장음표시 사용
91쪽
sar severe mandaverat, minus diligenter sunt eor- recta & castigata .
IN Mgnorum Imperijq; administratione, curaq;
populorum, sublimibus ac plane divinis princi-rijs nitebatur Fucatam ac subdolam Politicam, qua hodie aliqui utuntur, primo loco eliminabat a Prudentia.' Non posse eos prudenter agere, qui do- Io agunt, quiq; Deci'& Religione abutuntur; desipientis esse, Regna,quae ab uno Deo dantur, artibus Velle firmare, quas Deus odit Ergo verae Pruden . Vς aest, Politicae fundamentum, Jaonoris divini ι--.,. ρ tuendi amplificandiq; studium ponefat. Ante cavendum, ne quid Numinis gloria detrimenti patiatur, tunicaetera disponenda. Ratisbonae ipsis Iahua-rij Calendis xjro cuipia Religioso familiariter dixit,
Placere sibi Ferdinandum Filium esse in o Araia
Romanorii Regem electu, di rationem addidit, non quia Filium videret in solio, sed quia in solio virum videret, cui regula regnandi imperadique esset futura divini ho-Κ noris
92쪽
noris cura, & Catholicae Religionis propagandae Zelus, subditorum G patriae salus. haec esse verae Politicae artis laudanda principia.
Quales erupis- Consiliarios pictate maluit quam dote alia prin 'ε- stare Quaesivit ille quidem viros, qui & ingenij acumine, & rerum experientia laudarentur ; I ed in xime optavit, qui Dei cultu metuq; excelleret. LO- quendi in sententia dicenda libertatem amabat. Imvenio propria Caesaris manu scriptunia, odisse se
in c5silio canes mutos: non probare, qui
authoritate curiusipiam abripi se sinunt in
sententia, quam caeteroqui non probant: amare, qui candide, sincere, libere, modeste tamen, e nunciant, quod sentiunt.
Factum est non semel, ut dicentis libertatem non modo comendarit, sed tuendam etiam susceperita. Cum enim e majoribus aliquis aegre visus est ferre libertatem, qua minor oppositam inconsultatione sententiam firmabat, tum Caesar pro minore stetit, suaq; tutela egit, ut 3c alij dicerent liberrime. Jn rebus gravioribus costitu edis, & potissimum M.A. ais cum de Vita alicujus ageretur, hanc tenuit delibe-ι--,--ι. randi methodum. primo mentem animumq; qu vis perturbatione eximebat ; tum Deum ipse studiose consulebat, plurimosq; & maxime Religiosos ad hibebat
93쪽
hibebat deprecatores; exinde alienum consilium prolixe ac patienter exquirebat ; & plerunq; in ejusmodi rebus id costituebat, quod plures censuerant ;
solitus dicere, Securius esse consiliarijs adhaerere, etiamsi aliquando eventus fallat, quam suo unius judicio regi. Si ad Consilia
rios referre, quod agebatur, non licuit, Deum caeliteiq; tunc ardentius consuluit. Vetuerat Viennen sis Magistratus, ne civium ullus in Hernals excurreret, e schola Lutheri magistros auditurus. proceres
Acatholici aegre hoc tulere ; privilegia, quae jacta bant, apud Caesarem produxcte non sine gravi seiI-su sua jura laedi conquesti sunt. Quo tempore suam illi causam perorabat, pijssimus Caesar cotinuo cor, sed occulte, Clucis signo munivit, tacitusq; Numen obtestatus esst, ne responsuro verbum clabi pateretur, quod vel Fidei verae praejudjcaret, vel Acatholicos acerbius perstringere . Cum quid solito gravius in deliberationem v niebat, puta quod novotium bellorum pericula involueret: non sat habuit unum cosiliariorum Collegium audire, sed plura voluit dicere quid sentiret. Jd dum ageretur aliqua do in causa Mantuana, propria manu adCollegioru senatorsiq; seu Cosiiij Prae
sdes scripsit, viderent serio costultores, quid suaderent, dc de argumento graviori id um: ob Κ a num
94쪽
num statuerent, de quo sperarent possese μ' ad Dei tribunal interrostatos retondere
effice trab- intrepidos. Sua vero haec mandata toties voluit
que omnibus Consultoribus praelegi, quoties super ea re deliberaturi conveoireno. Si negotium, de quo MN δεν '- gebatur, Religionem spectabat, Primo Theologos, 'ρ' ex diversisscholis jubebat sententiam didere, imo &literis consignare, ut ipse relegeret attentius : dein serinati, is de CArdinales, Episcopos, aliosque, quos Catholicae 9sin Religioni maxime addictos noverat, in cosultationem vocabat: dicturos sententia monebat, Reli
gionem haberent prae oculis : suaderent, Dones U--.quod Deo Iudici possent olim probare:
se in eorum sententia secure iturumue cum
doctos, pios, atque ex eo ordine sielegisset, ad quem maximE Religionis tutela per
tineret. Hunc deliberandi modu tenuit, cum d pace Saxonica actum est, de qua alibi scripsi. Evenit aliquando, ut minime expediret rem G. vulgari, quae in deliberationem veniebat ; tunc hac Meretum in- incessit via. Consiliarios non simul jussit adesse, sed sejunctos singulos, nec verbo, sed scripto, sente tiam dare. Id autem ea cautela egit,ut nemo possensubodorari, alium quempiam, praeter se, fuisse comsultumis. Hac deliberandi methodo duo est assecutus, ut & plurium mentem intelliguet,& nemo au-
95쪽
CHARIPAS IN PROXIMOS.deret rem evulgare ; dum enim se solum ab Imperatore conscium factum arbitrabatur, quivis credidit evulgatae reiculpam in se unum esse derivadam.
Oui cupit scire, qua in proximos Charitate
flagraverit, serio recognoscat labores ac pericula,quae volens libensq; subijt,ut populos sibi subditos ab Haeresi ad veram Religionem retraheret. Nemo non amantisimus subditoru&cisset, tulisset, quae ipse fecit ac tulit. Sesmo erat Mliquando de ardore, quo Provinciarum Resorma
tionem urgebata. Errant, inquit, Acatholici, qui me sibi infensum putant,Haeresim In orum Mara
hibendo. Non odi illos, sed.amo: nisi
mare, omni Elutus cura sinerem eos errare.,Testis est mihi Deus, sic illos a me diligi, ut meo etiam capite illorum saluti consultum velim. Si scirem, mea morte illos ab Haeresi posse revocari, volens libensque hac hora carnifici collum denuda rem, & feriendum praeberem.
96쪽
mewactinera Munquam proximo detrahere auditus est: si queni detrahentem audivit, aegerrime tulit, effeci que, ut sentiret ingratum sibi esse verbum, quo alterius fama laedebatur. Non modo viventibus honorem integris optavit, sed etiam mortuis. Ne qui- insistisia is dem illa coram se de mortuo traduci passus est, quaerrem. Visio- ipsemet in vivo non probaveraO. De eorum salute G H. ρε r s,llieitus, quos crimina ad extremum supplicium se N egerant, ubi eos paenam dedisse cognoverat, inter rogabat sollicite an Deo reconciliati obijssenci 3 In animaS, quae purgatorio igne torquentur, commim a serim, seratione tangebatur singulari. Quoties aliquem eses, notis audivit vivis cessisse, quoties conflictu factu immo' in audiit, illico pro illis, militibusq; Catholicis su D
fragia per Sacra curavit; dc ipsemet ardenter pro ijs Deum oravit. Huc spectat, quod grandem habuerit catalogum mortuorum,pro quibus quotidie Deum precabatur , Summorum Pontificum, Imperatoru, Regum Catholicorum, qui ejus tempore vixerunt; consiliarioru item, qui ei serviebant, dc dum viverent serv ierant; item Confessariorum olim suoru ;dc quod magis mirere, privatorum Religiosorum,
quos amavit, & a quibus se dilectum fuisse existi
Eximius ejus in proximoς amor,maximo in hostes dc adversarios exarsit. Rem admiratione dignissimam. Quo tepore plurimi domi forisq; in ipsum
conjuraverat, ille me audiente asservit, nullum esse
97쪽
an terris, cui male velle O. Cum tot se ejus inimicos professi sint, ipse nunquam se alicu jus inimicu pro sessus est, nec fuit. Exij qui in Ferdinandum arma u ,- ω tulerunt, forte omnium acerrimus hostis fuit Gustavus Sueciae Rex. De hoc post Lipsiensem pugna, . qua Tillius a Gustavo caesus est, cum esset sermo, ae L 'aliquis, quam apte aciem disposuit, narraret ; su
jecit Ferdinandus, insignis est Princeps ac peritus Belli Dux: doleo illum malam cau
sam propugnare. Ita hostem Caesar amavit, ut
laude non inviderit illi, ubi cum credidit meruisse. Augcbantur in dies inala,bestaq; bellis innascebantur, quae tamen cum paricorum authoritate sustentarentur,fuerunt qui sponderent posse se ac velle rebellium capita, authore , malorum toller . Vnum hoc unus eorum petebat, ut, si re bene gesta misis,. I. . contingeret ipsum aut capi, aut occidi, Caesar uxo- ,- -er ris ac liberoru curam aliquam susciperet. Respon- ' --
deri homini curavit. hoc neque Christianum
esse, neq; Caesareum: acturum se publice, & armis suam causam, quae justa est, defensurum: eventum & reliqua omnia se Deo cocti sisIe, & semper comissurum.
Narrabat aliquis, & Caesare ipso,& alijs e Proceribus Aulicisq; non paucis audientibus, in proxima Iugna a milite Caesarco Duci exercitus adversantis
98쪽
plumbea ande brachium fuisse trajectum. Ex Α - licis unus subintulit, errasse militem illum, & quidem graviter; debuisse vicinum cor trajjcere, non, brachium. Ali hunc no sine stomacho Caesar, ob
secro, iii quit, qua coscientia proximo tuo tam grande malum audes optare 3 'Non po
terat amantius quid loqui de amico , quam de inimico locutuς est. pacit hue sxi mi a facilitas, qua ex hostibus tot in gratia recepit, quot veniam postularunt ; non modo e plebe, non modo ex Equitum ac Baronum Co- .Lάγ- . . mi tumue ordine,sed etiam e Principibus, ipsisq; re- eborei resipi - bellionis authoribus, professus publice in neminem aris , se odio ferri, optare ut omnes resipiscant. Principe. ριε. Antiat tinti, in Friderici Palatini exercitu cotra Caesarem quondam legatum, non modo benevole, sed etiam honorifice excepit resipiscentem Jussit enim, mirantibus ne dixerim an indignantibus, qui aderant 3 mensae eidem accumbere, cui ipse cum liberis accumbebat. Friderico Palatino, qui Boemiae.Rς-gnum invaserat, qui Ferdinandi coronam suo, si j-que capiti per summum scelus imposuerat, Veniam obtulit, & vεro in magnam ditionum partem restituisset etiam, nisi novo scelere se Gustavo Adolpho Sueciae Regi in exped tione, in qua etiam occubuit, contra Caesarem adjunxissct. Norunt omnes, & alibi retuli, eandem veniam Carolo Iriderici filio obtulisse,
99쪽
tulisse, dc vero fuisse daturum, si adolescens volirisset Cavaris clementiam eXperiri. Jam quos semel in gratiam post errorem recepit, sic amavit, ut nunquam visus fit recordari hostes illos aliquando fuisse. Multis antiquos honores restituit, multos majoribus ac novis auxit. Scio es zz mentiam latam fuisse illi vitio ab aliquibus datam. Hinc illa: praestare Austriacos laedere,& veniam petere, quam nunquam offendere ; meliori loco apud illos esse aliquado malos, quam semper bonos. U rum propria Principum virtus est Clementi ata. Hac maxime ad Deum accedunt, qui saepe hominem alutius elevat respiscentem ac paenitentem, quam eos,
in omnes. C A p v τ' XXII. HAM vero etiam hostes solitisint in Ferdina-do depraedicare. Scio ex hostium castris aliquem venisse Uiennam, ut celebre apud suos Cauaris Humanitatem videret, dc praesens experiretur. Nemo illum adivit, qui ab illo digressus a Be e nis nignitate eum non commendario. Referam alibi cinis. praeclaru Coloniensis Antistitis & Electoris de C saris virtute testimonium. Hic unum ex illo dece
100쪽
pam. Sapientissimus Princeps Ferdinandi Humanitatem cum laudaret, eam esse ajebat, quae mortalium corda raperet, timidos erigeret, perturbatostraquillaret, solaretur afflictos, nullum a se tristem
riis Percrebuerat Caesarem supplicationibus Styrae, --μ- Welsij, Laureaei, Lincii interiturum. Undequaq; ascurrere ad urbes rustici nuper tumultuati. Videre Caesarem incessu,vultu, oculis Humanitatem & benevolentiam veluti spirantem; ea victi captiq; e clamarunt, se vero nunquam misse attentaturos, quod attentar/nt, si semel ante Caesarem vidissent: illum ipsam esse Benignitatem s. n. iri isa M NQR fuit neceta molles adeunt captare aditus: -- - faciles aures dabat, & hora, qua potuit fieri, venientibus maxime opportunata. Loquentes, plus persaepe horas audivit non modo sine nausea aut taedio, sed sereno vultu ac plane riderite. Non raro negotijs expeditis, pro quibus fuerat compellatus, familiariore sermone solitus fuit homines alloqui: de re-- rum sitarum coditione, de filijs, de patria sciscitari. -jDixi sire parentem cum filio, aut fratrem agere cum tanta Catiar cum subdito agebarHuitianitate. Sanus stans, gladio aut mensae nonnihil innixus
audivit ; quando per morbum stare non potuit, jus-nc pertasset etiam et, quem audiebat sedem dari, indiximὀConsessario, ac Sicerdotibus. I- Si quis ὀ nobilibus, aut Ecclesiasticis, ante veli et facie