장음표시 사용
101쪽
78 cap. I. De inciis Gentium erga stipsas
sunt res. Egr. ponamus in urbe aliqua esse granarium publiis cum . quod ejus defendendae causa sit destruendum. Id deis struere licet vi dominii eminentis, cum intersit Reip. ut urbs optime defendatur.
I. 94. De Uar Rebus universitatis singuli, qsti in ea sant, utendi ae fruen-rum univeri di jus habent Susus vel indissereater patet singulis, protiti eomniodam fitaris. unicuique visum fuerit, vel certa lege circemscriptus. Quoniam enim res universitatis sunt in communione mixta certorum coetuum, aut communitatum l. 88. , quae autem in communione mixta sunt, earum proprietas competit universitati, singulis autem usus earundem indifferenter, prouti scilicet unicuique opus fuerit . Ia9. pari. a. Dr. nat. 9,' rerum
quoque universitatis usus singulis, qui in ea sunt, indifferenter patet, prouti unicuique commodum visum fuerit. Qtiod
Enimvero quodsi res eum usum non admittat, qui unicuique commodus visus fuerit, necesse est ut certa lege circumscribatur, de qua inter singulos convenitur. Cumque de usu rerum universitatis singuli conjunctim tanquam . de re sua disponere possint pro lubitu I. 138. a I 6. min. 2. Jur. naid; inter is quoque ob rationes quascunque convenire possunt de modo, quo rebus istis sit utendum & hoc pacto lege quaciam usiam earundem circumscribere. Quamobrem cum pactis sit standum s. 789. pari. g. Jan nar. ; in hoc casu rebus universitatis singuli uti non possunt nisi ea lege,
qua usus circumscriptus. Quod erat aeterum. Ita in sylvis caeduis, quae sunt pagi alicuius , snguli tantam lignorum copiam caedere possunt, quanta indigent, si quidem sufficiens fuerit lignorum copia. Quodsi vero in casu opposi
102쪽
ct inde nascentibus Furibus. 79
ω eerta Iege desinitum fuit, quantam unicuique caedere liceat; . ea quoque unusquisque contentus esse debet. Ast in theatro publico singulis civibus spectare licet, prouti commodum visum fuerit. Et eodem modo singuli in campo jaculatorio iaculari, in balneo publieo Iavare possunt. g. 9 s. Rebus univei talis Mmo uti potest, qai extra niversitatem Quinam abest, nibi id eidem consensu universtatis concedatar. Etenim rin eo prohibe-. universitatis sunt in communione mixta universitatis β. 88. aritur. h. N II a. pari. a. Jur. vat. . Quamobrem cum qui in communione mixta sunt jure suo excludant omnes, qui sunt extra universitatem g. i 3 o. par t. a. Jur. nat. ς rebus quoque universitatis nemo uti potest, qui extra universitatem est.
Quoniam tamen de usu disponere pro lubitu possunt
omnes conjunctim, quemadmodum modo demonstravimus 94. v. a.9; quin aliquem rerum universitatis usum, qui in universitate sunt, communi consensu extraneo concedere possint, dubitandum non est. Quod erat secandum.
Ita nemo in pascuo communi peeudes pascere potest, vel gramina in prato communi resecare adce, qui est extra uni. verstatem, nisi id ipsi ab universtate concedatur. Nihil vero obstat, quominus concedi possit, cum eorum tantum modo intersit, qui nunc in universitate sunt, ne quis extra eandem pecudes suas in pascuo communi pascat, vel in prato communi gramina falce resecet.
s. 96. mo qui est in universtate prohiberi potest citra injuriam, De Gaqho minus re univerptatis utatur eo modo , qui in convenit. Pona- convenitatemus rei univer'
103쪽
go cap. I. De stetis Gentium erga seipsas
tatis probi-mus enim aliquem, qui est in universitate, arceri ab ussu reibito. universitatis, qualem lex, qua is definitur, permittit. Cum singuli, qui in universitate sunt, habeant jus utendi fruendi re universitatis vel indifferenter, prouti commodum visum suerit, vel ea lege, qua usus circumscriptus I. 94. οῦ invito aufertur jus suum. Enimvero invito auferri nequit jus Pum t . 336. pari. a. Jur. ηat.'. Ergo etiam nemo, qui est in universitate, prohiberi potest, quo minus re universitatis utatur eo modo, qui ipsi convenit. Quod erat unum. Quoniam igitur si prohibetur, jus ejus tollitur, per demonstrata, consequenter id fit contra jus ipsius f. a 39.part. r. Phil. paci. miυ.9, qua nodo vero quis facit, quod est contra jus ipsius, injuriam ei facit g. 8 3 9. pari. r. Jur. vat. ,3 siquis in universitate prohibeatur, quo minus re universitatis conveniente modo utatur , injuria ipsi fit. Quod erat ast
Ita citra injuriam prohiberi nequit, ne quis in sylva caedua lignorum quantitatem caedat, quam singulis. qui in universtate sunt, lex permittit, aut ne caedat pro indigentia sua, si indisserenter fuerit permissum unicuique eam lignorum quantitatem caedere, qua indiget. h. 9 T. An jus in re universtatis in alium transferripvit. Naturaliter nil olflat, quo minus quis jus suum, quod habet in re universiaris, pro lubitu in alium quemcunque o quocunqpe libuerit modo transferat: potest tamen aliter conveniri. Etenim cum unusquisque jus suum quodcunque in alium quemcunque pro lubitu 6. ι a. pari. 3. Jur. ηα.j & eo, quo visum fuerit, modo transferre possit r. pari. 3. Jur. nat.2, naturalit r
quoque nihil obstat, quo minus jus, quod quis in re uni
104쪽
ct inde nassentibus Furibus. 8 Iversitatis habet, pro lubitu in alium quemcunque & quo
cunque libuerit modo transferat. Quod erat uvam.
Quoniam vero quod licitum est, ad id agendum
non obligamur a Io. pari. r. Phit prassi istud, consequenter necesse non cst, ut faciamus g. O8. pari. r. Phil. pram aniυ. ir libertati nostrae relictum est, ut faciamus . vel non
faciamus, prouti commodum Visum fuerit. Quamobrem etsi naturaliter nil obstet, quo minus quis jus suum, quod habet in re universitatis, pro lubitu in alium quemcunque & quocunque libuerit modo transserat, per demonstrata n. r. potest tamen aliter conveniri. Quod erat alteram. Patet itaque naturaliter ius re universitatis non minus in existraneum, quam in consocium, seu aliusti, qui in eadem uni. versitate est. transferri posse non minus titulo lucrativo, velutis gratis eoncedatur, vel oneroso, veluti s concedatur, ut vicissim aliquid praestetur, tam ad certum tempus, quam reUO cabiliter, sue integrum, sive pro parte. Ita si quis in pascuo communi pascere potest centum oves, alteri concedere potest, ut pascat triginta, ipse vero septuaginta. Similiter foenum ex prato communi sibi debitum vendere, vel donare potest alteri, aut cum re alia permutare. Enimvero si ita fuerit instituistum, ut ultra centum oves pascere nequeat in pascuo communi , nec pascere possit nis suas ; etiamsi quinquaginta saltem habeat cives, non tamen alteri concedere potest, ut alias quinquaginta ibidem pascat, neque ius suum pascendi oves centum locare alii potest. Facile autem patet, in hoc casu ius pascendi oves quinquaginta, qua non utitur, minime accrescere ceteris, quippe qui nec ipsi ultra numerum definitum pasce. re pomini. . 98. Res publice sunt in dominis totius populi, omnibus vero ποη- De propriensi indisserenter competit usus earundem, prositi scilicet unicuique e tate , usu
105쪽
ga Cop. I. De officiis Gentium erga seipsas
rerum publi- dem vas fuerit. Etenim res publicae in commuionem mix- earum tam totius Gentis seu populi deductis sunt& in ea manserunt f. 88.). Quamobrem cum res in communione mixta sint in dominio universitatis, omnibus tamen non competit nisi usus earundem indifferenter, prouti scilicet unicuique eodem opus fuerit c . ra 9. pari. a. Jur. nat. ς res publicae sunt in dominio totius populi, omnibus vero nonnisi indifferen ter competit usus earundem, prouti scilicet unicuique e dem opus fuerit.
Ita e. m. tamen est in dominio totius populi, seu res populi propria, quilibet tamen e populo pro lubitu in eodem nam vigare dc piscari potest, nisi jus piscandi fuerit occupatum & vel in
dominium privat vel universitatis cujusdam cesserit. Notandum vero est flumen non confundendum esse cum aqua profluente. Etsi enim flumen consistat ex alveo dc aqua, aqua tamen non spectatur tanquam profluens, sed quatenus alveum implet. V de aqua profluens proprie dicitur, quae nunc est in hae alvei parte, veluti dum hauritur, non vero quatenus continuo alia aliaque eandem alvei partem implet. Hoc enim respectu ad flumen pertinet. Atque ideo non implicat aquam proflue tem esse communem , quae in nullius dominio est g. 88. ;flumen autem,quod sine aqua non concipitur,esse totius POp
Ii , seu in dominio ejusdem, vi praesentis, dc quod usus aquae
profluentis pateat hominibus omnibus, quacunque ex Gentefint, usus autem fluminis ad certam Gentem restringatur. Ea nimirum disserentia est inter res communes & res publicas, ut illae sint in dominio nullius, hae vero in dominio certae cujusdam Gentis, usus vero illarum sit omnium hominum communis, harum vero usus comunis alicujus saltem populi. Metifesta vero etiam est disserentia, quae inter res publicas & res universitatis in. tercedit.Publicae nimirum sunt in dominio totius populi dc omnibus usus earum indisserenter patet, vi praesentis; ast res universitatis sunt in dominio certi cujusdam coetus seu communitatis, 3 usua Di siligod by Cc
106쪽
usus communis est singulis, qui sunt in isto etetu, seu commv. nitate cI. 88. 94. . Disserunt itaque res publicae a rebus uniis verstatis, quemadmodum magis generales a specialibus. Quodsiccetum quendam hominum spectes tanquam populum, cum uterque fit universias quaedam I. II a. para. a. 7-. nat. y Viprincipii reductionis quae de rebus universtatis demonstrantur facile suo modo applicantur ad res publicas.
g. 99. Quoniam res publicae sunt in dominio totius populi De domisis β. 98. , populus quoque rerum publicarum dominium in Rectorem rerum pubi
civitatis transrare potest I. I a. pari. 3. Jur. nat. 2, usu tameu vel cartim in Re- omni, vel saltem aliquo manente penes populum. Porem civi- Ita dominium fluminis in Rectorem eivitatis transferi po-tatis trans test, usu navigandi & piscandi, pecora ad Eumen appellendi lato & ibi potandi lavandique manente apud populum, vel jur etiam piseandi Rectori civitatis adscribi potest, ut de eo disponat, quemadmodum visum fuerit. Similiter viarum publicais tum dominium in Rectorem civitatis transferri potest usu eun. di & vehendi manente apud populum.
cailibet re publica ita uti debet, ne usui publico, seu omi- De modo tim communi viro modo noceatur. Usus enim rei publicae Omni- titendi repti
hus indifferenter competit, prouti scilicet unicuique eodem bliea. opus fuerit β. 88.4 Quod si ergo quis re publim ita utatur, ut usui publico omnibus communi quocunque modo noceatur; id fit contra jus omnium commune β. a 3 9. pari.
r. Phil. prast. vnn.2. Quamobrem cum nemo quid facere debeat contra jus alterius . 91 D. pari. r. Jurinat.)ἰ nemo quoin
que re publica ita uti debet, ut usui publico, seu omnium
communi ullo modo noceatur. L a . Ita Dissiti sed by Gorale
107쪽
84 cap. I. De viciis Gentium erga seipyas
Ita nemini licet molem in fluvium injicere, vel molendinum in eo extruere, vel aquam ducere in praedium suum, quia navigatio redditur deterior, sive id ipsum navigabile sit, sive aliud navigabile faciat. AEdifieare in flumine publico etiam ea de causa non licet privato, quia fundus est totius populi, in quo privatus nullum jus habet, cui tantummodo competit jus ad usum ceteris, qui de populo sunt. minime nocuum. Similio ter siquis agrum viae publicae adjacentem fossa cingere velit; fossam effodere debet in agro suo, nullo spatio de via publisca detracto, nec terrae molem, quae effoditur, in via Publica aggerere licet.
De Iare pl- ω Isis piscandi dominio privato subjicitur, ipsum tamen s sandi pri- ηπω pablicum manet. Etenim usus fluminis publici, quorum vato in sua D numero piscatio est, tales sunt, ut unus subsistere possit dilaepublico. sine altero. Quamobrem nihil obstat, quo minus usus aliquis fiat privatus, ceteris manentibus communibus. Qu
niam itaque jus piscandi dominio subjici potest . a16.part. a. Jun nato; si jus piscandi dominio privato subjicitur, m ninime inde sequitur, ipsum flumen esse in dominio privato. Quare fi id solum dominio privato subjicitur, ipsum. flumen publicum m net β. 8 ου ).
Pisces in flumine proprie res communes sunt s. 88. ἔ ius vero eos occuPandi, consequenter jus piscandi dominio subjici potest a I 6. para. a. Dr. nat. , & naturaliter cum ipso flumine a populo Occupatum videtur. Et ea de causa jus piscandi abiit in rem publicam perinde ac flumen 6.88.), ac propterea piscatio ad usum fluminis relata, perinde ae si avium m aere volitantium occupationem ad usum aeris, aut si in agris fiat ad agrorum usum referre velis. Quamobrem nil o stat, quo minus flumina fiant res publicae, & ius piscandi m neat res communis, ita ut cuilibet etiam peregrino in flumine
Publico piscari liceat. Atque eodem modo jua piscandi fieri
108쪽
ct inde nascentibus Furibus. 8s
potest privatum, ipso flumine manente re publica. Pisces per se ad flumen non pertinent, scuti nec aves ad aerem, in quo volitant, vel ad agros, quibus infident, nec ferae ad sylvas, in quibus circumvagantur. Usus igitur fluminis qua talis dis inguendus est ab eo, quem habere potest, quatenus ei dem occupabilia insunt. Oa.
R ctori eisitatis imperium in locis publicis ae dominis hri, flantas in rebus publicis competit. Imperium ciVile, quod Re' re ti: hsuetor civitatis exercet j. 4 a. pari. 8. Dr. RaLP, proprie est ju Emiuehie in in actiones singulorum de populo, quatenus ad commune rabis, civitatis bonum, seu publicum refertur g. 33. pari. 8. Jor. his πιηat . Et quoniam populus regionem occupando suam se- Cit Φ.r7 s parta.Jur nato p imperium exercendum in qualibet ejus parte, seu ubivis locorum, sive ea in privata dominia Iransierint, sive publica manserint. Rectori igitur civitatis imperium competit in quovis Ioco, qui ad res publicas referendus. Quod erat primum.
Quod vero dominium eminens habeat in rebus publicis, eodem modo patet, quo idem de rebus universitatis
ostendimus I. sa.). Quod erat alteram. Ita imperium Rector civitatis habet in fluminibus & viis publicis, in locis desertis, seu nondum cultis, etsi dominium ist rum rerum sit penes populum, nec intelligatur in Rectorem civitatis translatum cI. 99. . Imperium enim a dominio semis per distinctum manet, nec duo haec jura unquam necessario per se cohaerent. Quamvis itaque dominium rerum public rum sit penes Rectorem civitatis, non tamen ideo imperium eidem in locis publicis competit, quod per se ad omnia loca extenditur, quatenus in iis homines certas actiones edere possunt, in quas jus est imperium habenti. Quemadmodum ve-
109쪽
dominii eminentis in rebus publicis.
86 Cap. I. De o iis Gentium erga seipsas
ro dominium eminens tanquam pars potentialis in ipso imperio continetur f. III. pari. δ. Iur. nat. ); ita confundendum non est cum dominio rerum publicarum a populo in Rectorem civitatis translato s. 99. , 8c quae vi hujus facere potest, ea probe distinguenda sunt ab illis, quae vi dominii eminentis fiunt: id quod tenendum , si singula accurate demonstrare δc genuinas omnium eorum , quae Rector civitatis facit quoad res publicas, rationes as qui volueris. Quaelibet enim deducenda sunt ex eo fonte, quo fluunt. Ceterum flumina publica dc viae publicae duplici modo eonsiderari possunt. vel quatenus homines in iis agere possunt, quae ad illarum usum minime spectant, veluti si quis alterum in flumine, aut via inter ficiat, vel plagis assciat, aut injurias eidem dicu; vel quatenus certum praestant usum, veluti ut in flumine navigetur, aut pecora ad aquandum Ec lavandum ad id appellantur, dc ut in via publica quis eat, aut vehat. Priori respectu flumina publica 3c viae publicae proprie sunt loca publica ; posteriori autem respectu res publicae g. 88. . Ac ideo in istis imperium habet Rector civitatis tanquam in locis publicis, & locst publica pertinent ad territorium ejusdem f. I 66. Part. 3. Iurisnat. . Distinctio ista cum fundetur in notionibus rerum g. 49 s. parr. l. J.. nat. , dc imperii; vi eorum, quae modo dicta sunt, non temere fingitur. g. Ο3.
Quoniam Rectori civitatis dominium eminens competit in rebus publicis g. Io 2.3, vi dominii autem eminentis disponitur de rebus publicae salutis causia in casu necessitatis g. Iar. pari. 8. Jur. natδοῦ Rector civitatis de rebus publi- eis salutis publicae causa in casu necessitatis disponere potest, prouti ipsvisum faerit.
Ita vi dominii eminentis commerciorum causa per alveum artificialem duo flumina navigabilia connectere potest, . vel etiam aquai ex uno flumine is aliud ducere , ut id navigabile efficia. Digitigod by Corali
110쪽
ρο inde nascentibus Furibus. π
essiciatur, etiamsi usui communi aliquo modo noceatur. Atoque hinc clarius elucescit disserentia, quae intercedit inter do. . minium eminens in rebus publicis & dominium earundem, quod vel penes populum est, vel in Rectorem civitatis transislatum 3. 93. 99, . . I. IO4.
Rector eivitatis leges ferre potest de usu rei ηm publicarum N De legibastiniversitatis. Rector enim ciVitatis ex naturaliter licito lege civilibas de civili debitum vel illicitum; ex eo autem, quod imperfe- usu rei timete debetur, perfecte debitum facere potest, prouti fini civi- publicarum talis convenit l. 977. pari. 8. Juri nato, &, si quid pluribus Unnivei 1 modis fieri potest, ut hoc vel illo modo fiat praecipere pot- tatisfereη- est g. 97 pari. 8. Jur. nat.2. Quamobrem cum usus rerum dir. publicarum & universitatis naturaliter licitus sit f. 94. 99. h. Ο . t o. pan. I. Phil. prast. univ. 2, & usus iste pluribus modis fieri possit, pro uti a posteriori abunde constat; Rector quoque civitatis de usu rerum publicarum & universita
tis leges serre potest , quibus vel ex licito fit illicitum, vel . debitum, vel ex imperfecte debito persecte debitum & quibus
usus illarum certo modo definitur. Ita leges sere potest de piseatione in fluminibus, veluti ut
prohibeatur piscatio communis in certa fluminis parte, vel ne pisciculi minores capiantur. nec uti liceat retibus, nisi ex qui hus pisces non justae magnitudinis elabi possunt, aut ut ceroto tempore piscatio sit illicita, alio debita. Cum adhuc alii dentur modi, quibus ex legibus naturalibus essciuntur civiles,& quos se. s. parti S. Iur. nat. 9 in theoria naturali legum civilium demonstravimus , praeter eos, ad quos provocavimus in demonstratione; facile patet, multas admodum leges non modo de piscatione, verum etiam de usu omni rerum qua rumcunque publicarum & universitatis ferri posse.Dum vero de