장음표시 사용
291쪽
268 Cap. III. De Dominio Gentium
ga alias attendendus quoque est animus, & excutiendae inpri. mis sunt rationes particulares, Ob quas a peregrinis ambiuntur matrimonia. Circumstantiae cum in casibus particularibus adis modum varient, multa disquisitione haud raro opus est, ut de
actus rectitudine judicium minime fallax seratur. β. 338. Naturaliter Genti extera competit aliquod jus in eas res, quae sunt in dominio Gentis alterius, s in casu emergente contingat alicui penitus auferet Uum necessarium illarum rerum. Dominia enim
introducta intelliguntur cum tacita hac restrictione, ut, si in casu emergente contingat alicui penitus auferri necessarium rerum usum, eidem jus aliquod competat in eas res, quae sunt in dominio l. 363. pari. 6. Jur. nat. P. Quoniam itaque idem intelligendum est de rebus, quae in dominium Gentium venerunt 3. 3.); naturaliter quoque Genti extera competit aliquod jus in eas res, quae sunt in dominio Gentis alterius, si in casu emergente contingat ipsi penitus auferri usium illarum necessarium.
Ne jus necessitatis Gentium ultra limites suos in infinitum extendatur, probe expendenda sunt, quae de eodem tradidimus alibi s64. Ieqq. para. L DF. nat. .
g. 3 39. Quoniam naturaliter Genti exterae competit aliquod jus in eas res, quae sunt in dominio Gentis alterius, si in casu emergente contingat, ipsi penitus auferri usum rerum il- Iarum necessarium 3. 3 38. , consequenter juri huic locum non facit nisi extrema necessitas, quae alio modo evitari nequit, haec ipsa autem necessitas jus petendi in jus cogendi vertit, ut Gens altera faciat, vel det d. I99. pari. o. Dr. vat. ἰjM
292쪽
ct Dribus cum eodem connexis. 269
jus necessitatis Gentium jus perfectum est . a 3 s. pari. I. Phil. pra2. Eviυ.9, consequenter vis, quae adhibetur ad obtinendam, qEOd p tenti denegatur, aut ob pepiculum presens peti nequit , 1ive clandestina,sve aperta, licita est. Ius hoc necessitatis in bello haud raro locum habet: sed de eo dispiciendum, ubi de jure helli 3c in bello agitur. Occurrere tamen quoque possunt casus pacis tempore, quamvis rarius, quorum unum vel alterum in medium asserre lubet in iis, - , quae mox sequuntur.
. 3 4O. . Cum naturaliter Genti exterae competat aliquod jus De jure ad in eas res, quae sunt in dominio Gentis alterius, si in casu frumentum emergente contingat ipsi penitus auferri usum rerum istarum Gentis Ue necessarium β. 3 38.), & hoc jus persectum sit is, 339.); s nae alterius tanta si framenti penuria, ut fame plurimis pereundum si, nis a Gen- in eastite vicina copia frumenti in sal, haec ipsa Gms ad frumentum aequo intolerabilis pretio sbi vendendum cogi potes, immo frumenim vi auferre .licet, famis.
fl vendere nolit. Facile autem patet, extremam necessitatem nondum adesse, quamdiu superior subditis prospicere potest. Ita laudandus omnino est mos Imperatorum Sinarum, qui ex granariis suis subditorum indigentiam sublevant: si qua in provincia fame laborant subditi. Quod enim a Gente sua haberi potest, id ab alia vi extorquere non licet. Poterant hic alia adhuc mois neri , sed quae silentio praeteriri & propriae cujusque medita. tioni relinqui ratio non una iubet. Quae vero . de frumento demonstrantur, ea facile intelli iguntur etiam de rebus aliis cibo inservientibus. g. 34 . Ex eadem ratione patet, fl virorum populo matrimonia De jure η eontrahere cum foeminis vicinarum Gentium denegetur, cum sine clitatis ra-
293쪽
De Uu v vium, plau strorum equorum Noperarum peregrino
et o Cap. III. De Dominio Gentium
matrimonio se conservare nequeat, necessitatem virginum raptum facere licillim. .. Exemplum habemus in Romanis, qui ab initio erant viro. rum populus, nec sine raptu virginum se conservare poterant.
q. 342. Ex eadem quoque ratione intelligitur, s qua Gens ad avertendum periculum praesens indiget navibus, plurestris, equis vel ope-ἀρ peregrinorum, usum necessarium eidem naturaliter patere. Res nimirum civitatis, quibus introductig dominiis etiam aequiparantur operar β. 437. parta a. Jur. nat.), respectu Gentis habentur pro rebus, quae sunt in dominio Gentis . a 89.).
Immo cum in extrema necessitate jus commune ad res revio scat I. 6oo. pari. 1. Jur. nat. ἔ nil Obstat, quo minus singulos, qui sunt diversarum Gentium cives, immo etiam eos, qui iisdem imperant, quoniam Gentes spectantur inter se tanquam perosonae liberae in statu naturali viventes g. a. , spectes tanquam in statu naturali adhuc viventes. Sane non alia de cauis Ia, quae de jure necessitatis respectu si rigulorum demonstrantur, ad integras Gentes applicanda veniunt cf. g. . Ponamus e. gr. incendium saevire aliquo in loco & desiderari equos, ut aqua eidem restinguendo lassiciens advehatur ἔ quin praetervehentes cogi possint, ut equorum suorum usum concedant, dubitandum non est. Similiter si in flumine, qui terminus arei finius est, periculum submersionis immineat, quia liceat navibus, quae sunt ad littora alterius territorii, ad sero vandum homines & merces uti, inscio, vel etiam invito doot mino, non est quod dubitemus.
I. 343. Naturaliter Gentibus promiscue competit jus ad res innoxie utilitatis, quae sunt in dominio alterius Gentis. Etenim hoc ipsum jus jsiliaco by Coral
294쪽
Θ guribus eum eodem connexis. st I
ius innoxiae utilitatis est . 6 8 3 . pari. 6. Jur. ηat. . Quam b- talis G t rem cum dominia rerum introduci non potuerint nisi salvo lim. jure innoxiae utilitatis 686. pari. 6. Jur. nat.), & Gentes inter se utantur jure naturali . 3.)ς naturaliter quoque Gentibus promiscue competit jus ad res innoxiae utilitatis, quae sunt in dominio Gentis alterius.
Cum de iuribus innoxiae particularibus, veluti de transitu ad causas justas per terras & flumina, de jure commorandi in terris, quae sunt in domino Gentis, de receptu eorum, qui sedibu 1 suis expulsi sunt, de jure res aequo pretio sibi compa
randi , quibus Gentes aliae non indigent. & quae sunt his gemina, jam satis prolixe egerimus 6 689. e seqq. pari. f. Iurinat. ; eadem hic repeti supervacaneum foret. Aliqua tamen ibidem non dicta addere lubet, ut appareat, quomodo in o.
sibus emergentibus principiis generalibus sit utendum.
g. 344. Peregrinis permittendum est, ut studiorum erasa in sobolis N in accessu
academiis nostris commorentur, nulla habita ratione religionis. Quic- peregrin
quid enim Gens docta & culta conserre potest, ut bar- rum ad ac harae & incultae fiant doctae atque cultiores, id facere de-demias noti et g. 168. , consequenter non impedire debet, ut scien-stras. tiae atque liberales artes & Virtutes floreant apud Gentes alias. Quamobrem cum in scholis & academiis ea discantur, quae cognitu ac scitu necessaria sunt atque utilia f. 433. 434. pari. 8. Jur. nat.2, &, si peregrinis quoque patet ad eas aditus, eo ipso obtineatur, ut scientiae quoque atque liberales artes virtutesque propagentur apud Gentes exteras, quod per se patet, jus vero commorandi in terris nostris studiorum causa jus innoxiae utilitatis sit, exteris non denegandum l. 69 a. pari. 6. Jur. vat.ὰς peregrinis utique permittendum, ut studiorum causa in scholis & academiis nostris comis . '.
295쪽
Quoniam vero Gens nulla alteram vi adigere potest ad religionem suam amplectendam .as 9. , nec Obdiversitatem religionis Gens ulla alteri officia humanitatis, quae sibi invicem debent, denegare potest g. 263. , multoque minus privare jure mittendi pueros, adolescentcs& juvenes suos in scholas & academias nostras studiorum causa ipsis competente, per demonstrata ἰ permittendus utique est peregrinis ad scholas & academias nostras studiorum causa accessus nulla habita ratione religionis. Quod erat alterum.
Ponamus aliquem peregrinum accedere ad academiam nostram, Matheseos, philosophiae aut medicinae addiscendae causa. In numerum studiosorum recipiendus, a quacunque Gente veniat & cuicunque religioni tandem addictus sit , si vel maxime lege fundamentali constitutum , ne toleretur alia. quam recepta religio, nec bona immobilia possidere possit nisi qui eam publice profitetur. Aliud enim est certorum quorundam studiorum causa, quibus nihil cum religione commune est, commorari in his terris, aliud vero ibidem habere li- . herum religionis exercitium & bona immobilia possidere. Il. lud nimirum pertinet ad jus commorandi justa de causa in 'alieno territorio, quod sub jure innoxiae utilitatis comprehenditur ; hoc vero minime.
Peregrinis permittendum, ut valetudinis recuperandae cau- morandi um se apud nos commorentur, nulla habita ratione diverstatis rellionis.
lettidinis Etenim in terris dominio subjectis ob justas caulas aliquanti-
casia in tem sper commorari licet . 69 a. pari. c. Jur. ηat. P. Quamobris alienis. rem cum unuSquisque Operam dare teneatur, ut valetudinem recuperet I. 4 .pan. r. Jur. nat. , consequenter eidem jus competat ad actus, sine quibus valetudinem recu- . . perare nequit I. 13 9. pari. r. Phil. prast univJ , jusque hoc
. .. per ' Dis ligeo by Cooste
296쪽
Θ Dribus cum eodem connexis. 273
perfectium sit 9 os . pari. r. Jan nat.ὰς valetudinis recuperandae causia commorari in territorio alieno, seu in terris dominio alterius Gentis siubjectis justa omnino causa est β. a 4 o. pari. I. Phil. prast. aniυ. . Peregrinis igitur permittendum, ut valetudinis recuperandae causa apud nos commorentur. Quod
Quod vero nulla hic habenda sit ratio diversitatis religionis, non absimili modo demonstratur, quo idem in
propositione praecedente ostendimus. QEod erat alterum.
Variae sunt rationes, cur quis in terris alienis valetudinis re cuperandae causa commorari teneatur, veluti si in itinere in morbum incidit, si in morbo depellendo consilio & auxilio medici cujusdam prudentis ac circumspecti uti voluerit, si ei in acidulis aquis aut thermis tanta fiducia fuerit, ut sine earum usu se non reconvalescere posse credat. In casu primo jus necessitatis concurrit cum iure innoxiae utilitatis : quo in casu tanto turpius foret peregrino concedere nolle, ut in terris nostris Commoretur g. 738. Part. r. Jum narist, immo injustissimum s. 748. Part. l. bur. nat. V 3. IS9. para. l. Phil. pracI. uniν. .
g. 346. dii commercia expetunt cum Gente Ieposita, iis atque mese transaeibas permittendus est trangitvs per terras , flumina S partes maris, commercio qua sunt in dominio Gentis alicujus. Etenim naturaliter unicui- rum ea aque competit jus ad commercia cum Gente quacunque alia personis Nesercenda 4. 399. , nec Gens prohibere potest, ne qua innibal alia cum Gente seposita commercia eXerceat .a OO. . concedendo. Quoniam itaque commercia cum Gente seposita exerceri nequeunt, nisi concedatur transitus per terras, flumina, aut partes maris, quae sunt in domini O Gentis cujusdam alterius, vi autem juris innoxiae utilitatis Gentibus promiscue natura-
297쪽
ara cap. III. De Dominio Gentium
liter competentis . 343 , transitus ob iustas causas per
terras & flumina , consequenter & partes maris, quae ire dominio sunt, tam personis j. 689. pari. 6. Jur. nat. , quam mercibus concedendus. nisi metus justus damni adsit, β. 69o. patet. 6. Jur. vat. , qualis in casu propositionis praesentis non adest; qui commercia expetunt cum Gente seposita, IiS atque mercibus per terras, flumina & partes maris, quae sunt in dominio Gentis alicujus, permittendus est.
Facile patet ex demonstratione propositionis praesentis, quan do in casu particulari quaestio incidit de transitu per terras, flumina & partes maris, quae sunt in dominio Gentis alicujus,
exteris' concedendo, duo evincenda esse, nimirum adesse justam transitus causam , nec Genti, per cujus territorium tran silua conceditur, ullum metuendum ex transtu damnum.
τm cosa riscitur, ei permittendus est transtus per terras, que Dut in dominio in acad-- Gratis cujusdam. Etenim cum in academiis juvenes ad sciemam profeμ tiam rerum Icitu necessariarum & utilium perducantur I. scenti. 434. pari. 8. Dr. nat. , nemo autem impedire debeat, quominus alter consequatur virtutes intellectuales g. 696. pari. I. Ivν. vat. , consequenter ut addiscat scitu necessaria atque utilia g. 347. aao. pari. r. Jur. vat. N aTI. Poch. empir. 9
justa omnino causa est, cur quis in academiam proficiscatur. Quamobrem quia vi juris innoxiae utilitatis Gentibus 'nati raliter promiscue competentis j. 343. transitus per terras dominio subjectas ob justas causas sit concedendus, nisi metus justus damni adsit β 699. pari. o. Jur. nat.), qualem in praesenti cassi nullum adesse per se patet; si quis studiorum causa in academiam Gentis sepositae proficiscitur, ei permit- tendus Diuiti sed by
298쪽
O guribus eum eodem tonnexis. 27
tendus est transitus per terras, quae sunt in dominio Gentis
cujusdam. . Non est, quod excipias fieri posse, ut intersit Gentis, per
cujus terras transeundum, ut Gens vicina, unde venit qui in academiam proficiscendi animum habet, maneat barbara atque inculta. Cum enim Gens quaelibet conferre debeat, quicquid potest, ut barbara & inculta quaedam alia fiat docta atoque cultior I. 168. ; non impedire licet, ne scientia rerum necessariarum atque utilium ad eandem propagetur f. 722. pari. r. Jur. nat. . Dantur equidem plures adhue musae tuastae aliae, ob quas per terras, quae sunt in dc minio Gentis alisterius, transeundum; sed de his haud dissicile erit in easibus obviis judicium, modo quis Oiscia tam hominum, quam Genistium erga seipsam animo comprehenderit, & una perpendat, legem naturae nobis dare jus ad ea, sine quibus iisdem satisfacere minime valemus 3. Is 9. Port. r. PAL pract. univ. , ineuius usu aliquem impedire justitiae utique adversatur 926. pari. 1. Jur. nat. . Non igitur opus est, ut ad plures casus particulares descendamus.
Si qua Gens promiscae Gentibus aliis jus quoddam ad certos De μνε se actus in terris suis permittit; id Genti uni negari non potest, ni i deli- tiam eo Hum pGoserit Etenim si qua Gens promiscue Gentibus aliis misi ad jus ad certos actus in terris suis permittit; non sub alia condi- actas exso tione id ipsis permittitur, quam quia GenIes sunt, quibus pstione. idcin debet, quod sibi, quatenus altera id habet minime in potestate sua, ipsa autem citra neglectum officii erga seipsam hoc alteri praestare potest β. is 6. . Quodsi ergo Genisti uni idem negare velit,perinde omnino est,ac si eam pro Genis
te non haberet, aut, cum tamen Omnes Gentes natura inter se aequales sint s. 16.), eandem ceteris non aequipararet. Quam-Mm a obrem Diqitigod by Corale
299쪽
a 6 cap. III. De Dominis Gentium
obrem cum hoc in contemtum ejus vergat . T 8 T. pari. r. Jur. nat. , Gens Vero nulla contemnere dc beat alteram f. 79O. pari. I. Jur. vat. V g. 3. h.J, quin potius qua libet tanti aestimare alteram, quanti meretur g. r 86. . consequenter in hypothesi propolitionis prauentis habere pro aeque Gente; si qua Gens promiscue Gentibus aliis jus quoddam ad certos actus in terris suis permittit, id Genti uni negari non potest. Quod erat unum. Enimvero si Gens quaedam erga concedentem deliquit, cum ipsi competat jus eam puniendi I. ara . . in poe- . nam vero adimi quoque possint jura g. s8 9. pari. 8. Jui .vat. , Genti quoque, si delictum praecesserit, negari potest jus ad certos actus, quod aliis promiscue permittitur. Quod erat
alterum. Grattur lib. 3. c. a. g. 2 a. vocat Jus commune ad a I ex sulpositione, quia supponit factum Gentis, nimirum promiscuam permissionem, in oppositione ad Ius ecimmune ad actus Ampliciter tale , quod naturaliter Gentibus competit sine ullo facto Gentis, quale est jus ad actus tales, quibus ea comparantur, sine quibus vita commode duci nequit. vid. l. c. I9. Poterat illud quoque dici Dpollet eum, hoc vero assorutum. Exempla prioris recenset Grotius i. c. g. a a. si externis alicubi venari, piscari, aucupari, margaritas legere, ex testamen to capere, res vendere, extra penuriam foeminarum conjugia contrahere liceat.
De jure ad Si a Gente quadam certis quibusdam Gentibus aliis conred actus per tur ius cert01 qu0Idam actus ob rationes quasdam singulares; Gen- modum bene-tibus ceteris id negare potest. Si enim fuerint rationes singula-
fcii concesso. res, Ob quas Gens quaedam Gentibus certis quibusdam aliis jus
300쪽
ct yuribus cum eodem convexis. 2 7
ius quoddam ad certos adtias concedit; Gentes hae non amplius spectantur tanquam Gentes simplicster, nec jus, quod ipsis conceditur, tanquam jus innoxiae utilitatis, quod ex communione primaeva residuum L . 687. pari. 6. Jur. vat. 9introductis dominiis commune Gentium mansit β. 686. p.rm. 6. Jur. nat. V 3. h. , cum Ut libCrtatis naturalis Gentibus competentis . s s. pari. 8. Jur. natJ de innoxia utilitate unicuique statuere liccat & ceteris in judicio isto sit acquiescendum l. 336. pari. i. Jur. vat. . Quod si ergo a Gente quadam certis quibusdam Gentibus aliis conceditur jus ad certos quosdam actus ob rationes quasdam singulares, Gentibus
Agitur hic de jure innoxiae utilitatis, quod eum Gentibus. Promiscue competat naturaliter I. 343. , negari nulli potest
nisi in casu collisionis ossi elotum Gentis erga seipsam & erga Gentes alias ao6. . Quoniam vero ea in re standum est Gentis negantis judicio vi libertatis naturalis f. Is 6. Part. r. Jur. nat. ς ideo videndum, quomodo voluntatem suam declaret. Quodsi ergo Gentibus aliis promiscue concedit jus ad certos quosdam actus innoxiae utilitatis; ipso facto declarat,ossiocium erga seipsam nullum collidi cum ossicio erga alias Gen- te g. 472. Part. I. Br. nat. , consequenter sbi nullum esse jus negandi alicui Genti jus quoddam innoxiae utilitatis. Enim vero si id promiscue concedere nolit, contrarium utique ipso factosgnificat, standumque est ceteris Gentibus ejus judicio . Is 7. .
In casu itaque priori viget libertas Gentium naturalis, vi cujusjure innoxiae utilitatis uti pro lubitu possunt; in casu autem po steriori libertas naturalis extendi nequit ad istiusmodi actus, qui non amplius innoxiae utilitatis censentur jure innoxiae utilitatis sublato. Ideo Gratius recte dicit, in casu priori vi libertatis naturalis Gentibus promiscue permissum esse jus ad certos actus,
quod nimirum tamdiu subfstit, quamdiu ius istud innoxiae utilitatis manet; in posteriori autem jus istud permitti perbi m 3 modum