Clarissimi i.c. d. Iacobi Mandelli de Alba, Interpretationes doctissimae super secunda parte ff. noui. In rubricam scilicet, in legem primam in princ. in Cato. legis 4. & in duo fratres L. qui Romae, de verb. obliga. Accurate, & correcte ex ijsdem au

발행: 1558년

분량: 123페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

D. Iacobi de Alba

ta improprio modo, velut furiosi, ta ab alia ponsi tur illi, qui consenti sit, ta sub istis, qui consenti ut,

videntur etia coprehcndi illi,qui tacent, N intclinligur,na no facile est credenda voluisse iuriscon insultu alique casum ibi omittere. Et vltei rus pro eoprobatione huius comunis, N pro declaratione istius materiae considerandu est, se quemadmodusat in ultimis voluntatibus testator censetur alia ddisposuisse, qtiauis no sit vel si,' ita omnino disa posterit, sed quia probabile, ta verisimile est, orta volucrit dispone: e,N D ita senserit, ideo lex

interpretatur, q, ita omnino disposuerit . l. cum a poneretur. S. de lega. r. cu multis allis simi. scialicet quada coiecturae sunt probabiles, ut per Iasissin. l. potest col. 2. S. de Uulga. ita quoq; T inta acito pacto, quod fit sine verbis, ta sine nutu, sed

prouenit ex aliquo facto luxtate X. m d. l. 2. N. l.

4.S de pac. N in d. l.item queritur 9. qui impleto cu. l. sequen. N. l. qui patitur,cu alijssimi.nunquaadest consensus certus, V omnino concludens, sed semper indiget, ta sustinetur auxilio, εἰ interpre/ratione leg s data enim,st creditor reddat deblatori cautione ,seu instrumentsi,no sequitur necensario. P voluerit ei remittere debit si, sed quia id est multii verisii nile, ideo lex interpretatur, M pusumit eu ita voluisse, sic N i . . qui impleto ex cost finito tepore primae coductionis pei seuerat ta ei te coductor in detinendo re conducta, N locator patitur est ita perseuerare no sequitur necessario,s, uterq; eoi si habuerit voluntate renouandi cointractu, potest enim id fuisse nctu ob negligentia, tame quia est Fbabile, verisimile, ψ esset uti iste utraq;,N q, dedita opera utero tacuerit, pr pterea lex Nasumit, P voluerint renouare con ετ racta, mouetur il lex ex alia praesumptione reingulari, o negi: gentia in dubio no praesumitur. Noptim si aliud exemptu colligi potest ex l. qui in iratur u s. depac. N pari ratione fundatur pactum tacitu, de quo In d. l. 2.C. de pac. scilicet pactum, quod vere censetur fieri inter creditores , ae em

pline, qui ab eis conuenitur, ex eo enim actu coda, uente di colligitur cosensus utrius p partis ad pactu, M tam e no est certus, N omnino consensus, sed

lex ita interpretatur,ta hoc patet euideter ab eisiectu,na si contingat, 'emptor non sit soluendo, tune no habet locu ille tex di cessat interpretatio legis, quia 'tincret aliquid iniquitatis, ut ibi post alios tradit Curi. nu .i s. N. t s. de quo etia tan&sit ibi Alex. Dcci. col, sin quamuis loquantur alio modo, M pariter in d. l . si creditores colligitur co sensus ad pactum, mediate interpretatione legis. Ita igitur N in casu istius comunis opinion: s dici potest, P qua uis ille, qui est Π ssensita taces qua/do agitur de eius comodo, do piae beat nobis certissimu argumentum sui consensus,iam ς quia est plurimu verisimile,' consentiat, Nest conforme multis regulis,N eoniecturis iuris ciuilis, P cod. sentiat, propterea lex interprctatur, ta praesumit, si consentiat. Et in his orauibus casibus intellia gendu est,' si verum pactu, M verus eonsensus, qua uis lex eum adiuuet, no aute est intell1gendu, D sit pactu introductum a lege tantum, ut est in αtroductum in quasi cotractibus, ut in his termi/nis bene aduertit Gali aula hic nu.;ν. N Fortunimus hispan. in d. l. . nu. .f. de pac. M smilcm Δαstinctione videmus fieri in ultimis voluntatibus, ioci aliqua dot enim lex disponit, ta interpretatur, Q testator ita cogitauerit,aliqua do velo lex disi ponat certa, qt lestator no id cogitauit, sed inter pretatur,' si testator id cogitallet, ita dispotui set,ita Pau. de Ca .la. l. fi.C.de institu. N substitu.

in testameto la. t nu. .C. de mili. testa. ta id etiaqua doua cotingit i cotractibus iuxta glo in. l. tale pactu.=.fi. s. de pac. V ex praedictis satis et a poecolligi res sio ad illa, quae superius deduxera. ιoi tu fertur etra ex praedictist male sensisse De. cisi in d.rubri .C. de pae dum ait,uel, donatio causa mortis,qux potest hodie fieri pacto nudo, ut perglo. in .l. cu patcr. Inculo tu verbo donabat. s. de lega. 2. N glo. iv. l. r. in fin.C. de tu. dot. Ange Arct. in .g. in persona col. e. Institu deae. N ide intit. de dona. in pnne. ad similitudine scilicet donationis inter vivos l. si quis argentu.=.fin. C. de dona procedat in pacto nudo habere veru, N exinpressum eosensum, uo aute procedat in pacto nuudo tacito no habente expressione cosensus, pr. sertim qua do nihil interuenit, nisi prasentia doα natarii cu taciturnitate, quia secundu eu est pacta improprie, M ide etia repetit ipse Deci . in .l .sem Pqui no prohibet, infra de reg. iu di cons. 24s.col. Pen. post Arcti. In l. 2. cci I. in fin. S. de lega. t. pa retenim comune esse in cotrarium, Ut per omncs Docto moder. in d. rubra. C. de pac. N multos hie Post Ange. cos. 133. ex thcmate col. 1. 5 Soci. cos. t ia. multu col. . primo vol. quia ella comuniter

est reprobat si eius praesuppositsi, P consensus ta incitus no sulficiat ad pactu, M si talis cosensus suis

ficit ad donatione inter vivos d. l. donationes. species s. de dona. ta ex rationibus supra deductis, debet multo magis sufficere ad donationem causa mori: s. No obstat dictu Rar. in . l. si tibi doce in fine princ. N esarius in . l. iurisgentisi.=.qulnimo col. fin. Verse. vltimo oppono, ta ibi Alex. in .sed c si nulla col. I. s. depac. respodetur enim,

Q loquii tur no de pacto praesumpto,sed de praemsumpta, tam certa donatione, idest,quado nocerinto constat, g, quis velit donare, tunc enim, ne co currant duo spetialia,procedit eoru dictum, ta ita cessat obiectio Areti in . l. 2. col. 2 s. delcga. I. Et haec comunis opinio corra Deciu de plano pro

cedit, si loquimur de pacto tacito, quod colligitur ex aliquo ligno, vel ex aliquo facto, s vero non

constet de consensu, nisi ex sola praesentia cum taciturnitate, N Vtilitate, res est magis dubitabilis, ut late supra deduxi, communis tam cuopinio est etiam eo casu contra Decium.

ior Restat i scire quod attinet ad pollicitatione

32쪽

.ss de Verbo. Oblisa. Rubrica .

esse dubitationem apud Docto. aliquos, nunquid Possit fieri reipublicae absenti, ite esse dubitat Ioanem apud alios, nunquid possit fieri rei publica: Παsenti, ta de prima dubitatione tractat las hie

col. .nu τ. dicens Videri prima facie, ino valeat pollicitatio facta reipubabsenti propter tex. in. l. cbata demus, infra de pollicita. Q rex torquet ominnes Dacto. N pertinacius etia id affirmat Crotus hic in a. lectu αol. 2 sed cocludendo dubitandu noest, quin possit fieri pollicitatio reipublica: absenati,quia cum ad substantia pollicitationis no requiratur cosensus vim uis partis ab initio sed suis ociat solius offeretis promissio,vt patet ex diffini xione pollicitationis, non videtur posse dari ratio diuersitatis, cur no ita possit fieri pollicitatiorci. Publicae absenti, sicut pra senti, ite casu quo va leat pollicitatio facta reipublics praesenti, necessest,q, non costet rempublicam statim consentire, qu1a si constaret de eius cosensu,esset pactum, Mnon pollicitatio, videtur sequi de plano, quod

praesentia reipublicae non est necessaria, qu a etiam quando cst praesens, nihil operatur eius praea sentia, di ad hoc facit tex. in d. l. 2.9. Voluntatem S. sol a. matri. ubi furiosus admittitur, ta habetur in illo casu pro consentieme, quia non requi ritur proprie consensus, ta tamen furiosus malat haberi pro absente. l. r. 6. furiosus . S. de tu. codicil . ta l. ubi non voce infra de reg tu. M quod valeat pollicitatio facta reipublica: abν senti, satis patet ex .l. septitia eo. tit. de polliciata. ubi verba non diriguntur erga rempublicam,qumim O praesupponiture vidcnter factam pollia citatione non praesentibus illis dece primis viris, administrantibus rem publica. prsterea csi Votum

fiat Deo, di ita fiat absenti,scilicet intelligendo de absentia, vel pr entia subiecta sensibus, M votast species pollicitationis, ut supradictium est,ergo xos Ne . Non obstat rex. m d. l. charidemus,quia ei assignantur multa: responsiones, una hic per Ias. quae nihil valet,alt enim lasno valere in casu illo Pollicitatione, quia no est facta in honore publieci non enim est bona resposio,cu falsum sit prasupapasitum, di dictsi lasna valet pollicitatio vel qua do fit ob causam, quae respicit utilitate pollicetis.. l. I .no semper eo. Iit. Vel quae respicit utilitate reipublics,etiam si no agatur de honore aliquo. l. Propter m cendisi, V. l. ob casum eo tit et si sit cer/tamen,dumodo sit licitum d. l. scptitia in fin. Allarer res podet Galiaula hic nu. ι a. dices,ssa ille tex.n1hil facit ad probanduit pollicitatio non possit fieri absenti, cu ibi interuenerit epistola, perin/de est quo ad effecto,ae si sieret prssenti, quia per epistola potest contrahi pactu quod fortius est

ta quilibet alius cotraestus iuri em. v. l. I. in fin S. de contrahen .em p &.l. 2. S. depac. quia comun aenitur cosensus tepore acceptae epistolae . l. qui abuicnti in princ. s. de acqui. posse. tum scilicet is, qui accipit epistola, no protestatur expresse se eam noacceptarcii. si sit: familias la. 2.5. ad macedo.

Bar. in . l. quo eniIΠ-f. I. infra rem rat. habe. Et in hoc bene loquitur Gali aula ad removcndu obae ctione ex praedicto textu deductam, no rame abstter declarat quid velit tex. ta bene etiam ait Ga Iaula,cl, Bar. m d. l. charidemus videtur sentire,s, ille tex. loquatur de pacto, di nLn de pollicita tione. Sed N contra Gali aula dici potest, ς, epis stola non semper pertinet ad pactum a si demus casum, P ille, cui fuit scripta, protestetur se velle deliberare, N irano acceptet statim, sed ex inter uallo, tunc no erit pa si, sed pollicitatio . Respo/detur tertio modo per Budest in suis annota. il le tex. debet intelligi de munere, idest, despecta culo,scilicet illicito, Velut est munus gladiatoria, de quo in .l . I. C. de gladiato. lib. i l .sed non vide tur tuta responsio quia quamuis non valeat pol εIicitatio ad editione eiust nodi muneruscuspecta culast, quae non sunt licita, sicut etia no valet leo Latu. l. legadu. r. fin ista de adin. reis ad Civita. per tuta. l. legatu . S. de Us ruc. lega. Valet tame Pollicitat lo, qua do munus, seu spectaculsi, seu ceriniame est licitu d. l . septitia etati t. de pollic. csi ita Paliqua do valeat pollicitatio ad talia munera, taaliquando no valeat, videtur violari ille tex pex Budeum, intellige do eum de muneribus illicitis, cum te loquatur simplicitcrire cie dedum est illatum tex habere aliqua aliam ratione. Ite a corra

rio sensu praesupponeretur, v si praesens aliquis

promitteret ex causa illiciti muncris, teneretur,

quod est absurdu. Quarto modo res det Ripa

hic nu. 26. P epistola non fuerat directa reipubli/cae,sed ad alta piriana, ta ad amicu alique IPAE sus, qui ea scripserat, Sc qui pollicebatur aliquid erga rempublica. quae r ponso prima facie vividetur diurnatiua . Sed diligentius super ea consis

derado, videtur satis conuenire verbis illius tex.

na tex. ille no simpliciter loquitur de epistola sed de ea, qua aliquis absens emissit, quae verba d notant aliquid amplius, qua quod scripta furiit epistola respublicae,cum enim dicatur ibi fuisse emisiam epistolam, videtur praesupponi, quod non fuerit directa ipsi reipub. sed ad eius no viam deuenerit, Vt quam publice fuerit mantinfestata, quia si fuisset scripta ipsi reipublicae, non diceretur fuisse emisia, proprie loquendo, idest, publice manifestata, cu modus scribendi episto. ias videatur non publice,sed tecta ae secreta via expediri. si aute vciu esset,il, directa no fuisset epistola reipublicae, videretur esse vel si id, quod praesupponit Ripa, videlicet q, epistola non obatigaret, quia cum scripta sit lcrix personae, non cesetur cottinere deliberatam voluntate, seu pro missionem argu ex. q. quod si quis sibi institia. de inutil. stipu. Postet etia ae quinto loco dici, pol licitatio lacta reipublieae,ad hoc ut aliquem ob laget, debet fieri in ciuitate ipsa, vel municipio,

ubi viget respublica, ita enim Videntur innuer aliquot tex. Uidelicet tex .in. l. de pollicitationi ανM LO. tit . qui videtur habere verba ad hoc satis

C i i ii clara,

33쪽

D. Iacobi de Alba .

clara, dum ait, de pollicitationibus in ciuitate

tactis &c. ad ide etia videtur tendere tex. in l. ex pollicitatione eo. tit. in Uerbis illis , apud rempu/publica fecit Sce. Idem, tactarius, vidctur velle,' his dicere,fecudu unu sensum,tex. in i Pen .e .lit. scilicet si verba illa, in aliqua ciuitate, referuntur ad verbum promisserit, Sc hoc sensu optime cum illis textibus coueniret tex. in d. . l. charidemus,lsi s missio no est lacta in ciuitate, vel municipio, sed facta sit extra territorsu, no obligat.neq; mimrandum esset de huiusmodi restrictione , quia cupollicitatio tacta reipublicae obliget cotra comu .nes regulas obligationu, merito debet stricte talis st: tutio inter Ptari, ut pari ratione videmus in ea materia pollicitationii traditas fuisse decisiones quama satis remotas a coibus regulis iuris,ut in

elle patet cuilibet pcurrenti ipsum tit. de pollicita. De alia vero dubitatione ex duabus supradiis to . ctis, videlicet et nunquid pollicitatio positi fieri rei publicae prs senti,tate tractat Fortunius hispan.

iu d. c. I. a nu. a s. Vso ad nu. 1 s.co tendens eam no

posse fieri praesenti ac adducens inter caetera hane ratione,quia ille, qui promittit aliquid alicui prisenti,censetur habere animii faciendi pactu, cu in/leant pacta fieri inter praesentes,ideo cu actus non valeat in vim pacti,non debet cisa valere in vim pollicitationis,quia id non conuenit animo ipsiussos promittentis, bc deberet esse locus regulae,se et si illud, quod ago, no valet Ut ago ino etia valet, Ut valere potest. l. i.f. si quis ita, ubi late Bar re alii,

infra eo .lli . . l. an inutilis in princiinfra de accea Pilla. N. l. I .eum qui inutiliter .s de costit. pecu. Quae ratio re vera est colorata , M urget, ta elus dis lutio dependet ab altiori disputatione, Video

licet ab articulo praedicto,nsiquid si id,quod ago,

non valet Ut ago Uc. quod latissime patet, ut co stat ex Dino. uad. .'. si quis ita. Et quatenus at tinet ad re nosti a , concludendum est cum comuni

intelligentia Doctorum, in pollicitatio potest fieri

reipublicae,etia Issenti, puta praesentibus Decu aes rionibus, i qui cesentur representare republica iuxta glo.m rubri. C. que sit lon. consue M. l. eum Pro quo , Ubi etia glo. s. de in ius Voca n. scilicet potest fieri, data habilitate terminoisi, idest, posito casu,quo costet eos non statim acceptare promis sione, neq* eda rei jcere, nam cu tali casu no sit practu,necesse est se ter si, sit pollicitatio, si iam ponamus pro expedito valere pollicitationes lactas rei publicae, V poni potest exemptu frequentissi. mu,ta velut principalius caetcris omnibus, Videaior licet i quando aliquis pollicetur aliquid reipublicae ob honore sibi ab ea decretum, vel decerne

dum l. I . . I. eo. tit. nam cu talis promissio non

si mere lucrativa reipublicae chabet enim anneadisi onus decerne di honore) no potest respublica quamvis praesens, ta tacens cestri statim consenis tire,ergo no est pactu, ergo est pollicitatio, ae mi-ru est ita hoc proposito,q, Soci. hic nu. t . dixerit

no data pollicitatione factam reipublicae, nisi ex

mera causa lucrativa, conaris enim patet ex rex. praedicto, N pasMm pcr illsi titulu, du tractatur de

pollicitatione ob honore facta. l. toties. l. ex Polli citatione. l. si quis ob honorem. l. Imperatores. l. Pen. eo. tit. deinde P pollicitatio possit fieri res

publicae praesenti, solet adduci per Docto. tex. ind. l. ex pollicitationem verbis illis apud rem Publica fecit, quinimo propter illum tex. vult Cro ius hic in . r. lectu. col. r. esse intelligendu nunquavalere pollicitatione,nisi lacta sit reipublicae prs

senti, N ad hoe etia adducebat tex. In d. l. chariae demus . nco quoad tex. in d. l. ex pollicitatione

videtur esse bona resposio ea, quoi tradit Gali aula hic nu. 3 ι .in fin. dices posse intelligi pollicitatione tacta apud rempublica, quia tacta est ad eius uti litate, M copetit actio reipublicae, etia si lacta furarit ei absenti. l. Id apud , infra de verb.sgni. dico enim,s, in . . id apud ,fit ea interpretatio, qa tractatur tot uni de effectu negocii,sed in . l. ex polli citatione narratur tactu, dum scilicet dicitur lacta esse pollicitatione apud rempublicam ergo debet

intelligi ea narratio, ut sonat Verba, idest, coram republica l. is apud que C. de eden .esto tamen, Pille tex. loquatur de pollicitatione facta reipubli cae prs senis,no tamen procedit supra dicta opinio Croti, nam cum veritas sit posse fieri pollicitati nem utro modo, idest, aerei publicae absenti, de reipublicae praesenti,nuthim potest constitui funai et da mentii super illo tex. Et generaliter et in utro mca articulo ex duobus supra propositis habe dum est pro expedito, quod iura loquentia de pollicia ratione tacta reipub. praesupponunt semper duo, videlicet di itione pollicitationis, ' sit solius

offerentis promissio, Sc habilitate term motu pro

pterea sue fiat pollicitatio reipublicae praesenti, siue fiat absenti, nihil refert, dum odo praesupponnantur ea, quae sunt necessaria, idest, ς, sit sol usofferentis promissio, c pcr conseques,in respubli/cano statim, neu cosensu coluncto acceptet eam pollicitatione sed ea acceptet postea ex interualisto, N per conseques dici potest, si, quado fit polli/citatio reipublicae ob honore alique decretu, vel decernendu ipsi pollicenti, seu alteri personae ad eius petitione, sciri per est pollicitatio, siue respu/bloca sit absens, siue sit praesens, S taceat, quia cano sit causa mere lucratiua,no prasumitur ex GAElo siletio cosentire, si vero fit pollicitatio ex cau sa respiciete solum utilitate reipublicae, ut in d .l. Propter, Sc in d. l. ob casum tue dicendu est ea dobere fici i reipublicae absenti, quia si esset psens, diacens, praesumeretur costratire, S.' ita esset pactu, non autem pollicitatio, posset tame etiam eo casu

valere facta praesenti,si contingeret id, quod dicunt Docto. in tertio exemplo, idest, si diceret resin publica se neq: tunc acceptare, neq; refccre, sed melius se deliberaturam . Ad argumenta autemios supra dictu Fortunii pol resp5dcri,q, t inter pol

licitatione, Npaci uno est dissiletia adeo magni monacati, Vt c scantur duo penitus diuersa, qui

34쪽

XIII. E. de Uerbo, oblisa. Rubrica .

Dimo censentur tanqua pars, Sc totum secundumvlo. in rubri .C. de dot. promis quae ait, I, pollici ratio est pars pacti, propterea cum etia in promis

sionibus stricte interpretandis soleat sub toto cotineri pars. l. II. si stipulati, infra hoc tit. sequitur, etsi ille promissor habebat animo Faciendi pa .ctumino immutatur eius animus, si no fiat pactu, sed redigatur res ad pollicitationem. vel si periculosa est haee resposio, quia periculosum ella videtur dictu illius glo. in d. rubri. C. de dot promiscix Pollicitatio sit pars pacti, videntur enim duae dispositiones separare,ca habeam formas diuersas,d: ci potest aliter, videlicet non esse verum, Ille promissor habeat anim si praecisum is caedi pactu, videtur enim sol si hoe velle, quod denotant eius verba, videlicet uti liberalitate erga rempublica, scilicet vel liberalitate mera, vel liberalitate pro apter honore sibi decernendu . Sc quciuis si negotia ageretur in priuata persona, nulla nasceretur ob. ligatio, nis statim illa persona e sentiret, tamen fauore reipublicae specialiter iviroductu est, utilis te promissor maneat obligatus, etia si respublica statun uo acceptet. 5c stante hoe sequitur, P sicut maneret obligatus, si fecisset pollicitatione reipublieae absenti ita et debet remanere obligatus, si ea fecerit reipublicae praesens, ta unusquisui prς sumitur scire leges, ta velle id,quod leges volunt,ia ita ess pollicetur aliquid reipublieae, celatur faucere veluti dedicationem quanda, ut in d. l. septi.

tia, V non se restringere ad comunes terminos in ris, idest,non praecise cogitare de forma pacti, viato asserebat Fortunius . tersi dum t Iashrecia ι. adducit texti in . l. peu.C.de institu. Ac substitu. adprobandum i pollicitatio dicitur etia, qua do dirigitur pra senti, dsi modo contineat aliquod non Vtile illi praesenti, videtur male loqui, ille text. pertinet ad ultimas voluntates, ergo non ad prs/ientem materia, deinde procedit ille tex M qua dopromissio continet danum,ta quando etia promissio continet utilitate, ut ex eo patet, presertim cosiuncto tex ad que se refert scilicet rex. in i ct pa ter.q. fin de lega. 2 .prstcrea no costat ibi de praeo sentia partis. Sc in effectu vocabulu, pollicitatio, ponitur ibi pro vocabulo,promissio, simpliciter.

sit Quinto loco hic ponitur et per Docto. alia quγdam generalis species conuetionis, quM appella. tur,constitutdi non quide constitutum, prout sumi/tur per Docto pro actu quoda transferendi possessionem. l. quod meo, ubi Bar. S. de aequi poss. sed Ponitur, Ut est quaeda conuentio,seu obligatio ex constituta pecunia, iuxta tit .ff&.C. de costitu. - . N videtur id contingere, quando aliquis pacto

nudo promittit id, quod ipse alicui prius debebat, scilicet debebat vel ex alio pacto nudo, vel ex co tractu aliquo vestito, vel promittit id, quod alius prius debebat illi personae,cui iste promittit, vel s debebat uni, promittat ajii. l. t q. debitsi, c. l. essqui .si. quod exigimus. s. de costitu pecu quorumo n.si casuum ponit declaratione Pau. de Castand.9. quod exigimus, post ibi Barti Sc-secunda

promissio fiat pacto nudo, patet cx 4.ῶ stituta Institu de a c. ubi excluditur stipulatio. N fuit tu introductus iste modus a Praetoribus, Ut patcteKd.f. de costi tuta lunctO0. p cedem patet etiam ex d. l. . In princ a. de constitu. pecu. Et Videtura εχ t posse qualitercunut diffiniri, seu describi hoe

modo, videlicet constitui si est conuentio a pis toribus introducta, qua rmittit aliquis pacto nu

do id, quod prius erat debit si, quae diffinitio satis

probatur ex p dictis,neu enim contingit dubiurare,quin constitum si covi mio,cum habeat eousensum ducis vel plurium, di fide, d. l. I. in princ. Dessi etia dubita dum est, quin secunda prom: ssio debeat fieri pacto nudo, ut patet ex d.g. de costi tuta, ubi excluditur stipulatio. na si forte obiicia tur,non esse bona consequentia, constitutu fit sine stipulatione tergo fit pacto nudo,cum dari possint multi alii modi contrahendi,& obligandi, qui nohabent stipulatione,puta si fiat promissio,seu forma alicuius cotractus iurisgentisi, vel iuris civilis, quia respondetur, P consequetia est bona, stante pissupposito, P talis modus est introductus a Prgris toribus Et T ratio, propter qua ex huiusmodi sescundo pacto,quauis nudo, oriatur amo, assignaαtur comuniter per Docto. quia cum sit geminata

promissio, arguit maiorem deliberatione . qua ratione conatur redarguere hic Iasila ea rat Io Πακrt supponat, it omne pactum nudu geminat una producat actione, ut etiam videtur velle Docto magis comum ter, ut ipse i efert hie, M sentit etiaAlex. col. fin nu. M.ta traditidem Iasin. . in perinsonanu 4τ. Instit de ae. N in. l. si pacto quo po

alium secunda ess,nam pactu nuda geminatu isse producit actione, qua do transit in constitutu, Sc ita constituta no transit,nisi fiat animo constituendi, idest,co firmandi priore obligatione, ut contendit Ias probare ex .l. si tibi C. loca sed id ultimum tractabitur separatim paulo inferius, ta pariter , an ide sint constitutum, Sc pactu nudu geminatae, dicetur statim . sed quo ad reprehensione lasonia praedicta dici potest eam non esse bona,quia dainto, i non omne pact5 nudu gemina id sit costituν tum, V dato, no semper producat actionem, sed tunc tantu ea producat, quando est geminatu nosimpliciter sed est gemmatum facta relatione ad praecedens debitum, V ita quando est proprie eo stitutu, Ut vult ipse lasino tame ob id cessat ratis Doctorsima satis est, in ubicunca' est constItutum, ibi est re ipsa geminatio vel promissionis, vel ob

ligationis, quo casu negari no potest, quin maior

sit deliboatio. Et forte melius posset impugnari praedicta ratio Doctorsi, eo D costituisi non solum fit de eo, quod prius debebat ipse promistor, sed eti5 potest fieri de eo, quod debebat alius d. l. inqui.M. quod exigimus, ta tunc non videtur posse

diei maior deliberatio propter geminatione .cum

sint diuersae perso . quae promittui. adeo

respectu

35쪽

D. Iacobi de Alba.

respectu animi, vel affectionis, seu deliberationis

nulla videtur esse geminatio. ne F hoc tollitur per

actio cosideratur respectu actoris, id enim nihil tacit ad propositum deliberationis maioris, de qua hic loquimur, na deliberatio pertinet ad promissorem. Et omisso Decio si forte respoucatur,tquado una persona promittit illud ,quod iam de

hi tum est per altu, cie .sedu est, Φ id faciat ex voaluntate illius, c eo madante, argu . e X. l. qui pati. tur. Nnanda. Potcst replicari, Q fit constitui si alia qua do etia inuito primo debitore l. Ut In eo. tit. Lee c sti. Pecu. nec video, qd comode possit respoderi pro defensione supra dictae comunis rationis, nisi forte dicamus,l a cc muniter accidetibus, seu

ut plurimit, fit costitutum propter debitu praece. dens ipsius constituentis, vel propter debitu altorius, qui tam e contetus est, P alius promittat iters pro eo, c non solii contentus,sed praecibus impe atrat, adeo Π, raro contingit,Ut quis promittat pro alio inuito, ut docet experieti a. Uel nisi dicamus, si praetores, qui solet considerare effectus reta, Adno subtilitates, vident, quo ad ipsam rem, idest, quo ad ipsum debitu extat geminatio, di Per cosequens maior deliberatio, scilicet passive ea contioderando, idest,ex parte ipsius debiti, ideo non haudita ratione personal concesserum actione ece Nad hoc tendit rex. m sui ratione in d. l. tum qui .h. quod exigimus,M in. l. hactenus eo. tit. Uriu est, P secundum Ultima hanc responsione non in tota

defenditur com unis ratio, sed plurimii diminuto tur obiectio praedicta. Et ex hoc,quod modo dicta est,' in eostituto cosidera turres ipsa, idest, iamst debitum, non aute consideratur persona, infertrist Pau. de Cast. in d.q. quod exigimus,l ed que. ritur, nunquid statuta mercatot sint seruada non solum cora iudicibus mercat , puta consulibus e ,sed etia cora qbuscunq; alus Iudicibus, iuxta tradita per Bar. M alto, in. l. .C.de constit pecu. ait, inquam, Paul. de Cast. e sic inspiciendum,an verba statuti loquantur, idest, dirigantur in rem, an in personam tac. ut ibi per cum . terstm quoad alias duas dubitationes suis perius incide ter tactas,quar si prima fuit, nunquidai s et omne pactu nudsi gemmatum producat actio nem,etia si non traseat in eostituisi. Secunda, unae quid omne pactum nudum geminatum sit idem, quod costitutum, quae duae dubitationes sunt ana nexae, ec inter se prsiudiciales, nil si secunda resol/ueretur in parte at format tua, idest, P quicquid est costitutum, sit pactum geminatum, Sc e conuerso, cessaret penitus dubitatio prima. De ipsa prima igitur dicedd est, ut per Docto. in d. l. si pacto quo pinna. ubi ipse lac meliori ordine loquitur, et hic, re adducit duos illos tex. a contraria opinione, quos etia adducit hic, scilicet text. in ipsa. l. si pa acto, c tex in .l. si veritas. C. de fideico. N ad illum

tex. in . l. si pacto respondet ibi ipse Ias η, quia secundum, alias tertium pactam loquitur de pcina, ideo in odium poenae pactum nudum, qua uis ge

minatum,non producit actione. N ad lex in d. l. si veritas respondet Deci .in d. l. legim col. 2. Pincasu illius text. nullum continetur pactum, quavisco tineatur naturalis obligatio ex ultima volun/tate. Item adtex. in d. l. si pacto potest res poderi, ut hie dicunt aliqui moderni, quod geminat lota cta fuit incontinenti, ideo non producit actionem

secundum communes Opin Iones.

De secunda vero dubitatione, idest, nunquidii et omne pactu geminatum sit costitutum N e e uerso,de qua tractat Deci in v.l. lege, Sc satis imis perfecte, dicedum est in primis, si, si loquamur de geminatione pacti proprio modo,idest, de ea, quς tit inter easde prisonas pracise ab Utraq; parte, idest, qua do est idem et promissor, Sc idem et, cui promittitur in utro pacto, quod proprie requiris tur ad idelitatem unius negotii, Videlicet Q sit

eaderes, Neadem mei perscna. l. N an eande. s.

de excep. rei iudi . tunc clarum est, in differunt, naconstitutum est quid latius uno respectu,qua coaprehendit omne pactum geminatum proprie, vel improprie, id est, sue sit idem promistor in viros

pacto, sue sint duo diuers promissores, pactu vero geminatu proprie est quid strictius, ut dictum

est, ite costitutum est latius alio respectu,quia ha bet locum, siue prim si debitum rucn at ex nudo pacto, iue proueniat ex cotractu vestito, Pactum

aut e laudum geminatu prssupponit utrunq; debltum prouenire ex pacto nudo, ut sonant ipsam et verba. si vero loquamur de pacto gc minato qua litercunq; , c generaliter, sue mr eunde promisosorem, siue per duos,tune res est magis dubitabi αlis, Sc Docto. loquuntur varijs modis. Ego puto, costitutum sit quid strictius, qua pactum eo modo geminatum,na constitutum requirit duo copulatiue, videlicet geminatione, di Pin secundo pacto fiat relatio ad debitum praecedes, Ut supradictum est, Scita stante hoc secundo requisito haedimeo retia habet effect si non solum quia uno casu ser uatur forma constituti, N non in alio, sed etia ha

het effect si, quia quando in secundo pacto non sit relatio ad prim si, eueniet aliqua do aliquid prsierint et ione eotrahent si, na si Titius semel promisisserit Seio centum, deinde alio tempore iterum ei promittat centum,non facta relatione ad priorem promissionem expresse, vel tacite, neq; per est Glocutione,aut aliam demonstrat sone,ex qua coninstat contrahentcs sensisse de eadem summa, tunc censebitur duplicata summa interpraetatione iuris, quicquid re vera senserint cotrahentes, ut per Bar Sc alios prsseritin Ias. in . l. triticum, in Da hoetit. sicut etiam contingit in ultimis voluntatibus

is . l. quingenta S. de proba Et secum si hane d clarationem videtur tolli argumentis aliquorum Doctor si dicensi,q, fuit superfiti si introducere coinstitutum, si quodlibct pactum gc minatum dabat prius actione, patet cnim,q, non fuit supci suum, eum redegerit rem ad formam ccrtam, atq; ordi

nariam.

36쪽

.ss de Verbo. Obliga. Rubrica . XIV I

nariam, qua semper oritur actio ex pacto nudo geminato, ta qua stante cessat omnis disputatio, nunquid sit dupiscata summa. sis In praedictis et autem omnibus casibus,quibus dictum est oriri actione ex pacto nudo gemmato, intellige dum est id procedere, si geminatio fiat ex

interuallo secundum comunes opiniones, qua uis dubitet Ripa hie nu. MAE 34. sed Deci. In d. l. lem Dein col3. C. de pae. Intrepide cocludit contra co/mune, cpetia pactum geminatu incontineti pro. ducat actione, dum odorealirer sit distinctum una ab altero,quia tentu d. l. r. . de bu e constitu. Pecu. solum requiritis, praecedat debita quς opi

nio Decii videtur satis iuridica, quando sumus inconstituto ille, qui facit secudam promissione,

est nouus debitor, seu noua psona,tune enim proumer interuetum nouae personae, qua uis id inconutinenti fiat, videtur intercedere aliquia amplius,

qua esset in prima promissione. Si vero si ea de

Persona in utroin pacto,quae incontineti ide pro mittat, videtur standum cum comum opinione,

nihil magis operetur secundum pactum, qua priomum, sed eeseatur unicum pacti postqua fit inco tinendi per eande persona, V nihil penitus noui habet secunda magis, qua primu . V qua uis tex. ind0. debitum, loquatur generaliter, M simpliciter, non est in conuenies, q, intelligatur restringatur

fecundum communes regulas, Sc rationis i Is .aro Ias. hie r subiiciebat aliam ratione, cur ex co/stituto detur actio,quia scilicet constitum est con nactus nominatus. Sed hςe ratio deducit nos in Petitionem principii, qua alterum quere dum erit, quM ratio potuerit mouere praetores, ut introduuxerint, quod pactum hoc nudum transiret in con

nactum nominatum.

ars Redeundo P aute ad duas supradictas dubita

rion si au costitutum requirat omnino expressanamentione prioris debiti, ite an omne pactum nuda geminatum sit constitutum e conuerso, quibus non discussis,no intelligitur natura huius termini constitutum, aduertendum est ad intelligentiam

utrius P articuli, q, csi dicimus pactu nudum g minatum, vel geminatam obligatione, debemus intelligere respectu eiusde rei, quia si sint duo paucta diuersarsi reru. erunt penitus pacta diuersa, Mnihil habentia eo mune inter se, siue fiant inter diis uersas personas, siue inter easdem, puta si promit

tam tibi centum ex una causa promittam tibi domum ex alia causa, ας, debeat esse super ea.dem re, tradit Mathesila, nota. is. Item dcbemus

intelligere geminatione, respectu eiusde promisessis vel immediate, vel mediate, idest, Π, ille,qui primo loco promisserat, vel obligatus erat, promittat etia secundo loco, vel alius promittat pro eo. M pariter debemus intelligere respectu eiusdecreditoris duplici modo immediate, vel mediate, idest, P secunda promissio fiat eidem et creditori, cui facta fuit prima, vel fiat nouo creditori ex voli late Primr,d. l. eum qui Ube si .F. quod exigi. mus, alioquin si sint duo pacta super eadem re mcta per umersas personas, non possunt dici pacta geminata, sed ei ut diuersa penitus, ut patet e .lis quotus.C. de rei vedi ta est sine dubio, q, Docto. Passim ita sentiunt,dum adducunt text. in d. l. GPacto quo pinna.C.de pacα in. l. si veritas.C. fideico. cdum de eo fessione gemmata adducunt Bar.m. l .cum scimus in En.C. de agrico. N censi. 322 lib. t i. Et stante hoc, dum querimus primo, et anconstitutu requirat relationem expressam prioris debiti, videtur prima facie dicedum, P sic,ut hic contendit lac pertex. in .l.s tibi.C. locara sequiae tur etia Ripa hienu G. qua uis velit cotra las. noesme necessarium,quod qui fecitdo loco promitti dicat expresse se soluturum, sed sufficit tacite id

indicare. l. quidam ad creditore arde costit. pecu. Ec de hoe no est difficultas Cotrarium aute, idest, quod non requiratur expressa mentio, seu relatio prioris debiti, tradit Soci in l. legem cola. Versitasecundo limita.C.de paeα sequitur ibi Deci . col. 3. in princi 5 mouentur, quia r missio duplicata celatur in dubio fieri ex causa. qua facta fuit pri inor secsidum Bar. m. l. triticum,lucta eo. desai adout ibi per Ias N ita fit relatio ad prima tacite, casemel tantum debeatur, M ait Soci. coltitutura fit etia nudo c5sensu,t dest, s ne solenitate vcrbo

go in eo i ta debet esse locus tacito actut, sicut ex inpresso, sicut videmus in pactis. l. a. N. l. . S. depac. quae ratio Sotini,N Decii no videtur coctu dens, quia illud, quod tradit Bart. ind. l. triticsi,u praesumatur secuda promissio fieri ex causa, qua fuit facta prima, procedit, quado est idem promisesor ide creditor, nst1 tutum aute procedit,sivest idem a mitar, siue alius pro eo, N pariter promcedit costitutum, quando est ide creditor, vel alius Pro eo. d . quod exigimus α his casibus, quibus Variatur persona vel debitoris, vel creditoris,ecs sat ratio Socini, ta Decii deducta ex Bart. in d.l. triticum, cui enim dubium, si si debet tibi Titius centum ego tibi quoq; promitto cetum simplis citer, no facta mentione Titii, erunt duae diuerinsa: rmissiones, ta debita diuersa, quae ambo ersit praestanda Titio, di solutio unius uon ex languet aliud. Proptcrea videtur hie adhibe da distinctio, ex qua etiam cocordantur opiniones supradictae, ut scilicet dicamus, i quando variatur persona vel promissoris, vel creditoris, tune necessaria est relatio expressa ad praecedes debitum, quia alio quin non ceseretur secunda promissio confirmare primam,sed Gnserentur diuersae penitus promissiones, ut modo dicebam,na eo casu , quo Variatur persona, non potest subintelligi tacita relatio ex dispositsone iuris, Bart. enim N DOD. in . l. I.

loquuntur quado est idem et 1 missor, & idem metcreditor ita opinio las potest rcedere in du bus posterioribus modis, quibus solet fieri constia tutum,idest, quando daretur vel plana debitoris, ves plana creditoris. Si vero nulla fit variatio in

secunda

37쪽

D. Iacobi de Alba.

secunda promissione, tune .pcedat opinio Soelnl,N Decii propter eone fundamentum supra dictum

ex Bar. m. l. triticum,l ex dispositione iuris cenasetur fieri tacita relatio ad praecedes debitum, na, Vt ait Soci. eonstitutu potest fieri nudo consensu, N sine solenitate verboR. l. qui au e.=.fin .eo .cir. nimirum igitur si in eo debet admitti tacita relam lo, sicut expressa, M adducit similitudinem ex pacto simplici, cuius natura cd sit, Vt fieri possit nuudo eosenla,concedit etia, ut ita possit fieri tacite, sicut expresse. l. r. N. l. .s de Pac. Et potest coma probari haec opinio, quia in costituto fit plena insterpretatio, Vt actus sustineatur. l. ite illa.=. quod adiicitur, ite interpretatio humanior, M utilior L. Titius la. r. in fin. item in eostituto inspicitur ipse effectus d6. quod exigimus item videtur esse ea dem ratio in tacita relatione, qua: in expressa, nadsim odore vera existat debitum praecedens, N is qui pmittit, id sciat,prout semper presumitur sciare, quia est idemat promissor ita colligitur delibe aratio ex ea secunda promissione no habente ex . pressam relatione, sicuti colligeretur ex promis. sone referente expressim debitum praecedens, Ntacitum, V expressiim solent aequi parari de iure, α eum lex praemiat tacitam relationem, qua est idem et promissor eiusdem rei,debet praesum

ptia legis haberi pro expressione, ta liquida pro

bationes uribus vulga. N haec opinio tu effectu, pnon requiratur relatio expressa, videtur esse com δmunis, D t sentit hic Alciat. in scriptis antiquis nu. x . M in Parerg. lib. t. cap. . V Ide praesupponsit

Alex N alij, dum cocludunt, q, pactu geminatum simpliciter est constitutum, de quo articulo modol dicam. Sed haec communis male declaratur per eos, quia intelligenda est omnino, ut dixi,quando

non variatur persona promi Toris, Vel creditoris,N id satis sentiunt, dum loquuntur de pacto ge minato simpliciter,quia duo pacta simpliciter filis cta absq; aliqua relatione inter se non possunt dicipe minata , nisi ambo sint de eadem re, N intcreasdem personas, Ut supra dixi. ahi Non obstat hule opinioni t text. in d. l. si tibi, nam praeter resposione Λlciati Vbi supra, dici po/test, 'ille tex. procedit, quando promissiones,VAobligationes la 4 fuerunt per diuersas personas, prima enim obligatio erat inter colonos, ta illum Neomium,secunda fuit inter dominum fundi, Meundem Neomium, V ita cu fuerit variata pers na promitaris,non debet esse nanti, si res no transtsit in constitutum, sed censentur diuersae penitus promissiones, praesupponendi ina est enim pro ex pedito,q, ibi in seeunda smissione non fuerit nacta relatio ad debitum praecedens, quia si fuisset facta relatio, esset omnino costitutum, etiam stanute opinione Ias& verba illa, quae pro colonis c du si praedii erogasti, seu pr Urogasti, sunt verba Imperatoris sumpta ex narratione illius Neomit, non autem possunt esse verba secundi pacti.

Non etiam obstat rex. in . l. Ioasi qui inutilitareo. tit. de consti .pecu. respondetur enim, quavis requiratur animuε costituendi,talis tame animus

ita potest colligi tacite ex qualitate facti, sicut ex

verbis expres cs, Ut probat illem et tex.

Neq; pariter obstant iura passim requietia P debeat praecedere debitu,rcspodetur enim id esse Verissimum, i constare debet de praecedeti deblabito, V quod promissor id sciuerit, no tamen pro pterea sequitur, quod id omnino debeat exprimi in ipsa promissione, postquam lex interpretatur, quod promissor id facit confirmando praecedens debitum, ta eius scientia non est probanda, cunast circa factum proprium, id et , sit idem mei proinmissor, qui iam ante erat obligatus. a 24 Alius articulus est, ut dixi, nunquid i omne pactum geminatum sit costitutum, V comunis est sit, ut patet ex Alex. n. l. lege in fin. C. de paci. N in. l. iurisgentium . sed cfi nulla col. pen ta ibi

versi.tota vis videtur, post Mathesila. in v. nota. - . contrarium Uult las. hie ex eo, quod dictu est in praecedeti articulo,scilicet ς, non omne pamvra nudum transeat in costitutum, nisi expresse facta relatione, ite quia non omne pactum nudum M. minatum pducit actionem d. l. si pacto quo pαρ nam, V d. l. si veritas, ta quia sola mater non po test parere, ut hic per eum, di per Soci. in d. l. legem. Item tertio videtur obstare, quia costitutum est cotractus nominatus, ta vestitus, ergo pactu nudum, qua uis geminatum,no est costitutum, veper Deci .in d. l. lege col. 2. sed ad hoc respodcturi P est nudum quo ad forma tantum, non aute quoad effectum. Solutio huius dubitationis patct ex his, quae deducta fuerunt in praecedenti articulo,

quia ab eo demdet, M in effectu idem sunt,ut scim licet dicamus,ss, pacto nudum geminatum M prie,

idest,quando no variatur persona creditoris, Vel γ missoris, transit in constitutum, neq; potest con s derari separatum a constituto, s vero fiat pacta geminatum intercede te varietate planai tune n

est constitutum,scilicci si simpliciter fiat secunda

Pactum, di merito, quia tunc non censetur Fprie

pactum geminalsi, sed cesentur diuersa pacta. erit aut e tali casu constitutum, si secundum paci si fiat cum relatione ad primum, quia tunc etiam γpriderit gemmatum. N ita videtur in effecti dicen eris, omne pactum geminatu, scilicet qua do F prie, di vere habetur pro gem inato, transit in tonstitu tum, V ita pactum geminatu inter easde psonas, qua uis fiat simpliciter, est costitutum, ii E N pactam tum, variata aliqua persona, est constituto,duin modo tale pactum fiat no simpliciter,sed facta re/latione debiti prς cedetis. Non obstant tria supraAEdicta, nam ad primum patet responsio ex pra diuctis, videlicet,q, saltem pactum gemmatum intereatae persona et transit in constitutum, dato,q, no fiat expresse relatio prioris debiti, ut dictum fuit,

pastum aut e factum, interueniente noua persona,

transit in constitutum, qua do est Proprie se iiii a tu mi est

38쪽

.ss. de Verbo. oblisa. Rubrica .

tum, est autem proprie gemmatii, qua do secundusit eum expressa relatione ad primum Sce . ita Φutro 'casu cum datur pactum proprie gemina tum, lequitur, P est consti tutum. Ad secundum respondetur etiam ex praedictis, veram esse coma ars munem opinionem , t T omne pactum nudum geminatum parit actionem , quia, ut modo di/xi,omne pactum nudum proprie geminatum est constitutum, ne* obstat tex. in d. l. s pacto quo poenam,quia loquitur de pacto geminato incon/tinenti, quae geminatio nihil solet operari secun/dum Docto. communiter, ut per Deci .ind. l. legem colum. t. post glo. in . l. si conuenerit la. I. in

verbo, nisi .side pigno. ae. quicquid postea eona tra communem tu hoc proposito dicat Deci. ubi supra volens, q, etiam secundum pactum incona tinenti factum operetur, dummodo possit reali inter distingui a primo, quia circa ea, qux fiunt in instanti temporis, non videtur dari delibera. tio, di farte posset procedere dictu:n Deci , quan do ea duo pacta incontinenti facta fiunt a diuerins s personis, non autem quando idem promittit pro semetipso. Adtex. in . l. si Uerltas,potest resoponderi, si, lacla fuit mentio stipulationis tan quam de refiequentiori, non tamen propter hoc excluditur pactum, x ita non erit contrarius il/la tex. ad tex. in . l. G.C. ad leg. falci d. in quo tex. Vocabulum cautio, stat generaliter, etiaeam pro pacto nuda. l. epistola.i . de pac. Ad illud autem de sola matre, potest responderi,quod ali/quando etiam sola ciuilis patit actionem Bart. in

i frater a fratre nu. Σφ. N. Io.

ars Si vero queratur, 1 nunquid e conuerso om/ne constitutum sit pactum nudum geminatum, puto ei se respondendum , in non, nam costitutum fit aliquando ex pacto nudo, M contractu vestito

praecedente d. l. l.9. debitum, Item constitutum

fit aliquando intercedente unico pacto, ta prece dente obligatione aliqua sine pacto, puta si sit obligatio ex delicto. l. qui iniuriarum eo tit. Vel sit obligatio ex tutela, aut ex simili aliquo actu

due debitum, ta ita constitutum est quid latius, quam sit pactum geminatum, siue loquamur de

pacto geminato nudo, siue de pacto gemmato, simplicitcr. Posset tamen dici, improprie loquenodo,q, omne constitutum sit promissio geminata, scilicet sumendo promissionem pro suo effectu, idest, pro obligatione, ut sumitur in . l. Omnem obligationem. I. de iudi. arr Postremo sciendum est,q, t contractus consti tuti est contractus nominatus secudum Bar. m l. iurasgetium . . igitur nuda in fine, quem sequitur Alex. in . . sed cum nulla col. pen. ec magni facit

Ias hie, se in d. l. si pacto quo poena, di m d A. in

Personam nume. 32. N plenius in . 36. satis a eisceptio . i. hoe tit. Vbi etiam adducit rationem, quae nihil concludit, ait enim , quod constitutum est contractus introductus per Praetores, ideo tum

habeat nomen speciale, producit actionem ad sia

militudinem contractuum iurispentium d .l. i

risgentium in prine. N praetor Imitatur iusgenstium, Ut per eum, sc adducit locum Bar. In d. l. I

quaero de consuetudine, ubi ait Bar. st quando

nomen Imponitur contractus a iuregentium,tunc statim contractus producit actionem,secus autem

quando imponitur nomen a iure milli, Ut patet in stipulatione , ec emphitheta, non enim Pro ducerent actiones , si mansissent in puris termionis pacti nudi. quae ratio las nihil valet, ut diis xi, quia ius praetorium magis censetur conforo me luri civili, quam iurigentium . l. nam N ipsum,supra de iustitia di iure, ut ipse Ias. sibimet in hoc contrarius dicit hie . praeterea ea, qu* dia

rium , nam inquit Bart. quod omnes contractus iuri entium habentes nomen producunt ast nem , quia iustentium est commune omnibus hominibus, non autem eontractus iuris ciuilis producunt actionem, quia non sunt communes Omnibus gentibus . haee ratio Bart. Vt per se paatet,concludit , quod contractus praetorii non deaberent producere actionem. D puto in ei sectu, 12a opinio t Bart. in d .si. igitur,sit periculosa, nam constitutum non videtur esse nomen speciale, sed generale,competit enim N alijs negoti s , ut patet

ex Bar in i quod meoA. de acqui. posse. 8c nihil a 2s T aliud est constitutum , si fingulare, seu contra

comunes regulas inductum, ut per Alciat. in pra

N. l. si peculium si is cui s. de statutabe. item conastituere pro assignare. l. profectitia f. sin supra de iure dot . N.l. licet plane. eo. tit. Nquotiens. Item constituimus debitores i. eminplora . luctus,supra de pae. item di generale ad ea , qu* Ponuntur per Docto. cano. In rubri extra de constitu. N in tit.srde constitu. nci.

N videtur esse nomen compositum , di non sim inplex , dicunt enim leges, de constituta pecunia , α ita utuntur duobus vocabulis , ta minus perfectum nomen videtur habere , quam haubeat permutatio, Sc tamen permutatio non disteitur contractus nominatus . deinde si consti.

tutum censeretur contractus nominatus , non

fuisset opus speciali fauore praetorum dispo nendo , quod producat actionem , satis enim misi et praetoribus dicere, quod est contractus

nominatus ab eis inuentus, ta productus . Items esset contractus nominatus , non diceretur

fieri pacto nudo . Item fortius , quia si esset

contractus nominatus, S contingeret, quod su/per eo contractu a poneretur stipulatio, orirentur

duae actiones Bart. in . l. singularia in sexto spe ciali , supra si cer. peta. quod tamen hie est falsum , nam interposita stipulatione, destrui/tur constitutum d . . de constituta . Item actus constituti non obligat ad usuras , quamuis expresae Promittamur . l. titius la. 24. finali

39쪽

D. Iacobi de Alba

eo. Ut de consti .pecu. ergo datur intelligi, quod

fit etiam hodie pacto nudo. l. i.C.de Usur. ergo non est contractus nominatus. l. iurisgentium. so Sexto,atin ultimo loco ponitur T hic per Doucto. stipulatio, de qua principaliter est tractan dum. M quod ad eam attinet, proponuntur commmuniter per Docto.sex aut septem qu siliotres, Vl/delicet quid sit stipulatio, M an idem sint, vel dira ferant stipulatio, Sc verbo: u obligatio, item unde deductum sit nomen stipulationis, N an sit coua actus , praesertim nominatus, ta cur dcnominetur haec Obligatio a verbis,di cur stipulatio requirat interrogationem, N cur fuerit stipulatio introduαM.Et de prima qus tione habetur responso exlex. in . l. s.6. stipulatio,infra eo. stipulatio est et verboru conceptio tac. τ Sed hxe diffinitio pati

dii initionem tur multas difficultates, M eotra eam facit primo,

2 . h.'Id ι quia dist nitur ut est in fieri momentaneo, du dia tu dri citur,l est Verbolu conceptio dic .ergo non lacne, eo ria niti tu . nam d1 ffinitio debet explicare substantia ta natu diri ori raret diffinit x,quae natura, Sc substantia non co/quia tam ἐea sistit in rebus,dum fiunt , sed post qua factae sunt, rize,.., i. Ut patet ex aliis diffinitionibus, puta ex diffini/ .rui ij ,. tione fundi tutel*, obligationis tac. forte potest

o aliqui ta- responderi, Piu actibus, qui momento temporis

. I. . . deducuntur in esse, danda est di initio, considea

re Unte ego rando eos in tali momento temporis, quaa tua c

c hos, via. Vere alsequuntur essentiam suam, di id patet in φη, diffinitione pacti, ta omnrum contractuum,consi. deratur enim in cis consensus illius momenta4nei lcmporis, quo conlungitur, nec attcnditur postea, P disientiant. l. sicut ab initio. c.de ac. Mobliga. Ita ergo stipulatio requirit verba dunta/xat,dum fit ipsa stipulatio, ta manet postea eius

effectus perpetuo, quamuis verba sint transit a. Secundo quia cuin diffinitio debeat explicare substantia in rei glo. in . l. omnis diffnstio, inna de reg. tu. substantia stipulationis non videtur conas itere in conceptione verborum,est enim id, tanα quam cortex, sicut differre solet UOX are Alcrat. lib. s. parerg.Cap.ri . ta consistit substantia st1puo lationis in consensu, ut est in alijs conuention iis buv. l. I. .f. e uentionis supra depac. Respondev substantia, stat in promissione. l. obligationum substant:a,supra tit. t. potest etiam responderi, Pex ea diffinitione satis intelligitur i stipulatio consistit non solum in verbis, sed in consensu,dsi scilicet continet; l promittit aliquis tac, ta fuit

principaliter habita mentio verborum ea ratio. ne, qua etiam dicta fuit verborum obligatio. Item responde, quod stipulatio proprie est factum,ex quo oritur verboru obligatio. l. 2. .fin. supra si cer. peta. Tertio videtur comprehendere et 1 a responsione facta ex interuallo, Ut per Soci. iun. hic nu in . qui tame male soluit. sed res pode, 0 est generale prssuppositum in omnibus cotravictibus, ut consensus interueniat, qui comunctiussit. Quarto quia videtur comprehendere solum actum promittentis, ut hic Per SOcI. Nu.nu. Vota tamen stipulatio est conuentio, M contra has, in quo adest mutua voluntas tac. sed debet ea diffi/nitio declarari per t. iuri en . . quod fere,supra de pae. nam re Uera coprehcndit verba Virtus p. Et si obiiciatur,s, videtur referri solum ad proinmittentem, potest respoderi, Π, stipulatio no pro- Π:e est contractus, cum scilicet no sit obligatorius nisi ab una parte. l. labeo la 2. ista de Verb. signi. nimirum igitur si verba referuntur principaliter ad unum ex contrahetibus,satis est autem, quod effectus , ta utilitas pertinet ad stipulatorem , qui habet nomen iunctium cum stipulatione. Viride etiam diffinitionem Rudi, ta melius conueinnit exemplum donationis . N re vera Ut dixi

comprehcndit verba utriusq; , quia dum diciis tur,quod est conceptio vaboi si, ergo praesuppo Dit,quod ambo loquantur, quia est absurdum, se unus per se loquatur,ta dum dicitur, quibus, ilitia

relativum rcfertur non tantum ad respondenatem , sed ad interrogantem, realiter considera do. Quinto quia convcnstetiam multis contractibus

iurisgentium , si contingat eos aliquando fieri Verbis, pura Vendis ne vendo. sed hoc tollis tur ex illis verbis, daturum , facturum ue , item illi non fiunt semper vcrbis. Et hic possunt ap/plicari ea , quae dicuntur in illa quaestione, e stipulatio sit dcnominata a verbis , quia ali αquando est etia in stipulatio Ne. Sexto videtur

ι si conueniret matrimonio, quod requirit vaba. Sed hoc negatur , quia videtur solus consensus sufficere . l. nuptias, incta de re, iur. M capitulo cum locum, extra de sponsal. ubi etiam glo. N Abb. &.e. sufficiat. 2τ. q. 2. N . . cum apud , ubi etiam Abdi desponsa l. non obstante tex. in . c. tuae fratet natati eo. tit. quia ibi responα det Abb. quod verba interuenerant in illo caαsu, ideocy erant necessaria ad probationem cono sensus, non tamen excluditur, quin consensus possit aliter probari, ta dicit magis communem .

Septimo quia praesupponit, quod stipulatio sit

facti quod videtur contra tex. m. i. si Unus. f. pa ctus ne Peteret. s. de pae. potest responderi, quod

stipulatio capitur aliquando pro ipsa obligati everborum, ut per Bart. in d. f. stipulatio.

Octauo quia dum pra supponit, quod stipulatio

sit facti , adeo quod ex ea oriatur obligatio

verborum , videtur contra tex . in d. l. s.f.conmucrationales, ta Institu. de diuis stipin ubi diacatur e conuerso , quod stipulationes fiunt ex verborum obligatione. forte potest responde.ri , quis diu. . convcntionales non ponitur difflanitio, sed declaratio ab effectri , sicut generali αter alibi de con ractu dicituris, est Vltro, citrossobligatio. l. labeo la. t. infra de ver b. signi. disieappellatio dicitur sentcntiae rescisio , ta com/modatum , quod Utendum datur, Ut per Alinciat. lnd cap. et t. col.2 infin. lib. o. parer Et videintur exponendum, fiunt ex verboru obligatione ,

idest,constant ex ea sicut homo constat seu fit exanima

40쪽

. ff. de Verbo. obliga. Rubrica .

anima rationali, corpore,cum tamen nihil aliud sit homo, quam anima rationalis, Sc corpus smul iuncta . Potest etiam dici, in stipulatio suis mitur aliquando tertia significatione, ut scilicet

denotet omnem iuris effectu, qui solet ex ea pro uen re, idet , ut etiam denotet actione l. actioni verbo,supra tit. I. Uel melius responde,st in pana

lectis aliter se habet latera, inquit enim, nam Sc ob ipsam verborum obligationem fiunt. Nono ob dat, quia non eomprehendit stipulationes, quae fiunt sine verbis, idest, fictas a lege, ut in . t. cum ostendimus.y.fin. Potcst responderi illas non esse veras, neq; proprias stipulationes . Deci/mo obstat, quia stipulator , ec promissor sunt diuerta nomina , ec ad diuersas personas re/feruntur, ergo Sc stipulatio, Sc promissici debeis rent referri ad diuersos, ides , stipulatio ad inaterrogantem , 5 promissio ad promittentem, sicut videmus in vcnditione, Sc emptione . foro te potest responderi, quod stipulor est commu/ne verbum aptum ad Utranet; personam referri ex sui propria significatione Alciat.hic in. l. r. iuruis scriptis col. t . adeo quod promissor potest di/ci stipulator. l . si non sortem .h.pcn. supra de conadae. Inde l. magnam .C. de contrahen stipv. sed

communi, seu frequentiori usu loquedi tributum suit interrogatori ea forte ratione, quia ipse cistatur principalis, cum fiat actus ad eius utilitatem secundum Alciat. vel forte, vidistingueretur una periona ab alia,cure vera sint duae diuersae perinsons, stipulatio aute cu denotet ipsu:n cotractum, est ictis actus, nimirum si seruauit propriam suam significationem, ut denotet actum ipsum dependentem ab Utroq; ex contrahentibus, cessat enim tune necessitas distinguendi personas. Et ad illud de emptione, M venditione, dici poαtest, ibi aliud esse , est enim eontractus recta

procus , quo utero Viri P obligatur, Sc ita velut duo contractus, ta oriuntur duae ac sones, idest, venditi, Nempti, in stipulatione vero est uni/cus contractus, 3c improprie e tractus, Unica pest obligatio, V unica actio. Idem videmus Indonatione. Videtur tamen, quod aliquando sti/pulatio accipiatur separatim a promissione, Ut in i sponsio in fin. infra de verb. signi. quin imo accipitur pro promissione .l.et . quod si in pautris in fin. supra sol u. matri. Undecimo quia non diffinitur per suum genus , puta contractum, vel conuentionem , nam genus stipulautionis est contractus . l. non solum supra dit. I. vel saltem genus stipulationis est convcntio. l. I . convcntionis supra de pae. M tamen diffiniistio deberet eonstare genere, Ac disteremias Bar. in . l. l. supra de testa ergo S e. Responde,quod colligitur esse conuentionem , dum continet pro

missionem , M sie dico, quod diffinitio ipsa est data per genus , nam stipulatio est, quando quis promittit se aliquid daturum, vel iactu intum , ita quod sinis iste stat in conuentione, quia ubi est promissio, ibi est obligatio, ergo constuenti O . Duodecimo quia accepti latro Videtur stipulatio, vel eam continere l. I.st N.C. eo. ectamen in ea non promittitur aliquid de futu/ro, qu nimo soluitur omnis promissio, ta cibi patio. Responde, quod liberans obligatur taciε te ad aliquid in futurum , idest, ad non petenν dum glO. Bart. Ange. Salice. Pau. de Casti Λlex. N Ias. in . l. ubi pactum .C. de trausae. Potest etiam responderi, quod in acceptilatione responsio fit in modum, quo aliquid futurum continetur, idest, aliquid nondum factum, quam ρuis postea mi sterio iuris stat in succedat libe/ratio. Et in effectu, ut patet ex Alciat. in . d. cap. 2 t. lib. s. parerg. dantur plures , re vari j modidi finiendi in iure nostro, Ec ideo non est cωnsti tuendum fundamentum M.t i a De secunda T vero dubitatione loqvsitur glo/sae, e Docto. varijs modis,nam glo. I lv l. I. Infraeo.ait,l idem sunt stipulatio, M verborum obli gatio, c id videtur innuere tex. in Ipsa. l. I. i prin. mucta rubrica, idem etiam videtur praesupponere tex m. l. csi mota.C detratae. Sc tex. m. t. si unus . . Pactus ne peteret.S. de pac. dum ait, in stipu/lationibus ius versatur, c q, ide sint, videtur Vel

le te X. ln. l. 2. . septimus. C. de vete. tu enue. dum

ait, stipulationibus, seu verborum obligationibustae. idem vult Bart. n. l. si Unus . . pactus nu. 22. circa fine, ide etia vult Bar. in . l. I.C. de Usur. in

ferens ad depositione testisti ait Ii eos nihil probrare, si dcponat de stipulat1one simpliciter, quia stia putatio est quid iuris, cum sit verborsi obligatio, di idem Bar. m d. l. si unus. i. pactus ne peteret

num .ist.2c sentit etiam idem Bart. in . l. sciendumnum. ς infra eo. Alio modo loquitur glo. in d. l. s. . . stipulatio, dices,' sunt diuersa, quia ex stipulatione oritur verborum obligatio, di idem sentit d. glo. I. ind. l. . insecuda responsione, ec volunt

in effectu duae istae glosae, q, stipulatio sit contra αctas,obligatio autem verborum sit obligatio, quς

otitur ex eo contractu, scut solent ex aliis conatractibus oriri aliae oblisationes, ta haec opinio aperte probatur in . l. r. .=. quod meus infra de sti/pula ser. N in. l. ex placito. C. de rerum per nauta.& cum ea etiam ita sit Bar. hic in l. I. in fine prIn. nu. tr. Io. de Imol .nu. o. N q, stipulatio sit tona

tractus, satis patet ex. l. r. in fin supra de pac. dc clarius patet ex . l. qua tunc 3 gerimus supra tit. I. Vbi etiam probatur st consistit in facto ad similitudinem aliorum contractuum, Sc quod ut Drerant stipulatio, M verborum obligatio satis pautet ex. . pen. c. fin. institu. de verb.obliga. Ali. am opinionem ponit supra dicta glo. I. in d. l. I. P. ιι stipulatio T proprie loquendo est interrogatio, di ita non denotat tot si eoti actum, sed parte eras. sed no puto hae teris a acceptione reperiri usquai mure, nam licit verbum ipsum stipulari, soleat referri ad personam illius, cui fit promissio per stipulationem, c non ad periona,quae promittit,

SEARCH

MENU NAVIGATION