Bibliotheque Classique Latine ou Collection des Classiques Latins

661쪽

64o Μ. Τ. CICERONIS

osse pulchrius in omni ratione vitae, dispositione atque ordino quod etiam ludicris spectaculis licet saepe

cognoscere. Nam tibi chorus Canentium non certis

modis atque numeris praeeuntis magistri conserasit, dissonum quiddam ac tumultuosum audientihus canere videtur. At ubi certis numeris ac pedibus, vehit facta conspiratione, ConSenSit atqUe concinuit; ex ejusmodi vocum concordia, non Solum ipsis canentibus amicum quiddam et dulce resonat, Verum etiam spectantes audientesque laetisSima voluptate J permulcentUri

Praeparatis A idoneis locis, instrumentum et supellectilem distribuere coepimus, aC Prim Um ea Secrevimus , quibus ad res divitias uti solemus ; postea mundum muliebrem, qui ad dies festos comparatur;

deinde virilem β; item dierum Solemni Um ornatum, nec minus Calceamenta utrique sexui convenientia; tum jam seorsum arma ac tela seponebantur, et in

altera parte instrumenta, quibus ad lanificia utuntur; post, quae ad cibum si conficiendum VaSa, Ut assolent, constituebantur; inde, quae ad lavationem, quae ad exornationem 'Τ, quae ad mensam quotidianam atque

laborat in quaerendis rebus, quas Certo loco Posuit. - Hunc nostri locum videtor Servius respexisse, in Com

mentario suPer versum Io 3 , lib. I, AEn. M Quinquaginta intus famulae quibus Ordine longo m. I. V. L. t 3. Voluptate Permulcenturi schneidor multo plura hic, ut Passim, e Cicerone laudata a Columella putat: nos Sigonium et Patricium sequimur. I. V. L. vr4. Pr Paratis idoneis Deis. ECohimella. XII, 3. Xenoph. con. IX. 6 : δε ταυτα διηλθία v, Evae, ουτω-qδη κατα φυλας διεκρι-vομεου τὰ ἔ-i-λα. Edit. V. Cl. Gaia, tom. VI. pag. 53o. I. V. L. 15. Deinde virilem. Nobis videtne legendum cum Selmeidero, deinde ad bella virilem, εἰς εορτας καὶ πολεα v. I. V. L. I 6. Qtue ad cibum consciendum

vasa , ut assolent. M. rectius forte, a quibus ad ethum conficiendum vasis uti assolent εν. I. V. L. I . Q E ad Moationem , qtue ad

exornationem. Patet Ciceronem Doneuuidem textum, ne nos habemus. Sequutum esse : namque si verbis ad Moationem vertit aetctat λουτρο , vox

662쪽

epulationem pertinerent, exponebantur. Postea ex iis, quibus quotidie utimur, quod men Struum esset, Seposuimus: quod annuum quoque, in duas ' partes divisimus; nam sic minus sallit, qui exitus futurus sit s. Haec postquam omnia SecrevimuS , tum Suo

quaeque loco disposuimus : deinde quibus quotidie servuli utuntur, quae ad lanificia, quae ad cibaria coquenda et conficienda pertinent, haec ipsa iis, qui uti

solent, tradidimus, et, ubi ea ponerent, demonstra-Vimus , et, ut Salva eSSent, praecepimuS. Quibus autem ad dies festos et ad hospitum adventum utimur, haec promo γ' tradidimus, et loca singula demonstravimus, et cuique Sua annumeravimus, atque annumerata ipsi exscripsimus, eamque admonuim US' , ut quodcumque opus esset, Sciret, unde daret; et meminisset atque adnotaret, quid, et quando, et cui dedisset; et, quum recepisset, ut quidque Suo loco reponeret.

ad exornationem non exprimit gra Cum αα ρὶ αακτρας. In Indice Zeune sic hoc verbum explicatur : a. Vas , in quo sarina subigi solet .. sed V. C. Gau , t. VII, Part. I, P. III, recte observat iam supra auctorem de punificiis utensilibns tractavisse; et colla intis multis Polybii, VII, r68; X, 3o; Pollucis, VI, 6s; X, Ioa , I 8 , et

IIesychii voc. , locis, concludit vocem αακτρα notate Vas balnea rium; et Schweighaeuser dicit secunduin Polybium t in In mactra duo homines simul lavari possunt in. Forsan et voces αλλη μου αα i λουτρου nihil aliud sunt quam glossa earum αλλη ἄμφεμακτρας; vel sorsari λουτρου notat domini Iabrum, et μακτραι halneum servorum: forsan et in τρα simpliciter notat astulere, cuwette, quod magis ad exornationem pertinet. I. V. L. I8. In duas partes. Minus recte sic vertitur . Zeunius, ut Cicero. nem defendat, scribit, in in ana1 Parte ae. I. V. L. I9. Mam sic minus fallit, qui exitus futurus sis. Vertit Leelere 2 in C est te moyen te plus sue de n'etre Pas prisau depour u . .ao. Hinc Promo. Al. male. Primo. Sed legendum esset, Promin, ri τααια, si verbum hoc Latini agnoscerent. II. Eamque adm. Schneid. maluit, . eumqNe admonuimus . . I. V. L. I. cis. Pars tertia.

663쪽

M. T. CICERONIS

Μ. T. CICERONIS OECONOMICORUM, EX TENOPHONTE, LIB. II.

Utrumne. Ischomache , inquam, si res familiaris desiderasset, mercari Villi cum tamquam fabrum, an ipse instituere consuevisti λ - Ego vero ipse instituo. Etenim qui me absente in meum locum Substituitur, et vicarius meae diligentiae Succedit, is ea, quae ego, scire debet η.

EIUSDEM CECONOMICORUM, EX XENOPHONTE, LIB. III.

Nullo modo facilius arbitror posse neque herbas arescere, et interfici, Neque terram ab Sole percoqui. Quum vero assecta' jam prope seState, uvas a Sole

mitescere tempuS e St.

Neque serit Vitem', neque, quae Sata est, diligenter colit; oleum, ficus, poma non habet.

II. I. Utrumne, Ischom. E Colum. XI. I, Socrates loquitur. Xenoph.

VI, pag. 56r. Ita Columella sic sinis mentum hoe inducitur : . Itaque in conomico Xenophontis, quem M. Cicero latino sermoni tradidit. Egregius ille Ischomaohus Atheniensis ,

rogatus a Socrate, utrumne. . . . an a se instituere Consuerit, etc. in Directo sermone mallem consuesti. I. V. L.

N. Qitin ego, scire debet. Ut nihil desit Dagmentis quae Columella e Cicorone decerpsit, in Supplemento ponimus quosdam Columellae loeos quos Schneido arbitratur a Columella eversione Ciceronis desumptos. Vide Supplementum ad ealcem conomie. III. r. Nullo modo Deilius. E Nonio voc. intersci. Xenoph. c. c. 26, S 34 . Οἶδα ριε, ουου ἀκρισως, ora cu- δαμως ἄv μῆ ou rq μἐvDast 1πιπολαζοι καὶ αυαἱvοιτο υ πο του καυλατος, ἡ δὲ τῶ ὀ eωτο imo του ἡλιου, n Et τις

αυτ iv, stv αεσω τω θερει και lv in ἐστ mi ημερα κtuc ast τω ζευrat. - Nodus quem proponit Ischomachus, is est ut terra aretur media aestate et medio diei aestu. I. V. L.

3. Negrae serit et item. E Macrobio, Saturn. III, 2 o. Fere omnes, III, IO. Male. Addunt etiam Qui, ante negiae. Contra Macrobium, et ipsum Xenophontem. I. V. L. - Macrobius enim ait: - Cicero oeconomicon libro tertio:

664쪽

OECONOMICOR. LIB. III. 643

Apes in alvearium ConceSSerunt A. Quum ad Cyrum minorem β, regem PerSarum, Prde

stantem ingenio atque imperii gloria, Lysander Lacedaemonius, Vir Summae virtutis. Venisset Sardis. et qucE Sequuntur.

4. Apes in alνearium concesserunt.

καταθωvται. SCN. 5. Quum ad Coertim minorem. ECicerone ipso, de Senectute, e. 17. Quam narrationem omnem, usque aedfortuna conjuncta est, Patricius dedit; sed res tantum exscribit Cicero, nouverba. I. V. L. - Xenoph. OEcon. IV, 2 a

II, 288 : . Scrobes, inquit, Aunt masculini generis. Nam Cicero in oec omnicis aio dicit i. Non addit autem quid Cicero dixerit, unde verba Cice rotas apud Servium librariorum culpa videntur excidisse. Ceterum g caverba βοθρος et βελιηος, quae sic Vertuntur , apud Xenophontem occurrunt, incon. XIX, 3, 7. SCRUTA.

665쪽

SUPPLEMENTUM

AD CECONOMICOS.

Fragmenta quaedam ponimus e Columella, quae Schneiderputat e Ciceronis Versione d Columella desumpta. Xenoph. oecon. VIII, 4 . . Iam Vero in exercitu, neque miles, neque imperator sine ordine ac dispositione quidquam valet explicare, quum armatus inermem, equeS Pe ditem, plaustrum equitem, Si Sint permixti, confundantis. Ibi d. VIII, Io: η Nam et unumquodque facilius consideratur, quum est asSignatum suo loco, et, si quid sorte abest, ipse vacuus locus admonet, ut, quod deest, requiratur. Si quid vero Curari aut concinnari oportet, facilius intelligitur, quum ordine Suo reCen Seturn. Ibid. VIII, 16 : α Haec eadem ratio praeparationis atque ordinis etiam in navigiis plurimum Valet; nam ubi tempestas incessit, et est rite disposita navis, suo quidque ordine

locatum armamentum Sine trepidatione minister promit, quum est a gubernatore POStillatum ,,.

Ibid. IX, 3: . Quod excelsissimum est ConClaVe, pretiosissima vasa et Vestem deSiderat; quod denique horreum siccum atque aridum, frumentis habetur idoneum; quod frigidum, commodissime vinum custodit; quod bene illustre, fragilem supellectilem atque ea postulat opera, quae multi luminis indigent M. Ibid. 1X, II : . In primis Considerandum erit, an a Vino, ah escis, a superStitionibus, a Somno, a viris remotissima sit villica), et ut cura eam subeat, quid meminisse, quid

in posterum prospicere debeat. .. et tam malum Vitare, quam praemium reCte laetorum Sperare o.

Ibid. IX, et 4 : . Postremo his rebus omnibus constitutis,

666쪽

SUPPLEMENTUM AD OECONOMICOS. 645

nihil hanc arbitror distributionem profuturam, nisi villicus saepius, et aliquando tamen dominus aut matrona consideraverit animadverteritque, ut ordinatio instituta conservetur. Quod etiam in bene moratis civitatibus semper est ObserVatum; quarum primoribus atque optimatibus non satis visum est bonas leges habere, nisi custodes earum diligentissimos cives creassent, quos Graeci voαον λαιας RP

pellant. Horum erat ossicium, eos, qui legibus parerent, laudibus prosequi, nec minus honoribus; eos autem, qui

non parerent, Poena multare v.

Xenoph. meon. X, Io : α Denique uno loco quam mi ni me Oportebit eam Consistere; neque enim sedentaria 4US

opera est; sed modo ad telam debebit accedere, ac, si quid melius sciat, docere; si minus, addiscere ab eo, qui plus intelligat; modo eos, qui cibum familiae conficiunt, invisere; tum etiam culinam et bubilia, nec minus priesepia mundanda Curare. . . promis quoque et cellariis aliquid appendentibus aut metientibus intervenire v. Ibid. XII, Io : α Somni et vini sit abstinentissimus villi-CuS , quae utraque sunt inimicissima diligentiae; nam et ebrioso cura officii pariter Cum memoria subtrahitur, et somniculosum plurima effugiunt : quid enim possit aut ipse agere, aut cuiquam dormiens imperare Θ Tum etiam sit a Venereis amoribus aversus; quibus si se dediderit, non

aliud quidquam possit cogitare, quam illud, quod diligit.

Nam vitiis ejusmodi pellectus animus, nec praemium jucundius, quam fructum libidinis, nec supplicium gravius,

quam frustrationem cupidinis existimat s. Haec omnia parum fideliter Xenophontis textum exprimunt. Mea quidem sententia in his multa occurrunt, quas Ciceronis orationem non redolent; ita ut ea solum a Cicerone genuina arbitremur, quae Priores editores e Columella desumpserunt. I. V. L.

668쪽

BERUM QUAE IN CICERONIS TERTIAE PARTIS PRIMO VOLUMINE CONTINENTUR.

ovi Editoris praefatio Pag. ix Introductio in Ciceronis Academica. - Pars prima, qua de illorum librorum titulo, duplici editione et tempore disseritur. Ex Io. Aug. GCerenZ.). . IIntroductio in Ciceronis Academica. - Pars Secunda. - P. Valentiae Academica , sive de judicio erga verum, ex ipsis primis sontibus, ad M. T. Ciceronis Academicorum libros, ceteraque opera philosophica illustranda au Argumentum libri primi quoad restat Academico

II. Τ. Ciceronis Academicorum posteriorum liber

primus, ad M. Terentium Varronem ......... II Excursus I . I77

Excursus II I79 Excursus ΙΙΙ . I92 Excursus IV I96 Excursus V 97 Excursus VI 99Jo. Aug. Goereng Introductio in Lucullum ao3 Argumentum libri secundi Academicorum uo7Μ. Τ. Ciceronis Academicorum priorum liber secundus, qui inscribitur Lucullus 227 Excursus I 45OExcursus ΙΙ ι 453

669쪽

648 TABULA. Excursus ΙΙΙ 454 ExcurSus IV . T 4 5Ρraelatio ad librum Paradoxorum 459 Protegomena in Paradoxa Stoicorum ad Μ. Brutum. Ex Aug. Gotth. Gernhard.) 463Μ. Τullii Ciceronis Paradoxa, ad M. Brutum 475 Novi Editoris praelatio ad Τimaeum 549Μ. Tullii Ciceronis ex Platone Timaeus, seu de Universo 55 1M. Tullii Ciceronis Protagoras ex Platone 635Μ. Τullii Ciceronis oeconomicorum, ex Xeno

phonte , liber primus 637

Μ. Tullii Ciceronis oeconomicorum , EX Xenophonte, Iiber secundus 642Μ. Τullii Ciceronis oeconomicorum , ex XeuOphonte, liber tertius u. Supplementum ad oeconomicos 644