo regessit Virtigines j nullum enim neque corporis mei incommodum percipio , neque animi molestiam, sed potius plurima cum voluptate comtabulationibus vestris circa quaesti nem adeo seriam, & utilem, mihique ipsi aliquando fortassis prosiit
ram , .intersum. Incommodi quidem
vestri sollicitus sum, & ut illud,
quo ad pollum, avertam, aut minuam, parari cobilia, Sc lectos componi mandavi, hanc etenim in hisce aedibus noctem transigere quitque vestrum poterit, mane quanto citius, qui voluerit, abiturus. Pergite ergo aut morantes, aut festinantes, prout libuerit in dilputationibus vestris, in quibus displicet milii ab ignavia mea, non alias permitti vices, quam Auditoris. Tecuin igitur milii res est inquit
dem mei duas tantum partes faciam. Ostendere siquidem nitar mathem
licas disciplinas polle opem praestare,
536쪽
in determinatione causarum, tum invecta, & prudenti remediorum administratione, hi enim duo sunt pseli , circa quos tota Praxis medicavertitur. Et quo ad primam , audivisti procul dio non ita pridem ex Ecl-stene, quam prςstet opem inveniendae cauta morbificae in Dispnoea, &orthopnoea mathesis nostra, quod non ut unicum castra, sed ut ali rum plurium exemplum quoddam, velim accipias. Sed & illud mei
muneris est addere,ia non omnes causas ejusdem morbi indiscriminatim 1 Prachico assumendas elle, sed eas, a quibus indicationes curativae , aut praeservativae juxta diversam medentis intentionem, & Urorum utilit tem possint hauriri. Hς quas continentes, vel conjunctas vocant Meth dista in serie causarum & effectuum prςternaturalium cerium quemdam Jocum tenent, certisque notis ab aliis alteri moris discriminantur. Ad hase plurium numero seligendas non satis est observatio; licet enim causi rum morbificarum aliquet se se prodant aut sponte, aut per sectiones cadaverum ; ni tamen constet causam cognitam continentem elle, id p rum aut nihil ad curationem ex methodo instituendam profuerit. Praestat itur totam seriem causarum, & e lactuum praeternaturalium cognoscere, ut inter illas seligi possit continens , si curativae indicationes, aut antecedens si praeservativae, desiderei tur. At quis ad hoc rite comparatus
existet, nisi, et qui optimus The ricus sit, et quis optimus Theoricus, nisi et Mathematicus 3 Hoc ab Eris stene ex prosello, et a Cleobulo, ubi ansa data est, ita ostensum fuit, ut
dubium nullum possit superesse. Ut
quis ergo continentem causam, continentem in morbis singulis, 1uo ma te venetur, et liquidb cognoscat, cx gitur, ut matheli imbutus sit, ejusique Theoremata, et methodum a filicare noverit resolvendis per an ysim medicam symptomatibas mgrotorum. Insuper, si respicias in dum laesonis, quo caqlae morbificae nostra exagitant corpora, absque hγsirantia serebere, non ab immateri tis facultatibus, sed a materiali carum causarum praesentia, modo h mores in tu ibas agi, ut geri, accelerari , retardari, modb partes solidas distorqueri, irritari, comprimi, o
strui , scindi, modb paries solidas
offici a fluidis, et e contra, ita rit morbus semper consistat, aut in prava habitudine fluidorum, aut solid rilm, aut utrorumque inter se; quς omnia, aut in structura vitiata, aut
in motu mutato, aut in alterata compositione, aut in extraneo supraaddito radices habent. Et haec pariter omnia cum ad Mechanicam praecia pue pertineant, hinc eorum dilige tior inquisitio non ab alio, quam a Mechanico expectanda est. Noque obstat id, quod fortasse mente voluras , scilicet jamdudum proditas suisse morborum causas , ut Pulmonum ulcus Phlisis, Aquam in abdomine collectam Ascitis etc. idque sne ullo Mechanicae adiumento, hanc enim notitiam acceptam reserimus sectioni cadaverum; quam et ipse laudo, uti validissimum medium revelationis causarum, sed non ideo unicum , et in omnibus morbis qque potens; phI- res etenim vix in cadaveribus sui ipsorum vcstigia relinquunt, neque omnia,
537쪽
nia, que in cadaveribus Alcmantur, dum est plurimam de iis notitiam ac uitet sunt, sed eductus causarum in- magiricorum laboribus deductam erue spicuarum ἔ- Hinc saepe numero se, licet reperiantur adhuc tam i neque ulcus pulmonum in Phtili, ne- cordo , 8c rerum suarum ignari Atque Aqua in Astite pro cautis con- tifices, qui Chymica auxilia canetinentibus ab oculatioribus Practicis. peius & angue horrent, medicame sed quid altius, quod nisi superet torumque omnium facultates solis medendi ratio, frustra aqua educitur, primis qualitatibus circumlcribunt, quia nova, et copiosior depluit, stu- reclamente licet corum Praeceptorellia ulcus ad exsi cationem, et con- Hippocrate libro de vet. med. comsolidationein, etiam si pollet, perdu- ceptis limis verbis alterclare, de proceretur, quia aliud alibi emergerct, bante, caliditatem, frigiditatem , ii
constantibus enim causis continenti- miditatem, et siccitatem . minimebus, earum et echus conservari, aut omnium facultatum potentes elle ad saltum restaviari neceste est. Non nolua corpora alteranda. Quantum-
haec dico, quasi ac crcdam math vis autem ad Chymicam praecipuEmaticas disciplinas iam correxisse e spectent pharmaccutica remedia, non
rores antiquorum circa causas mor- liberantur tamen ab examine matheborum, hoc enim opus poliremum malico, cum etenim medicamentum
illud est, quod ab iis lperatur, et nullum sit, nisi relatum ad co
non antequam constiterit de ratione pora , et adestectus, quos in illis e singularum actionum iuxta leges na- test producere, qua ratione ostensumturae, cujus notitia praecedere debet est caulas morbincas agere mechani modum laetionis, si tamen verum est ce, eadem demonstrari potest, Me illud a mathesi ad res humanas tra- chanicam' essse pharmacorum acti
ductum Adagium : Rectum est men- nem, ideoque subjectam mathematicet lura obliqui; sicuti neque tantum tractationi. Sed neque in hoc consi- tribuo diiciplinis. ut credam solas stit maxima utilitas mathematum, seclpol se tanto muneri susticere; quin potius in eo, quod, cum cstectus, qui potilis existimo & ex Chymica, Ze a medicamentis expectantur, alii qui- ex Analome, tum per analysim mi- dem sensui manifesti sint, alii in1-nimarum particularum, tum per c manifestis coalescant, non potcst hos, daverum aperturam, δc ex Physica, neque observatio, neque Ars chy-& undequoque petenda esse praesidia, mica in lucem proferre, nisi habeat ita tamen ut non praetermittatur Ma- adjutricem mathesim ; scilicet ve- thesis, ea utpote a qua potiora expe- nandi sunt motus diversi , quos e ctanda sunt. Idem de remediis di- dem pharmaca in corporibus ani-cendum est, quorum alia examinanda lium introducunt, qui ex his plota sunt a Chymica simul, de a mathesi, citcuntur, et tandem in quos crumalia ab hac solum. Quae ad Phar- pant manifestos. Id ipsum de immaccuticam spectant, videntur qui- manifestis dicendum est. Quantumdem eiic potius juris chymici, quam autem haec notitia ad determinati mathematici ; neque enim negam nem, et electionem remediorum n K cellaria
538쪽
cessaria sit, dicat praetens Artis inse-licitas , quae maxime in hoc radi
Transeo ad medicamenta chirurgica, frictiones , cucurbitulas, scarificationes , cauteria, dentium , de extraneorum evulsiones, Sec. in primis
vero missionem sanguinis. In his nullam partem sibi exposcere poteth Chymica; de modo enim agendi, Eede ei sectibus consideratio tota, quantum patet, mechanica est, nec ullo nititur principio chymico. Pro tali etiam trabita est, vel ab antiquissimis Auctoribus, nisi quod effectus aliquando ad quatuor qualitates terminare crediti sunt. Sola misso languinis valeat pro cunistis. Hujus docti ina a Bellino, qucrnadmodum non semel ab aliis dictum, demonstrationibus firmata est; potest & adhuc ulterius promoveri, cui operi habeo incumbentem Amicum. Uium ejus ostendit Mathelis, cautiones adhibendas suggessit, pericula innuit,
adeo ut, qui hanc materiam callu rint , pollini nihil relinquere non nimadversum , necellarium ad camdeliberandam. Habes Oloodeme sententiam meam , dc rationes pro usu Matheieos in Praxi medica. Corrige Tu sapientia tua meae mentis c rores , ultimus enim in loquendo cum sis futurus, iuxta nostrarum consultationum conluetudinem, jus habes deliberandi.
Absit reposuit Oloodemus) quod
unquam credas me tam superbum, ut mihi hanc patiar adscribi auctoritatem ; non enim is stim , qui reliquis doctrina, aut prudcntia, quemadmodum certe non aetate , praecellere praesumam I immo optanda mi-D. Gulielmmi Oper. Tom. I I.
hi seret potius tacendi, quam oran di conditio, posterior enim in. longi contabulationibus etiam molest relle consuevit. Reponam tamen que potero, & quam breviter potero. Bina itaque tibi viuus es ostendiisse, o
Arsidas, oratione tua, alterum de d terminandis causis morborum conti nentibus, alterum circa icligenda re media juxta modum eorum actionis,
ct indigentiam causarum moi bifica rum. Haec duo igitur & ego breviter limul perstringam. Si quae promittis , omnia vcra sunt, in tuam manibus, et pedibus venio sententiam; sed vereor ne te transversum rapuerit perditus erga disciplinas amor. Non
negaverim caulas morborum mechanica agere virtute, concedamque mechanicam esse auxiliorum rationem; id enim rationes tuae abundc prob vere; sed vereor, ne tantum unquam
valitura sit Mathesis humana, ut
morborum causas vcru Occultas, ct imperscrutabiles, et in quibus divinumquid latere, sensit Cous Senex, pr mere in lucem possit. Faciliores jam a multo tempore manifestae sunt; li ficiliores semper quaelitae , nunquam
inventae, neque a Mathematicis tuis.
Potius aliquid concesserim circa actionem pharmacorum , in quorum examine iure primas concedis Atti Chimicae, que ista eorum naturam potest revelare, quae non modicum fundamentum est ad revelandum gendi modum, et detegendos varios effectuum , ut ais , immani sestorum concursus ad eundem ma sellandum;
Sicuti in auxiliis ci irurgicis potius ςgo quoque jus tribuo Mechanicae
tuς. Novi enim luxatorum ossium repositionem, ex viribus mechanicis,
539쪽
et ex machinaria ipsa, de qua Hippo- stratore intelligere non possim; sin
crates in Moclico, non raro esse au- minus, nunquam aedepol me audietis spicandam; idem de dentium evul- in re medica mathematice disterentione , ct corruptorum membrorum tem. Neque enim rebus meis bene amputatione concellerim; ea enim consultum cxistimarem, si ut paucio- est curandorum morborum necessitas, ribus adhaererem , pluribus fierem ut remedia undique conquisita sint, exosus, qui aut ad consultationes vo-
non modo ex solidis Artibus, sed vel candum, vel ad curationes superac- ab ipsa damnata superstitione. Quod cersendum , vel recusarent, vel Trevero ais de venae sectione, vereor saltem admitterent , ut hisce meis ne abundes in sermone; Si enim de- oculis vidi acciditIe nescio quibus, monstrata sunt, ut affirmas, omnia, non alia de causa, nisi quia supra alios cur non iis acquiescunt integrae re- velle sapere crediti sunt. Opinionem centium Erasistrateorum catcrvae, qui ibitur vestram, quemadmodum si non in Urbe nostra, et aliis Italiae revi- falsam, saltem audacem, et invidio- viscentes, abstinent 1 Phlebothomia iam censeo, ita ejus effectus portentamquam a praesidio non modo in tosos experiri animus non est; cumtili, sed etiam pemicio . Tandem mihi satis superque sit, quoties Viri
an mathematica medicina potiore aut mathematici alloquendi sunt de re- remediorum selectum , aut admini- bus medicis, s dicam partes singulas strationem, aut ordinem effectura sit, agere actione mechantea, cujusIibet mihi quidem, ingenue fateor, non ipsarum propria, aut causas morbi- constat. Eficisis adhuc , dubito; scd ncas tonum visceris alteraste, vel tur-
et si essectilet, quis distinguere posset batum fit ille aequilibrium inter flui-
in tanta auxiliorum , quin et meth das, et spirituosas partes, et alia sidorum diversitate, quanta hodie , milia, quae ob siuam universtatem pud Medicos viget; adeo ut duos non nullius sententiae opponuntur, immo reperias, nisi fortasse inter eos, qui cum omnibus possunt conciliari. CP ex eodem Commentario suarum cu- terum si Prophetam inter pocula age-
rationum hauriunt procellus, qui in re licet, a longe mihi videor vict eodem aegrotante , cadem die, in riam ilvcstram prosipicerc; Tyrones idcm remedium, sejunctim interro- cnim quoslibet perspicacioris ingenii, gati consentiant. Ego sane quod ad et studio addictiores, quibus Artibus
me spectat, arreptam methodum cu- ignoro, in vestram traxistis senten-randorum qgrorum, retinebo tandiu, tiam, quorum non paucos novi pro
quamdia melior fuerit oblata. Si sua aetate valde eruditos. Hi, qui vos Mathematici id praestiteritis, aut tandem aliquando in Medicina n saltem reliquos hujus Urbis medicos cicnda nobis iii ccedent, totam me- in vestram traxeritis sententiam. G- dentum rempublicam mathematicis bio procul ad vestra castra transibo; legibus gubernabunt, et quod nobis non enim adeo in Mathematicis ho- non licet per contentiones non niti spes sum , ut aliquam ex demonstra- cineribus componendas, ipsi ledatistionibus Boetellianis absque praemo, discordiis, placide absolvent laborum
540쪽
fiuctibus stulturi. Nec in Urbe n stra Glum, ct in illius imperio su Mitis provinciis, sed et in universia Europa, citius, vel tardius id ipsum
eventurum praevideo, usque ad verum est fatis regi, tuaque habere sy-dera, sicuti regnorum, ita etiam opinionum univer lilium mutationes.
Prosecho reposuit ridens Virtig nes) in tuae sententiς partem venio Ol deme. Medicina enim semper fuit popularis Ars, cit, et erit, ad ingenium vulgi ideo cxercenda, qui sicuti iudicandi de optimo Medico sibi arrogavit potestatem, ira favore suo attollit, non qui doctiores sunt, aut versatiores, sed qui magis populares.
Fit hinc, videamus indoctos omnino , et vix latinam callcntes , opibus et existimatione Viris doctissimis pr.estare. Sed horum fortuna ad Artem pertinet, quam ruilcm ad nos pervcnturam suille, vel ego agnosco,
si non ab aliis, quam hisce suillet exculta, et nisi identidem divina providentia eduxistet honestos Viros, qui posthabita auri ingloria , ct sacra s me , illi perficiendς omnem suam
operam contuli flent, quos tamen pro opera perpetrata orbis universus laude prolecutus est immortali; quin et non raro Principes longe majoribus muneribus, et stipendiis cumularunt, et etiam num cumulant, ut ipsis invidendum non sit Practicorum hujulia
modi Faboris pleni; talicitati. Sed
graves somno oculi, non minus vos, credo, quius me admonent longisis e sese protractam , quam deceret, vigiliam , maleque mereri de convivis
suis, qui noctes illis faciunt in m-nes. Q striissi nostra ut video, non praesens, sed serum expectat judi-
cium; adeo enim in utramque, partem, et erudite, et subtiliter, et solide disputatum est, ut uon credam quem quam vestrum suam deseruiste sententiam. Id tantum mihi videor pro certo haberi polle mathematicas dis.ciplinas a Medicis alicnas non elic Ian vero tanta sit futura earum vis, ut Artem vestram abitrahant a cor μjectura sitia et ad gradum aliquem, si non certitudinis, saltem majoris ci ritatis evehant, adhuc anceps haereo; spero tamen ex iis, quae hucuique audivi facta, et praecipue cum sciam
in hoc Viros doctissimos, & gravi Diimos occupari, quorum tres nescio, an quatuor prae oculis habeo nulli secundos. Si ero item, ex quo videam in dies Mathesim nova suscipere, et ampla incrementa, illamque severitatem dimittere, qua nimium a rebus physicis removebatur. Abanalytica, prςsertim exculta iuxta recentem methodum , meo judicio, potiora expectari polliint prςlidia. Sed firmandus est contra adversa, & non facile superabiles dissicultates animus i coercendi etiam forent, si liceret , qui extra chorum saltare gestiunt. Verumtamen hora sera receptui canit: Si ultra mediam noctemiser Urbcm incertam vagari, sub cς-o crudo, & adhuc disceptationum calore servido alicui volupe est, pr sto sunt currus , qui vos domum T ducant. Si vino, quod laudo , subcodem mectum tecto intempestam noctem agere non displicet, cubicula pro singulis parata, & servi, qui cud
turis ministrent. Uerum uti opini num , ita & electionis arbitrium p nes quemlibet vestrum sit; Viris enim adeo in omni scientiarum genere era