Illustres cardinales Armandus. d. De Richelieu et Mazarinus, regum Franciae Ludd. 13. & 14. Consiliarii intimi. Sive Secretissima instructio & historia universalis ab anno 1624. usque ad haec tempora, de ministeriis, consultationibus, negotiationibus

발행: 1650년

분량: 672페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

adinandum, quantocyus possunt, licet modo perquam mano,&legibus imoderatissimis , quae vulgo nuncupantur leges boni besti. Quanto magis augetur istud officium in bellis, q0ae omnem licentiae fenestram aperiunt.& Omnibus criminibus curriculum praestatit, quemadmodum hoc seculo fieri solet Hincti l otum amicissim ii summum pacis si musa ne

sudium . plurimum altis Scolo iis adhibent, ut hanc fidem munisc, persuadean r. Tales sese hactenus pro istitue . te Hispani, quod compertum habetis . neque desinent eandem re lintegrare fabulam , contagione erroris Ionge lateque imperite, si commodum videatur. Attiui abar igitur, me de publico non parum mereri.& particulat ter de vobis , quibus maxime sic consuleretur, si & meam operam conferiem ad solvendum illud fascinum; cum inde praecludatur facultas cogendae ad pacem Hispaniae,quae putatur bellum ducere magis ex ne cessitate, quam ex arbitrio. Patia illorum cum Ducisia Longa villana & Mareschalco Turaenio adeo solide comprobant meam sentenistiam, ut nesciam, an secundum ea possit inveniri mortalium quispiam, qui eousque execretur veritatem , aut

ipsi; studeat , ut ὁ ubius haerere queat. Redintegrare institutum belli, post demonstrationem de pace desiderata sectam,& locum transactioni sumptum idque eo praetex tu, quasi libellas principum in Gallia attentorum', & Ω- eundum Pinierandae suggestionem , quasi regnum hoe in bellum civile eo usque rueret,ut nihili potentiae ipsi ad externum gerendum superesse possit; id verh est ab hor. rere a pace penitissime . aut illam desiderare remotissi

Ut ista certius constent, & an te quam pacta illa excutiam , non in cepte vobis demonstra vero generatim, desiisneavetoque characterem ingeniJ Hispanici de iis , quae

pacem bellumve concernunt. t .

Idante omnia notabitis, eos, si quem praetextum habeant belli sumendi aut ducendi , nihil eos ab incendio sive iaciendo, sive promovendo absterrerit, modo insiane aliquod emolumentum sibi inde promittere queant. Nesa

152쪽

caulae cita am princeps tuta datur , aut o mcia Mad iis SaViennae ex parte Galliae de Rome in ipsius gratiam presti

ta, tempeltatem potue; et dii turbare quin in yrovinciam iucumbei et, propter fiduciam, quam Gonsalia Cordub nus in Hispania fecerat, Casaiae penitus subigendae , via

per vim instituta licet coffusio cum vigilluni praiecto

urbano evanesces et .

Antequam Marchio Legan sius oppidum ob deret. tantam propensionem dc progressum ottentabat Senatus Hispaniae ad pacem,ut ex illis propensiouibus te progressibus omia. no videretur consecutuza. Certitudo nihilominus Catalae subigendae, quam ille promittebri, insumum omnia discussit, daemone belli eorum ment S cor AE ripiente, qui solo pa, is spiritu duc i videbantur. Quid veto comitem Pini ei and aere ad id re tam obii a natum . adversus ossicia Nunt ij Apost lici & legati ve neti, quin pari inter duas Cotonas succedet et transactio. ni Hollaodicae & imperiali , misi messis, quam Hispanus facturus sibi Videb iam ex turbs s Gal icani S. Id vero an, no superioresatis explicite dixit ad eum, quem rex mi A. rat ut sciret,an tiare cogita; et e nition iis paeis Monasterietilis, velle que eas , et imminutas vel aucta ': espondit, rebus Gai ia mutati, , o gota ationem να- cis necetiario mutandam. Quae in Germania siris sene trans elia , videri quasi nunquam facta,tegendum ad no- gotia tonem novam avum locum , ut disceptata& con, clusa 4cnuo sub in udean revocentur. Evenere istaec Ca.. meraci, & me inini illi potestatis tumultuum, quos apud vos eae citavit, ubi res patuit. Hiae sene apparebat. Comi rem illum ne micam quidem pacis habuitIe, qui vellet ea , qux in Germania rOeannis , & accerrimis animorum disputationibus sue , rant conclusa, jam nulla habeti ut novum ita lium caperiretur, hoc pene confecto , in quo tam vehementer sue -- Iat desudatum, nempe ut perpetui proderet belli studium, aut saltem non adeo cito finiendi. quo OrbisCAt b. tria an

153쪽

silaomo ete diutuiniore premeretur, ex sol b spatio IVmbertinacia. Cum postmodum incendium vesanum 3 quiad Galliani corii erat extingueretur,& Galli laudiqu-quc coi ederem ad Hispanorum votat, tui. i5'paci S negotiat lo Iecllu tegra retus, constituetentque in finibus, Hispana quodpe, tebatur, iem aggi edit casus Galliae moi': natu S, capti itasi scilicet principum, dissipavit formosum illud figmentum,

adeo ut per novam prosperitatis spem in Hispavia suscitatam ,turbine obrepta ut navis,&alto reddita,quae ex censioni videbarui vicina. Ex hoc instituto. qiti ii constans & invariatum inon mis Hispanorum apparet, hanc infallib. lem licet ducercseriem, id quod per occasionem dictum esto Cum nunquam non ad bellum gerendum inducantur ex rebus adeo incertis, quales in tumultibus Gallorum collocant, eodem pene momento de concitatis&consopitis lia et credete coS nullo unquam cogitatu pacem optasse, dum bellum per Germaniam serveret, maxime ubi animadvertere unico praelio quod imperator adversus Suecos habuit prosperum universem Germ niam subiugari unde integr. m habuisset Hispanos ajacturis &damnis quibuscunque vindicare,

Memine Iant quantum mutationis pr lium Nordeis unganum partibus isdω atorum invexcrit, qui prius t c tum praevaluerant; appaiebat etiam Gallia in eo minime fiatu quo fuerat, quae allela vice res colla plas restaurare posset. Hi ne omnia sulit ausi j ut pacem Imperii disturbarem,

eum inde subrueretur solidissinium fundamentum trium redintegranda iuri 'Nihil intentarum reliquere ut inducias Ulmenies in ipso o, tu iusto carciri pacis utique prooemium cum amem apud Ba varos nil il possent imperatorem abstinuete, ut theatrum vel ex illa parte relinqueretur Belloaxia liberum postqua in apud bavaros&'aliquot principes foederatos aliquamdiu clauderet Dr.

Ouid igitur intentatum teliquerunt acciti turis illi induci i

154쪽

pacta.

Eousque in diastrie induxerant sucum suo institutis perdem 'nstrationes contrarias pulvere insensibili oeuli, Hortalium objectoi ne patere ut oculatissimorum .eridfugerit aciem. rConVentum denique de loco & mediatoribus ad pa-

. ce n quaerendam commodis Monasterium, & Nuntiust Apostolicus cum legato Veneto placent, mittuntur fiduciatis cum mandatis amplissimis,ad eam firmandam. Proia ducuntur litium ac eminarum materiae, conficiuntur pleiataeque ex quinquaginta quatuor capit Ibus determinantiit

qu draginta octo, affulget spes desideratae pacis in tu ustratiam eousque elat progrestum. verum enim ver δ his ipsis pactis, quae recensemus , per- sanam penitiis me exuerunt: sic pacem prorsus extermi harunt , & anathemate extorrem extra mortali uia consortium agere. Quid enim sibi aliud quςrunt spontanet Illa necessitate, belli eousque ducendi . donec Principiis bus in Gallia attantis redderetur libertas e Nemo ehim non videt in eo versari Galliae salutem , si rex omni luci

jure expolietur: Id quod dictu facilius est , quam faetu .. Posset ille reddere quaedam o cupata ; sive urbes simve provincias . ex consideratione aliqua pistentiore , pr urbibus 8c provinciis illis. sed ut ferati, Principes coercimtos ex aliena manu libertatem recuperare . dc tantam gratiam alienis debere nulla unquam ratio impetrabit a flsensum, quousque repugnare licebit a nulla unquam ex rema negliget . antequam ad has redigatut incitas , eum secundum omnem omnino conatum hunc delabiI1-

: Non auguror de suturis, nec scio sensa istorum Phine ritum, regi vestro debuerint libertatem 3 novi tamen ore time semper ei pa te Gallistima )ultam fore metuendi hausam , siv8 ex opprobrio praetaitto , sive ex benefici ci xedenti , ne vinculum aliquod inter istos principes & ip

155쪽

baaeu Ium , Hispani objecerint his pactis,& quantam

telam sumserint pertexendam ante pacis definitionem '.

Praeterea Ducissae Longa villanae & Maresehalei Tura nil promista de besso ducendo, donec Gallia eogatur

ad pacem cum Hispania aequam, ut nempe omnia restia tuantur secundum tempora, quae proxime bellum praece siete, satis ostendunt ex longissima, quam opus fuerit conficere u ia, & ex tramite, qui impeditissimus fuerit an . te superandus , paci a illa potius esse conspirat onem ad bellum immortale, quam societatem ad pacem promovendam,paeisque hactenus tam valide in peditae obstacula perrumpenda. Nunquid aliunde pereipitis , quo novo stimulo haec pacta Gallos con itaverint,qui patriae minimὸ osorea repugnabunt illis Gallis . pacemi procurantibus , dum beIlum externum , quod sit,firmatur, & civile in visceribus suscitatur : qui patriam volunt beis re, Ssecuritate honoreque cumulare I per pacem aequam , securam Misenestam, ut in vi iba pactorum sonant dum limitem hOssibus ad vindi iam inflatis , secundum tot opprobria de damna sisseeota, aperiunt, ipsis immolant , qui inter caeteros belli finis , succellus prosperiores , & fructum prodigὰ effusi languinis , aerari, que a Iset annis exis hausit. Et ut verborum faciam compendium . Gallia qua titur diluvio aerumnarum,quas bellum civile trahit, submergenda , ut eadem opera principia & organa virium vitaeque desimantur. Id demum sei et sanitarem & succulem iam corpori Valetudinario & c angui reddere per vulnei arte lata , S alimenta toxica sic scilicet munimentum assὸritur, pi opugnaculis hosti traditis, praesidio in tu

multum & mutuam caedem concita o

Progredior ulterius, ve vobis ostendam, Viri, Principes coercitos re vera non h/bere ho stes graviores , aut qui longius rei edant a sine i queri lii sib pio posv te, quam qui ai mali Quaeruit illorum liberr*rem , uti mo. do demoni tr. vimus -: unde Om ii, o stiturum est, ut ad Faucorum numerum redacti factione imminuta , alijs

156쪽

- - ,

bilvatorum emolumentorum rationem, & praetextum permittant.SIc tandem turbae, in regno excitatae, neque

prandes, neque diuturnae. & compendia, quae Iibi promi serant Hispana, aut persuaderi patiebantur, minus gIavia

fuerint.

Id vos moneo, t ex errore expediamini, ia quem voscbnje re,&ista veritate recte illuminati . eo, nempis pacem neutiquam desiderare , nee hellunt tam facilὰ Miam compendiose, uti vobis persuasum volunt , quod novum suscipiunt, finituros , ex soc fundamento rebullvestris consulatis Scitis vestra virula; nostis uestra compendia; idetis vulnera orbis Christiani, qui illis Gaudis pacem anhelus expetit. Memineritis,authores belli reddituros' rationem &Deo di hominibus, maximi standali, quod terra unquam sustinuerit, ubi Planceps, quam sola reverentia cae telorum perviciniam principiura & sa dera orum modo Pax ipsis constitisset, a ertere poturat injutiam, passus est. Expendetix ,quam turpe id si te ulpim seren ibus ; dum respublIca Veneta a tot annis eo a flucta ursola cum cie mendo nominis Christiani hoste , nullo νror sis princi puna Christiano Him subsidio , qui antum ordius ad viresfιigulorum di tributum sedderent Ieves adeo ut mi iaculi

vicEna praebeat tacitus cnnatu S.

Reflectetis denique oculorum aciem .a )ustitiam 3 - inam, quae nunquam desijt evig lare, tametsi diu clusectile videatur aliquando dormitate , adversus pes tuI-hatores tranquillitatis humanae: neque exciderit ex me moria, Thissitudinem, quam rex Imperatoris Ibyetioris Prius florenti issim ae & gloriosae , sum passae ex eo beatoco OxLam , quod Hispans coactus seeit Dici MantuqImpedimentum a Leganesio paci obiectum, cum ea lam coiret, traxisse Catalaunorum desectionem & Lusitaniae.

Rua: Hianquam contigisset paee iam. Neque Hispa i amisissent Russit sonum, & quiequid per Flandriam ae Italiam crinde perdidere niueam repudiassent ex alia occasio C,turbarum utiqne nastrarum , longe compendioso rc Η sperabant.

157쪽

, 3a Hi loria de Ministerio.

unt pro diversitate mattialia ingenia, ita possumus asse i tale, nullum bellum inveniri, quod graviores produxerinstructiones, aut quae generalius possent erudire animu in rebus agendis, quam i lud . quod Cardinalem Masal nium habuit cxercitum, antequam Galliae inservite cons

tuerit.

Uccasione it ae patebant in turbis Italiae, quas HI rii adversus postremum Mantua: Ducem suscitaverant post obitum Vincentis antecelloris. Dux Sabaudiae sibi promi erat partem spolij , unde litem fecit suam coimunem. ubi societas maxime nitebatur occupationibus regis. qui Rupellam sumpserat domandam ,& exigui Nivet vij facultatibus, ad conservandam novam succes.sionem, per alienam provinciam , adeo Vt subditis etianesset incognitus, nullum dispiceret vicinum , qui sat valida praestaret auxilia, aut qui praeter ossicia humanittis auderet profiteri amicitiam. Pax Susana, quae Cohi, postquam Rex perrupisset Hau stra, non tam extinxi tibellum,quam inflammavit, ibi ir

nominia, quam Hispani & Dux Sabaudiae ibi videbantur suste pisse, hii quidem ι quod arma intulissemus in ipsi ui provinciam , illi vero ob Casialae obsidionem solutam in

duxit eos, ut Imperatorem in partes per traherent. qui it Italiam florem copiarum misit , tum ut debiles illos fimaret, tum ut jus per Versium pingere r. Quae tamen unis versa constitutionem Duci Mantuani eo reddidere celeb

tiotem in Galliae gloriam, qubdarmis quaesita& obtentsuerit. - Cardinalis Maserinius omnium potentissimum Mef.

ficacissimum erat medium, quo Deus uti voluit , ad illud negotium conficiendum.Vbi I ector notabit, tanta indu stria, tanto siccestu processum , ut quo momento Pontificis maximi perageret institutum , eodem sibi ipsi Latisfaceret tu propensione animi , quam Galliae emotu mentis destinaverat. Neque enim ossicium suum hic poterat facere, nisi simul animo satisfecisset, aut turbis Italiae finem inveni Ilet, nisi Galliae bene cupivisset,cujus arma eodem renio movebantur, c uadem scOἴum sumpserant

cum Sede Apollo ica.

158쪽

Carrinalis Ma Urini. lib. II.

S; csane per alteram Casaiae obsidion re, tibi selus istius h loci, adeoque univei si qui restabat , agri Mi a ferat ensis,

oria pacta ent in Cita dellam nondum captam, quae manus, Hilpa notum recidebat. nasi Cardinalis inducias cum ipsis sonctiliasset, quarum beneficio annona, pecuniae & iup. l . p ementa necessaria sunt in vecta, ut uicia terminum indu- ci Hu: D subsisterent, quo definiebatur, mn co Distituto tum

pore Cita delia liberaretur a Gallis. id quod Hispanis: vim debatur impossibile, dederetur. Etiam illi incommodo provide iat, missis ad Tho irai sum Ratis bonam usque pactis, quae ipsum dispensa

ibant ab observatione carum , quae duces no stii summi conitituerant. si sorte repulsatentur in futuro impetu , at superandis Hispanorum foliis , & a suppet ijs Cita delita, transmittendis. Non opus quidem fuit illo compendio, l. cum hostis praeter opinionem sese praeberet facilem , dc olscia valida adeoque ferventia, quae Caldinalis reddebaz id ς gere, ne impetus Giillorum v Itimus , quem furorem uigo Vocant, expectaretur , posstquam duces nostri con- : sit tuissent, aut perire, aut vincere, locumque asserere. Longe tamen facilius per illi ent noli rates,quam vi-U ciissent, maxime ubi ist id videbatur facultatem omnem e et edere, alat solem miraculi vicem trahere , si Hi l pani instituto, quod cre lebantur sumpsisse, inhaesissent ut nem eo i opportune exciperent i ex vallo scilicet perfecto,

gerentur ignes artific Osi , aecederet effercitus Dostrate Mali fior , qum piae ter It di s & Hispanos, quibuSc Ou- stabat , etiam copia Imperiales plurimae inflabant, in I.

taliam nuper descendentes,,fastuosae & feroces post tan tam victoriarum seriem. Erant illis refugia propinqua α tuta insuper, cum dWodecimo lapidea Mediolanensi di- starent agros, praeter loca dc copias per Monseratensem

soa la. Rebus sic ex parte Hispanorum ad exilem metum, plitimam autem spem proclivibus , videbantur acturi nobiscum , qui mn tius aut heiis ins itores tuti ire cogebam ars intina rita tormetiata, agia mini cm lciope rim rum

159쪽

quam ad fossas accederemus: nullum refugium , ssecius tuli is et Iors armorum,no i eram s, nullam aula O nam, qua milis viveret, multo minus prassidium resi c.., .retur, ad vexeramus.

Quid vero ex militiae axioma ibus agitent, ni si ut in si iturum perteque termir, quo 1 omnino fiebat, nisi inter cessiit et Cardinal s,ine ius inter duos exercitus, qu: ita

Bant non tantum in procinctu, se .l etiam manus pene coaserebant: dum tol me ut a &scio peta ex parte Hi hau Dium Coiu Onarent,&tyrones procederent, ad fossas attenti itai si enim Caidinalis tum iiii et cellillei,& animo pro Isub in x repido, per media perticula, globis caput circumvolan tibus, libere versatus tallet. limpetum san e armorum nOstrorum primum non coci cuisset, poli quam Marcia ionem Sanctae Cluci, di posuerat,ad pei ta nostia comprob-Dd , Hic licet animadvertere, si Hispani conitituissent exi valla recedere, ut exercitus noller Casaiam pacatE & ii ne Ubstaculo pervolissent, qui annonam, quantum vi e susti-CeIer,attulerat, condem obsessis nihil securitatis, quin ima plurii Pum incommodi conciliaturum fuisse, adeo ut stibis sidiis uuae cum pulvisculo ablumi s , propere recessistetat itationes scilicet prio te S unde deditio ad leges honestas

h.uil ligitur iudica elicet cum Hispani id non secugi sint institutum . ne vitupetium rei rent desertae obii dionis ad pr muni niantium nostra pio in Cttis , qlaCd superiori anno ad euntiem locum c e per ac , quam pii umnos pedem in Pedemo rium intulissemus , quanta elo quentiae Haseudurn tuerit Cardina ι Mas Minio , ut eos a puknandi ii uilio retraheret . quam vivis latio rubus de verius obducenda fuerat ipsi, rum ratiocinat io, ne i an tu ni violo iae bonum ex o .ulis a r. lavrent , cum aps arent cividen tur e cuiuis illud institutum. Notandum mi uper , pacem ill .m,quam in medit dii or uni exercituum . ad pia pnandum ti epidantium con citi. vir, executioni datarii, an equam ob synarcsur , eas Maiid verbali sum in rum ducum , qui ad dimicandunra, cum, via baiauere te natus mutuae talia. alio utS , a dei ut uc

160쪽

curio momento fervorem dimicandi, quem in campum rotuera i , caedibus4ntentissmi, commutarim tu ci Vlliseatis ossi ia ieciproca, in mutuos amplaxus collapsi. Unicu oz momentum, quod obsis nandis pactis sumi potuisset, D procinc: u omnia per i diit et, quemadmodum pauculi radussu Sciebant ad irritundum c onflictum , quem Dediato noq valuisset in hibere ceptum , de propria sa .lute si licitus Dandum omninδ eli, istud cxemplum nore habere secutidum, neque primum, peroni uesam historiam piis a temporis, ¬tiae memoriae cum nefando quidem tale quid recen spatur', aut apud moi tales auditu si sis erceptum.

CAyaιnatu monti Gallos. impetrat Pini rotam , cti .is i patitur Ob id stud uni.

. Fficium utique, qu d Caini in alis Galliae reddidit ad

Casaiam non pen talis me ν medebatur ni uiris tu comis

modis, de quibus nobi sermo est insit utris, nisi&alterum ossicium addidisset . quod consolida ter est clum prioris. Admonebat nostrum ex citum, qui more Gallicano, id est neclligenter regi cis ebatur, dehosti uin Hasututo , qui eum sine ullo dubio inruas stent , nisi ciurio valuisset ad disciplinam&o dm s se trandos , unde Tllis periit desiderium per uli faciundi. Secundum Casaiae dissidium nihil fere per Italiam actitatum, praeter negotiationes&tticas , utque ad pacta Quaerasciana, ub mandat rii in retatoris. quod trisuptio sueci turbaret Germaniam; Hispanos coegere ad pacem sumendam per inopiam belli adversus Gallos cotinuandi, nulli bi distri aetOS. ilueo exercitio negationum & tricarum, cui Cardinalis Maserinius intercedebat, tanquam amicus ς Ommunis facit judicatu laetit, quantam notitiam rerum , quibus principes, omplures ob com 'endia sua ad miseebantur .cquisive: it. Et praeeaetetis patet commet crum aristissi-

SEARCH

MENU NAVIGATION