Bernardini Gomesii Miedis ... De vita & rebus gestis Jacobi 1. regis Aragonum, cognomento expugnatoris. Libri 20. ..

5쪽

VALENTI ME.

Ex Typographia Vidua Petri Huete,in platea herbaria.

CHIDIACONI SAGUNTINI,

Canonicique Valentini, de vita de rebus gestis I cc OBI I. Regis Aragonum, cognomento expugnatoris.

Libri. XX.

Histantie re Indiarum Principem Philinu R

7쪽

Auctor Lectori S.

V o D olim Apelli pictorum nobilissimo hono

ri fuit,atque summe ascriptum prudentiae; idipsum imitaturo mihi haud omnino fore puto indec

rum. Ille etenim auctore Plinio) perfecta opera

proponebat in pergula transeuntibus, atque post ipsam tabulam latens,vitia,quae notarentur auscultabat. Vnde a conspectante sutore reprehensus , quod in crepidis una intus pauciores secisset antas; statim artifici de artificio suo crebdens erratumque agnoscens, emendauit. rursumque postero die, eidem circa crus cauillanti indignatus, e latibulo respondit , Ne su pra crepidam iutor iudices. Perlimili equidem exemplo fretus,Ia eo bi Regis historiam breui,ut fateor, i patio temporis a me confectam,cum aliqua nominis mei iactura, nec sine multorum efflagi tatione, propere in vulgus edendam permis: plane ut vitia, quae in ea non defutura credo,& quae, ut patri i n filio, sic auctori in opere, nimius quandoque amor non sinit animaduertere, integro, inge- nuoque Lectori notanda proponerem, deque his a multis absens. quod a paucis vix datur coram, libere admonere r. plura quippe vitia scriptori prodet,vel uno mente e vulgatus liber, quam si integra annorum at vult Flaccus, enneade domi prematur: quae enim in edito posita sunt multo curiosius,cotentiusque, quam quae subobscuro defiguntur. ut scilicet notata illa in altera editione diligenter animaduerti pol sint i ea praesertim, quae ad veritatem historiae pertinent . Nam sicuti nulla iere est historia sacram semper excipio

quae non aliquibus sit,aut imbuta erroribus, aut discrepant ijs subiecta: Ita neque ulla rursum verisimilior, quam quae multorum simul contentu atque constanti fama approbatur; ut errare quidem cum excusatione nunquam melius possit scriptor, quam cum Annales suos, non ex lectione modo librorum, sed ex memoria vivorum, in qua mortuorum,ut aiunt,vita spectatur,curiose,nec sine delectu expressos confecerit quos . dum vixerit, retractationi semper paratos habuerit. Atque utinam fieret, ut unusquisque scriptor soler

8쪽

ter sibi hac in parte consule et innatamque philautiam comprimeret;neque ante sui victoriam quae in operis communicatione, emedationeque sita cernitur,triumphum appeteret: &qui in animum induceret, longe elle feliciores artis,ingeni jque, quam naturae partus; quod hi,quales ipsa attulit excipiendi sunt;neque si vitiosi fuerint,facile emendari possunt illi vero etsi eduntur deformes, tameeodem ingenio auctore cultore, potissim im adhibita multorum

communicatione,perficiuntur. Nam perinde ut ea,quae ex aere conflatur,multa licet rubigine &quasi scabritie obducta, te formia prodierint,tamen accedente lima expoliuntur, S: splendidiora fiunt: sic ipsos ingenij foetus,si multorum animaduersorum cum vellicatio excitauerilitum erudita quoque castigatio limauerit, haud dubie, decenter l, c eos,& quam venuste perpolient. Dummodo animaduersores ingenue potius, quam fastidiose de quaque re iudicent i neque pro uno, aut altero inuento errato vel si plura sint , illico absentem auctorem in reos referant: ac modo opus in Uniue sum minime,antequam perlegerint,rei jciant; minuique singula, nisi qui fuerint eiusdem musae aemuli,improbent; ne Vna cum sutore in Apellis reprehensionem incurrant. Meminerint etiam naturam

nihil magnum ut inquit Plinius) genuisse cito; neque ipsius imit

tricem artem, nisi aut diu multumque versando: aut potistimum communicando,remvllam perfectile. Auxilium enim sibi magnuse adiunxisse putat,qui cum altero,maiusque si cum multis, rem comunicauit. Quod ipsum ego,Lector candidissime,a te lubens expecto,qui nec admoneri grauabor unquam,nec corripi, emendarive quoquomodo erubeicam: quoad tanta, tamque excellens inchoata a me historia, animad uersione tua repurgata,perfectaque,

ad posteros transmittatur. Non enim dubito illos Rur summa est, atque innata bonis omnibus,tum veri intelligendi tum falsi reijcie di cupiditas, studiumque de animaduertanti tibi, & emendanti mihi, magnam, perpetuamque gratiam habituros. Quapropter

prudentiam tuam inuoco, imploroque; ut dum alios cauillantes, alios obtrectantes,auscultoitu demum, non tam eorum, quae inele gante quam quae imprudenter scripta inueneris, futurae editionis gratia,me admonere non desinas. Vale... . a AD

9쪽

AD IACOBUM A V

s TRIUM PHILIPPI F. HISPA

ntae,atque Indiarum Principem, Bernardini GomenjMie dis in Libros ae vita,& rebus ge

sti, I A C o BI primi Regis

Aragonum, PRAEFATIO.

E T V S or illustri fama de Iacobopri

mo Rege Aragonum,cognomento expugnatore,cum toto orbe, tum apud Argonensia

pressit,ad hane usque atatem tanta percrebuiis Iacobe princeps ) ut ex his nulli sine populi,nullique homines , qui non cum charitate aliqua,. beneuolentia, illius memoria usurpent; eiusque pergraue,ac persanctum nomen in Regibus,seummo cum honore colant. Pro certo enim habent, hoc ipsumnomen quod ab huius ortu rigis, tot, tantisque clarum miraculis ,sequutasunt vitae facta praeclarissima, paria, similiaque cuiuis nostroru Principum, qui illud praese tulerit, altaturμm. Id, quod nascenti tibi ausi fune praesagire. nam dici non potest, qμavia omnes insevis urbibus cir municipiis exultarint laetitia,quantoque triumpharegaudio coeperint, ut primum auditum es acobi nomen,nutu Phlippi patru, in illius iniuratiam,tibi impositum fuisse. Aureum quippe illa subferreo saeculum,quod idem, tum armis prudentia,tum bellicis,atque Imperatoriis virtutibus condiderat, a te. Iub tanto exemplo ae nomine,orbi restitutum iri putant. Nec vero mirandues, quod illim nomini, ac exemplo vita tantum tribuant, Pt i dem te insignitum , alterum Iacobum euaserkm existiment. Nam Pt ipsius quidem RVisa ressa imitatione pietas, imitatores diuino quoda quasi afflauit nismin , ad jumma erexit risie eius bellica Pirtus, reique militaris, vel adumbrata scientis,permultos no modo laudum amulos , ac flectatores effecit. Hrum adeas etiam litteris,acsempiterna memoria mandandus ustoricos ν 3 non pan

10쪽

non paucos pellexit. quibus ne exaggeriatione orationis a veritate hili ria discreparent, ne banc in poseerum ullo obscurare commento possent i Commentarios rerum suarum ipse De ι me conseriptos , tanquam normam,ad qua ua illi scripta dirigerent, reliquit, rosq. t Hr bonus,al

simplicis veritatis amicus no tam Perbis,copiaq. oratione ornare, quam resus,atque nud actorum enumeratione persequi curauit Haec enιm tanta.

tamque praeclara extiterunt,adeoque illustria cr gloriosa, Pt iure quidem cum omnibus tam superioris,quam inferioris, quam etiam suae aetatis fuctis comparari posse videantur. Nam si antiqua respexeris,atque ιnuictum animi robur magniludinem, quibus se Iacobus inmetiis, Imperatorijsque muneribus ab ipsa strope infantias ceptis,atque annis plus sexaginta ad.

ministratis,cum Wiorιbus conferas, nullos aute ipsium Reges, nec Imporatores e veriores inuenies: Si suae aetatis Principibus opponas, nonsolum P subtractatione armorum,consilio, felicique rerum exitu, cunctos superauit; Iers vi pietate ac religione s νηο excepto Ludovico per sancto Francorum

si σε reliquis excellus' cognosces: Si ad nostros referas, is demum fuit. qui nou Aragonensis tantummodo sed totius Hissantesiis Imperii silus udamenta posuit,eaque tam veris fudisque tulittiae, ac religionis tanquam

firmamentis flixit, ut tantum abest,dit illudfuis piliquamsedibus conuess pstue rit, ut amplius,atque adeo in immensum semper accreuerit. Tria enim

ceuorum inanibus eripiens,ac non olum armis,seed optimis legibus,atque pera religione praemuniens, Afros a quibus antea Aragonensium,. GBellanorum coepta, magnique conatus infringi,ac impediri consuuerant,reprofsit peoitus, strenueque coercuit. Tam frequentes siquidem in Valentinam, . Cata lanam oram, Afrorum camagnis classibus, exercitibus, transgressio ues fieri, totq. incendiis ,rapinis Aic ripopulationibus uncta propinqua lana vastariflebant,vi tam Aragonenses cum Afris,quam cuδεν racens Granatensibus Castellani, continuis implicati bellis, nullus extra Hispaniam expeditiones antea fuscipere,nihil se dignum foris gerere potuerint.Reges autem,quisuccessere Iacobo, ipsius militari disciplina cir exemplis instructi, rection eiusce ab eo expugnatis Regnis omἱque firmatoprissidio freti comprehis Afris,plures in exteros expeditiones Fusceptas, prostere, in quam gloriose confecersint.Nam ut Regum Aragonensum Annalis Pete colligunt,imaque res testatur, in Siciliam illico Rex Petrus,cognome