장음표시 사용
41쪽
is ISOCRATI suero nonduit a contigit ut conueniremus,caetera quidem disseremus,dum Acoram copiosius colloqui licuerit. mae autem in praesentia tibi conferre possem, ad te quidem scribenda, caeteros uero, summo studio celanda esse Amita ligere duxi. Quanquam autem intelligo, plerisq; qui admonentur uelut innatu
monens. esse,ut non ad secuturas utilitates respiciant,sed repres, ensiones tanto insequioribus animis ferant,quanto seueriore censura in errata inquisitum fuerit: subeundae tamen hae sunt inimicitiae his, qui aliquib. ex animo bene uolunt: operat danda est,ut qui hunc in modum erga cosultores assecsti sunt, ab ista opinione deducantur.Cum igitur animaduerterim,defensione Bu
siridis, S accusatioe Socratis te uel in primis gloriari,magnifice efferri solere: ostendere tibi conabor, te in utrisque orationibus oratoris officiu miis Busiri,ίPo nime prestitissie.Nam cum nemo ignoret,siquem laudare uelimus,tribuenberare non de da illi eme plura bona quam re uera illi adsint: in uituperando autem cotra feres sed η tiam uiam esse insistendam: tantum abest ut eam in dicendo rationem tu' g βής - , secutus sis,ut Busiridis defensionem professus, non modo crimina quae illi obiiciuntur,non refutatis, sed tam insignem illi uiolatarum Iegum notam inussieris ut nihil contumeliosius excogitari queat. Nam cum Mit,quibus eum proscindere maledictis libitum est, hoc uno duntaxat conuicio inces
sint, quod hospites qui sorte ad ipsum peruenissent, sacrificarit: tu etiam
Socrates LM deuorare homines solitum, criminatus es. Cum uero Socratem accusared tu pQti instituisses tanquam laudare uolens,Alcibiadem ei tribuisti discipulu,queFμ - μ' ab eo fuisse eruditum nemo quidem norat,sed longe alijs antecelluisse om- nes confiteantur. Quare si defunctis potestas daretur, pro suo arbitrio de tuis orationibus statuendi: alter tibi gratiam haberet: alter,iametsi in alios
fuisset humanissimus,lanta tamen indignatione commoueretur,ut tua uerba quovis supplicio uindicaret. Quare quὶ fieri potest,ut no erubescat potius quam glorietur is, quem diligi magis constet ab illis quos uituperarit, si'MI quim ab liis quos laudandos susceperit: Adeo autem tibi curae non consentanea loqui, ut dixeris eum Aeoli N Orphei gloriam aemula. tum esse: idem que demonstres: nihil illi studio fuisse, quod cum eorum congrueret institutis. Nunquid enim facinora istius cum factis Aeoli, quae memorantur, conseremus r At is quidem hospites in suum littus uitempestatis eiectos, domum in patriam reducendos curauit: iste uero si tibi quidem adhibenda fides est hospites sacrificatos deuorauit. An istum
Orpheo comparabimus At is mortuos ab inferis reduxit,iste uiuentes ante fatum Orco tradidit. 4rare summopere scire uelim, quisnam facturus suisset,si eos contemneret: quem, in admiratione uirtutis eorum omnia cuκὰ is t m, illoru factis eri diametro pugnantia ,studio habuisse constat. Hoc uero est dium mille. . omnium absurdissimum,te in genealogiis alioqui occupatu,dicere n5 du-E rara fibri bitasse,quod eos suerit aemulatus,quorum patres illis temporib. nati non-iamum νο-- dum erant. Ne uero id quod cuiuis in promptu est,facerevidear, ut tua dibis da, sed cta reprehendam,meorum* nihil proferam: conabor tibi paucis ostedere, rerum emem in hoc ipso argumento quanquam id minime quidem probum est, neque
ι da. bonestam orationem suppditat quae sit cum inlaudando, tum indefenden
NOAbias SM De nobilitate igit Busiridis, quis no facile dixerit ' cui pater Neptunus, 40. Libye Iouis ex Epapho neptis mater fuit qua mulierem primam serunt regia dignitate potita,regioni suu nomen indidisse. Cum uero tales ei parentes contigissent,non propter splendore nataliu superbiit, sed etiam sus uir--zπιοῦ - tutis perpetuum monimentum esse relinquendum existimauit.Quare mapriri fuissedem ternum imperium aspernatus , ut minus quam pro naturae suae praestanua, dela ς Δμsir multis ui armorum subactis, maxima potentia parta, in Aegypto regnum constituit,
42쪽
constituit, existimans,nullam in toto terrarum orbe sedem illi regioni preferendam. Videbat enim, tera loca non commode,nec conuenienter ad
uniuersi mundi naturam sita esse,sed alia hymbribus ac niuibus inundari, Aegraptialia seruoribus in stari: hanc uerὀ regionem in pulcherrima orbis parte sis reperierim tam, ecplurimorum ac omnis generis bonorum seracissima: Nilos, uelut-πρQUM
immortalibus moenibus,circundatam,qui non tantum eam custoditac mu 'nit,sed foecundat etiam alimoniam cp suppeditat, insuperabilis N inexpugnabilis insidiatoribus,sed incolis sitis ad derivationes ec alia c5plura opis Portunus. Nam praeter ea quae diximus,uim quot illorum ad agriculturas,rope diuinam effecit. hymbrium enim ec siccitatum, quibus apud alios upiter praeest: horum utrorumq; singuli potestatem habent:ac tam immensa est illorum sollicitas, ut siprs stantiam spectes, naturamque regionis,&campos latissime patentes,terra cotinente fruantur: at exportatione rem qui b. abundant,& importatione quarum egent,ob fluminis huius commodita lem,insulam incolant. Nam circum circa eam ambiens, di totam interitu ens, magnam eis utrius res copiam suppeditavit. Inde igitur auspicatus, unde sapientes ordiri decet, simul ec amoenisisimum locum occupauit, & - ραπιτ talem unde incolis omnia ad uietum necessaria abunde suppeterent.Dein gens H G de ciuibus ordine distributis,alios sacris praefecit, alios opificiis incumbo in L Dei re iussit,alios rei militari uacare coegit: existimans, res necessarias ec opes, φ Cyrum e terrς cultu,tum ex opificijs suppeditari oportere: sed earum custodia si tutissima ei se, partim rei militaris exercitationem, partim pietate in deos. in f Absoluit igitur omnes numeros boni reipub. gubernatoris. nam ut singuli easdem artes perpetuo exercerent,imperauit: haud ignarus eos qui subin, με '
de aliud atq; aliud munus susciperen linitul exquisite cognitum habere,aut Θdextre obire: at qui rebus iisdem perpetuo sunt Occupati,eos in suo genere plurimum excellere. Vnde hoc Aegyptii consecuti sunt, ut in singulis arubus longe plus aliis artificibus antecellant, quam caeteri artifices hominib. artium ignaris. Ordine praeterea in regno 8c uniuersa reipublicae guberna, se itione tam praeclaru seruant,ut etia philosophi celeberrimi,cu hisce de rebus disputationes institutit, Aegyptia rei p. formam ceteris anteponant: et Lace L ,1 bis daemonii, qui parte aliqua inde ad se transtulerunt, sua rem p. optime admi as
nistret.Nam ut nemo militantiu sine uenia principis peregre abear,et cocce pii mvitiata nationes,& corporii exercitationem, praeterea , ne inopia rerum necessia, Dis. riarum coacti, mandata negligant,aut alijs artibus occupentur, sed ut omisnem aetatem, omne studium in armis 8c expeditionibus consumant: ab Aegyptiis haec omnia petita sunt. Tanto autem peius his institutis Lacedae. Lare inmmonii sunt usi quam Aegyptii, ut omnes militiae dediti, ut alijs aeripere minutogδῶ, madeant illi uerὁ ita uiuunt,ut eos decet, qui nessi propria negligunt, nec teri pia alienis insidiantur. Quantum uero inter utranq3 gerendae reipublicae ra. ς-- pra tionem interiit,ex eo perspici potest. Nam si omnes ignauiam et auaritiam rμ ρα μ' Lacedaemoniorum imitemur, mox perierimus, cum Ob uicius quotidiani Penuriam,tum propter intestina bella sin Aegyptiorum redia instituta se qui uoluerimus, ct alijs opus lacere, aliis horum opes tueri uisum fuerit si Ginguli nostris ditionibus contenti,sceliciter uiuere poterimus. Quinetia sapientiae studium,illi,tanquam autori acceptum serendum erit. Nam is,cerdotibus ita prosipexit, primum ut e sacris reditibus opes haberent: do iMU A inde quum summa sanctimonia ipsorum legibus requiratur, ut temperan ter uiuerent: denim quu immunes sint a militia caeteris* laborib. ut quiete atq; in ocio degant. Illi igitur hisce commodatibus seuentes, ad corpora iuuanda medicinam inuenerunt,non eam quae periculosis pharmacis utitur,
sed eiusmodi quae cum aeque tuto sumi possint ut cibi quotidiani, tantas ta E a mens ti
43쪽
men utilitates habent, ut nemo neget eos ec saluberrimis esse eorporibus, ta diutissime uiuere. In animorum uero remedium philosophiae exercit tionem protulerunt, quae tum leges sancire, tum rerum naturam indagare dolsum potest. Ac senioribus quidem optima delegauit: iunioribus uero persua- illexercitia. sit,ut omisso uoluptatu stud io,in astronomia, oc computationibus,ec geometria uersarentur. quarum artiti facultates,alij ut ad alia conducibiles iam dant, alit etiam demonstrare conantur, ad uirtutem quoq; consequendam Tisias Abra adiumenti plurimum asserre. Maximis autem laudibus Madmiratione diptionis. gna est eorum pietas,di religiosus cultus numinis. Nam qui ita se compararunt,ut uel scientiae uel uirtutis nomine maior sit de eis quam pro digni late 8c meritis opinio: hi deceptis nocent. inii uero diuinis rebus ita praeis sunt,ut ec auxilia 5c poenae, certiores ec paratiores, quam inuita cernitur, , is, esse uideantur: hi demum uitae humanae plurimum prosimi. Nam qui ab pinsistia tib initio timorem hunc nobis iniecerunt,in causa fuere ne uitam internos plari iis o so, ne bestialem uiueremus. Illi igitur haec ita sancte augusteque administranquiptieb. etiam iuramenta in illorum sacris religiosiora sint,quam que apud alios reiscepta sunt: et ut existiment,singulis peccatis consevim paratam esse poena, neq; sore ut in praesentia delitescant,aut ultio in liberos differatur. Neque Visis, illi temere sic opinantur. Multas enim eis ocuarias diuinitatis exercitatio I Ahonio nes ille constituit,ut qui quaedam exanimalibus apud nos contemptis,colixum super Eb ec honorari,iege lata,voluerit. non quod eorum uim ignoraret ,sed partim
tumes. quia censiuit uulgus assuefaciendu eibe ad obseruanda omnia mandata principum: partim, quod in rebus euidentibus experiri uoluit, quomodo erga
occulta affecti egent.Putabat enim eos qui hec negligerent fortassis etiam
maiora contempturos.Qui uero in omnibus equaliter ordinem seruarent,
illos iam edidisbe specimen suae in colenda religione constantiae. Multa auPγrbasoras tem,nisi festinatio prohiberet,ec magna de sanctitate Aegyptiorum com- Aegyptior memorari possent,que ego necpsolus nem primus perspexi, sed multi cum Hs p - nostrae tum superioris aetatis homines: quorum de numero fuit etiam Sa
mius Pythagoras. qui prosectus in Aegyptii, illorumq; factus discipulus,
tum reliquam philosophiam primus in Grsciam intulit: tum sacrificiorum 8c cosecrationum in templis 5c sacrificiis maius quam caeteri studiu habuit: existimas, etiamsi propterea nihilo plus a dijs cosequeretur se saltem apud
homines ob eam rem in maxima celebritate tutum, id quod etia ei uisue nitiTantu enim nobilitate cstetis excelluit,ut et limatorcs omnes eius discipuli esse cuperent: oc seniores omnes mallent suos liberos apud eum esse, quam rem familiarem curare. θ haec in dubium uocari non debent. Nam etiam nunc,qui se discipulos eius esse profitentur,eos magis tacentes admiramur, quam alios eloquentiae gloria praestatissimos. Fortassis autem contra haec obiicias. me regionem quidem ec leges 8c pietatem atq; insuper tapietiam Aegyptioru laudare, sed harii rerum autore eum esse quem posuem, si lib. xim,nulla ratione dem8nstrare posse Ego uero, si quis alius hoc mihi oppodiab esb. nere arbitrarer erudite me ab eo reprehendi.Tibi uero non conuenit hoc utim quae Po obiicere. enim Busiridem laudare uoluisses, dicere non dubitasti quod Gediates de di Nilum ui ab suo cursu abruptu,regionem circumfluere coegerit:" Busiride Lo quot hospites aduenissent,deuorarit: nullum autem argumentu, quo Pro
in. haretur,haec ab eo esse facta, protulisti. Nonne igitur ridiculum fuerit, te ab alijs exigere, quae tute ne minima quidem ex parte,unquam praestitisti Nam loge absurdiora,quam nos,dicis : qui nihil illi,quod fieri nequeat,tribuimus,sed leges ta reipublicae constitutionem, quae praestantium uiroruopera esste solent.Tu uero talium iacinorum opificem eum nobis exhibes,
quorum neutrum ullus homo secerit. Nam alterum beluinae crudelitatis est, alterum
44쪽
A est,alterum diuinae potentiae. Deinde etiamsi utriq3 salse dicimus ego in
men his uerbis usus sum quae laudantium int: tu uero illis, quae uituperantibus conueniunt. Quare no ueritatem tantum neglexisti, sed ar tota forma
quae in laudando sequenda est,aberrasti. Praeterea si tuis fabulis omissis, mea oratio excutienda est,nemo illi iure fidem abrogabit. Nam si quem a lium haec secisse constaret,quae ego illi tribuo, ne ipse quidem negarim me
nimis audacem esse, qui notam omnibus ueritatem extorquere studerem.
Nunc cum res in medio posita,& coniectura niti necesse sit, quem nam a liquis institutorum&legum apud Aegyptios si uerisimiles coniecturas consideret potius autorem esse credat, quam eum qui sit 5c Neptuno genitus,5c maternum genus ad Iouem reserat, di maxima potentia praeditus,&apud alios maximi nominis fuerit: Nec enim consentaneum est his rebus omnibus inferiores aliquos tantorum bonorum potius,quam illum,auto
res extitisi . Quinetiam ipsa ratione temporii,qui covicia in eum iaciunt, BG isis amendacii facile conuincuntur. Nam ijdem sunt, qui Busiridem 5c resorum H-- es hospitum accusant,&eum ab Hercule interfectum esse dicunt. Constat au di pomisse. tem inter omnes historicos, Perseo Iouis filio oc Danaes quatuor aetatibus Herculem esse iuniorem Busiridem uero plus quam ducentis annis seniorem.Quid uero absurdius,cum iactas illi calumnias resutare institueris, ibargumentum hoc tam euidens,iam firmum praetermisisses Verum tu ueri. Poetarum. tatis nulla ratione habita, poetarum maledicia secutus es, qui immorta, ptetra a re
libus genitos,atrociora tum perpetrasse,ium pertulisse assierunt, quam ho- - - minum nefarioru filios: talesque fabulas de ipsis dijs commenti sunt,quales nemo contra suos inimicos dicere audeat. Nec enim surta solum re adulteria, ec quod hominibus seruierint eis exprobrarunt,sed et liberorum deuorationes,ec patrum exectiones, ct incoestos cum matribus concubitus, res multas alias iniurias, contra eos commenti sunt. Pro quibus nondum illi quidem meritas poenas dederunt, non tamen Omni supplicio caruerunt.
Nam alij errones 5 mendici fuere, alij caecati int, alii pulsi patria bellum Poetae. --
perpetuum contra domesticos suos gesserunt. Orpheus autem talium n. hularu praecipuus autor,insrusta discerptus interiit. Quare si sapimus,lI, T si N. lorum deliria non imitabimur. neq; enim decet,cum legibus cautum sit, ne 64 QR Q alius alium conuiciis laceremus, ut omnis licentia quiduis de diis effutiem di detur. quin cavemus potius, ec tam cos qui talia dicunt, quam qui credulas aures praebent, delinquere putamus Ego uero non deOS tantum, ., ,
sed etiam ex illis progenitos,alienos ab omni scelere ac uicio fuisse credide ιγ Irim. sed tum ipsos natura uirtutes omnes insitas habuisse, tum aliis ad ho, rnestissima 5c praeclarissima studia duces ec magistros extitisse. Absurdum enim est cu nostrae sobolis prosperitate diis accepta seramus, existimare,ip ὰui iti t. A. sis eande rem in semetipsis curs non esse. Ais adeo si cui nostrum,ius N ar insisse. hitrium naturae humanae permcitatur, quis en qui famulos suos improbos esse concederet illos igitur non damnaremus, si ex sese genitos tanta im pietate ec sceleribus pollui paterentur Tu quidem te putas, etia tibi prorsus alienos si te magistro utantur,optimos este redditurum deos uero nul lam proris existimas curam habere de uirtute suoru liberum At ista ratione duobus turpissimis criminib.inuoluuntur. nam si bonos eos ne quidem esse uolsit,deteriore sunt quam homines ingenio. Sin uolunt quide,sed ratione, qua id efficiant ignorat, Ophistis sunt imbecilliores. Qi tanqua autemulta in re insunt, per que ec laudatio ec defensio extendi posset,no tamen uerbis opus esse censeo.Nee enim haec ut alijs ostentarem scripsi,sed ut tibi ostendere quomodo haec utram fieri debeant,in hunc modu disserui Nam oratione a te conscripta, non defensione Busiridis,sed consessione rectius
45쪽
appellabimus criminum,quae illi obiiciuntur. Nec enim eum eulpa uacare Aristita ta ostendissed alios quom illaeade fecillie declaras, quod ignauissim uest resud sensio,is gium delinquetibus. Si enim facileno est ultu facinus reperire, quod prius surdia aliis perpetratum no sit, ec qui in singulis deprehensi sunt, nihil graue admisisse
νυ D. putabimus, alios modo eadem fecisse constet: non ne omni b. facit imas de Use,si fensiones faciemus re male cogitantibus magna senestram ad licentia aperiemus Optime aute perspicies quam stulte ista dicta sint,si ad teipsum omλ ς εφυς nia tetuleris. Cogita enim,si magnis et acribus criminibus accusatus esses, ista at p in istum modu aliquis tibi patrocinaretur: quid animi tibi fore censes eta ρ ias Equide scio te illi multo insensiorem futuru,cb accusatoribus. An uero tur- ο 'i penon est alios ita defendere, quem ad modusi tu defendereris, uehemen ter irascerere Praeterea illud quom considera,ec apud animu tuum cogita: si quis tuorum familiarium induci se pateretur, ad ea facienda, quae tu lata dare soles: an non miserrimus esset omniu & qui nunc sunt,& qui unquam fuerunt Scribendaene sunt eiusmodi Orationes, quaru id summu bonis sit,m . si neminem auditorum persuadere possints Fortaisis aute dices nec te id Ia zz is tuis le,sed exemplum studiosis relinquere uoluisse,quomodo res turpes 5c istasia actis. malae defendendae sint. Verum si prius ignorabas,nunc salte te intellexisse opinor,multo facilius aliquem absolutu iri,si nec os aperuerit, ib si in hune modum causam suam egerit. Quin illud quom perspicuu est, cum ueluti faThri, talis calamitas studiis impcdere uideatur,atcpliterati in odio sint: quod obrion x diripus. istius generiis orationes maior etiam illis inuidia conflabitur. Itam si mihi lueramae oesti obtemperare UOlueris,ante omnia quidem in postem nulla improba arguis concitanti menta tractabis: aut saltem operam dabis,ut ea dicas,quae nec tibi infamia Admonitio. pariant,nec occasionem praebeat calumniatoribus honora studioru. Neq; miraberis etiamsi iunior sum, nec tibi ulla necessitudine coniunctus,quoa Ex usario sus tam expedite monere te aggredior. Existimo enim nec nata maximorum, BR φψ0Φ0ς β nee comuni tissimorum,sed eorum qui plurimum possunt ec uolui pro desse,ut his de rebus consilia dent,esse officium.
neris dicendi magi mos,hae oratione inuebiturIsocrates, ut Pipraetres Aurandilpropositias eant,c iramum pollicitassens magnifieotia non totum impossumae eranssedo semetipsos a omnes eruditos in summum ossium c invisam adducunt. Ine Kmbae dii ne praeto atra insignis locus de ingenii ur, o quantum rectu inEitutio ualeat, prudentissime tractatur.
46쪽
I omnes isti adolescetie magistri uera dicere uellet,nem ma Ira, poli liora promitteret cli praestarent: no male audiret ab idiotis. rationes odio, Nunc eorsi qui audent nimis inconderate gloriari, arroga se. tia factu est, ut restius sibi cosuluisse uideantur,qui in ociodegere malunt cli sapientie professiores ec studioli. Quis G nimno simul & oderit dicontemnat primum eos qui in rioris uersantur: qui quide ueritatis indagatione prosessi, mox initio suarum pollicitationii mentiri no dubitant omnibus enim perspicuu esse opinor, Furino futuraru rerum praenotione non esse nostri ingenij,sed humanae prudentie inu sitis captu usq; adeo excedere,ut Homerus,quem sapientissimu fuisse perhibet, negata generieti a deos interdum de futuris deliberantes introduxerit: n5 quod eoru ani V iam . mum perspectum ille haberet,sed tamen ostendere nobis uoluit, id ex eo, frum numero unum esse,quae nobis prorsus negata essent. Istora uero tam insignis cofidentia est,ut persuadere conentur, se tradituros esse adolescenis 'tibus qui ipsorum opera uti uelint,ta quid facere debeant,& per eam scientia foeticitatis eos copotes reddituros. .amuis autem tantorum bonoru Mikkis doctores 5c dominos sese constituant, non tamen eos interim pudet,qua--m,rima tuor aut quin* minas pro his petere. At si reliquarum possessionum ali- L, aucquam longe minoris quam par esset uenderent,ne ipsi quidem se desipere negaturi essent. Iam cum uirtutem 5c Delicitatem uniuertam tam parui uae num exponant quasi ualde sapiam,siorum Praeceptores esse uolunt: dicti sis, Ius, tantes se auro ec argent O non indigere quae minuendi forma Pecuniolam Euhiae his per contemptum appellant ec tamen appetiti ne parui lucelli, discipulis piis p orin suis tantum non immortalitatem pollicentur. Hoc uero in primis ridicuis rasteuis , tum est,quὁd illis dissidunt,a quibus numeranda merces est, quibus se tum pia iis mctis stitiam tradituros promittunt: quorum uero magistri nunquam suere, illos appetunt. pro discipulis spondere iubent. in quo sane ad securitatem non male sibi Sponsores a consilunt, sed contraria pollicitationibus agunt.Nam qui aliquid aliud do Mintura H cent, eos quam accuratissime sibi cauere decet,ne circumueti mercede sua p ptam. fraudentur. Niliit enim prohibet, quo minus alterius cuiuspia arsis peritia adepti, paeta ec conuenta uiolent,fidemq; frangant. At eos qui ex uirtutere temperantia qussium factitant, nonne absurdu est non discipulis fidem
potisiimu adhibere Nam si in alios boni A iusti uiri suerint, non uti* illis
iniuriam facient, quorum opera tales evaserunt. Si igitur homines indocti haec omnia colligentes, animaduerterint, eos qui saetentia docet,ec scelicitatem tradunt ipsos angustia rei familiaris premi,5c a discipulis mercedula - ρ exigere,eccum in sententiolis contradictiones observent,eatae in actionibus ipsis non animaduertere: pr terea,cum futurorum scientiam simulent, de praesensibus nihil opportune nec dicere nec consulere posse: sed magis inter se cosentire,et plura dextre perficere alios qui reguntur opinionibus, quam illos qui se scientia habere iactitant iure opinor cotemnunt, Ec existimat nugas esse di sordes,no animi eruditione,disputationes illas. Neq; ue Elogian viro hi tantu accusandi sunt,sed etia eloquentis gerendae* reip.magistri,qui pistriRupidita ipsi ueritate secure negligunt, oc hoc artis esse putant,si quam plurimos, re impuderues exiguitate mercedis, &magnificetia pollicitationu adduxerint,ut aliquid ab eis emungere possint. Adeo uero stupidi et ipsi sunt,di alios esse opinantur,ut, cum deteriores orationes scribant, quam aliqui idiotae ex tempore effundunt: tamen polliceantur, se discipulos suos ita uelle acuere ad artem Oratoriam, ne quid,quod in ipsis causis insit,inexcussum pretereant. nec in ea facultate,uel usui rerum,uel ingenio discipuli,quicquam tribuut. Aiunt
47쪽
ISOCRAT is Alud Hos enim, se eloquentla precepta,perinde ut literaru scientia tradituros. in quo Ap vendi lite illi quide que uti iust rei natura sit,non cosiderant:sed putant, ob excellen N, aliud ' tia promissionu tum sese in admiratione futuros,lum oratoriae institutioni t dicens με precium accessurum esse. in quo certe falluntur. λrtibus enim autoritatem
si conciliant,no qui multa insolenter de eis iactare audent,sed qui id quodin singulis ines eruere ac proferre postunt. Ego uero magnis opib.id prstulerim,si tantu philosophia posset,quantuisti iactitant. Nos enim sortassis etianeq; postremi essemus, neque minimos ex ea fruetiis perciperemus. Quia
uero secus res habet, uelim nugatores istos tandem conticescere. Quia ui deo,non tantum nocentes conuiciis peti,sed caeteros uniuer os, qui in hisce studiis uersantur,ijsdem calumniis inuolui. Miror autem quenqua esse, qui suos liberos illorum fidei docendos committat: quorum tanta inscitia est, ut ineptissima similitudinem eius rei qus opere cernitur, ad eloquetiae studium detorqueant. Quis enim, istis solis exceptis, ignorat, literas loco moueri non poste,sempers easdem manere unde hsdem, in rjsdem uoca hulis, perpetuo utimur: cum eloquentis sit diuersssima ratio. Nam quod
ab alio die um est, dicenti post illum non perinde expedit: sed is peritissimus artis esse creditur,qui pro dignitate rerum dixerit,eas protulerit,qugab alqs ante inuenta non fuerint. Maximum autem huius dissimilitudinis argumentum hoc est,quod orationes praeclarae esse non possiunt, nisi occasionum 8c decori diligens habita ratio fuerit. at haec in literis omnia minie me requiruntur. inrare qui huiusimodi exemplis utuntur,multo aequius ecset,ut mulctae nomine argentu soluerent, quam ut pro mercede postularet: qui dum ipsi docioris opera cum primis egent, alios erudire aggrediutur. o filia iv. Si uero no tantu alii accusandi sunt, sed mea quom sentetia explicanda est: mo. quantum arbitror uiros Prudeles Omnes in eo mihi assensuros quὀd multi in scholis ud ioni sis eruditi, homines imperiti perpetuo manserint: Nalij quida, nullo unquam ninguendum Praeceptore usi: di eloquentiae facultate,&reip. gerenes scientia sint assecuti. Nam tum eloquetiae,tum caeterarum rerii omniu facultates,natura insigsunt hominib.ingeniosis,& usu rem exercitatis. Institutio aut eosde acuit,ta ad uita agenda reddit instructiores. Nam in qus hactenus uelut errantes inciderant,ea quasi e penu, confestim depromere docet. At si qui sunt infirmiorib. ingenijs prsditi,hi quantituis diligeti institutione,nunqua eo perinuenient, ut uel dextae in rebus geredis uerseni, uel elegates orationes scri-hat:id quidem fortassis assequetur,ut ipsi sese quod amodo uincant,et mulm Hoia tis in rebus prudeliores fiant. Libet autem,postquam huc prouectus sum, sub uri sis dilucidius h si e ponere.Dico igitur,genera illa praeceptionum, ad quaruellisse Huj. normam di Praescriptum orationes omnes cum dicimus, tum componiis sed magia in mus,si quis magistrum no facile pollicentem, sed artis peritum inuenerit, uredo 'udra cognitu non elle perdifficilia. At in singulis rebus, quae prius discernendae tua requiruns. sunt, oc inter sese miscende di ordine disponends: ab illis no aberrare,nem occasiones negligere,aut excedere modum, sed & argumentis totam orationem decenter uariare,ec uerba ita collocare ut numerosa sint,&musicssquenda concentum essiciant: haec demum curam ingente postillant, re ani 'passu do murn generosum,ingenii in sagacitatem requirunt. preterquam aute quod cenda sit Mo necesse est discipulum ab ingenio non destitui, etiam genera causarum co-- ouisse,& in illarum usu exerceri eum oportet. Magis mi uero decet Pra:
cepta omnia quam accuratissime seri potest, percensere, ita ut nihil quod doceri possit,praetermittat: in reliquis uero tale de semetipso exemptu prs- here,ut qui id expresserint, imitaris potuerint statim floridius et elegatiusquam alii,dicere uideantur. quae omnia si coniundia fuerint, tum demum
studiosi perse stu aliquid habituri sunt. Sin quicquam ex his quae diximus, desider o
48쪽
A desiderabitur,necesse erit ut ab ea parte discipuli sint minus parati.Equide
scio, phistas istos,modo sub ortos,& istam arrogat iam recens amplexos, quanquam magna est eoru ec multitudo Ninsolentia,omnes tamen obnoxios elle hisce criminibus,ac proinde hunc sermonem aegre laturos. Relia noriti, qui nobis sunt etate nostra superiores,qui artes, quas uocant, scribere ausi, eorum panon sine reprehensione dimittendi sint. Promiserunt enim, se docturos, testur nectquomodo in iudicio contendendum sit, quasi de industria odiosissimum Io τω resia uocabulum delegissent id quod hostes potius, quam huius doctrinae prin P ' cipes facere decuisset. Praesertim cum ea quae doctrina comprehendi pocsunt in ea re,nihilo plus ad forenses controuersias,quam ad caetera genera orationum colane queant. Sunt autem longe deteriores,quam qui in conmitionibus uolutantur: quod hi tales oratiunculas recitant, quibus si quis eum ad rem uentum esset,insisteret, statim in omnibus esset improbandus, ct tamen uirtutis di temperantiae studium profitentur: illi uero,cum ad ciuilem eloquentiam hortentur, neglectis alijs comoditatibus quae illi insunt, curiositatis tanta et auaritis se doctores nominare non dubitant. Atqui doctrinae istius praeceptis obtemperarent, facilius fortassis ad aequitate quam ad eloquentiam acuerentur. Nel me quisquam in ea opinione esse putet, In inoquasi iustitia doceri posse putem. Nullam enim in uniuersum talem artem P tenusia esse puto,quae distortis ingeniis, re ad uirtutem no appossis, uel temperantiae,uel iuilitiae studium at* amorem insereret. Nihilominus tamen praece, ptiones rhetoricas aptissimas esse puto,ad praeparationem quanda Oc exercitationem uirtutis. Ne uero uidear aliorum Pollicitationes calumniati, ecipse rem supra modum exaggerare, desino: ac me iacile probaturum alijs ita haec esse confido, ins argumentis ocrationibus, quae me in hanctiam deduxerunt.
ID EST, IN CELEBRI CONVENTU POPULI ATHE,
niensis habita oratio in qua, commemoratione uirtutis maiorum praedicationepotenti re autoritatis.qua polleant Athen suadet,ut sopitis in- testinis Grieciae bellis expeditio contra Barba
duim -- elao G esse putat amphoreulis e teporis p et phanti pa M. A unda una nimirum Graecuratacosuit παπο πῆ tanta laetium Mio. Proinde nos ide me autemo messimit sus inuis, non de iaci ora uiris in tantum non imitari,flane suidem vinari, audistis mulligere illorum eloturet a possums . Mi Marsi Lee oratio regeneis demonstra. . oris sono.sedaddeliseratiuum tamensmemssed , ut Quintibanus docet. ν menda erit. ιροι sis. malo uersis Isocratis, ex atione mei τυα ιGσυ siquam meis e sicare, eum sita loquitur autem de Pant rico insuit: Nam oratio suae prima viais ossensio, Quis seripiat poritas, cum cedaemonii Gr coimperam nostrae vos opes humiles essent . Hortatur autem Graecos de editionem eontra Ba arossi scipiendum, o cum Lacedaemonjs is principatu spuat a comen est. Hoefundamento iacto, HMaero,suisquid Graeeia sono dium basiat,an 7rae urtiae eptum esse ferendum. Di notautem orationem, o quodam enupotem veluti si sim posita, quae tractat de eiusmodi seneficiis.&m p euidentius oriendrae eonor, duratumno Hrae uuis esse: lmefer; id docere aggredior, nistrae uin,p-pto bellicarem propulsata, ancipitema Martu aleam faelicitere tentatam, magis etiam honorem habendum esse,iniam os caeterae seneficiis. Paulo posita μή Cogitate igitur eum ammis uti H .eo' prae ne adolescentes videar, an uero ad uirtutem Cr βόωπῶ pro repullica pericula pinus actoriam sequius 'ne sit os hane orationem mulctam irrogari, o potius mi& maximas a uobis rae ιvi a referens sui tamis a talus Lusius Grudi tum urbem nostram, tu Parores, tum ρνα
49쪽
ter oue ea ouae sinant,omnes suus orationes aliae utrinam sui etiam Aodie mire eloquentes bulentur. Mee de resus,dis lingemissuri, amplius seere audeant. Id hoe argumctum deleta Baiuris in Aendo, in raetione ad Milippumrepetuum, rectatio Attimensium a Lacedaemo. morum m Tanat aleo retus expbem est,ut uideatur Isocraetes laudo a bane orati nem supraraeis, o ipse uelae ecum cemre uo
o. Aepe admirari soleo,quid in mentem illis uenerit, qui comia his si lebritates hasce congregarunt,ec ludos gymnicos institue
Aiabis. - . ' runt,ut corporum uiribus tanta praemia proponerent:eostis . uero qui reipublicae studio labores capiunt, di animis ita i sese parant,ut aliis quo* prosint nullo prorsus honore di
'-gnarentur.quorum uti p ratio maior habeda fuisset. Nam etsi robur pugillum duplicaretur,nullus tamen ex eo fiuctus rediret ad cae tectos: at unius uiri prudentia fruuntur Omnes,qui optimis eiusconlitus parere uoluerunt.Quamuis autem haec it asint, tamen,abiecto animo, torpo
ii atmignauiae me dedere nolui: sed coem existimem, gloriam ipsam ex hac ratione ad me redituram,sat magnum mihi praemium futurum, prodit ut consilium darem ξc de bello Barbaris inserendo, et de concordia inter nos . Argumentu ipsos constituenda. Necpuero ignoraui,multos, si diis placet, sapientiae liuius Q axi prosesseres, cupide hoc argumentum arripuisse. sed cum caeteros tanto in teruallo me superaturum consido, ut illi nihil unquam dixisse de hoc nego Gqμ PM cio ut dirantur: tum ijs orationibus honestissime labores nostros impensum g di censiti quae N maximis de rebus agerent, Sc maxime oratorum ingenia metitata ostenderent di utilissimae essent audientibus. quarum de numero etia hares Esse δε est.Deinde harum rerii tempora ec occasiones nondum praeterimit,ut eas deterritum. oratione renouarisii peruacaneum sit vindemiani enim finis dicendi fa ciendus est,ubi aut res ipsae peractae sunt, neq; amplius deliberandum est: aut quum oratio sie elaborata est &consummata,ut ad eius excelletiam nihil ab ullo addi posse uideatur. Quandiu autem neci; rerum status emendatus est,ec prius habitis orationes nihil approbationis merentur: an non sollicite cogitandum, de tali oratione exquirenda, qus,si prospere successerit, re intestina bella praesentesse tumultus sopiet,ec maximis nos malis liberahit Praeterea si fieri minime posset,ut alio atq; alio modo iisdem de reb.di ceretur, superuacaneum iudicari posset, eiusdem argumenti non dissimilitraetatione fastidium parere auditoribus. Cum autem ea natura sermonis sit,ut eadem uarie ac multipliciter explicari possint, ec magna dicendo do Primi,parua exaggerari, ueteribus noua ueluti uestis indui, ec his quae recens acta sunt, itemstatis quaedam opinio conciliati queat: iam commitis tendum amplius non est, ut ea repetere nolimus, de quibus alii dixere: sed clari opera debet, it eos eloquentia superemus. Res enim olim gellae, noe his omnibus communes relictae sunt: sed eas in tempore proserre,&sententiis ais argumentis idoneis confirmatas, ec splendore uerborum exorna ras, prudentium hominum peculiare est.Sic autem existimo, cum caeteras artes, tum uero eloquentiae studium maxime auctum iri, si quis honoret ac miretur, non eos qui dicendi principium alijs praeripuerint, sed eos sui singulas orationum partes optime perfecerint: neci; illos qui de rebuβ a nemine prius tractatis dicere instituerint, sed qui res ita oratione illustrant, ut ne - - mo alius idem praestare posse uideatur. Enimuero sunt qui uituperet ora- ει ι hisa, o no e qu* uulgi captu incedunt, ec exquisitius elaboratas:ac in eo errore eis H, 'ilis, uexisentur,ut eas quae summo studio N elegantia consectae sun cum causi , ita dicorum conflictationibus in iudiciis de priuatis contractibus conferant. iasi uero eade ut raram ratio esse debeat, talio altenead causae uictoriam alterae
50쪽
A alterae ad ostentat onem coparatae sint. aut ipsi mediocritatem perspiciantiis uero qui accurate dicere potest non etiam simpliciter dicere possit Ve rum satis apparet,eos duntaxat ab istis laudari,a quibus ipsi non longe ab sunt.sed cum illis mihi rei nihil est: eos uolo qui nullum uerbu temere pro hent,sed θά morose iudicent di tale aliquid in meis orationibus requirant, quod apud alios non inueniant. Ad eos igitur postquameipsum paululuiactaro mox dercipia dicere aggrediari: Equidem alijs usitatu esse uideo, Inenu ID ut in exordiis auditores sibi concilient, ec excusationis loco adserant, uel
sibi non satis sparii iiiisse datu ad meditandum: uel, dissicilem esse inuentu tralem orationem,quae rei magnitudini respondeat. Ego uerὀ,nisi et pro rei dignitate dixero, di sicut tum gloria mea, tum tempus, non id tantii quod in hae oratione scribenda consumpsi,sed totius meae uitae postulat: hortorae iubeo ut nemo mihi det ueniam,sed omnes me derideathcotemnant:
nihil enim est quod pati no merear, si nihilo praestantior alijs,adeb magni. scas facio pollicitationes. Ae de me quidem haec praesari priuatim uol ui . .
Quod autem ad rempublicam attinet: qui mox, ut huc progressi sunt,do. cent, abolitis mutuis od as di inimicitiis, belli aciem contra Barbarum esse dirigendam, clades que ex intestinis bellis acceptas commemorant, Crec fructus ex illa expeditione percipiendos: uera quidem dicunt, sed non inde ordiuntur, unde haec potissimum constitui,& per quς persci possiunt.
Nam Graecorum alij nobis subriciuntur alii Lacedaemoniis parci. Etenim , sormae rerum public. quibus in suis ciuitatibus utuntur, plerosq; ipsorum ita distinxerunt. Quisquis igitur existimat, caeteros communi aliquo bonomiituros. priusquam principes recociliati fuerint: is nimium pueriliter sentit,& longe abest a rei ueritate. necesse enim est,ut qui non ostentationi tantum seruiunt ingenihl famam aucupantur, sed aliquid etiam perficere cu- . , p piunt: eas orationes quaerat, quib. hae urbes persuadeantur, ut pari & equo inter sese iure uiuant oc tum principatus diuidat, tum que lucra nunc a Grecis abradere student, Barbaris extorqueant. Ac nostra quidem urbs ad ii se
facile adducetur, sed Lacedaemonii pervicaciores adhuc sunt: iis animi , ,-,-rum persuasione imbuti patrium sibi esse,ut duces in bello sint. Si quis ue si ἡ.. -
meis ostenderit hunc honorem ad nos pertinere potius, quam ad ipsos,o- e diri is, is missa fortassis accuratiore de his rebus disputatione, ad id quod expediet conuertentur. lare igitur etia alii hinc exors fuissent, nec prius ea de qui b. nemo dubitat suadere debuissent cli illa explicas lent, de quibus inter nos omnis controuersia est. Me uero,utram de causa decet in his immorari potissimu tum ut aliquid promoueatur, di omissa hac inter nos cocertatione,
comuni consilio bellis Barbaris inferatur: tum,si sorte hoc perfici nequeat, ut eos palam faciatra qui Grecorum selicitatem impediunt: omnibusq; peris spicuum fiat, nostram ciuitatem ec antehac iuri maris imperium tenuisse, ec nune ducatum non iniuria sibi uendicare. Nam siue hi propter singula Pis, is ἀhonorandi sunt,qui maximu rem usum summamq; potetiam habent: line sineae. potis
controuersia nos principatum, quem antea tenuimus,recipere conuenit. t es.
Nemo enim aliam urbem ostendet quς terrestri bello tantu emineat, quan s*tum nostra in periculis in mari excellit. Sive aliqui iudicium hoc iniquum esse dietitantes, multas enim fieri mutationes, neq; principatus ab 'asdem perpetuo teneri contendui, uel eos qui hunc honore primum adepti lint, L uel qui beneficia in Graecos plurima contulerint, principatu tanqua aliud aliquod praemisi obtinere debere: etiam illos nobiseu sacere arbitror. Nam quo quis in horii utrorum consideratione longius promedietur, eo lo Rius a tergo relinquemus eos qui de his contendere ausi fuerant. In cosei Icnim est nostram urbem ec antiquissimam esse, oc maximam, de apud om-