장음표시 사용
101쪽
acie vel fama notui, peregre adveni stet, ac, ut so- missa -- let cotingere, Caesari in Aula, aliove in loco occur- risset; ipse illico visum porrecta manu excipiebat, verbis benignissimis salutans. Solent Caesarem in C miles a urbes ingredientem senatores civici sub umbMla ad Sacram aut Regiam aedem deducer . Mirati sunt his occasionibus Ferdinandi benignitatem permulti. Tota aliquando via visus est humane cum Sena- 'toribus umbellam deserentibus conversari r qui umbis status, quae civium conditio, quae rerum esset facies 3 Cum ὀ ministris potioribus aliquem, au t ex μπλ. M familiaribus, decumbere ex morbo cognovit: duo ' tidie misit, qui suo nomine salutaret, referret qui valeret ; imminuereturne:mali vis, an auge ereps .
Adhaec sui corporis Medicos ad eosdem destinavit
jusos aegroti valetudinem. procurare diligente . Neq; vero Humanitatis haec ossicia in eos modo, qui in urbe ectent, exhibuit, sed in eos etiam, qui persaepe ab urbe decumbebant remotissmi; testes Ord, natis Bazmani Strammensis Archiepiscopus, Nic laus Esterhasi Comes Palatinus Ungari G& alij complures.
Caeteriam eximia haec Humanitas, morumq; f cilitas,non peperit contemptum Principis apud po pulos, sed plane cum amore existimationem auxit. -- Tis 'Non enim deasciebat ille majestatem, cum benignitatem Induerat; temperabarhac illam, sed non opprimebat. Hinc factu aliquando, ut eos ipsos, quos L et humani
102쪽
llumanitate ad loquendum invitabat, majestate faceret elingues. Scimus Tartarorum Regis Legatum in conspectu Caesaris positum obmutuisse: in errogatum deinde ab interprete, qui ita haesisset suavi Dsimo soram Principe 3 respondisse, fulgore se fuisse victum, quo Caesaris majestas emicaba .
A Nselmus Camirus Archiepiscopus Mogun-i M.tinus & Elector literis 23. Maij anno I 637. DA A datis Ferdiuandum Iustitiae in Romano Imperio coservandae cupidum ac Lelosum, ejusdemq;xutorem commendatissimum appellat. Et sane hac virtute Regna maxime stare cum intelligeret, nihil aequo optavit, ac suum cuiq; jus aut reddere, aut tu eri. Cum jure fuit agendum, in unam aequitatem intentus, nec affinitatem, nec dignitatem, nec authoritatem partium respexita. Frustra fuit illi aut potentiam alterius, aut spem suam objjcere; stetit contra omnia immotus, nec inclinavit, nisi quo Iu- ω,ia...iast, .. stitia trahebat. Venerat ex Italia Uiennam nobilissa cir/- sex mi studi ac opulenti gratia Princeps aliquis. Hujus probitate ac su/vitate delectatus Caesar, agebat cum eo famili priter, & vero benevoletia eum etiam prosequebatur non νulgati. Occupato Caesaris animo, vixdu-
103쪽
vix dubitandum videbatur, quin Principi adjudicada esset causa. Discussis libratisq; partium rationibus ventum est ad sententiam: Caesar contra principem pronuciavit. .Quo plus id aliqui mirati sunt, eo omnes magis Caesaris ustitiam ratulerunt. Fuit, , qui sciscitaretur a Caesare, qua ratione in posterum cum eo principe esset amarus 3 respondit, cadem,
qua ante latam sententiam. Nec mihi li cuit propter familiaritatem ab aequitate discederer nec illi licet Iustitice studium
interpretari mei in se amoris decrementu.
Rahersipurgi facio tumultu s. Februarij I 6 C s. occisus est Georgius Bassius Baro Ungarus. Bammj mortem e gente Ungara aliqui imputarunt praesidiarij militis Praefecto. Post dies non multos horri- bili incendio pene tota Civitas conflagravit ; & si Dinae fides habenda est,non absimilis clades magnς parti Styrrae imminerevideri poterat,nisi Ferdinandus in Praefectum gravius animadverteret. Fucre ex Consiliarijs, qui suggererent Principi, capite mulctandum Praefectum, ut parti laesae neret satis, ma-bamq; arceretur, quod gravissimu ab illi toti Provinciae imminebat. Respondit is, Ego Vero non .
patiar necem Praefecto inferri, si meritus z - - non est: ad injustitiam me minae aut P
ricula non adigent ue no, si Provincia tota L a sit ex r
104쪽
sit exurenda; non, si cum uxore ac liberis ad mendicitatem sim redigenduS. .
Quoties cauta criminalis discutienda fuit, tarde pronunciavit: jussit a Iudicibus perpedi; referri ad
se circumstantias omnes; iterum ac tertio causam recognosci; demum a religiosis Familijs precibus apud Deum agi, ne erraretu G. Latam Ratisbonae militari more sententiam in eos, qui Fridiandicae conspirationis participes habebantur, revocavit ad incude: tertio ac saepius recognovit cum suis; m
do per se, modo per alios divinum lumen a Deo po-poicit. Si qua in re probavit illud, Festina lente, injure dicendo ac pronunciando probavi O. Caeterum quotiescunq; vidit nullum aut publi---. co bono, aut privato imminere detrimentum, Iustitiae rigorem Clementiae suavitate temperavit S e ceptis unius generis delictips,cap. v. memoratis. Vix unquam Iatam in reos sententiam praetexijt a se non
imminutam ac mitigatam ,. Modo genuS commutavit supplicij, modo lochi, modo tempus. aliquando partem paenae sumalit, aliquando totam. Quod potuit uni tantum personae adscribi,noluit pluribus imputari Notam familijs non inussit ex eo, quod aliquis ex ijs, etiam laeta majestatis; reus est habitus. Nec parentum crimina filijs, nec fisiorum parentibus: rursus nec unius fratris delicta alteri censuit nocumcto esse debere, aut probro. l Cujusdam Rei, cui vita
105쪽
e ui vita non potu id condonari, filios ita solatus est, ut diceret patris crime illis fraudi non futurum. addidit, se illis futurum parentis loco, si ipsi se gereret ut decere . Ut plurimum laboraverit, ne Iustitia πωγου A.
I aederetur: ut saepe dixerita, malle mori, quam injuriam alicui inferre: forte tame non est as,
secutus, ut in aliquo ex Tribunalibus nunquam sit peccatum. Hoc possum asserere, a sciente ac volente non esse permissum. Nemo Principum potest omnia nosse: etsi oculos apestos semper gerat, multa illum necessario latenta.
- Liberalitas ac Munificentia.
nando contestari. Constans est Opinio, Vix in γλ ωρ, iisti Romano bolio alique sedisse, beneficentiae lande cum Ferdinando comparandum. Si, quam multa illius liberalitas in homines effudit, tam multa vellem hic recensere, non ego magis scribendo e cederem, quam ille nonnullis visus sit excedere donando. Magni nominis vir inter Aulicos facete sin a Diso in is, litus est dicere, optandum e cppitalibus duobus V ,-
106쪽
rum S patiens ultra fidena,& munificus praeter ma- dum visus est. Cum imitti benefaciendi ac donat di finem secerit adhuc suo animo munificentiae cupidissimo non videtur plane satisfecisse. Lepide jocatus aliquando, gratissimum sibi futurum dixit, si novam copiosamq; auri fodinana ejus in terris Deus aperui stet, no sibi ut opes aggeraret, sed ut esset prae manibus, quantum alij peterent quantum ipse optaret lar . Non addam hic plura de ejus Liberalitate aut Munificen ria, quam non tam demonstrare, quam tueri necesse habeo. Si quid enim in illoyllus reprehendit, prodigas ac profusas largitiones accusavit. Donatum esse ultra vires ; donatum ultra meritu ; locupletatas Religiosas Familsas, Cl roq; i ditatos milites ac tribunos ; auctos in i mensum opibus consiliarios; interim aes alienum non esse di lutum, creditores fraudatos suo ; pauperibus, viduis, pupillis satis non esse factum , . No est hic anim9 apologias stribere.Quod attinet ad largitiones, quib9 aeris alieni solatione criminatur impeditam, haec habeo quae dicam. Non ita en eglectum aes alienum, ut omnino sibi aliqui pe suaden O. Scio rationes magnas dissolutas ege via Bonis attributis immobilibus, vel pecunia numer ta. Adhaec Pragae anno I 623. mandavit Ferdina dus, ut ex Camera Boemica quotannis florenorum millia omnino quinquaginta eo traducerentur, ut
ij qui olim Rudolpho aut Matthiae Caioribus itis riori in
107쪽
rsori in ordine inseruierant, satisfieret, quocunque tandem titulo ijs ius esset. Nec secus actuna in alijs Provincijs, quam in Boemia. Quoties delatum est uere egere aliquem,' la rationes in Camera habere, toties rescriptum, ut satis fieret. His omissis, video aeque debuisse Caesarem,quas vocant, largitiones facere, ac antiquum aes alienum dissoluere; imo illud huic fu isse praeserendum. Fu re tempora, quibus non privata modo, sed publica omnia subiere discrimen; armis erant tuenda; milite erat opus in campo; prudentibus domi consiliarijs. Illi manu, hi prudentia & consito, Provi cias ac Regna Principi; vineas, agrOS, domos, praedia, arces privatis debebant tueri. Non debuit largitionibus ιχ hos & illos, sibi ac rebus suis, motumque populorum, Caesar obstringere 3 Quid si, quas vocamus largitiones, dixerim fuisse majori ex parte stipendia ξ criminabitur quis sellata stipendia inesti, dum illo opus est, ne signis excedat, aut ad hostem se conserat Z Nam quae sunt Clero ac religiosis Fami- Iijs hoc tempore attributa, plane necessaria fucr . Hoc armis agebatur, ut Haeres e Provinciis, in quas etiam contra Imperij constitutiones ves irrepserar, vel inducta fuerat, pulsa, vera & Catholica Religio restitueretur: non detbuit ijs devictu prospici, quisio sudore ac laboribus animarum saluti operam erant daturi 3 ut praeteream,occupata quondamis ab
Acatholicis Ecclesiasticorum bona aequum misi M aliquo
108쪽
aliquo jetuit modo con pensari. Non excurram longi . Ex ijs,quia .Ferdinando pes ac dona accepere, plurimi sunt doctrina& pietate laudatissimi , ex his nemo,non dicam petijsset aliquid,sed nec Obl tum a Ferdinando suscepisset, si inique factum e simassent,aere alieno praeterit*,largitio es explica
Ccasonem omnem Clerum & Religiosas Familias exornandi avide axripuit, nec minus dignitati eorum & como consuluit pater amantissimus filiorum. Clero paroecias, illisq; adjunm Saserdotia in Bocmia, caeterisque Austriacis Provincijspenc innumera irestituit. UOrestitueret, summo suo labore, sumptu, periculo Acatholicis eripuit. Canonicorum C0llegia plurima,&Viennense imprimis,novis transcriptis opibus uxit. Quatuor fund ndiis in hocmiaEpiscopalibus constu . Pragensem Arctaiepiscopatu, quem
109쪽
pletavit. Daninb, post Hussiticam Haeresus disseia
minatam, Clero in Boemia illata, magnifica largitione compensavit. Strigoniensem in Ungaria Pri μmatum exsoluit onere, quo viginti quotannis florea μ' norum millia ad Novae Arcis praesidium eogebatur pendere. Eidem olim aeStephanopege, Sanctimoniae fama illustri, concessam, postea'temporum injuria alio derivatam,quadragesimam octavam par
tem Bisetum vocant ὶ auri argentiq, quod ex Ungaricis fodinas eruitur, restituit8 In Austria ipso sui regiminis exordio Statui Ecclesiastico quadragintata florenorum millia, Principi gubernanti quotanni 1am pendi solita, sponte remisit. Mortuo aliquo Episcopo vel Praelato, tam in Ungaria quam in Auia straa, antecedentes Reges & Arestiduces solebanta mobilia relicta quae spolia vocabantur i usurpare;& de iis ad libitum disponere: Ferdinandus nihil hoα rum attingere, sed successsoribusEcclesiasticis relina
quere voluit. Ut onlatium interea impensas inTem-
plis reparandis, in Sacerdotibus alendis, in elerici, particularibus sublevandas, alijsq; id genus quam furimis,no benevole magis queam liberaliter factasii Iam Religiosis c Familijs nulla est quae Caesaris i
in se amore jure non glorietur 9 nulla, quae ei pluri- .mum se debere non fateatur. Olim in suis Provinoijs receptas, vel antiquo splendori restituit, si exci derant,vel florentes,domicilijs auxit. Plures primit iple induxit in Austrian ac Bocmiam, Styriamq;e, Mi P Clericos
110쪽
Clericos Regulares S.Pauli,Camaldulenses, S. Fram eisci de Paula caenobitas, Carmelitas discalceatos sexus utriusq;,S. Augustini reformatos Eremitas , Benedictinos e Monte serrato ab Hispania huc pro secios, Servos B. Virginis, Congregationis Hibe nicae Franciscanos. His autem, alijsq; , aut ex int gro caenobia fundavit, aut ab aliis fundata splendita iuvit. Singulariter ordines illos coluit, quos suis ii sistere Institutis advertit, nec a Majorum suomnia virtute deflectere. Horum preces frequenter apud Deum expetebat et hos habebat familiarius, solitus' etiam aliquando penes illos prandere : his optaba
beneassectos,non modo qui sibi erant,sed etiam qui Filio siuccesssuro i consilijs erant futuri. Horum spersaepe praedicavit se orationibus debere felicit tem su ana, ac singulare, quod erga se experiebatur , Dei patrocinium. Quia,Orbe uniuerso judice,tenerrimer Societa tem I E s v dilexit, exigit hic locus, ut grati animi in
argumentum peculiaria quaedam ejus in nos beneficia comemorem. Erexit Societati Ipsu nova domicilia non pauciora quam decem. DomosProscGsas duas,alteramUienae,alteram Pragae DomOSPr
bationis totidem,Leobij & Viennaeo Collegia sex, Labacense in Carniolia, Clagefurtensetnorinthia, Coritiense in Foro Iulio, Κuttenbergense & Lithomericiense in Bohemia, dc in Silesia Glogoviense. Alia