Servatii Gallaei Dissertationes de Sibyllis earumque oraculis, cum figuris aeneis

31쪽

nuncupatM. eique consonus Solinus, ut iam supra notatum, rustath.

Dardanum eum ex Samothracia venisis, Teucri Regio lassibi desponsasse , Ness er Barean Mus, o ex Neso uiam 'si nata uisse So Eam ratem ris qua quotquot Mulieres Fatidicaefuerunt, Sibyllae dicebantur, non jania nune illi iuneti essem, sed quia iliter Deum paterentin, sd nominis sortitae. Suidas dicit omnes Numine amatas mulieres Sib lias vocatas. Caelius

Rhodiginus libi XIV. cap. I. dicit Sibyllam Phrygiam solam , proprio

nomine Sibyllam vocatam: Dardanus inquit, Samothracia resim v nit ad Neuerum Reeem, cujus filias duas duxit uxores Bariam ct Nesonem rex Nesone nata est fia Fatidica,quae Spiritu Fatiduo , Divino asina,populissescitantibus responso defuturis pronuntiabat, nomine proprio dicta Sibyllae

quapropter summo bonore culta est in Apa, propter communieatronem quam eredebarur habere eum lolline, qui sili insepirabat Oraeuia admiramisaa. Sed quo auctore, quibus rationsbus motus haec asserat, non refert, ideoque, haud magni momenti esse hanc assertionem, credimus. Huic autem opinioni contrarius est Marc. Antimach. prassati in orac. Sibylliqui omnibus Faeminis Vatibus Sibyllae nomen impertit, quippe qui illius verbi notionem hanc esse autumat, ut sit idem Sibylla quod Uates, sorte Diodor. secutus loco laudato. Sed probatione caret haec simplex Grmatio. Hisce explicatis, notandum porro, etiam Ethnicis quibusdam, in genere voce Sibyllae notari quamvis Fatidicam Faeminam , Deorum consilia enuntiantem: Servius in i II AEneide Virg. nam Sibylla nomen est appellativum omnium Vaticinantium. Sibilia aurem dirietur omnis puelga, caelus pectus numen recipit. Sic sentiunt Lactant. Divini Instia tui. lib. I. cap. VI. Isidorus Hispalensis origint lib. VlII. cap. 8. Peucerus de Divinat: Fungerus in Elymolog: aliique complures. quos omnes recensere supervacaneum est: notandum Isidorr superius - laudatum, statuere; quemadmodum Vir omnis prophetam vel Vates dicitur vel Propheta, ita omnem taminam Prophetantem Sibyllam v cari, illudque nomen ex ossicio, non ex proprietate vocabuli esse: hoc ita

quidem assirmatum, non vero probatum video; illis haec sententia pr cui

32쪽

cul dubio arridet qui EntheasDi vinoque spiritu amatas stituunt Sibyllas,

cuius opinionis falsitas, suo loco, ut diximus, demonstrabitur. Nobis vero haud ita videtur, improbamusque illorum temeritatem , qui etiam Sanctissimis matronas hoc Ethnico nomine dc signarunt: Onuphrius PanVinius lib. de Sibyllis statuit, Deboram Prophetissim cuius mentio est facta Iudi cap. IV. com. IV. Sibyllis annumerandam illamque pro omnium antiquissima habendam, re illi posse adjunpi Mirjam Mosis

Aaronisque sororem. Exod. C. l . veis: ro. ut & Chuidam Prophctissum uxorcm Schallumi, de qua legimus a Chronic. cap. 94. vers: 22. Sed putem virum illum , insignitaminas illas affecisse injuria, Sanctas Prophetissa, , Sancto Dei Spiritu actas oracula vi ra & laudes veri Jeli vae tandentes & canentes. magicis, diabolico & impuro spiritu actis comparando paresque constituendo: an non iniuriosum pariter ac audax facinus, Muliercm energumenam . &quae nescia quid cffutiret mente alienata . imo quae se meretricem siletur, ut postea notabitur amplius, reputari inter Castas inoque factat as Prophetissast sed non miramur Onu rium amore pseud Sibyllae occaecatum, tam scede erra se, siquidem & alium errorem, optime & doctissime illum annotante

D. Blondello, si ripto consignarit et nempe Deboram Sibyllarum omnium esse antiquissimam, dato enim sed non concessio, Miriam Siby llis adnumerandam , an non ex Historia Sacra patet Mirjam sere duobus seculis antecessit Ie Deboram l Blondellus putat annos centum octuaginta & unum praecessisse Miriam, Deboraque Antiquiorem dicendam: alii aliter computant, sed quidquid sit certissimum est Deboram non debere Mida antiquiorem iudicari apertissime sacro Dci verbo reclamante. Haec imprasentiarum sussiciant: sorte alibi plura de his dicendi suppeditabuur materia.Ut autem ad nominis acceptionem, unde dc flexi mus , revertamur , dicimus ipsis Paganis etiam indefinite quasvis notari Foeminas Fatidicas, quae illis in locis successiva dederunt Oracula, omnesque Sibyllae dictae fuerunt. quo modo Reges quidam Ptolomaei,

Λbimedechi. Pharaones vocati. Suidas in voce ς αστω, λαλῆ 3πανπις οἱ Βασιλ εἰς A.-Ηου, Falsum esse puto quod

Josephus lib Antiquitat: η .cap 2. tradit, dicens Pharao Regem AEgyp - tiis significat. Vide Bocharti Phaleg lib. I l. cap. XXVI. Magis arridct Suidae sententia. Hinc etiam multae aliae nationes Reges suos nomine successivo indigitarunt: Alexandrini Ptolomaeos a primo eius urbi, Rege, ut Josephus loco citato indicat. Paphlegonax Rcg s, Pylaeni cs

33쪽

uocabantur ab antiquo illo Pylaeniene cujus Homerus in Baeotia meminit. Cappadociae plerique dicti fuere Ariarathes. Thraciae plurimi in tys nomen fuit. Parthorum Arsacae, &c. eo modo omnes Faeminas Fatidicas apud Gentiles dictas Sibyllas autumant nonnulli: quod & valde probabile iudicamus ει cui sententiae non repugnamus et uti superius di ea satis indicant. Huic sententiae etiam Magnus Salmasius favere vid tur in notis ad Solinum, Scriptori illi adstipulans qui primam omnium, Sibyllam nominatam, reliquas autem de parilitate scientiae fodictas cre didit. Sunt qui ad puras sabulas reseram, exi sitimantes eo modo Faeminas quasdam Sibyllas nominatas quo & aliae dictae suere M usae Gratiae,Furiae,&c. Hanc sententiam fovet inter neotericos Socinus, contra Nictum relat:clasL8.c.9 qui i i hic loci aperte sic argutatur quid nos iubet credere,1 sSis Eas nevera adiquando fuisset contendit porro neminem ipsarum aetati proximum certi quid de illusiriptum reliquisse ain certam aliquam Historiam de ii; tradidise: imo ct narronem esim, is ruotquot a me ipsum de&0Llis una vel pluribus mentionem fine, nihil explicari aus certi habuisse aut Lei posse, quemadmodum eorum, 'me commemorantur de , is testimonia satis aperia induante & mox. Cum Livius diligentissimin Historiae Romame Scriptor nullampraesin huius rei mentionem fecem merio pro fabula narrari nem istam de Sibila Cumana quae Tarquinis suos quosdam libros venales, obtulerit habre fuisse, habendamrue essestatuere possumus: na ct invi HSibyssis narrarumes, saburas esse, veri iis est: ct potius credendum viritur, eas nunquam extitisse: aut ceria, quas i arum nomine circumferuntinearmina, maiori me parte conficta esse.

Quid de illis, quae Ciceronis tempore Romae asservabantur, Ipse Cicero senserit, ex his verbis patet quae de illis a. de Divini scriptite callivi, qui ita composuit, perfecit, ut quodcunque accidisset, praedictum videremae, hominum is temporum definitione sublata. Ex quibus intelligiatur, eum pro certo habuiste, non Sibyllam aliquam: sed quempiam

alium versus illos composuissem idque tanquam si esset Vates, cum tamen revera non esset: hactenus Socinus sic adnotante Christet Becmanno. Huic Socino possent & alii adnumerari, verum haec tanti non iudicamus, ut hisce inhaereamus, & lectorem remoremur. Sed haec sententia quamvis suis rationibus fulta videatur nobis erit refutanda ubi de Sibyllarum existentia,an unquam fuerint,nobis agendum erit.Nos equidem hoc pro certo statuimus, seisse quidem olim apud Paganos, nonnullas Finis

minas fatidicas dictas, & a multis pro energumenis & diabolico Spiritu

34쪽

aetis, quaeres quasdam de cultu & superstitiosa Gentilium Deorum RO ligione aliaque constripserint,fuisse habitas: sed haec quae nunc hominum

in manibus versantur carmin pro illis famosi s & adeo decantatis Orac lis, habenda esse: omnino negamus & pernegamus: re Deo dante, octo illos Sibyllinorum versuum libros, esse a quopiam impostore conscriptos , hominibusque pro Oraculis Sibyllinis obtrusos, luce meridi na clarius, Deo dante demonstrabimus. Sunt etiam qui ad Emblemata reserunt: qua de re videndus Peucerus de Divinat. pag. 264. Sec. Non desunt qui unam tantum Fceminam Fatidicam inter Gentiles r pertam statuunt, illamque multa vatis instar praedixisse, nomenque pro varietate & diversitate loci ubi culta & consulta suit, Erythraeam quia Erythris, Persicam quia in Persa, Cumanam, quia Cumis consulta aut vaticinata sit, sortitam suisset Eo modo quo unus idemque Jupiter, Ammonius, Olympius S c. Apollo, Thymbraeus, Delphicus, clarius, Cynthius, &c. Quamvis autem haud dissiculter concederemus post Solinum, unam tantum fuisse Sibyllam , inde tamen non sequeretur unam eandemque Sibyllam in tam diversis locis consultam fuisse, aut oracula dedisse. Est enim Sibylla Erythraea, Persica, C mana id est Italica Libyca, Delphica, Hellespontica, &c. An omni hus illis in locis habitasset Sibylla ἰ ego saltem hoc ut credam adduci

non possum. Ideoque credere malim, primam omnium,Sibyllam quidem dictam, caeterasque inter Paganos, Foeminas Pseudoprophetisi

sis , de parilitate Scientiae Sibilas dictas. Et quando de Sibyllis nunc agimus, intelligimus, de Foeminis quibusdam, apud gentiles, propter

Oracula , quibus plurimas res suturas indicarunt celeberrimis: tales que nonnullas exstitisse quondam, nobis nunc probandum incumbit: nam ad Fabulas , ad Emblemata , &c. eas referre, hoc est, maximae Antiquitatis parti, &Historiae contradicere, quod non adeo temereficiendum sine necessitate summa. Putamus ergo , liquido constare rates olim fatidicas Foeminas extitisse, sive sueripi Divinae sive Di bolicae, sive inlancholicae, hoc nunc non disputamus: primo Constat ex Scriptoribus variis tum profanis tum Sacris , Graecis & Latinis,

quorum aliquot Testimonia in medium proferre libet. ΠΛ ATDN EN SE A P. PLATO IN THEAG.

35쪽

quo nomine Bacis, & Sibylla, &nostras ille Amphilytus appellandi

sint ἰ T H E A G. Quoniam alio, Socrates, nisi vates vocentur EN ΦΑΙΔ P l.

Aem in Phaedro.

Maxima bona nobis contingunt per furorem divino quodam munere concessum . nam quae in DeIphis est vates,eaeque sacei dotes quae sunt in Dodona furore correptae, multis beneficiis & publice & privatim Graeciam affecerunt: mentis Vero compotes, exigua aut nulla beneficia eidem tribuerunt. Quod si Sibyllam, aliosque omnes qui vatia cinio usi sunt, singulatim vellemus recensere, quantas utilitates sagaci illa rerum suturarum scientia plurimis attulerint, in re omnibus perspicua operam tempusque insume

remus.

Aristoteles problematum serir.

XXX. quaesioue prιma. Multi etiam propterea, quod ille calor sedi mentis in vicino est, morbis vesaniae implicantur , aut instinctu lymphatico inservescunta ex quo Sibyllae essiciuntur, & Ba chae, & Omnes qui divino spiraculo instigari creduntur, cum scilicet id non morbo, sed naturali intemperie accidit. mDiuiliaco by COOgle

36쪽

tiem in libro de mirabilibus Auscultationibus.

Cumae in Italia ostenditur quoddam ut videtur) concla O' a ἐς αν τί πει ,αυμαειων

quibusdam vero Italiae incolis Cumaeam , ab aliis Μelanchraenam dictam.

Diodorus Siculas bibliothe

cae lib. IIII. Thebae captae ac dirutae sunt. Tiresiae filiam Daphnen postea cum victores cepissent, in Delphos voto suscepto misere oblationem Deo. Ea divinandi arteri edocta, in Delphis degens, multo majorem scientiam assecuta est. Itaque natura admirabili duce , plurima scripsit varii generis responsa. Cujus ex versibus Homerum poetam serunt multa ad ornatum sui poematis sumpta transtulisse. Cum haec saepius Dei spiritu ferretur multaque traderet responsa , Sibylla ab omnibus cognominata est. nam plenam deo,& Sibyllam esse, idem no

tat.

37쪽

πις. κατ Αλεξα νον-τletiam tempore alia scit ibidem αυτον μα/ἶκη, καλου- isorta, & itidem vates, nomine ΑΘ Geziς, - της α τῆς πιλεως. Athenais.

τί Πυθzαν. oracula carmine. Σίcυλλα, μουνο - ω ι μαῖε, Sibylla serente ore, ut ait H καθ' Ηροκλειον, άγιλα e se racletus, risus, ornatus & suci exis

38쪽

num , cui insedisse dicitur pri- - '

quidem facturam se ait i sed 'η . ληφ' αυτη

se in luna circumire, muta-l- το πουιο σι ν καλου- tam in eam quae dicitur in Iu- ' φαινομον - η προσω-na apparere faciem : spiritum πιν, τωδε ἀευ πνἀ μα πγκω autem aeri contemperatum , semper omnia suo motu ediis turum e E corpore autem in terra mutato herbas ac mat riem exstituram quibus sacrae pecudes nutriantur , Varios colores , sermas , & qualitates viscerum habentes , unde hominibus sutura praemonstrentur. Haec quum Boethus perte derideret, Zous , Ut, inquit, haec maxime fibularum videantur similia , tamen vaticiniis testimonium ferunt muliniarum Graecarum urbium excidia atque migrationes, mul-

39쪽

- προς φαU, S νεα- Versiones. Haec vero quae recens Κυιλίαν f Δικαα- ων, κυμνά- apud Cumas & Dicaearchiam ac- α Οαλα κ ά;ο α λά τ Σί- oderunt, nonne pridem Sibyliacioλέων linis decantata carminibus temia . d pus Veturi debens persolvit l

ni ignis, servorem maris, sa-U- πνίμαος - θρι xorum & massarum flagra i ς, κ, φλυης πιλεων αρια mr - tium venti vi ejectionem , των ἡ 'λικάτων, ως μεθ' αεερον tot tantarumque simul urbia πιλΘουπιν αγνοι- ῶναι ἡ, α . um interitum , ut hodie qui φειαν οπου κίωκηνra ἡ χώρας φδ loca accedunt, non possintec- l cernere ubinam conditae fue--γκεγυαχ ης. Γιυ- ρορ εἰ γεγονε,

tempus coniecerunt, & ut in buccam venit disseminaverunt nomina & verba omnis generis eventuum . quorum quaedam quum sortuito evenerint,

similiter salsum est quod nunc dicitur, etiamsi postmodo verum fiat re contingente. Haec loquu-to Boetho, Vera est, inquit Ser pio, haec sententia de his quae ita praedicuntur sicut Boethus dixit, indefinite & incerto assi mento: ta,si vicit imperator cui praedicta fuit victoria, s urbs deletur cui exscidium praedictum est. Ubi autem non modo quid

40쪽

Iuturum sit,sed etiam quomodo, quando, qua occasione, quo auctore, praedicitur: non hoc est

coniectatio fortasse futuri Q sed certo suturi praedictio.

Paulo post

MuIta nomina videmus ab cognominibus occultari. Her

philam Erythraeam , satidica quod esset , Sibyllam appellave

runt.

Elianus variae historiae

IIbo XII. Sibyllae sunt quattuor , Erythraea, Samia, AEgyptia, &Sardiana. Adjungunt quidam sex alias, ut sint omnes numero decem, e quibus Cumaea & Judaea esse seruntur.

Pausanias in Phocicis.

Saxum illic eminet, de quo Sibyllam Herophilan oracula canere solitam Delphi tradidere, quae cognomine Sibylla nuncupata ab initio fuit. Hanc perinde atque aliam quamvis antiquam fuisse comperi. Filiam Graeci Iovis & Lamiae dictitant: Lamiam ipsam Neptuno genitam , mulierum omnium primam vaticinatam , & ab Α-stis Sibyllam nominatam haec ηπι πως υμ πιτε κών ἀ πι - κίκ ἐι εἰκασμο ς τ I; α