장음표시 사용
51쪽
δεικνυου en cum λωον. spuluncam Ostendunt , in eaque
Ex Latinis Scriptoribus etiam plurima colligere possemus testimonia haec impraesentiarum lassiciant, vide Opsopaeum. Agathias lib. I. Spelunca erat utrinque patentior & profunda, penitissimisque de amplissimis penetralibus, voraginibusque immensis in abruptum de scenderat. Hanc ferunt Sibyllam Italicensem illam & magnam incoluis. se, quae Phoebo capta, &spiritu divino instincta, petentibus futura praediceret. Siquidem aeneae , Anchisae filio, tradunt se adeunti omnia praedixisse, quae illi essent in posterum occursura.
Sibylla in Delphis duplici ratione Deum suscipere solita est: aut enim per tenuem spiritum & ignem , qui alicubi ex ore quodam antri pro rumpebat : aut ipsa etiam in adyto sedens super aeneam sellam, quae tria pes vel quadrupes foret, numinique scata, & utrobique divino illo spiritu acta, vaticinia sundebat: itaque cum plurimus ignis ex antro evolans vati undique circumfunditur, eamque suo numine repletam agitat. Aut item sacratae sedi adhaeret, perquam Deo amata protinus ad vaticinia erumpit. - i
Cum duobus modis animi sine ratione & scientia, motu ipsi suo , ῆ- luto & libero incitarentur: uno, furente: altero, somniante: fur ris divinationem Sibyllinis maxime versibus contineri arbitrati, eorum decem interpretes delectos ex civitate esse voluerunt Bem. Carent, arte ii qui non ratione aut conjectura observatis ac notatis signis, Dissiligod by Coral
52쪽
pnis, sed concitatone quadam animi, aut soluto liberoque motu futuis ra praesentiunt. Quod &somniantibus saepe contingit, &nonnunquam vaticinar tibu pcν surorcm, ut Bacchis Boeotius, ut Epimenides Cres,
ut Sibylla Erythraea. Bem. Terrae vis Pythiam Delphis incitabat, naturae Sibyllam. Lem. lib. II. de divinatione. Sibyllae versus observamus, quos illa furens sudisse dicitur. Quorum interpres nuper falsa quaedam hominum fama dicturus in senatu putabatur, eum, quem re vera regem habebamus, appellandum qu que esse regem . si sal vi esse vellemus. Hoc si est in libris, in quem hominem , & in quod tempus est ' callide enim qui illa composuit, perficit, ut quodcunque accidistit, praeditum videretur, hominum &temporum definitione sublata. Adhibuit etiam latebram obscuritatis, ut iidem versus alias in aliam rem posse accommodari viderentur. Non esse autem illud carmen surentis, cum ipsum poema declarat est enim magis artis & diligentiae quam incitationis &motus) tum vero ea quae dicitur, cum deinceps exprimis versus litteris aliquid connectitur, ut in quibusdam Ennianis, quae Ennius secit. Idc te magis est attenti animi quam iurentis. Atque in Sibyllinis ex primo versa cujusque sententiae primis litteris illius sententiae carmen omne praetexi tur. Hoc scriptoris est, non iurentis; adhibentis diligentiam, non insani.
me ubi delatus, Cumaeam acceseris urbem, Druinosique lacus, ct Averna sonantia sylvis, Infimam vatem adspicies, 3 e rupe sub ima ta eanit, fotirsique notas er nomina mandar. 9uaecunque in Duas descripsit carmina virgo, Digerit in numerum . atque antro seia a relinquit:
Ida manent immota loeis, neque ab ordine cedunt. Verum eadem verso tenuis cum eardine venim
53쪽
Nunquam deinde cavo volitantia prendere saxo, Nec revocare stus. aut 1ungera carmina curas.
Inconsulti abeunt, sedemque odere Sibylia. V I. Eneid. At pius 2EMas arces, quibus altus Apollo Praesidet, horrendaeque procul secreta Sihil ,
Antrum immane, petit: magnam cui mentem animumque Delius insturat vates, aperitque futura. Mox. Excisum Euboisae latus ingens rupis in antrum . o lati ducunt aditus centum, ostia centum: E de ruunt totidem voces, resperia Sibila. mentum erat ad limen, eum virgo, Psere fata Tempus, aut Dem ecce, Desu. Cui talia fanti. Ante fores subito, non vultus, non color unusi Non comptae mansire eomae: sed pectus anhelum, Et rabie fera earda tument: maiorque videri, e mortale senans, asina est numine quando Pam propiore Dei. -- Ibidem Talibus ex ad D tatis, Cumaea Sihi Honrendas canit ambages, antrogue remugit, Obbcuris vera involvens. ea frena furensi
Cancinit, ct simulos sub pectore vertit Apolso. Livius lib. I. decadis I
Evander tum ea, pmfugus ex Peloponneso, aut horitate magis quanti imperio regebat locat venerabilis vir miraculo litterarum rei novae inter rudes artium hominest venerabilior divinitate credita Carmentae matris, quam fatiloquam ante Sibyllae in Italiam adventum miratae hae gentes fuerant.
54쪽
Littora Cuminum, miscisique antra Sibylia Intrat, ct ut manes aderi per avrena paremor Orat. at illa diu vultu tellure moratum exit, tandemque Deo furabunda recepto, Mugna petis , dixit, vir factis maxime, M.
RU'ieit hine vates, , susspiratibus haustis,Nee dea sum dixit, nee sacri thuris honoremmanum dignare caput. neu nesius erres. Lux aeterna mihi, earituraque me dabatur,. Si mea virginitas Phoebo patuisses amanti. Dum tamen hane Ilerat, dum praecorrumpere donis Me eupit, elige, ait virgo Cumaea, quid optes, Optatis potiere tuis: ego pulveris hausti Osendens cumulum, quot haberet corpora pulvis, Tot mihi natales contingere vana rogavi, Exeuit ut peterem juvenes quoque protinus a nos. Hos tamen illi mihi dabar, internamque juventam ,. 3Si venemem paterer. Comtemps munere Phoebi
Innuba permaneo, sed jam felicior Has Terga dedit, tremuloque gradu venit aegra senectus , patienda diu est: nam jam mιhi saecula septem Acta vides, superest numeros ut puis ris aequem.
Ter centum meses, ter centum multa videre Tempus emit, cum de tanto me corpore arvam Longa dies faciet, eonsumptaque membra senecta , Ad minimum redigentur onus, nec amata vi ebor,
e placuisse Deo: Phorbus quoque forsitan ipserit non agnoscet, vel dilexsise negabit. que adeo mutata ferar, nullique videnda, rice tamen noscar, vocem mihi sata relinquent.
Corn. Tacitus annal. lib. I v. Relatum inde ad patres a Quinctiliano tribuno plebei de libro Sibyl-
55쪽
lae, quem Caninius Gallus quindecimvir recipi inter ceteros eiusdem vatis. & ea de re senMusconjultum postulaverat quo per discessionem
facto, milit litteras Caesar modice tribunum increpans, ignarum antiqui moris ob juventam: Gallo exprobrabat, quod serentiae caerem niarumque vetus, incerto auctore, ante sententiam collegii, non, ut assolet, lecto per m igistros aestimatoque carmine, apud infrequentem senatum egisset. Simul commonefecit: quia multa vana sub nomine
celebri vulgabantur, sanxisse Augustum . quem intra diem ad pra torem urbanum deserrentur, neque habere privatim liceret. quod a majoribus quoque decretum erat, post exustum sociali bello Capitolium, quaestis Samo, Ilio, Erythris, per Africam etiam ac Siciliam & Italicas colonias carminibus Sibullae; una seu plures fuerer datoque sacerdotibus negotio, quantum humana ope potuissent, vera discernere. Igitur tunc quoque notioni quindecimvirum is liber subh-
Plinius nat. his. v II. cap. X X X I I I. Divinitas & quaedam coelitum societas nobilissima, ex sceminis in Sibylla fuit: ex viris in Melampode apud Graecos, apud Romanos in
uem lib. x I I I. cap. X I I I. Inter omnes vero convenit Sibyllam ad Tarquinium Superbum tres libros attulisse ex quibus igni duo cremati ab ipsa, tertius cum Capit lio Syllanis temporibus. Idem lib. X X X I V. cap. V. Equidem & Sibyllae statuas iuxta rostra esse non miror, tres sint licet: una. quam Sex. Pacuvius Taurus aedilis plebis restituit: duae quas Μ. Messala.
Cumis Sibyllae sacellum est, sed ejus quae rebus Romenis quinquagesima Olympiade intersuit, cujusque librum ad Cornelium usque Syllam Pontisces nostri consulebant. tunc enim una cum Capitolio igni absumptus est. Nam priores duos Tarquinio Superbo parcius p
56쪽
cium offerente, quam postulabatur, ipsa exusserat. Huius sepulcrum in Sicilia adhuc manet. Delphicam autem Sibyllam ante Troiana bella vaticinatam Bocchus autumat, cujus versus plurimos operi suo Homerum inseruisse manifestat. Hanc Heriphile Erythrara annis aliquot intercedentibus insecuta est , Sibyllaque appellata est de scientiae parilita- ter quae inter alia magnifica Lesbios amissuros maris imperium multo ante praemonuit, quam id accideret. Ita Cumanam fuisse tertio post has loco ipsa aevi series probat.
Laudo tamen vacuis quod sedem figere Cumis Destinet, atque unum civem donare Sib)lla. Satyra V I I I. suod mori proposivi, non est sientensia r verum est. Credite me vobis folium recitare Sibi .
Addunt praeterea quidam, AEneam in eo littore Euxini cuiusdam comitis matrem ultimo aetatis affectam, circa stagnum quod est inter Misenon Avernumque extulisse, atque inde loco nomen inditum, qui etiam nunc Euxinius sinus dicitur. cumque comperisset ibidem Sibyl- Iam mortalibus sutura praecinere, inopido quod vocatur Cimbari nis, venisse eo sciscitatum de statu fortunarum suarum: aditisque fatis , vetitum ne is cognitam in Italia sepeliret Prochytam, cognati ne sibi conjunctam, quam incolumem reliquerat. Et postquam ad classem rediit, reperitque mortuam, in insula proxima sepelivisse; quae nunc quoque eodem est nomine, ut scribunt Vulcatius & Acilius
Ammianus Marcellinus lib. XX I.
Aperiunt nunc quoque ventura quum aestuant hominum corda, sed loquuntur divina. Sol enim ut arunt Phy sici mens mundi, nostras mentes ex sese velut scintillas diffunditans, quum eas incenderit veli ' mentius, futuri conscias reddit. Unde Si hae crebro se dicunt ardere,
57쪽
31 DE SIBYLLI e. Martianus Capella lib. I I. de plus Philologiae.
Alii quoque hujus generis homines in divinandi usum & praescientiam procreati, ut Carmentis in Arcadia, ab effuso per vaticinia carmine memorata. Sibylla, vel Erythrea , quaeque Cumana est, vel Phrygiar quas non decem , ut asserunt, sed duas fuisse non nescis, id est.
Erophilam Trojanam Marmensi filiam, &Symmachiam Hyppotensis filiam, quae Erythraea progenita, etiam Cumis est vaticinata. Donatus in m. Eneid. Virgilii.
Insanam dixit vatem, plenam nummis.
Sedem p e odere Sibilae Morem dixit Sibyllae, & quo in loco sit, &quo ordine singulorum desideriis respondeat. Sumit, inquit, foliar illic responsa conscribit, ordinat. & dimittit: Veniunt homines, conia siderant solia, & futura cognoscunt. Sed hoc habet mos ipse contrarium. quippe si ventus implerit seres, & ordinationem foliorum tur baverit, pereunt consulta, & dubii remeant, qui instructi fuerant redituri.
Servius in I v. eclog. Virgilii.
Ultima Cumai venit jam ereminis aetas Sibyllae quae Cumana fuit,& saecla per metalla divisiti dixit etiam, quis quo saeculo imperaret: &Solem ultimum, id est decimum, voluit. Novimus autem eundem esse Apollinem, unde dicit: Tuus jam regnat Apollo. Idem in III. Eneid. Virg. r Insanam vatem alii magnam dicunt: quia duo genera vaticinandi sunt, aut smplex, ut Heleni; aut per furorem, ut Sibyllae, quia vates a vi menti, appellatos Varro auctor est. Sed melius est Deo plenam x vaticinatricem intelligamus, a Graecorum tractum etymologia, qui μαντεις iam appellaVerunt. nam supra sensus hum nos intelligentia, suror & insania dicitur, teste Cicerone lib. de divinatione. Huic praestantissimae rei nomen nostris a divis, Graeci ut Plato interpretatur furore dixerunt, prorsus furoris divinationem SLbyllinis maxime versibus contineri arbitrati.
58쪽
Item Tribus modis sutura praedicit; aut voce, aut scriptura, aut signis rid est quibusdam notis, ut in obelisco Romae videmus. vel ut alii dicunt, notis litterarum, ut per unam litteram lignificet aliquid. Insoliis autem palmarum Sibyllam scribere solere, Varro testatur. Carmina vnrgo Quia ejus responsa versibus scribebantur. Virgo vero Phemonoe dicti est: nam Sibylla appellativum nomen est omnium vaticinantium, adeo ut Varro quot Sibyllae fuerint, scripserit. Sibylla autem dicitur omnis puella, cuius pectus numen recipit: nam AE olim dicunt Deos, βουλη autem est sententia. Ergo ii ΣicυAM quasi misdixcrunt. Inde est, Magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates. Sane sciendum, omnia responsa Sibyllae plus minusve centum contineri sermonibus: unde Vergilius ait, Quo lati ducunt aditus centum, Ostia ccntum, Unde ruunt totidcm voces responsa Sibyllae.
Idemn V I. t Suet d. . Bene autem Sibylla quid sit, expressit, Magnam cui montem animumque Delius inspirat vates. Nam, ut supra diximus, Sibylla dicta est quasi DK βουλοῦ, id est Dei sententia. Molici enim Gίς Deos dicunt. Item
Deiphobe Glauci) Subaudi filia, & est proprium nomen Sibyllae:
multae enim fuerunt, ut supra diximus in tertio, quaS omnes Varro in libris Rerum Divinarum commemorat, & requirit a qua sint fata Romana conscripta, & multi sequentcs Virgilium, ab hac Cumana dicunt. quae licet longaeva dicatur: non tamen valde congruit eam usque ad Tarquinii tempora durasse, cui libros Sibyllinos constat esse obditos. Dicit tamen Varro Erythraeam creditam scripsisse, quia post incensum Apollinis templum in quo sucrant libri, apud Erythraeam Insulam ipsa inventa sunt carmina. '
Longae sacerdos Sibylla. Hanc Apollo pio amore dilexit, &ei obtulit poscendi quod vellet arbitrium. illa hausit arenam manibus, &longam vitam poposcit. Cui Apollo respondit, id posse fieri, si Erythraeam Insulam, in qua habitabat, relinqueret, di eam nunquam sti-Ε deret. Diuiliaco by Cooste
59쪽
deret. Prosecta igitur Cumas tenuit, & illic desecta corporis viribus, vitam in sola voce retinuit. Quod cum cives ejus cognovissent, sive invidia, sive miseratione commoti, ei epistolam miserunt, creta antiquo more signatam : quae visa terra nam erat de ejus Insula in mortem resoluta est. Unde nonnulli dicunt, hanc esse quae Romana fata scripsit: quod incenso Apollinis templo inde Romam alati sunt libri, unde haec fuerat. Ex Patribus multi fuerunt ejus sententiae, extitisse olim mulieres inter paganos, Sibyllas nominatas, quae multa praedixerunt & sata cecineis
Graecos. Persicile autem vobis erit, rectam Religionem ex parte aliqua . & ea quae proxime ad Prophetarum accedunt doctrinam , a veteri Sibylla ex afflatu quodam mirifico per se i tes ac responsa vos docente per- cipere. Hanc Babylone ortam,
Berosi, qui Chaldaicam hist riam scripsit, filiam ad Campaniae oras nescio quomodo pervenisse serunt, ubi responsa dedit, in urbe cui Cumae nomen est. sexto a Baiis squilocus thermas Campanas habet lapide. Vidimus sane ea in urbe cum essemus, locum quendam, ubi basilicam ingentem uno fabrefactam saxo conspeximus, rem profecto maximam S admiratione Ompi dignissimam rubi
60쪽
ubi oracula eam edidisse, qui res t μέγι- , υμ -νὶςς , patrias a majoribus suis quasi per
manus traditas acceperant assirmabant. In media autem basilica
nobis illi ostenderunt tria solia ex αξιον , ενθα ci.' χρησμους --
repletis lavasse ibi eam, &stolat Π-m G εικνυον sumpta in penitissimam se basili-l Gκ οήτου εζε
eae aedem eodem exstructam saxo σύ ας λωίθου , ων πληρουμένων abdere, atque in media ea aede su--, λουερ ι ιαιέν ω ρω- per sublimiore gradu dc throno inis ελεγεν , GV Πλην ἀναλαμ-
uere scriptores, tum etiam Plato V
in Phaedro.Μihi certe quidem is Oνου. ουτω tare videturκum in illius vaticinia in- Μησμους εξαγοραγειν. T-της cidisset, vates Divinitate donasse. ο ρ Σιcυλλης ως Μησμωδου πολ- Videbat enim praedictiones ejus λοι Mλοι τ συγγν ad rem conserri ac proinde ad - μεμνην , κει Πλατων miratione ductus in libro ad Μe- , πῖς
verbum ita scribis: Recte profectoDivinoseos appellaverimus, ' M 'Fφ
quos modo vocamus satidicos &l ειν. - μ γαρ - - ω'ης Vates, nec minus hos etiam injπαλ ποειρηδεμα εγις πλη- reipublicae administratione ver--κς -τουτη θωυμάσας santes homines qutim reliquos, ta τοῦ ε ρος Meνωνα λέγω , αὶ atque insuper eos quoque dixeri φααῖς λερε nν Cis' χρη-mus Divinos esse, atque num ne instigari amatos, nec non τουτους θειους ἀνotis GΘουMα- Deo agitari attonitos, qui res P multas & magnas recte & vere L dicunt, nihil eorum quae lo--ου Θτου s. Omν κα quuntur intelligentes : mani- βορθωM λεγον nς πιλλα - με-