Isocratis Orationes omnes, quae quidem ad nostram aetatem peruenerunt, vna et viginti numero, unà cum nouem eiusdem epistolis, è Graeco in Latinum conuersae, per Hieronymum VVolfium Oetingensem. Quid in hac editione praeterea sit expectandum uersa pa

발행: 1548년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

Hoe uero maximum ξc pulcherrimum signum est aequitatis 5 mansuetu. A Adlisai dinis populi. Nam qui in urbe remanserant, cum centu talenta mutuati essalino. sent a Lacedaemoniis, ad eos obsidendos, qui Piraeeum occuparant, indi. B concione de reddenda pecunia, cum multi dictitaret aequum esse ut Lacedaemoni js satisfaceret,non qui obsidionem tulissent, sed qui mutuo accepisssent: decreuit populus, ut communiter ab omnibus solutio fieret. Enim uero cum hoc animo essensitantam inter nos concordiam effecerunt, di sic auxerunt rempub ut Lacedaemonii, qui in oligarchia singulis sere diebus, nobis aliquid imperabat, in democratia supplices fierent, ut obsisteremus ne a Thebanis funditus excinderentur. In summa igitur utrisq; hoc pro positu fuit, ut alteri ciuibus imperare, hostib. seruire: alteri aths imperare,

Cur haec com cu ciuibus aequo iure uiuere uellent. Haec duabus de causis recensui,primum Orarit. ut ostendere, me non oligarchiae, aut ullius iniustae praerogatiuae autorem

esse, sed rempub. iustam ec modestam desiderare.Deinde ut perspiceretur, democratias etiam male constitutas,pauciores caIamitates gignere: Sc eas quae bene admini sitrantur, hoc ipso excellere, quod di iustiores sint,& ciui Emodoia bus iucundiores. Fortassis autem aliqui mirabuntur, quid in mentem mi ira is Iuvenerit, ut uobis suadere non dubitem,ut rempub. quae tanta di tam Pr clara fecerit mutetis:&alias tantopere laudem democratiam, alias temere Κ ' mutata rurim sententia, praesentem statum increpem ec reprehendam. Ego uero etiam priuatos homines, qui pauca recte agunt, in multis delinis quunt,accuso,ec deteriores existimo quam deceat eos praeterea,qui ex in

tegerrimis uiris nati, nequissimis N improbissimis paulo quide probiores sunt,sed a uirtute parentum longe degenerarunt, uitupero: oc suadere illis uelim ut tales esse desisterent. Idem etiam de statu publico sentio:ac censeo nullam uobis esse causam, cur superbiatis, Θc praeclare uobiscu agi putetis, si paulo maior sit apud nos legum reuerentia,quam apud homines illos ne RPharios et insanos: sed indignari potius ac aegre ferre debetis,nos maiorib. nostris esse deteriores. Nec enimcum triginta tyrannoru improbitate, sed

Potius cum horum uirtute certandum nobis est,praesertim cum nos deceat uniuersis mortalibus uirtute di sapientia antecellere. in hunc modu, non

nunc primum,sed sepe iam,et apud multos disserui.Noui enim in singulis ali js locis, peculiari quodam genio naturas trucituumharboru Sc animan benim G tiu genera innasci, quae longe ab alijs differant,& excellant: nostram uero dexteri tellurem uiros N educare ec gignere posse, no tantum ad artes ec a 'tiones ingeniosissimos,sed qui uirtutis etiam 5c sapientie palmam obtineant. Idcpex ijs certaminibus iudicandum,& euidenter cognoscendum cst, quae ad uersus Amazonas ec Thraces, di Peloponnenses uniuersos susceperiit: ece periculis quae in bellis Persicis adiere,in quibus ec soli re cum Peloponisnensibus,tum pedestribus,tum naualibus praelijs, Barbaris superatis, prae

ter caeteros,sortitudinis laudem,clarissimis facinoribus editis, meruerunt.

Nem uero quicquam eiusmodi secissent,nisi natura, ctc ingeni js longe alijs

Abel Lu Praestitissent. Nemo autem opinetur,ad nos,qui nunc uersamur in repub. des πω am laudationem hanc pertinere. lino potius contrarium. Nam tales orationes PN laudes quidem sunt eorum, qui se dignos uirtute maiorum praebuerunt:

accusatio uero illorum, qui nobilitati suae ignauia ec flagiti js labem dc ma culam asperscruti id quod nos facimus.Nec enim dissimulanda ueritas est.

Cum enim in nos tanta naturae benignitas extiterisinos eius munificentia non conseruauimus,sed in ignorantiam,& tumultum, ec malarum reru cupiditatem incidimus. Verum si dicendo que restant omnia persequens,re Prehendero ec accusaro praesentem statum, uereor ne longius ab instituto

aberrem. Sed de illis rebus ec prius diximus,& iterum dicemus, nisi uobis persuasero

82쪽

ANATHENAICUS. στα persitasero,ut talibus delictis modum faciatis. Vbi uero pauca de his quae ab initio institui, di meruero, locum dabo aliis,si qui dare consilium uolue

rint. Nos enim, si rempubl. ita geremus, ut nunc fita aliter fieri non posco e ue mutanti quin consimilem ad modum di consultemus,&belligeremur, ec uiua iampus is mus,ec sere omnia mala tum patiamur,tum agamus,quae N in praesentia ec mis, aut maia olim perpessi sumus. At mutata republica,nimirum cosentaneum est, nos serem ijsdem successibus usuros, quos nostri maiores habuerat. ia necesse est, ex eadem gubernandi ratione etiam actiones aequales θc consimiles existere. Deliberandum autem est, maximaru rerum colentione facia, utraeno in Oin crhis sint eligendae. Ac primum uidendum, quomodo tum Graeci, tum Bar, 'r 'rm bari erga illam politiam affecti fuerint, & qui adhuc illorum erga nos ani mi sint.Nec enim haec duo hominum genera minimam partem conserunt in sese ad scelicitatem,si de nobis ita senserint, ut par est,& nobis expedit. Graeci igitur,sic illo tempore nostris magistratibus fidebant ut plurimi ex illis,ultro nostrae ciuitati se traderent. Barbari uero tantopere cauebant, ne quid noui contra Grscos molirentur, ut neq; longis nauibus ad Phaselidem accederent,neq; cum exercitibus intra Halyn amnem descenderent,sed se ne . . et cdmouerent quidem. Nunc uero eo reS redierunt, ut alteri nostram urbem oderint, alteri nos despiciant. Et de Graecorum quidem odio, praetores ipsos audivistis. Rex Persarum autem suum erga nos animum, literis mis is declarauit. Etiam hoc addendu est, dum ille praeclarus ordo in rep. seruahatur,ita ciues ad uirtutem instituti erant, ut inter ipsos quidem nulli mo- Alberiensiutus orirentur, sed ut omnes quotquot in Atticam impetum fecissent prae E au in Iio uincerent. Nos contra, nos mutuo lacessere nulludiem intermittimus. pM Rem uero militare ita negligimus,ut nomina militis dare non audeamus, niti accepta pecunia. Hoc uero maximum est, quod eo tempore nemo ciis

B uis rei familiaris penuria laborabat,nev medicando a quibuslibet obui js, urbem probro afficiebat: nunc uerὁ,plures sunt quibus desit, quam quibus ad uictum necessaria suppetant. Quibus prosecto uitio uerti non debet,si remp. plane neqligunt: in hoc intenti, quibus rationibus quotidie famem

sedare liceat. Ego itaq; existimas,si maiores nostros imitemur,nos &prae Epilogus. sentibus malis liberatum iri,& non tantum nostrae ciuitati, sed uniuersis e. tiam Graecis Laluti fore: ea de causa di huc accessi, Sc hanc oratione habui. Vos autem his omnibus consideratis, ea decernitote, quae reipublicae ma xime profutura uidebuntur.

PANATHENAICVS

ARGUMENTUM.

83쪽

his plena uismetisti. Cr moduciloquentiae, non eius quae Giasus immole mera ,sedtulis suae eum

Uum iunior essem, scribere institui orationes no sabulo fas, nev porteti mendacηΨ plenas, quih. hominum uulis gus magis gaudet, quam ad salutem suam pertinentibus: neq; eas in quib. res olim gestae bella Graecanica expli incantur,quanquam sciebam eas iure laudari: nec eas etiam qus simplices,ac omnibus ornamentis carere uidebantur,

quas causidici adolescentibus suadent meditandas & tractandas esse, siquidem aduersarios uincere studeant. Sed, his omnibus omissis, illas amplexabar, quae quid di reipublicae nostrae,5 Graecis omnibus expediret,conis sulebant,& cum enthymematis multis resertae erant, tu non pauca cotraposita 8c comparia. caeteras in figuras quae in eloquentie studio estulgent continebant,& auditores Reitu uoce applaudere cogebant. Nunc uero loninil bH ge alia mea ratio est. Nec enim annis nonaginta quatuor, quos ego nunc oratio Mura excessi, nec in uniuersum illis qui canos iam habet,couenire arbitror,ut eo , siti modo adhuc dicant: sed sic potius, quemadmod u omnes quide speret,aut optent: nemo uero facile postit, nisi & tolerare labores oc uehementer antismum intendere uelit. Haec propterea praefatus sum, ut, si quibus haec oratio, quae modo recitabitur, segnior prius editis uidebitur, eam cum illarum uarietate non conserant: sed ea ratione, quam probari nobis in prs Propositioi sentia ostendimus, de ea iudicent. Disseram autem de rebus nostrae urbis

ista, ista gestis, re de uirtute maiorum, non ab illis ducto exordio, sed ab his quae

Miniuiu a. ipsi hi evenerui. Haec erum anteuertenda esse duco. Cum enim honesteacsine cuiusqua iniuria di molestia uiuere perpetuo studuerim: ab impro in isti Aia bis N Obscuris quibusda sophistis, calumnijs exagitatus sum. unde, cu alii L iis suli me non satis pernossent, talem me iudicarunt, qualem esse ab alijs audie, βὰν f. rant. In primis igitur, εc de me ipso dicam, ec de illis qui sie de me sentiunt: ut si sorte id consequi liceat maledic2a qtiorundam coherceam: alijs ostendam, in quibus olim studiis uersari decreuerim. me,si oratione consenta nea explicare potuero, spes mihi est et reliqui aeui sine molestia exigendi,et

hanc orationem cum attentione maiore auditum iri. Non autem eloqui uerebor,neq; qui tumultus in animo meo risic exortus sit, nem absurditatem Isb isti, D, quam nunc intelligo,neq; an Ossiciu faciam. Ego enim maxima bona adem in k, Pius, quorum participes esse omnes optent: primum sanam mente in sano e poris a corpore,nec eam mediocriter,sed ut cum illis contendere possem, quorum simu sto. in his rebus singularis secticitas esse putatum deinde tantas rei familiaris comς. pias ut nulla unquam re mediocri, aut quam homo prudens expetendam censear,caruerim deniq; id etiam ne unus ex abicistis oc contemptis essem,

sed ex illorum numero, de quibus eruditissimi & lionestissimi quiqi Graecorum di sentiunt de colloquuntur,ut de uiris bonis ec doctis. Haec inqua

Omnia

Cuiusmodi

rara nes olim

Ieripseris Iso

crato.

84쪽

g omnia cum mihi coligerint,alia excellenter,alia quantsi satis est: tamen mihi uitam iucundam no essiciunt. sed mea sene mIs ita morosa, ita fastidiosa in Aiaci querula est,ut saepe codicio ec natura mea mihi displicuerit,quam nemo garasiti cinalius contempsit, fortunam P meam sim miseratus. cu nihil haberem aliud resp.

in quo hanc accusarem,nisi quod meum philosophie studium. quod ab in

eunte aetate propositu mihi fuit, quaeda calamitates ec calumniae interpellarunt: ingenium uero meum Propterea damno, quod id ad res gerendas imbecillius ec mollius esse noui, quam oporteat, di ad eloquentia nes perseis Rum,neci; ubiuis utile. singulard quidem rem ueritatem coiectura melius indagare id potest,quam illi qui ueritatis percepta scientia profitentur: sed si in conuetu illis ipsis de rebus, coram multis homini b. dicendusit,ut pauiscis dica, omnibus est deterius et infirmius. Nam utracp isthec,que apud uos maximas uires habet,Uocis magnitudo & audacia, sic mihi desunt ut haud scio an ulli ciuiu. quibus facultatib. qui destitutitur,cotemptiores sunt nullis enim actionib. idonei,nullius esse pre re precij putantur quam qui in aerarios relati, tribu moventur.His enim spes aliqua subest muleis dissoluendae: illi

uero natura haud unquam mutauerint. No tamen propter haec animu de

spondi,ut socordia quada prorsus inglorius di in obscuro uiuere: sed postib qmihi negatu fuit accedere ad rempub. ad sapietiae uehemens studium,ec ad ea scribenda que cogitando erutilem, confugi: neq3 minuta quaeda aut priuata negocia,de quibus nonnulli nugantur, tractanda suscepi: sed de statu Graeciae de regiis Ec rerumpub. negociis disserui: propter eas me iure aliis tanto honoratiorem futurum speraui, quam qui sugsestum conscendunt quanto de maioribus ec pulchrioribus rebus quam illi dicerem. Verum ni- Q istis hhil tale mihi contigit. Atqui nemo ignorat, Plerois Oratorum ita esse ani--Eois .matos, ut non reipublicae utilitatem, sed quaestum re sordes suas spectare imissise j

v audeant. Me uero Ac meos non tantum a peculatu alieniores esse quam a- prosos ordimitas: sed & de nostra re familiari,ut consulamus ciuitatis necessitatibus, ma res , cum uti olores quam pro opibus nostris sumptus facere: illos in concionib.aut pro--r a. pter pecunias apud sequestrem depositas,inuice conuicia dicere,aut sociis' rit. esse molestos aut sine discrimine quosvis calumniari me taliu orationii duocem extitisse, quae Graecos tum ad mutuam concordiam, tum ad expeditionem contra Barbaros suscipiendam exhortantur,& suadent,communiter

ab omnib. colonias in talem 5c tantam regionem deducendas esse, de qua quotquot aliquid audiuere fatentur nos, si omissa mutua infinia,resipuerimus,eam ec celeriter sine laboribus atm periculis occupaturos, ct illam saacile sedes 8c uictum suppeditaturam omnibus nobis,qui rerum necessaria rum penuria laboremus. His actionibus, si omnes in unum congregati,di ligentissime inuestigarent, nunquam ne* pulchriores, neq; maiores,necpmagis nobis omnibus conducibiles inuenirent. . inranquam igitur tan ista sit animorum inter me N illos dissensio,meum que institutum tanto ho nestius, non tamen aequa sunt populi de nobis iudicia, sed Θc tumultuosa

re plane inconsiderata. Nam cum aliorum oratorum mores uituperent, tamen reipublicae praesides di dominos eos constituunt. Meas uero ora

tiones laudant, mihis inuident, non ob aliud, nisi ob has ipsas oratio ones quas laudant. Tanta est apud eos mea intalicitas. Quid uero mireris Sopli Domeos, qui ita nati sunt, ut nullam excellentiam ferre possint, cum illi etiam ID qui se praeclaros esse putant, Zc me magnifaciunt,&imitati cupiunt, lon. ge insensiores mihi sint quam idiotae r quibus quos nam improbiores in uenias Dieam enim , tametsi praeter consuetudinem meam, re acer Ahius quam pro aetate mea dicere uidebor icum nullam artis rhetthoricae partem suis discipulis exponere queant, sine his quae a me dicta: sunt, ec

85쪽

sunt, di exemploru uice meis orationibus utantur,atq; in deus liten tantsi R. abest ut mihi pratiam confiteantur, ut me ne quidem negligere uelint, sed semper obtrectare studeant. Dum igitur meas orationes male tractabant, eum in quam pessime fieri poterat,eas iuxta suas legeret,ec no recte diuiderent, α couelleren OmnibuSP modis corruperent: no curaui ea quae mihi nunciabantur,sed aequo animo tuli. Paululii autem ante magna PanatheRelutatio in- naea, propter eos grauiter commotus sum. Quidam enim familiarium meolumnis: Sede rum obuiam mihi facti,dicebant tres aut quatuor gregarios sophistas, qui stipis Πψη se omnia scire profitentur, di celeriter quovis in loco sunt, in Lyceo consi-

φgRR ' dentes com de alijs poetis diiserere,ium de Homeri di Hesiodi poesi nihil' qui de suum afferentes, sed di horti carmina rhapsodorum more decantanistes.ec elegantissima quae* de dictis ueterum reserentes. Cum uero coro na circumstantiu , disputationem eoru approbasset, unum quendam inter eos audacissimu instituisse me calumniari, cum diceret, me omnes eius generis contemnere, ac tum studia tum institutionem alioru proselsorum omniu euertere ec tollere, qui omnes delirare dicam, praeter eos qui a me in is

stituti sint. Quae cum dicta fuissent, quosdam concepisse mei odium. Ego uero quantopere doluerim, ac perturbatus sim,cum audiuissem aliquos ilisla,tanqua a me dicta,comprobasse,dicendo non consequi possum. Putabaenim ita esse in propatulo, me cum gloriosis istis hellum gel ere, Oc de meipso modeste, uel potius humiliter oc submisse dicere, ut nemini unquam qui hanc insolentiam suis uerbis mihi affingeret, fides haberetur. Vi i uminitio non sine causa deploraui meam inscclicitate, quae ab isto genere hominum orta,perpetuo me secuta est. Haec enim causa est ec mendaciorum, quibus fama mea colaminatur: 5 calumniaru, ct inuidia . eademq; obsitit in ne de me pro merito meo existimetur, neq; ita ut palam est, uti discipuli mei di familiares de me sentiunt,qui nos ab omni parte perspexerunt. Ve- nDiud 1 e rom liaec mutari non possunt: sed necesse est quae praeterierunt,boni conis V ς lere Cum uero multa quae dicere cupio,in mentem mihi ueniant, incertus an recriminari debeam illos, qui de me perpetuo mentiri solent, ea cycalumniandi studio in me consore, a quibus sum prorsus alienus,non duishitant.Sed si rem seriam agere, ac multa uerba facere instituerem de hominibus,quos nemo sibi curandos putat, iure stultus esse uidear. Neglectis igitur istis,tanqua inuidis, alios docere conabo eos neq; iure, nec merito meo ita demetentire. Qiuis enim non stultissimu me esse pronuciet, si, qui

non aliam ob rem insensi mihi sunt,nisi quod eleganter quaedam dicere uisus sum: eos placatiores mihi sore putem, si eodem modo quo prius, disse

ruero,ac non acerbiores potius laturos praesertim ubi uiderint,ne in extrema quidem senectute me delirare Ac ne illud quidem faciendu mihi quicquam suaseri .ut his neglectis,& abrupta disputatione hac,eam orationem absoluam,quam institui qua ψ ostendere decreui, nostram urbem plura in Graecos beneficia contulisse, quam Lacedaemonios. Quod si iam facerem, neq; his quae scripsi finem imponerem,necpsecuturae orationis Gordium, conci usione horum quae iam diximus,commode aptet attexerem, similis illis esse uidear, qui temere,moleste,confusel quicquid in buccam uenit,effutiunt: id quod caueri a nobis decet. Quς cum ita sint, optimsi est ea dicere Sintimiam que initio in mente mihi uenerui. Opinor enim,si scripto publicarim et ois suis inprimis stederim,qussit mea sentetia de institutione liberali, et de poetis: eos desitue beamiam ros esse falsas causas cominisci,ec quiduis pro libidine garrire. Ueruntameeo de O ego moneo illos,qui avide haec amplectuntur,ne laborent, nem his omni Dphstήτμ- biis animu intendant. Dico enim,disciplinas illas, tametsi nihil aliud boni afferrent, dehortati tamen adolescentes N auertere a multis alijs deluctis rnec huie

86쪽

PANATHENAICUS. M

nec huic aetati unquam inuenta esse aut inueniri posse utiliora exercitia cli haec,nem magis conuenientia. Sed natu maioribus, ta illis qui iam uirilem togam sumpsere,non amplius ea studia opportuna esse duco.Video enim quosda, qui disciplinas istas ita perfecte cognitas habent,ut N alios docere queant: sua illa scientia nec tempestiue uti, ex in aliis quotidianae uitae negocijs, discipulis imprudeliores esse. uereor enim dicere, famulis.Idem etiam sentio de declamatoribus,& his qui coscriptione orationum laudem inue nerunt,ac denim de omnib. qui aliqua uel scientia uel facultate praecellunt. Novi enim multos ex isto genere,nev suas res probe gessisse, neq; in scholis et priuatis congressibus,eoru ineptias serri posses neq; curare,quid de ipsis reliqui ciues existimet,& alijs multis ec magnis erratis costactos teneri. Quare ne hos quidem existimo,eo habitu esse praeditos, de quo ego disse. QM Do miro. os igitur in eruditorum habeo numero, postquam 5c artes & scienis ad . ., Misas et facultates improbos Primum eos qui negocia,quς quotidie incidui, --ο flad exue obeunt, εc occasiones modum i rerii jagaciter animaduertunt: θc id plerun* prudenter deligunt,quod utilissimu est. Deinde, qui ita ut de cet,& ut equu est,cum suis familiaribus alcy omnibus cu quibus eis aliquid rei est uiuunt,ec cum aliora morositatem ec insolentiam aequis animis ec facile serant,ipsi moribus facit imis 8c quam moderatissimis sunt in uitae comsuetudine. praeterea, qui semper uoluptatibus imperant, di rebus aduersis non nimis cedunt atm franguntur, sed in illis ipsis 8c officia dc naturae uirilis meminerunt.Qtrari ὀ, quod omni u maximum est,qui secundis rebus nocorrumpuntur,nec a statumentis sus discedunt,nec animis efferuntur: sed qui moderationem, quae prudentiu uirorum propria est,retinet: nec magis

sortunae muneribus,quam ingenii et prudentiae insignib. delectantur. Qui uero non ad horum singula, sed ad haec uniuersia simul animis bene compo, sitis sunt: eos assimo ξc prudentes esse,& perfectos uiros,ec omnibus uir tutibus ornatos . Ac de eruditis quidem quae statuam, haec sunt. Quod ue aestionemro ad Homeri caeteroruml poesin attinet,equide dicere cupio. Puto enim de poetis rerime effecturu ut isti in Lyceo illoru uersus canere, di de eis nugari desinant: Mit

sed animaduerto,me eum modum excedere,ac impetu quodam praeterue hi qui exordiis praefinitus est.Decet autem uim prudentem, praesentis temporis potius, re argumenti, quod tractandum suscepit rationem habere,&indulgere sibi nimium in illis inculcandis, quibus aliorum dicendi copia superari posset: id*mihi faciendu est. Quare de poetis alio tepore dicemus, nisi me senium prius abripuerit. Nunc uero de rebus grauioribus explicandum est. Proinde uerba iam iaciam de beneficiis a nostra ciuitate in Grae- - -- cos collatis, non quin eam plus laudarim quam Omnes poetae Ac oratores, Liae ilia iis sed quia nune idem aliter quam olim facere decreui.Tum enim, in orationi rem , sic hus,aliis de rebus institutis, mentionem eius faciebam: nunc uero hoc unu praesiam, mihi propositum est,ut de ea disseram. Nem uero ignoro quam prouecta Spar ec infirma attat quam ingenti de re dicere aggrediar: sed oc optime scio,& νμ pa sspe dixi res exiguas oratione facile posse amplificari: ac dissicilimum esse. 7 facta excellenti magnitudine B pulchritudine,laudando aequare. Propte rea tamen ab incepto desistendum non est,sed perficiendum quod instituimus, siquidem uita conceditur: praesertim quum multa me acuant di extiis mutent ad hanc orationem absoluendam. ait illi primum, qui nostram ur. hem petulanter accusare solent : deinde qui bono quide studio,sed ec imperite,nec pro dignitate,eam prsdicant. Praeterea illi etia,qui alios ampliori

hus prsconiis efferre non uerentur,cu quibus ego non blande,nec comiter agam,sed eorum sermones acriter refutabo. Omniu uero maxime praesens

aetas,quae alios dehortati solet,me incitat. Spero enim, si successerit, gloriae L mea

87쪽

meae magnum cumulum accessurum. Sin sortasse tenuius quam oportue rat, dixero, me facile ab auditor us ueniam impetraturum: ec quidem, quae tum de meipso, tum de aliis, ut musici antequam canere incipiant,

quasi praeludis causa, praefari uolui, haec sunt. Eius igitur qui urbem ali

quam accurate ac pro merito laudare uoluerit, officiu eisse puto, ut no eius

tantum,de qua dicere instituit,mentionem faciat sed quemadmodum purpuram oc aurum Oeelamus ec probamus alioru collatione, que ec speciem eandem praeseserunt, ec eiusdem esse precii putantur: silc urbibus etiam e regione collocandae sunt,non paruae magnis, neu alijs perpetuo parere solitae illis quae semper imperio ualuerunt:nec quae aliorum ope indigent, illis quae opem salutems ferre possunt: sed illae quae 5c parem potentiam habent,ec iisdem in negociis uersitae int,ta pari autoritate ac potestate claruerunt. sic enim de eis uerissime statuetur. Si quis igitur nos in hunc moduintueatur,ec conserat, non cum aliqua plebeia,sed cum Spartanorum ciuia rate, quam pleri P moderate sane laudant: nonnulli autem, ac si in ea urbe semidei uersati summae rerum praefuissent, ita de ea meminerunt: apparebit

nos 5c potentia, di rebus gestis,& beneficiis in Graecos collatis, longiore

interuallo eos a tergo reliquisse, quam ipsi reliquos. Acueteres quidem di. micationes pro Graecis suticeptas,deinde narrabimus. Nunc uero de illis dicam, inde ausipicatus, postquam Achaicas urbes occuparui,5c regionem cum Argivis ec Messeniis diuiserunt. Hinc enim sumpto exordio, de eis dicendum est. Nostros igitur maiores apparebit,& c5cordiam cum Graecis,

si re inimicitias contra Barbaros,iam inde a Troianis temporibus susceptas, Vis , conseruare N in iisdem studiis perseuerare. Ac primum Cycladas insulas,

iis obhgia a de quibus Minois, regis Cretensium temporibus, multa certamina fuerui: ὀd juai. vj. Caribus tandem cie stis,qui eas Occcuparant, non in suum peculium con Di in Asia uertere aus,Graecorum egentissimis colendas tradiderunt. ac deinde inuo B aedere. troq; littore Asiano, multis 5c magnis urbibus conditis, cum Barbaros amari pepulerunt, tum Graecos edocuerunt, quo pacto suas urbes gubernare,& contra quos bella gerere debeant, Graeciae potentiam di dignitatem amplificaturi. Lacedaemonii uero,circa idem tempus, tantum abfuerunt Ut Tae Hemo, aliquid maioru nostrorum operibus simile praestarent, Ec aut bello peteret κῆ Pelopon. Barbaros, aut Grscis benefaceret: ut ne quiescere quide uoluerint. quanc buesi uHes sta enim potiebantur urbe aliena,& agri non tantum quantu satis est,sed plusis arunt. quam ulla alia Graeca urbs habebant: his tamen contenti non fuerunt, sed

ipso eventu edocti, siquidem leges spectes ,& urbes re regiones eorum uideri,qui eas iuste legitimess partas, possideant: reuera autem eorum fieri, qui rena militarem dextre exerceant, Zc in praeliis hostes superare possint rhaec inquam animis agitantes, agricultura negle 'a, ec opiscijs, 5c rebus caeteris omnibus: nunquam destiterunt singulas Peloponnesi urbes oppugnare,ec vexare, ec euertere, Argivoru urbe excepta. Nostras igitur actiones hoc consecutum est, ut ec Graciae opes augerentur, ec maior esset Europe quam Asiae potentia. 8c ut inopes Graeci, urbes sortirentur ec agros: Barbari uero,quorum ante magna ferocia fuerat, patria pulli animis humilioribus est ediscerent. Sed Spartani quid aliud egerunt, nisi ut suam urbe amplificaret, et a caeteris Pelopo est ciuitatibus tanquam domini,magna Ailis isse, cum Obseruantia colerentur Laudandi igitur sunt, qui multa in alios hoianisti Mysnescia contulerunt: 5c pro uersutis N asperis habendi qui sua tantum comsediunt m M' Pendia spectant. Eorum amicitia expetenda est,qui alijs ijdem sunt qui sibi imperiis quam met ipsis: metui uero oc formidari eos par est,qui semetipsos quidem aman Lacedaemo tissime complectuntur, sed suam urbem sic administrant, ut alieni ab alijs,nj. ec hostilibus animis in eos esse uideantur. Haec igitur fundameta ab utra urbe laeta

88쪽

A urbe iacta sunt. Secutis postea teporibus exorto bello Persico,quum Xerxes,qui tum regnabat, triremes mille re ducentas congregasset, pedestris exercitus quingentas myriadas uniuersorum, septuaginta uero bellicoso rum, tantisq; uiribus bellum Graecis intuliflet: Spartiatae Peloponnensi Ahus imperantes,ad nauale praelium, quod belli totius inclinationem fecit,

decem tantum triremes contulerunt.Patres uero nostri, extorres facti, uris hem relicta,quae illo tempore muro munitano erat: meliores naues praebuerunt,et sortiores ac plures milites nauib.impositos, quam reliqui omnes

illius periculi socii. Ducem illi miserat Eurybiadem,qui si quae destinarat, perfecisset,iritui obstitisset quo minus Graeci peri jssent. Nostri Themistoclem, qui citra controuersiam omnibus uisus est in causa fuisse, ut ec nauale praeliu rite conficeretur, caeteroru omnium illius temporis successuu au tor. Idq; ex hoc maxime perspicitur. Nam qui una periclitati fuerant ereptu Lacedaemoniis imperiis,ad nostro S detuleret. Enimuero qui nam peritio res iudices,minusque suspecti,de rebus eo tempore gestis,constitui queunt,

quam qui ipsi periculis interfuerut Quod uero benesciu maius dici poteste quo tota Graecia conseruata est Porro posthaec euenit, ut utrata ciuitas maris imperio potiretur: quod utri tenuerint urbes sere omnes dicio audiisentes habet. Ac in uniuersum quide neutram ciuitate laudo. in multis enim ambae reprehendendae sunt. Verum in hac quoq; curatione non minus eis antecelluimus, cli in actionibus paulo antea cdmemoratis. Nostri enim patres sociis persuaserunt,ut eam reip. rmam amplecterentur, qua ipsi perinpetuo usi fuerant. Quod signu est beneuoletis & amicitiae,si qui aliis auto res fuerint ut illae institutis utantur,qus sibi profuisse putarim. Lacedemoni j vero,reip. formam constituerunt,neq; suae nec ullaru aliarum urbiu similem: sed decuriones singulis urbibus praesecerunt, quos qui triduum auta quatriduum continuum accusarit,nullam partem eis obiecisse uideatur inis iuriarum. singulatim igitur tot di tantas uelle recensere, dementiae fuerit. Pauca uero de omnibus dicere, quae auditoribus iustam indignationem mouerent, siquidem iunior essem, dicenda fortassis inuenissem : iam uero nihil tale in mentem mihi uenit, nisi quod inter omnes constat, illos iniusticia-uiolenta rapacitate caeteros omnes ita superasse, ut non sibimetipe sis tantum N amicis oc patrijs suis interitum accersiverint, sed & Lacedae monios, apud socios in crimen & odium adductos, in tot tantas* calami tates coniecerint, quot & quantas nemo unquam eis euenturas cogitasset. In primis igitur hinc perspici poterit,quanto nos moderatius et clementius omnia gelici imus: secundo loco,ex hoc etiam quod iam dicendum erit. Nam Spartiatae uix decennio imperarunt, nos annos quin*'sexaginta continuos. At uero norunt omnes, urbes aliis subiectas, illis diutissime in fide permanere, a quibus minimis malis afficiuntur. Dum autem utraeque Principatu potiebantur, susceptis Odris, in bella & tumultus inciderunt in quibus nostra urbs, cumWa Graecis di Barbaris omnibus peteretur, de cennium resistere, se que tueri potuit. Lacedaemonii uero, dum adhuc imperarent in bello contra Thebanos, o praelio superati, omnibus opi-hus exuti,& non minoribus infortuniis di calamitatibuS quam nos consti ita, ,es, iactati sunt. Prsterea nostra urbs paucioribus annis uires suas recepit, quam rufi, hello subacta fuerat. Spartiatae uero, post cladem acceptam, ne multiplici quidem temporis spacio, se in integra restituere,pristinuinq; dignitatis gradum recuperare potuerat, sed in ijsdem malis adhuc uersiantur. Nunc quo- , ibini sis modo utris nos contra Barbaros gesserimus,explicandu est. hoc enim re- μαι - ,

stat. Sub nostro igitur imperio, non licuit eis, nem pedestribus copijs ad fenores. Alyn fluuium descendere, necplongis nauibus ad Phaselidem appcllere L , Lacedae

89쪽

' Lacedaemoniis uero imperantibus,no tantum illis potestas data est profici: A scedi et nauigandi quo uoluissentsed dominatu etiam in multas insos ut Epilogus . hes acceperunt. An non igitur ea urbs, que di foedera cum rege generosius& animosius secit,ec maximis plurimis s Barbaros cladibus,taecos beneficiis affecit,praetereas maritimam Aliam 8c multam aliam regionem hostibus ademit, sociis tribuit, illorum ferociam compescuit,hom inopie consuluit,ad haec in bellis pro sua salute gestis sortius dimicavit,quam illa quς re militari potissimum gloriatur, ec calamitates celerius discussit quam isti ipsi: magis laudanda,& honoranda est prae illa,quae in omni b.hisce fuit in. serior Ac de rebus quidem gestis,&periculis,simul,ec contra eosdem adi

Exeusitio ra iis, haee habuimus in proentia quae per collatione diceremus. Opinor aupacuatis Cr tem eos qui h se inuiti audiunt, nihil esse contra dicturos: quasi uerano sint, Mei t tis nem etia facinora pulchriora comemoraturos, per qus Lacedsmonii Grae λς ς si μ eis magnoru honora autores fuerint: sed nostram urbem accusaturos esse, r id quod semper studio sibi habenti eam recesuros, quae cum maris imperia habuimus,acerbissime gesta esse uisia sunt, & tum actiones Θc iudicia, quae socii hic subire adacti sint, tum tributoru exactionem calumniaturos. P tissimum uero immorabuntur Meliorum& Scionaeoru malis, existiman. tes, se urbis nostrae beneficiis paulo ante comemoratis, labem 5c maculam sic aspersuros esse. Ego uero,si quae crimina urbi nostrae uere impinguntur, ea nem refutare dicendo possim, nec id facere aggrediar. Puderet enim id. - . quod prius etiam alicubi dixi cum alij ne deos quidem sine omni peccato ei Ie putent,si ego cuperem,re persuadere conarer, rempublicam nostram, is A, in nulla re unquam deliquisse. illud tamen me facturum opinor, ut ostenis dam, Spartanoru urbem in ijsdem illis rebus,multo quam nostra, acerbio rem fidisse: & eos qui in illorum gratiam nosis maledicunt omniu stolidisssimos, ec ut a nobis ipsorum amici male audiant,in causa esse. Quum enim din iis nos accusant,in quibus Lacedaemonii plura peccarunt: non nobis occasio deest,maiora peccata quam in nos diria fuerint,in illos regerendi.ueluti nunc etiam,si de socijs hie in iudiciu adductis,mentione secerint,quis adeo stupidus est,quin facile respondeat, plures Graecos a Lacedaemoniis, indicta causa esse intersectos,quam a nobis,ex quo urbem incolimus in sorum 8c iudicium adductos Talia etiam, si de exactione tributoru aliquid

dixerint,respondere poterimus. Ostendemus enim, nostros ciuitatum qus tributa penderint,comodis longe melius consuluisse, quam Laced. aemoni os. Primum enim nullo mandato nostro,sed suo potius decreto id fecerat, cum maris imperiu nobis deferrent. Deinde non nostrae salutis causia penderunt, sed ut popularem statum libertatemq; suam tuerentur:ne uesi ad Paucoru potentiam summa retra rediisset,in tam ingentia mala inciderent, quanta sub decurionibus ec uiolentia Lacedaemonioru uiguerunt. Praetorea nihil contulerunt ex illis quae ipsi conseruarant, sed ex his quae nostra ope illis relicta erant. pro quibus,si paululum saltem mentis habuissent,nobis gratiam habere debuerunt. Quum enim urbes eoru accepissemus Paratim a Barbaris omnino desolatas, partim uastatas: eo illas perduximus, ut cum de suis prouentibus parum nobis impertirent,nobis coniuncti nihilo Pauperiores essent Peloponnensibus nihil tributi pendentibus. Iam,quod . ad eos attinet, qui ab utracp urbe extorres facti sunt, quod nonnulli nobis solis exprobrant, ostendemus, eos quos illi nunquam laudare desinunt, multo crudeliora perpetrasse.Nobis enim usuuenit ut quasdam insululas, tales utiq; Θc tam amplas ut Graeci pleris eas ignorent,laederemus. Illi uero maximas urbes in Peloponneso,& ubiq; eminentes in Graecia,desolaverunt,et earum Opes ipsi tenent: quas,etiamsi non alia essent illarum merita

decuerar,

90쪽

I decuerat maximis praemiis a Graecis assici,ob expeditionem Troianam in qua pro principibus sese gesserunt, ducibus missis, qui uirtutibus praediti

fuere,non talibus modo quae in plebeis etiam 5c contemptis hominib. in ueniantur,sed illis quae improbo nemini cocingere queant. Mes lena enim Nestorem praebuit,ommu sua aetate prudentissimu Lacedaemon Menelaisum, qui ob modestiam solus dignatus est, Iouis gener ec esse,& appellari.

Argivorum ciuitas Agamemnonem, no una ait altera uirtute praeditum, Digre o msed omnibus quas nominare queas: net ijs mediocriter,sed excellenter. - Nam neminem ex omnibus inueniemus, qui res uel magis ossicio suo conuenientes,uel pulchriores,uel maiores,uel Grscis utiliores,aut plurib. lamdibus dignas, gerendas susceperit. & his quidem, si ita simpliciter enum

rentur,non mirum fuerit, a multis fidem derogari: si uero singula paucis explicentur, omnes me uera dicere fatebuntur. Non autem diiudicare ponsum, sed dubito quibus deinceps mihi uerbis utendum sit, ut recte delibe rasse uidear. Pudet enim de uirtute Agamemnonis tam multa praefatu, nul Depre Ium eius praeclarum facinus afferre in medium, ne auditoribus ex illorum esse genere uidear qui temere ac insolenter, quicquid in buccam uenerit,effundunt. Contra,video ea quae per digressionem comemorantur, non laudari solere, sed molestiam parere ac multos es Ie qui importune multa inculcent, plures qui eadem reprehendant. Quare uereor, ne mihi etiam tale aliis

quid usuueniat.Verum decreui opem illi ferre, cui idem quod mihi ec multis alijs uiuerit,ut ea gloria fraudaretur, quae ipsi merito debebatur. Qui cum illis temporibus optime de Graecia meritus sit minus laudatur quam qui nihil unquam memoria dignu gesserunt. id enim illi defuit,qui tantum honorem adeptus est,quo si omnes in unum congressi,maiorem quς- rant,nequaquam tamen sint inuenturi Solus enim eam dignitate habuit,

a ut totius Graecis dux esset. am utrum omnes illi detulerint,an uero ipse pararit,dicere nequeo. Verum siue hoc siue illo modo impertu adeptus suerit nihil reliqui secit alijs,qui alio quodam modo honorati suere, quod ad

sine gloriar excellentiam adiungi potuisset. Hanc uero potetiam naetus, nulla Grecarum urbium est cui molestus fuerit: sed ab hoc usis adeo fuit a lienus ut nonnullos qui bello & turbis ec multis aliis malis agitabantur, ilIis inco modis liberarit. libus inter se conciliatis, omnia qus ostentatio innis ec monstri plus habent quam publics utilitatis,despexit,sed exercitum congregatum contra Barbaros duxit. Necp uero potest ullum ullius imporatorium facinus prestantius,aut Grς cis utilius ostendi ne* celeberrimorum eius aetatis neq; ullius ex omni posteritate. Quae cum ille gesserit,&exemplum aliis reliquerit, non ita celebratus est ut merebatur, eoru culpa qui portenta beneficiis mendacia ueritati praeserunt, tantat praestantia uir illis etiam minorem gloriam habet,qui eum nec imitari sunt ausi. Nes uero propter haec tantum laudandus est,sed ob ea etiam quae circa idem tempus gessit. Nam tanta fuit in eo animi magnitudo,ut n5 contentus e singulis urbibus tot priuatae coditionis milites delegisse, quot libitum fuit:reges etiam,qui in suis urbibus pro arbitrio faciebat omnia, sibi ut parerent per suaserit,& due um eius atq; auspicia quouis terrarum sequerentur, ec imperata facerent,ec regiam in militia uitam degerent: prsterea,ut periclitarentur et bellum gererent non pro sua patria aut regno,sed uerbo quidem pro Helena Menelai uxore: reipsa uero,ne Grscia uel cosimilia pateretur a Barbaris,uel qualia prius passa erat,quum Pelops totam Peloponnesum, Da naus urbem Argivorum Cadmus Thebas occupasset. Ire quis alius animo prosipexisse, aut quis obstitisse uidebitur, ne quid eiusmodi postea fie ret,nisi illius ingenium 5 potentia r Iam id quod sequitur, minus quidem

i L 1 est quam

SEARCH

MENU NAVIGATION