장음표시 사용
161쪽
una, chma Carolo Emanuele, Duce Sabaudia i& vis. re Amedaeo filio susceptum, quo partem amplissimam
confidentiae & amicitiae obtinuit. Neque enim dunta XV penetralia est scilitatus , inspecto fundo adni inistrat nis, sed & ido: um opeia vidit lacraria caeter Gum principum, quibuscum iliis fuerat agendum: cximebantur. . Hem pauci per orbem Chri litanum, quoS non attingz
Hinc medium est adeptus, Victoris animum a morte Caroli parentis, .ςrsandi, ut nobis Pinierolam relinque Iet. Qiri mina momomim hic locus ad res Italiae attule xit, quantumque illa nobis debeat, pustquam fenestiam pretio coemimus, qua cuicunque ipsius o qcessitati sup peti mittimus, colligi potest ex immenso gaudio, ,quod omnes Omnino prDuipe p; ovinciae inde, concipiebant adeoque in te uso dc si d. a. o , ut eadem senestra in nostra. mancat pe esta te Sidclineatio, quam Cardinalis Malaria ius ineuna si neminitituit, exhilatabat, executio tamen miris labo'. rabat dissicultatibus adeo ut Cardinalis Richelius rem in re illect ira iudica verit impollibilem. Neque enim p terat sibi perni adere, principem adeo coidatum & rei S noxum, qualis omnino Dux Sabaudia: habebatur, spon- 're dimisi vium, quod & Galli i& Hispaniae & ipsi Italiae
cum reddebat vencrandum: neque etiam credebat, taci
urnitatem, sine qua uniuersum negotium i n falli bili ter corrueret, adeo snccram fore, quin Hispaniae legatus, qui Turini tum morad. tur, penetrarer. Cardinalis tam o Ma farini us utramque dissicultatem feliciter vicit: illam persi asionibus quibus ex aut horita xe permissa, apud δ' nina uni Victoris omnia explanabat: illum, assiduitate M. sollicitudine, quam legato Hispaniae exhibebat, dum eum jucundo & diu composito vultu ac de ambulationib' di Veritat ut neque otium neque mentem haberet adverrunci, quae Thouasius & Sex vidulus, regis utique n. ia in liri, cum Duce Iab audiae transigerς pulle sex
162쪽
oris, quo Hispani ipsi Romae obstitεre Id enim ausi
fuat, Postquam si uitia in suas parte, cum tra: ucore tene ut apud animum imperatoris locum teneret, in lquem postea Trauimans dolfius subivit. Quod pIurimi facerent ipsius personam, postquam ex proprio damno didicillent ingenij vim instituere cosilio uti Me camatis- quod Augusto de Agrippa suggessit, cuius virtus urebat
cla ei i*ationem: Constitue inquir, aut cum perdere, aut genetum habere. Sic Hispani, ubi Cardinalem Asa farinium non possunt facere tuum, ex punxerunt ad summum Poe .
tilicem, privatum ijs bent ficiis, quae imi time suis expectabat meritis Hinc rex superior eum ubi adscivit, coer-ς itis impedimentis, quae malevolii Abbas Perrecti in primis, qui nunc dicitur Cardinalis Montalti, promotioni obiiciebant ex promotione ist us Abbatis quem mini-nti Hispaniae fer venter fulciebant. Monor iste. inses ps grandis,&manumagni principis oblatus, plurimum it tum movebat, uti decet Audivi tamen . xemporis ax ore ipsius, non adeo vehementer sic fuisse demulsum, uti ex delato munere Plenipotentiarii ad
pacem generalem, quod eo concrederen rur Coronae e- nolamenta& is derator m.
Nefas duxerim casum aliquem reticuisse, qui evenit, postquam Hispani Romae obtinuissent . ut ne ratio haberetur Cardin iis Masar in j Tuus enim Dux Sabaudiae qui locum in aula cum quibus cunque honoribus& commodis obtulit, qui Romam excurrere satagebat , si usus foret, ut eam dignitatem, qua per Hispanos cousque ille carebat, adipisceretur: nihil tamen opus fuit eo itinerei
cum Gallia ipsi adimeret solicitudinem tam ostiaciosam & Cardinalis aestimio illustra a.
163쪽
Qu/nis judicia D l a si it de Curtiuale
'Ic initur evasit Catilina: is tio lex Masa inius. & dicituς
iurigo nosti rarum rerum ipti peniti: Enne patuit , qdebat per insiti uctionem , quam ad negationem pacis solus curi Cai ἐinale Richelio, de per intimam com nitiaicatio Rem' politices, concinnavit. nuda videri r adminis rationis ab - .strusissima in mente summi i lius ministri. Deinceps duas traiis actiones pergit illust te s. ut ad pax tes Galliae te duceret principcs Sabaadiae, qui disce iter angad Hispanos. Prior coniic tur & oblignatur, sed ex parte filiorum nihil servatur, per oeci sortem tumultus, in finibus Cbampaniae coorti , quem tamen composuit moris principis Comitis Sussa nil cuius egregiis dotibus fortu--na alium vitae finem debebar. almdve genus belli , quam quo petile. Posterior redintegraeit concoidi λm inter Ρ: incipes fastidiosos & caput farnaliae adeoque galliam Iunde fluxerunt tot loca per P. e te montinam. agrum 6 Monserat ζ sem, quae Hisp ut i Gonam ni dissona in reii . ex manibuῖ dedentium . ollegcs me. in pote stat cita n Ust R ἔς veri ψ μ scoire e ionem c vim apertam. Postquam redij rex Pede montio comi rem se lepraebuit Cardinali Och bo in famoso . illo itinere'. tibi fortunari ' a te 'idit derii orgi in moi t in er issimam , alter sat ius inopinarum ertia regnum em si e l. nte exit. In hoc t mς at inere Cardinis lis Masar musto popestatem regis reduς re po uixῖς. industriam S issatiuui . Clium paviae flage: lum, quo a laepicule praebue at conmIunicati an es s ci procae seriem ex eris hostibus Galliae,& fastidiosis Gallis, Quo tempore velo occupabatur in reducendo Seda' ino, regia arma obsidiore premebant Tortonam , cujuSinstituti rationem rex suo debebat cerebro unde & om nem apparatum executioni applicuerat. Quibus notus
164쪽
x i empestas quae continuo ingruit, ia violent' a elemenisi in oscunt , mus gloriae sor uua banc coloph Dem adde , et , ut Tortona quarto ant, cibilum i prandi ei ca
vit Cardinalis Masar inius etia. D conualue ιὶ Hia, vita, le- mina jece at illius fana liaritatas , quam Pri. 3 ps Mocia conis pol tiroclum cum Galli a in it et, ita, ubi id uot tu dig. r. nu in Occumt , no S sempe I zz dg MMO HIi,' hi u lucrun secille, adeo ut i pilus pluviJs 8nii Q. Hi . , adg citaratum compendium.
Pet hoc igitur vestibulum ingrestus est Cardinalis Ma. satinius ad conditionem genuinosum Gallorum , judi . casu etiam benevolus Lector, an ut ui ui qu.m Exter per portam celebriorem introiverit. Osticia i ilicet reipublice gem iaci fundamento docuimus legitimam Naturalita- ttent niti ct firmari,que i 8 persona iplius concurrerunt. Addo equidem,s sensa artificum peritissimorum , juxo ta Aristotelis doctrinam , sensa minus peritor Um de bene
dirigere, cerae judicia illustria Pontificis maximi , Urba. . Mni VlII. Caroli Emanuelis, Sc Victoris A medei , Dueum Sabaudie, Ludovici XIII. & Cardinalis Richelth, adeo.
Qν que ipsissimorum Hilpanorum , polliant patrocinari Ca 'i f, a quibus ipsumtu a care neces luin r- t. retuderint acie in induxerint inepti u linem, admiserint imperiri .m , adeo- que in i plo contrarium prCstuc sit ellectum, quicquid il- lustribra in orcadum ingenia fingit,polit, abloluit & per . ficit.
Forsitan studium illud fervidum&cordatum, quod
erga Galliam,antequam ad Optaretur in civitatem , exeruit, conte puerit mutatum, postqu im insiti tuis est Gai
lus', ut illod adpa: tes Hispanie, que ipsum Rome ea Il
165쪽
gitos ipse statuere voluit. Maluerit forte se ipsum dest j
rete, S: facere, ut ita dicam , naufragium genera se honorum, eonscientiae & caeterorum bon Drum , quorum omnium jacturam enormis prodi Ilo trabit, in detrimentum
pricieipis benigni, quam hostibus inservire , a quibus of in ne malum tulerit, nihil optarit, quin longe foret inferius, tametsi ne dubitaret quidem de permutatione bene fietorum.Iudicet Lecto ,quid vero appareat si mile.
Ab i tuto alterum uru credidi sibuc subiunger em fer 11ionem istum cuius finis principalis erat . ut Belga ct Galli
cernerent, Hispanos non Gallos clusisse condissionem pacisne perrim/ agitatam quantumcuoque alloborarint ut orbi terrarum diversum pisuaderent. Quamvis autemsenteniatolius sermonis duntaxat aliqua occurrant, cum integrum seiunda parti istius veris reposueram aut impense fallor , aut hinc patebit modo acies mentis id pertatur1lacera, ct antiamus liber, destructum iri ausaltem plurimum debilitatum sidem eorum, quibus diversa obrepserat opinio. Nihil addam h u unum regitas Lectorem ut exame exigui istius sermonis in stituat liber smmncerum, in t quo incognita vera nonso ent aperiri indagatoribus.
CAPUT XV. Admonitio ad Belgas de pactis Ηisipanorum cum Drui se Longarillana ct Marescha - .
Ovi , nabit adeo leniti Isisse vestras aerumnas hacte- λ μ nus, ac spem de pace proxima semper factam. Ubi effecta destituere eandem , persuasum vobis volebant Hispani ex Galliae culpa caeleste hoc donum terris negari , quasi Hispania nulli operae parcat ad exiccand/s sca- . iurigines bellorum , quibus Orbis C h i i si 1 inus vallatur: i Belum generati m sv mptum res adeo funesta, ut qui 'ςQ-orripiuntur, per quaevis iura obligentat ad illud rer-
166쪽
Titiandum, quantocyus possunt, licet modo perquam Iiumano,& legibus moderatissimis , quae vulgo nuncupant dr leges boni belli. Quanto magis auget ut istud officiunt in hellis, quae omnem licent sar fenestram aperiunt. omnibus criminibus curriculum praeitant, quemadmodum hoc seculo fieri solet i . Hin bello tum amicissimi siqnimum pacis simulane studini si, plurimum a tis S colo iis adhibe nr, ut hanc fi-eem muni opersuadeant. Tales le se hactenus pro istitue ie Hispani, quod comperium habetis . neque desinent eandem re 3integrare sabulam , contagione erroris longElateque ierpente, si commodum videatur. Attali abar igitur, me de publico non parum mereri.& particular ter de vobis , quibus maxime sic consule Ietur, si & in eam operam conferiem ad solvendum illud fascinum; cum inde praeesudatur faciabas cogendae ad pacem Hispaniae,quae putatur bellum ducere magis ex nγcessitate, quam ex arbitrio. Pacta illorum eum Ducisia Longa villana & Mare-ichalco Turaenio adeo solide comprobant meam sentenistiam, ut nesciam. an secundum ea possit inveniri mortalium quispiam, qui eousque execretur veritatem , aut ipsi; studeat , ut dubius hae iere queat. Redintegrare institutum belli. post demonstrationem de pace desiderata sectam,& locum transactioni sumptum; idque eo praetex tu, quasi libellas principum in Gallia attentorum . & secundum Pinierandae suggestionem , quasi regnum hoe in bellum ci vile eo usque rueret,ut nihili potentiae ipsi ad externum gerendum superesse possit; id verh est ab hor. rere a pace penitissime , aut illam desiderare remotissi
Ut ista certius constent, & antequam pacta illa excutiam , non in cepte vobis demonstravero generatim,deli ne avetoque characterem ingeniJ Hispanici de iis , quae
pacem bellumve concernunt. t .
p Id ante omnia notabitis, eos, si quem praetextum habeant belli sumendi aut ducendi , nil leos ab incendiosi e saciendo, sive promovendo absterrerit, modo insigne aliquod emolumentum sibi inde promittere queant. Nae
167쪽
stianus oόere diuturniore premeretur, ex sol hispanorum
Cum postmodum incendium vesantim quia a Gamam corii siuerat extingueretur,& Galli undiquμη ς colue detent ad Hispanorum vota, i , db' pacis nego I ario reclintegraretur. constituetentque in sinibus, Hispaniae, quod petebat ut, iem aggi edit calus Galliae inop natus, captivitas
scilicet principum, dissipavit formosum illud sigmentum, adeo ut per novam prosperitatis spem tu Hispavia suscita- L m,turbine obrepta sit navis, Scalto reddita,quae ex censioni videbarur vicina. Ex hoc instituto, quod constans & invariatum insin; mis Hispanorum apparet, hanc in saltib lem licet ducercseriem, id quod per occasionem dictum esto Cum nunquam non ad bellum gerendum inducantur ex rebus adeo incertis, quales in tumultibus Gallorum collocant, eodem pene momento & concitatis&consopitis licet credere cOS nullo unquam cogitatu pacem optasse, dum bellum pes Germaniam serveret, maxime ubi animadvertere unico' praelio quod imperator adversus Succos habuit oi osperum 7 universam Germaniam subiugari unde integrum 1 abuisseς Hispanos ajaesturis&damnis quibuscunque vindicare,
Meminerant quantum mutationis prςlium Nordeinlinganum partibus faedolatorum invexorit, qua prius t P. tum praevaluerant ;appalebat etiam Gallia in eo minime si a tu quo fuerat, quae allela vice res colla plas restaurare
posset. Hinc omnia sunt ausi, ut pacem Imper ij disturbare iri,c cum inde subrueretur solidissi naum fundamentum tertina' redintegrandatum Nihil intentarum rei quere ut inducias ulmentes in ipso ortu suffocarent pacis utique prooemium cum autem apud Ba varos nil il possent imperatorem abstinuete, ut theatrum vel e X illa parte relinqueretur Bellonae': liberti in postqua in apud bavaros&'aliquot principes foederatos aliquamdiu clauderet Dr.
. Quid igitur intentatum teliquerunt acollituris illis in
168쪽
Eousque industrie induxerant sueum suo institutis dper demonstrationes contrarias pulvere insensibili oeulia mortalium objectiν ά ne pateret,ut oculatirinorum fugerit aetem. rConVentum denique de ici eo & mediatoribus ad pacem quaerendam commodis Monanerium, & Nuntiu Apostolicus eum legato Veneto placent, mittuntur fiduciari; cum mandatis amplissimis,ad eam firmandam. Proia ducuntur litium ac errimarum materiae, conficiuntur ple taeque ex quinquaginta quatuor capitibus determinantia quadraginta octo, affulget shes desideratae paela in cusis
tratiam eousque erat progressum. Uerum enimvero his ipsis pactis, quae recentemust, per nam peditissim E exuerunt e se pacem prorsas exterminarunt , & anathemate extorrem extra m brtaliuria
consortium agere. Quid enim sibi aliud quςtunt spontanea sila necessitate, belli ebusque ducendi . donec Principiis bus in Gallia g tantis redderetur libertas Nemo enim non videt in eo versari Galliae salutem si rex omni luci
jute expolietur. Id quod dictit facilius est . quam iactu.
Posset ille reddere quis dam occupata; si ve urbes sim e provincias . ex consideratione aliqua pistentiore , praturbibus & provincit, illis. sed ut serati, principes eoercimtos ex alieoa manu libertatem recuperare , & tantam gratiam alienis debere nulla unquam ratio impetiabit ad senisum, quousque repugnare licebit ; nulla unquam exirema negliget ά antequam ad has reditatui incitas ό,um secundum Omdem omnino conatum hunc delabi Ii-
Non auguror de saturis, nee seio sensa istorum Prifie sum, regi vestro debuerint libertatem 3 novi tamen ον time semper expa te Gallorum bustam fore metuehat hausam , siv8 ex opprobrio pia tritio , sive ex benefici ci Iedenti , ne vinculum aliquod inter istos priueipes it ipsam Galliae satald necta tui. Perinde cornitis, quantum n obst
169쪽
ulvatorum emolumentorum rationem, & praetextum permittavr.Sic tandem turbae, in regno excitatae, neque prandes, neque diuturnae.& compendia, quae sibi promi serant Hispana, aut persuaderi patiebantur, minus gravia fuerint. Id vos moneo, ut ex errore expediamini, in quem vos conjeeere, scista veritate recte illuminati . eo, nem papacem neutiquam desiderare , nee hellum tam facilὰ &tam compendiose, uti vobis persuasum volunt , quod novum suscipiunt, finituros , ex hoc sucida meato rebullvestris consulatis. Scitis vestra finia; nostis vestra compendia;videtis vulnera Orbis Christiani, qui illis sanaudis pacem anhelus expetit. Memineritis,authores belli reddituros rationem Sc Deo di hominibus, maximi standali, quod terra unquam sustinuerit , ubi Phinceps quam sola reverentia cae- Cerorum perviciniam principum de Difera crum modo Fax ipsis consimiser, a ertere poturat i qui iam, passus est. Expendeti, ,quam turpe id sit eulpam feren ibus ; dum xespublica Veneta a tot annis coa flucta ursola' cum ti e rixendo nominis Christiani hoste , nullo νror Cis princi- P cim Christia notum subsidio , qui antum onus ad vires f. agulorum dr, tributum sedderent leves aded ut mi iaculi, i cem pratbeat tacitus conatus. Reflectetis denique oculorum aciem 'a )ustitiam &-- i Dam, quae nunquam desijt evig lare, tametsi diu tu Dc-tale videatur aliquando dormitate , adversus pertuI-Baxores tranquillitatis humanae . neque exciderit ex me
amoria, ricissitudinem, quam rex Imperatoris iuperioris Pri ias florentiissimae & gloriosae , sum passae ex eo beato QO L m , quod Hispans coactus seeit Daci Mantu Tm Pedimentum a Leganesio paci obiectum, cum ea iam vi ireti, traxisse Catalaunorum defectionem &Lusitani nunquam comigisset paee facti. Neque Hispa i a--isissent Ruffusonum, & qmequid per Flandriam ac Ita It om exinde perdidere niueam repudiassent ex alia oc-- G ne,int barum utiqne nostiarum , longe compendio
170쪽
Cavete , ne sanestius quippiam eonsequatur institui tum istud paci omnium maxime contrarium. Nequo enim Gallia ,uti illi fingunt, aded est morbida, cum spania gravius aegrotet , longe deteriori conditione, quam simulat. Malum quo illa laborat , lente carpiti& quotidie enervat , tametsi violentia minus appareat r Nostrum sirnile est eatharris vehementibus . qui eorpus sanum. 3c robustum incessunt , & eum senis su amistunt acuto, sed ubi eransiere, pristinas vires relinia
sateor utique. gravissime commotum esse hoetegnum tumultibus litis quibus agitatur intestinis , ha-huere tamen neque bellum diuturnum neque vim mutandi principia bonet constirutionis. Quiequid reliquum est , dissiuee propediem , quod ide Iiaearimus; ut vires & ratio universa reducant in stationemptistitiam 2Erarii calamitas in sesituriginibus obstructis,aut intertractis haerebar.non est haustis . cum abullia' dantia pecuniarum lateat, & jam maxim E exuberet .
1d uero suo tempore manifestum fiet, ne dubitare. au eandem rationem, qua si uvij quidam absorbentura terra, aequ8 rapidi α copiosi regurgitant,ae hiatum sub
Nihilominus id eo statu, ubi eontinuatio belli potest plurimum spondere Gallia desiderat pacem ad quam progressa est, quousqae honeste licuita dum Hispania,
aut noti sunt eadem restauramenta & compendia, etiamin ntionem pacis aversatur; cum ad transactionem sponia te lectum repudiat; Contare num ab intercesilocte revoia cari curavit, quod artes Ille expedivisset, & obstinatum adversus pacem animum, quem in crospoxerat , explo-
. Et ut unci verbo omia complectae , quomodo volet Hispania Mundo persuadere studium pacis, cum a nego. tiatione abhorreat ἡ aut illam coalescere; nisi matellae liἀeium distutiantur ιNunqura sice avigant ;qui navem eou. seendere nolunt, stadium absoliunt, qui pedem nonlinis- tu ut 3 Commodum vestrumι Viri,ex hoe verissimo ducite