Clarissimi i.c. d. Iacobi Mandelli de Alba, Interpretationes doctissimae super secunda parte ff. noui. In rubricam scilicet, in legem primam in princ. in Cato. legis 4. & in duo fratres L. qui Romae, de verb. obliga. Accurate, & correcte ex ijsdem au

발행: 1558년

분량: 123페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

D. Iacobi de Alba

uoluntatem suam per modum cannionis. cum eques. σnu. xl. sa continuatio huius tit li. qua Reitalo. bie σ docto. s Vocabulum conuenit simpliciter presituri uel a Iaan sit bona . σ multις moere opponit contra eam. risconsultu, uel a contrahentibus denotat pactum dein e soluit. π definiit, aἐIucit aliam con- nudum, π. st commanu opinio secundum Ripam. tinuationem meliorem, quamstsit Iustirian- is, I. at In nitionibus debent proprie. π stricti sumi ueris a. c. deuet. iv. enuc. ba'. praesertim ipsa uocabula denotantia rem . quaas cur tractatum non fuerit de oblitatione verborum, seu discitur, Ge. de contracta stipulationuena cum aliis contractim 32 Quae fit ratio. tur proprie dieatur pactum illud tarabus. π cur po tvi fuerit bis ille tractat- loco in tνm. ρ os est nuἐum. σ ipsum tantum di niatur congruo, ut elicet post ultimas uolastiates. σ post per Iuriscensultos, Et an uerum si s doniatur in trimonia σe. moueι d Fcultatem , deinde pomi in Logenere. ipse rationem. H' sub titulu de me. tractatur solum de pactu nudisseis x contractus stipulationst provenit ex iure cirili. cateu licet principaliter, σ quomodo sub eu tracteturri autem contractus ex rure gentium etiam quas os lepacto uestito,iιte declarat. is Ralienem oriinu. π tolim siti u digestorum s 4 Pactum , π conuentio an, o quanto idem sint. σ' assisnoe, non uidetur facile. an pactum nudam. π censeatio habeant e Memis Contradus , putationκ est eorumnis ad omnes allas di nitionem. eontractus. σ omnes possunt is i tum deduci. ι s P gnitio quaelibet bona debet .Dptari ad omnes ec, ιν Sti latis inseruit alijs negotiis, π nihil valet per es rei di Fnite precise . π conuerticum d nitose m l babeat aliam causam. Ormatiae. π negative. as Ordinem natura. σ negotiorum, σ tempor st imi 3s consensvi ineruenit ia qualibet conuentiene. 'at . taνi debemus. intervenit in pacto nudo, non tamen eo em modo .is conuentio quis δε secussum Docto. π s sti nomea π declarat. generale ad emetes eontractus, qualescuns fat. σ 37 Ad con raendam domum requiruntur multa particrageatralius pacto . σ at s. lariter, que tamen. domo constructa, non falli in o Promittis . est Meabulum mi 3 Iatam . m generale, confideratrone. quam copllentio, sed costra hoc opponis . ses/ sa contractas nominatus fi fiat. π ηοn ualeat propteruit, deinde dat rationem. quam Dino. non ex- defctam iaβrma, non ualebit etiam ut pactam. plicant. Item ponit, an sab conuentio e eo rebe/ 3s conuentio, σ pactum an aliquaeso ponantur promisedar milicitatio, sicut coprebelitur sub prorassori ea , π an appellatione conueationis in dubio uenimat Pactum quis φ. π quid Pollicitatio. M pactum auium . π qaunio. qua sit ratio. 2 convenire uerb m. malia babet figm'dtι. 4o promisio. vocabulum De est aliquantister minus Ia.

3 convenire uerbum, uel colluentio. quantum per tsim, quam Docabulum conventio. Et quendo uem

tinet ad Uteriam centratinii, an si generalius . bum promi iit reperitur prolatum in aliqua scri quam pactum, π an colluentio. π pactum is sint. plura siue publica , siue priuata, en denotet isti ps uide oppositisaer pro, π centra. et deliae resoluit. lGionem, quos ste in utras striptura. σ qu.d basa Pactam contieratur duobus motu, primo inpio ge sit commvnu opinio. eraliter. G MIut confuso mota, prout est con- 4i Nereator. vel alius I in scriptura priuata dicat sadebitorem . π promittat soluere Ge. eensetur ita

promisis facta per flipalationem. est escax ad

x Praesentia an praesumat ar . stante verbo promittota scriptura publica, uel priuιta. Et quid de Mer bo inuestio. sensus duorum, uel plurium. σ tuac p.ctum reporitur semper in quolibet eoatractu, quia nullus es contractu . εκi non habeat in se consensum, secundo modo conflieratur pactum, suando consensin duo rum . vel plurium est plix, ac purin . π iis es sectus pactam nudum. σ deelarat. xs Pacti appellatione . in exbio inpliciter, de propriἰ is Verbum promisit .st exprimatur per i stes. noatelligimus de pacto nudo . Et ia dubio specialior se denotat stipulationem . sicut quando exprimitur iurnilicatio est sumenda. In strumentu, π curseeus. σ restri aliquM rc as Pactum sumptum primo moto supradictos idem, quod tiones, deinde ipse dat rationem. conventio, sumptam sero secunso modo estJecies 44 carsit . quos verbum promitto redactum iis siris

conuentionis, tune diserunt couentio. π pactu,

et per Hae distinctionem rusten et ad oppositiones. ετ sed rursM eontra ipsam responsione. σ dillinctionem mouet aliquas discultates, per quas uidetur pro bari , s pactum. σ eenuenlia idem vi in e cta , deinci respondet. σ late prosequitur pturam ue I publicam, uel priuatam lenotat stipula tionem . non idem quos sit de uerbo conuenit. quod semper denotat pactum nudum, mouet dubitotionem, deinde restra mustas reJossiones Doctorum, quas tamen i Unat. σ ipse aliam tradulate, π retionem ponit. as Pactum quanto p un i Fnitar per Iurisconsultos, en 4s Preprietas sermozκ, uocabuloram ut plurimum censeatur disruri duntaxat pactum nudum, an ueε dependet uel ab autoritate Iurisconsiliorum , π

12쪽

.ss. de Verbo. Oblisa. Rubrica . H

ab interpretatione. σ corninani usu loquendi diu

recepto.

nudum . CV quibws modis fiat. V pezicitatis quis sit, er quod fiat uno de tribus mo R. vi elicet absenti sine nuntio. vel epistola . aut ne Ieati ex causano lucrativa, uel praesenti, qui dicat se nes eouentire, nes dissentire. Et quae sit ratio. a Pactum dicitur ubicunq; co sensu4 duorum est coniunis ctus sine interuallo. atiis sic M. 4s Pollicitatio regulariter non ualet , eripeciales , ut ualeat quando sit reipublicae, uel Deo , uel princinpi, Cr quanto fit Deo, dicitur proprie uotum . Item ualet pollicitatio quando sit pio loco, sitient expresesa eos aliqua. so Pollicitatio facta reipublica an requirat iustam eausam

si Pollicitatio facta priuat 2 person 8 non valet, neci et iu4na tunc pro ucit naturalem est gationem. π mul. to maris, cum etiam non pro ueat naturalem obli.

rationem . quanto est secta reipublicae secundum Docto. Cr repreb.t opinionem. D. Alciati , qui voluit, s etiam facta prιuato producat naturalem

obligationem, uide nam. 32.

si Pollicitatio facta reipublicae da contineat obligationem naturalem. aliqui Docto. disputanto tenuerunt si, Cr ipse etiam latἡ arguit pro bae opinione . de inde de radit communem opinionem .s nulla pollietintatio contineat naturaIem obligationem, etiam fi 'facta rem . Cr eam optime fundat. Cr late hoe prosequitur. Cr vile multa in m teria naturalis obligati cinis. si Naturalis obligatio an oriatur etiam sine consensu . dummodo ad ι aliqua equitas, π uide nu. Is.s4 confestofacta , absente pιν te. ualet de iure eanoniaco, Cr ubicuas iuε eanonicum insucit actionem caaesu quo noa Du inducta de iure ciui .prcsupponit nastturalem obligationem . sed ut e nu. 6 o. ubi ait communem esse in contrarium, g, etiam de iure ea aenico con filo absente parte non probet.ss Actio praesupponit obligationem naturale, Cr ciuilam. sc Omnis naturatu obligatio praesupponit consensum, Crduae tantum dantur species naturalis ebligationu . an detur etiam naturalis Gigatio absis couensu , quando scilicet a sest aliqua aequitas.s7 Natural κ obigatio dato G oriatur etiam abs a cenusensu quando ars aliqua aequitas , quomodo id de/ i beat intelligi, Cr quata debeat esse aequitas. sa IEquitas Iuru ciuitu remota es aliquando ab aequitute

iuru natu rei κ.

s; requum est posse reuocari romisionem, antequam sit

acceptata.

sp confisio facta, absente parte, non probat, etiam de

iure eanonico . secundum magκ communem optinnionem .

si Pollicitatio non parit actione. etiam de iure ea nonico. σὴ Pori citatio facta reipublicae an prestet exceptionem ,

σι Exceptio latur ex tribus eduo. O Tex. inscientum . g. dictum , De I esse. non Ioaquitur de posticitatione proprie , sed pollicitatio ea pitur ibi pro pacto.

σs Pollicitatio fiat priuatis personis . . D ualida. er

s s Vocabulum, po ieitatio, ponitur aliqua so pro pacto, aliquan o pro is euci modo promittens t. στ PMicit alto proprie an ualeret olim , π etiam hoste

respectu situ. sa Pollicitationκ nome ponitur aliqua D pro stipulatione.

sis vocabulum, promissio, uel prora Jum, ponitur allinquεnio improprie pro una parte tantu perficte proumsionis, iis, raspectu se uoletis obligare. proprie uero, et perfecte intelligitur de Im coue acceptat .. o Emptionis eppellatione continetur utruns scilicet em ptio , CT uenditio, CV posita emptione , sequitur uendιtio, CT e conuerso.

τι Pozicuatio acta priuato ualet , si ectereat alicui conmtractui, quia uestitur ectarentia contractus. 2 De opinione Deci in rubri AE . de pae . ubi multa tenu It contra comunes opiniones, uι micet F omae pa ctum requirat expresionem uerborum . Item se discatur pollicitatio omnis promissio facta praesisti. πtuenti ex causa lucrativa, CX item quando fit abuseati ex e usa lucrativa. ut per eum. π 2, De ι. non bene loquatur. τι Pactum uerum s requirat expresiostra verborum. non est verum contra Deci. imo potest etiam 'ri sine uerbis. er proprie pactum dicitur, quoi ha bet tacitum consensim etiam eontra Deci. Praesens, tuens praesumitur consentire, si troctatur de eius commolo. σ talu consensus suspicit ad uerum pactum. π ad quemlibet contructam, Cr

per est pactam, non autem porseitolio sco ira Deci. 7s Docto. dum cenamuniter dicunt. q. pactum est etiam quanψo coasUM nullo moto penitus exprimitur . nec inducatur ab una parte uerbis, M s fg u. ne sjηcio ab quo . Cr et tacens presumatur consentire, quid agatur de eius utilitate, an haec opinio commvn s sit bona de iure , Cr late contra eam armSuit, σ tentat nouam opi. diuersam ab opi. Deci ubi supra s scilicet praesens, CT taceas non censea tur consentire , uel pacisci, etiam 2, Matur de eius utilitate, nisi consensus aliquo modo exprimatur verbis, uel igno, uel facto aliquo, π e. vise latὶ. 6 scpe contingit. s ea que aere sunt nobis utilia, nubu

tamen non placent.

τ7 Tacere est medium inter eonsentire . Cr iisentire. τε in dubio fit luterpretatio ad tollendam obligationem

iam intro luctum , CP multo metu ne introiucatur

obligatio nondum facta. τs Confisio facta praesente parte, CT ad eius utilitare

non obigat, secundum ccmmunem. εο si oblatio fact. praesenti. Cr tuernti ex cadis Iaerami tua babet uim pacti, ut uesunt Docto. non relin

quitur vllus Iocus pellicit lieni, qua ualidi fieri r ιι, π id probat. Respubliea

13쪽

D. Iacobi de Alba

al Reipublies, utIῆ vi in iubio non babent priuilegium aliquos. nis sti expressum se iure.

a1 Pollieitatio ex causa luerativa facta praesenti. π D. centi est proprie. atq; absolute. σ cum effectu pes. Itestatio. Cr nulla moso est pactum, centra Docto. respondeis as iura allegata per Decto. uidelicet adtex. in . l. qui patitur. f. mans. . Cr.II remuner4nii Cre .er de Iarat quomio proceddat. a Tex. ia I. a. σ in. l. tereditores. c. de me. super quibus Docto. confluant principale fundamentum. ηοη faciunt aspropositum. Cr quomoso procedant. π late uile de inteligentia, CF seeIoatione ill rum ιarium. Et quae sit ratio. s ibi eenseatur D. ἱ uia pactum etiam cum personis absentibus, CT rea seri multas rationes . CV intectigentias Doctorum. quia reprobat, CX ipse nouo modo. σ optimo deaelarat illa iura.

ει P. t. prosunt aliqu/η o lais t/ntum, eum quibvi sunt facta, aliqua io prosunt ali 3 personu . eum qu Abia non sunt facta nes evrsi, nes tacite, qua da sitieet interest paciscentium, ut iiis prosint. Crinteres pecuniariter, er baec declarat . iafernis .i ita iura in.d. l. a. tr. I. st cresitore . a 3 Debitores tresstset obligati priuii infestium, puta

in ioo. CX unus conuentus a eresitore soluat leo.

pro sua portione, quoriosa ira diuisto debiti pro ialijs debitoribus eorrest. Cr sibi soluenti. as Ex persona alterim qui ros consequimar laus, quos

ex nostra non consequeremur.

gν In pacto tacito ita est necessaria praesentia personae. stoeut in pacto expresso, et male in bae senserunt Bar. Alex. π alij, qui volueraat e4riton esse necessis riani in tarito. si Expressia censensus non est de egentia. uel substantis picti , sed duntaxat de probatione. as De Tex. in. s. a. . uoluntatem supra sola. matri. an probet communem opi. π quomodo interlatur

iret exa

so consensus e*i potest dupliciter. π in duplici Meseptione. aliquanto prout est consensus verus, aliqv do prout est consensus generalis. π improprius. st rariosus an babeatur pro consentiente. sa Presens, er tacens non babetur pro consentiente,seu paciscente. etiam s Q4tur de eiuε utilitate . assue

eontra communem.

si Pactum ut licatur, requiritur eonsensus vervi , erexpresso . no qui e solis uerba ut uolebat opinio De θ sed expressu uel uerbis, uel nutu , aut stinmiti feno. urist est tacitus, s tamen indicetur per aliquos factum. ali Is non erit pactum, σ bee es sua opinio contra communem. σ diuersa a Decio. 34 In consensu 34ri possunt quing gradus, Cr quin smo .s potest accipi consensus, eX declaratis 3 Desiniit postea communem opinionem. s imo praesenmtia cum utilitate, eπ taciturnitate probet consensum. σ dicatur pactum. ss Praesumitur unusquila uelle idus, quod οβ sibi utile. σ nemo praesumitur iactator suae militatis. σ in dubiis censetur esse utile alicui ital, quod commasti iustio eensetur utile . π e celluerso timosum. quod communi iuditio π e.

muni iuditio. limatione legis bibetur pro tali. ys Testator censetur aliquid distosaisse, quando veris mile est. π probabile per coniecturas , s. ι ad vo luem d onere. ys Pactum tacitum, quos fit fine xerbst. σ nutu. sed prouenit ex aIiquo facto, quomolo fuit ineatur, in quomodo dicatur uerum pactam. CT declarat ali ter . quam Doelo. roo Lex interpretatur aIiquanti, s testator aIiquid ce-8it erit. aliquando interpretatur eerta, s illud

non cogitauit .seis si cogitasset, ita et osuisset. or Donatio ea a mortis hodie feri potest pacto nudo.

CT an requiratur pactum nusum babens verum, Crexpressam consensum, ut uoluit Deci. en verbs in sciat pactum nudum tacitum non babens expresio nem consensus. Et vide de opinione Decij circa boritor Podiestatio an postit firi Reipublicae absenti. ιοι De intelligentia Tex. in . l. t baridemia, de pericita.er refert multat responsenes . σ declarationes Doctorum di illum tex. quia reprobat, ipse et lin

am aliter declarat.

io Poricitatio an possit feri Reipublieae presenti . lat. etiam insistit.

1 os Quoi sio. si non udet, ut ago, nec etiam valet, Gualere potest. os Decuriones censentur representcre rempublic m. ior Pollicitatio est perissimum. quando quR po icetur aliquid reipublieae ob bonorem sibi ab ea decretam, vel decernensum. Et latur pollicitatio facta reipublicae. etiam ex eavsa non mere lucrativa, eont r. Secuida Posticitatio feri potest Cr reipublicae absenti. σ reis p blicae praebeati , praesupponendo semper terminos babiles. er ea, quae sunt necessaria . π declarat. xos Ioter pollicitationem . CT pactum an sit magna ei ..rentia. π an censeantur tanquἔpars. π totum. rio Pollicitatio an dicatur etia quando dirigitur praesenti. dum Naso eoatineat aliquid non utile ι ι presenti. ira constitutum quis sit. π quando dicatur constitutum. penit exempla, fecunda promisio, qua requi. ritur in eonstituto , si pacto nuio. 12 confiuti diffinitionem tra sit ipse.

cto quimust nudo, CT an ratio communis de remis nata promistione sit bona . CX eam impet nat. a 4 Omne pactum nurum geminatam an producat actio nem. π ui enu. ras. π nu. 12s. iis Statuta merectoruia an sint seruan a no solum cor vuIudicibus . vel consulibus mercatorum, sed etiam coram aliis quibuscuns iudicibus, rem lue. t is An omne pactum nudum geminatum producat acti nem. etiam si non transeat in constitutum . π an emae pactum nutumgeminatum ' ιdem, quod coninyιtatum. Cr e conuerso, separatim tractat bas dua questiones nu. ras. σε ιτ. Cr uide de secunda questione etiam au. m. Cr 24.ria constitutum latroducere. 4n fuerit superfluam a s P ι lum i

14쪽

. ff. de Verbo. oblisa. Rubrica .

Ny pddium ausum geminatam . ad Me ut pro uect actiost Niti, o fit necesse,s genu natio fiat ex lateruallo.

an uero producat actionem.etiam s fiat lacontine uti , ut uoluit Deci. ia. l. Iegem. c. de paci et o Ratio Ias. s ex constituto detur actio, quia eo iatatum est contruct ut nominatus, non est etiam bona. 2 a constitutum an requirat omnino expressam mentio. rum, tar resationem prior R debiti. Item an omne

pactam nasum geminatum sit constitutum, Cri eo verso, Cr quando dictam pactum nudum geminaritum , uel geminatam obligationem, quomodo id deaebeat intelligi.ari constitutum an requirat expressam resationem pri τις debiti, refert opiniones, deinde distinguit ipse , cr declarat.1M Tex. is. l. st tibi. c. loea. quomoso procent. sa 4 An omne pallam geminatam sit eonstitutum. as Au omne pactum nudum geminatum prosaeat alii ηem, quis si est geminatum incontinenti. ras Aa omne eon'tutum fit pactum nudum geminatum. 27 contractin constituti est contractus norinatus. Crquae sit ratio. π uise reprobatam ratione Iasonis.12 a Constitutum s non sit contractus nominat M. dicit 61. uerius , contra Bar. CT Docto. Et quod uerba c. eon'tutam, CX constituere, e piatur gene raliter uariis modis.

.as Constitutum nihil alius est, quam stetulare. seu eon.

tra communes regulia inductam.

aso stipulatio qui sit. Cr uide per ordinem duo erimoppositiones . quas facit contra ipsam distitionem stipulationi .

ast natruetronium an requirat uerba.

132 Stipulatio . verborum obligatio, an idem M. cnuero differant.. 33 Stipulatio . proprie loquenti, aη sit interrogatio, duxero denotet totum ipsum actum utriusq persone. ιν Testis deponens de stipulatione simpliciter an censeam tur deponere super iure, a a uero super facto, as probet. ris Testis dictum deponent R de mutuo simplieiter uatit.

136 stipulatio, dum sit , quod sit facti, postquam uero est facta, quod sit iuru, ut uoluerunt aliqui Dometo. Ma est uerum, imo semper est facti. ειν Testamenta sicuntur quid facti. Ga stipulia lanis nomen unde fuerit deductum. σ o a uerbo. stipulam, an a stipe Cre.

tis stipulatio an fit confractur,et an propriό eontracturia o Stipulatio an eo rebensatur sub statuto loquente de contractu. Cr communis est quod non . sed uide contra commanem scilicet quod fit propriἡ contra. ctus, Cr quos comprebendatur sub statuto. πλεέι Itatutum probibens mulιerem obligari. vel eontra inbere sine consensu propinquorum, an comprehensat contractum Iliberationis. CT quemlibet alium di stractum. CV an aditi em hereditatis.1 2 Statutum loquens de contractu comprehendit et linam contractum stipulvilanis . st in eo contractu

eommunis opinio.

43 Statuta debent ampliari, vel restritui seeuasum mu

rum rationem.

ε Statutum probibent mulierem, vel minorem contra. bere e consensu propinquorum . non eo reben

dit contractum per eos factis, qui sit eis utilis. quamuis factus ' fine tali consensu.

14 s Stipulatio an fit eo tractus nominatus. 4s Ex contractu insominato correspectiuo non oritur

actio ante implementum . σ quid st super eo fuit interposita stipulatio. Stipalatio seu uerborum obligatio eur fuerit derariis nesa a uerbis, σ dicit meliorem esse rationem

Alexandri.

a a Consensus in stipulatione an se babeat ut me eria, caut forma. σ reprobat Ioelaan .s s Stipulatio eur requirat solemnitatem illam verborum ut precerat interrogatio. subsequatur re πέλσ qua ratione is fuerit introductum, Cr multa timcit de ratione communi. cesta enso. σ lmpussa do . dein e dat ipse nouam rationem. aso stipulatio de se est contractus mere uerbaIis. σ foeta de se sine eausa nibit ualet. nes etiam praesu mitur causa donationis. CX inseruit stipulatiis aliis negotiis. CV usit alios contractus, ere. t si stipulatio eur fuerit introducta, CX ob quam causam. an propter necessitatem, latissime uise de ratio ne communi. π de eonsideratione Socini. asa Pactum nutum factum in iusicio pro scit actionem. dammoso tensat ad eoadiuua sum iusteium. CT asea, qua pertinent ad iudicium, alias seeus. π an est uerum. ass Nouatio assat sine stipulatione. maxime quanta illin

terponitur acceptilatio. σc.

as 4 Stipulatio, seu interrogatio. π respon o ct interis

ponatur in aliquo eontracta iurisientium nominato. seu uestito. CF interponatur in eodem actu . ersermone contrahensι, puta . uessis ne inibi rem fuendo, an tune eenseantur fieri duo contractus, se, licet ille contractus iurisien. CV alter contractus

stipulationis, uide Iessime de Me, CT distincte proin

sit declaranis queitionem in quibus terminis pro/eedat. CT referendo uarietatem Doctorum, CT in. pugnanso communem. CX definiendo.

iss Aliud est facere contractum. CT aliud premittere defaeiento contractum. alius est uensitio. Cr alius promistio de ueniendo. aliud donatio. π aliud pro. missio de donaso. e. Et semper differut bee duo. t sc Promissio de vendenso funium si fat inter duos .ernumeretur pretium. σ stat trasitio. Ied actus

uensitionis differtur. donee labatur tempus pro lammationum, quis iuris erit de fructibus, an interim illos lueretur emptor, remisiue.

ιντ Tex. ia. l. obligationum substantia. . fia. supra tit. I.

dum dicit non contrabi uerborum obligationem . nisi id agatur inter contrahentes . quomoso debeat

15쪽

D. Iacobi de Alba

nem, est opinio metis communis. sy De intelligentia tex. in. ι. si stipular. g. sin. infra

eo. π que fuerit in eo ratio dubitandι, Cr ratio decidendi. so coormare uertam refertur ad alios actus . Cr

est tamen utilis. ac 2 Stipulatio eonuenit eum omnibus e tractibus. εσι Stipulatio posita super contractu reciproco ad cenae

satis p ta fauore utriuis contrahentis. er au Ut utris. c stipulatio interpola super costractu . qui statim

persicitur . non cestsetur superflua, sed interpreta. tur. ut operetur quo ad aetas alι os peragendos usfuturum.

Tilis es

materia huius titulide verborum obliga.tionibus, eo ci, conutractus stipulationis est inter exteros Omaenes Requentissimus.

Et et ess negoeia prin cipaliora hominum, si licita sunt, soleant in con tractibus e sistere, di in ultimis voluntatibus , s vero sunt illicita, versentur in delictis , Iudi/cia autem non fiunt propter se, sed inseruiunt negocijs praedictis. l. 2.β. post originem . s. de ori Ri. m. concedendum est pro expedito, φ contrastctus sunt longe utiliores, magis* necessarii , si sint vltimae voluntates i decedimus enim cum uno testamento, ae non pluribus .f. posteriore. Institu qui b. mo. testa infir.quinimo multi sunt, qui decedunt sne testamento, contrahimus auatem quotidie, ae nemo est,qui non singulis horis emat, vel vendat, e ducat, aut locet, mutuo, α commodato, M in depositum accipiat, vel detres aliquas, item ex causa dotis,ta donationis, Nex aliis quam pluribus contractibus, qui notissimi sunt i idemi contractus fere omnes fiant etiam antiquiores vltimis voluntatibus, viden intur enim origincm fere habuisse cum ipsis hominibus . l. ex hoe iure, supra de iustit. Sc iur. testamenta autem videntur iuris eiullis l. i. supra detestamen. sicut M aliae successiones Bart. in . l. r. de acquiren. haeredi. deinde ultimae voluntates non prosunt eis facientibus , sed post illorum mortem solum prosunt alijs personis . l. qui superstitis, supra de acquTen. haeredi. contra. ctus vero prosunt iis, qui eos faciunt, N alijs etiam personis, si sit opus. l. auus, supra depae. N. l. si pactum. g. de proba. sunt etiam firmiores vltimis voluntatibus, cum dependeant a coa/sensu duorum , vel plurium, ta sint irrevocabules i. sicut ab initio.C. de act. M obliga. vltimae autem voluntates sunt ambulators Ne .l. 4. suae a pra de adimen. lega. Et i reliqu:s omnibus con tractibus est firmior stipulatio, de qua hie agitur

Institu. eo. titu. in princ. sicut pariter est contra αctus generalior caeteris, ta ad alios omnes acincommodatus. l. s.'. conuentionales, insta eo. MInstitu. de diuis stipula. Et dum dictum est con tractus esse firmiores vltimis voluntatibus, Nexigere duas, vel plures personas. l. 2.9. I. N oconuentionis, supra de pae. l. non solum. l. in cim nibus rebus .ῆ. titu I. fuerunt ex Doctoribus,

s et qui aliquando haestauerint, eurita sit, N cur non fuerit concessum posse fieri contractum , seu eius effectum, idest, obligationem ex voluntate Unius personae tantum, etiam ab initio, idest, cur non obligetur aliquis ex propria, ac libera Uo luntate sua, presertim si deliberata, atq; enixa appareat, N legitime probetur, quamuis ea pro missio dirigatur alicui absenti, puta si aliquis coram testibus dicat, N enixe affirmet se promitetere centum Titio absenti, vel se alli vendere, aut donare fundum, aut locare, quemadmodum ab unius voluntate solent dependere disposti nes, seu voluntatcs vltimae, re cum in re sua unusquisl sit m oderator, & arbiterita nihil tam

conueniens, quam voluntatem haberi ratam M. . Sper traditionem Institu de rerum diuista cura id,quod semel placuit, non debeat displicere am plius, ta turpe sit mutare voluntatem In alteri. us praeiudicium, ta videri Uarium, atque incon stantem, N tamen praedictis casibus nulla contrahitur obligatio , ut per Paul de Cast. in .l. I.f. pactum supra de pact. Quae dubitatio rein mouenda est ad faciliorem intelligentiam eorum , quae inferius dicenda sunt de eonventio ne, de pacto, de stipulatione , N de alijs quibus/dam similibus actibus. Dicendum est igitur in primis, querere et cur contractus requirant duas saltem personas, perinde est, ae si quera mus, cur lapis si lapis, ut ad aliud propos tum dicit Bald. in . l. r. in nona oppositione.C.qui ad mit seu querere, cur lapis non sit aer, vel aqua,ta dies non sit nox t nam non solum essentia ipsius contractus, sed M significatio ipsus v cabuli denotat actum multarum, aut saltem duasts rum personarum, nihil enim aliud et est conistrahere, quam simul trahere, seu in unum traahere , quasi contra, seu vicissim trahere, ut trast dit A lciatus et in . l. labeo la seeonda colum . t tertia, insta de verborum fgnificatione, di illud

in effectu denotat , quod alijs verbis traditur tum 1 a Min. l. I. . conuentionis . s. de pae. videlicet i ex diuerss animi motibus in unam sententiam de eurritur M. ad quod etiam tendit text. in . . non

solum. S.tlt. I. ea autem ratione requirunt contra α

ς ctus duas salte personas,quia principalet propo/stum, di fars cqvillibet contractus est producere

obligation arte

16쪽

.ss de Uerbo. oblisa. Rubri Ca. Uri

obligationem . l. licet .9. ea obligatio supra de

Procura. l. qu*c lx gerimus,supra tit. I. N patet ex .l. obligamur eo. tit. Vbi passim obligatio Ponitur pro contractu, ut etiam fit in hoe ii tulo , N in Institutionibus in titu. de obliga. cum multis sequen. M clarius habetur in .l Omaenem obligationem. S. de ludi. N. l. conti axisse . S. eo. tit. M melius in l. 26.fin s. si cer. peta. oblia

τ gationis et autem natura est praesupponere duaas saltem personas, unam, quae se Obliget, Maliam, cui ista obligetur l. obligationum subastantia in ptane. l. a. in fin. supra tit. I. est enim

impossibile, etiam per naturam, quod aliquis obliget se ipsum sibi, ut per se patet, ta habeturin. l. r. infra de stipu.ser. Et quamuis deliberatam voluntatem se obligandi aliquis demonstret, id non sufficit, nisi extet alius, in cuius persona nconstituat sedem ipsa obligatio, ta coniunga κtur consensus, Ut per plo. m. l. r. supra citi I. nam , cessante persona alterius, redigeretur res

ad absurdum praedictum, videlicet D obligare tur sibi ipsi, ideo prodita est regula luris, P nemo sibi possit eam legem dicere, ut a priore

voluntate ei reced cre non liceat l. si quis in principio, supra de lega. s. Neum ab initio non a valcat ea obligatio facta per Unam tantum per sonam , non debet postea tractu temporis con/ualescere a. quod in initio , infra de reg. Iur. quod maxime procedit in contractibus. d. l. quae cud P gerimus, supra tit. I. Ne p obstat, quod di- cebatur de ultimis et voluntatibus, respondetur enim eas posse,ato debere fieri voluntate unius tantum, quia semper sunt reuocabiles. d. l. si quis in principio, quin imo ea similitudo ab ultimis voluntatibus potest retorqueri in eo utrarium, nam si ultimae voluntates dependent ab unius voluntate, idem sunt reuocabiles, videtur bene sequi, quod contractus,: cum sint irrc uocabiles, scilicet ex voluntate unius tantum, debent dopendere a voluntate duorum, vel per argumenta. destrustione costqvcntis ad destructionem anae recedentis, Vel per argumentum ut illud, quod operatur propositum in proposito, ide etiam dea at operari oppostum in opposito. l. fin. .fin i. de lega. .Et procedunt haec etiam quoad cotra ctum stipulationis, ta alios contractus non reci procos, idest, non obligatorios nisi ab una parte

tantum, ut probatur ind. l. quaecunq; gerimus, di in I in omnibus rebus eo. tit. l. si donati IS. C. quod met. cau nam omnes dicuntur contractus . . fin. Institu. de obliga. N. l. I. in fine, iuncta. l. iurisgentium in Princ. s. de pae. dato non ita

stricte, vel proprie sint contractus, si ut sunt illi,

qui reciprocam Obligationem continent. d. l. la

y beo la 2. quinimo et etiam in dcllistis obligatio praesupponit duas personas, saltem unam ficte, scilicet ipsum delinquentem,qui se obligat, N i gem,eui fit obligatio, stante ipsius legis prohibi/tione, vel maudato. l. Obligamur .f. lege . ut. . . . l. Imperatores,insta de iure fisci. Et eadem ra-30 tione pariter et dici potest, q, in quasi contractibus adsit voluntas, ta consensus duorum, Vere ent adest persona duorum , consensus autem seu vo lulatas vera adest ex parte unius tantum, sed fiacte adest ex persona etiam alterius, quia ita pia εcuit legi prssumere utilitatis causa. l. 44.si quis

absentis .s tit. inde est,si, appellatione cotractu um saepenumero continentur etiam quasi contra. clus . l. ex contractibus eo. tit. Et ne fiat Daus su

pradictis , introductum est et etiam, ne quis potis si se obligare absenti, si proferat voluntatem suam per modum confessionis, quasi praesupponens obligationem suisse prius contractam. l. certum 6 si quis absente.f. de confre. Glo. rubricae pror continuatione huius tituli ad praecedentes ait, Φ cum in praecedenti titulo tractatum fuerit de obligationibus in genere, tractandum hic fuit in specie de obligationibus iverborum, N cum ea transit Rar. sequuntur eti/am linde Imo. hic col. sin. N Alex. col. I. Videtur ita me mirum, g, ta glo. N Docto. voluerint superare Iustinianum , qui in distributione totius voluminis Eois .eonstituit hie initium septimae

Partis., tanqua nihil commune habentis cum Uintulo praecedenti, Ut patet e X.L.26.se X ta Uero in fin. 6. septunus autem.C. de vete. Iu . enu .

Potest tamen vicump pro defensione glosae, NDoctorum dici, quod continuatio per eos posi/ta non repugnat illi, quam posuit lustinianus, Mhaec est magis specialis, quia respicit titulum

Immediate praecedentem . Et si obiiciatur, quod ea ratione attenta , sequeretur , quod pariter

post generalem ipsum titulum de obligationi/hus , si et tractandum specialiter de obligatio.

nibus , quaere contrahuntur, di de illis, quae conintrabuntur consensu, quod tamen factu in non fu/it, sed tractatum de illis fuit longe anteriori loco, potest responderi, o de illis tractatum fuit sub

alia ratione, videlicet sub tractatu de rebus, ut patet ex tit. de reb. credi. cum multis seque n. Et pari ratione tolli potest alius scrupulus, vid

licet eur in Codice tractatum si de actionibusta obligationibus separatim longo interuallo a titulo de contrahen stipula. id enim factum m/, it alijs respectibus, ut ibi per glosas, sic N titu inlus de excep. postus est in da gestis Una ratione, ta in codice alia ratione . idem de titulo de verti. signifi. Obstat tamen huic eorum continuatio

ni, quia videtur falsum prima facie illud, quod ipsi dicunt, fuisse tractatum in titulo praecedenti solum de obligationibus in genere, non autem in specie, praesertim de obligatione Verborum, videmus enim aperte contrarium, idest, fulta se tractatum.in eo titulo de singulis speciebus obligationum , N de obligatione verporum ctiam. l. .. q. verbis , UR ad finem legis, NUerborum . Potest responderi altero de

duobus modis , videlicet vel quod tractatum

B ij fuit

17쪽

D. Iacobi de Alba

. fuit de obligationibus i genere, idest,summatim, di breuiter,scilicet de singulis speciebus, debent

enim verba glosae accommodari ad elus mcntem, V mens cenis debet esse talis, qualem per mittit illud, de quo ipsa loquitur . vel potest responderi,i in titulo praecedenti tractatum fuit de obligationibus in genere, idest,tractata fuereec scilicet principaliter illa, quae couuem ut Omaenibus obligationibus, ut patet ex l. I in princ. Ni. ι .l. qu cunus . l. c traxisse . l. obligationesquα non proprijs. l. non solum . . filius familia s. l. quoties. l. obligari. l. obligationum ferit .l. Amanus . . in quibuscun P .l. obligamur .l. in

omnibus rebus, M aliis plaeta Ri l l. hic veros tum tractatur de obtigatione verborum, N trauctatur pleno modo . Si vero obiiciatur , ineupta e Te bis trastari de eadem materia, potest re sponderi non esse ineptum, quando id fit diuer sis respectibus , nam sub titulo praecedenti tra/ctatur de speciebus omnibus obligationum siemul, M summatim , hic vero de sola obligatisne verborum, V pleno modo, sicut M alibi tracta a tum est separatim de mutuo, de com modato, de deposito, de societate, venditione, locatione, M dereliquis similibus . Caeterum si, omissae δtinuatione hutui glosae, di Doctorum, adhaereaamus supradictae continuationi postae per Iustianianum, cui necessari si est adhaerere, oritur diis ει cultas, euri non tractatum fuerit de obligatione verborum , seu de contractu stipulationis unatum at is contractibus, ta cur positus fuerit hie tractatus loco penitus non congruo, videlicit

post ultimas voluntates, ta post matrimonia, Ndotes, ta post interdicta, V post alia multa eoli

rata inter tractatum aliorum cotractuum,&hune

titulum , dato enim, prius fuisset tractandum 14 de exteris i contractibu , tanqua antiquioribus, videlicet prouenientibus ex iuregent sum , cu iusmodi non est contractus stipulationis, cum proueniat ex iurecivissi de constituta Institu.

de ac. erat tamen de eo tractandum Incontia

is nenti post exteros e tractus . Et puto t non facile neq3 hie, ne* in quolibet alio simili pro/posito posse assignari concludentem rationem ordinis ta totius dispositionis. Istas di crede dum est fuisse rem difficilimam lusiniano seu compilatoribus ex veteri illa multitudine, Neon Risione librorum , de qua in prohaemio diapestorum .f. a. potuisse colligere quinquaginta istos libros, ta videtur passim fateri luttinianusin. d. l. 2 C.de vete. iv. se non potuisse omnia per ordinem continuum disponere, M id maxime patet ex d f. sexta vero infin. dum ait inter dicta omnia misse glomerata M. utcunq3 ta/men ne penitus sine ratione videatur hoe i

eo fuisse positus i ste titulus, qui caput est to/is tuas tractatus septimi, dici potest, q, et e tractus

stipulationis est communis ad omnes alios cotra/ctus , dam omnea possunt in istum d c duci. l. f.

conuentionales infra eo. N.I. 2. infra de noua. M sentit tex. Institu. de inutil. stipv. in prine. N tradit

non absurdum fuit eum ponere post caeteros om/nes cotractus,scilicet rerum N personarum, idest, matrimoniorum, ut simile videmus de titulo.st comm u. praed. di de titulo.C. commv. de lega. Nfideleom. N pari ratione fuit postus hie titulus post tutelas, quia eis aliquando conueni ut pautet ex titulo de fideiuss. tui. item post ultimas Voluntates, quia eis saepissime inseruiunt stipulationes , ut patet ex tit .ssis eui plusquam per IN. falcid. praesertim in . l. r6.haee stipulatio, M . haec verba, patet etiam ex tittam ut legaeno. caue. M pariter necessaria estistipulatio in materia aedictorum, ut patet in .l stipulatio.S.

de nO.Op. nun. N per totum tir. s. dedam. infe c. praesertim ex . l. damni infecti stipulatio pertinet.

ιγ N contractus t stipulationis solet inseruire aliis negoti js, nihil enim valet stipulatio per se, nisi

habeat alia in causam. . ..circa. s. de doli excep.ra idem imperator in compilatione. 1s t. t voluit imm liari ordinem V naturae, M negotiord, idest, quemadmodum stipulatio adhibetur alijs causis, ta praesupponit eas praecedere, ita etiam conue niens fuit tractare de ea post reliqua negotia. naeo respectu immitandi ordine ves naturae,seu te poris, vel ordinem negotiorum videmus fieri continuationes , seu subordinationes titulorum

sto. Bar. M alij in rubri.C. de pac. Praemittunt Docto. presertim Ias hic, di qui fucrunt post eum,declaratione quorundam terminorum, videlicet quid sit couentio, quid promiseso, pactum, pollicitatio, eostitutum, V stipulatio. is Et t est eouentio c secedum eos nomen pene

rate ad omnes cotractus, qualescc sint. l. I.M. cofluentionis s.depae. et tam si sit eo tractus tacite fa

Uerbum , couenit, est generale generalissimum,ta ita praesupponunt Bart. N alii, θ sit gener lius pacto,& alijs omnibus vocabulis supradiis et o ctis. Promissio τ autem est vocabulum paulaminus latum, qua eouentio secundum eos, quia comprehendit pactum, re pollicitationem, M stiis

Pulat: onem. l. sciendum .si. dictum. g. de edit. edic. tradit etiam Barto. Vbi . s. non tamen explicant Docto. cur promissio dicatur vocabulum m: nus generale,quam conuentio. Nam Videtur prima facie non esse minus generale, cum sub se comae

prehendat M pactum, ta pollicitationem, di stipu/lationem , quin imo promissio videtur esse quid

generalius, quam couentio, quia sub promissione coprehenditur pollicitatio,quae tamen no corio henditur sub eouentione, ut hie per Lancelo. GMliaul. nu. 2 s. post las. in . l. lecta nu. 3 nisi forte re spodeatur, in sub conuentione correhenditureti

am pollicitatio qua laterculi adest, coprehendrtur, quando

18쪽

. E. de Uerbo. oblisa. Rubrica .

quando incipit habere necessitatem obligati Dis, puta quando respublica acceptat, tunc enim adest e Iculus duorum, Sc per eonsequens adest conuentio, α quamus talis consensus non fuerit

coniunctus ab initio, re vera tamen eum lex eo

cedat tauore re publicae, ιδ habeatur F covincto, Do ptinet ad nos qrere quicq ulterius . vel possumus respodere,cὴ cum pollicitatio regulariter novaleat, idest, quando fit inter priuatos, ni miram si de ea non habetur cosideratio, Vtex. in .l .sclem

dum y. dictum non loquitur de pollicitatione sed solum de pacto, ta de stipulatione, ut infra dica.

et tertio modo potest respoderi q etia si promisso excedat in hoe conuentionem,tamen convenaetio est quid generalius, quia coprehendere actus tacitos est comprehendere multa, Dici potest promissionem esse quid minus generale, quia

non videtur comprehendere contractus illos, qui tacite fiunt,sonat enim vocabulum promissionis in promissionem seu obligationem expresse conflcemam. l .sponsio, infra de verb. signi. ω . sistri μαι plum Institu. de inutil. stipu. Pactum t vero est simplex consensus duorum , vel plurium, siue sit expressius, siue tacitus,ta absili ulla verbore χα inustate, Nintelligunt de pacto nudo, ut hierer Ias. Sc de ea diffinitione pacti habetur in.d. l. ἐί .pactum .f. de pae. Se in. l. pactum , infra de pollicita. Pollicitatio vero est solius offerentis

promissio. di. pactum.

Sed priusqua ulterius progrediamur, aduertosta dum est,st T qua uis verba conuenire, multa haubeat significata, di quatenus denotat simul, seu in

Unum locum venire inulta personas sit generalius pacto, ut per P . de Cast. in. d.=. conuenti nis, nam dicuntur conuenire etiam qui inter se nullum faciunt contractum, vel Pactum. l. rrae 23 scriptum in princ.f. de pae. tamen i s sum aumus verbum conuenire, prout pertinet ad praeflsentem materiam, idest, ut pertinet ad negotium contrahendi, ut propcie eo modo sumitur in .d M. conuentlonis, Videtur prima facie, quod non sit

generalius vocabulum conuenire, Vel conuentio,

qua sit pactum. nam sicut nullus est cotractus vel expressus, vel tacitus, qui in se non habeat con/ucullonem, ita etiam nullus est contractus, qui non habeat in se pactum , ut dicit Bald. in ru/ s.c. depae, ubi etiam Deci . colum. fin. N id patet, quia pactum passim ponitur pro genere ad transactionem Sc alios contractus, ut per glo,

in rubri. C. de transae. Sc dicunt aliquando tu ra, transactionis pactum .i . transactionis la. I.CI de transae. l. suus haeres.C. de repF. haere. alibi

appellatur, pactum diuisionis. l. diuisionis s. de Pac. se quod eonventio, M pactum idem sint, patet, quia habent eandem diffinitionem, via delicet duorum, vel plurium consensus in idem: c. d.=. conuentionis versic. adeo in fin. idem iam Iridetur probari ex. d. l. I. . conuentionis,

iuucta ipsa rii braca, nam rubrica loquitur de pa

ctis, ta in nigro tractatur de eonventione, idem

etiam videtur innuere text. in. l. iuri emtum .

sed cum nulla, Sc A. ad ec , ta . l. si Unus. . pactus, tun .F. ante omnia,&. l. inter debstore, ubi videtur promiscue poni conuentio, V pactum. In eo trarium vero st conuentio, N pactu differant, videtur dice dum propicr tex. in. d. l. pactu, infra de pollicita. ubi pactum diffinitur per eonventione,

ergo conuentio est genus ad pactil. ut est notissi/mum in diffinitionibus, item ' couentio si quid diuersum a pacto, di sit quid generalius, videtur

aperte ivnuere tex. in . d. l. r. supra de pac. nam se

paratim deducit et hi mologiam, seu derivatione Pacti a pactione,&a pace, M separatim postea de ducit derivationem conuentionis, M diuerso penistus modo, videlicet sumpta metaphora,seu sim linii tudiue a caeteris actibus hominu , ad quos solent deuenire ex diuersis animi motibus. deinde si

Pactum, ta conuentio idem essent, videretur alterum eorum superflue fuisse positum in .d. LI.N , sut diuersa videtur presupponere rex. in . l. te gitima eo tit. de pae. duplici modo, videlicet tum quia facit illationem a conuentione ad pactum, esset enim inept si facere illationem ad se ipsum, tum etiam quia ait ille text. quod interdum ex Pacto oritur actio, qui sermo certe cum effectu

suo non satis conuenit conuenti , conuentio nes enim regulariter producunt actionem, VI Pa tet ex. d.=.e uentionis, sequen. N. l. 4. des. N. l. iurisgentium eod. istu. Puto pro responma sone dicendum esse, mi eum pactum eonsidere tur duobus modis secundum Bald. M Deci . in ii. rubri.C. de pae. prsmo generaliter & velut eminfuso modo ut est cosensus duora, seu plurium, fetunc pactum reperitur in quolibet contractu,quia nullus est contractus, qui non habeat in se consenstium .d.F. conuentionis in fin. M tradit Alex. cons. 13. I. Uol Ubi infert, P dispositio legis si quis maior . C. de transac. quae loquitur in pacto, trahi/tur ad omnes contractus, facit tex. in . l. duo sciae cietatem S pro socio, ubi appellatur pactum s cietatis. secundo modo rapitur pactum ut habet propriam denominationem pacti, idest, quando consensus duorum, vel plurium no transit m ali/quod speciale nomen cotractus, sed remanet sima plex, ac purus abs p aliqua solemnitate verbaLM ab sui aliquo alio vestimento, di dicitur nuduscosensus. l. obligamur in fin.S. tit pro T. N. d. l. scistendu .f. dictu ita in effectu est pactu nudu.Et in duρas bio et seu simpliciter ae .pprie csi immur de pacto intelligimus de pacto nudo, ut p Bal. 8c Deci. ubis. quia in dubio specialior signa ficatio sumenda

est, ut ibi ait Alciat. per. l. hoc legate, ubi Bari. de lega. s. tradit etiam Ang. Are in .9. praeterea col. . Institu. de excep. Deci. in .l. legem in ter intio nota. per illum tex. C. de pae. M probatur euidenter ex l. I. supra de transac. V ex . l. legi.

tima . S. de pac. N pactum hoc secundo modo dicitur cile contractus secundum glo. in .l. I. in

B i ii verbo

19쪽

D. Iacobi de Alba

verbo figuris. g. titit. in fin. de qua per Ias in .l. ter debitorem. Quinto loco fortius obstat, quia

iuri entium in princ. nu. s. quamuis Λ lex. in ast Vocabulum conuenit , simpliciter prolatum . in 1 col .nu 0. N Deci. in .d. rubri . col. fin. Vel a iurisconsultis, Vel a contrahentibus deno dicant esse improprie contractum, quod tamen non est praesentis speculationis, di aliter glo. in.

d. t. I. intelligitur hie per Gallaul. num. ιι. cum

igitur pactum sumatur duobus modis supradiazo ctis, dicendum est,c sumptum et primo modo idem est, quod conuentio secundum Bal. ubi supra, cit icci idem quo ad re, M effectum, qua uis

forte dissi rant ethimologia, sumptum vero secundo modo est species conuentionis, V ita ab αsolute, seu simpliciter loquendo, differunt coninuentio, ta pactum, quia conuentio est genus, pa/ctum est una eius species , necat aliud voluerunt

Ias M alij, loquuntur enim de pacto nudo, ta hoc etiam modo intelligit Galiaula hienu. ιι.aν Sed aduersus praedictam responsionem, quam puto esse ex tacito consensu omnium Do/ctorum, offerunt se aliquot difficultates, ex prodicta enim responsione, di distinctione solum via detur tolli una ex obiectionibus supra factis, viodelicet illa, qua dicebatur ,q, sicut cuilibet conae tractui inest conuentio, ita etiam inest pactum, id enim est verum, intelligendo de pacto con fu/te, ae implicite , V non in forma propria pacti nudi, reliquae vero difficultates supersunt,ta alia: Ultra eas, quae omnes postlint hoc ordine deduei.

Est igitur prima ,st stantibus supradictis sequitur,2 a 'cum i passim diffinitur pactum per iurisconas ultos, censetur diffiniri duntaxat pactum nude, quod tamen videtur prima facie esse absurdum , debui isti enim diffiniri pactum in genere, M non tantum Una eius species, praesertim illa, quae est debilior, nam videmus alibi passim diffiniri ter/minos in suo genere, velut tutela, testamentum, legatum, obligatio, actio, nouatio, di huusin

di infinita. Secunda est difficultas , quia sequoretur, P in tit. Is se .c.de pae. tractaretur solum de pactis nudis, quod videtur falsum, ut patet

ex . t. I. s.fin. N . l. 4. N. . N. l. iurisgentium, N. l. ab emptione .f. de pae. M tenuis videretur

fuisse prouitio praetorum, si restringerctur ad pa/cta nuda scilicet praetorum clamatium pacta esse seruanda . d. l. iuri silentium praetor ait, dein de id, quod dicitur in princi ipsius tituli de pae. scilicet seruanda esse ea quae placuerint semel ininter contrahentes, non minus conuenit pactis vestitis, quam nudis, quin imo magis conuenit eis.

Tertia difficultas, quia eadem videtur esse diffi/nitia conuentionis, quae est pacti, videlicet eo sensus duorum vel plurium in idem .d.Fconuen tionis, dic si conueniunt in diffinitione, necesse est, si conueniant in substantia, N in effectu idem sint. Quarta difficultas, quia passim vi/demur poni promiscue, N indifferenter convenutio, N pactum in ipsomet titulo de pae. Vt patet maxime in d. l. iuri enitum 6. adeo, M . d. l. si unus .f. Pactus, cum ., . aute omnia, V . d. l. iustat pactum nudum . l. lecta Versicu. conuenit . s. si cer. peta. ubi Bar. nu. t 2. N las hie nu. t. Nest communis opimo, ut hic per Ripam nu. s.

quicquid in contrarium dixerit id cm Ias. in d.L. lecta nu. s. in . s. nota. Ad primam difficultatem so potest responderi, admittendo et in tantum diminniatur pactum nudum, di ratio est in promptu, quia pactum nudum est proprie pactum, cum Vraniat appellatione pacti simpliciter prolati, ut dissi ctum est . et i in diffinitionibus debent proprie sumi verba, V stricte, ut per Bar. in . LI. co . infra de appella. praesertim ipsa vocabula dcn tantia rem, quae diffinitur, qualitercun* postea capiantur verba diffinitionis , ut solet allegari glo. Institu. de ac . in prine in verbo, debetur.3 2 Ratio autem, curi proprie dicatur pactum illud tantum, quod est nudum, V per consequens ipsum tantum diffiniatur, potest esse, quia pacta, quae sunt vestita , non retunent propriam fama pacti, sed suscipiunt aliam formam, sicut etiam suscipiunt aliud nomen d. l. iurisgentid tu princinam propria forma pacti est,ci, habeat cosensum duorum purum, ac simplicem , M ita quando fieconuentio per consensum duorum no simplicem, sed habentem aliquod vestimentum, amittitur propria forma pacti, di eum dicebatur esse dissi αniendas res in suo genere, respondetur id verum esse, ta id etiam cotingit in pacto, nam diffinitur pactum proprie sumptum, idest, pactum nudum in suo genere, ut comprehendat omnes species, ta indiuidua omnia, puta ut praedicetur de pacto expresso, di de pacto tacito, M ut comprehen in dat pacta, quae fiunt per expressionem verbaLN quae fiunt nutu, id quae fiunt tacito consensu, vel re ipsa, aut facto aliquo. Et si hie ob aetatur,s, pactum in genere deberet comprehcndere practum nudum, V pactum vestitum, respondetur, Q cum pactum Vestitum non sit proprie pactum,

sequitur , Q non potest dici species pacti, scilicet proprie loquendo de specie , di de genere ', est

enim aequivoca significatio, dum unum compremhenditur proprie, aliud improprie, di id non eo uenit generibus, ut tritum est apud Dialecticos. Et hine puto posse deduci rationem, ur iurisconvisulti in . d. l. . conuenti dis, cum . . seque n. N. l. 4. c s. c s. t. l. iuristentium, dum voluerunt tractare de contractibus,seu de coventionibus vesti in iis, usi fuerint vocabulo conuentionis,non autem vocabulo pacti, quia scilicet couentio proprie a comodatur ad omnia, non autem pactum,scilicet

proprie loquendo. Adsecudam difficultatem rein D spondetur admittendo, i q, sub titulis de pact. tractatur de pactis nudis, scilicet principaliter, napraeterquam si inceptum est a diffinitione pacti, quae competit pacto nudo tantum, ut dictum est,

Patet passim per illum titulum, videlicet a . l. iuri Rentium

20쪽

. K de Verbo. Obliga. Rubrica.

uri entium .'. pactorum usin ad finem tituli

fere per omnes leges tractatur de pacto nudo, fes quando P tractatur de pacto vestito, tractatur de eo, prout habet promam formam pacti nudi, sed vestitur cohaetentia e tractus, quod vesti. mentum habet hoc prae caeteris, quod non tollit, Deus tegit formam pacti nudi. ne* obstat, quod

in . l. I. in M. ec . l. 2. N 4. V s. M . l. iurisgenstrum tractetur etiam de contractibus, seu de con

uentionibus vestitis, quia respondetur, si id fa/ctum fuit non principali proposito ut melius de clararetur, vel perciperetur natura pacti nudi, ut in alio proposito videmus fuisse fictum in .LPaturalis s. de praescrip. verb. Vbi Bar. aduerutit, ta id patet ex . l. iuris gentium igitur nu/da pactio, Mex .l. legitima vers c. ideo, quariura procedunt ad pactum nudum per modum it lationis, ita leuidentcr indicant tractari de eo principaliter. N id alia etiam ratione constat, nam de convcntionibus vestitis, emptione , lovcatione, pignore, societate, comodato, deposito,

stipulatione, M alijs, tractatum fuit alibi separa/tim de singulis per plenissimos titulos. Et cli om nibus cotractibus, di conuentionibus insit pactsi, saltem Occultum, quod qualitercu P est pactum, non debet esse mirum, si de utrila, fuit tractatu.

Et ad tex. in . I. iuri etium β. praetor ait, V pariter adteX.in .d. l. r. in princ. qui refert se ad edictum P toris, respondetur, ire vera loquuntur de pactis nudis, ut per multa exempla declaratur in.β. Pacto , ea multis alijs. s. N.ll. immediate seque tibus ad dictum.β. praetor ait, ta mens praetoria fuit, P ea pacta seruari deberent, prout eos fieri natura, idest,ope exceptionis, ut patet ex. l .restri Ptum 6. si pacto, V q. fi .eo tit.& ex. l.si csi emptorem princ. 8c infin. N. l. si tibi.q. si qs paciscatur,

pactus, M. . sed si stipulatus, usq; ad finem legis, N. l. quod dictum, Sc passim per illum tituist, fuit

enim cura praetoF circa pacta, quia sunt infinita,ec no habentia certam norma, qualem habet e nactus nominati, idec π opus fuit auxilio praetorum vi tradendis quibusda regulis, de quibus in α' .praetor ait, Vin. l. si unus .pacta quae turpe, o in .l cotra iuris ciuilis in princ. fc m. l. pacisci corea edictum, M si aliquado seruantur, etia Vt ducant actionem, id raro contingit, velutina levigitima, Nin. d. l. si tibi A. de pisnore. Ad tertiam

34 difficultatem respodetur, ' si et capimus pactum

in genere, tune ide sunt pactum, di conuentio, ut dictum est, M tune cessat difficultas, si naute capi/mus pacta nudum , prout vere debet capi, dum

diffinitur, tunc respondetur no esse veru,st ean dem habeant diffinitionem pactu nudum, ec con ueutio, ua in .d6. conuentionis, non videtur poni

aliqua diffinitio eonuem ionis, sed solum videtur uadi ethi mologia, seu derivatio vocabuli, ut iadictum est, di quavis ex ea ethimulogia colliga

tur euidenter, o conuentio habet in se e sensum duoF, no tamen id ponitur pro diffinitione, narras s et quaelibet diffinitio, si bona est, debet adaptari ad omnes species rei di itae, M debet adaptari

Praecise , Ut ne in plus, ne. minus contineat,idca debet couerti cum distinito N affirmative, Ac deingative. l. I. . dolum, ubi Bar.supra de dolo, eoninueutionum aute sunt multae, quin imo omnes,ex

cepto pacto nudo, quibus no sufficeret pro diffisnitione dicere,q, est duoF, aut plurium cosensus, sed ulterius aliquid requiritur, puta in e tracti

hus, qui re perficiuntur, requiritur ultra con

sensum praesentia, Sc traditio rei, di in contra/ctibus, qui literis perficiuntur, requiritur Ultra consensum scriptura, ta in contractu, qui verbis Perficitur, ut est stipulatio, requiritur ultra con/sensum ordo, M solemnitas verborum, sic de 36 singulta. dato igitur et q, in qualibet conuenti

ne interuentat consensus , sicut interuenit in pa/cto nudo, non tamen interuenit eodem modo,

nam in pacto nudo nihil aliud eontinetur, quam ipse consensus purus, ac simplex, in conuentio. nibus autem vestitis ille consensus inest tanquam occultus, seu tectus aliis qualitatibus, videlicet Vel rei praesentia, vel scriptura, vel solemnita te vel borum, ut dictum est, Midem quo est inquatuor contractibus, qui denominantur a coram

sensu, scilicet emptio, locatio, societas, ta maum datum, habent enim singuli eorum , vltra con sensum generaliter sumptum, formam quanda specialem, quae intellectu percipitur ex qualita te ipsius negotii , puta in emptione requiritur

consensus circa transsationem rei de una persona in aliam , constituto certo pretio, tam locatio ne requiritur e sensus circa concessionem Vnlaeus rei ad usum alterius personae, constituto cer to pretio Me. N ita in conuentionibus vestitis

inest quidem consensus duorum, vel plurisi, sed non purus, ae simplex, neus solus per se in eis sufficit, ta hie contingit simile quoddam , quale

37 Videmus in rebus corporalibus, nam et ad existructionem alicuius domus adhibetur solum , se superficies, adhibentur ec alia magis particula. riter, veluti lapides, & creta, seu calx, ec tame constructa domo non habentur res illae particu lares in consideratione. l. eum qui aedes. S. de usu s. cap. hinc t videmus, q, cum fit aliquis contra ctus nominatus, sc contingit eum non posse va lere propter de lactum aliquem circa eius forma ,

non valet postea ut pactum , quam ius nihil im Pediat, quin posset valere ut pactum. l .an inuti inlis in princ. infra de acceptila. Ad quartam re 3s spondetur,s, i conuentio, M pactum aliquando Ponuntur promiscue , quia multur genus pro Vna ex eius speciebus. ut saepe alibi contingit. idest. conuentio pro pacto nudo, ut modo dicetur respondendo ultimae difficultati. Ad quinta igitur respondetur verum esse , t appellatione

conuentionis iu dubio intelligimus pacta nudum

B i i ij scilicet Diuiti s by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION