장음표시 사용
201쪽
tanquam lucrum ces ans , possit in conmentionem deducere, vel a mutuario petere, seeundum S. Antoninum , quem S alij communiter sequuntur, teste Marcino Nauarr. ine. oeneraue ris. I . in commentaris,de Pyuris. n. 6. in manuali. v. IT.n. ZII NCque refert hoc casu, mora debitoris in soluendo interccsicrit vel non; ut idem docet Nauarr. in n. a 3.cum ρqq. Sufficit enim facto dcbitoris, etiam a creis ditore non interpellati, lucrum abfuisse. dum tamen vera intentio creditoris fuerit pecuniam debitam& nondum tutam in lucrum couertendi: ne si diuersum dicatur, ossicium sibi suum creditori dam nosum sit, contra L Isto quis. Cr e. 2.m-
Quare contra eundem Andr. Gail. necessario concluditair, idem plane iuris esse in pecunia parata ad emendum censum annuum; etiamsi creditor alias non sit mercator neque negotiator. Dummodo meminerimus utrumque interesse
tam damni emergentis,quam lucri cessantis, non consistere in iure, sed in facto, hoc est, certo iure eius aestimationem non contineri,sed a iudice in eundam csse ex absentia lucri vel priscntia damni, quod ratione mutui incurrit creditor riuxta iuris regulam: m tentes euius intersit in facto, non in ru reconsistit quatenus.st derex.iuris. Ac proinde eius probatio incumbit creditori, antequam eiusn mine condemnari possit dcbitor.l et f. deprob. seruata tamen moderatione l. vnic. C. de sententius
202쪽
Vt hinc consequens est, eos grauiter haesus nari, qui loco interesse q iinq;.vel aliam pecuniam . quantitatem pro centum imputent, instar annuo irum censuum; aut simpliciter speciosam nomen interesse obtendunt, tanquam eo excusentura ictimine usurarum . sed probare debet creditoreanti sua interesse. At, inquiunt, mteress. vel . dum ex hoe eapite peti potest, quod nemo praesu- 'sematur pecuniam quae ex mutuo , aut ex alia cauta sibi debetur, voluisse retinere otiosam, si ea an tu seluta fuisset,sed eam potius eolloca me, in honsuum lucruin; veluti in emptionem praedii , au annui census; atque idcirco recte nutant pota, peti illiid lucrum ecfui.' Sed nullo liue probatur haec praesumptio, imo eam salsam esse aperte euincitur ex L quisemisses. 13. mali. f. de furis. Q D moinquit Scaevola,mi iudieio neutismis gestorum velmaniati pro pecunia otiosa a suras praepare debeau; eum dominus nullam peeuniam foen'λμὰ Qe pondit , si eampecuniam ispositam habuissetitaque ex consuetudine mandantis fecisset; non deber.
quicqvmn surarum nomine praestare. in
& quotidiana experientia constat: Qvqnda in enim esse adeo irretitos cupiditi e pecuin uiarum .ut vel sela earum inspectione aut numera tione delectentur; Alios vero, selectos nummos affectionis gratia in thesiurum quendam recondere:Tertios qui prudentiores sunt. prisidymus a certam pecuniam separatim seponere, ut tempore nccessitatis habeantiquo confugiant. Quod '
203쪽
.&testatur elegans responsum Proculi ICti. incsi choru . 7 . f.de legatis 3. sub his verbis: Quae ibi
mobilia mea erunt, do, lego; nummos ibi repositos, ut mutui darentur non esse legatos: Proculus ait, ad eos
quos praesidij causa repositos haberct t quidam bel lis ciuilibus factitassent eos legato contineri; σsaepe audiuisse se rusticos stnes ita dicentes ; pecuniam sine peculi raeilem esse,peculium vellantes, quodpraesidij causastponeretur. At quis dubitat, non unquam ex hisfieri mutuum amico indigeti Quare prs in-ptio illa, qua nemo censaur otiosam habere pe cuniam, necessaria non est,&nc quidem proba hilis ; nisi forte aliud suaderet personae in diisti ia, quae interdum talis est, ut non patiatur apud se feriari pecunias suas. Cuius disquisiitio & cognitio ad iudicem pertinet, arg. s.f de restitutione in integrum. in causa I ff.de minoribus.CP s.lasne sex quibus causis maior. Vnde non obstat Recessus deputatorum Imperii Spiret celebratus Anno i6oo.& a Rudolpho II. confirmatus , post mediunt in F. Eo vitidisen nach / ubi in Camera Imperiali decernun. tur creditori propter moram mutui non soluti a debitore, quinq; in centum, loco interesse misDlle quinq; non contentus probare velit, sua pluris interesse ratione damni emergentis & lucri cessantis. Sed hoc inspecta persona creditoris, ubisc.is probabiliter ex mutuo, ii sibi solutu fuissῖ tapplicatum alteri rei permissae, erat ut minimum
adquisiturus quinque in centum. His enim
204쪽
cessus non simpliciter quinque pro centum imputat loco interesse, creditori,sed considerata industria persenae suae . si tantundem ex mutuo luto colligere potuerit,uel eo non soluto damna
passus sit. Cui consequens est, ut si hi hil lucri vesdamni causa absit creditori, nec quinque, neque aliud quid, ipsi debeatur. Vnde hac in re , arbitrium iudicis versabitur. Sed ad rem propius. Vsura proprie in .contra
ctu mutui committitur. ea. I. cum sequentib. Iq.qu.
3.& Christi quoque sententia de solo mutuo loquitur , mutuum date, nihil inde herantes. Ideo
quod in mutuo transferatur rei mutuatae dominium in accipientem. Nam inde dictum est mu-- tuum, quod ex meo tuum fiat.
Proinde iniquum est pro usu ret,quae iam alterius fida est, quidquam exigere aut sperare. lUnde&Pomponius I Ctiis in L avsis .ir I. f. de ers.si nisi. pulchre asserit, usuram pecuniae quam percipi tritis in fructu non esse: inquit, non ex in. eorpore ed ex alia causa ess, id e Tinoua obligatione. videlicet,stipulatione mutuo ad tecta. 3 tae Ῥμ-xis. Modaliter euenit in contractibus in quibus dominium rei in accipientem non transit: veluti
in locatione in qua propter usum rei nostrae, litate estis
205쪽
ee aliquid paciscimur, vel recipimus in vice me
cedis . instar mutuae cuiusdam compensationis. quemadmodum latius explicat D. Thomas in a. Σ.q.78.ari I. in responsione. Et quamuis haec ratio Ioan. Coraso lib. I. stellan. eap. M. num. 7. videatur longe nimium pe- tita,& ut ipse ait, acuta & subtilis magis quam vera; nihilominus ex natura contractus eam recte
petitam existimo. Sed rationem Corasi inspici
mus: ideo enim is existimat usuras prohibitas esse;quod absorbeant egentium fortunas, dum hi in necessitate constituti pecunijs a foeneratoribus sub quacunq; lege acceptis, tandem adsum etnam inopiam redigantur; versuram ex versurahcientes ; hoc est , noua semper debita contra hentes , ut praecedentium debitorum usuras persoluant;atque ita accidere, quod usuram fuger Wῆιν usura altera restet. Verum haec ratio non plane constat:cum absque huiusmodi incommodis v-sura committi possit. Sed si qua asia , mesior est, haec est quam ibidem subijeit his verbis: Hodie. inquiens. Lege Christi, usura omnino prohibita ess,
neque enim charitati s quae tamen inter mandata Dei praecellit quo quopacto conuenit mutuum in lucri certitudinem vertere. Ideoque christus Opt. Max. noluit
ex mutuo quicquam sperari. Ita Corasius. Quod de infra fusius confirmabitur. Interim & prior nostra ratio verissima est ex natura contractus, ve diximus,desumpta. Diximus usuram in contractu mutui com mitti.
206쪽
quidem proprie, hoc est, in spei haveris horum forma: Atiinprc prie, siue ex mente conistrahentium quae vel inprimis in agendo inspicienda cstu ingulim. 6 j depraescript. verb. tit.C. plus valere quod agitur. Cr c. intestigentia. 6. extr. ,erb igni.)etiam in alijs contra etibus admittitur; veluti in emptione & vcndatione; cum scilicet,ies pluris iusto pretio venditur, propter dilatam
solutionem, aut minoris, propter praesentem siue anticipatam solutionem. e consulati, CP c. in extra. de Muris. ut in specie, c. ad nostram. .extra. de empl. CP vend. V in o. allo. .ext.de pignorib. sicut inccap. 3datius discutietur. Quibus et lis; Dagari videatur textus in L --ra 31 f. in bonae fidei. V. de uris. In bonae fidei con- tractιbus , inquit textus, ex mora usura debentur. 'Item in L hurae. 34. f eodem. in i in bonae Dei. c. eod. . in lanitio 3. C depa tisinteremptorem, se in s. d. iii bus in omnibus bonae fidei contractibus usurae dicuntur venire,ex mora. Sed alia horum iurium sententia est: Quippe, quod non loquantur deusseris lucrati uis, id est, merum lucrum continentibus, de quibus, hic disputatio est; sed de compensatorijs, ut vocant, usuris, ratione videlicet, interesse, propter moram debitoris ; sicut ex Aetone & Hugone tradit Glossa
Q iod vel indicat responsum I Cti. in socium 6 I.
207쪽
Piro socio,vbi his verbis: Socium qui in eo,quoice societate lucri fecerit ,reddendo moram adhibuit; eum ea pecunia ipse sit; suras quoque praestare debere. Labeo ait: Ied non quasi usturas , fled quodsiocli intersit
moram eum non adhιbuisse. Idem sonstat exl. s. C. de actio einpt. Curabit, inquit tex. Pr es Proumcie
compellere emptorem, quinactu possiesionem frumis Percepit, partempreiij quam penesse habet , eum 'νμ- νὰ restituere, quas CZ perceptorum fuctuum ratio, minoris aetatisfauor licet nulla mora intercesserit' e nerauit. Et exl. 2. Clae usuris. uras emptor inquit culpossessio rei tradita ess, si pretium avenditovi nomobtulerit , quamuis pecuniam obsignatam in depositi causamhabuerit,aequitatis rationepraestare cogitur. I acandem quoque sententiam extat text. in L Iulta. naes Iq. g.ex vendito. f.de action. empti. Ex quibus constat , interesse interdum distingui ab v uris, scilicet, lucrativis; interdum vero confundicum usuris compensatorijs, quae licet usurae nominentur; tamen verae de propriae non sunt, cum tantummodo eontineant interesse creditoris. De quo supra egimus hoc eod.ca p. Ceterum usurae, quatenus lucrativae sunt,tam in contractibus bonae fidei, quam stricti iuris, in stipulationem vel aliam conuentionem deductae, nulla ratione peti possitnt, scut liquet,ex ea. consuluir. I o. c cap. ali. π palym extra.deris. Tametsi enim contractus bonae fidei, natura sua sint, & dicantur bonae fidei; tamen si cx stipulatione , vel alia pactione lucrum aliquod iis Psaetar
208쪽
praeter interesse accesserit;illud iuris interpreta n e in mutuum dςgenerat; quasi solutjone se a debitore, breui rursus manu a creditore id di bitorem ead em pecu nia redierit. au. Isingiuaria.. si certum petatur.σ licet. q. s. . f.de iure δε- tium. QSotaiycn referri non debet contractus emptionis & venditionis annui census siue treditus, prout infra cap. IO.fuse tractabituri
Sod & hic animaduertendum est ; quod etsi
mutuum gratis praestari debeatinon tamen idcir-co probiberi creditorem , quin minus principa ii liter, & in quandam consequentiam lucrum alia, quod sperare possit. ex sententia Martini Nauar, ri in Manuali. cap. 17.num ost ubi hoc simili ex, emplo comprobat, deducto ex ea si officia. 9.dis1., Er esaia proderit 6 i. distinctuancta ibidem Gli ibi ex his probat licitum esse , ecclesiae ser ire voe Praelato, spe secundassa, licet non principali, b neficium obtinendi. Nam si principaliter, simo nia contraheretur. Item & ex Psalmo ii Aesina uicor meum ad faciendas iustificationes fuaspro em retributionem. Ex eo deducens ; quod tamcisi principaliter interdictum sit seruire Deo propter remunerationem terrenam: non tamen ve
titum esse asserit, si id minus principaliter fiat.
Quod & rationem habet; cum in contractu ingritium & causa eius potissimum spectetur. L Dr euratorem. 8 in notast mandati. cnon omn-.ls.
209쪽
Restat ut hic altius repetamus, quo iure usurae interdictae sint. Et in primis in consesso est; exercere usuras, esse peccatum ; & consequenter iure diuino prohibitum esse. Quod autem peccatum sit, probatd.sententiaChri date nihil inde sterantes
Similiter locus est EZec is .allatus, iuncto Leaeo puluit.ext.de usuris,3c text.in Q unico.de usuris. in Cleis mentinis, quo&iubetur animaduerti in eos tanquam haereticos qui id pernegant. Unde&Psalmographus his verbis exclamat.Domine quis habia tabit in tabernaculo tuo, aut quis requiesset in monte sancto tuo P Qui ingreditur ne macula, lec. qui pecuniamsuam non dedit ad Uuram. Psalm. I . Quibus certe consequens est, iure diuino prohibitas esse usuras; cum omne peecatum Deus auersetur .iu-. xta illud Sap. c. I 4. Odio sunt Deo impius oe' impiatas eius. & Prou. 14. Miberos Deit populos peccatum. Nec mouet, quodd. sententia Christi inter Euangelica consilia recenseatur Luc. Lut sunt,de diligendo inimico,de praebendo percutienti m xillam alteram. At certum est euangelica consiliarion obligare ad peceatum; Nam respondetur,id quidem verum esse, quoad ipsam mutuationem sine dationem mutui, ad quam nemo adstringitur;&idcirco ea consilij est . Vt autem inde nihil capiatur aut speretur lucru, praecepti est;sicut docet D.I EO. 2.2 q.78.a.s ad .arg. Dare mutulim in quit nonsemper tenetur homo.Et ideo quantum adhoe ponitur inter consitased quod homo lucrum de mutuo IL
210쪽
non quaerat, hoe caditsub rationepracepti. Proinde Petrus Binsfeldius quia in omnatas. quaest. 3δconclus. 2. tr. de Uuris. recte censet, Christi sententiam plenioris intelligentii gratia in duas par tes distribuedam esse: unam, quoad datione mutui, alteram ut ex eo nihil speretur. Priorem partem ait,S.Thom. Anti Conrad. aliosq; antiquio- res Theologos bene intellexisse, & docuisse esse consilij extra casum necessitatis: Posteriorem vero praeeepti. Simile exemplum subiicit ex Psal. 7s. 'mouere oe' reddite Domino Deo estro , ubi& prius: verbum consilir esse asserit, ut reuera est,& subsequentia praecepti. c.magnae.T. t. devoto. QSod dc confirmat texta in dae.confluit. Io. eadem senter tia Christi repetens ad improbandas usuras. Neque his aduersatur alter locus apud Lucam , cap. 19. ubi factum eius reprehenditur, qui acceptam pecuniam ad negotiandum conseruaueraty& foenori non exposuerat.-re inquit texta nora dedisti pecuniam meam ad mensam,ut ego veniens cum uris 'utique exegissem illam. Quasi ex hoc videri posset,iure diuino non improbari usuras. Sed respondet D.Thomas in d.q.78. art. I ad I .art. Vsuram ibi metaphorice sumi pro profectu bono rum spiritualium, quem Deus a nobis exigit: Id- qu e vel ex eo constat, quod ibi in modum para bolae loquatur Christus, referendo quidem is cti veritatem ut olim fieri solebat apud mensa rios siue argentarios, dum pecuniae foenebrCS apud eos deponerentur, quas ipsi postea per Parm