장음표시 사용
11쪽
darem, quos supremus Ecclesiae Pastor, cujus --ctoritatem susρicere , ac penerari debemus , im 'robandos , damnandosque judicarit. Denique ne in recitaudis Patrum testimoniis essem longior, quod adolescentitim memoriam frustra PraegraWare , atque opprimere potuisset. contentus pauctis , reliquos in ima paginae ora indicas i , ut essent duo , Mel fres ejus dogmatis , quod Proponitur, testes , et adstipulatores , nec deessent alii, qui peluti subcenturiati pro re nata produci Possent. Erit fortasse aliquis, qui ορtasset . ut in tanta litterarum luce a oocibus nonnullis minime latinis usum Pandis abstinuissem , atque elegantiori usus essem sermone , ac stilo. Verum is si instituti mei rationem Perspexerit,facile mihi indulgendum hac in parte existimabit. Nam praeterquamquod habet unaquaeque scientia peculiares sibi poces, quas si Latinorum pocabulis commutare potes , Iongo tibi perborum ci
Cultu utendum esse animadpertes , sunt nonnullae a
Patrihus, atque ab Scholasticis Theologis usurpatae Moces, quibus nihil signi cantius , et exρressius apud Latinos inperiimus. Quaρropter si Romani ipsi Scriptores hane aibi peniam dandam esse existimarunt , ut nooa etiam aliquando pocabula fingerent , quando aliter ea . quae a Graecis in Philosophia fuerant tractata , latinis litteris explicare non poterant, ut a Cicerone, Lucretio , aliisque factum esse scinims , quanto magis existimabimus , licuisse semper , ac lice a Theologo res dioinαs , Latinis prorsus ignotas,no is, ac propriis Mocibus exponere Z Accedit quod si quis omnia pilare pelit Scholae pocabula, is in po-lutandis peterum Theologorum libris , Melut hospes , ac peregrinus inter homines alienae . atque ignotae
ling e nihil prorsus intelliget. Quibus de causis ita
mihi rem componendam , ac temperandam puta i , ut neque nimis sollicite dicendi ornamenta Persequerer, nec tamen ades Putide , ac barbare scriberem , ut singulis fere perbis honor praefandus esset , quoruM
alterum minus perspicuam orationem essecisset, alte-
Dum maximo fuisset fastidio lectoribus. Ad elegan
tiam pero stili quod auinet, habenda mihi rouio iuu
12쪽
. non . eorum duntaxat adolescentium , i Latinis Graecisque luteris salis excutit in Ciceronis . Livir cillorumque peterum lectione persali si ni: aed et eo rum Praecιρ- , quibuscum praeclare agitur , si H Mιquod, et ancomtum , numquέ perborum 1 unitatio ne exornatum ducendι genus intelli ut. Caeterim it ita Augustini monitum non fiAui feruos, G imamriCOriam, diam tramen ad oeritatem fiat ista V ee i magisque vectari, quia hdolo exposceret utilitas, quam quid, Manio mcutos , aut aures turdcere posset. autem quaestionibtis 3 in illud marim
13쪽
MONITUM. Quanquam in Institutioniblis hisce concinnandis
Summam , ut tu Praefatione professus sum . dilige ii-tiani adhibuerim , ut ne quid ab Ecclesiae Catholicae doctrina illicreparet; tamcn cuin ipse Paulus Apostolus , magnis a Christo repetationibus illustratus , Ic- rosolymam Fenerit, ut Evangeli uni , quo i praedicabat, cum Apostolis aliis consurrct, ne forte in oscuum curreret, aut cucurrisset, Galat. IL a. tali utiquo exemplo tremefactus, meoque iudicio dissisus, maximos rogavi Theologos, quorum doctrinae , ac pietatis fama Ioiago , Iateque vagata est, ut hoc , qualecum que esset, lucubrationum mearum , attentis oculis , atque animis perlegerent , ac si quid in iis fortasse offenderent, quod veritati ullo pacto vel levitcr Do. uere poli, aut pietati , id severiori censura not rent, ct Christiana libertain Patcsaccrent. Quorun, iudicia, ae testimonia hie invitus inserere coactusi Sum, non ut libros meos tantorum virorum sacerem Commendatione celebriorcs, scd quia nulla in illi nunc Patcbat via, ac ratio qua lectores certiores facerem, nihil seio contineri rcligioni, bonisque moribus adversum , . ni sit quod Theologica ceus una castigandumi
Responsum Illustrin. ac Rererendiss. Domini Alor ii. Mefante , Metropolitanae Nevolitanae Ecclesiae Canoniel , Examinatoris Synodalis , Clerique S
Cum me rogaveris , ut de tuis institutionibus the logicis Ecclesiasticae juventuti in primis ex oleiadae
accommodatis, tibi quid sentiam, sitic ulla asscillati in aperirem : id non mediocriter , ut Vere dicam , animiim meum commovit. Tanti cnim me ipse non si Cio , ut hac super re, me aliquod iudicium cIuatitu-ilumcumque id sit, proferre POMc existimem , et meR- D ligoo by Cooste
14쪽
rum virium tenuitatem , et sentio , et . saleor libenti si me. At ne ilua in re tibi deessem , operam I lior uini amicissimo dcnegare u , summa , quoad ejus fieri poterat , diligentia opus ilium perlegi , animum I. induxiitiae obse sui voluntati. Dicam igitur quod solitio.
Opere tuo nihil gravius, nihil splendidius, nihil eas ligatius legi unquam Posse censeo. Omnia enim ex divitiis eloquiis, traditionibus sacris, ac SS. Iriirum libris depromta , sunt uberrime disputata , et quod magna in laude ponendum, abstrusa quaeque ita inociniasO pcde exsoluta , ut nemo unus ea deliba, crit, quin velit statim avidissime exhaurire, quasi sit diuturnam sitim expleturus Plerumque sunt , qui ita Vagantur . nullis ut coerceantur cancellis, et Vicissim , Sunt , qui Jejuna exilitate ita tabescunt, ut quae in rem dicenda essent, non sine maguo Juvenum dispendio , saepe praetermittant. Tu ea Ionge omnium exqelsis , ingenii felicitate ab uir nu vitio abhorres; eam enim docendi rationem es persecutus , quae nec jejuna statim a cinente delaberetur, nec latius diffusa , Iedentibus sibmachum sacesseret. Ratio ucro scribendi ornata ppolita , elegans mirum in modum animos 'i rvtidit, tantaque suavitate permulcet , ut Veluti prono alveo effluere videathr. Quod admirari satis , Vix Possum. Daereticorum denique deliramenta , qtiueF composito qua suaversus arcem Sion invadunt, ut iteratis ictibus, si id fieri posset, labes actata corruat tam ' hori ter
frangis, ut nihil magis desiderari citreat. Quapropter
cave credas, hocce opus tuum inscriptum Iustuiuio nes Theologicae ad usuui studiosae juoentutis cic. tantum adolescentibuS, quorum commodis studes, et i sui suturumi, et adiumento : mea cIui dein sententia vel iii tanta saecuIi luce se se viri S ct ingenii ubertate , et doctrinae copia pra estantibus , nullo negoti commendabit ; habebunt cnim opus theologicum Dum eris omnibus absolutum , in quo illis deinceps licebit coli. quiescere. Quare te etiam atque etiam rogo , ut illud
tuam primum typis in lucem Publicam citas. Est igitu cquod tibi gratuler hoc potissimulta , quod nillil liabesanti Illius ιIuam ut curas , studiu , labores ad Christianae Rcligio uis praesidium tam Sedulo impendas
15쪽
quam qui maxime. Utinam Ecclesia habcret timitos tui similest Sed de hoc fortasse pluru quam Consti
Interea te rogo , valetudini inservias , tibi suc pcr- suadeas, te a me ita observari, ct coli ius igniter, uti Paucos admodum invenias tui, quam cgo Sam , St-diosiores. Vale. Neapoli . . . . au. IM6. iΑloysius Canonicus Elcsantc. Responsum NMurias. . ac Reperendiss. Domini Cn-jetani Gallione, Metroρolitanae μαρ olitanae Eeclesiae Canonici Poenitentiarii, et Examinatoris Synodalis.
euod me eonstitutum Vilueris , Vir cIarissime tuarum dogmaticae Theologiae Institutionum quias censorem , et judicem, uinetiam oriri Potuerit, quamquam exploratum non habeo, tamen benignitati tuae, ac modestiae adscribcre, ac referre non dubito. Naita obscuri nominis hominem ad hujusmodi materias cxuminandas d tinare , tot doctissimis Viris praetermissis, ruid aliud esse existimandum est , quam Certo nai ragii periculo rhin totam Exponere Nisi dicere volimus , Te in hoc, negotio ad vanam hariolandi artem MDufugime , qua nihil levius, ct infirmius ab homin nsanae mentis haberi potest. Sed dicam melius. Quod
benignitas, et modestia tua , ut me prae ceteris electum velles in opere discutienao fuerit causa , Certis- Si me sentio, et firmissimc teneo, utpote auditor Deque Tecens , neque rarus non magis laruae nominis tui , et tuae doctrinae , quam morum , et virtutis . Ut ucro
Voluntati tuae obsequari quid de Lais Theologicis Institutionibus opiner , imo judicem , brcvissime dico: opus illud omni us esse omnino numeris absolutum. Et quidem Te verbis oris tui ego iudico. Tu enim Sapientissime statuisti , Tractatorem rcrum Theologi carum in tribus dotibus caecellcre oportere, in sanitale scilicet doctrinae, in ordinc , iii proprietalc , et Gas l.
16쪽
tate sermonis. Quae tria cum Te cxactissime servasse vidissem , non possum quin Te promissis stantem, non solum side liberatum , verum etiam opus ex omni 'arte beatum coulicisse pronunciem. Doctrina
enim libri tui eadem est ac Ecclesiae Catholicae doctrilia ; ordo perspicuus , stilus proprius , et Castus. Quid reliqui ergo est, si opinionem meam ratam habere velis , nisi ut publici juris saetas lucubratiouem tuam, quam non modo Tibi privatus homo famili riter approbo , sed quantocius fieri potest edendam in lucem , Publice sententiam meam flagitantibus declarando , dicere non formido ; et quotquot in sacra scientia vel δeIectari , vel prosicere intacta , et tuta
Conscientia Cupiunt, ut legant, versent sedula et perpetua manu , I ortor , et exoro . Denique , Te , Vir sapientissime , ut siticerissimum hunc animi mei sensum benignissime accipias , demississime precor.
Caietanus Canonicus Gamone. Responsum Illustriss . ac Reperendiss. Domini Ioachim Laorirano , βfetropolitanαρ Neapolitanae Ecclesiae
Canonici Theologi, et Examinatoris Synodalis. Libentissime accepi Institutiones theologicas Te auctore covSeriptas, et pro tua in me benevolentia mihi transmissas. Quod onim in re theologica polissimumrxoptandum est , ut Catholicae Ecclesiae )octrina fideliter exponatur , et ab Adversariorum objectionibus liberetur , id in tuis Institutionibus reperiri gratulatus sum. Accedit, quod methodo etiam, atque ordine digestae sint , ita ut veritatem suo in lumine coli
catam , et veluti per gradus quosdam procedentem habeant in iisdem perlegendis Adolescentes Ecclesiae
maucipati. Postremo cortam dicendi mensuram . quae Nec superfluis locus sit, ned necessaria desiderentur, servatam agnovi ; quod scientiam sacram taciliorem Areddit, atque amoeniorem, Si qiiid igitur ineum hac
17쪽
lle re amice prolatum valet tu ilici vim id opto , tit
iliam citissime in publicum timium t pis Vulgi litur.
Vale. Napoli . . . . an. ISO6.
- Ioachim Canonicus Lavi trano. Responsum Admod. Reo rendi Patris Domini Phi. lippi Carfora, Congregationis Piorum O 'erarioruΠι . Presb eri, et Metroρolitanae Neapol lauac Ecclesiae Axaminatoris Synodalis. Iucgi tuas litteras, quas proxime ad me cum Τlleo in logicis Institutionibus tuis miseras; cx quibus lutcllexi , Tc de illis quid sentirem scire velle. Valde
miror , cur in animum tuum hoc induxeris , quasi aliquid tibi hoc in genere sapere viderer. EaS taluendiligentcr, ut par erat, cum perlegisScin , quere nori Potui, quin admirationem tibi meam, laetitia inque , qua assectus sum , patefacerem. Nihil enim Tironum aetati , eorum captu i , temporique studiis praefinito accommodatius per te fieri poterat. Neque tamen majori fraudari subsidio illos voluisti, qui acrioribus in Theo- Iogiam stimulis incitati, uberiorem illius cognitionem optarent. II ac sace praelucente quam facile Ss. 1 p. i Scriptorumque Ecclesiasticorum opcra versaburit, ex quibus quasi sontibus foecundis ampliorem Divinae hujus scientiae hauricni pleuitudinem. Quanto licio inlumine mirari licet sanam orthodoxatriquc Doctrinam i Quam firmis argumentis munitam i Quam sicili via ducuntur ad argumenta advcrsdriorum, fallaciasque refellendas i Quapropter gratulor Summo Perc adolescentibus , qui in Ecclesiac spem succrescunt i quibus plana , tacitis , ac munita salis per te i arata est ad Theologiam via. Quid vero de scribcndi gcnere
loquor 8 nec obscuro , aut iuculto , nec exquisito , ac nimis concinno sermone usum te suspexi : illud enim adoles culcs Offendisset, hoc auic ira minimc dis num caelesti illa se praebuisset doctrina. Ita mediam ingressus viam et illorum captu i , et sacrae Scientiae. Dissitam by oste
18쪽
Maiestati consultum dii providisti. Cum vero Schola sticam methodum perse Iuaris , nihil tamen asperum aut fastidiosum ossendere ibi quis poterit, omni illius aevi barbarie penitus ablegata. In Polemicis autem, ac Dogmaticis quaestionibus , mirum est, quanto ingenio, quantaque sollertia et Novatorum tenebras expellis , simul et Divini Verbi ejusque Interpretum Sacram venerandamque Auctoritatem a calumniantium' ealumniis vindicas. Verae Critices praeceptis inhaerens , atque Evangelicae Caritatis flammis incensus errores delegis , quin injuria quemvis asscias. At quis ego , aut quid egor Matium. de tabula. .Quare . ignoscas rogo , qui me coegeris. Cui enim orti ni ossicio satis- sacere semper optayi, hac in re morem tibi gerere, mei immemor , indignum duxi. Quod unum tamen a te peio illud est . ut quamprimum haec in lucem , aspectumque Proseras , quae adolescentibus plurimo erutit emolumento , usui , deIeCtationi, ornamento , ut caelesti illa divinaque scientia per te locupletati , ad animarum salutem Proserant de thesauris suis no-Va , et Vetera.
' Philippus Carlara Piorum operariorum.
19쪽
mio quintae editioni praemittendum. Quamvis in TheoIogicis hisee Institutionibus conseribendis auream illam mediocritatem summopere dilex crim , qua neque nimis prolixum opus evaderet, nec tamen brevius quam disciplinae ratio postu- Iabat cujus mediocritatis modum non solum ex
summorum Virorum auctoritate atque exemplo , ve rum etiam ex longa multFum annorum experientia perspexeram ) ita tamen eas composui, ut si cui fortasse Praeceptori vel brevius ad illas expli-
eandas praestitutum tempus esset, vel auditores nonnulli , ut fieri solet, inter alios obtigerint ingenio tardiores, posset is nonnulla, quae distinctis idcirco numeris Posui, praetermittere. Ceterum demere aliquid , detruncare , mutilare , praesertim ' post quatuor hujus operis editiones longe lateque divulgatas , nefas simul stultumque existimavi. Ecquis nim est adeo inurbanus, atque insipiens, qui cum plurimos omnis aetatis , valetudinis, edacitatis homines ad coenam invitaverit, pro iis tantummodo mensam paret, qui stomacho laborant, et non pro iis potius, qui aetate viribusque praevalidi integram famem asserro solent i Quippe Possunt ex opipara coenae fastidiosi, vel assecti Valetudine nonnulla relinquere eat ex tenui validiores jejuni necessario surrecturi sunt, et cum indignatione discessuri. Verum enimvero invasit infelix hoc saeculum, praeter cetera mala, quidam compendiorum amor , ex quibus quantum scientiae detrimenti acceperint, nemo sapiens non videt. Quod quidem malum ne sacras etiam disciplinas inficiat, ac pessumdet hac praesertim aetate, qua Religio tanta colluvie adversariorum impetitur , omni nobis studio, omni cona tu, totisque viribus enitendum cst. Non abnuo equidem duobus hominum generibus utilia esse posse com
Pendiis , primo iis, qui prister ingenii debilitatem Theologiam pro rei dignitate comparare nequeunt,
20쪽
quibus rituli e sating est aliqua utcumque scire , quam
Dulla ; dei uile iis qui iam huic disciplinae pluritulisti,
uti opus erat, operae nevarunt , quibus compendii Iectio ah corrim quae. jam rito didicerunt refricandam memoriam valet. Sed compendiaria ista ratione modoque sacras disciplinas omnibus tradere, cum nihil magni , atque praeclari , ex compendiis eo pectari possit. non solum inutile , verum etiam noxium Ecclesiasticae doctrinae , ipsique adeo Ecclesiae esse , Putandum est. . Quod autem nonnulli. non indocti illi quidem. nuper aiebant, sussicere ad confirmanda ea, quae Posui, dogmata unum , aut alterum Sacrarum Scripturarum, aut Patrum testimonium reliquis praetermissis, id. Pace corum dixerim, nulla ratione dictum est. Quod enim ad Scripturas adtinet, necesse est ut ex pluribus locis, cxquibus saepc alter alteri lumen affert , res cadcin confirmetur . ne ulla pateat adversariis evadendi via. Quod vero ad testimonia I'atrum , quis ignorat Theologus , non in unius auctoritate , sed in omnium . moraliter unanimi consensionc traditioncm contin . ri y Quam consensionem cum non possem Picuius pro instituti mei brevitate explicare ; duo tamen saltem , Vel tria, perraro plura ubi opus erat) testimonia rccitare, ceteris tautummodo . iudicatis, omnitio necessarium erat, ne sorte enervalo traditionis argumento , Parum solidis superextructa sundamentis Theologia nostra videretur.
Ne lovgum saciam , si quid fortasse vitii in hoo
opere notari possit , Dei enim unius opera persecta sutit, certe brevitate potius , quam immodica verborum aut rerum copia laborat. Nihil citi ni hic super- Vacaneam posui , nihil quod Don esset tum ud confirmanda Theologica dogmata , tum ad eruditum , persectumque Theologum rite instituendum , omui no