장음표시 사용
141쪽
anter restitiss: ijs , quibus non eadem erat religio quod priori in libro designavimus, etiam fusius explanabo in Cecunda parte istius operis , Hinc ab exordio adaministratiotii 3 tnaiotem idi animis faederatorum inveni nnis dispositionem, qua bonam nostram fidem cuius experimenta per progressus rerum maiora quam sperabant habuere, crederent.
C A P U T. Cardinalis negotiatur in bello Mauta auo Maxi- - i me ad Casaiani. gliquum est, ut videant iis,qtia tramite Catilinalis ii,
eum, ubi consistit pervaserit gradum , qui zus negoisilis, suetit ad bibitus unde taci quam ex scaturigiae , proamanarum ossicia reipublicae reddita, adeoque beneficia, quae rex superior , postquam in partem curarum publiis carum ipsum admisit conrulerat. In nutritus fuit literis humatii oribus & scient ijs libera libus usque ad eam aetatem quae morialibus liberum permittit vitae institarum t ubi ille armorum de git usum Vix autem animum applicuerat, cum melior genius ipsium revocat,ne eximi s dotes, quibus ad negotiandum praeastabat contumulares, postquam per occasio m seniet; eriles specimia a non co temnenda dedisseri Ad res agetida igitul vocatur ab Vrb'no vi II. pontifice maximo, qui plurimi eum se in per se it , cu is etiam amorem perpetuum promerui siet, nisi ea nepotibus aliquis cursum pro pensi animi interrupissat, ne Hispanos, qui istum ex cauissis ρec seriem, istam manifellis odio, prosequebant uequod metuebat, offendiret. Negotiationem primam ad ijt anno aetatis vicesimo. timo, ubi Mareschalcus Estraeus, & Dux Ferianus tyrois clinium industriae animadverterunt , ad primos Hispanorum per Vallem Te inam tumultu S. Quemadmoridum vero occasio aes, quas bellum praebet. melius instru-
142쪽
unt pro diversitate mal tialia ingenia, ita possiimus asseritate, nullum bellum inveniri, quod graviores produxe iit instructiones, aut quae generalius possent erudire animuni in rebus agendis, quam i lud . quod Cardinalem Masia filium habuit exercitum, antequam Galliae inservite coni
'' Oee,sione it Ψ patebant in turbis Italiae, quas Hispani adversus postremum Mantuae Ducena suscitaverant post obitum Vincentis anteces ris. Dux Sabaudiae sibi promi erat,parit m spolij , unde litem fecit suam cotiumunem. ubi societas maxime nitebatur occupationibus regis. qui Rupcllam sumpserat domandam ,& exiguis Niverni j facultatibus, ad conservandam novam succe sonem, per alienam provinciam , adeo Vt subditis etiam
esset incognitus, nullum dispiceret vicinum , qui satis valida piae staret auxilia, aut qui praeter officia humanita. tis auderet profiteri amicitiam. Pax Susana, quae Cohi, postquam Rex perrupisset saustra, non tam extinxi tibellum,quam instam mavit, ibi ignominia, quam Hispani & Dux Sabaudiae ibi Videbantu suscepisse, hii quidem ι quod arma intulissemus in ipsi uiolovinciam , illi vero ob Casaiae obsidionem solutam tua
duxit eos, ut Imperatorem in partes per traherent. qui in Italiam florem copiarum misit , tum ut debiles illos sit maret,ium ut jus perversum pingere r. Quae tamen unio . ersa constitutionem Ducis Mantuani eo reddidere celeb.
tiotem in Galliae gloriam, quod armis quaesita& obtenti' Gaidibilis Maserinius omnium potentissimum &efficacissimum erat medium, quo Deus ut livoluit , ad illud negotium conficiendum.Vbi I ector notabit, tanta in dii stria, tanto successu processum , ut quo momento Pontificis maximi perageret institutum , eodem sibi ipsis, tisfaceret in propensione animi , quam Galliae emotu mentis destina verat. Neque enim ossicium suum hic po. terat facere, nisi simul animo satisfecistet, aut turbis Ita liae finem inveni siet,nisi Galliae bene cupivisset,cujus arma eodem genio movebaraur, euadem scorum sumpserant cum Sede Apollo ica Sic
143쪽
Cardinalis Ma arini. lib. II. 1is
. S; csane per alteram Casaiae obsidion rim, ubi salus illiust cita deoque univei si qui restabat , agri M 'nferat ensis,
porri pacta eriit in Cita dedani nondum cappam, quae manu SHispano sum recidebat. nasi Cardinalis inducias cum ipsis sonciliasset, quarum beneficio annona, pecuniae & sup pementa necessaria sunt invecta, ut uitia terminum indu- ςi irun subsisterent, quo definiebatur, nisi constituto tem
. e pore Cita della Lberaret ut a Gallis. id quod Hispanis: vi- . debatur impos libile, dederetur. . Etiam illi incommodo provide iat, missis ad Tho irasium Ratis bonam usque pactis , quae ipsum dispecta bant ab observatione corum , quae duces nostri lii minico 'itituerant. si sorte repulsatentur in futuro impetu , a superandis Hispanorum follis , &. a suppetijs Ciladellae ransnari tendis. Non opus quidem fuit illo compendio, cum bustis praeter opinionem sese praeberet facilem , dcc licia valida ade hque ferventia, quae Cardinalis reddebar id egς re, ne impetus G illo ium v Itimus , quem furorem' u go Vocant,expectaretur , posstquam duces nostri consti tui sent, aut perire, aut vincere, locumque asserere. i Longe tamen facilius per illlent noli rates, quam vi issent, maxime ubi ist ad videbatur facultatem omnem zz Edere, acit saltem miraculi vicem trahere , si Hispani I in lituto, quod cretebantur sumpsisse, inhaesissent ut nem - fC Q. Opportune exciperent i ex vallo scilicet pei secto,
gerentur ignos artific os , aecederet exercitus Dostra te vali fior , qu: m piiter It i s se Hispanos, quibus cou- stabat, etiam copiae Ιmpςriales plurimae inflabant, in I.
taliam nuper descendentes, fastuosae & feroces post tan- . tam victoriarum se lem. Erant illis refugia propinqua αtuta insuper, cum duodecimo lapidea Mediolanensi dicitarent agro , praeter loca & copias per Monferat ensem
γ Rebus sic ex parte Hispanorum. ad exilem metum, plurimam autem spem proclivibus , videbantur acturi nobiscum , qui 'clan tius ait me. is ins itores rei bire cogebam ars lmina uia tormetnta, a glandi i cm lciopctariorum sustinere, Alanium miliis vim rubi in i crs Ire , aure-
144쪽
quam ad fossas accederemus: nullum refugium , si qui
secius tulisset lors armorum,no , eramos, nullam aulaia
nain, quanaal 's viveret, multo minus praesidium rected retur, ad vexcramus. Quid vero ex militiae axioma ibus agi rent, nisi ut in si iturum perteque lentur,quo 1 omnino fiebat, ni iii uter cestillet Cardinat s , mei ius in erit uos exercitus, qu: ita Bant non tantuna in procinctu, sed etiam manus pene Coo se Iebant: dum tot me ut a Sescio peta ex parte Hispauoium contonarent,&tyrones procederem, ad fossas attenti livis enim Cardinalis turn inter cessisset,& animo prOI sub uvaerepido, per media perticula, globis caput circumvolati albus, libere vertatus Milet. limpetum sane armorum no strorum primum non coeicuisset, poli quam Marchioneni Sanctae Crucis di potuer it, ad pei ta nolita comprobAuda. Hic licet animad vertere , si Hispani conitituissem, alia recedere, ut exercitus noster Casaiam pacat & ime Ubiculo perv. sissent, qui annonam, quantum vi e sussi- Ceres,attulerat, eundem obsessis mhil fecuritatis, quin ima Plur DCum incommodi conciliatiirum tu ille, adeo ut susidiis vitae cum pulvisculo ablutari s , propere recessisse, nitationes scilicet pilores unde deditio ad leges honesta
Facit ligitur iudica elicet cum Hispani id non secti
ai sint institutum . ne vituperium t ei rent desertae oblidi onis ad pi mum nuntium noli, apio iactus , uti Od supMori anno ad eundem locum,cves erat , quam pii muta m s pedem in Pede montium tui filii lemus , quanta elo' aentiae M a cndum fuerit Cardina ι Masa tanto , ut eo a pugnandi i iudi ore tr.i heret . quam vivi, i Allon Ibu S verbis obducenda fu ii erit ipsorum ratiocinatio, De tant 3 elo ia bonum ex O .ulis amiti rent', cum apParente:
Viden tur ecutusa illud inititurum. Notanduit' insuper , pacem ill in quam in medidicorun . exercituum: ad pii nandum trepidanti uni coa c. havit ea ecimoni datam, an equam obsignamur , e qs Olas di verbali summorum ducum , qui ad dimicand
rapcditi, via babueretem sus mutuae tali at cinis , ad
145쪽
'ς tino momento servorem dimicandi, quem in campum rotulera it, caedibus intentissimi, commutari ut luci Vati- atis ossi i a reciproca, in mutuos ampla s collapsi. Unicu arae momentum, quod ubsignandis pactis fumi potuisset yn procincetu omnia perd diit et, quemadmodum pauculi: nradus sui ficiebant ad irritundum c onflictum , quem mccliato non valui isset inhibere ceptum , de propria sa rite si licitus Dandum omnino eli, istud cxemplum nou haberes cui, dum, neque primum, pecuniueuam historiam PDici lcmporis, & nostiae memoriae cum nefando quidem Iale quid recenseatur', aut apud moi tales agduusi
CA dinatu monti Gallos. impetrat Pinierolamet, o . patitur ob id stud uni.
Fficium utique, q)id Caini malis Galliae reddidit ad
Casaiam non pen tris me medebar ar ni, stris lucon
modis, de quibus nobi sermo est insit utias, nis&alterum. - oscium addidisset , quod consolida ter emaum prioris. A imonebat nostrum ex eicitum, qui more Gallicano, id te inegligenter regi eis e batui, de hosti uin mira tuto , quium sine ullo dubio in , asissent , nisi c tutio valuisset adisciplinam&o din s serrandos , unde ulisperiit desi- denum pei uti faciundi. Secundum Casa laedillidium nihil fere per Italiam a litatum, praeter negotiationes&tricas , u que ad pacta Quaerasciana, ub) mandat iij im: eratoris . quod irduptio ueci rurbaret Germaniam; Hispanos coegere ad pacem sumendam per inopiam belli adversus Gallos coim uandi, nulli bi distriicto S. laeo exercitio negationum & tricarum, cui Cardinalis Maurinius intercedebat, tanquam amicus sommunis sint judicatu fuerit, quantam notitiam rerum , quibus P iacipes . omplures ob com vendia sua ad miseebantur isiverit. Et praecae tetis pater commercium aletissi- mum
146쪽
Dinna, cuna Carolci Emanuele, Duce Sabaudiae R Vic o re Amedaeo filio sulceptum, quo partem amplissi arconfidentiae & aniicitiae obtinuit. Neque enim dunta λλ pe veri alia est scrutatus , inspecto fundo administrauo nis, sed &bi do: um opera vidit sacraria caeteroIum prin cipam, quibuscum illis fuerat agendum: cximebamur . item pauci per orbem Christianum, quos non a itingem
Hinc medium eit adeptus, Victoris, animum a morte: Caroli parentis: vςrsandi, ut nobis Pinierolam relinque Ier. Qiranti m moniciatum hie loci sad res Italiae attulexit, quantumque illa nobis debeat, postquam fenest a pretio coemimus, qua cuicunque ipsius nςcessitati suppetias mittimus, colligi potest ex immenso gaudio, ,quod Dim cs omnino principes provinciae indeiconcipiebant adeoque in teuso desiderio , ut ea dem fenestra in nostra
Si delirieatio, quam Cardinalis Malari pius in eum
neminit, tuit, exhilatabat, executio tamen miris labo-.rabat dissicultatibus'aded ut Cardinalis Richelius rem . in te illectam iudica verit impossibilem. Neque enim poterat sibi persuadere, principem adeo cordatum & rei savium, qualis omnino Dux Sabaudia: habebatur, spon-
re dimisi uium, quod & Gathae, & Hispaniae & ipsi Italiae
cum reddebat venerandum: neque etiam credebat, taci-
urnitatem, sine qua univer tum negotium in fallibilitet corrueret, ad eb sinccram fore, quia H spaniae legatus, qui Turini tum mora datur, penetrarer. Cardinalis tam εMa farini us utramque dissicultatem feliciter vicit: illam per sinationibus quibus ex aut horit te perirassa, apud nimum V ιctoris omnia explanabat: istarn, assiduitate M tollicitudine, quam leghto Hispaniar exhibebat, dum eum jucundo de diu composito vultu ac de ambulationib'di Vermi ut neque otium neque mentem haberer adve r Unci quae Tholiasius&Scrvie ut ux, rς si, uti quo mini
liii, cum Duce Iab avdix tiansigero polle sex Oilicia hac qua: Cardinalis Masal imus reddidit Gaia . lixi duini ἰ Cm: cis maximi audiret misi ter, aut silua t
147쪽
'dar postmodqm invenit: fundamentum tamen & soc- . Noxis, quo Hispani ipsi Romae philitεte Id enim aqKOnt, Postquam futita in suas partes eum tra. ucere tςne quere, ut a plus animum imperatoris locum teneret, in
quem postea Trauimans dolfius subivit. Quod pIurimi facerent ipsius exsonam, postquam ex propylo damnoci di sient i qgepij vim instituere cosilio uti Me carnatis quod Augusto de Agrippa suggessit, cuius virtus urebat
' odaerumnationem: Co lsiue Inquit, aut cum perdere, aut
essene mm habere. Sic Hispani, ubi Cardinalem A fasiatini uiri' non possunt facere tuum, ex punxerunt ad summum po d tilicem, privatum ijs beneficiis, quae legitime suis expectabat mςritis Hinc rex superior eum sibi adscadscivit, coer-ςitis impedimentis, quae malevoli, Abbas Perre iti inprimis, qui nunc dicitur Cardinalis Montalti, promotioni obiiciebant ex promotione ili us Abbatis, quem miniis di sui Hispaniae serventer fulciebant.' Honor iste. insalps grandis,&manu magni principis oblatus, plurimum it tum movebat, uti decet Audivi tamen id temporis ax ore ipsius i non adeo vehementer sciuisia sede inulsum, uti ex delato munere Plenipotentiarii ad pacem generalem, quod eo concrederentur Coronae emolumenta & is ter itor m. Nefas duxerim casum aliquem reticuisse, qui evenit, postq iam Hispani Romae obtinuissent . ut nexatio haberetur Cardin iis Masatin j Tuus enim Dux Sabaudia: qui locum in aula cum quibus cunque honoribus& commodis obtulit, qui Romam excurrere satagebat , si usus: sorex, ut eam dignitatem, qua per Hispanos cousque ille carebat, adipisceretur: nihil tamen opus fuit eo itiqercicum Gallia ipsi adimeret solicitudinem tam osti. ciosam & Cardinalis aestimio illustra a.do congruam, uti resen suimus.
148쪽
Sic initur evasit Cat dina: is uolt ex Masa inius, & dicitu cel et ni olentiatius, ii ve an pliis Mus legatus ἔ-undele δ' rurigo nosti rarum rerum ipti peniti: si me patuit, deo ut per instructionem, quam ad negationem pacis solus cum Carὀinale Richelio, S per intimam com nitiaicatio Rem politices, concinnavit. nuda viderit administrationis abstrusissima in mente summi ill iis mi ustri. De ceps duas transactiones pergit illust te s. ut ad pa res Galliae te duceret principcs Sabaadiae, qui discellera n ad Hispanos. Prior coniic eur & obtignatur, sede parte illorum nihil servatur, per oecasionem tumultus , in tyni bus Cbampaniae coorti , quem tamen composvit inoris principis Comitis Suisa nil curus egregiis dotibus fortuna alium vitae finem debebar. aliudve genus belli*, quam quo periJt. Posterior redintegiae te concoldi m uri ex Ρ: incipes fastidiosos & caput familiae aderique galliam Ii nile fluxerimi tot loc per Pete montinam agrum SMonseratς sum, quae Hispo ui , t Aonam maryxi .rx manibuS dedentium t Oileger uet. in pote sta ictu a strii
Postquam redij tex Pede montio comi rem sese praebuit Cardinal: Rch lio in Linoso . illo it nepe , ubi ror unam a tei sdri demergi in moi t in certi l limam , alter laedus
inopinarum erri a regnum em si e n te exit..ia hoc tameni inero C ardinisti, Maiar nius in potestate in regis reducCre potuitῖς. iindustriam S ctui, uia i Clium paviae flagellum, quod laepicule praebue at communicari an es I cistprocae seriem ex edis hostibus Galliae,& fastidiosis Gallis, Quo tempore veto occuμ-oatui in reducendo Seda no,regia arma=obsidior e premebant Tortonam , cujus instituti rationem rex suo debebat cerebro unde ili am Rem apparatum execution applicue iat. Quibus notus elisitus agit Mediola ensis , si onte intelli et miseriemi stras victoriae . cum fluctibus percipiendis, nisi rioida, '
149쪽
iii empestas, quae continuo ingruit, & violent' a elenae t O um extrema diaeque causa, Gersae, qqod priori libro
monui, nobis nvidissent Ioi i conserva tionem. uae universa Cardinat s sufe: i oris Curriculum agnoscunt , usus gloriae sor una lianc colo idi , Dein adde re voluit, ut Tortona quarto antι obitum iptii diei caperet,ir,ade 1 ut Ie nunciale mirari a Diam , qu ite expiravit Cardinalis Masar inius etia. D coii 'lance diria, V Ita, le- Diana jecerat illiu , fana liaritatis , quam Princeps Mona conis pol tiro dum cum Gallia init et tu, ubi id uota tu dignusnoccurrit , nos se moer ex darilia D l E lucrum fecille, adeo ut ipsius ς iuvijs acta io..Haui , adὐcrari natura compendium.
Pet hoc igitur vestibulum ingrestus est Cardinalis Ma satinius ad conditionem genuinorum Gallorum , judicabit etiam benevolus Lector, an vi us ut quam Exter per portam celebriorem introi verit. Osticia iciis cet reipublie ereddita, dc perinde industriam plurimo una c- pacem, quog mitio fundamento docuimus legitimam Gaturalitatem niti & firmari,que it perlossa ipsius concurrerunt.
Addo equidem, ii sensa arti tum peritissimo tum , ljuxta Aristotelis doctrinam , sensa minus peritor m debene dirigere,ceri ξ judicia illustria Pontificis maximi , Urba, ni VlII. Caroli Emanuelis,N Victoris A medei , Dueum Sibaudie, Ludovici XIII. & Cardinalis Richelij, adeo. que ipsi lis morum Hilpanorum , possent patrocinari Ca dinali cujus causam suscepti age adam, vi Vel tu coenitus apud ignaros estimetur : nili forsan administiatio
induxerint inept diu linem, admis prius imperiri , adeoque iat plo contrarium pressitusit e siectum, quicquid illustriora moria in mingenia fingit,polit, abloluit de per scit. tForsitan studium illud fervidum & cordatum, quod
crga Galliam,antequam ad optaretur in civitate in , exeruit, come puerit mutatum, postqtram insiti tuis est Galalus , ut illod ad paries Hispanie, que ipsum Itome ea
150쪽
quos ipse statuere voluit. Maluerit forte se ipsum de se brere,&facere, ut ita dicam , naufragium gene e honorum, constipntiae & caeterorum bonorum , quorum Omnium jacturam enormis proditio trabit . in detrimentum principis benigni, quam hostibus inservite , a quibus os pane malum tulerit, nihil optarit, quin longe foret inserius, tametsi ne dubitaret quidem de permutatione bene fietorum.Iudicet Lecto quid vero appareat simile. 'Abi tuto alterum ustu credidisibuc subiungerem fermonens sum cuius finis principalis erat . ut Belga ct Galli cernerent, Hi Huos non Ggssos cloisse conclusionem pacisne perrime agitatam quantumcuoque alloborarint ut orbi terrarum diversum ιsuaderent. Quamvis autem sententatotius siermonis duntaxat aliqua occurrant, cum integrum petunda parti istius veris reposuerim aut impense fallor , aut hinc patebit modo acies mentis udrertatur'cera, ct animus liber, d structum iri ausaltem plurimum debilitatum stim eorum quibus diverse obrepsierat opinio. Nihil addam h re unum regitas Lectorem ut exameexigui istius sermonis in ituat biberis in incerumfine quo tu cognita vera nonsent aperiri indagatoribus.
Novi , nihil ad edde aritis Me vestras aerumnas hactenus, ac spem de pace proxima temper factam. Ubi effecta destituere eandem', persuasurn vobis volebant Hispani ex Galliae culpa caeleste hoc donum terris negari , quasi Hispania nulli operae parcat ad exiccandas scaria rigines bestorum , quibus Orbis Christianus vastatur: Be lum generatim sumptum, res adeo funusta , vr qui ς Q corripi uutur, per quaevis jura obligentur ad illud rer-